Module bồi dưỡng thường xuyên Tiểu học - Module TH 25: Kĩ thuật kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ở tiểu học - Phó Đức Hòa

Nội dung text: Module bồi dưỡng thường xuyên Tiểu học - Module TH 25: Kĩ thuật kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ở tiểu học - Phó Đức Hòa

1. PHÓ Đ ỨC HO À – NGUY ỄN HUY ỀN TRANG MODULE TH 25 KÜ THUËT KIÓM TRA, §¸NH GI¸ kÕt qu¶ häc tËp ë tiÓu häc | 61
2. A. GIỚI THIỆU/TỔNG QUAN Vn ánh giá tri thc c xem nh là mt phn không th thiu trong quá trình dy hc. ánh giá giúp cho nhà s phm thu c nhng tín hiu ngc t phía ngi hc, nm c thc trng kt qu hc tp, phát hin ra nguyên nhân ca thc trng này, t ó có phng pháp iu chnh hot ng hc và hot ng dy cho phù hp. Vic ánh giá tri thc c tin hành mt cách công bng và khách quan s em li nhng tác ng tích cc cho mi nn giáo dc. Thông qua vic kim tra, ánh giá, ngi hc có c hi cng c nhng kin thc ã hc, hoàn thin các k nng, k xo và phát trin nng lc ca bn thân, ng thi có cn c, c s t iu chnh phng pháp hc tp ca mình. Không nhng th, thc hin tt vic kim tra, ánh giá s to ra ng lc hc tp cho ngi hc; cng c lòng kiên nh, nim tin vào nng lc ca bn thân, ng thi hình thành cho ngi hc nng lc t ánh giá — mt trong nhng nng lc rt cn thit ca ngi công dân hin i. Nh vy, thc hin yêu cu nm vng tri thc môn hc, òi hi ngi dy và ngi hc phi bit ánh giá và t ánh giá. ánh giá và t ánh giá giúp cho giáo viên (GV) iu khin và iu chnh hot ng dy hc; còn HS t iu khin, iu chnh hot ng hc ca bn thân. Qua ó t c mc tiêu dy hc ra ng thi tng bc nâng cao cht lng giáo dc. Trong module này, chúng tôi mong mun cung cp cho GV tiu hc các k thut b tr công tác ánh giá kt qu hc tp, bao gm: k thut quan sát, kim tra ming, kim tra thc hành và các bin pháp rèn k nng t ánh giá cho HS. B. MỤC TIÊU 1. Kiến thức — Trình bày khái nim và cách thc tin hành ca k thut quan sát, kim tra ming, kim tra thc hành. — Xác nh các bin pháp rèn k nng ánh giá. 62 | MODULE TH 25
3. 2. Kĩ năng Vn dng c nhng k thut ánh giá thc hành s dng trong hot ng ánh giá kt qu hc tp ca HS. 3. Thái độ Có thái tích cc trong vic s dng các k thut b tr trong ánh giá phù hp vi tng i tng HS. C. NỘI DUNG Nội dung 1 K THUT QUAN SÁT TRONG ÁNH GIÁ GIÁO DC Hot ng 1: Phân tích khái nim quan sát và các kiu quan sát trong ánh giá giáo dc 1. Thông tin 1.1. Khái nim quan sát Quan sát là mt phng pháp nh tính quan trng trong quá trình ánh giá giáo dc, cung cp thông tin h tr cho phng pháp ánh giá nh lng bng các bài kim tra. Thông qua quá trình tri giác và ghi chép li các yu t liên quan n hot ng hc tp, GV có th thu thp các thông tin cn thit phc v cho vic ánh giá kt qu hc tp ca HS. 1.2. Các kiu quan sát Có hai kiu quan sát: — Quan sát quá trình: Là theo dõi hoc lng nghe trong khi HS ang thc hin các hot ng hc tp. Quan sát quá trình s cho GV bit c cách c x, phn ng ca HS khi gii quyt các nhim v hc tp; cách các em hc cá nhân hay t chc nhóm, bit các em ang làm gì, gp nhng khó khn nào trong hc tp. — Quan sát sn phm: Là xem xét, ánh giá sn phm ca HS sau hot ng. Khi nhn xét sn phm, cn da trên các tiêu chí c th. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 63
4. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Nghiên cu tài liu và trình bày v khái nim quan sát. Nhim v 2: Phân lp thành 4 nhóm. Nhóm (1), (2) phân loi quan sát trong ánh giá giáo dc; nhóm (3), (4) phân tích u, nhc im ca phng pháp quan sát. Nhim v 3: Tt c 4 nhóm (c lp) trình bày s hiu bit ca mình v nhng mc tiêu có th ánh giá bng phng pháp quan sát trong dy hc tiu hc. 3. Đánh giá hoạt động 1 Bài tp 1: Trình bày khái nim quan sát. u, nhc im ca phng pháp quan sát. Bài tp 2: Phân loi quan sát trong ánh giá giáo dc. Cho ví d minh ho vi tng loi quan sát. Bài tp 3: Có ý kin cho rng, trong quá trình ánh giá, ch cn quan sát sn phm sau hot ng là có th ánh giá c nng lc hc tp ca HS. Quan im ca anh/ch v vn này nh th nào? Bài tp 4: Theo anh/ch, nhng mc tiêu nào có th ánh giá bng phng pháp quan sát trong dy hc tiu hc? 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 1 Bài tp 1: a) Khái nim quan sát — Quan sát là mt phng pháp nh tính quan trng trong quá trình ánh giá giáo dc, cung cp thông tin h tr cho phng pháp ánh giá nh lng bng các bài kim tra. — Thông qua quá trình tri giác và ghi chép li các yu t liên quan n hot ng hc tp, GV có th thu thp các thông tin cn thit phc v cho vic ánh giá kt qu hc tp ca HS. b) u, nhc im ca phng pháp quan sát — u im: + Quan sát là con ng nhanh nht tip cn trc tip vi các hot ng hc tp thc t ca ngi hc. + Quan sát cung cp các thông tin, hình nh c th, xác thc. 64 | MODULE TH 25
5. + Thông tin t quan sát em li nhng du hiu cn thit, h tr cho các kt qu ánh giá nh lng. — Nhc im: + Quan sát là kh nng cm th hin thc ca con ngi nh vào các c quan cm giác, ch yu là th giác và thính giác. Do ó, quan sát thng em li nhng thông tin nh tính, mô t bên ngoài. Chính vì vy, trong quá trình quan sát, cn xác nh rõ trng tâm, chú ý ti các du hiu c trng, bn cht ca hin tng có th thu thp thông tin mt cách chính xác. + Hot ng quan sát chu nh hng ca các yu t ch quan nh trng thái tâm lí, kinh nghim ca bn thân ngi quan sát . + Hot ng quan sát b gii hn bi thi gian, không gian. Bài tp 2: Có hai kiu quan sát trong ánh giá giáo dc: — Quan sát quá trình: Là theo dõi hoc lng nghe trong khi HS ang thc hin các hot ng hc tp. Quan sát quá trình s cho GV bit c cách c x, phn ng ca HS khi gii quyt các nhim v hc tp; cách các em hc cá nhân hay t chc nhóm; bit các em ang làm gì, gp nhng khó khn nào trong hc tp. Ví d: Khi dy bài Din tích hình tam giác (lp 5), GV yêu cu HS tho lun, tìm cách ct ghép 2 tam giác to thành hình bình hành. So sánh din tích ca 2 tam giác vi din tích hình bình hành mi to thành. Quan sát hot ng ct ghép hình và trao i gia HS trong nhóm thy cách t duy ca các em khi tin hành lp ghép hình, cách các em vn dng kin thc v din tích ca mt hình a ra kt qu so sánh. T ó, GV có th thy nng lc hc tp, k nng hot ng nhóm ca các em ng thi thy c khó khn ca HS t ó a ra nhng câu hi gi ý phù hp. — Quan sát sn phm: Là xem xét, ánh giá sn phm ca HS sau hot ng. Khi nhn xét sn phm cn da trên các tiêu chí c th. Ví d: Khi quan sát, nhn xét sn phm th công ca HS sau tit hc, GV cn cn c vào các tiêu chí ã a ra trc ó ánh giá. Da trên sn phm HS làm c, GV có th bit HS hiu bài và nm c các bc to thành sn phm n âu, t ó iu chnh phng pháp dy hc ca mình cho phù hp. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 65
6. Bài tp 3: Vic quan sát sn phm sau hot ng ch là mt cách có th ánh giá nng lc hc tp ca HS ch không phi là cách ti u nht. Khi quan sát sn phm ca HS, GV ch có th thy c mt phn kt qu ca quá trình hc tp mà không th bit rõ cách thc to ra sn phm ó. Vì vy trong quá trình ánh giá, cn phi kt hp c hai loi quan sát có th a ra kt qu ánh giá khách quan và chính xác. Bài tp 4: Mt s mc tiêu có th ánh giá bng phng pháp quan sát trong dy hc nh: Ni dung Các hành vi in hình K nng Nói, vit, làm thí nghim, v, hát, chi nhc c, th dc Sp xp thi gian hc tp hp lí, s dng dùng hc Thói quen hc tp tp, kiên trì, óc sáng to Quan tâm n ngi khác, tôn trng ca công, pháp lut; có mong mun làm vic trong tp th, nhy cm vi vn xã Thái xã hi hi, tôn trng quyn s hu ca ngi khác (th hin thông qua các hành vi c th nh: không ly c ca ngi khác, không hái hoa ni công cng, giúp bn bè ). Sn sàng tip thu cái mi, có óc hoài nghi khoa hc (hi, Thái hc tp t t câu hi, tìm cách tr li ). Yêu thích thiên nhiên, ngh thut, yêu thích môn hc, có Thái thm m óc thm m Hot ng 2: Tìm hiu các bc tin hành quan sát 1. Thông tin Các bc tin hành quan sát: — Bc 1: Lp k hoch quan sát. Khi lp k hoch quan sát, cn lu ý: + Xác nh mc ích quan sát (s tìm hiu iu gì khi quan sát?). + Xác nh i tng quan sát. + Xác nh ni dung (s ghi nhn nhng thông tin nào?), phm vi quan sát (quan sát vào thi im nào, âu?). + D kin mt s tình hung có th nh hng n vic quan sát. — Bc 2: Xác nh các tiêu chí ánh giá và phng tin h tr quan sát. 66 | MODULE TH 25
7. — Bc 3: Ghi chép ni dung quan sát. + S dng các phng tin h tr quan sát. + Thu thp các d liu, m bo tính khách quan. — Bc 4: X lí các thông tin quan sát c. — Bc 5: Tng hp thông tin và a ra kt lun. Sau khi thng kê các d liu ghi thu thp c, cn i chiu vi kt qu ánh giá trc ây có th thy tin trình hc tp ca các em. T ó, GV có th a ra hng phát huy hoc iu chnh hot ng hc tp ca HS. Thng xuyên tham chiu và cp nht các thông tin hng dn chi tit v ánh giá xp loi HS tiu hc theo thông t ca B Giáo dc và ào to. Trên c s ó, GV theo dõi và ghi nhn xét HS vào s theo dõi kt qu kim tra, ánh giá HS tiu hc. 2. Nhiệm vụ Tho lun nhóm a ra các bc tin hành quan sát trong ánh giá. 3. Đánh giá hoạt động 2 Bài tp 1: Trình bày các bc tin hành quan sát trong ánh giá. Bài tp 2: Hãy ni các cm t ct A vi các cm t ct B sao cho phù hp: A B a) Chun b phng tin h tr quan sát và 1) Lp k hoch a ra các tiêu chí ánh giá. 2) Xác nh các tiêu chí b) Tóm lc các thông tin thu thp c; so ánh giá và phng tin sánh, i chiu vi các ngun thông tin, d h tr quan sát liu khác, lu ý các phát hin mi. 3) Ghi chép ni dung c) Tng hp thông tin, i chiu vi kt qu quan sát ánh giá trc a ra kt lun. 4) X lí các thông tin d) Quan sát và ghi chép các thông tin chính quan sát c trong quá trình quan sát. 5) Tng hp thông tin và e) Xác nh mc ích, i tng và ni dung a ra kt lun quan sát. Bài tp 3: Anh/ch hãy ly mt ví d minh ho hot ng quan sát trong ánh giá kt qu hc tp ca HS. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 67
8. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 2 Bài tp 1: Các bc tin hành quan sát trong ánh giá là: Bc 1: Lp k hoch quan sát. Bc 2: Xác nh các tiêu chí ánh giá và phng tin h tr quan sát. Bc 3: Ghi chép ni dung quan sát. Bc 4: X lí các thông tin quan sát c. Bc 5: Tng hp thông tin và a ra kt lun. Bài tp 2: áp án: — Ni 1) vi e). — Ni 2) vi a). — Ni 3) vi d). — Ni 4) vi b). — Ni 5) vi c). Bài tp 3: Ví d: Quan sát hot ng xé, dán l hoa n gin ca HS lp 1: — Quan sát s chun b dùng hc tp, nguyên liu, dng c thc hành. — Quan sát s tích cc, ch ng ca HS trong quá trình hc tp (hng hái phát biu, tích cc tham gia hot ng nhóm, t t các câu hi ). — Nhng biu hin bit, hiu bài ca HS (trình bày c các bc xé, dán l hoa n gin). — Quan sát quá trình thc hin sn phm xé, dán l hoa ca HS. — Quan sát sn phm l hoa xé, dán ca HS (Sn phm hoàn thin hay cha? Màu sc hài hoà hay không? K thut xé, dán nh th nào? S sáng to ca HS khi trình bày sn phm). Hot ng 3: Tìm hiu công c ghi nhn kt qu quan sát 1. Thông tin có th thu thp và lu tr thông tin cho quá trình ánh giá, GV cn s dng các công c ghi nhn kt qu quan sát. 1.1. S ch nhim Ni dung ca s ch nhim thng bao gm: danh sách HS kèm theo nhng thông tin c bn v gia ình, a ch, nhng hot ng ch yu ca lp trong nm hc. Ngoài ra, GV còn ghi nhn nhng quan sát v HS theo nhng ch im. S ch nhim thng c thng nht theo mu chung ca phòng giáo dc và ào to các qun/huyn. 68 | MODULE TH 25
9. 1.2. S theo dõi kt qu kim tra, ánh giá (s im) S theo dõi, ánh giá kt qu hc tp ca HS (hay còn gi là s im) c cung cp theo mu thng nht do B Giáo dc và ào to ban hành. GV s ghi kt qu t c trong nm hc ca HS v hc lc (nhng môn ánh giá bng im s và nhng môn ánh giá bng nhn xét) và v hnh kim theo hng dn ca B Giáo dc và ào to. 1.3. Bn báo cáo Bn báo cáo gm các mô t v nhng s kin có ý ngha trong hot ng ca HS mà GV quan sát c. ó là nhng ghi chép ngn gn ngay sau khi s vic din ra. Các mô t có th ghi trong cun s vi mi trang giy riêng bit dành cho tng HS. V thc cht, bn báo cáo tng t nh s nht kí ca GV. Nhng thông tin ghi chép c s là cn c GV có th a ra nhng nhn nh xác thc và chính thc trong s theo dõi ca HS. 1.4. Thang mc Thang mc hng dn vic cho im hay ghi nhn xét các bài kim tra. Nó ch ra các mc mà HS t c trong mt ni dung ánh giá nht nh. Thang mc cung cp cho GV mt phng pháp tin li ghi nhn và báo cáo các iu quan sát c trên mt ni dung kim tra rng ln hay phc tp. Thang mc thng c xác lp vi nhng ánh giá nh tính nh: xut sc, gii, khá, trung bình Tu thuc vào tng trng hp, có th quy c con s vi mi mc . Chng hn: 1 tng ng vi kém; 2 tng ng vi trung bình; 3 tng ng vi khá 1.5. Bng kim Bng kim là bng lit kê nhng hành vi, tính cht kèm vi yêu cu xác nh và c dùng nh bng hng dn theo dõi, xem xét, ghi nhn các quan sát. Bng kim ch yêu cu n gin là nhn nh có hoc không cho mt hành vi ca HS. ây là mt trong nhng phng tin n gin và tin li ghi li nhn nh ca GV. Ví d: Khoanh tròn vào ch C (có) hoc K (không) cho k nng c mô t: c úng C K c trn, lu loát toàn bài th C K c din cm C K CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 69
10. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: — Nhóm 1: Tìm hiu v s ch nhim. — Nhóm 2: Tìm hiu v s theo dõi kt qu kim tra, ánh giá HS. — Nhóm 3: Tìm hiu v bn báo cáo. — Nhóm 4: Tìm hiu v thang mc và bng kim. — C 4 nhóm trình bày kt qu tho lun theo hình thc: thông tin — phn hi (nhóm trình bày và nhóm phn hi). Nhim v 2: Thuyt trình cá nhân v các vn ca nhim v 1 theo yêu cu ca ngi dy. Nhim v 3: Mi nhóm a ra 1 ví d minh ho cho thang mc và bng kim trong ánh giá giáo dc tiu hc. 3. Đánh giá hoạt động 3 Bài tp 1: Trình bày v s ch nhim và s theo dõi kt qu kim tra, ánh giá HS. Bài tp 2: Phân tích công c ghi nhn kt qu quan sát Bn báo cáo . Ch ra u, nhc im ca vic s dng Bn báo cáo trong ánh giá giáo dc. Bài tp 3: Trình bày v thang mc và bng kim. Ch ra s khác bit gia thang mc và bng kim. Cho ví d minh ho trong ánh giá giáo dc tiu hc. Bài tp 4: ánh du × vào câu tr li mà anh/ch cho là phù hp nht: Công c ghi nhn kt qu quan sát yêu cu s dng mu thng nht trên toàn quc: a) S theo dõi kt qu kim tra, ánh giá HS. b) S im. c) Thang mc . d) Bng kim. e) Bn báo cáo. 70 | MODULE TH 25
11. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 3 Bài tp 1: — S ch nhim: Ni dung ca s ch nhim thng bao gm: danh sách HS kèm theo nhng thông tin c bn v gia ình, a ch, nhng hot ng ch yu ca lp trong nm hc. Ngoài ra, GV còn ghi nhn nhng quan sát v HS theo nhng ch im. S ch nhim thng c thng nht theo mu chung ca phòng giáo dc và ào to các qun/huyn. — S theo dõi kt qu kim tra, ánh giá (s im): S theo dõi, ánh giá kt qu hc tp ca HS (hay còn gi là s im) c cung cp theo mu thng nht do B Giáo dc và ào to ban hành. GV s ghi kt qu t c trong nm hc ca HS v hc lc (nhng môn ánh giá bng im s và nhng môn ánh giá bng nhn xét) và v hnh kim theo hng dn ca B Giáo dc và ào to. Bài tp 2: — Bn báo cáo gm các mô t v nhng s kin có ý ngha trong hot ng ca HS mà GV quan sát c. ó là nhng ghi chép ngn gn ngay sau khi s vic din ra. Các mô t có th ghi trong cun s vi mi trang giy riêng bit dành cho tng HS. — V thc cht, bn báo cáo tng t nh s nht kí ca GV. Nhng thông tin ghi chép c s là cn c GV có th a ra nhng nhn nh xác thc và chính thc trong s theo dõi ca HS. Trong thc t, có rt nhiu hot ng din ra hng ngày mà HS có th tham gia nhng GV không th quan sát và ghi chép ht c. Do ó, cn da vào mc ích giáo dc mà chú ý quan sát, ghi chép các s kin mt cách có chn lc nhm to iu kin cho HS phát trin mt cách toàn din. — u im ca vic s dng bn báo cáo trong ánh giá: Bn báo cáo có th mô t xác thc các hành vi thc t din ra trong hoàn cnh t nhiên ca HS. ây là công c hu ích kim tra li kt qu ánh giá bng nhng phng pháp khác, giúp xác nh nhng thay i trong hành vi ca HS. Bn báo cáo giúp thu thp c các thông tin ngoi l nhng có ý ngha. Chng hn nh mt HS nghch ngm, hay gây g trong lp li có nhng CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 71
12. hành ng giúp bn, hoc mt HS luôn nói quan tâm n ngi khác nhng li có thái ích k, không bit chia s Vi HS tiu hc, bn báo cáo thc s là mt công c ghi chép kt qu quan sát hu dng vì các em có xu hng ng x t nhiên theo hoàn cnh. Do ó, GV rt d ghi chép và quan sát. — Nhc im ca vic s dng bn báo cáo trong ánh giá: + Bn báo cáo là tp hp các ghi chép qua quan sát nhiu s kin. Do ó, có c s ánh giá chính xác, GV cn có mt h thng các d liu y . Vic làm này tn rt nhiu thi gian. + Thông tin trong bn báo cáo là nhng ghi chép c phn ánh qua lng kính cá nhân, do ó không m bo tính khách quan. + Hành vi ca cá nhân có th thay i theo hoàn cnh. Trong khi ó, bn báo cáo ch có th ghi chép thông tin trong mt s kin nht nh. Do ó, có th a ra nhng nhn nh úng n, GV cn quan sát HS trong nhiu hot ng và hoàn cnh khác nhau. Bài tp 3: — Thang mc : Thang mc hng dn vic cho im hay ghi nhn xét các bài kim tra. Nó ch ra các mc mà HS t c trong mt ni dung ánh giá nht nh. Thang mc cung cp cho GV mt phng pháp tin li ghi nhn và báo cáo các iu quan sát c trên mt ni dung kim tra rng ln hay phc tp. Thang mc thng c xác lp vi nhng ánh giá nh tính nh: xut sc, gii, khá, trung bình Tu thuc vào tng trng hp, có th quy c con s vi mi mc . Chng hn: 1 tng ng vi kém; 2 tng ng vi trung bình; 3 tng ng vi khá — Bng kim: Bng kim là bng lit kê nhng hành vi, tính cht kèm vi yêu cu xác nh và c dùng nh bng hng dn theo dõi, xem xét, ghi nhn các quan sát. Bng kim ch yêu cu n gin là nhn nh có hoc không cho mt hành vi ca HS. ây là mt trong nhng phng tin n gin và tin li ghi li nhn nh ca GV. V mt hình thc và s dng, bng kim cng tng t nh thang mc . Tuy nhiên, bng kim mc n gin hn. Bng kim ch a ra 72 | MODULE TH 25
13. nhn nh có hoc không cho tính cht ca hành vi. Trong khi ó, thang mc li a ra các mc ánh giá v tính cht hoc mc thng xuyên ca hành vi. Ví d minh ho (hc viên t ly). Bài tp 4: ánh du × vào câu tr li mà anh/ch cho là phù hp nht: Công c ghi nhn kt qu quan sát yêu cu s dng mu thng nht trên toàn quc là: × a) S theo dõi kt qu kim tra, ánh giá HS. Nội dung 2 KIM TRA MING TRONG ÁNH GIÁ KT QU HC TP CA HC SINH TIU HC Hot ng 1: Phân tích khái nim và vai trò ca kim tra ming trong ánh giá 1. Thông tin 1.1. Khái nim kim tra ming Kim tra ming là hot ng ánh giá thng xuyên và trc tip gia GV và tng cá nhân HS nhm o lng kin thc, k nng, k xo và hot ng sáng to mà HS ã thu nhn c. 1.2. Vai trò ca kim tra ming trong ánh giá — Kim tra ming giúp GV có c nhng phn hi trc tip và nhanh chóng v trình nhn thc ca HS, ng thi có th theo dõi quá trình lnh hi và phát trin nng lc t duy ca các em mt cách liên tc. iu này giúp GV và HS có nhng iu chnh liên tc và kp thi v phng pháp dy cng nh phng pháp hc ca mình nhm t c mc tiêu giáo dc ã ra. — Kim tra ming không ch nhm mc ích ánh giá tri thc, k nng, k xo HS thu nhn c, mà quan trng hn nó cung cp hình nh rõ nét v trình ca ngi hc. Nh vy, GV có th ng viên, khuyn khích hoc giúp HS trong hc tp nhanh chóng, kp thi. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Trình bày khái nim kim tra ming. Nhim v 2: S dng k thut khn tri bàn, tho lun a ra li ích ca kim tra ming trong ánh giá giáo dc. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 73
14. 3. Đánh giá hoạt động 1 Bài tp 1: Anh/ch hãy in các cm t phù hp vào ch trng: Kim tra ming là hot ng ánh giá (1) và (2) gia GV và HS nhm (3) kin thc, k nng, k xo và hot ng sáng to mà HS ã thu nhn c. Bài tp 2: Khoanh tròn vào ch cái trc áp án mà anh/ch cho là úng nht: A. Kim tra ming là hot ng ánh giá din ra u tit hc. B. Kim tra ming là hot ng nhm ánh giá nng lc nhn thc ca HS thông qua các câu hi vn áp trc tip. C. Kim tra ming là hot ng ánh giá trc tip gia GV và HS nhm o lng nng lc nhn thc ca ngi hc. D. Tt c các phng án trên. Bài tp 3: Ti sao nói kim tra ming m bo mi liên h ngc ca quá trình dy hc? Bài tp 4: Hãy in các cm t thích hp vào ch chm trong các câu sau ây: a) Kim tra ming giúp GV có c (1) trc tip và nhanh chóng v (2) ca HS, ng thi có th theo dõi quá trình lnh hi và phát trin nng lc t duy ca các em mt cách liên tc. iu này giúp GV có th iu chnh kp thi v (3) . cng nh .(4) . nhm t c mc tiêu giáo dc ã ra. b) (5) cung cp hình nh rõ nét v trình ca ngi hc. Nh vy, GV có th (6) , .(7) hoc .(8) HS trong hc tp nhanh chóng, kp thi. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 1 Bài tp 1: Anh/ch hãy in các cm t phù hp vào ch trng: (1) thng xuyên; (2) trc tip; (3) o lng. Bài tp 2: Khoanh tròn vào ch cái trc áp án mà anh/ch cho là úng nht: C. Kim tra ming là hot ng ánh giá trc tip gia GV và HS nhm o lng nng lc nhn thc ca ngi hc. 74 | MODULE TH 25
15. Bài tp 3: Kim tra ming là hot ng ánh giá din ra thng xuyên và trc tip gia GV và HS. Do ó, GV có th nhn c thông tin phn hi liên tc trong quá trình dy hc. ây là c s GV a ra nhng iu chnh v phng pháp dy và giúp HS iu chnh phng pháp hc cho phù hp nhm t c mc tiêu dy hc ra. Bài tp 4: Hãy in các cm t thích hp vào ch chm trong các câu sau ây: a) (1) phn hi b) (5) Kim tra ming (2) trình nhn thc (6) ng viên (3) phng pháp dy (7) khuyn khích (4) phng pháp hc (8) giúp Hot ng 2: Tìm hiu mt s hình thc kim tra ming 1. Thông tin Thái và cách ng x ca GV i vi HS có ý ngha to ln trong khi kim tra ming. S hiu bit ca GV v cá tính HS, s t nh và nhy cm s phm trong nhiu trng hp là nhng yu t c bn giúp ngi GV thy rõ thc cht trình kin thc và k nng ca HS c kim tra. có th ánh giá nng lc ca ngi hc mt cách chính xác ng thi to ra tâm th thoi mái cho HS khi c kim tra, GV có th s dng nhiu hình thc kim tra ming khác nhau. Di ây là mt s hình thc kim tra ming thng c s dng trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc: — Hi — áp vi nhng câu hi óng hoc m (kiu t lun hn ch) — Hi — áp vi nhng câu hi trc nghim khách quan. — Trò chi/tình hung/tho lun/trình bày. — Bài tp thc hành. 2. Nhiệm vụ Chia lp thành 4 nhóm, tho lun phân tích và làm rõ các hình thc kim tra ming thng c s dng trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc. Có th nh sau: CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 75
16. Nhóm Nhóm trình bày phn hi Nhóm 1: Hình thc hi — áp vi nhng câu hi óng hoc m Nhóm 2 Nhóm 2: Hình thc hi — áp vi nhng câu hi trc nghim Nhóm 3 khách quan Nhóm 3: Trò chi/tình hung Nhóm 4 Nhóm 4: Bài tp thc hành Nhóm 1 3. Đánh giá hoạt động 2 Bài tp 1: Trình bày các hình thc kim tra ming thng c s dng trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc. Bài tp 2: Anh/ch hãy ly ví d minh ho trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc vi tng hình thc kim tra ming nêu trên. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 2 Bài tp 1: Có nhiu hình thc kim tra ming c s dng trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc. — Hi — áp vi nhng câu hi óng hoc m (kiu t lun hn ch). + Câu hi óng: Là loi câu hi ch có mt áp án duy nht. Loi câu hi này ch yu ch cng c t duy tái hin ca HS. + Câu hi m: Là loi câu hi có th a ra nhiu phng án tr li khác nhau nhm phát trin t duy phê phán ca HS. Tu thuc vào mc ích ánh giá mà GV có th la chn s dng các loi câu hi khác nhau. — Hi — áp vi nhng câu hi trc nghim khách quan. Khi mun kim tra kt qu nhn thc ca HS trong khong thi gian ngn, GV có th s dng các câu hi trc nghim khách quan. Vi câu hi trc nghim khách quan, nhà s phm a ra các mnh vi các câu tr li khác nhau, yêu cu ngi hc phi chn áp án phù hp. Trc nghim khách quan không ánh giá c quá trình nhn thc ca ngi c kim tra mà ch ánh giá c kt qu nhn thc. Do ó vic ánh giá chính xác ph thuc rt nhiu vào vic son câu hi trc nghim khách quan. 76 | MODULE TH 25
17. — Trò chi/tình hung/tho lun/trình bày. — Bài tp thc hành. Bài tp 2: Ví d minh ho: — Hình thc hi — áp vi câu hi óng hoc m: + Câu hi óng: Th nào là câu ghép? + Câu hi m: Hãy t mt câu ghép có s dng cm t ch quan h “Nu — thì”. — Hình thc hi — áp vi câu hi trc nghim khách quan: Khoanh tròn vào ch cái trc câu tr li úng nht: Hoa th phn nh côn trùng thng có c im gì? E. Màu sc sc s và hng thm ngào ngt. — Trò chi/tình hung: a ra mt tình hung óng HS ánh giá cách gii quyt, hoc s dng tình hung m HS a ra cách gii quyt. Chng hn, khi dy v vic nht c ca ri tr ngi ánh mt, GV có th a ra tình hung: “Em ang trên ng i hc v thì nhìn thy mt t tin 50.000 b ri. Lúc ó em s làm gì?”. — Bài thc hành: a ra bài tp ánh giá nhn thc ca HS. Ví d: Ghép 4 tam giác u nhau thành 2 hình vuông. Hot ng 3: Tìm hiu tính cht và nguyên tc ca hot ng kim tra ming 1. Thông tin 1.1. Tính cht ca hot ng kim tra ming Cn c vào tính cht ca nhn thc, có th chia kim tra ming thành 3 mc : — Kim tra ming ghi nh — tái hin n gin: mc này ch yêu cu HS nh và nhc li chính xác nhng kin thc thu nhn c. ây là mc u tiên, n gin ca nng lc t duy. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 77
18. — Kim tra ming ghi nh — tái hin sáng to: mc này yêu cu ngi hc không ch tái hin kin thc mt cách máy móc mà cn hiu và th hin nhng kin thc thu nhn c bng cách din t riêng. — Kim tra ming ghi nh — vn dng — gii quyt vn : Mc này òi hi ngi hc phi s dng các kin thc ã hc mt cách linh hot, thng là gii quyt các tình hung mà GV a ra trong quá trình kim tra. 1.2. Nguyên tc ca hot ng kim tra ming m bo tính chính xác và khách quan trong ánh giá, GV cn phi m bo các nguyên tc sau khi tin hành kim tra ming: — Nm rõ ni dung cn kim tra (kin thc/k nng/thái ). — Chn lc các hot ng ánh giá trên c s ni dung kim tra ã xác lp. — S dng phi hp nhiu hình thc, k thut kim tra nhm tránh s n iu cho HS. — Tránh s dng li nguyên vn nhng câu hi, bài tp ã c dùng trong quá trình ging dy trc. — Tng cng s dng các câu hi nêu vn nh: Ti sao? Nh th nào? HS có th vn dng nhng kin thc, k nng ã hc vào gii quyt các tình hung thc tin. 1.3. Mt s lu ý khi tin hành kim tra ming — Khi kim tra ming, cn lu ý cho HS mt khong thi gian cn thit chun b câu tr li. iu này va to ra tâm th sn sàng cho HS, va nâng cao cht lng câu tr li. Nh ó, vic ánh giá trình nhn thc ca các em tr nên sát thc hn. — Các câu hi t ra nên ngn gn, trng tâm tránh s phân tán, khó khn cho HS tiu hc. — GV cn chú ý lng nghe khi HS tr li, kt hp vi vic quan sát hot ng ca các em có c kt lun chính xác nht. iu này to hng thú, nim tin cho HS, ng thi khin các em có trách nhim hn vi câu tr li ca mình. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Nghiên cu tài liu và trình bày các nguyên tc khi tin hành kim tra ming. 78 | MODULE TH 25
19. Nhim v 2: Tho lun và trình bày theo nhóm v các tính cht ca kim tra ming. Cho ví d minh ho. Nhim v 3: Nghiên cu tài liu kt hp vi kinh nghim ca bn thân thuyt trình cá nhân v mt s lu ý khi tin hành kim tra ming. 3. Đánh giá hoạt động 3 Bài tp 1: Hãy ni các cm t ct A vi các cm t ct B sao cho phù hp vi ni dung ca bài. A B 1) Kim tra ming ghi nh — a) hiu và th hin nhng kin thc thu tái hin n gin nhn c bng cách din t riêng. b) yêu cu HS s dng các kin thc ã 2) Kim tra ming ghi nh — hc mt cách linh hot gii quyt các tái hin sáng to tình hung mà GV a ra trong quá trình kim tra. 3) Kim tra ming ghi nh — c) ch yêu cu HS nh và nhc li chính vn dng — gii quyt vn xác nhng kin thc thu nhn c. Bài tp 2: Anh/ch hãy ly ví d minh ho tng ng vi các mc khác nhau ca kim tra ming trong ánh giá kt qu hc tp tiu hc. Bài tp 3: Hãy trình bày các nguyên tc kim tra ming. Theo anh/ch, trong các nguyên tc ó, nguyên tc nào quan trng nht? Ti sao? Bài tp 4: in các cm t thích hp vào ch trng: Trong quá trình tin hành kim tra ming cn lu ý: — GV cn cho HS mt khong thi gian cn thit (1) — Các câu hi t ra nên (2) , (3) . tránh s phân tán, khó khn cho HS tiu hc. — GV cn (4) khi HS tr li, kt hp vi vic (5) . ca các em có c kt lun chính xác nht. iu này to hng thú, nim tin cho HS, ng thi khin các em có trách nhim hn vi câu tr li ca mình. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 3 Bài tp 1: áp án: Ni 1) vi c). Ni 2) vi a). Ni 3) vi b). CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 79
20. Bài tp 2: Ví d minh ho tng ng vi các mc ca kim tra ming: — Kim tra ming ghi nh — tái hin n gin: Ví d: Sau khi hc xong v quy tc cng phân s cùng mu s, GV có th yêu cu HS nhc li quy tc cng 2 phân s cùng mu s. — Kim tra ming ghi nh — tái hin sáng to: Ví d: Sau khi hc câu chuyn Tm Cám, GV có th yêu cu HS k li câu chuyn bng li ca mình. — Kim tra ming ghi nh — vn dng — gii quyt vn : Ví d: Khi hc v Mt Tri, Mt Trng và Trái t, em hãy gii thích ti sao li có hin tng nht thc và nguyt thc? Bài tp 3: Các nguyên tc khi tin hành kim tra ming: — Nm rõ ni dung cn kim tra (kin thc/k nng/thái ). — Chn lc các hot ng ánh giá trên c s ni dung kim tra ã xác lp. — S dng phi hp nhiu hình thc, k thut kim tra nhm tránh s n iu cho HS. — Tránh s dng li nguyên vn nhng câu hi, bài tp ã c dùng trong quá trình ging dy trc. — Tng cng s dng các câu hi nêu vn nh: Ti sao? Nh th nào? HS có th vn dng nhng kin thc, k nng ã hc vào gii quyt các tình hung thc tin. Nguyên tc nm rõ ni dung cn kim tra là quan trng nht, vì ch khi nm rõ cn kim tra kin thc, k nng nào, ngi GV mi có th thit k các câu hi, tình hung, la chn hình thc kim tra và chn lc các hot ng ca HS quan sát, ánh giá. Bài tp 4: áp án: (1) chun b các câu tr li. (2) ngn gn. (3) trng tâm. (4) chú ý lng nghe. (5) quan sát hot ng. 80 | MODULE TH 25
21. Nội dung 3 KIM TRA THC HÀNH TRONG ÁNH GIÁ KT QU HC TP CA HC SINH TIU HC Hot ng 1: Phân tích khái nim bài tp thc hành và nhng kt qu hc tp c ánh giá qua thc hành 1. Thông tin 1.1. Khái nim bài tp thc hành Bài tp thc hành là mt k thut thng c s dng ánh giá kh nng vn dng kin thc ca HS trong nhng tình hung bin i. T ó, GV có th ánh giá c nng lc và trình nhn thc ca HS. 1.2. Nhng kt qu hc tp c ánh giá qua thc hành Thông qua hot ng thc hành, GV có th ánh giá c nng lc ca HS v: — Kh nng ng dng. — Kh nng nhn din vn , thu thp d liu, t chc, tích hp và ánh giá thông tin và sáng to c nhn mnh. — V tranh, hát, thc hin ng tác th dng hay trình bày ming, s dng dng c khoa hc 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Nghiên cu tài liu và thuyt trình cá nhân v khái nim bài tp thc hành. Nhim v 2: S dng phng pháp bc tng a ra các k nng mà GV có th ánh giá c qua thc hành. 3. Đánh giá hoạt động 1 Bài tp 1: Nêu mc ích, ý ngha ca bài tp thc hành trong kim tra, ánh giá giáo dc tiu hc. Bài tp 2: Trình bày k nng ca HS c ánh giá thông qua thc hành. Bài tp 3: ánh du × vào câu tr li mà anh/ch cho là úng. Các k nng c ánh giá thông qua thc hành: CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 81
22. a) K nng c, vit, tính toán, v tranh b) K nng lp k hoch, nhn din vn , thu thp d liu, t chc, tích hp và ánh giá thông tin và sáng to c nhn mnh. c) K nng ng dng. d) Tt c các k nng trên. Bài tp 4: Ti sao nói bài tp thc hành không ch giúp GV ánh giá c kt qu hc tp ca HS mà còn có th ánh giá c quá trình t duy i n kt qu ó? 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 1 Bài tp 1: Mc ích, ý ngha ca bài tp thc hành trong kim tra, ánh giá giáo dc tiu hc: — Bài tp thc hành nhm ánh giá các k nng ca HS th hin trong tình hung thc t. — Bài tp thc hành liên quan n làm hn là n bit, òi hi HS phi th hin cách ng x ca mình trong nhng tình hung thc t. — Thông qua bài tp thc hành, GV không ch ánh giá c kt qu hc tp ca HS mà còn có th ánh giá c quá trình t duy i n kt qu ó. Bài tp 2: Trình bày k nng ca HS c ánh giá thông qua thc hành. Thông qua hot ng thc hành, GV có th ánh giá c nng lc ca HS v: — Kh nng ng dng. — Kh nng nhn din vn , thu thp d liu, t chc, tích hp và ánh giá thông tin và sáng to c nhn mnh. — V tranh, hát, thc hin ng tác th dc hay trình bày ming, s dng dng c khoa hc Bài tp 3: ánh du × vào câu tr li mà anh/ch cho là úng: Các k nng c ánh giá thông qua thc hành: × d) Tt c các k nng trên. 82 | MODULE TH 25
23. Bài tp 4: Bài tp thc hành òi hi HS phi tham gia trc tip và gii quyt nhng tình hung/nhim v hc tp c th. Trong quá trình tìm kim gii pháp, HS s th hin cách t duy, cách ánh giá s vic qua các hành vi ca bn thân. Nh ó, GV có th quan sát và ánh giá tin trình hot ng ca HS và sn phm to ra t tin trình y. Hot ng 2: Tìm hiu các bc xây dng ni dung kim tra thc hành 1. Thông tin Các bc tin hành xây dng ni dung kim tra thc hành: — Bc 1: Xác nh các k nng cn ánh giá. Trc khi xây dng bài tp thc hành, GV cn xác nh xem mc tiêu dy hc òi hi HS cn có các k nng nhn thc và thc hành nào. T ó, xác nh các ni dung cn ánh giá bng thc hành. — Bc 2: Chn và thit k bài tp/tình hung th hin y c ni dung kin thc và k nng liên quan trc tip n các thành qu hc tp trng tâm ã xác nh bc 1. — Bc 3: Luôn tp trung vào ý nh ánh giá. — Bc 4: Cung cp hay gi ý cho HS nhng hiu bit cn thit. — Bc 5: Xây dng phng hng và tin trình thc hin bài tp mt cách rõ ràng. — Bc 6: Cho HS bit các tiêu chí ánh giá các hot ng trong khi làm và sn phm sau khi làm. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Phân nhóm tho lun: Nhóm trình bày Nhóm phn hi Nhóm 1 và nhóm 3: Các bc xây dng ni dung Nhóm 2 và nhóm 4 kim tra thc hành Nhóm 2 và nhóm 4: Các kiu bài thc hành Nhóm 1 và nhóm 3 Nhim v 2: Ly ví d minh ho trong dy hc tiu hc. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 83
24. 3. Đánh giá hoạt động 2 Bài tp 1: Trong thc t ánh giá giáo dc tiu hc, anh/ch thng s dng các kiu bài tp thc hành nào? Bài tp 2: Ni các cm t ct A sao cho tng ng vi ct B: A B Chn và thit k bài tp/tình hung th hin y c Bc 1: ni dung kin thc và k nng liên quan trc tip n các thành qu hc tp trng tâm ã xác nh. Cho HS bit các tiêu chí ánh giá các hot ng trong Bc 2: khi làm và sn phm sau khi làm. Xây dng phng hng và tin trình thc hin bài Bc 3: tp mt cách rõ ràng. Bc 4: Luôn tp trung vào ý nh ánh giá. Bc 5: Xác nh các k nng cn ánh giá. Bc 6: Cung cp hay gi ý cho HS nhng hiu bit cn thit. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 2 Bài tp 1: V thc cht, vic phân loi các kiu bài thc hành ch mang tính tng i. Cn c vào phm vi tác ng ca bài tp thc hành, có th chia ra các kiu nh sau: — Bài tp thc hành hn ch: Thng bt u bng nhng ch dn hay ng lnh, trong ó ni dung và yêu cu thc hin c gii hn trong mt vài bài hoc trong ni dung chuyên bit. Ví d: in tên các hành tinh trong H Mt Tri vào s sau: 84 | MODULE TH 25
25. — Bài tp thc hành m rng: òi hi HS phi tìm kim thông tin t nhiu ngun khác nhau vt ra ngoài phm vi nhng thông tin ã c cung cp trong chính bài tp ó hay vt ra ngoài ni dung ca mt vài bài hc. Thông thng, bài tp thc hành m rng chính là các bài tp dng d án. Ví d: Thuyt trình v ngun nc và s ô nhim nc kt hp vi hình nh minh ho; tìm hiu v vn s dng nc khu nhà em Bài tp 2: Ni các cm t ct A sao cho tng ng vi ct B A B Chn và thit k bài tp/tình hung th hin y c ni Bc 1: dung kin thc và k nng liên quan trc tip n các thành qu hc tp trng tâm ã xác nh. Cho HS bit các tiêu chí ánh giá các hot ng trong khi làm Bc 2: và sn phm sau khi làm. Xây dng phng hng và tin trình thc hin bài tp mt Bc 3: cách rõ ràng. Bc 4: Luôn tp trung vào ý nh ánh giá. Bc 5: Xác nh các k nng cn ánh giá. Bc 6: Cung cp hay gi ý cho HS nhng hiu bit cn thit. Hot ng 3: Tìm hiu mt s bin pháp ánh giá k nng thc hành 1. Thông tin ánh giá các k nng thc hành, cn s dng phi hp các công c ghi nhn kt qu ánh giá: — Bn báo cáo. — Thang o mc . — Bng kim. Trong ó, bn báo cáo thng c s dng ghi chép cách ng x, hành vi ca HS trong tin trình hot ng; thang o mc và bng kim c s dng ánh giá mc nhn thc hoc thái ch ng tham gia hot ng ca HS. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 85
26. 2. Nhiệm vụ Nhim v: Nghiên cu tài liu và tho lun nhóm v mt s bin pháp ánh giá k nng thc hành. Nhóm trình bày Nhóm phn hi Nhóm 1: S dng bn báo cáo Nhóm 2 Nhóm 2: S dng thang o mc Nhóm 3 Nhóm 3: S dng bng kim Nhóm 1 3. Đánh giá hoạt động 3 Bài tp 1: in các cm t thích hp vào ch chm: Khi ánh giá các k nng thc hành, GV có th s dng thang o mc (1) hoc bn báo cáo. Trong ó (2) thng c s dng ghi chép cách ng x, hành vi ca HS trong tin trình hot ng; thang o mc và bng kim c s dng ánh giá (3) hoc (4) tham gia hot ng ca HS. Bài tp 2: Hãy thit k mt phiu ánh giá thc hành có s dng thang o mc . 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 3 Bài tp 1: áp án: (1) bng kim (2) bn báo cáo (3) mc nhn thc (4) thái ch ng Bài tp 2: Hc viên t ly ví d minh ho. Nội dung 4 MT S BIN PHÁP RÈN K NNG T ÁNH GIÁ CHO HC SINH TIU HC Hot ng 1: ánh giá tm quan trng ca vic rèn k nng t ánh giá cho hc sinh tiu hc 1. Thông tin T ánh giá là k nng ht sc cn thit trong cuc sng xã hi khi mà s phân công lao ng và xu hng toàn cu hoá ngày càng tr nên mnh m. T ánh giá bao gm c ánh giá bn thân và ánh giá ngi khác. 86 | MODULE TH 25
27. Thông qua vic t ánh giá kt qu hc tp, HS có th thy c nhng yu kém ca mình trong nhn thc t iu chnh, ng thi bit cách nhìn nhn, ánh giá ngi khác mt cách khách quan và công bng. ánh giá c kh nng ca bn thân s giúp HS t tin và ch ng hn trong hc tp và trong cuc sng. Nh ó, các em có th la chn, lp k hoch và kim soát hot ng hc tp ca bn thân, thoi mái vi nhng kt qu mà mình t c. ây là c s các em dn hình thành phng pháp t hc — mt iu kin thit yu hoà nhp vi xã hi hin i. 2. Nhiệm vụ Nhim v: Nghiên cu tài liu và thuyt trình cá nhân v vai trò ca vic rèn k nng t ánh giá cho HS tiu hc. 3. Đánh giá hoạt động 1 Bài tp 1: Ti sao cn phi rèn k nng t ánh giá cho HS tiu hc? Bài tp 2: Ghi vào ô trng trc mnh úng, S trc mnh sai: K nng t ánh giá s t hình thành trong quá trình hc tp ca HS theo kinh nghim. K nng t ánh giá c hình thành di s hng dn và nh hng ca GV. T ánh giá là ch quan tâm ánh giá nng lc ca bn thân. T ánh giá bao gm c ánh giá bn thân và ánh giá ngi khác. Bài tp 3: Khoanh tròn vào ch cái trc áp án mà anh/ch cho là úng nht. Rèn k nng t ánh giá giúp HS tiu hc hình thành các phm cht nng lc: A. Lp k hoch cho hot ng hc tp. B. T kim soát hot ng hc tp. C. Hình thành và phát trin kh nng t hc. D. Tt c các phng án trên. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 87
28. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 1 Bài tp 1: Cn phi rèn k nng t ánh giá cho HS tiu hc vì: T ánh giá là mt trong nhng k nng quan trng nht trong hot ng sng ca con ngi. T ánh giá úng bn thân s giúp chúng ta chn c hng i phù hp và t ó có th phát huy ht nhng tim nng vn có. Chính vì vy, trong quá trình dy hc tiu hc, cn hình thành và phát trin cho tr k nng t ánh giá. T ánh giá bao gm c ánh giá bn thân và ánh giá ngi khác. Thông qua vic t ánh giá kt qu hc tp, HS có th thy c nhng yu kém ca mình trong nhn thc t iu chnh, ng thi bit cách nhìn nhn, ánh giá ngi khác mt cách khách quan và công bng. ánh giá úng nng lc ca bn thân s giúp HS t tin và ch ng hn trong hc tp và trong cuc sng. Nh ó, các em có th la chn, lp k hoch và kim soát hot ng hc tp ca bn thân, thoi mái vi nhng kt qu mà mình t c. ây là c s các em dn hình thành phng pháp t hc — mt iu kin thit yu hoà nhp vi xã hi hin i. Bài tp 2: Ghi vào ô trng trc mnh úng, S trc mnh sai: S K nng t ánh giá s t hình thành trong quá trình hc tp ca HS theo kinh nghim. Đ K nng t ánh giá c hình thành di s hng dn và nh hng ca GV. S T ánh giá là ch quan tâm ánh giá nng lc ca bn thân. Đ T ánh giá bao gm c ánh giá bn thân và ánh giá ngi khác. Bài tp 3: Khoanh tròn vào ch cái trc áp án mà anh/ch cho là úng nht. Rèn k nng t ánh giá giúp HS tiu hc hình thành các phm cht nng lc: D. Tt c các phng án trên. 88 | MODULE TH 25
29. Hot ng 2: Tìm hiu mt s bin pháp rèn k nng t ánh giá cho hc sinh tiu hc 1. Thông tin K nng t ánh giá c hình thành dn dn trong quá trình hc tp di s nh hng và dn dt ca GV. hình thành cho HS k nng t ánh giá, có th s dng mt s bin pháp sau: — Bin pháp 1: a ra yêu cu, câu hi HS suy ngh v vic hc ca mình. Ví d: + Em ã rà soát li li chính t trong bài hay cha? + Các em hãy kim tra li kt qu ca bài toán trc khi np. — Bin pháp 2: Hng dn cho HS vit nht kí hc tp. Nht kí hc tp có th ghi theo ngày hoc theo các s kin. GV cn hng dn HS cách ghi chép tránh vic lit kê s vic hoc k l tràn lan. Ví d: + Hôm nay hc nhng gì? Nhng gì em còn thc mc? + Hôm nay em làm nhng vic gì? Em thy mình làm tt nhng vic nào? Vic nào cha tt? Nu làm li, em s làm theo cách nào? — Bin pháp 3: T chc hot ng trao i v vic hc tp và rèn luyn theo nhóm trong các tit sinh hot hay ngoi khoá. — Bin pháp 4: a ra các tiêu chí ánh giá làm cn c cho HS t ánh giá và ánh giá bn trong các tit hc. Tránh ánh giá theo dng chung chung “úng, rõ ràng, hay, tt ”. Ví d: Trc khi yêu cu HS nhn xét bn c, GV cn a ra các tiêu chí c th: Nhn xét xem bn c úng cha? Ngt ngh úng ch hay không? Ging c din cm cha? — Bin pháp 5: Phi hp vi gia ình to c hi cho HS k li, nhn xét quá trình và kt qu hc tp ca mình vi cha m; to c hi cho HS báo cáo vi cha m mình trong các bui hp i mt (cha, m, GV ch nhim và HS) hoc s dng các phiu thông báo. T ó các em có trách nhim hn i vi vic hc ca mình, các em t hào v bn thân mình hn; to mi quan h tích cc hn i vi GV và xây dng c mt ý thc cng ng trong lp hc, ng thi phát trin k nng iu hành cho HS và giúp cho mi liên h gia nhà trng vi gia ình c phát trin cht ch hn. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 89
30. — Bin pháp 6: Lp nhng phiu giúp HS d dàng th hin các nhn xét t ánh giá. Ví d: Trng: H và tên: Lp: Ngày: PHIU T ÁNH GIÁ 1. Môn hc yêu thích ca em trng là môn nào? Ti sao? 2. Môn hc em không thích là môn nào? Ti sao? 3. Nhng khó khn em gp phi trng: 4. Nng khiu ca em: 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Tho lun nhóm phân tích các bin pháp rèn k nng t ánh giá cho HS tiu hc. Nhóm trình bày Ni dung Nhóm 1 Bin pháp 1 và 6 Nhóm 2 Bin pháp 2 Nhóm 3 Bin pháp 3 Nhóm 4 Bin pháp 4 Nhóm 5 Bin pháp 5 Nhim v 2: Thuyt trình cá nhân v tng bin pháp rèn k nng t ánh giá theo yêu cu ca ngi dy. 3. Đánh giá hoạt động 2 Bài tp 1: Ni các cm t ct A sao cho tng ng vi ct B: 90 | MODULE TH 25
31. A B a ra các tiêu chí ánh giá làm cn c cho HS t ánh Bin pháp 1: giá và ánh giá bn trong các tit hc. Bin pháp 2: a ra yêu cu, câu hi HS suy ngh v vic hc ca mình. Phi hp gia gia ình và nhà trng to c hi cho HS k li, Bin pháp 3: nhn xét quá trình và kt qu hc tp ca mình vi cha m. Lp nhng phiu giúp HS d dàng th hin các nhn xét Bin pháp 4: t ánh giá. Bin pháp 5: Hng dn cho HS vit nht kí hc tp. T chc hot ng trao i v vic hc tp và rèn luyn theo Bin pháp 6: nhóm trong các tit sinh hot hay ngoi khoá. Bài tp 2: hình thành k nng ánh giá cho HS tiu hc, GV có th s dng nhng bin pháp nào? Ly ví d minh ho cho tng bin pháp trong ánh giá tiu hc. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 2 Bài tp 1: Ni các cm t ct A sao cho tng ng vi ct B A B a ra các tiêu chí ánh giá làm cn c cho HS t ánh Bin pháp 1: giá và ánh giá bn trong các tit hc. Bin pháp 2: a ra yêu cu, câu hi HS suy ngh v vic hc ca mình. Phi hp gia gia ình và nhà trng to c hi cho HS k li, Bin pháp 3: nhn xét quá trình và kt qu hc tp ca mình vi cha m. Lp nhng phiu giúp HS d dàng th hin các nhn xét Bin pháp 4: t ánh giá. Bin pháp 5: Hng dn cho HS vit nht kí hc tp. T chc hot ng trao i v vic hc tp và rèn luyn theo Bin pháp 6: nhóm trong các tit sinh hot hay ngoi khoá. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 91
32. Bài tp 2: hình thành cho HS k nng t ánh giá, có th s dng mt s bin pháp sau: — Bin pháp 1: a ra yêu cu, câu hi HS suy ngh v vic hc ca mình. — Bin pháp 2: Hng dn cho HS vit nht kí hc tp. — Bin pháp 3: T chc hot ng trao i v vic hc tp và rèn luyn theo nhóm trong các tit sinh hot hay ngoi khoá. — Bin pháp 4: a ra các tiêu chí ánh giá làm cn c cho HS t ánh giá và ánh giá bn trong các tit hc. Tránh ánh giá theo dng chung chung “úng, rõ ràng, hay, tt ”. — Bin pháp 5: Phi hp vi gia ình to c hi cho HS k li, nhn xét quá trình và kt qu hc tp ca mình vi cha m; to c hi cho HS báo cáo vi cha m mình trong các bui hp i mt (cha, m, GV ch nhim và HS) hoc s dng các phiu thông báo. — Bin pháp 6: Lp nhng phiu giúp HS d dàng th hin các nhn xét t ánh giá. Hot ng 3: Thc hành các bin pháp rèn k nng t ánh giá cho hc sinh tiu hc 1. Thông tin — c li phn thông tin hot ng 1. — Nghiên cu tài liu ánh giá trong giáo dc tiu hc , Phó c Hoà, NXB i hc S phm, Hà Ni, 2009. 2. Nhiệm vụ Nhim v 1: Phân nhóm và thit k các bài tp hình thành k nng t ánh giá cho HS tiu hc có s dng các bin pháp trên. Nhóm tho lun Nhim v Nhóm 1 Bin pháp 5 Nhóm 2 Bin pháp 4 Nhóm 3 Bin pháp 3 Nhóm 4 Bin pháp 2 Nhóm 5 Bin pháp 1 và 6 Nhim v 2: Trình bày và b sung kt qu tho lun cho các nhóm. 92 | MODULE TH 25
33. 3. Đánh giá hoạt động 3 Bài tp 1: Trong thc t dy hc tiu hc, anh/ch thng s dng các bin pháp nào rèn k nng t ánh giá cho HS? Ngoài các bin pháp ã nêu trên, anh/ch còn b sung thêm bin pháp nào khác? Bài tp 2: Cô giáo Lan ch nhim lp 3. Cô hng dn HS vit nht kí hc tp. Tuy nhiên, rt nhiu em trong lp không làm công vic ó. Nu là cô giáo Lan, anh/ch s làm gì trong tình hung trên. 4. Thông tin phản hồi cho hoạt động 3 Phn thông tin phn hi bài tp này hc viên t làm. D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Quyt nh s 14/2007/Q—BGDT ca B Giáo dc và ào to v Chun ngh nghip giáo viên tiu hc . 2. Thông t 32/2009/TT—BGDT ca B Giáo dc và ào to v Ban hành Quy nh ánh giá và xp loi hc sinh tiu hc . 3. Quyt nh s 04/2008 Quy nh v tiêu chun ánh giá cht lng giáo dc trng tiu hc ca B Giáo dc và ào to. 4. ng V Hot — Phó c Hoà, Giáo dc hc tiu hc I , NXB i hc S phm, Hà Ni, 2009. 5. Dng Thiu Tng (Ed.D), Trc nghim và o lng thành qu hc tp , NXB Khoa hc xã hi, PNC, 2005. 6. Phó c Hoà, Xây dng quy trình ánh giá tri thc hc sinh tiu hc , Lun án PTS, Hà Ni, 1996. 7. Trn Th Tuyt Oanh, ánh giá trong giáo dc , NXB i hc S phm, Hà Ni, 2005. 8. Trn Khánh c, Qun lí và kim nh cht lng ào to nhân lc theo ISO & TQM , NXB Giáo dc, Hà Ni, 2004. 9. Tài liu tp hun v phng pháp dy hc tích cc (Phn o lng và ánh giá), i hc Calgary, Canada, 2007. 10. Phó c Hoà (Ch biên) — Chu Th Hng — Nguyn Huyn Trang, Lí thuyt trc nghim khách quan và thit k bài tp trc nghim tiu hc , NXB Giáo dc, Hà Ni, 2008. CÁC KĨ THUẬT BỔ TRỢ TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP Ở TIỂU HỌC | 93
34. 11. Phó c Hoà, ánh giá trong giáo dc tiu hc , NXB i hc S phm, Hà Ni, 2009. 12. B SGK tiu hc, NXB Giáo dc Vit Nam, B Giáo dc và ào to. 13. Palonxki V.M, ánh giá tri thc hc sinh , NXB Tin b, M., 1981 (Bn ting Nga). 14. Bloom B.J, Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning , McGraw Hill Book Co.Inc,1971. 15. Richard I. Miller, Evaluation in High school , San Francisco, 1979. 16. Viallet.F et Maisomnerve.P, 80 fiches d’evaluation pour la formation et l’enseignement , Les Edition d’organisation, Paris, 1981. 17. Popham W.J, Educational Evaluation , Allyn & Bacon, London,1993. 18. Wilson, Mark, Objective Measurement: Theory and Practive , Alex Pub. Company, New Jersey, 1996. 94 | MODULE TH 25