Bài giảng Tài chính quốc tế

128 trang ngocly 3690

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Tài chính quốc tế", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_tai_chinh_quoc_te.pdf

Nội dung text: Bài giảng Tài chính quốc tế

Khoa Taøi Chính Doanh Nghieäp Boä moân Taøi Chính Quoác Teá TATA ØØII CHCH ÍÍNHNH QUOQUO ÁÁCC TETE ÁÁ GiôGiô ùùii thiethie ääuu moânmoân hoho ïïcc International Finance 2008
TATA ØØII CHCH ÍÍNHNH QUOQUO ÁÁCC TETE ÁÁ (INTERNATIONAL(INTERNATIONAL FINANCE)FINANCE) Giôùi thieäu Noäi dung moân hoïc Phöông phaùp hoïc Caùch ñaùnh giaù Taøi lieäu hoïc taäp
NoNo ääii dungdung moânmoân hoho ïïcc Taøi chính quoác teá lieân quan ñeán nhöõng chieàu höôùng vaän ñoäng mang tính toaøn caàu cuûa nhöõng thò tröôøng, ñònh cheá, coâng cuï, kyõ thuaät taøi chính cho ñeán vieäc ban haønh caùc chính saùch coâng xuaát phaùt töø nhu caàu cuûa thò tröôøng taøi chính . Coù theå noùi noäi dung moân hoïc TCQT bao goàm 2 maûng lôùn laø: Moâi tröôøng TCQT Taøi chính caùc MNC
MOÂI TRÖÔØNG TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ CUÛA CAÙC MNC Taøi trôï daøi haïn Taøi trôï trung vaø daøi haïn ThòThò tröôøngtröôøng ThòThò tröôøngtröôøng tíntín duïngduïng chöùngchöùng khoaùnkhoaùn ThòThò tröôøngtröôøng ñoàngñoàng ChaâuChaâu AÂuAÂu vaøvaø traùi traùi quoácquoác teáteá tieàntieàn ChaâuChaâu AÂuAÂu phieáuphieáu ChaâuChaâu AÂuAÂu Ñaàu tö ngaén Taøi trôï daøi haïn haïn vaø taøi trôï Taøi trôï trung Ñaàu tö ngaén vaø daøi haïn haïn vaø taøi trôï CaùcCaùc coângcoâng tyty Phaân phoái, concon ôûôû nöôùc nöôùc chuyeån tieàn MNC ngoaøingoaøi vaø taøi trôï MEÏ Caùc giao Xuaát nhaäp khaåu dòch ngoaïi hoái Thò tröôøng CaùcCaùc khaùchkhaùch haønghaøng Thò tröôøng ngoaïi hoái nöôùcnöôùc ngoaøingoaøi ngoaïi hoái
THÒTHÒ TRTR ÖÖÔÔØØNGNG NGOANGOA ÏÏII HOHO ÁÁII Thò tröôøng ngoaïi hoái cho pheùp caùc ñoàng tieàn ñöôïc chuyeån ñoåi nhaèm muïc ñích taïo söï thuaän tieän cho hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá hoaëc caùc giao dòch taøi chính.
Caùc giao dòch ngoaïi hoái Giao dòch giao ngay laø caùc giao dòch xaûy ra ngay töùc thôøi ôû moät möùc tyû giaù goïi laø tyû giaù giao ngay. Thò tröôøng nôi maø caùc giao dòch naøy xaûy ra ñöôïc goïi laø thò tröôøng giao ngay. Caùc giao dòch naøy dieãn ra ôû thò tröôøng lieân ngaân haøng - keát noái nhöõng ngaân haøng saün saøng baùn moät ñoàng tieàn vôùi nhöõng ngaân haøng muoán mua ñoàng tieàn ñoù.
Caùc giao dòch ngoaïi hoái Caùc ngaân haøng lôùn thieát laäp caùc loaïi baøn giao dòch ban ñeâm naøy nhaèm kieám laõi treân caùc bieán ñoäng tyû giaù vaøo ban ñeâm vaø daøn xeáp caùc yeâu caàu giao dòch ngoaïi teä cuûa caùc doanh nghieäp.
Caùc giao dòch ngoaïi hoái Giao dòch kyø haïn cho pheùp caùc MNC coù theå coá ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (goïi laø tyû giaù kyø haïn) trong vieäc mua hoaëc baùn moät ñoàng tieàn Hôïp ñoàng kyø haïn qui ñònh cuï theå soá löôïng moät ñoàng tieàn seõ ñöôïc mua hoaëc baùn vaøo moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong töông lai vôùi moät tyû giaù xaùc ñònh.
Tính chaát cuûa caùc ngaân haøng coù cung caáp dòch vuï ngoaïi hoái 1. Tính caïnh tranh trong vieäc chaøo giaù 2. Moái quan heä ñaëc bieät vôùi ngaân haøng 3. Toác ñoä thöïc hieän 4. Tö vaán veà thöïc traïng thò tröôøng 5. Ñöa ra nhöõng döï baùo
THÒTHÒ TRTR ÖÖÔÔØØNGNG ÑÑOOÀÀNGNG TIETIE ÀÀNN CHAÂUCHAÂU AÂUAÂU Thò tröôøng ñoâ la Chaâu AÂu ra ñôøi khi caùc doanh nghieäp ôû Myõ kyù göûi caùc khoaûn ñoâ la Myõ taïi caùc ngaân haøng ôû Chaâu AÂu. Ñoâ la Chaâu AÂu laø nhöõng ñoàng ñoâ la Myõ ñöôïc kyù gôûi ôû caùc ngaân haøng ngoaøi nöôùc Myõ, khoâng nhaát thieát laø ôû Chaâu AÂu. Ñoâ la Chaâu AÂu khoâng chòu söï ñieàu tieát cuûa luaät phaùp Myõ nhö ñoâ la taïi Myõ.
THÒ TRÖÔØNG ÑOÀNG TIEÀN Thò tröôøng Thò tröôøng Thò tröôøng ñoâla CHAÂU AÂU Thò tröôøng noäi ñòa noäi ñòa ôû Chaâu AÂu ñoàng Euro Chaâu AÂu cuûa Myõ Thò tröôøng ngoaïi hoái Thò tröôøng Thò tröôøng yeân noäi ñòa Chaâu AÂu Cuûa Nhaät Thò tröôøng thöông Thò tröôøng traùi phieáu Chaâu AÂu phieáu Chaâu AÂu
Ñoàng tieàn Chaâu AÂu (Eurocurrency) laø teân goïi chung ñeå chæ nhöõng ñoàng tieàn löu haønh ôû nhöõng nöôùc khoâng phaûi laø nöôùc phaùt haønh ra chuùng , noù laø moät daïng theá heä gioáng nhö ñoàng ñoâ la Chaâu AÂu (Eurodollar).
Caáu taïo cuûa thò tröôøng ñoàng tieàn Chaâu AÂu Thò tröôøng ñoàng tieàn Chaâu AÂu bao goàm nhieàu ngaân haøng lôùn (thöôøng ñöôïc goïi laø ngaân haøng Chaâu AÂu ) chaáp nhaän caùc khoaûn tieàn göûi vaø cho vay baèng nhieàu ñoàng tieàn khaùc nhau.
Caùc giao dòch treân thò tröôøng ñoàng tieàn Chaâu AÂu thöôøng laø caùc khoaûn tieàn göûi hoaëc cho vay lôùn, thoâng thöôøng laø khoaûn 1 trieäu ñoâ la Myõ hoaëc hôn. Laõi suaát cuûa moãi moät ñoàng tieàn Chaâu AÂu ñaïi dieän cho laõi suaát ôû quoác gia cuûa ñoàng tieàn ñoù.
Chuaån hoùa caùc luaät leä ngaân haøng trong thò tröôøng ñoàng tieàn Chaâu AÂu . 1. Ñaïo luaät Chaâu AÂu ñôn leû 2. Hieäp öôùc Basel
THÒTHÒ TRTR ÖÖÔÔØØNGNG TT ÍÍNN DUDU ÏÏNGNG CHAÂUCHAÂU AÂUAÂU Thò tröôøng tín duïng Chaâu AÂu laø nôi cung caáp caùc khoaûn tín duïng Chaâu AÂu . Caùc khoaûn nôï vay coù thôøi haïn lôùn hôn hoaëc baèng moät naêm thöïc hieän bôûi caùc ngaân haøng Chaâu AÂu ñoái vôùi caùc MNC hoaëc caùc cô quan cuûa chính phuû thöôøng ñöôïc goïi laø caùc khoaûn tín duïng Chaâu AÂu hoaëc khoaûn vay tín duïng Chaâu AÂu (Eurocredit).
Caùc khoaûn tín duïng Chaâu AÂu coù laõi suaát ñöôïc ñöôïc thaû noåi moät caùch phuø hôïp vôùi caùc laõi suaát treân moät soá thò tröôøng, chaúng haïn nhö laõi suaát cho vay lieân ngaân haøng London (LIBOR). Ví duï, moät khoaûn tín duïng Chaâu AÂu coù möùc laõi vay ñöôïc ñieàu chænh moãi saùu thaùng vaø ñöôïc ghi nhaän laø “LIBOR + 3% ”.
THÒTHÒ TRTR ÖÖÔÔØØNGNG TRATRA ÙÙII PHIEPHIE ÁÁUU CHAÂUCHAÂU AÂUAÂU Traùi phieáu quoác teá ñöôïc phaân loaïi moät caùch cô baûn thaønh traùi phieáu nöôùc ngoaøi vaø traùi phieáu Chaâu AÂu . Traùi phieáu nöôùc ngoaøi ñöôïc phaùt haønh bôûi nhöõng ngöôøi ñi vay nöôùc ngoaøi treân thò tröôøng maø traùi phieáu ñoù ñöôïc baùn. Ví duï, moät coâng ty Myõ coù theå phaùt haønh moät loaïi traùi phieáu ñònh danh baèng ñoàng yeân Nhaät vaø baùn cho caùc nhaø ñaàu tö ôû Nhaät Baûn.
Traùi phieáu Chaâu AÂu baùn ôû nhöõng nöôùc khaùc vôùi nöôùc coù ñoàng tieàn ñònh danh traùi phieáu ñoù. Traùi phieáu Chaâu AÂu ñöôïc baûo laõnh phaùt haønh bôûi moät nhoùm caùc ngaân haøng ñaàu tö ña quoác gia vaø dieãn ra cuøng moät luùc ôû nhieàu nöôùc khaùc nhau. Quaù trình baûo laõnh phaùt haønh dieãn ra theo quy trình baäc thang. Traùi phieáu Chaâu AÂu coù moät thò tröôøng thöù caáp söû duïng kyõ thuaät Euro–clear giuùp cho vieäc thoâng baùo ñeán caùc nhaø giao dòch veà doanh soá phaùt haønh .
THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG KHOAÙN QUOÁC TEÁ Caùc MNC coù theå thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng caùch phaùt haønh coå phieáu ra thò tröôøng quoác teá. Gaàn ñaây vôùi söï ra ñôøi cuûa ñoàng Euro ñaõ laøm gia taêng nhieàu loaïi coå phieáu treân thò tröôøng Chaâu AÂu bôûi caùc MNC cuûa Myõ vaø cuûa Chaâu AÂu.
Nhöõng coå phieáu quoác teá thöôøng coù xu höôùng baùn ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi hôn khi caùc MNC coù hình aûnh toaøn caàu. Tuy nhieân, caùc MNC ít noåi tieáng hôn cuõng coù theå phaùt haønh coå phieáu ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng moät hình aûnh toaøn caàu. Gaàn ñaây, thò tröôøng chöùng khoaùn toaøn caàu ñöôïc giao dòch trong suoát 24 giôø ñoàng hoà.
NoNo ääii dungdung giagia ûûngng dada ïïyy TaTa øøii ChCh íínhnh QuoQuo ácác TeTe áá Baøi 1: Taøi chính quoác teá vaø thò tröôøng taøi chính quoác teá Baøi 2: Chu chuyeån voán quoác teá (Chöông 8) Baøi 3: Arbitrage quoác teá vaø ngang giaù laõi suaát (Chöông 5) Baøi 4: Moái quan heä giöõa laïm phaùt, laõi suaát vaø tyû giaù (Chöông 10) Baøi 5: Xaùc ñònh tyû giaù (Chöông 9) Baøi 6: Taùc ñoäng cuûa Chính phuû ñoái vôùi tyû giaù (Chöông 11) Baøi 7: Caùc coâng cuï döï baùo tyû giaù (Chöông 12) Baøi 8: Khuûng hoaûng taøi chính quoác teá (Chöông 22 vaø 23)
NoNo ääii dungdung giagia ûûngng dada ïïyy TaTa øøii ChCh íínhnh CoângCoâng TyTy ÑÑaa QuoQuo áácc GiaGia Baøi 1: Taøi trôï thöông maïi quoác teá (Chöông 15) Baøi 2: Taøi trôï ngaén haïn quoác teá (Chöông 16) Baøi 3: Quaûn trò tieàn maët vaø ñaàu tö ngaén haïn quoác teá (Chöông 17) Baøi 4: Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaø hoaïc ñònh ngaân saùch voán ñaàu tö quoác teá (Chöông 18 vaø 19) Baøi 5: Taøi trôï daøi haïn quoác teá (Chöông 20) Baøi 6: Caáu truùc voán vaø chi phí söû duïng voán quoác teá (Chöông 21) Baøi 7: Ño löôøng ñoä nhaïy caûm ruûi ro tyû giaù (Chöông 13)
ThTh trưngtrưng tàitài chínhchính th th gii gii Foreign Exchange Equities & Money Market Market Commodities Fixed Income Market Market 24/24h 3.240 t ỷ USD/ng ày Spot, Forward, Swap, Option, Structure
ThTh trưngtrưng tàitài chính chính th th gii gii London New York Tokyo VietNam Hong Kong Singapore 24h Market Th trưng hi u qu 3.240 t USD/ngày
FXFX optionsoptions –– quyn quyn chn chn ngoi ngoi hi hi FRAsFRAs – – Hp Hp ñng ñng kỳ kỳ hn hn IRIR SwapsSwaps –– Hoán Hoán ñi ñi lãi lãi sut sut IRIR OptionsOptions –– quyn quyn chn chn lãi lãi sut sut
GlobalGlobal ForeignForeign ExchangeExchange MarketsMarkets GMT Sydney Tokyo Frankfurt London NewYork
GlobalGlobal ForeignForeign ExchangeExchange MarketsMarkets ThTh trưngtrưng ngoingoi hihi tntn titi làlà do:do: ++ Thương Thương mimi vàvà ñuñu tưtư (Trade(Trade andand Investment)Investment) ++ Phòng Phòng nganga ri ri roro (Hedging)(Hedging) ++ Nhu Nhu cucu ñuñu cơcơ (Speculation)(Speculation)
GlobalGlobal ForeignForeign ExchangeExchange MarketsMarkets LchLch ss 18801880 –– International International GoldGold StandardStandard 19441944 –– Bretton Bretton WoodsWoods AgreementAgreement 19731973 –– Floating Floating RatesRates 1880 Bretton Woods Agreement 1973 International Gold Standard 1944 Floating Rates
AiAi ss dng dng thth trưngtrưng FXFX ?? Ngân hàng Th ươ ng m i Qu ðu T ư Ngân hàng TW Doanh nghi p Nhà môi gi i ðnh ch tài chính khác Market–Maker & Market–Taker
GlobalGlobal ForeignForeign ExchangeExchange MarketsMarkets SWIFTSWIFT CodeCode Currency Currency USDUSD US US DollarDollar (Greenback) (Greenback) EUREUR Euro Euro JPYJPY Japan Japan YenYen (Yen) (Yen) GBPGBP UK UK SterlingSterling (Cable) (Cable) AUDAUD Australia Australia DollarDollar (Aussie) (Aussie) CADCAD Canadian Canadian DollarDollar (Loonie) (Loonie) VNDVND Vietnam Vietnam DongDong SWIFTSWIFT (Society(Society forfor WorldwideWorldwide InterbankInterbank FinancialFinancial Telecommunications)Telecommunications)
CHCH ÖÖÔNGÔNG 1616 :: TATA ØØII TRÔTRÔ ÏÏ NGANGA ÉÉNN HAHA ÏÏNN QUOQUO ÁÁCC TETE ÁÁ 1
Muïc tieâu cuûa chöông naøy : Giaûi thích taïi sao MNC xem xeùt taøi trôï baèng ngoaïi teä Giaûi thích baèng caùch naøo ñeå MNC xaùc ñònh xem coù neân söû duïng taøi trôï baèng ngoaïi teä hay khoâng Minh hoïa nhöõng lôïi ích töø vieäc taøi trôï baèng moät danh muïc caùc loaïi tieàn 2
NGUONGUO ÀÀNN TATA ØIØI TRÔTRÔ ÏÏ NGANGA ÉNÉN HAHA ÏÏNN :: Quyeát ñònh taøi trôï ngaén haïn cuûa moät MNC ñöôïc toùm löôïc baèng 2 caâu hoûi sau : 1. Neân vay noäi boä hay vay töø caùc nguoàn khaùc? 2. Neân vay baèng noäi teä hay baèng ngoaïi teä? 3
Caùc nguoàn taøi trôï ngaén haïn : Phaùt haønh traùi phieáu Chaâu AÂu hoaëc traùi phieáu nôï khoâng theá chaáp Phaùt haønh thöông phieáu Chaâu AÂu Vay tröïc tieáp töø ngaân haøng Chaâu AÂu 4
CaCa ùùcc phph ööôngông aa ùùnn ll öïöïaa chocho ïïnn tata øøii trôtrô ïï nganga éénn haha ïïnn Coù 2 phöông aùn taøi trôï ngaén haïn coù theå aùp duïng cho caùc MNC : 1. Taøi trôï noäi boä 2. Taøi trôï töø beân ngoaøi 5
TATA ÏÏII SAOSAO CACA ÙCÙC MNCMNC XEMXEM XEXE ÙÙTT TATA ØØII TRÔTRÔ ÏÏ BABA ÈÈNGNG NGOANGOA ÏÏII TETE ÄÄ?? 1. Taøi trôï baèng ngoaïi teä ñeå caân baèng caùc khoaûn thu ngoaïi teä. Caùc coâng ty lôùn coù theå taøi trôï baèng ngoaïi teä ñeå caân baèng vò theá phaûi thu roøng baèng chính ñoàng ngoaïi teä ñoù. 6
Ví du ïï : moät MNC Myõ coù caùc khoaûn phaûi thu roøng baèng franc Thuïy Syõ. Neáu coâng ty naøy coù nhu caàu nguoàn voán ngaén haïn, hoï coù theå vay baèng franc Thuïy Syõ vaø chuyeån chuùng sang ñoâ la Myõ ñeå söû duïng. Sau ñoù, hoï seõ söû duïng khoaûn phaûi thu roøng baèng franc Thuïy Syõ ñeå traû nôï. Trong tröôøng hôïp naøy, taøi trôï baèng ngoaïi teä khoâng gaëp ruûi ro veà tyû giaù. Chieán löôïc naøy ñaëc bieät haáp daãn neáu laõi suaát ngoaïi teä thaáp. 7
2. Taøi trôï baèng ngoaïi teä ñeå laøm giaûm chi phí. Caùc MNC seõ xem xeùt vay ngoaïi teä neáu laõi suaát treân caùc ñoàng ngoaïi teä laø haáp daãn. Ngaøy nay, vieäc taøi trôï baèng ngoaïi teä laø moät hình thöùc phoå bieán vì nhöõng phaùt trieån cuûa thò tröôøng tieàn teä Chaâu AÂu. Moät khoaûn vay möôïn baèng ñoàng tieàn Chaâu AÂu coù theå coù moät laõi suaát hôi thaáp hôn moät khoaûn vay baèng ñoàng tieàn töông töï ôû chính quoác. 8
XAXA ÙÙCC ÑÑÒNHÒNH LAÕILAÕI SUASUA ÁÁTT TATA ØØII TRÔTRÔ ÏÏ COCO ÙÙ HIEHIE ÄÄUU LL ÖÏÖÏCC rf = (1+if)(1+ef) – 1 trong ñoù : if : laõi suaát ngoaïi teä ef : phaàn traêm thay ñoåi tyû giaù 9
MOMO ÄÄTT SO SO ÁÁ VAVA ÁÁNN ÑÑEEÀÀ CACA ÙÙCC MNC MNC PHA PHA ÛÛII XEM XEM XE XE ÙÙTT KHIKHI RARA QUYEQUYE ÁÁTT ÑÑÒNHÒNH TATA ØØII TRÔTRÔ ÏÏ NGANGA ÉÉNN HAHA ÏÏNN 1. Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh taøi trôï. 2. Tyû giaù kyø haïn Fn coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh taøi trôï. 3. Döï baùo tyû giaù 10
Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh taøi trôï : Khi xeùt ñeán vaán ñeà taøi trôï thì kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa ñöôïc hieåu nhö sau: Caùc MNC vay ngoaïi teä vaø chuyeån ngoaïi teä ñoù sang ñoàng tieàn chính quoác. Ñoàng thôøi môû hôïp ñoàng kyø haïn ñeå mua ngoaïi teä theo Fn ñeå traû nôï sau naøy. 11
Ñieàu naøy cho thaáy raèng vieäc taøi trôï cuûa coâng ty luùc naøy khoâng bò aûnh höôûng bôûi tyû giaù hoái ñoaùi maø thay vaøo ñoù laø aûnh höôûng bôûi % khaùc bieät giöõa tyû giaù giao ngay St vôùi tyû giaù kyø haïn Fn. Söï khaùc nhau naøy phaûn aùnh phaàn buø kyø haïn (p). rf = (1 + i f )(1 + p) − 1 1+ i Neáu IRP toàn taïi thì : p = h −1 1+ if  1 + i   h  rf = ()1 + i f 1 +  − 1 −1 = i h   1 + i f  12
Do ñoù, neáu IRP toàn taïi vieäc coá gaéng duøng kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa ñeå taøi trôï baèng ngoaïi teä vôùi laõi suaát thaáp seõ daãn ñeán laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng laõi suaát ôû nöôùc chuû nhaø. 13
IRP vaø nhöõng taùc ñoäng ñoái vôùi taøi trôï ngaén haïn Bo áái ca ûûnh Ta ùùc ñoääng 1. Ngang giaù laõi suaát toàn taïi Taøi trôï baèng ngoaïi teä, ñoàng thôøi phoøng ngöøa vò theá treân thò tröôøng kyø haïn seõ laøm laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng vôùi laõi suaát taøi trôï trong nöôùc. 2. Ngang giaù laõi suaát toàn taïi, vaø tyû giaù kyø haïn laø döï Taøi trôï baèng ngoaïi teä khoâng phoøng ngöøa seõ daãn ñeán * baùo chính xaùc cho tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n=S ). laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng vôùi laõi suaát vay trong nöôùc 3. Ngang giaù laõi suaát toàn taïi, vaø tyû giaù kyø haïn ñöôïc Taøi trôï baèng ngoaïi teä khoâng phoøng ngöøa seõ daãn ñeán döï kieán seõ thaáp hôn tyû giaù giao ngay kyø voïng laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cao hôn laõi suaát vay trong * (F n laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc thaáp hôn vôùi laõi suaát vay S*). trong nöôùc. 5. Ngang giaù laõi suaát khoâng toàn taïi, phaàn buø (chieát Taøi trôï baèng ngoaïi teä coù phoøng ngöøa seõ daãn ñeán laõi khaáu) kyø haïn cao hôn (thaáp hôn) cheânh leäch laõi suaát. suaát taøi trôï coù hieäu löïc cao hôn laõi suaát vay trong nöôùc. 6. Ngang giaù laõi suaát khoâng toàn taïi, phaàn buø (chieát Taøi trôï baèng ngoaïi teä coù phoøng ngöøa seõ daãn ñeán laõi khaáu) kyø haïn thaáp hôn (cao hôn) cheânh leäch laõi suaát. suaát taøi trôï coù hieäu löïc thaáp hôn laõi suaát vay trong nöôùc. 14
Tyû giaù kyø haïn Fn coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh taøi trôï. Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cuûa ñoàng ngoaïi teä seõ ñöôïc döï ñoaùn bôûi söï thay theá (St+1) baèng Fn trong coâng thöùc sau :   (St+1 − St ) rf = ()1+ if 1+  −1  St    (Fn − St ) rf = 1( + if ) 1+  −1  St  15
Khi moät coâng ty döï ñònh taøi trôï baèng ngoaïi teä vaø khoâng môû hôïp ñoàng kyø haïn, thì laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc seõ thaáp hôn laõi suaát noäi teä neáu tyû giaù giao ngay töông lai cuûa ñoàng ngoaïi teä vaøo luùc ñaùo haïn thaáp hôn tyû giaù kyø haïn. Ngöôïc laïi, laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc seõ cao hôn laõi suaát noäi teä neáu tyû giaù giao ngay töông lai cao hôn tyû giaù kyø haïn. Neáu nhö tyû giaù kyø haïn laø moät döï baùo khoâng thieân leäch cho tyû giaù giao ngay kyø voïng, thì laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc tính trung bình seõ baèng vôùi laõi suaát noäi teä. 16
Döï baùo tyû giaù nhö laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh taøi trôï Baûng 16.2 : Tyû leä % thay ñoåi giaù trò cuûa Xaùc suaát Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc franc Thuïy Syõ trong suoát (p) (r f) thôøi kyø vay nôï (e f) -6% 5 % 1,08 [1+(-6%)] – 1 = 1,52% -4% 10 % 1,08 [1+(-4%)] – 1 = 3,68% -1% 15 % 1,08 [1+(-1%)] – 1 = 6,92% +1% 20 % 1,08 [1+(1%)] – 1 = 9,08% +4% 20 % 1,08 [1+(4%)] – 1 = 12,32% +6% 15 % 1,08 [1+(6%)] – 1 = 14,48% +8% 10 % 1,08 [1+(8%)] – 1 = 16,64% +10% 5 % 1,08 [1+(10%)] – 1 = 18,80% 17
ù 20% Laõi suaát cuûa USD = 15% 15% 10% 5% 1,52 3,68 6,92 9,08 12,32 14,48 16,64 18,8 18
TA ØØI TRÔ ÏÏ TO ÅÅNG HÔ ÏÏP BA ÈÈNG MO ÄÄT DANH MU ÏÏC CA ÙÙC LOA ÏÏI TIE ÀÀN Loaïi tieàn Khaû naêng thay Xaùc suaát cuûa Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc ñoåi tyû giaù giao söï thay ñoåi cuûa töông öùng (r f) ngay trong thôøi tyû giaù giao kyø vay nôï (e f) ngay (p i) franc Thuïy Syõ 1% 30% 1,08 [1 + 0,01] - 1 = 9,08% franc Thuïy Syõ 3% 50% 1,08 [1 + 0,03] - 1 = 11,24% franc Thuïy Syõ 9% 20% 1,08 [1 + 0,09] - 1 = 17,72% 100% yeân Nhaät -1% 35% 1,09 [1 + (-0,01)] - 1 = 7,91% yeân Nhaät 3% 40% 1,09 [1 + 0,03] - 1 = 12,27% yeân Nhaät 7% 25% 1,09 [1 + 0,07] - 1 = 16,63% 100% 19
Laõi suaát taøi trôï coù Tính Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc danh muïc caùc hieäu löïc Tính toaùn xaùc suaát loaïi tieàn (50% cho franc Thuïy Syõ vaø lieân keát franc yeân 50% cho yeân Nhaät) Thuïy Syõ Nhaät 9,08% 7,91% 30% x 35% = 10,5% (50 % x 9,08%) + (50% x 7,91%) = 8,495% 9,08% 12,27% 30% x 40% = 12% (50 % x 9,08%) + (50% x 12,27%) = 10,675% 9,08% 16,63% 30% x 25% = 7,5% (50 % x 9,08%) + (50% x 16,63%) = 12,855% 11,24% 7,91% 50% x 35% = 17,5% (50 % x 11,24%) + (50% x 7,91%) = 9,575% 11,24% 12,27% 50% x 40% = 20% (50 % x 11,24%) + (50% x 12,27%) = 11,755% 11,24% 16,63% 50% x 25% = 12,5% (50 % x 11,24%) + (50% x 16,63%) = 13,935% 17,72% 7,91% 20% x 35% = 7% (50 % x 17,72%) + (50% x 7,91%) = 12,815% 17,72% 12,27% 20% x 40% = 8% (50 % x 17,72%) + (50% x 12,27%) = 14,995% 17,72% 16,63% 20% x 25% = 5% (50 % x 17,72%) + (50% x 16,63%) = 17,175% 100% 20
Caùc PA taøi trôï Vay baèng Vay baèng Taøi trôï toång CHF JPY hôïp Rf 11,888% 11,834% 11,861% Ñoä leäch chuaån 3,062% 3,349% 2,269% CV 0,258 0,283 0,191 21
CHCH ÖÖÔNGÔNG 1717 :: QUAQUA ÛÛNN TRÒTRÒ TIETIE ÀÀNN MAMA ËËTT QUOQUO ÁÁCC TETE ÁÁ 1
Muïc tieâu cuûa chöông naøy : Moâ taû chu chuyeån tieàn maët giöõa coâng ty con vaø coâng ty meï. Giaûi thích phöông caùch moät coâng ty ña quoác gia coù theå toái öu hoùa doøng tieàn cuûa mình. Giaûi thích baèng caùch naøo caùc coâng ty ña quoác gia coù theå xaùc ñònh neân ñaàu tö tieàn maët thaëng dö vaøo ñaâu. 2
PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TÖØ QUAN ÑIEÅM CUÛA CAÙC COÂNG TY CON Coâng ty Meï Caùc Phí vaø khoaûn vay moät Voán vay phaàn Caùc döï aùn daøi haïn thu Traû tieàn nhaäp vay Vay Ñaàu tö Nguoàn tieàn maët Khoaûn phaûi thu coâng ty con Soá dö khoaûn phaûi Tieàn töø Thanh traû caùc toaùn khoaûn phaûi thu Baùn traû chaäm Tieàn chi mua haøng Tieàn thu töø baùn haøng Saûn xuaát Vaät tö vaø Toàn kho nguyeân vaät lieäu 3
PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TREÂN QUAN ÑIEÅM TAÄP TRUNG HOÙA Lôïi nhuaän hoaëc voán goác treân khoaûn tieàn maët thaëng dö ñöôïc ñaàu tö bôûi caùc c.ty con Chöùng khoaùn ngaén haïn Tieàn thu töø baùn Caùc khoaûn vay caùc CK Ñaàu tö Phí vaø moät phaàn thu daøi haïn nhaäp Caùc döï aùn daøi Coâng ty con “1” haïn Ñaàu tö tieàn maët Thanh thaëng dö toaùn do Cho vay Nguoàn cung cung Coâng ty Meï öùng nôï öùng Thanh toaùn vaät tö caùc khoaûn Ñaàu tö tieàn maët vay thaëng dö Tieàn traû cho phaùt haønh coå phieáu môùi Coâng ty con “2” Caùc coå ñoâng Phí vaø moät phaàn thu nhaäp Traû coå töùc baèng tieàn maët Caùc khoaûn vay Lôïi nhuaän hoaëc voán goác treân khoaûn tieàn maët thaëng dö ñöôïc ñaàu tö bôûi caùc c.ty con 4
CACA ÙÙCC KYÕKYÕ THUATHUA ÄÄTT ÑÑEEÅÅ TOTO ÁÁII ÖÖUU HOHO ÙÙAA DODO ØØNGNG TIETIE ÀÀNN Taêng toác doøng tieàn thu vaøo Söû duïng netting ñeå giaûm thieåu chi phí chuyeån ñoåi tieàn teä Toái thieåu hoùa thueá ñaùnh vaøo tieàn maët Quaûn lyù nguoàn voán khoâng chuyeån veà nöôùc. Thöïc hieän chuyeån giao tieàn maët giöõa caùc coâng ty con 5
Caùc khoaûn Soá tieàn phaûi thanh toaùn tính baèng ñoâ la Myõ (ñv: 1.000 ñoâ la) thieáu nôï cuûa cho caùc coâng ty con ñoùng taïi caùc coâng ty Canada Phaùp Anh Nhaät Thuïy Só Myõ Ñöùc con ñoùng taïi Canada - 40 80 90 20 40 60 Phaùp 60 - 40 30 60 50 30 Anh 90 20 - 20 10 0 40 Nhaät 100 30 50 - 20 30 10 Thuïy Só 10 50 30 10 - 50 70 Myõ 10 60 20 20 20 - 40 Ñöùc 40 30 0 60 40 70 - 6
Khoaûn thieáu Soá tieàn phaûi thanh toaùn roøng tính baèng ñoâ la Myõ nôï roøng cuûa (ñôn vò 1000 ñoâ la) cho caùc coâng ty con ñoùng taïi caùc coâng ty Canada Phaùp Anh Nhaät Thuïy Só Myõ Ñöùc con ñoùng taïi Canada - 0 0 0 10 30 20 Phaùp 20 - 20 0 10 0 0 Anh 10 0 - 0 0 0 40 Nhaät 10 0 30 - 10 10 0 Thuïy Só 0 0 20 0 - 30 30 Myõ 0 10 20 0 0 - 0 Ñöùc 0 0 0 50 0 30 - 7
Theo tính toaùn ban ñaàu Chæ tieâu Coâng ty Coâng ty Ñöôïc hôïp Hitax Lotax nhaát Doanh soá baùn 100.000 150.000 250.000 Giaù voán haøng baùn 50.000 100.000 150.000 Laõi goäp 50.000 50.000 100.000 Tröø chi phí hoaït ñoäng 20.000 20.000 40.000 EBIT (laõi tröôùc thueá vaø laõi 30.000 30.000 60.000 Laõivay) vay 5.000 5.000 10.000 Laõi tröôùc thueá 25.000 25.000 50.000 Thueá Hitax 50% ; Lotax 20% 12.500 5.000 17.500 Laõi roøng 12.500 20.000 32.500 8
Theo tính toaùn ñöôïc ñieàu chænh döïa treân vieäc thay ñoåi chính saùch chuyeån ñoåi chi phí Chæ tieâu Coâng ty Hitax Coâng ty Ñöôïc hôïp Lotax nhaát Doanh soá baùn 80.000 150.000 230.000 Giaù voán haøng baùn 50.000 80.000 130.000 Laõi goäp 30.000 70.000 100.000 Tröø chi phí hoaït ñoäng 20.000 20.000 40.000 EBIT (laõi tröôùc thueá vaø laõi 10.000 50.000 60.000 vay) Laõi vay 5.000 5.000 10.000 Laõi tröôùc thueá 5.000 45.000 50.000 Thueá 2.500 9.000 11.500 Laõi roøng 2.500 36.000 38.500 9
NHÖÕNG PHÖÙC TAÏP THÖÔØNG GAËP KHI TOÁI ÖU HOÙA DOØNG TIEÀN Caùc ñaëc tính lieân quan ñeán coâng ty Nhöõng haïn cheá cuûa chính phuû Nhöõng ñaëc tính cuûa heä thoáng ngaân haøng Nhaän thöùc khoâng thích ñaùng veà vieäc toái öu hoùa doøng tieàn Söï sai leäch trong baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty con 10
ÑÑAAÀÀUU TT ÖÖ TIETIE ÀÀNN MAMA ËËTT THATHA ËËNGNG DD ÖÖ Tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc töø vieäc ñaàu tö nöôùc ngoaøi : rf = (1+ if )(1+ ef )−1 Vôùi rf laø tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc treân tieàn kyù thaùc baèng ngoaïi teä, if laø laõi suaát cuûa khoaûn kyù thaùc ôû nöôùc ngoaøi, ef laø phaàn traêm thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi. 11
MOMO ÄÄTT SO SO ÁÁ VAVA ÁÁNN ÑÑEEÀÀ CACA ÙÙCC MNC MNC PHA PHA ÛÛII XEM XEM XE XE ÙÙTT KHIKHI RARA QUYEQUYE ÁÁTT ÑÑÒNHÒNH ÑÑAAÀÀUU TT ÖÖ 1. Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh ñaàu tö. 2. Tyû giaù kyø haïn Fn coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh ñaàu tö. 3. Döï baùo tyû giaù 12
Boái caûnh Haøm yù trong ñaàu tö treân thò tröôøng ngoaïi hoái 1. IRP toàn taïi. Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa khoâng coù giaù trò 2. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn laø moät döï baùo Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc chính xaùc cho tyû giaù giao ngay töông lai. ngoaøi khoâng coù lôïi. 3. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn laø moät döï baùo Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc khoâng thieân leäch cho tyû giaù giao ngay kyø ngoaøi bình quaân seõ thu ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi * voïng (F n=S ). gioáng nhö ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc. 4. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn döï kieán cao Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc * hôn tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n>S ). ngoaøi döï kieán seõ thu ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi thaáp hôn ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc. 5. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn döï kieán thaáp Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc * hôn tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n<S ). ngoaøi döï kieán seõ kieám ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi cao hôn ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc 6. IRP khoâng toàn taïi, phaàn buø (chieát khaáu) kyø Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa khaû haïn cao hôn (thaáp hôn) cheânh leäch laõi suaát. thi cho nhöõng nhaø ñaàu tö trong nöôùc 7. IRP khoâng toàn taïi vaø phaàn buø (hoaëc chieát Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa khaû khaáu) kyø haïn thaáp hôn (cao hôn) cheânh leäch thi cho nhöõng nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chöù khoâng khaû laõi suaát. thi ñoái vôùi nhöõng nhaø ñaàu tö trong nöôùc. 13
•Khaû naêng thay ñoåi tyû giaù cuûa •Xaùc suaát •Tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc thay krona Thuïy Ñieån trong suoát coù khaû ñoåi theo tyû giaù krona Thuïy Ñieån thôøi gian kyù quyõ (ef) naêng xaûy ra (rf) •-10% •5% •1,14 [1+(-10%)]-1 = 2,6% •-8% •10% •1,14 [1+(-8%)]-1 = 4,88% •-4% •15% •1,14 [1+(-4%)]-1 = 9,44% •-2% •20% •1,14 [1+(-2%)]-1 = 11,72% •1% •20% •1,14 [1+(1%)]-1 = 15,14% •2% •15% •1,14 [1+(2%)]-1 = 16,28% •3% •10% •1,14 [1+(3%)]-1 = 17,42% •4% •5% •1,14 [1+(4%)]-1 = 18,56% •100% 14
Xaùc suaát iUSD =11% 20% 15% 10% 5% Tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc (%) 2,6 4,88 9,44 11 11,72 15,14 16,2817,4218,56 15
CHCH ÖÖÔNGÔNG 1919 :: HOAHOA ÏÏCHCH ÑÑÒNHÒNH NGAÂNNGAÂN SASA ÙÙCHCH VOVO ÁÁNN ÑÑAAÀÀUU TT ÖÖ QUOQUO ÁÁCC TETE ÁÁ 1
Caùc phöông phaùp hoaïch ñònh ngaân saùch voán cho ñaàu tö trong caùc DN Phöông phaùp hieän giaù thuaàn (NPV) Phöông phaùp tyû suaát sinh lôïi noäi boä ( IRR) Phöông phaùp chæ soá sinh lôïi ( PI ) Phöông phaùp thôøi gian hoaøn voán (PP) 2
NH ÖÕNGÕNG KHO KHO ÙÙ KHAÊN TRONG VIE ÄÄC ÑAÙÙNH GIA ÙÙ CA ÙÙC DÖÏ AÙÙN ÑAÀÀU T Ö ÔÛÛ NÖÔÙÙC NGOA ØØI Coù hai lyù do taïi sao khoù aùp duïng kyõ thuaät NPV truyeàn thoáng vaøo caùc döï aùn haûi ngoaïi vaø taïi sao laïi söû duïng moät heä thoáng nguyeân lyù khaùc laø kyõ thua äät hie änä gia ùù thua ànà ñie ààu ch ænh (APV) . Lyù do thöù nhaát bao goàm nhöõng khoù khaên laøm cho doøng tieàn (caùc töû soá trong coâng thöùc NPV) ñöôïc nhìn töø hai goùc ñoä khaùc nhau : töø quoác gia cuûa nhaø ñaàu tö vaø töø quoác gia maø döï aùn ñöôïc thöïc hieän. ( hoaïch ñònh CF ) Lyù do thöù hai bao goàm möùc ñoä ruûi ro cuûa caùc döï aùn ôû nöôùc ngoaøi vaø suaát chieát khaáu thích hôïp. ( xaùc ñònh k ) 3
DOØNG TIEÀN XEÙT TÖØ GOÙC ÑOÄ TRONG NÖÔÙC SO VÔÙI NÖÔÙC NGOAØI Voán khoâng chuyeån veà nöôùc ñöôïc hoaëc bò haïn cheá chuyeån veà nöôùc Doanh soá cuûa döï aùn môùi coù theå aûnh höôûng ñeán doanh soá cuûa caùc boä phaän khaùc trong MNC Nhöõng haïn cheá trong vieäc chuyeån thu nhaäp veà nöôùc Caùc möùc thueá khaùc nhau ôû caùc quoác gia Caùc khoaûn vay öu ñaõi 4
PHPH ÖÖÔNGÔNG PHAPHA ÙÙPP HIEHIE ÄÄNN GIAGIA ÙÙ ÑÑIEIE ÀÀUU CHCH ÆÆNHNH –– APVAPV APV = -S0I0 + S 0 AF 0 + n S( * CF* −LS* 1() − )T n DA T. t t t + t + ∑+ t ∑ + t t=1 1( re ) t=1 1( ra ) n r BC.T n LR n TD* n RF* + g 0 +S [CL − t ]+ T + t ∑+ t 0 0 ∑+ t ∑+ t ∑ + t t=1 1( b)r t =1 1( c)r t =1 1( d)r t =1 1( f )r 5
PHPH ÖÖÔNGÔNG PHAPHA ÙPÙP HIEHIE ÄNÄN GIAGIA ÙÙ ÑÑIEIE ÀÀUU CHCH ÆÆNHNH –– APVAPV St* : tyû giaù giao ngay taïi thôøi ñieåm t S0 : tyû giaù giao ngay taïi thôøi ñieåm 0 I0 : Voán ñaàu tö ban ñaàu cuûa döï aùn tính baèng ngoaïi teä AF0 : Voán taùi ñaàu tö vaøo döï aùn do bò haïn cheá chuyeån veà chính quoác 6
PHPH ÖÖÔNGÔNG PHAPHA ÙÙPP HIEHIE ÄÄNN GIAGIA ÙÙ ÑÑIEIE ÀÀUU CHCH ÆÆNHNH APVAPV TDt* : Tieát kieäm kyø voïng do hoaõn noäp thueá, baèng caùch ñònh giaù chuyeån giao noäi boä giöõa caùc coâng ty con. RFt* : Thu nhaäp kyø voïng chuyeån veà nöôùc baát hôïp phaùp CFt* : Doøng tieàn kyø voïng coù khaû naêng chuyeån veà nöôùc baèng ngoaïi teä 7
PHPH ÖÖÔNGÔNG PHAPHA ÙPÙP HIEHIE ÄNÄN GIAGIA ÙÙ ÑÑIEIE ÀÀUU CHCH ÆÆNHNH –– APVAPV re : Suaát chieát khaáu cho doøng tieàn, giaû ñònh taøi trôï toaøn boä baèng voán coå phaàn ra : Suaát chieát khaáu cho khaáu hao rb : Suaát chieát khaáu veà khoaûn tieát kieäm thueá treân vieäc khaáu tröø laõi vay do ñoùng goùp vaøo khaû naêng vay möôïn. rc : Suaát chieát khaáu tieát kieäm do laõi suaát thoaû thuaän (öu ñaõi) rd : Suaát chieát khaáu tieát kieäm do chuyeån giao noäi boä giöõa caùc coâng ty con rf : Suaát chieát khaáu cho doøng tieàn cuûa döï aùn chuyeån veà nöôùc baát hôïp phaùp rg : Chi phí söû duïng voán vay thò tröôøng chính quoác. 8
PHPH ÖÖÔNGÔNG PHAPHA ÙPÙP HIEHIE ÄNÄN GIAGIA ÙÙ ÑÑIEIE ÀÀUU CHCH ÆÆNHNH –– APVAPV T : thueá suaát cao hôn trong 2 möùc thueá thu nhaäp ôû nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc n : Soá naêm ñôøi soáng cuûa döï aùn LSt* : Lôïi nhuaän töø doanh soá coøn laïi, ñaõ tröø ñi phaàn maát ñi (neáu khoâng thöïc hieän döï aùn) tính baèng noäi teä. DAt : Chi phí khaáu hao tính baèng noäi teä BC0 : Ñoùng goùp cuûa döï aùn vaøo khaû naêng vay möôïn tính baèng noäi teä CLo : Giaù trò danh nghóa cuûa khoaûn vay öu ñaõi tính baèng ngoaïi teä LRt : Hoaøn traû treân khoaûn vay öu ñaõi tính baèng ngoaïi teä 9
Suaát chieát khaáu cho caùc khoaûn muïc khaùc nhau re : Ñaây seõ laø suaát chieát khaáu danh nghóa cho doøng tieàn danh nghóa do doanh soá baùn vôùi giaù coá ñònh trong töông lai. Bôûi vì doøng tieàn ñöôïc chuyeån ñoåi sang noäi teä theo St*, suaát chieát khaáu seõ laø chieát khaáu danh nghóa noäi teä. ra : DAt seõ coù giaù danh nghóa coá ñònh vaø vì vaäy seõ laø suaát chieát khaáu danh nghóa. DAt tính baèng noäi teä neân ta seõ duøng suaát chieát khaáu noäi teä. 10
Suaát chieát khaáu cho caùc khoaûn muïc khaùc nhau rb : Neáu söï ñoùng goùp cuûa döï aùn vaøo khaû naêng vay möôïn ñöôïc tính baèng noäi teä danh nghóa chuùng ta seõ chieát khaáu theo suaát chieát khaáu danh nghóa trong nöôùc. Ruûi ro ôû ñaây laø khoâng theå söû duïng laù chaén thueá vaø neáu ruûi ro naøy ñöôïc coi laø nhoû ta seõ duøng suaát chieát khaáu khoâng ruûi ro rc : Giaù trò cuûa moät khoaûn vay öu ñaõi ôû nöôùc ngoaøi phuï thuoäc vaøo laõi suaát ñaùng leõ phaûi traû neáu coâng ty phaûi ñi vay bình thöôøng vaø traû theo laõi suaát thò tröôøng. Neáu khoaûn hoaøn traû tieàn vay laø soá tieàn tính theo tyû giaù danh nghóa chuùng ta neân duøng laõi suaát danh nghóa cuûa ñoàng ngoaïi teä. 11
Suaát chieát khaáu cho caùc khoaûn muïc khaùc nhau rd vaø rf : Caùc khoaûn tieát kieäm thueá, thu nhaäp theâm chuyeån veà nöôùc qua giaù chuyeån giao noäi boä, vaø vieäc trì hoaõn noäp thueá do taùi ñaàu tö ôû nöôùc coù möùc thueá suaát thaáp coù theå ñöôïc tính baèng giaù hoâm nay hoaëc giaù trong töông lai. Neáu döï ñoaùn TDt* vaø RF*t theo giaù hoâm nay vaø do ñoù caùc ñaïi löôïng laø thöïc, chuùng ta phaûi duøng chieát khaáu thöïc. Neáu tính theo giaù coù tính laïm phaùt trong töông lai, chuùng ta phaûi duøng suaát chieát khaáu danh nghóa. Neáu döï ñoaùn baèng noäi teä, chuùng ta phaûi duøng suaát chieát khaáu trong nöôùc. Bôûi vì ruûi ro ôû tröôøng hôïp naøy laø khoâng coù khaû naêng nhaän dieän chính xaùc caùc kyõ thuaät ñeå tieát kieäm thueá vaø chuyeån theâm thu nhaäp veà nöôùc, suaát chieát khaáu thích hôïp seõ ñoøi hoûi moät phaàn buø ruûi ro. 12
Naêm Khoaûn vay Chi traû Chi traû laõi Toång soá Hieän giaù cuûa coøn toàn voán chi traû khoaûn chi traû 1 £1.000.000 £100.000 £100.000 £200.000 £173.913 2 900.000 100.000 90.000 190.000 143.667 3 800.000 100.000 80.000 180.000 118.353 4 700.000 100.000 70.000 170.000 97.198 5 600.000 100.000 60.000 160.000 79.548 6 500.000 100.000 50.000 150.000 68.849 7 400.000 100.000 40.000 140.000 52.631 8 300.000 100.000 30.000 130.000 42.497 9 200.000 100.000 20.000 120.000 31.111 10 100.000 100.000 10.000 110.000 27.190 £833.959 13
Döôùi ñaây laø caùc soá lieäu ñeå tính APV cho Aviva theo coâng thöùc: S0 = 0,00100 St* = 0,00100 (1-0,12)t I0 = lit2.000.000.000 AF0 = lit600.000.000 – (lit600.000.000 - lit 400.000.000) = lit 400.000.000 CFt* = lit 50.000 x (lit 20.000 – lit 15.000) (1+ 0,25)t + (giaù trò thu hoài khi t = 10) T = 0,46 DAt = $200.000 BC0 = $1.000.000 CL0 = lit 600.000.000 14
Döôùi ñaây laø caùc soá lieäu ñeå tính APV cho Aviva theo coâng thöùc: LRt* = Xem baûng 19.3 LSt* = $5 x 10.000 x (1+0,1)t (1- 0,091)t = $50.000 TDt* = $5.000 (1+ 0,1)t-1, vôùi t>0 RFt* = 0 re = rd = rf = 0,2 ra = rb = 0,12 rc = 0,35 rg = 0,15 15
Baûng 19.2: Caùc ñaïi löôïng APV veà döï aùn xaây döïng nhaø maùy saûn xuaát quaàn jean ôû Italy Naê S * CF * S * CF * S * CF * - (1-T)t t t t t t * m LS t 1 $0,0008800 312.500.000 $ 275.000 $ 225.000 $ 101.250 $ 82.143 2 0,0007744 390.625.000 302.500 252.500 94.688 73.342 3 0,0006815 488.281.250 332.764 282.764 88.364 65.484 4 0,0005997 610.351.560 366.028 316.028 82.299 48.468 5 0,0005277 762.939.450 402.603 352.603 76.520 52.203 6 0,0004644 953.674.320 442.886 392.886 71.051 46.610 7 0,0004087 1.192.092.900 487.208 437.208 65.889 41.616 8 0,0003596 1.490.116.120 535.846 485.846 61.016 37.157 9 0,0003165 1.862.645.150 589.527 539.527 56.465 33.176 10 0,0002785 2.328.306.440 648.433 598,433 52.191 29.622 749.733 519.821 16
* Naê rgBC 0T TD t Khoaûn vay Laõi vay LR t m toàn ñoïng 1 69.000 61.607 5.000 4.167 600.000.000 60.000.000 120.000.000 88.888.889 2 69.000 55.007 5.500 3.819 540.000.000 54.000.000 114.000.000 62.551.440 3 *69.000 49.113 6.050 3.501 480.000.000 48.000.000 108.000.000 43.895.748 rgTDLRBCt t0 T 4 69.000t 43.851 6.655 3.209 420.000.000 42.000.000 102.000.000 30.708.959 (1(1++rr ))tt 5 dc69.000b 39.153 7.321 2.942 360.000.000 36.000.000 96.000.000 21.409.296 6 69.000 34.957 8.053 2.697 300.000.000 30.000.000 90.000.000 14.867.567 7 69.000 31.212 8.858 2.472 240.000.000 24.000.000 84.000.000 10.278.812 8 69.000 27.868 9.744 2.266 180.000.000 18.000.000 78.000.000 7.070.082 9 69.000 24.882 10.718 2.077 120.000.000 12.000.000 72.000.000 4.834.244 10 69.000 22.216 11.790 1.904 60.000.000 6.000.000 66.000.000 3.282.511 389.866 29.054 287.787.548 17
APV = -(0.001 x 2.000.000.000) + (0,001 x 400.000.000) + 749.733 + 519.821 + 389.866 + 0,001(600.000.000–287.787.548)+ 29.054 + 0 = $400.686 18
CHCH ÖÖÔNGÔNG 2121 CACACAÁUÁÁUU TRUTRUTRUÙCÙÙCC VOVOVOÁNÁÁNN QUOQUOQUOÁCÁÁCC TETETEÁÁÁ VAVA VAØØØ CHICHICHI PHPHPHÍÍÍ SS SÖÛÖÛÖÛ DUDU DUÏNGÏÏNGNG VOVOVOÁNÁÁNN
Caùc noäi dung chính Caùc ñaëc ñieåm trong caáu truùc voán cuûa moät MNC Caùc ñaëc ñieåm cuûa moät MNC aûnh höôûng ñeán chi phí söû duïng voán Caùc ñaëc ñieåm cuûa moät quoác gia aûnh höôûng ñeán chi phí söû duïng voán So saùnh chi phí söû duïng voán duøng moâ hình ñònh giaù taøi saûn voán
CAÁU TRUÙC VOÁN – Caáu truùc voán cuûa moät doanh nghieäp laø tyû leä taøi trôï nôï so vôùi voán coå phaàn – Caáu truùc voán “toái öu” bieåu thò söï keát hôïp giöõa nôï vaø voán coå phaàn sao cho toái thieåu hoùa ñöôïc chi phí söû duïng voán E D r= r + rT(1 − ) ED+e DE + D
Tìm caáu truùc voán thích hôïp Söû duïng voán vay coù lôïi theá: laõi vay ñöôïc khaáu tröø khi tính thu nhaäp chòu thueá Tuy nhieân, söû duïng voán vay quaù nhieàu, xaùc suaát vôõ nôï taêng, tyû suaát sinh lôïi ñoøi hoûi cuûa coå ñoâng vaø chuû nôï taêng, laøm taêng chi phí söû duïng voán Caùc doanh nghieäp coù doøng tieàn oån ñònh coù theå coù moät caáu truùc voán thaâm duïng nôï nhieàu hôn.
Tìm caáu truùc voán thích hôïp Chi phí söû duïng voán WACC Tyû leä nôï X
Caáu truùc voán nhaèm muïc tieâu toaøn caàu so vôùi muïc tieâu ñòa phöông ÔÛ töøng quoác gia rieâng bieät, caùc coâng ty con coù theå coù caáu truùc voán khaùc vôùi muïc tieâu cuûa MNC, phuï thuoäc caùc ñieàu kieän: Qui ñònh cuûa nöôùc sôû taïi ñoái vôùi coå phieáu, traùi phieáu cuûa chi nhaùnh coâng ty nöôùc ngoaøi; Ñieàu kieän chính trò; Söï giaùm saùt caáu truùc voán ñòa phöông cuûa caùc chuû nôï, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi (ñoái vôùi cty con coù möùc voán vay quaù cao, cty meï thöôøng ñöùng ra ñaûm baûo thanh toaùn, hoaëc saün saøng hoã trôï taøi chính cho caùc cty con).
Caáu truùc voán nhaèm muïc tieâu toaøn caàu so vôùi muïc tieâu ñòa phöông THÍ DUÏ: Tröôøng hôïp nöôùc A khoâng cho pheùp caùc MNC coù truï sôû chính ôû nôi khaùc ñaêng kyù coå phieáu ôû thò tröôøng chöùng khoaùn trong nöôùc mình, MNC coù theå vay voán baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu hay vay ngaân haøng.
Caáu truùc voán nhaèm muïc tieâu toaøn caàu so vôùi muïc tieâu ñòa phöông THÍ DUÏ: Tröôøng hôïp nöôùc B cho pheùp caùc MNC coù truï sôû chính ôû nôi khaùc ñaêng kyù coå phieáu ôû thò tröôøng chöùng khoaùn ñòa phöông vaø CF roøng khoâng phaùt sinh ñuû ñeå traû nôï, MNC coù theå taøi trôï baèng voán coå phaàn, hoaëc phaùt haønh traùi phieáu zero-coupon (neáu luaät phaùp cuûa nöôùc chuû nhaø cho pheùp).
Caáu truùc voán nhaèm muïc tieâu toaøn caàu so vôùi muïc tieâu ñòa phöông THÍ DUÏ: Tröôøng hôïp MNC muoán nhaän taøi trôï töø nöôùc C laø nöôùc ñang coù ruûi ro quoác gia cao, vieäc vay voán töø caùc ngaân haøng ñòa phöông laø thích hôïp nhaát.
Caáu truùc voán nhaèm muïc tieâu toaøn caàu so vôùi muïc tieâu ñòa phöông CHIEÁN LÖÔÏC CUÛA CAÙC MNC: BOÛ CAÁU TRUÙC VOÁN MUÏC TIEÂU ÑÒA PHÖÔNG ÑEÅ ÑAÏT ÑEÁN CAÁU TRUÙC VOÁN MUÏC TIEÂU TOAØN CAÀU
Caùc coâng ty con thuoäc sôû höõu toaøn phaàn so vôùi sôû höõu moät phaàn Ñaëc ñieåm cuûa caùc cty con sôû höõu toaøn phaàn: Traùnh ñöôïc maâu thuaãn quyeàn lôïi Giaùm ñoác cuûa caùc cty con sôû höõu toaøn phaàn coù theå taäp trung vaøo vieäc toái ña hoaù taøi saûn cuûa caùc coå ñoâng cuûa MNC Nhöng laïi khoâng coù cô hoäi môû roäng hoaït ñoäng hay baùn coå phaàn cho caùc coå ñoâng ñòa phöông ÔÛ moät soá quoác gia, vieäc baùn coå phaàn cuûa coâng ty con ôû nöôùc sôû taïi laø ñieàu kieän baét buoäc khi thaønh laäp
Caùc coâng ty con thuoäc sôû höõu toaøn phaàn so vôùi sôû höõu moät phaàn Lôïi theá cuûa caùc cty con sôû höõu moät phaàn: Thích öùng vôùi luaät phaùp cuûa nöôùc chuû nhaø Môû roäng theâm caùc cô hoäi ñaàu tö cuûa MNC Moät tyû leä thieåu soá coå phaàn trong caùc cty con do caùc nhaø ñaàu tö ñòa phöông naém giöõ coù theå phaàn naøo baûo veä MNC khoûi moái ñe doïa töø caùc haønh ñoäng baát lôïi cuûa Chính Phuû nöôùc chuû nhaø
Caáu truùc voán cuûa caùc MNC so vôùi caùc doanh nghieäp trong nöôùc Quan ñieåm thaâm duïng nôï: Do coù löu löôïng tieàn teä thu vaøo roøng oån ñònh do tính chaát ña daïng hoaù veà maët ñòa lyù, neân MNC coù theå söû duïng moät khoái löôïng voán vay lôùn Chính saùch thueá khoaù cuûa nöôùc chuû nhaø, nhöõng quy ñònh veà chuyeån lôïi nhuaän ra nöôùc ngoaøi coù theå chæ aûnh höôûng ñeán löôïng tieàn phaùt sinh töø hoaït ñoäng cuûa moät coâng ty con Thu nhaäp töø caùc cty con baèng nhieàu loaïi tieàn khaùc nhau, söï giaûm giaù cuûa moät vaøi loaïi tieàn seõ khoâng aûnh höôûng lôùn ñeán toång soá USD maø cty meï nhaän ñöôïc.
Caáu truùc voán cuûa caùc MNC so vôùi caùc doanh nghieäp trong nöôùc Quan ñieåm thaâm duïng voán coå phaàn: Caùc MNC coù möùc ñoä ña daïng hoaù thaáp seõ coù nhieàu bieán ñoäng trong CF cuûa mình Thu nhaäp cuûa coâng ty con phuï thuoäc luaät thueá, chính saùch chuyeån thu nhaäp veà nöôùc, khieán tieàn chuyeån veà cty meï coù theå suït giaûm, aûnh höôûng khaû naêng thanh toaùn laõi vay ñònh kyø Tyû giaù caùc ñoàng tieàn coù theå bieán ñoäng giaûm cuøng chieàu so vôùi USD, laøm suït giaûm thu nhaäp göûi veà cty meï
CAÙC ÑAËC ÑIEÅM AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN Quy moâ cuûa doanh nghieäp Tieáp caän caùc thò tröôøng voán quoác teá Ña daïng hoùa quoác teá Öu ñaõi thueá khoùa Ruûi ro tyû giaù hoái ñoaùi Ruûi ro quoác gia
Quy moâ của doanh nghi ệp Quy moâ cuûa doanh nghieäp caøng lôùn, caøng nhaän ñöôïc caùc öu ñaõi cuûa chuû nôï vaø giaûm thieåu chi phí phaùt haønh coå phieáu, traùi phieáu.
Tieáp caän caùc thò tröôøng voán quoác teá Caùc coâng ty ña quoác gia coù theå nhaän ñöôïc voán qua caùc thò tröôøng voán quoác teá vôùi caùc chi phí söû duïng voán khaùc nhau, coù cô hoäi tieáp caän nguoàn voán reû. Ngoaøi ra, caùc coâng ty con coù theå vay ñöôïc voán töø ñòa phöông vôùi chi phí thaáp hôn coâng ty meï neáu laõi suaát hieän haønh ôû nöôùc chuû nhaø töông ñoái thaáp; giuùp haï thaáp chi phí söû duïng voán, vaø khoâng nhaát thieát gia taêng ruûi ro tyû giaù hoái ñoaùi, vì thu nhaäp do coâng ty con phaùt sinh haàu nhö seõ tính baèng cuøng moät loaïi tieàn.
Ña daïng hoùa quoác teá Neáu coâng ty ña quoác gia coù luoàng tieàn thu vaøo oån ñònh nhôø ña daïng hoùa kinh doanh ôû khaép nôi treân theá giôùi, xaùc suaát phaù saûn seõ giaûm vaø giaûm thieåu ñöôïc chi phí söû duïng voán.
Öu ñaõi thueá khoùa Coâng ty ña quoác gia coù theå choïn löïa ñòa phöông coù luaät thueá thuaän lôïi hoaëc taän duïng lôïi theá veà thueá daønh cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñeå giaûm chi phí söû duïng voán.
Ruûi ro tyû giaù hoái ñoaùi Caùc dao ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi coù theå ñöa ñeán chi phí söû duïng voán cao hôn do: Löu löôïng tieàn teä ít chaéc chaén, khaû naêng thanh toaùn laõi vay giaûm, xaùc suaát phaù saûn cao; caùc chuû nôï vaø coå ñoâng ñoøi hoûi moät tyû suaát sinh lôïi cao hôn, do ñoù laøm taêng chi phí söû duïng voán cuûa coâng ty ña quoác gia.
Ruûi ro quoác gia Thaùi ñoä cuûa chính phuû nöôùc chuû nhaø vaø cuûa ngaønh coâng nghieäp coù lieân quan coù theå laøm taêng xaùc suaát phaù saûn cuûa coâng ty ña quoác gia vaø chi phí söû duïng voán. Ví duï: chính phuû nöôùc chuû nhaø tòch bieân taøi saûn coâng ty con
Caùc ñaëc ñieåm quoác gia aûnh höôûng ñeán chi phí söû duïng voán Chi phí söû duïng voán vay cuûa moät DN thöôøng ñöôïc aán ñònh bôûi laõi suaát phi ruûi ro vaø phaàn buø ruûi ro Söï khaùc bieät trong laõi suaát phi ruûi ro (aán ñònh bôûi quan heä cung - caàu voán): luaät thueá, daân soá, chính saùch tieàn teä, ñieàu kieän kinh teá Söï khaùc bieät trong phaàn buø ruûi ro (tuøy theo ñieàu kieän kinh teá, quan heä giöõa doanh nghieäp vaø chuû nôï, söï can thieäp cuûa chính phuû vaø ñoä nghieâng ñoøn caân nôï) Söï khaùc bieät giöõa caùc nöôùc trong chi phí söû duïng voán coå phaàn Keát hôïp giöõa chi phí söû duïng voán vay vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn
Keát hôïp giöõa chi phí söû duïng voán vay vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn Caùc chi phí nôï vaø voán coå phaàn coù theå ñöôïc keát hôïp ñeå cho ra moät chi phí söû duïng voán bình quaân. Tyû leä töông öùng giöõa nôï vaø voán coå phaàn do caùc doanh nghieäp ôû caùc nöôùc söû duïng phaûi ñöôïc aùp duïng ñeå ñaùnh giaù chi phí söû duïng voán naøy moät caùch hôïp lyù. Ngoaøi ra, moät yeáu toá khaùc aûnh höôûng chi phí söû duïng voán cuûa moät nöôùc laø giaù trò cuûa caùc khoaûn khaáu tröø thueá cho ñaàu tö vaø laù chaén thueá cho chi phí khaáu hao.
Moâ hình CAPM ñeå ñaùnh giaù tyû suaát lôïi nhuaän cuûa caùc MNC rref= +β ( rr mf − ) Trong ñoù: re : Tyû suaát lôïi nhuaän yeâu caàu rf : Tyû suaát lôïi nhuaän phi ruûi ro rm : Tyû suaát lôïi nhuaän thò tröôøng β : Chæ soá beta cuûa chöùng khoaùn
Moâ hình CAPM ñeå ñaùnh giaù tyû suaát lôïi nhuaän cuûa caùc MNC Theo moâ hình CAPM, tyû suaát lôïi nhuaän yeâu caàu ñoái vôùi chöùng khoaùn cuûa moät doanh nghieäp laø moät haøm soá döông cuûa laõi suaát phi ruûi ro tyû suaát lôïi nhuaän thò tröôøng chæ soá beta cuûa chöùng khoaùn
Moâ hình CAPM ñeå ñaùnh giaù tyû suaát lôïi nhuaän cuûa caùc MNC Chæ soá beta tieâu bieåu ñoä nhaïy caûm cuûa tyû suaát lôïi nhuaän cuûa chöùng khoaùn ñoái vôùi tyû suaát lôïi nhuaän thò tröôøng. Moät coâng ty ña quoác gia khoâng kieåm soaùt ñöôïc laõi suaát phi ruûi ro hay lôïi nhuaän thò tröôøng nhöng coù theå taùc ñoäng ñeán chæ soá beta cuûa mình. Caùc coâng ty ña quoác gia gia taêng doanh soá ôû nöôùc ngoaøi coù theå giaûm thieåu ñöôïc chæ soá beta cuûa mình vaø nhôø vaäy giaûm thieåu ñöôïc tyû suaát lôïi nhuaän do caùc nhaø ñaàu tö yeâu caàu. Baèng caùch naøy, caùc coâng ty coù theå caét giaûm chi phí söû duïng voán.
Keát luaän Moät coâng ty ña quoác gia chöa chaéc coù chi phí söû duïng voán thaáp hôn so vôùi moät doanh nghieäp noäi ñòa cuøng ngaønh. Tuy nhieân, coâng ty ña quoác gia coù theå taän duïng caùc maët thuaän lôïi vaø toái thieåu hoùa ruûi ro nhaèm haï thaáp chi phí söû duïng voán.
TATA ØØII LIELIE ÄÄUU THAMTHAM KHAKHA ÛÛOO TTÖØÖØ INTERNETINTERNET Hoäi nghò nghieân cöùu khoa hoïc Khoa TCDN naêm 2005 1
TaTa øøii lielie ääuu nn ööôôùùcc ngoangoa øøii Tin töùc tröïc tuyeán (Online News) 2
Caùc website veà tyû giaù : http:// www.dailyfx.com http:// www.easy-forex.com http:// www.saxobank.com 3
Caùc website veà giaù vaøng : trang ch ca H i ñng Vàng th gi i (World Gold Council), có nhi u thông tin chi ti t v cung, c u vàng trên th gi i, ngành công nghi p vàng 4
Ngaân haøng theá giôùi (WB) : Global Economic Prospect World Development Report Global Development Finance Caùc taøi lieäu hoäi thaûo (working paper) vaø caùc baøi nghieân cöùu chuyeân saâu theo töøng chuû ñeà 5
Quyõ tieàn teä theá giôùi (IMF) : World Economic Outlook Finance and Development (ra haøng quyù, taïp chí chuyeân ngaønh taøi chính) Caùc taøi lieäu hoäi thaûo (working paper) vaø caùc baøi nghieân cöùu chuyeân saâu theo töøng chuû ñeà 6
Ngaân haøng phaùt trieån Chaâu AÙ (ADB) : Asia Development Outlook File döõ lieäu cuûa töøng quoác gia (coù VN) döôùi daïng Excel vaø Pdf coù theå download veà ñeå söû duïng cho vieäc tính toaùn 7
Hoäi nghò thöông maïi vaø phaùt World Investment trieån cuûa LHQ (UNCTAD) : Report Toå chöùc thöông maïi theá giôùi World Trade Report (WTO) : Cuïc döï tröõ lieân bang Myõ (FED) : Caùc soá lieäu veà tyû giaù, laõi suaát, laïm phaùt, thaâm huït ngaân saùch, . cuûa Myõ 8
Caùc taøi lieäu nghieân cöùu khaùc Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi : XeápXeáp haïnghaïng naêngnaêng löïclöïc caïnhcaïnh tranhtranh quoácquoác giagia Coâng ty taøi chính quoác teá (IFC) : Caùc taïp chí kinh teá (The List of Economics Journals) : econ.stanford.edu/faculty/workp/index.html 9
CAÙC WEBSITE VEÀ COÂNG CUÏ PHAÙI SINH VAØ COÂNG TY XEÁP HAÏNG CME - Chicago Mercantile Exchange Futures Exchange Futures & Options on Futures Options Clearing Corporate The Futures and Options Association 10
CAÙC WEBSITE TRONG NÖÔÙC NH PT Chaâu AÙ taïi VN WB taïi VN IMF taïi VN Boä taøi chính NHNN VN Phoøng TM vaø CN Cô quan xuùc tieán TM Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam (caùc soá lieäu vó moâ) 11