Module Giáo dục thường xuyên 30: Tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản li và giáo viên trung tâm học tập cộng đồng - Đào Duy Thụ
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Module Giáo dục thường xuyên 30: Tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản li và giáo viên trung tâm học tập cộng đồng - Đào Duy Thụ", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- module_giao_duc_thuong_xuyen_30_to_chuc_tap_huan_nang_cao_na.pdf
Nội dung text: Module Giáo dục thường xuyên 30: Tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản li và giáo viên trung tâm học tập cộng đồng - Đào Duy Thụ
- ĐÀO DUY THỤ MODULE gdtx 30 tæ chøc tËp huÊn N©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé qu¶n li¸ vµ gi¸o viªn trung t©m häc tËp céng ®ång XÂY DỰNG NGUỒN HỌC LIỆU, PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÍ DUY TRÌ BỀN VỮNG CÁC TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 117
- A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN Mô hình trung tâm h c t p c ng ng (TTHTC ) ã c th nghi m và nhân r ng n c ta t n m 1998 và ã c th ch hoá trên toàn qu c. Tính n tháng 5 n m 2011, c n c ã có 10.936 TTHTC c t ch c t i các xã, ph ng, th tr n. Th c t cho th y mô hình TTHTC là m t trong nh ng c s c a GDTX ngày càng c ánh giá cao là mô hình giáo d c có hi u qu trong vi c th c hi n m c tiêu “Giáo d c cho m i ng i” và xây d ng “xã h i h c t p”, là mô hình giáo d c có tác d ng góp ph n nâng cao ch t l ng cu c s ng c a ng i dân và góp ph n phát tri n c ng ng b n v ng. i ng cán b qu n lí và GV tham gia t ch c, ho t ng TTHTC ngày càng c phát tri n v s l ng. Tuy nhiên, ch t l ng i ng cán b qu n lí và GV/báo cáo viên còn r t h n ch v n ng l c chuyên môn, nghi p v . Nguyên nhân c a s b t c p và h n ch m t ph n là do nhà qu n lí ch a n m b t k p th i th c tr ng nh ng n ng l c i ng cán b qu n lí và GV các TTHTC . H còn thi u h t v các ki n th c, k n ng và ph ng pháp t ch c các ho t ng TTHTC . Module này s làm rõ cách i u tra th c tr ng ( i m m nh, i m y u) c a i ng cán b qu n lí, i ng GV TTHTC hi n nay; nh ng v n c n t p trung b i d ng cho i ng này. Giúp cho cán b qu n lí, GV GDTX bi t thi t k và có k n ng t ch c các ch ng trình t p hu n cho i ng cán b qu n lí, GV/ báo cáo viên các TTHTC . 118 | MODULE GDTX 30
- B. MỤC TIÊU 1. MỤC TIÊU CHUNG H c xong module này GV (h c viên t p hu n): — Bi t cách i u tra th c tr ng v n ng l c i ng cán b qu n lí và GV c a trung tâm h c t p c ng ng (TTHTC ) t ó xác nh c nhu c u c n b i d ng/t p hu n cho i ng này. — Có k n ng t ch c các ch ng trình t p hu n phù h p v i i u ki n th c t a ph ng. 2. MỤC TIÊU CỤ THỂ 1. Kiến thức — Nêu c các ph ng pháp i u tra th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV c a TTHTC . — Nêu c th c tr ng i ng và nhu c u c n b i d ng c a t ng lo i cán b qu n lí và GV c a TTHTC . — Xác nh c các n i dung c n b i d ng và bi t thi t k các ch ng trình t p hu n phù h p nhu c u c a cán b , GV TTHTC . 2. Kĩ năng — Bi t l p k ho ch và thi t k c m t s ch ng trình b i d ng i ng cán b qu n lí và GV c a TTHTC . — Bi t cách t ch c các ch ng trình t p hu n cho i ng cán b qu n lí và GV c a TTHTC . 3. Thái độ — Có thái trung th c, th n tr ng trong vi c ánh giá th c tr ng và nhu c u b i d ng c a i ng cán b , GV TTHTC . — Có thái nghiêm túc trong vi c t ch c các ch ng trình b i d ng cho i ng này. TỔ CHỨC TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GV TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 119
- C. NỘI DUNG Nội dung 1 THỰC TRẠNG VỀ NĂNG LỰC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GIÁO VIÊN CỦA TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG Hoạt động 1: Tìm hiểu cách thức điều tra thực trạng đội ngũ cán bộ quản lí và GV TTHTCĐ. a. Nhi m v Xác nh các v n th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV TTHTC là m t vi c làm quan tr ng và c n thi t. th c hi n ho t ng 1, b n hãy suy ngh t nh ng tr i nghi m c a b n thân và nghiên c u thông tin, tài li u tr l i các câu h i sau: — Làm th nào xác nh c th c tr ng n ng l c i ng cán b qu n lí và GV TTHTC ? — Khi th c hi n t ng ph ng pháp xác nh th c tr ng i ng cán b và GV nên làm th nào? B n hãy trao i v i các b n ng nghi p t tr l i câu h i trên. b. Thông tin ph n h i * Ph ng pháp xác nh th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV TTHTC : C n s d ng nhi u ph ng pháp khác nhau xác nh th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV TTHTC nh : — Nghiên c u tài li u, s li u, bi u b ng th ng kê; — i u tra b ng phi u; — Ph ng v n; — Quan sát; — To àm, th o lu n nhóm; — * Cách th c hi n t ng ph ng pháp: — Nghiên c u các báo cáo, s li u: 120 | MODULE GDTX 30
- Có th nghiên c u các báo cáo t ng k t, ph ng h ng c a ng u , u ban nhân dân xã, c a các ban ngành, oàn th nh giáo d c, y t , nông nghi p, ph n , h i nông dân, h i c u chi n binh, h i ng i cao tu i, h i khuy n h c. Trong các báo cáo ó có r t nhi u thông tin v tình hình i ng cán b c ng ng, i ng các tr ng h c, các ban ngành, h i V th c tr ng, nh h ng b trí, s d ng trong th i gian t i c a a ph ng. Ngoài ra, có th s d ng các bi u b ng th ng kê, k t qu i u tra, các s . Tuy nhiên nên chú ý các s li u, thông tin m i nh t. — i u tra b ng phi u: + i u tra b ng phi u c ti n hành thông qua vi c phân phát phi u n t ng cán b , ng i dân i n ho c ánh d u vào câu h i cho s n. + i u tra b ng phi u có tác d ng thu th p thông tin c a nhi u ng i, trong m t th i gian ng n, giúp có c s li u nh l ng v v n c n i u tra. + Vi c xây d ng phi u òi h i ph i có k n ng l p phi u, k thu t phân tích, x lí phi u. + Khi xây d ng phi u i u tra, có th t câu h i m ho c câu h i óng. Tuy nhiên, c n chú ý t câu h i n gi n, rõ ràng. N u câu h i c n nhi u câu tr l i thì nên chia thành nhi u câu h i. + C n nêu rõ m c ích, ý ngh a c a vi c i u tra (ngay trong phi u i u tra ho c tr c khi i u tra) ng i c h i hi u rõ m c ích và l i ích c a vi c i u tra, ch không ph i ánh giá, hay phê phán h . — Ph ng v n: + Khi ph ng v n nên tu theo tình hu ng c th mà t ra các câu h i thích h p. Không nên h i các câu h i quá i sâu vào i t , ho c nh ng câu h i mà ng i c ph ng v n s không bao gi tr l i; + Khi ph ng v n ph i d a vào c ng ã c chu n b tr c. Tuy nhiên, cu c ph ng v n di n ra t nhiên c n ph i linh ho t tu thu c vào tình hình th c t , tránh l thu c vào c ng, vào các câu h i ã có s n. — Quan sát: + Quan sát c n ph i có m c ích, c n phân công rõ ràng gi a nh ng ng i cùng quan sát. TỔ CHỨC TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GV TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 121
- + Quan sát ph i kín áo, t nhiên. + Quan sát n u k t h p v i ch p nh càng t t. — To àm, th o lu n nhóm: + Có th ti n hành th o lu n nhóm v i các nhóm i t ng khác nhau: thanh niên, ph n , nam/n , cán b lãnh o + Có th ti n hành th o lu n nhóm t i các cu c h p, t i gia ình, t i n i làm vi c ho c trên ng i. + Trong th o lu n nhóm, ph i h t s c tôn tr ng ng i phát bi u, khuy n khích m i ng i u phát bi u và ph i chú ý l ng nghe h . + C n ph i chu n b c ng th o lu n nhóm, c n ph i bám sát m c ích th o lu n, tránh lan man, tranh l c . + Ngoài ra, c n k t h p v i các thông tin t các cu c th o lu n t phát, t các cu c nói chuy n gi a m i ng i v i lãnh o Hoạt động 2: Nhận dạng đội ngũ cán bộ quản lí và GV TTHTCĐ theo hướng tra cứu/nghiên cứu tài liệu. a. Nhi m v th c hi n ho t ng 2, b n hãy suy ngh t nh ng tr i nghi m c a b n thân và nghiên c u thông tin, tài li u tr l i các câu h i sau: — Cán b qu n lí TTHTC là nh ng ai? — Giám c và phó giám c TTHTC có nhi m v và quy n h n gì? — GV tham gia d y h c/t ch c ho t ng TTHTC là nh ng ai, h có nhi m v và quy n h n gì? — Nh ng thu n l i và khó kh n c a i ng GV TTHTC ? B n hãy trao i v i các b n ng nghi p làm sáng t các v n t ra. b. Thông tin ph n h i * Cán b qu n lí TTHTC bao g m: Giám c trung tâm và các phó giám c: — Giám c trung tâm là m t cán b qu n lí c p xã (Ch t ch ho c phó ch t ch) kiêm nhi m. Giám c TTHTC là ng i qu n lí, i u hành m i ho t ng c a trung tâm và ch u trách nhi m tr c pháp lu t và c quan 122 | MODULE GDTX 30
- qu n lí c p trên v m i ho t ng c a trung tâm. Giám c TTHTC do ch t ch u ban nhân dân c p huy n quy t nh trên c s ngh c a u ban nhân dân c p xã. — Hai phó giám c là m t cán b c a h i khuy n h c và m t cán b lãnh o c a tr ng ti u h c ho c trung h c c s c a xã kiêm nhi m. Phó giám c TTHTC là ng i có ph m ch t chính tr , có n ng l c qu n lí do ch t ch u ban nhân dân c p huy n quy t nh theo ngh c a giám c TTHTC . * Nhi m v và quy n h n c a cán b qu n lí TTHTC : + Giám c TTHTC có nh ng nhi m v và quy n h n sau: + L p k ho ch và t ch c th c hi n các nhi m v c a TTHTC . + Tuyên truy n v n ng m i thành viên trong c ng ng tham gia các ho t ng c a TTHTC . + Huy ng các ngu n l c trong và ngoài c ng ng duy trì và phát tri n các ho t ng c a TTHTC . + Qu n lí tài chính, c s v t ch t c a TTHTC . + Xây d ng n i quy ho t ng c a TTHTC . + Ki m tra, ánh giá và báo cáo nh kì k t qu ho t ng c a TTHTC v i u ban nhân dân c p xã và các c quan qu n lí c p trên. + c theo h c các l p chuyên môn, nghi p v và c h ng các ch ph c p trách nhi m và khen th ng theo quy nh hi n hành c a Nhà n c. — Phó giám c có nh ng nhi m v và quy n h n: + Giúp vi c cho giám c trong vi c qu n lí và i u hành các ho t ng c a trung tâm. Tr c ti p ph trách m t s l nh v c công tác theo s phân công c a giám c và gi i quy t các công vi c do giám c giao. + Khi gi i quy t công vi c c giám c giao, phó giám c thay m t giám c và ch u trách nhi m tr c giám c v k t qu công vi c c giao. + Thay m t giám c i u hành ho t ng c a trung tâm khi c u quy n. + c h c theo các l p chuyên môn, nghi p v và c h ng các ch ph c p và khen th ng theo quy nh hi n hành c a Nhà n c. TỔ CHỨC TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GV TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 123
- * GV c a TTHTC : — GV c a TTHTC g m: + GV c phòng giáo d c và ào t o bi t phái d y ch ng trình xoá mù ch và giáo d c ti p t c sau khi bi t ch , c ng c ch t l ng ph c p giáo d c. + Báo cáo viên d y các chuyên ; các c ng tác viên, h ng d n viên và nh ng ng i tình nguy n tham gia h ng d n h c t p t i TTHTC theo h p ng th a thu n v i giám c trung tâm. — GV c a TTHTC có nhi m v : + Gi ng d y theo n i dung, ch ng trình và vi t tài li u ph c v gi ng d y — h c t p theo quy nh. + Ch u s giám sát c a các c p qu n lí v ch t l ng, n i dung và ph ng pháp d y h c. + H ng d n, giúp ng i h c. + Rèn luy n t t ng, o c, tác phong, l i s ng. — GV c a TTHTC có các quy n sau: + c TTHTC t o i u ki n th c hi n nhi m v c giao. + GV d y xoá mù ch , c ng c ch t l ng ph c p giáo d c c h ng các ch theo quy nh hi n hành c a Nhà n c. + GV d y các ch ng trình khác c h ng các ch theo quy nh c a TTHTC . Hoạt động 3: Lập bảng so sánh (điểm mạnh – điểm yếu): Một ví dụ thực tế đội ngũ cán bộ quản lí và GV TTHTCĐ ở một địa phương. a. Nhi m v B n ã hi u rõ m t s nh ng i m c b n v ch c n ng, nhi m v , quy n h n c a i ng cán b qu n lí và GV/báo cáo viên TTHTC , nh ng vi c quan tr ng là b n bi t cách phân tích, so sánh nh ng i m m nh — i m y u c a i ng cán b qu n lí và GV TTHTC . T ó, xác nh nh ng n i dung/v n c n b i d ng cho i ng này. 124 | MODULE GDTX 30
- b. Thông tin ph n h i B n có th c và tìm hi u thông tin v th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV TTHTC c a t nh Hoà Bình c trình bày trong ph l c 1. * c i m i ng cán b qu n lí và GV các TTHTCC : i ng cán b qu n lí, GV, h ng d n viên c a TTHTC nhìn chung có c i m sau: — Trình chuyên môn, nghi p v r t khác nhau. — i u ki n, hoàn c nh c ng r t khác nhau: Nh ng ng i ang công tác, làm vi c t i các c quan, oàn th , doanh nghi p b n công vi c chuyên môn, ít có th i gian tham gia vào công tác kiêm nhi m t i TTHTC . Nh ng ng i ngh h u th ng s c kho y u. Nh ng ng i có s c kho , ch a có công vi c làm n nh ho c th t nghi p h còn ph i lo tìm vi c làm n nh ki m s ng. — Thi u ki n th c, nghi p v qu n lí TTHTC ; h u h t ch a có nghi p v d y h c ng i l n nên g p nhi u khó kh n trong qu n lí và t ch c các chuyên . — M t s cán b qu n lí theo ch c danh b u c kiêm giám c, phó giám c TTHTC nh : ch t ch xã, phó ch t ch xã, ch t ch h i khuy n h c th ng thay i theo nhi m kì b u c . * i m m nh c a cán b qu n lí và GV các TTHTC : — i v i cán b qu n lí TTHTC nhìn chung u là cán b ch ch t xã/ph ng; nhi t tình trong m i công vi c; có m t s có quy n l c nh t nh trong ng, chính quy n, oàn th — i v i GV/báo cáo viên: Nhìn chung nhi t tình, có tinh th n trách nhi m tr c c ng ng. Có m t s có kinh nghi m trong vi c t ch c, v n ng qu n chúng tham gia ho t ng c ng ng. * i m y u c a cán b qu n lí và GV các TTHTC : — i v i cán b qu n lí TTHTC do kiêm nhi m nên b n nhi u công vi c chung nên ít th i gian tham gia qu n lí TTHTC . Nhìn chung thi u ki n th c, nghi p v qu n lí GD c ng ng. Cán b qu n lí TTHTC th ng thay i theo nhi m kì b u c . — i v i GV/báo cáo viên: H u h t ch a có nghi p v d y h c ng i l n nên g p nhi u khó kh n trong qu n lí và t ch c các chuyên . M t s GV ngh h u nhi t tình nh ng s c kho y u. TỔ CHỨC TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GV TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 125
- Nội dung 2 NỘI DUNG CẦN BỒI DƯỠNG CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GIÁO VIÊN TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG Hoạt động 1: Xác định những nội dung cần bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ quản lí và GV TTHTCĐ. a. Nhi m v B n ã hi u rõ th c tr ng i ng cán b qu n lí và GV/báo cáo viên TTHTC . Nh ng vi c quan tr ng và c n thi t là b n ph i xác nh c nh ng n i dung c n b i d ng cho i ng này nh th nào. Ngh a là b n ph i i tìm l i gi i áp cho các câu h i sau ây: — Làm th nào xác nh và phân lo i nhóm i t ng tham gia b i d ng, t p hu n? — M c tiêu, yêu c u và n i dung b i d ng, t p hu n cho các nhóm i t ng nh th nào? — Nh ng ki n th c, k n ng c n b i d ng cho t ng nhóm i t ng là gì? B n hãy trao i v i ng nghi p và nghiên c u các tài li u liên quan, cùng suy ng m a ra các câu tr l i y và th c t nh t. b. Thông tin ph n h i Nh ng g i ý trong ph l c 2 s giúp b n tìm c câu tr l i cho câu h i nêu trên. * N i dung b i d ng/t p hu n: — i v i ban giám c TTHTC : + Huy ng c ng ng. + Ch c n ng, nhi m v , quy n h n c a ban giám c. + L p và th c hi n k ho ch. + ánh giá nhu c u. + Giám sát và ánh giá. + T o và qu n lí ngu n l c. + Xây d ng m ng l i và liên k t. + Thu th p và ph bi n t li u. 126 | MODULE GDTX 30
- + K n ng qu n lí và lãnh o. + Xác nh nhu c u c ng ng. + Phát ng và t o phong trào. + K n ng i u hành các cu c h p, h i th o + K n ng ch to các cu c h p. — i ng GV, h ng d n viên, tình nguy n viên: + Nhi m v , quy n h n, cách t ch c các ho t ng. + ánh giá nhu c u ào t o. + K n ng thi t k ch ng trình ào t o. + Ph ng pháp biên so n tài li u. + K n ng h ng d n. + Ph ng pháp d y h c ng i l n. + Ki m tra và ánh giá. + Các k n ng d y h c. + S d ng thi t b và DDH. + V n ng qu n chúng. + K n ng giao ti p. + K n ng quan sát. + K n ng trình bày. + K n ng t v n. — M t s n i dung c n l u ý trong b i d ng v nhi m v c a GV, h ng d n viên, tình nguy n viên: + GV, h ng d n viên: • T ch c các ho t ng h c t p (k c hu n luy n k n ng). • T ch c các ho t ng xã h i (Ví d : các câu l c b ). • Góp ph n vào các d ch v thông tin, t v n và ch d n. • T ch c các ho t ng thao di n. • T ch c và h ng d n tham quan th c t , du l ch; các ho t ng v n ngh , th thao TỔ CHỨC TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÍ VÀ GV TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG | 127
- • Giúp chung v qu n lí i u hành. + Tình nguy n viên: • Giúp vi c t ch c và qu n lí trung tâm. • V n ng h c viên tham gia vào các ho t ng c a trung tâm. • D y xoá mù ch và sau xoá mù ch . • T ch c và i u hành các di n àn th o lu n, các cu c h p. • Khuy n khích h c viên c sách; h tr các ho t ng xã h i, v n ngh , th thao • Ch n l a và qu n lí các a i m v tinh. • Th c hi n ch c n ng tr giáo. • Tuy n m nh ng ng i tình nguy n khác. * Nh ng ki n th c, k n ng c n b i d ng: M i nhóm i t ng có vai trò, ch c n ng, nhi m v khác nhau. Vì v y h c n nh ng ki n th c, k n ng khác nhau. Ví d : i t ng Nh ng ki n th c, k n ng c n b i d ng — L p và th c hi n k ho ch theo t ng tháng, quý, n m nh th nào? — Làm th nào huy ng s tham gia c a c ng ng? — Làm th nào xác nh c nhu c u h c t p c a ng i dân? Ban qu n lí TTHTC — Giám sát và ánh giá nh th nào? — Huy ng và qu n lí ngu n l c nh th nào? — Xây d ng m ng l i và liên k t nh th nào? — Thu th p và phát tri n tài li u cho TTHTC nh th nào? — Qu n lí và i u hành TTHTC nh th nào? 128 | MODULE GDTX 30