Đánh thức con người phi thường trong bạn

pdf 580 trang ngocly 1880
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đánh thức con người phi thường trong bạn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfdanh_thuc_con_nguoi_phi_thuong_trong_ban.pdf

Nội dung text: Đánh thức con người phi thường trong bạn

  1. ĐÁNH THỨC CON NGƯỜI PHI THƯỜNG TRONG BẠN Anthony Robbins Mục Lục LỜI NÓI ĐẦU PHẦN MỘT: GIẢI PHÓNG NGUỒN TIỀM NĂNG CỦA BẠN Chương 1: NHỮNG ƯỚC MƠ CHO ĐỜI MÌNH Chương 2: NHỮNG QUYẾT ĐỊNH TẠO SỨC MẠNH Chương 3: NHỮNG SỨC MẠNH DỆT NÊN CUỘC ĐỜI Chương 4: NHỮNG NIỀM TIN CỦA TA: SỨC MẠNH XÂY DỰNG VÀ SỨC MẠNH HỦY HOẠI Chương 5: THAY ĐỔI CÓ THỂ XẢY RA TRONG NHÁY MẮT KHÔNG? Chương 6: THAY ĐỔI MỘT THÓI
  2. QUEN: KHOA ĐIỀU KHIỂN BẰNG LIÊN TƯỞNG Chương 7: LÀM THẾ NÀO ĐẠT ĐIỀU BẠN THỰC SỰ MONG MUỐN Chương 8: HỎI TỨC LÀ TRẢ LỜI Chương 9: GIỎI VẬN DỤNG NGÔN TỪ SẼ ĐEM ĐẾN THÀNH CÔNG Chương 10: SỨC MẠNH CỦA NHỮNG ẨN DỤ TRONG ĐỜI SỐNG Chương 11: MƯỜI CẢM XÚC TẠO SỨC MẠNH Chương 12: ĐAM MÊ DIỆU KỲ: XÂY DỰNG TƯƠNG LAI THÔI THÚC Chương 13: MƯỜI NGÀY THỬ THÁCH TÂM TRÍ PHẦN HAI: HỆ THỐNG CHỦ ĐẠO GIÚP LÀM CHỦ ĐỜI MÌNH Chương 14: ẢNH HƯỞNG TUYỆT VỜI: HỆ THỐNG CHỦ ĐẠO CỦA BẠN
  3. Chương 15: CÁC GIÁ TRỊ CỦA CUỘC ĐỜI: LA BÀN ĐỊNH HƯỚNG CHO BẠN Chương 16: CÁC NGUYÊN TẮC: LÝ DO BẠN KHÔNG HẠNH PHÚC Chương 17: NHỮNG BÀI HỌC CỦA KINH NGHIỆM: SỢI CHỈ DỆT NÊN CUỘC ĐỜI Chương 18: CÁ TÍNH: BÍ QUYẾT ĐỂ PHÁT TRIỂN PHẦN BA: BẢY NGÀY ĐỂ ĐỊNH HƯỚNG VẬN MỆNH CỦA BẠN Chương 19: VẬN MỆNH CẢM XÚC: THÀNH CÔNG ĐÍCH THỰC DUY NHẤT Chương 20: VẬN MỆNH THÂN XÁC: NGỤC TÙ ĐAU KHỔ HAY CUNG ĐIỆN HẠNH PHÚC Chương 21: VẬN MỆNH CÁC MỐI
  4. QUAN HỆ: NƠI ĐỂ CHIA SẺ VÀ QUAN TÂM Chương 22: SỐ MỆNH TÀI CHÁNH: PHƯƠNG PHÁP ĐƠN GIẢN ĐỂ LÀM RA CỦA CẢI Chương 23: SỐNG TRUNG THỰC: QUI LUẬT CƯ XỬ CỦA BẠN Chương 24: LÀM CHỦ THỜI GIỜ VÀ ĐỜI SỐNG CỦA BẠN Chương 25: NGHỈ NGƠI VÀ GIẢI TRÍ: NGAY CẢ THƯỢNG ĐẾ CŨNG NGHỈ MỘT NGÀY! PHẦN BỐ N: BÀI HỌC VỀ VẬN MỆNH Chương 26: THÁCH ĐỐ TỘT ĐỈNH: SỨC LỰC CON NGƯỜI CÓ THỂ ĐI ĐẾN ĐÂU
  5. LỜI NÓI ĐẦU Với tư cách là nhà tâm lý chính của bệnh viện Bellevue, thành phố New York, tôi chứng kiến nhiều mãnh đời khổ đau, không chỉ riêng những bệnh nhân tâm thần, mà cả ở những nhân viên "bình thường","khoẻ mạnh" đang chữa trị cho bệnh nhân. Tôi còn thấy sự bất hạnh cả ở những người tương đối thành công và có địa vị cao đến gặp tôi ở phòng khám tư. Rất thường, sự đau đớn và sự khốn khổ là điều không mong muốn và cuối cùng cũng qua đi khi con người chịu để cho các niềm tin, tình cảm và hành động của họ làm thay đổi qui trình của đời sống. Khổ nỗi nhiều khi họ không làm thế. Họ nấn ná, rồi cố thay đổi kết quả xấu hay thường rơi vào sự
  6. lưỡng lự chỉ để than trách cuộc đời khủng khiếp của họ hay bằng cách nào đó được một ai "sắp xếp cho". Những người có khả năng để nhận ra rằng họ định đoạt kết quả của cuộc sống riêng không phải lúc nào cũng dễ. Thực tế là, nó thường là một công việc có tính chất áp đảo. Do đó, tôi luôn tìm kiếm một phương pháp và những kỹ thuật mới khi làm việc ở bệnh viện và đối với những bệnh nhân riêng của tôi. Năm năm về trước, lần đầu tiên tôi nghe biết về tác phẩm của Tony Robbins và theo một trong những khóa tập huấn của anh ở new York. Tối đó, tôi thấy là, Tony góp phần vào niềm tin của tôi khi cho rằng bất kỳ ai lành mạnh cơ bản đều có thể làm chủ và sống cuộc đời tràn đầy, ngay sau đó, tôi theo khóa học hai tuần có cấp giấy chứng nhận
  7. của Tony, cũng như cùng các đồng nghiệp và các bệnh nhân theo tiếp các khóa khác. Tôi gọi đó là khóa"Huấn luyện cơ Bản cho cuộc sống". Rồi tôi giới thiệu hàng loạt băng ghi âm và cuốn sách đầu tay của anh, Năng Lực vô tận. Mặc dầu một số đồng nghiệp của tôi khó chịu và ngạc nhiên khi tôi giới thiệu những tác phẩm của một thanh niên chẳng có bằng cấp, mà những ai đọc và nghe Tony là đi đến chổ tán thành. Thêm vào tài liệu đúng đắn và dễ lãnh hội, Tony có một tài năng và một phong thái lôi cuốn làm cho điều viết ra của anh dễ nắm bắt. Cuối cùng, vợ tôi và tôi tham dự khóa học"Bảy Ngày Hình thành cuộc Sống"chứa đựng những khái niệm cơ bản trong tác phẩm mới nhất của anh, Đánh Thức Con Người Phi Thường Trong Bạn. Ngày nghĩ
  8. cuối tuần đó đã cho chúng tôi phương cách để tạo những thay đổi nơi những giá trị, nguyên tắc và những tiêu chuẩn so sánh, mà trên hai năm qua, đã giúp chúng tôi sống một đời sống hữu ích và tràn đầy hơn. Tôi nhận thấy nơi Tony một người thầy vĩ đại trong cuộc chơi đời sống. Cái nhìn thấu suốt, sự thông minh, niềm say mê và sự dấn thân xác đáng của anh ta luôn hiện diện và truyền cảm hứng. Đọc cuốn sách này như thể chúng ta ngồi đối diện với Tony và để hết tâm trí vào cuộc trò chuyện thú vị với anh. Cuốn sách này còn tiếp tục được chúng ta tham khảo như một loại sổ tay của người sử dụng cho bất kỳ lúc nào cuộc sống đặt ra những thử thách mới hay có những đòi hỏi đang diễn biến. Nó cung cấp một kho phương tiện cho sự thay đổi
  9. lâu dài, cũng như những bài học làm phong phú chất lượng cuộc sống. Thật vậy, nếu có nhiều người đọc cuốn sách này và thực tâm áp dụng những điều chỉ dẫn của nó, hẳn tôi và nhiều đồng nghiệp của tôi hết việc làm mất. FREDERICK L. COVAN, Tiến sĩ triết.
  10. PHẦN MỘT: GIẢI PHÓNG NGUỒN TIỀM NĂNG CỦA BẠN
  11. Chương 1: NHỮNG ƯỚC MƠ CHO ĐỜI MÌNH "Người chín chắn tin vào vận mệnh, người nông nổi tin vào may rủi". -BENJAMIN DISRAELI Chúng ta ai ai cũng có những ước mơ Ai ai cũng muốn tin vững tận đáy lòng rằng mình có một năng khiếu riêng. Có khả năng thay đổi, có thể gây ảnh hưởng đặc biệt trên người khác và có thể biến đổi thế giới này trở nên tốt hơn. Có những lúc trong cuộc đời, chúng ta ai ai cũng có một viễn ảnh về cuộc sống tươi đẹp hơn mà chúng ta ao ước và đáng được hưởng. Thế nhưng, với nhiều người trong
  12. chúng ta, những ước mơ đó bị bao phủ dày đặc bởi những thất vọng và những những cái tầm thường của cuộc sống khiến chúng ta thậm chí không còn ý chí để cố gắng vươn lên. với quá nhiều người, những những ước mơ bị tan vỡ-và cùng với nó, ý muốn làm nên vận mệnh của mình cũng tan vỡ theo. Nhiều người đã mất niềm tin vững chắc, là yếu tố sắc bén của thành công. Cuộc đời tôi là một cuộc tìm kiếm không ngừng để phục hồi ước mơ và biến nó thành hiện thực, nhắc nhở chúng ta nhớ lại và sử dụng nguồn năng lượng vô biên còn đang ngủ yên trong mỗi người chúng ta. Tôi không thể nào quên cái ngày tôi bị tác động mãnh liệt, cái ngày tôi thực sự sống với ước mơ của mình. Hôm ấy tôi đang bay trên chuyến trực thăng riêng từ los Angeles đến quận Cam để có một cuộc
  13. thuyết trình. Đang khi bay trên thành phố Glendale, tôi đột nhiên nhận ra một tòa nhà nguy nga bên dưới và tôi cho trực thăng của tôi bay là là trên ngôi nhà đó. Nhìn xuống, tôi nhận ra đây chính là ngôi nhà mà mới cách đây 12 năm, tôi đã từng giữ chân gác cổng ở đó. Hồi ấy, lúc nào tôi cũng lo không biết chiếc Volkswagen 1960 của tôi có sức chạy hết quãng đường 30 phút đưa tôi tới chỗ làm việc hay không. Mối bận tâm trọng yếu của đời tôi là làm sao để tồn tại; tôi thấy sợ hãi và cô đơn. Nhưng hôm đó, khi tôi bay lượn trên không, tôi thầm nghĩ," mới chỉ một thập niên mà đã thay đổi đến thế!". Hồi trước, tôi cũng từng có những giấc mơ, nhưng hình như chúng chẳng bao giờ trở thành hiện thực. Nhưng nay, tôi đã tin rằng mọi thất bại và vô vọng tôi gặp
  14. trong quá khứ đã thật sự đặt nền móng cho sự hiểu biết góp phần tạo nên cuộc sống mới mà tôi đang được hưởng. tôi tiếp tục bay dọc theo bờ biển xuống phía nam và tôi nhìn thấy những chú cá heo đang chơi đùa với những người lướt ván trên những ngọn sóng biển. Đó là hình ảnh mà Becky, vợ tôi cùng với tôi từng yêu thích và coi như một món quà đặc biệt của cuộc đời. Cuối cùng tôi đã tới Irvine. trông xuống dưới, tôi hơi lo lắng khi thấy bên ngoài hàng rào chổ tôi sắp thuyết trình, đường xá kẹt cứng xe cộ và người suốt cả vài cây số. tôi nghĩ thầm,"trời, mong sao chuyện gì đang xảy ra có thể kết thúc sớm để người ta kịp đến dự buổi thuyết trình của tôi". Nhưng khi tôi hạ cánh xuống sân bay, trước mắt tôi là một quang cảnh mới:Hàng ngàn người đang được bảo vệ chặn lại
  15. ngay tại chổ tôi sắp đáp xuống. đột nhiên tôi bắt đầu hiểu ra sự thực. Giao thông bị kẹt là vì người ta đến dự buổi thuyết trình của tôi! Chúng tôi đã dự kiến khoảng 2 ngàn người tham dự, thế mà bây giờ có đến 7 ngàn người trong một hội trường chỉ đủ khả năng chứa tối đa 5 ngàn! Khi tôi từ sân bay bước vào hội trường, hàng trăm người vây kín lấy tôi và đòi được ôm hôn tôi hay kể cho tôi nghe những gì mà công việc của tôi đã ảnh hưởng trên đời sống của họ. Những câu chuyện họ kể cho tôi thật khó tin. một bà mẹ giới thiệu cho tôi đứa con trai bà từng bị đánh giá là"Hiếu động" và"Khuyết năng học tập".bằng cách áp dụng những nguyên tắc Xử Lý Trạng Thái dạy trong sách này, không những bà không phải cho cậu bé uống Ritalin nữa, mà hai
  16. mẹ con từ dạo ấy đã dời sang California và ở đây cậu bé được đánh giá là thiên tài! Một quý ông kể cho tôi nghe chuyện ông ta đã áp dụng những kỹ thuật của khoa Điều khiển Sự Thành Công và đã bỏ hẳn được thói sử dụng cocain. Một cặp vợ chồng ở tuổi 50 chia sẻ cho tôi nghe chuyện của họ đang chuẩn bị ly hôn thì học được bài học về Qui Luật Bản Thân. Một thương gia kể tôi nghe, thu nhập hàng tháng của ông chỉ trong 6 tháng đã tăng từ 2,000 đôla lên trên 12,000 đô la và một nhà doanh nghiệp kể rằng ông đã tăng doanh thu của công ty lên trên 3 triệu đô la trong vòng 18 tháng nhờ áp dụng những nguyên tắc về Những câu Hỏi Chất Lượng và Xử Lý Cảm xúc. Một cô gái trẻ đẹp cho tôi xem ảnh của cô hồi trước, nay cô đã giảm được trên hai chục kí lô nhờ áp dụng những nguyên tắc
  17. về Đòn Bẩy trong sách này. Tôi đã xúc động và nghẹn ngào không thể nói lên lời lúc đứng trong phòng. Khi tôi nhìn xuống cử tọa với 5,000 khuôn mặt tươi cười dễ thương, lúc ấy tôi ý thức được tôi đang sống giấc mơ của mình! Thật là một một cảm giác kỳ diệu khi biết rằng ẩn sau những đám mây nghi ngờ, tôi lại có được những thông tin, những chiến lược, triết lý, kỹ năng có thể giúp biết bao người đang hiện diện ở đây có thể tự tạo khả năng cho mình để biến đổi cuộc đời mình. Cả một dòng hình ảnh và cảm xúc tuôn trào trong tôi. Tôi bắt đầu nhớ lại một kinh nghiệm đã đến với tôi mới chỉ cách đây ít năm. Khi ngồi đơn độc trong căn hộ nhỏ của tôi ở Venice, California và trong tâm trạng cô đơn buồn tủi tôi ru mình theo điệu trữ tình của một bản tình ca Neil
  18. Diamond. Tôi có cảm tưởng như cuộc đời mình chẳng là gì cả, mọi sự kiện của cuộc đời hoàn toàn làm chủ con người tôi. Thế rồi tôi cũng nhớ lại cái giây phút mà cuộc đời tôi biến đổi, giây phút tôi đã thốt lên,"Thành công rồi! Tôi biết là mình đáng giá hơn tất cả những gì mình hiện đang có trong cuộc đời, về trí óc, tình cảm và thể xác". Thế là tôi đã làm một quyết định và chính quyết định này đã thay đổi hẳn cuộc đời của mình. Tôi đã quyết định sẽ không bao giờ hài lòng với những gì ở dưới mức tiềm năng của mình. Ai có thể ngờ được quyết định này dẫn tôi đến phút giây kỳ diệu như thế? Tôi để cả con người mình tuôn trào ra trong buổi thuyết trình tối hôm ấy và khi tôi rời giảng đường, hàng ngàn người đã ra tận sân bay để tiển tôi. mắt tôi bổng trào lệ
  19. khi tôi tạ ơn Thượng Đế đã ban cho tôi giây phút hạnh phúc này. Tôi đang sống thực hay trong mơ? Vẫn là cùng một anh chàng mà mới cách đây 8 năm luôn luôn phải vật lộn với cuộc đời, thất vọng, cô đơn và không thể điều hành được cuộc đời mình? Thân hình thì béo phì, túi thì không một đồng xu, tôi mang tâm trạng không biết có thể sống còn hay không. Làm sao một anh chàng ít tuổi như tôi với trình độ học vấn chỉ hết bậc trung học, mà đã có thể tạo ra những thay đổi kỳ diệu đến thế? Câu trả lời của tôi thật đơn giản: tôi đã học được cách trang bị cho mình một nguyên tắc mà bây giờ tôi gọi là tập trung năng lượng. Nhiều người không biết gì về cái khả năng to lớn mà chúng ta có thể trực tiếp điều khiển khi chúng ta tập trung mọi nguồn lực của mình để làm chủ chỉ một
  20. lãnh vực duy nhất của đời mình. Điều khiển tập trung giống như một tia lade có khả năng chọc thủng bất cứ vật cản nào ngăn chặn bạn. Khi chúng ta kiên trì tập trung vào việc cải thiện một lãnh vực nào, chúng ta phát triển được những cách thức phân biệt độc đáo để làm cho lãnh vực đó tốt hơn. Một lý do khiến ít người chúng ta đạt được điều chúng ta mong muốn, đó là vì chúng ta không bao giờ định hướng sự tập trung của chúng ta: chúng ta không bao giờ tập trung năng lượng của mình. Tôi tin rằng một trong những bài học quan trọng của cuộc đời là hiểu được động cơ nào thôi thúc chúng ta trong hành động của mình. Điều gì hình thành nhân cách của một người? Trả lời câu hỏi này sẽ cống hiến chúng ta những chìa khóa cơ bản để hình thành vận mệnh riêng của mỗi người.
  21. Suốt cuộc đời, tôi không ngừng bị thu hút bởi một tiêu điểm duy nhất và thúc bách: Cái gì làm nên những khác biệt về chất lượng của mỗi cuộc đời? Làm sao chúng ta thường gặp không ít người xuất thân từ môi trường nghèo khổ và vô vọng, vậy mà họ đã thành công trong cuộc đời và để lại những ấn tượng sâu sắc cho chúng ta? Ngược lại, làm sao nhiều người có hoàn cảnh ưu đãi. Các phương tiện để thành công có sẳn trong tầm tay, vậy mà họ đã đi đến một kết cuộc thảm hại, thất vọng và nhiều khi rơi vào thói nghiện ngập? Điều gì làm cho một số cuộc đời trở thành mẫu mực và một số khác trở thành lời cảnh báo? Bí quyết nào tạo nên những cuộc đời hạnh phúc, say mê, sung mãn, trong khi những cuộc đời khác trở thành vô vị, nhàm chán?
  22. Nỗi ám ảnh kỳ diệu của bản thân tôi bắt đầu bằng những câu hỏi đơn sơ:"Làm cách nào để tôi kiểm soát trực tiếp đời mình? Hôm nay tôi có thể làm gì để biến đổi đời tôi cũng như giúp tôi và người khác hình thành vận mệnh của mình? Làm cách nào để tôi mở rộng, học hỏi, phát triển và chia sẻ sự hiểu biết của tôi với những người khác một cách thú vị và có ý nghĩa?" Từ hồi còn rất trẻ, tôi đã phát triển một niềm tin là tất cả chúng ta có mặt trên đời là để cống hiến một cái gì độc đáo, tôi tin là tận trong thâm tâm chúng ta ai ai cũng được phú bẩm một thiên khiếu đặc biệt. Tôi thực sự tin rằng trong mỗi người chúng ta đều tiềm ẩn một năng lực siêu phàm. mỗi người chúng ta đều có một tài năng, một thiên khiếu, một chút thiên tài
  23. nào đang chờ chúng ta mở ra. Có thể là năng khiếu nghệ thuật hay âm nhạc. Có thể là khả năng giao tiếp kỳ diệu với những người chúng ta thân thương. Có thể là một năng khiếu kinh doanh hay sáng tạo để đưa chúng ta vào ngành doanh nghiệp hay một sự nghiệp nào. tôi tin là Tạo Hóa không thiên vị ai. tất cả chúng ta được Tạo Hóa dựng nên mỗi người với nét độc đáo của mình, nhưng tất cả đều được ngài phú cho những cơ hội đồng đều trong đời sống để có thể sống hạnh phúc. Nhiều năm trước, tôi đã quyết sống cuộc đời mình bằng cách đầu tư ân huệ của Tạo Hóa vào một cái gì còn lưu lại sau khi cuộc đời tôi qua đi. Tôi đã quyết là một cách nào đó tôi phải cống hiến thế nào cho cuộc đời để nó còn tồn tại mãi sau khi tôi ra đi. Tôi tha thiết kêu mời bạn không chỉ cố
  24. gắng đọc hết cuốn sách này, mà còn tận dụng tất cả những gì bạn học được để đem áp dụng vào cuộc sống đơn sơ hằng ngày. Đây là bước cần thiết và tối quan trọng để bạn mang lại kết quả cho các cố gắng của bạn trong cuộc đời. LÀM THẾ NÀO TẠO ĐƯỢC NHỮNG THAY ĐỔI LÂU BỀN Những thay đổi chỉ có giá trị đích thực khi chúng lâu bền và hợp lý. Chúng ta ai cũng từng có kinh nghiệm về những thay đổi nhất thời, để rồi lại cảm thấy chán nản và thất vọng ngay sau đó. Thực ra nhiều người muốn thực hiện những thay đổi, nhưng kèm theo ý muốn đó là nỗi e ngại và lo lắng không biết những đổi thay của mình có lâu bền hay chỉ là tạm bợ. Một ví dụ đơn sơ cho chuyện này là trường hợp một người muốn bắt đầu ăn kiêng, nhưng cảm
  25. thấy chần chờ, chủ yếu là vì nơi tiềm thức họ, họ tin chắc là những cố gắng họ thực hiện sẽ chỉ mang lại cho họ một phần thưởng trong phút chốc mà thôi. Cả đời tôi, tôi đã theo đuổi những nguyên tắc tổ chức cơ bản, đó là nguyên tắc thay đổi lâu bền và bạn sẽ học được các nguyên tắc này và cách áp dụng chúng trong sách này. Nhưng bây giờ, tôi muốn chia sẻ với bạn 3 nguyên tắc thay đổi sơ đẳng mà bạn cũng như tôi có thể áp dụng ngay để thay đổi đời mình. Chúng rất đơn giản, nhưng lại vô cùng hiệu quả nếu ta biết áp dụng khéo léo. Bước Thứ Nhất NÂNG CAO TIÊU CHUẨN Một lần bạn muốn thực hiện một sự thay đổi, việc đầu tiên bạn phải làm là nâng cao các tiêu chuẩn của bạn. Khi
  26. người ta hỏi tôi điều gì đã thay đổi đời tôi tám năm về trước, tôi trả lời rằng dứt khoát điều quan trọng nhất là thay đổi những gì tôi đòi hỏi nơi chính mình. Tôi viết ra trên giấy tất cả những gì mà tôi không còn muốn chấp nhận trong đời mình, tất cả những gì tôi không còn chịu đựng nữa và tất cả những gì tôi khát khao đạt tới. Lịch sử còn để lại cho chúng ta biết bao tấm gương danh nhân đầy gợi hứng như Leonardo da vinci, Abraham lincoln, Helen Keller, Mahatma Gandhi, Martin Luther king, Rosa Parks, Albert Einstein, Cesar Chavez, Soichiro Honda và biết bao người khác đã từng có những bước kỳ diệu khi nâng cao tiêu chuẩn của họ. Sức mạnh đã từng có nơi họ cũng đang có nơi bạn, nếu bạn có can đảm đòi hỏi nó. Thay
  27. đổi con người bạn chính là bước đầu đơn giản để thay đổi một tổ chức, một công ty, một đất nước hay một thế giới. Bước thứ hai THAY ĐỔI NIỀM TIN HẠN HẸP CỦA BẠN Nếu bạn nâng cao tiêu chuẩn nhưng lại không thật sự tin là mình có thể đạt được chúng, bạn đang hủy diệt chính mình đó. Bạn thậm chí cũng không muốn thử; bạn sẽ thiếu niềm tin để có thể giúp bạn mở ra được những khả năng thâm sâu hiện diện trong bạn. Các niềm tin của chúng ta giống như những mệnh lệnh tuyệt đối, nói cho chúng ta biết sự việc như thế nào, cái gì ta làm được, cái gì không làm được. Thế nên, thay đổi hệ thống niềm tin của chúng ta là điều trọng yếu để thực hiện bất kỳ sự thay đổi chắc chắn và lâu bền trong cuộc
  28. đời mình. Chúng ta phải phát triển một niềm tin vững chắc là chúng ta có thể và sẽ đạt được những tiêu chuẩn mới trước khi chúng ta thực sự hành động. nếu không có những hệ thống niềm tin vững chắc, thì dù bạn có nâng cao tiêu chuẩn của mình đến mức nào, bạn cũng sẽ không bao giờ có được niềm xác tín để hỗ trợ cho những tiêu chuẩn ấy. Bạn thử nghĩ Gandhi có thể thành đạt được bao nhiêu giả như ông đã không tin vào sức mạnh của sự phản kháng bất bạo động? Niềm tin của ông đã giúp ông đạt đến những nguồn lực nội tâm của mình và đã giúp ông đối diện được những thách đố nặng nề mà một người có quyết tâm ít hơn ông có thể phải đầu hàng. Bước thứ ba THAY ĐỔI CHIẾN LƯỢC CỦA
  29. BẠN Để duy trì quyết tâm, bạn cần có những chiến lược tốt nhất để đạt hiệu quả. Một trong những niềm xác tín cơ bản của tôi là nếu bạn nhắm tiêu chuẩn cao và bạn có niềm tin, thì chắc chắn bạn có thể nghĩ ra những chiến lược. đơn giản là bạn sẽ tìm ra đường lối. Nói cho cùng, đây chính là chủ đề của cả cuốn sách. Nó chỉ cho bạn những chiến lược để hoàn thành nhiệm vụ và tôi sẽ nói cho bạn biết ngay là bất kỳ trong trường hợp nào, chiến lược tốt nhất chính là tìm ra một mẫu, một ai đã từng đạt những kết quả mà bạn mong muốn và rồi đi sâu vào những hiểu biết của họ. hãy học cách làm của họ, niềm tin của họ và lối suy nghĩ của họ. Không những bạn sẽ thấy điều này giúp bạn hiệu quả hơn, mà nó còn tiết kiệm cho bạn biết bao thời giờ vì bạn
  30. không cần phải mày mò lâu để tìm ra đường đi. Bạn chỉ cần điều chỉnh, uốn nắn và có lẽ làm nó khá hơn thôi. Sách này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin và động lực thúc đẩy để bạn dấn thân mình vào cả ba nguyên tắc chủ yếu để thay đổi chất lượng cuộc đời. Trên đời, có rất nhiều người biết phải làm gì, nhưng ít người thực sự làm điều họ biết. Biết thôi không đủ. Bạn cần phải có hành động. và nếu bạn cho phép, tôi sẽ nhận làm huấn luyện viên cho bạn qua cuốn sách này. tôi sẽ cống hiến bạn cách phân biệt những nguồn sức mạnh để tạo nên những thay đổi lâu bền về chất lượng của đời sống bạn. Cùng nhau, chúng ta sẽ tập trung vào 5 lãnh vực của đời sống mà tôi tin là ảnh hưởng đến chúng ta nhiều nhất. Đó là:
  31. 1 Làm Chủ cảm xúc Nắm vững bài học này sẽ giúp bạn quán triệt phần lớn phương pháp của bốn lãnh vực còn lại. Bạn hãy để ý đến điều đó. Tại sao bạn muốn giảm cân? Phải chăng chỉ vì bạn muốn người mình bớt mỡ thôi ư? Hay vì bạn nghĩ nếu giảm cân, bạn sẽ cảm thấy có nhiều nghị lực và dẻo dai hơn, bạn trở nên hấp dẫn hơn trước mắt người khác và bạn cảm thấy tự tin nhiều hơn khi ở trước đám đông? Hầu như tất cả những gì chúng ta làm đều là thay đổi cách cảm nghĩ của chúng ta nhưng hầu hết chúng ta ít hay không được huấn luyện để biết cách làm điều này nhanh chóng và hiệu quả. Thật kỳ lạ chúng ta thường sử dụng trí thông minh của mình để đi vào những tâm trạng cảm xúc vô ích, đang khi quên đi biết bao nhiêu năng khiếu bẩm sinh mà ai
  32. trong chúng ta đều có sẳn. Quá nhiều người trong chúng ta không kiểm soát được, trong khi quên mất việc chăm lo cho những cảm xúc của mình, là những yếu tố mà mọi người đều có thể làm chủ. 2 Làm chủ thân thể Nếu bạn có tất cả những điều bạn mơ ước, nhưng lại không có sức khoẻ thể lý để vui hưởng những thứ đó, thử hỏi có ích gì? Mỗi sáng thức dậy bạn có cảm thấy đầy đủ sức sống, nghị lực và sẳn sàng bước vào một ngày mới không? Hay bạn thức dậy mệt mỏi giống như tối hôm trước, thân xác ê ẩm và cảm thấy miễn cưỡng phải bắt đầu một ngày mới? Nếp sống thường nhật của bạn sẽ làm bạn thành một người thiếu họat động? Cứ 2 người Mỹ thì có 1 người chết vì xơ vữa động mạch vành;ba người thì một người chết vì ung
  33. thư. Chúng ta đang "lấy hàm răng mà đào huyệt cho chính mình", như câu nói của bác sĩ Thomas Moffett ở thế kỷ 17. Chúng ta ngốn vào cơ thể đầy chất béo, những thực phẩm không có chất dinh dưỡng, chúng ta đầu độc lục phủ ngũ tạng bằng thuốc lá, rượu và ma túy và chúng ta ngồi thụ động trước màn hình tivi. Bài học thứ hai này sẽ giúp bạn kiểm soát sức khoẻ thể lý của bạn để bạn không chỉ có dáng khoẻ mạnh, mà cảm thấy khoẻ mạnh thực sự và biết rằng mình đang làm chủ đời mình, trong một cơ thể tràn đầy sinh lực và cho phép bạn thành đạt. 3 Làm Chủ Các Mối Quan Hệ Ngoài việc làm chủ cảm xúc và sức khỏe thể xác của bạn, không có gì quan trọng hơn là học cách làm chủ các mối quan hệ của bạn. Quan hệ yêu đương, gia
  34. đình, buôn bán và xã hội. Xét cho cùng, không ai muốn học tập, phát triển, thành đạt và hạnh phúc một mình và cho riêng mình. Bài học chủ yếu thứ 3 trong sách này chỉ cho bạn những bí quyết giúp bạn xây dựng những mối quan hệ chất lượng trước tiên với bản thân, rồi với người khác. Bạn sẽ bắt đầu khám phá ra những gì bạn đánh giá cao nhất, những niềm mong đợi của bạn, những qui luật trong trò chơi cuộc đời và nó có liên quan thế nào với tất cả những người khác cùng tham dự cuộc chơi với bạn. Tôi đã khám phá ra rằng, đối với tôi, nguồn lực to lớn nhất chính là mối quan hệ, vì nó mở toang cánh cửa ra cho mọi nguồn lực khác mà tôi cần. Quán triệt được bài học này sẽ cho bạn những nguồn lực vô biên để bạn tăng trưởng và cống hiến.
  35. 4 Làm Chủ Tiền Bạc Khi tới độ tuổi 65, hầu hết chúng ta hoặc là không còn làm ra tiền, hoặc là đã chết! Thế nhưng không ai trong chúng ta lại muốn rơi vào viễn cảnh ấy khi nghĩ đến thời kỳ hưu trí vàng son của mình. Nhưng nếu bạn không đủ xác tín rằng mình đáng được hưởng một sự thoải mái về tài chánh nhờ một kế họach hiệu quả, làm sao bạn có thể biến viễn cảnh tài chánh này thành hiện thực? Bài học làm chủ thứ 4 trong sách này sẽ dạy bạn biết vượt xa hơn sự sống còn đơn thuần lúc xế bóng cuộc đời và ngay cả bây giờ, để đạt tới điều đó. Sống trong xã hội, mỗi người chúng ta đều có khả năng thể hiện những ước mơ của mình. Thế nhưng hầu hết chúng ta cảm nghiệm những áp lực tài chánh mỗi ngày một đè nặng hơn và chúng ta tưởng tượng rằng có
  36. nhiều tiền bạc hơn sẽ giải thoát chúng ta khỏi áp lực ấy. Đây là một ảo tưởng văn hóa to lớn tôi dám cả quyết với bạn là càng có nhiều tiền, bạn càng cảm thấy chịu nhiều áp lực hơn. Điều chủ yếu không phải là kiếm được thật nhiều tiền, mà là thay đổi những niềm tin và thái độ của bạn đối với tiền bạc, để bạn nhìn nó như phương tiện để cống hiến, chứ không phải là mục đích tối hậu và duy nhất của hạnh phúc. 5 Làm Chủ Thời Giờ Những kiệt tác đòi hỏi thời giờ. Thế nhưng có bao nhiêu người trong chúng ta biết dùng nó? Tôi không nói đến chuyện quản lý thời giờ; tôi muốn nói đến chuyện giành lấy thời giờ và biến đổi nó, sử dụng nó để nó trở thành đồng minh chứ không phải kẻ thù của bạn. trước tiên, bài học làm chủ thứ 5 này sẽ dạy cho bạn thấy rõ
  37. những đánh giá ngắn hạn có thể dẫn tới những đau khổ dài hạn. Bạn sẽ học cách làm một quyết định thực sự và kiềm chế những ước muốn hưởng thụ tức thời, để giúp các tư tưởng, các sáng tạo của bạn và ngay cả những tiềm năng của bạn có thời giờ mang lại hoa trái sung mãn. Rồi bạn sẽ học cách phác họa những chiến lược cần thiết để thực hiện từng bước quyết định của bạn, để biến nó thành hiện thực. Với quyết tâm hành động mãnh liệt, kiên nhẫn chịu đựng thời gian trì trệ và sự mềm dẻo để thay đổi phương pháp mỗi khi cần. Một khi bạn đã làm chủ được thời giờ, bạn sẽ hiểu tại sao rất nhiều người đánh giá quá cao những gì họ có thể đạt được trong một năm và đánh giá quá thấp những gì họ có thể đạt được trong 1 thập niên. Tôi viết cuốn sách này với chủ đích nó
  38. trở thành một hướng dẫn hành động một sách giáo khoa để gia tăng chất lượng cuộc đời bạn và gia tăng nguồn vui thích mà bạn có thể rút tỉa từ đó. Tôi linh cảm rằng cuốn sách này sẽ mang đến cho bạn một ít sự phân biệt mới mẻ và độc đáo về nguồn sức mạnh để giúp bạn vươn tới một mức sống cao hơn. Với tất cả sự kính trọng, tôi bắt đầu mối tương quan này với bạn khi chúng ta cùng bắt đầu cuộc hành trình để khám phá và biến những tiềm năng sâu xa và đích thực của chúng ta trở thành hiện thực. Cuộc đời là một quà tặng và nó cống hiến chúng ta đặc ân, cơ hội và trách nhiệm để chúng ta cống hiến lại cho đời một điều gì, nhờ một cuộc sống chất lượng hơn. Nào, chúng ta cùng bắt đầu cuộc hành trình thám hiểm của chúng ta
  39. Chương 2: NHỮNG QUYẾT ĐỊNH TẠO SỨC MẠNH "Con người được sinh ra để sống, Không phải để chuẩn bị sống". -BORIS PASTERNAK Chắc hẳn bạn còn nhớ ngày Sài Gòn hoàn toàn giài phóng, kết thúc cuộc chiến thảm khốc ở Việt Nam? Đó là ngày 30 thang 4 năm 1975, chỉ mới cách đây hơn hai mươi năm. và chắc hẳn bạn còn nhớ ngày nghe tin John Lennon bị ám sát? Và ngày ngọn núi Saint Helens phun lửa, san bằng cả một vùng rộng hơn 3 trăm kilo mét vuông? Đó là năm 1980 chỉ cách đây ngót hai mươi năm.
  40. Bạn hãy suy nghĩ một lát. Lúc đó bạn đang ở đâu? Bạn đang trong tình trạng nào? Bạn bè của bạn là những ai? Bạn đã có những ước mơ hay niềm hy vọng nào? Nếu đã có ai hỏi bạn,"Mười hay hai mươi năm sau, bạn sẽ ra sao?"bạn đã trả lời họ thế nào? Hôm nay bạn có ở trong tình trạng giống như bạn đã mong ước lúc đó không? Một hay hai thập niên có thể trôi qua thật nhanh, phải không bạn? Nhưng điều quan trọng hơn, có lẽ chúng ta phải tự hỏi mình."Tôi sẽ phải sống mười năm sắp tới của đời tôi thế nào? Hôm nay tôi phải sống thế nào để xây dựng ngày mai như tôi mong muốn?Từ nay trở đi tôi phải là người thế nào? Điều gì là quan trọng đối với tôi ngay lúc này và điều gì sẽ là quan trọng đối với tôi trong tương lai? Hôm nay tôi phải có những
  41. hành động gì để hình thành vận mệnh tối hậu của tôi? Chắc hẳn là mười năm nữa sẽ đến nhanh với bạn. Câu hỏi là: Ở đâu? Bạn sẽ là người như thế nào? bạn sẽ đóng góp gì? Bây giờ là lúc để bạn phác họa mười năm sắp đến của bạn chứ không phải để đợi đến lúc đó. Chúng ta phải nắm lấy thời cơ. Chúng ta vừa kết thúc thế kỷ 20 và chúng ta đã bước vào thế kỹ 21. Một thiên niên kỷ mới. Năm 2000 đã đến với chúng ta rối và mười năm nữa chúng ta sẽ nhìn lại nó và nhớ lại nó như chúng ta đã nhớ lại những năm 1980 và 1975. Lúc đó bạn sẽ thấy hài lòng hay thất vọng? Vui sướng hay ray rứt? Hồi đầu thập niên 1980, tôi là một chàng trai 19 tuổi. Tôi cảm thấy cô đơn và chán nản. Tôi hầu như không có chút tài
  42. sản nào. Không người hướng dẫn, không bạn bè hay thầy dạy kinh nghiệm, không mục tiêu rỏ ràng. Tôi hoàn toàn ù lỳ và thân hình béo phì. Thế mà chỉ trong vòng vài năm ngắn ngủi, tôi đã khám phá ra một sức mạnh nhờ đó tôi đã biến đổi hầu như mọi lĩnh vực của cuộc đời mình. Sức mạnh này chính là dụng cụ tôi dùng để làm tăng vọt mức độ tự tin của mình và khả năng hành động cũng như tạo được kết quả đáng kể. Tôi cũng dùng nó để lấy lại quyền kiểm soát sức khoẻ thể xác và đã hoàn toàn loại bỏ được gần 20 kg mỡ. Nhờ sức mạnh này, tôi đã thu hút được người trong mộng. Cưới nàng làm vợ và tạo dựng được một gia đình mà tôi hằng khao khát. Tôi dùng sức mạnh này để tăng thu nhập của tôi từ mức tối thiểu lên tới 1 triệu đô la mỗi năm. Nhờ nó, tôi đã bỏ được căn
  43. hộ bé nhỏ(không có nhà bếp, nên tôi phải rửa chén trong bồn tắm) để chuyển sang ngôi nhà của gia đình tôi hôm nay, Del Mar Castle. Sức mạnh này chính là điểm tạo khác biệt duy nhất đã khiến tôi thay đổi từ tình trạng cảm thấy hoàn toàn cô đơn và vô nghĩa sang tình cảm biết ơn đời vì đã cho tôi cơ hội mới để cống hiến chút gì cho hàng triệu người trên khắp thế giới. Và đây chính là sức mạnh tôi luôn sử dụng từng ngày để hình thành vận mệnh bản thân tôi. Trong cuốn Unlimited Power, sức mạnh vô biên, tôi đã minh chứng rõ ràng rằng cách thức mạnh mẽ nhất để hình thành cuộc đời chúng ta là dấn mình hành động. Các hành động của người ta tạo ra những kết quả khác nhau là do họ đã hành động theo cách thức khác nhau trong cùng một
  44. hoàn cảnh. Hành động khác nhau tạo kết quả khác nhau. Tai sao? Vì mỗi hành động đều là làm cho một nguyên nhân chuyển động và kết quả của nó được xây dựng trên những kết quả trong quá khứ để đưa đẩy chúng ta tiến tới một hướng nhất định. Mọi hướng đi đều dẫn tới một mục đích tối hậu: Vận mệnh của chúng ta. Cơ bản, nếu chúng ta muốn định hướng cuộc đời mình, chúng ta phải kiểm soát các hành động của chúng ta cho nhất quán. Không phải những hành động chúng ta làm một cách nhất thời sẽ định hình cuộc đời chúng ta, mà là những hành động chúng ta làm một cách kiên trì và nhất quán. Cái gì đi trước mọi hành động của chúng ta? cái gì quyết định những hành động chúng ta sẽ làm và vì thế, quyết định con người của chúng ta, quyết định cùng đích của cuộc
  45. đời chúng ta? Cái gì làm phát sinh hành động? Câu trả lời tất nhiên là: Sức mạnh của quyết định. Mọi điều xảy ra trong đời bạn đều bắt đầu với những quyết định. Tôi tin rằng vận mệnh của bạn được hình thành chính trong những lúc bạn quyết định. Những quyết định bạn đang làm ngay lúc này, hàng ngày, sẽ hình thành cách thức cảm nghĩ của bạn hôm nay cũng như hình thành con người của bạn trong tương lai. Bạn đã từng trải qua những cảm xúc bi thương và chán nản, bất công hay vô vọng trong thập niên qua của đời bạn? Riêng tôi thì chắc chắn là có. nếu thế, bạn đả quyết định hành động ra sao? Bạn đã cứ một mực thẳng tiến hay bạn chịu đầu hàng? Những quyết định ấy đã hình thành nếp sống của bạn ra sao?
  46. "Con người không phải do hoàn cảnh tạo nên; Chính con người tạo nên hoàn cảnh". - BENJAMIN DISRAELI Tôi tuyệt đối tin rằng các quyết địnhcủa chúng ta chứ không phải hoàn cảnhcủa cuộc sống tạo nên vận mệnh của chúng ta. Cả bạn cũng như tôi đều biết rằng có những người được sinh ra với những thuận lợi: thuận lợi về di truyền, môi trường, gia đình, hay các mối quan hệ. Nhưng cả bạn cũng như tôi cũng biết chúng ta thường xuyên gặp, đọc và nghe về những con người từng phấn đấu chống lại những khó khăn và hạn chế của hoàn cảnh họ để thực hiện những quyết định mới mẻ cho cuộc đời họ. Họ là những mẫu gương sáng ngời cho chúng ta noi theo về sức mạnh vô biên của tinh thần con người.
  47. Nếu có quyết tâm, cả bạn và tôi đều có thể biến cuộc đời chúng ta thành những mẫu gương rạng ngời như thế. Cách nào? Chỉ cần thực hiện những quyết định hôm nay cho đời sống tương lai của chúnh ta. Nếu bạn không thực hiện quyết định sẽ sống ra sao, tức là bạn cũng đã thực hiện quyết định rồi. Vậy sao? Đó là bạn quyết định để cho hoàn cảnh đưa đẩy bạn thay vì chính bạn định hình cho vận mệnh của mình. Cuộc đời tôi đã thay đổi chỉ trong một ngày, cái ngày tôi quyết định không chỉ về những gì tôi muốn có trong cuộc đời mình hay tôi muốn là gì, nhưng là khi tôi quyết định mình quyết tâm sẽ là gì và sẽ có gì trong cuộc đời mình. Một sự phân biệt tuy đơn giản, nhưng là trọng yếu. Bạn hãy suy nghĩ một chút. Có khác biệt gì giữa thích một điều gì đó và quyết
  48. tâm có điều đó? Chắc chắn là có. Nhiều khi người ta nói những câu như:"trời, tôi thực sự muốn kiếm được nhiều tiền hơn", hay"Tôi muốn gần gũi các con tôi hơn", hay"Tôi thực tình muốn làm cho thế giới này thay đổi". Nhưng những câu nói như thế không có chút quyết tâm nào cả. Chỉ là một sự ưa thích suông mà thôi. Đó không phải sức mạnh! Nó là một lời cầu nguyện yếu ớt không có niềm tin đi kèm. Không những bạn phải quyết tâm đạt những kết quả nào, nhưng bạn còn phải quyết tâm sẽ trở thành loại người nào nữa. Nếu bạn không đề ra một lằn tanh tiêu chuẩn cho những gì bạn sẽ chấp nhận trong đời bạn, bạn sẽ cảm thấy dễ dàng rơi vào những cách cư xử, thái độ, hay chất lượng đời sống dưới mức mà bạn đáng được rất nhiều. Bất kể điều gì xảy đến trong đời
  49. bạn, bạn vẫn cứ phải đề ra và sống theo những tiêu chuẩn ấy. Cho dù mọi chuyện đều hỏng cả, cho dù cuộc biểu diễn gặp trời mưa, cho dù thị trường chứng khoán bị bể, cho dù người yêu bỏ bạn, cho dù không ai giúp bạn lúc cần, bạn vẫn cứ phải giữ vững quyết tâm là sống cuộc đời mình ở mức cao nhất. Tiếc thay, nhiều người không bao giờ làm điều này vì họ luôn có sẳn cớ để chữa lỗi. Lý do khiến họ không đạt được mục tiêu hay không sống đời họ như họ mong muốn là vì cách đối xử của cha mẹ họ, hay vì thời trẻ họ không được hưởng nhựng hoàn cảnh thuận lợi, hay họ không được học hành đến nơi đến chốn, hay vì họ quá già, hay quá trẻ. Tất cả những kiểu chữa lỗi này chỉ là những tin tưởng giả hiệu! Chúng hạn chế, chúng phá hoại cuộc đời.
  50. Tôi thường hỏi những người hay than phiền về công việc của họ."Thế tại sao hôm nay bạn đi làm?"Câu trả lời thường vẫn là,"Phải làm thôi. Không làm lấy gì mà sống?" Chúng ta nên nhớ là trên đất nước này hầu như không có gì chúng ta phải làm. Không phải làm ở đây! Và chắc chắn là bạn không phải làm ở một nơi nhất định nào đó vào một ngày nhất định nào đó. Bạn không phải làm những cái mà bạn đã làm trong mười năm qua. Bạn có thể chọn làm một cái gì khác, một cái gì mới hôm nay. Ngay bây giờ bạn có thể có một quyết định: trở lại nhà trường, đi học hát hay khiêu vũ, điều hành tài chánh của bạn, học lái xe hơi, tập luyện thể hình, học nói tiếng Pháp, đọc chuyện cho con cái bạn, đi bách bộ trong công viên. Nếu bạn quyết định thật sự, bạn có thể làm hầu như bất cứ
  51. việc gì. Như vậy, nếu bạn không thích mối quan hệ hiện có của bạn, Bạn hãy quyết định thay đổi ngay bây giờ. Nếu bạn không thích công việc đang làm, hãy đổi việc khác. nếu bạn không thích cảm giác bạn đang có về bản thân, hãy thay đổi. Nếu bạn muốn có một thể hình hay một sức khoẻ tột hơn, bạn có thể thay đổi nó bây giờ. Trong chốc lát bạn có thể có sức mạnh đã từng làm thay đổi lịch sử. Tôi viết cuốn sách này để đánh thức sức mạnh vô biên của quyết định và để công bố quyền tồn tại của sức mạnh vô biên, sức sống rạng ngời và niềm vui sống mà bạn có. Bạn có thể làm một quyết định ngay lúc này để thay đổi lập tức cuộc đời mình, quyết định thay đổi một thói quen hay quyết định tập một năng khiếu, cách ứng xử với tha nhân, hay gọi điện thoại
  52. cho một người mà bạn đã nhiều năm không nói chuyện. Hãy quyết định ngay bây giờ, nó sẽ đưa bạn tới một hướng mới, tích cực và mạnh mẽ để giúp bạn lớn lên và hạnh phúc. "Không gì có thể chống lại ý chí con người Khi nó dám liều mình vì một mục đích rõ ràng" -BENJAMIN DISRAELI Đời bạn thay đổi vào lúc bạn có một quyết định mới, hợp lý và dứt khóat. Có ai dám nghĩ rằng sự quyết tâm và xác tín của một con người thâm trầm, khiêm tốn, một luật sư và một nhà hòa bình, đã có sức mạnh lật đổ cả một đế quốc to lớn? Thế mà Mahatma Gandhi đã có cái quyết định bất khuất để giải phóng quyền thống trị của nước Anh trên Ấn Độ và quyết định này đã
  53. là một thùng thuốc nổ kéo theo một chuỗi sự kiện đã mãi mãi làm thay đổi cán cân quyền lực trên thế giới. Người ta không thấy được ông có thể đạt mục tiêu của mình như thế nào, nhưng ông đã không để mình theo một chọn lựa nào khác ngoài việc hành động theo lương tâm của mình. Đơn giản là ông không chấp nhận bất cứ khả năng nào khác. Quyết định chính là nguồn sức mạnh của Martin Luther King khi ông hùng hồn gióng lên tiếng nói cho những mối thất vọng và khát khao của một dân tộc không muốn bị từ chối và ông đã bắt buộc thế gới phải để ý đến. Các quyết định đích thực là những chất xúc tác để biến đổi các ước mơ của chúng ta thành hiện thực. Điều vô cùng phấn khởi là sức mạnh này đã có sẳn nơi bạn. Động cơ bùng nổ
  54. của quyết định không phải chỉ có nơi một thiểu số giàu tiền lắm của hay những gia đình có thế lực. Nó có sẳn nơi người dân bình thường cũng như nơi vua chúa. Bất cứ lúc nào bạn cũng có thể sử dụng được cái sức mạnh toàn năng hiện đang tiềm ẩn nơi bạn và chỉ chờ bạn có can đảm đòi hỏi nó. Chúng ta còn nhớ chuyện của Rosa Parks, một phụ nữ kiêu hãnh. Ngang tàng, nhưng đầy cá tính. Năm 1955, một hôm chị đang ngồi trên xe buýt ở Montgomery, Alabama, một người da trắng dùng luật pháp đòi chị nhường chỗ, chị đã cương quyết không chịu nhường. Chỉ một hành động thản nhiên bất tuân luật pháp của chị đã làm nổi lên một cơn bão tranh luận nóng bỏng và đã trở thành biểu tượng cho những thế hệ sau này. Hành động cương quyết của chị đã mở đầu cho phong trào
  55. nhân quyền, một sự thức tỉnh ý thức mà cho tới hôm nay chúng ta vẫn còn phải để ý tới khi muốn xác định lại ý nghĩa của bình đẳng, công lý và cơ hội cho mọi người Mỹ bất kể là thuộc chủng tộc, tín ngưỡng, hay giới tính nào. Phải chăng Rosa Parks đã nghĩ đến tương lai khi chị nhất định không nhường chỗ trên chuyến xe buýt đó? Phải chăng chị được an bài một sứ mệnh thay đổi cơ chế xã hội? Có lẽ thế. Nhưng điều chắc chắn hơn nhiều, đó là chị được thúc đẩy hành động bởi quyết định của chị là đòi hỏi cho bằng được một phẩm giá cao hơn. Và quyết định của chị đã dẫn đến những hiệu quả xa rộng biết bao! Có thể bạn sẽ nghĩ,"Tôi cũng muốn có những quyết định như thế, nhưng tôi đã từng khinh nghiệm những thảm kịch thật
  56. sự". Bạn hãy nhớ tới chuyện của Ed Roberts, một người đàn ông"bình thường" bị gắn chặt với chiếc xe lăn, nhưng đã trở nên phi thường nhờ quyết định hành động để vượt qua những giới hạn về thể chất của mình. Ngay từ năm 14 tuổi, Ed đã mắc chứng liệt toàn thân. Ngày cũng như đêm anh sống nhờ chiếc máy thở, nhưng anh đã vượt qua những nỗi khó chịu triền miên đó ngày này qua ngày khác để có một cuộc sống rất "bình thường". Phải chống trả chứng bệnh bại liệt suốt cuộc đời, nhiều khi suýt chết, lẽ ra tình trạng này có thể làm anh chỉ biết nghĩ đến những đau đớn của mình. Nhưng không, anh đã chọn một quyết định khác hẳn để thay đổi cuộc đời mình và giúp thay đổi cuộc đời của biết bao nhiêu người khác. Anh đã làm gi? Trong 15 năm cuối
  57. đời, anh đã chiến đấu chống lại một thế giới mà anh cảm thấy chỉ biết an phận. Anh đã tìm ra nhiều niềm cảm hứng và khích lệ để nâng cao phẩm chất đời sống cho những người khuyết tật. Đối diện với vô số huyền thoại về tiềm năng của những người thể chất yếu kém. Ed đã giáo dục cho cộng đồng và bắt đầu mọi cử động, từ việc sử dụng xe lăn và chổ đậu xe đặc biệt đến việc bám vào các thanh đõ. Anh trở thành người đi xe lăn đầu tiên tốt nghiệp Đại Học California, Berkeley và cuối cùng đã giữ chức vụ giám đốc Sở Phục Hồi Sức Khoẻ của bang California và trở thành người đi tiên phong cho chức vụ này đối với những người khuyết tật. Ed Roberts là bằng chứng hùng hồn cho thấy điều quan trọng không phải là hoàn cảnh của ta lúc bắt đầu, mà là những
  58. quyết định ta làm để đi tới chổ mà ta định tới. Mọi hành động của anh đặt nền trên một phút chốc quyết định duy nhất, quyết liệt và dứt khoát. Bạn có thể làm gì cho đời mình nếu bạn thực sự quyết định về nó? Nhiều người lại nói,"Thực tình tôi cũng muốn làm một quyết định như thế, nhưng tôi không biết sẽ có thể thay đổi đời sống tôi như thế nào?". Những người như thế bị tê liệt vì sợ rằng họ không biết cụ thể phải làm thế nào để biến đổi các ước mơ của mình thành hiên thực. Kết cục là họ không bao giờ làm được những quyết định để biến cuộc sống của họ thành những kiệt tác mà họ đáng có. Ở đây tôi muốn mách cho bạn điều này: Cái quan trọng không phải là biết ngay từ đầu phải làm cách nào để đi đến kết quả. Cái quan trọng
  59. là bạn quyết định tìm cho bằng được một đường lối, bất kể là đường lối nào. Bạn có thể thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được điều mình muốn. Một khi bạn quyết tâm đạt bằng được một điều gì, tức khắc bạn sẽ thấy"cách phải làm như thế nào". "Cứ tự giúp mình, rồi trời sẽ giúp" -NGẠN NGỮ Nếu làm quyết định là chuyện đơn giản và hiệu quả như thế, tại sao không có mấy người áp dụng? Tôi nghĩ một trong các lý do đơn giản nhất là hầu hết chúng ta không nhận ra sức mạnh biến đổi mà một quyết định hợp lý và dứt khoát có thể tạo ra. Một phần của vấn đề là chúng ta đã quá quen sử dụng từ"quyết định" theo một nghĩa quá lỏng lẻo khiến nó gần như đồng nghĩa với một danh sách các điều ước. Thay vì làm quyết định, chúng ta làm những lời ao ước.
  60. Quyết định đích thực thì không giống như nói,"Tôi muốn bỏ hút thuốc", mà là loại bỏ mọi khả năng khác. Làm một quyết định đích thực là quyết tâm đạt được một kết quả và gạt ra ngoài bất kỳ khả năng nào khác. Khi bạn thực sự quyết định bỏ hút thuốc, là bạn sẽ không bao giờ hút thuốc nữa. Mọi sự đã xong rồi. Bạn thậm chí sẽ không bao giờ nghĩ đến việc có thể hút. Một người nghiện rượu biết rằng cho dù mình đã kiêng rượu trong nhiều năm, nhưng nếu người ấy tự lừa dối mình để chỉ uống một lần nữa thôi, thì mọi sự kể như là vô ích: lại phải bắt đầu lại từ đầu. Làm thế nào để quen có những quyết định vững vàng? Hãy thường xuyên làm các quyết định, càng nhiều càng tốt. Hãy nhớ câu tục ngữ,"Trăm hay không bằng tay
  61. quen". "Vận mệnh của bạn được hình thành Chính lúc bạn làm những quyết định" ANTHONY ROBBINS Ba quyết định bạn làm mọi lúc trong đời sống sẽ điều khiển vận mệnh của bạn. Ba quyết định này xác định bạn sẽ lưu tâm đến gì, bạn sẽ cảm nghĩ ra sao, bạn sẽ làm điều gì, bạn sẽ cống hiến gì và bạn sẽ trở thành con người nào. Nếu không kiểm soát ba loại quyết định này, bạn sẽ không thể nào kiểm soát được đời sống của mình. Còn nếu kiểm soát chúng, bạn sẽ bắt đầu tích lũy được kinh nghiệm sống. Ba quyết định điều khiển vận mệnh của bạn là: 1. Các quyết định về những gì bạn phải chú tâm vào. 2. Các quyết định về ý nghĩa của sự
  62. vật đối với bạn. 3. Các quyết định về những gì bạn phải làm để đạt những kết quả bạn mong muốn. Bạn thấy đó, không phải những gì đang xảy ra cho bạn lúc này hay đã xãy ra cho bạn trong quá khứ hình thành nên con người bạn. Đúng hơn, chính là những quyết định của bạn về những gí phải chú tâm vào, những gì có ý nghĩa đối với bạn và những gì bạn đang dự định làm sẽ xác định vận mệnh tối hậu của bạn. Nên nhớ rằng nếu có ai đạt thành công lớn hơn trong một lãnh vực nào, chính là vì họ đã làm những quyết định khác hẳn với bạn trong một môi trường hay hoàn cảnh nào đó. Rõ ràng, Ed Roberts đã quyết định tập trung chú ý về một điều khác hẳn phần lớn những người cùng ở trong hoàn cảnh như anh ta. Anh đã
  63. tập trung vào cách anh có thể thay đổi đời mình. Những khó khăn thể chất chính là những"thách đố" cho anh. Rõ ràng điều anh đã quyết định làm, đó là bất cứ cái gì có thể làm cho chất lượng đời sống của những người có cùng hoàn cảnh như anh được trở nên dễ chịu hơn. Anh đã dứt khoát quyết tâm biến đổi môi trường sao cho phẩm chất đời sống của mọi người có khuyết tật được cải thiện nhiều hơn. "Tôi biết không có sự kiện nào phấn khởi hơn là Sự kiện con người có khả năng tuyệt đối vươn lên trong cuộc đời bằng một nổ lực có ý thức". -HENRI DAVID THOREAU Quá nhiều người chúng ta không làm phần lớn các quyết định của mình một cách
  64. ý thức, nhất là 3 loại quyết định tuyệt đối quan trọng trên đây: vì vậy chúng ta phải trả giá đắt. Trong thực tế, nhiều người sống theo kiểu mà tôi gọi là"Hội chứng thác Niagara". Tôi tin cuộc đời là như dòng sông và nhiều người chỉ nhảy đại vào dòng đời mà không thực sự quyết định sẽ đi đến đâu. Họ để mình bị cuốn hút bởi dòng đời: dòng các biến cố, các nổi sợ hãi, các thách đố. Khi họ đến chổ dòng sông chia nhánh, họ không thực sụ quyết định sẽ đi đến đâu hay đi theo ngã nào. Họ chỉ đơn giản trôi theo dòng. Họ trở nên thành phần của đám đông bị hoàn cảnh chi phối thay vì được hướng dẫn bởi những giá trị của bản thân họ. Kết quả là họ cảm thấy mất quyền kiểm soát. Họ cứ sống trong tình trạng vô thức này cho tới một ngày họ chợt bị đánh thức bởi tiếng thác
  65. đổ ầm ầm. Lúc này thì đã quá muộn. Họ chơi vơi giữa dòng thác mà không có một mái chèo để điều khiển. Họ chỉ còn chờ cuốn trôi xuống vực thẳm. Có khi đây là vực thẳm tâm lý. Có khi là vực thẳm thể lý. Có khi là vực thẳm tài chánh. Điều khá chắc chắn là bạn có thể tránh được những thách đố hiện tại trong đời mình nếu bạn đã có những quyết định lội ngược giòng. Làm cách nào thay đổi hoàn cảnh chung quanh khi chúng ta đang bị cuốn vào sức mạnh cuồng nộ của dòng sông? Hoặc là chúng ta cứ thả cả hai mái chèo xuống nước rồi bắt đầu chèo như như điên dại về một hướng khác, hay chúng ta quyết định có một kế hoạch ngay từ đầu. Hãy vạch ra lộ trình đến nơi chúng ta thực sự muốn đến và có một chương trình hay bản đồ để bạn có thể có những quyết định tốt trên đường
  66. đi. Một điều kỳ diệu mà ít người chúng ta để ý tới, đó là bộ não của chúng ta đã có sẳn một cấu trúc nội tại để làm các quyết định. Cấu trúc này hoạt động như một sức mạnh vô hình, hướng dẫn mọi tư tưởng, hành động, cảm nghĩ, tốt cũng như xấu, trong mọi lúc của cuộc đời. Nó chi phối cách chúng ta đánh giá mọi sự trong đời và phần lớn nó được điều khiển bởi tiềm thức của chúng ta. Điều đáng buồn là phần lớn chúng ta không bao giờ đánh thức hệ thống này để nó hoạt động. Hệ thống này gồm 5 yếu tố: 1. Các niềm tin cơ bản và các quy luật thuộc tiềm thức của bạn. 2. Cái giá trị đời sống của bạn. 3. Các điểm qui chiếu của bạn. 4. Các câu hỏi thường xuyên bạn tự
  67. đặt ra cho mình. 5. Các tâm trạng bạn cảm nghiệm từng giây từng phút. Bằng cách thay đổi bất cứ yếu tố nào trong năm yếu tố kể trên, bạn có thể ngay lập tức tạo được sự thay đổi mãnh liệt và đo lường được trong đời sống của bạn. Điều đáng mừng là chúng ta có thể điều khiển hệ thống này bằng cách làm những quyết định có ý thức vào bất kỳ lúc nào trong cuộc đời. Chúng ta không cần cho phép những đường lối của đời sống quá khứ điều khiển đời sống hiện tai và tương lai của chúng ta. Cuốn sách này sẽ giúp bạn tự sáng tạo chính mình bằng hệ thống hóa các niềm tin và giá trị của bạn để chúng lôi kéo bạn theo hướng kế hoạch đời sống của bạn. "Tôi không nản lòng, vì sau mỗi lần
  68. thử bị hỏng. tôi đều tiến thêm được một bước" -THOMAS EDISON Còn một cản trở cuối cùng trong việc sử dụng sức mạnh quyết định của chúng ta. Đó là chúng ta phải khắc phục những nỗi sợ là chúng ta sẽ có những quyết định sai. Đương nhiên, chúng ta sẽ có những quyết định sai trong cuộc đời. Nhưng chúng ta không được thất vọng. tôi đã từng có những quyết định sai, nhiều nữa là đằng khác và không chắc là tôi sẽ luôn luôn có những quyết định đúng trong tương lai. Nhưng tôi đã xác định cho mình là bất kể tôi làm quyết định gì, tôi cũng sẽ luôn luôn linh động, nhìn vào hậu quả, học hỏi từ đó và sử dụng những bài học này cho các quyết định trong tương lai được khá hơn. Bạn nên nhớ: Thành công đích thực là kết
  69. quả của phán đoán tốt. Phán đoán tốt là kết quả của kinh nghiệm, và kinh nghiệm thường lại là kết quả của phán đoán dở! Những kinh nghiệm có vẻ xấu và đáng buồn đôi khi lại là nhựng kinh nghiệm quan trọng nhất. Khi người ta thành công, họ có khuynh hướng ăn mừng. Khi họ thất bại, họ có khuynh hướng đăm chiêu suy nghĩ và họ bắt đầu nhìn ra những sự khác biệt để giúp họ cải thiện phẩm chất cuộc đời họ. Chúng ta phải dấn mình học hỏi từ những lỗi lầm, thay vì tự giày vò mình, bằng không chúng ta sẽ lại phạm phải những sai lầm như thế trong tương lai. Kinh nghiệm cá nhân quả là quan trọng, nhưng kinh nghiệm của người khác cũng vô cùng quý báu. bạn hãy học hỏi mẫu mực của những người đã từng vượt thác trước bạn và có những bài học đáng
  70. giá cho bạn noi theo. Bạn có thể có những mẫu gương cho việc điều hành tài chánh, các mối quan hệ, sức khoẻ, nghề nghiệp, hay cho bất kỳ lãnh vực nào của đời sống mà bạn đang muốn nắm vững. Họ có thể giúp bạn tránh được nhiều năm trời đau khổ và giúp bạn vượt qua những ghềnh thác. Có những lúc bạn đi trên dòng đời một mình và phải tự mình có những quyết định riêng cho mình. Điều đáng mừng là nếu bạn muốn học hỏi kinh nghiệm của bản thân, thì cả những khi bạn cảm thấy có thể là rất khó khăn cũng sẽ trở thành tuyệt vời vì chúng cống hiến bạn nhiều thông tin quí báu, những sự phân biệt cơ bản, mà bạn có thể sử dụng để làm những quyết định tốt hơn trong tương lai. Thật vậy, bất cứ con người thành đạt siêu vời nào mà bạn gặp
  71. cũng có thể nói cho bạn biết rằng lý do sự thành công của họ chính là họ đã làm nhiều quyết định dở hơn bạn đã từng làm. Những người dự các buổi thuyết trình của tôi thường hỏi,"Ông nghĩ tôi phải mất bao lâu mới thành thạo được kỹ năng đặc biệt này?" Tôi thường trả lời ngay cho họ,"Bạn muốn thời gian bao lâu?" nếu bạn hành động 10 lần 1 ngày để học kinh nghiệm trong khi người khác chỉ hành động mỗi tháng 1 lần, chắc chắn bạn sẽ có 10 tháng kinh nghiệm trong 1 ngày, bạn sẽ sớm nắm vững kỹ năng và nực cười thay, bạn có thể được người ta coi bạn là"người có tài và may mắn". Tôi đã trở thành một người diễn thuyết xuất sắc là vì, thay vì tập nói mỗi tuần 1 lần, tôi đã quyết tâm nói 3 lần 1 ngày cho bất cứ ai muốn nghe tôi nói. Trong khi các
  72. nhân viên khác trong công ty của tôi có 48 cuộc thuyết trình hằng năm, thì tôi cũng có cùng số lượng đó nhưng chỉ trong hai tuần. Trong một tháng, tôi có thể có kinh nghiệm của hai năm. Và trong một năm, tôi có thể đạt sự tiến bộ của mười năm. Các đồng nghiệp của tôi thường bảo rằng tôi"may phước"có tài ăn nói bẳm sinh như thế. Tôi đã cố gắng giải thích cho họ điều mà tôi đang muốn nói với bạn lúc này: Sự thành thạo cần lượng thời gian tùy theo bạn muốn. Vả lại, các bài thuyết trình của tôi đều tuyệt vời cả sao? Còn lâu. Nhưng tôi luôn tự đòi hỏi mình phải học từ mỗi kinh nghiệm và tôi tìm cách cải thiện rồi chọn dịp gần nhất để sẳn sàng bước vào nói trong bất kỳ loại phòng hội nào và với các cử tọa thuộc hầu như mọi lãnh vực của đời sống.
  73. Tôi có thể đoán chắc với bạn điều này: Cho dù bạn có chuẩn bị chu đáo đến đâu, thì trên dòng đời, thế nào bạn cũng gặp phải ít nhiều trắc trở. Thế nhưng điều này không có gì là tiêu cực, mà chỉ là thực tế của đời sống. Điều chủ yếu là khi gặp trắc trở, bạn đừng nên giày vò mình vì sự"thất bại". Hãy nhớ rằng không hề có thất bại trong cuộc đời. Chỉ có những kết quả. Nếu bạn không đạt được nhựng kết quả mong đợi, hãy học từ kinh nghiệm đó để bạn có thể rút tỉa những bài học giúp bạn làm những quyết định tốt hơn trong tương lai. " Chúng ta sẽ tìm thấy một con đường, hoặc chúng ta sẽ tạo ra nó." -HANNIBAL Một trong những quyết định quan trọng nhất bạn có thể làm để bảo đảm hạnh phúc
  74. lâu dài của mình là quyết định tận dụng mọi cái mà cuộc đời cống hiến cho bạn trong giây phút hiện tại. Chân lý ở đây là không có gì mà bạn không thể hoàn thành nếu: 1. Bạn quyết định rõ mình sẽ quyết tâm tuyệt đối đạt cho bằng được điều gì. 2. Bạn quyết tâm hành động toàn tâm toàn lực. 3. Bạn nhận ra điều gì có tác dụng hay không. 4. Bạn tiếp tục thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được mục đích mong muốn và tận dụng mọi điều mà cuộc đời cống hiến cho bạn. Tất cà những người thành công vang dội đều đã sử dụng 4 bước nói trên. Một trong những câu chuyện thành đạt tôi ưa thích là về ông Soichiro Honda, người
  75. sáng lập công ty mang tên ông. Giống như mọi công ty lớn nhỏ nào khác, công ty Honda đã bắt đầu bằng một quyết định và mọi niềm say mê để sản xuất ra một kết quả. Năm 1938, khi còn đang đi học, Honda bán tất cả những gì ông có và đầu tư vào một xưởng chế tạo nho nhỏ và ở đây ông bắt đầu khai triển ý tưởng của mình về bạc của Pit-tông. Ông muốn bán công trình của mình cho công ty Toyota, vì thế ông vùi đầu làm việc ngày đêm, ngủ ngay trong xưởng chế tạo và luôn tin chắc mình sẽ thành công. Ông thậm chí còn đem bán đồ trang sức của vợ để tiếp tục nghề nghiệp. Nhưng khi ông chế tạo xong chiếc bạc pit-tông và đem giới thiệu cho Toyota, hãng này trả lời là những chiếc bạc ông chế tạo không đáp ứng tiêu chuẩn của họ.
  76. Ông quay về nhà trường trong hai năm, ở đây ông phải hứng chịu những lời nhạo cười của các giảng viên và bạn học vì họ cho rằng những thiết kế của ông quá vô lý. Nhưng thay vì để tâm đến kinh nghiệm đau đớn này, ông quyết định tiếp tục nhắm tới mục tiêu của mình. Rốt cuộc, hai năm sau đó, Toyota đã chấp nhận ký hợp đồng với Honda. Niềm say mê và tin tưởng của ông đã được tưởng thưởng, vì ông biết điều mình muốn, hành động, nhận ra điều gì có tác dụng và liên tục thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được mục tiêu mong muốn. Thế rồi một vấn đề mới lại phát sinh. Chính phủ Nhật đang lâm chiến và họ từ chối cung cấp cho ông vật liệu để xây dựng nhà máy. Ông bỏ cuộc ư? Không. Ông để bụng suy nghĩ về sự bất công ư?
  77. Ông thấy giấc mơ của ông đã chết rồi ư? Hoàn toàn không. Một lần nữa, ông quyết định rút tỉa kinh nghiệm và khai triển một chiến lược mới. Lần này ông cùng đồng nghiệp sáng chế ra qui trình để chế tạo vật liệu của mình để xây dựng nhà máy. Trong thời kỳ chiến tranh, nhà máy 2 lần bị trúng bom, khiến phần lớn cơ sở chế tạo bị phá hủy. Phản ứng của Honda? ông lập tức tập hợp lại các bạn, họ cùng nhau đi thu nhặt các thùng xăng mà máy bay Mỹ đã đổ bỏ. Ông gọi chúng là" Quà tặng của Tổng thống Truma" vì chúng cung cấp nguyên vật liệu cho qui trình chế tạo của ông. Cuối cùng sau khi đã thoát được tất cả những rắc rối đó, một trận động đất đã san bằng nhà máy. Honda quyết định bán qui trình chế tạo pit-tông cho Toyota. Sau chiến tranh, nước Nhật bị thiếu
  78. nhiên liệu trầm trọng và Honda thậm chí không có xăng để chạy xe hơi của mình đi mua thức ăn cho gia đình. Bí quá, ông đành gắn một mô-tơ nhỏ vào chiếc xe đạp. Thế là ngay sau đó, những người hàng xóm chạy đến xin ông cũng làm những chiếc"xe đạp gắn máy" chọ họ. Ông gắn hết chiếc mô-tơ này đến chiếc mô-tơ khác, cho đến khi hết sạch số mô-tơ ông có. thế là ông quyết định xây dựng một nhà máy để chế tạo loại mô-tơ cho sáng chế mới của ông, nhưng tiếc thay ông không có vốn. Giống như trước kia, ông quyết định phải kiếm cách! Giải pháp của ông là viết thư cho từng người trong 18,000 chủ hiệu xe đạp khắp nước Nhật và kêu gọi họ giúp vốn. Ông nói họ có thể góp phần trong việc khôi phục lại nước Nhật nhờ phát minh linh động của ông và thuyết phục
  79. được 5,000 chủ hiệu ứng trước số vốn ông cần. Thế nhưng , bộ máy của ông để gắn vào xe đạp còn quá to và cồng kềnh. Vì vậy ông điều chỉnh lại kích cỡ và làm ra một động cơ nhẹ và gọn hơn cho chiếc xe gắn máy. ông đặt tên cho nó là "Super Cup" và thứ xe mới này đã thành công trong nháy mắt. Ông được trao giải thưởng của Nhật hoàng. Về sau, Ông bắt đầu xuất khẩu xe gắn máy của ông sang Châu Âu và Hoa Kỳ và tiếp theo là đến thập niên 70, ông xuất khẩu xe hơi của ông và chúng cũng đã trở nên nổi tiếng. Ngày nay, Công ty Honda sử dụng hơn 100,000 nhân viên ở cả Mỹ và Nhật và được coi là một trong những hãng chế tạo xe hơi lớn nhất ở Nhật, bán chạy nhất ở Mỹ, chỉ thua Toyota. Sự thành công này là nhờ ở một con người đã thấu hiểu được
  80. sức mạnh của một quyết định dứt khoát để đi đến hành động, bất chấp mọi hoàn cảnh. Để thành công, bạn phải có mục tiêu dài hạn. Hầu hết các thách đố chúng ta gặp trong cuộc đời là do chúng ta chỉ để ý đến mục tiêu trước mắt. Thành công hay thất bại không phải là những kinh nghiệm có được một sớm một chiều. Chúng ta thất bại ở từng quyết định nho nhỏ trên đường đời gộp lại. Thất bại vì không đi đến cùng. Thất bại vì không hành động. Thất bại vì cố chấp. Thất bại trong việc xử lý các tình huống tâm linh và cảm xúc. Thất bại trong việc kiểm soát các mục tiêu. Ngược lại, thành công là kết quả của những quyết định nho nhỏ: quyết định nhắm một chuẩn mực cao hơn, quyết định cống hiến, quyết định nuôi dưỡng tâm trí thay vì để cho môi trường chi phối, những quyết định nho nhỏ
  81. này làm nên kinh nghiệm cuộc đời mà chúng ta gọi là thành công. Không một cá nhân hay một tập thể nào thành công mà do những mục tiêu ngắn hạn cả. Có thể bạn đã nghe nói về một chàng thanh niên bỏ học vì anh ta đã quyết định không thể chờ đợi lâu hơn để thực hiện giấc mơ trở thành một nhạc sĩ nổi tiếng. Nhưng giấc mơ này đã không trở thành hiện thực nhanh như anh tưởng. Thực vậy, khi ở tuổi 22, anh sợ rằng mình đã làm một quyết định sai và không ai sẽ còn bao giờ yêu nhạc của anh nữa. Anh đã chơi trong những quán ca nhạc và anh đã thất bại thê thảm, phải ngủ trong những nhà giặt bởi vì anh không còn nhà để ở. Anh chỉ còn giữ được một điều duy nhất với mình, đó là cô bạn gái thơ mộng. Nhưng rồi nàng cũng bỏ anh và thế là anh đứng trên bờ vực thẳm.
  82. Thế là anh chỉ nghĩ là trên đời này anh không thể nào còn tìm được một người phụ nữ xinh đẹp như cô bạn gái cũ. Tuyệt vọng, anh quyết định tự tìm đến cái chết. May mắn thay, trước khi tự tử, anh suy xét lại những chọn lựa của mình và đã quyết định đi kiểm tra sức khoẻ tại một bệnh viện tâm thần. Trong thời gian ở tại bệnh viện, anh đã có dịp phân tích đâu là những vấn đề thực sự của mình. Và anh thốt lên,"Ồ, mình sẽ không bao giờ xuống tinh thần đến thế nữa". Ngày nay, anh tuyên bố,"Đó là một trong những hành động tốt nhất tôi đã làm, vì từ đó tôi không bao giờ cảm thấy chán nản dù cho điều gì xảy đến với mình. Tôi thấy chẳng có vấn đề gì là đáng kể nếu sánh với những gì mà tôi thấy biết bao người khác phải gánh chịu". Nhờ đổi mới quyết tâm và theo đuổi giấc mơ
  83. dài hạn của mình, rốt cuộc anh đã có đủ mọi thứ anh muốn. Anh đã được hàng triệu người hâm mộ và anh đã cưới siêu người mẫu Christie Brinkley. Tên anh là Billy Joel. Bí quyết chúng ta tìm thấy ở đây chính là: điều trước mắt xem ra không thực hiện nổi đã trở thành một hiện tượng đặc trưng về thành công và hạnh phúc trong mục tiêu dài hạn. Billy Joel đã có thể tự gỡ mình ra khỏi tình trạng thất vọng bằng cách đi theo 3 quyết định mà chúng ta kiểm soát mọi lúc trong cuộc sống: điều chúng ta nhắm tới, sự vật có ý nghĩa thế nào và phải làm gì cho dù các thách đố có vẻ như hạn chế chúng ta. Anh đã nâng cao tiêu chuẩn của mình, củng cố chúng bằng những niềm tin mới và thực hiện những chiến lược mà anh biết mình bắt buộc phải làm.
  84. Trang Bị bằng sức mạnh của quyết định Tôi xin tóm lược ở đây 6 bước thực hiện nhanh để giúp bạn trang bị sức mạnh quyết định cho mình. Sức mạnh này sẽ hình thành kinh nghiệm sống vào mỗi giây phút bạn sống cuộc đời mình: 1. Nhớ đến sức mạnh đích thực của quyết định. Đây là công cụ bạn có thể dùng bất cứ lúc nào để thay đổi cuộc đời của mình. Lúc bạn có một quyết định mới, bạn khởi động một nguyên nhân, một hậu quả, một hướng đi, và một đích điểm mới cho đời mình. Hãy nhớ rằng, quyết định thực sự là quyết định được đo lường bởi việc bạn có một hành động mới. Nếu không có hành động, thực ra bạn chẳng quyết định gì cả. 2. Ý thức rõ ràng bước khó nhất để
  85. thành đạt một điều gì là có một quyết tâm thực sự ,một quyết định thực sự. Nhiều khi việc thực hiện một quyết tâm thì dễ hơn là làm một quyết định, vì thế bạn hãy quyết định một cách thông minh, nhưng phải quyết định nhanh. Đừng chần chờ đắn đo xem mình sẽ phải làm thế nào hay có thể làm thế nào. Các nghiên cứu cho thấy những người thành đạt nhất là những người có những quyết định nhanh vì họ rất sáng tỏ về những giá trị và mục tiêu đích thực của đời họ. Nếu phải thay đổi quyết định, họ thay đổi khá chậm. Ngược lại, những người thất bại thường quyết định chậm chạp và thay đổi quyết định rất nhanh, lập trường của họ liên tục chao đảo. Hãy quyết định dứt khoát! Bạn nên nhớ rằng quyết định đích thực là quyết định có hành động theo sau. Đừng
  86. bao giờ quyết định rồi để đó, nhưng hãy có ngay một hành động tiêu biểu để thể hiện quyết định đó. 3. Thường xuyên làm quyết định. Bạn càng thường xuyên làm quyết định, bạn càng có những quyết định tốt hơn. Càng vận động nhiều, cơ bắp của chúng ta càng khoẻ. Với cơ bắp quyết định của chúng ta cũng thế. Bạn cứ thử giải phóng ngay bây giờ nguồn sức mạnh vẫn bị bạn bỏ quên, bạn sẽ thấy đời sống bạn tràn trề năng lượng và sự thích thú như thế nào. 4. Rút tỉa kinh nghiệm từ các quyết định của bạn. Không có cách nào cố định cả. Đôi khi công việc bạn làm hỏng hết, cho dù bạn làm việc gì. Và khi điều không thể tránh đó xảy đến, đừng tự trách mình, nhưng hãy cố học lấy điều gì đó. Hãy tự hỏi,"Có điều gì tốt ở đây không? Tôi có
  87. thể học được gì ở đây?" sự"thất bại" này có thể che đậy một món quà vô giá nếu bạn biết sử dụng nó để có những quyết định tốt hơn trong tương lai. 5. Hãy trung thành với quyết định của bạn, nhưng biết mềm dẻo trong các phương pháp. Một khi bạn đã quyết định mình muốn trở thành người như thế nào, đừng tập trung một cách cứng nhắc vào các phương tiện. Điều bạn theo đuổi là mục đích chứ không phải phương tiện. Bạn hãy cố gắng chọn những phương thế tốt nhất để đạt mục đích, nhưng cũng cần biết linh động thay đổi các phương pháp nếu cần. Hãy vun trồng nghệ thuật linh động. 6. Cảm thấy thích thú khi làm quyết định. Bạn nên biết rằng, một quyết định bạn làm bất cứ lúc nào cũng có thể thay đổi dòng đời bạn mãi mãi: người đứng
  88. ngay sát phía trước hàng của bạn hay người ngồi kế bên bạn trên máy bay, cú điện thoại gần nhất bạn gọi hay nhận, cuốn phim bạn sắp đi xem, cuốn sách bạn sắp đọc, hay trang giấy bạn sắp lật qua, tất cả đều có thể là một sức mạnh mở tung cách cửa cuộc đời bạn, hay là những điều bạn trông chờ được ổn định. Nếu bạn muốn đời sống bạn tràn ngập niềm say mê, bạn cần sống với thái độ chờ đợi này. Nhiều năm trước tôi đã làm một điều tưởng chừng chỉ là một quyết định nhỏ, thế mà nó đã mãnh liệt thay đổi đời tôi. Tôi quyết định làm một cuộc thuyết trình ở Denver, Colorado. quyết định đó đã cho tôi gặp một phụ nữ tên Becky. tên nàng giờ đây là Robbins và nàng đã dứt khoát là một món quà tuyệt vời nhất cho đời tôi. Cũng trong chuyến đi đó, tôi đã
  89. quyết định viết cuốn sách đầu tiên và nay cuốn sách ấy đã được xuất bản bằng 11 thứ tiếng trên khắp thế giới. Có lần tôi cũng đã quyết định chọn một đối tác kinh doanh. Cái dở trong quyết định này của tôi là tôi đã không điều tra kỹ lý lịch của người đối tác này, Chỉ trong một năm, anh ta đã biển thủ 250 ngàn đô la và đã để công ty của tôi nợ đến 758,000 đô la, trong khi tôi đang mải miết đi thuyết trình khắp nơi. May thay, tôi đã học được bài học từ quyết định kém cỏi này của mình và thay vì theo lời khuyên của các chuyên viên là tuyên bố phá sản, tôi quyết định tìm cách lật ngược thế cờ và đã đạt được một trong những thành công to lớn trong đời tôi. Tôi đã thành công nâng công ty của mình lên một bậc hoàn toàn mới và đã rút tỉa được kinh nghiệm để tạo cho
  90. công ty một sự thành công lâu dài. "Cuộc đời hoặc là một cuộc phiêu lưu can trường, hoặc chẳng là gì hết." -HELLEN KELLER Điều cốt yếu duy nhất trong chương này là gì? Bạn hãy nhớ, cái xác định số phận của bạn không phải là hoàn cảnh, mà là những quyết định của bạn. Trước khi học phương pháp để thay đổi tư duy và cảm nghĩ của bạn trong đời sống mỗi ngày, tôi muốn bạn nhớ rằng tất cả những gì bạn đọc trong cuốn sách này đều Vô giá trị, mọi cuốn sách khác bạn đọc hay băng casset bạn nghe hay những cuộc thuyết trình bạn dự đều vô giá trị nếu bạn không quyết định sử dụng nó. Bạn hãy nhớ là một quyết định với quyết tâm thực hiện là một sức mạnh làm thay đổi đời bạn. Nó là sức
  91. mạnh luôn có sẳn nơi bạn bất cứ lúc nào bạn quyết định dùng đến nó.
  92. Chương 3: NHỮNG SỨC MẠNH DỆT NÊN CUỘC ĐỜI "Đời người gồm những khoảnh khắc của lý trí, xen lẫn những khoảnh khắc của khôi hài và đam mê". -SIR THOMAS BROWNE Cô ấy vừa đi tản bộ được chừng nửa giờ thì tai họa ập tới. Bất ngờ khoảng một chục thanh thiếu niên chạy xấn xổ về phía cô. Chưa kịp hiểu có chuyện gì, cô đã thấy tụi trẻ nhảy bổ vào cô, lôi xốc cô vào bụi rậm gần đấy rồi dùng ống sắt đập vào người cô. Một đứa liên tiếp đạp vào mặt cô cho tới khi máu chảy xối xả. Rồi chúng
  93. thay nhau hãm hiếp và bỏ cô lại đấy nữa sống nữa chết. Câu chuyện ghê tởm và man rợ này xảy ra ở Central Park cách đây mấy năm. Lúc đó tôi đang ở New York. Tôi kinh sợ vì cuộc tấn công man rợ đã đành, nhưng nhất là vì những kẻ tấn công còn đang ở lứa tuổi vị thành niên. Tất cả chỉ từ 14 đến 17 tuổi. Không như bình thường, chúng không phải những con nhà nghèo khổ hay có gia đình rắc rối, nhưng là những học sinh trung học và là thành viên của câu lạc bộ kèn đồng Little League. Chúng không nghiện ma túy, cũng không có những động cơ phân biệt chủng tộc. Chúng đã tấn công vì một lý do độc nhất: trò đùa, chúng còn cho việc chơi đùa này một cái tên:"hung bạo". Cách xa thủ đô không đầy 300 km, một chiếc phản lực đã nổ khi vừa cất cánh ở
  94. sân bay Quốc gia trong một cơn bão tuyết. Máy bay đâm vào cầu Potomac đúng vào giờ cao điểm. Giao thông bị tắc nghẽn, trong khi việc cứu cấp nạn nhân được tiến hành cấp tốc và quang cảnh khu vực cầu là cả một cơn ác mộng. Nhân viên chữa cháy và cứu thương phải hết sức vất vả cứu các nạn nhân. Có một người đàn ông liên tục chuyền bình khí oxy cho những người khác. Anh đã cứu được nhiều người, chỉ trừ mạng sống của anh. Rốt cuộc khi máy bay trực thăng cứu nạn đáp xuống chỗ anh ta, anh đã trượt hẳn xuống bên dưới lớp tuyết lạnh cóng. Anh đã hy sinh mạng sống mình để cứu sống những người hoàn toàn xa lạ với anh. Điều gì đã thúc đẩy anh coi trọng sinh mạng của những con người mà anh ta không hề quen biết thế? Và anh ta đã hy
  95. sinh tính mạng mình vì những người ấy? Điều gì làm cho một người xuất thân từ những hoàn cảnh tốt đẹp lại hành động một cách man rợ mà không hề hối hận, đang khi một người khác lại dám hi sinh tính mạng mình vì những người hoàn toàn xa lạ? Điều gì tạo nên một anh hùng, một tên đê tiện, một tội phạm, hay một con người cống hiến? Điều gì tạo khác biệt giữa các hành động của con người? Suốt đời tôi không ngừng đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi này. Tôi thấy rõ một điều này: Con người không phải những tạo vật ngẫu nhiên; mọi việc chúng ta làm, chúng ta đều làm vì một lý do nào đó. Có thể chúng ta không ý thức về lý do đó, nhưng chắc chắn luôn luôn có động cơ nào đó thúc đẩy hành động của chúng ta. Sức mạnh này ảnh hưởng đến mọi lãnh vực của đời sống
  96. chúng ta từ những mối quan hệ cho tới lãnh vực tài chánh, thể chất và trí khôn của chúng ta. Sức mạnh nào đang chi phối đời sống của bạn lúc này và còn tiếp tục chi phối đời sống của bạn trong suốt cuộc đời? SƯỚNG và KHỔ! Tất cả những gì chúng ta làm, chúng ta làm với mục đích tránh xa đau khổ và đạt niềm vui sướng. Hiểu và sử dụng được những sức mạnh của khổ đau và vui sướng sẽ cho phép bạn mãi mãi tạo được những thay đổi vững bền và những sự tốt đẹp mà bạn ao ước, cho bạn và những người bạn thân thương. Không hiểu điều này sẽ dẫn đưa bạn tới một nếp sống phản động, hoang dã như cầm thú hay máy móc. Điều này nghe ra có vẻ quá đơn giản, nhưng bạn hãy nghĩ đến nó. Sao bạn không làm những điều mà bạn biết mình phải làm?
  97. Lý do là ở tính dùng dằng không dứt khoát của bạn. Bạn biết bạn phải làm một việc gì đó, nhưng bạn vẫn chần chờ không làm. Tại sao? Là vì ở một mức độ nào đó, bạn nghĩ rằng hành động vào lúc này sẽ gây cho bạn nhiều đau khổ hơn là để chờ đó. Thế nhưng, bạn đã có bao giờ kinh nghiệm rằng một việc bạn cứ trì hoãn hết ngày này sang ngày khác, bỗng dưng bạn cảm thấy ép buộc phải làm, phải làm xong không? Chuyện gì đã xảy ra? Lúc đó bạn đã thay đổi cách đánh giá của bạn về cái khổ và cái sướng. Bỗng dưng bạn thấy rằng không hành động lại còn đau khổ hơn là trì hoãn hành động. "Ai chịu đau khổ khi chưa cần phải chịu, người ấy chịu đau khổ quá mức cần thiết."
  98. -SENECA Điều gì ngăn cản bạn đến gặp người đàn ông hay người đàn bà mà bạn mơ tưởng? Điều gì ngăn cản bạn bắt đầu một cuộc kinh doanh mà bạn đã có ý định trong đầu nhiều năm? Tại sao bạn không bắt đầu ăn kiêng? Tại sao bạn không làm xong luận án của bạn? Tại sao bạn không kiểm soát dự án đầu tư của bạn? Điều gì ngăn cản bạn làm những gì phải làm để thành đạt trong đời sống theo như bạn mong ước? Mặc dù bạn biết rõ tất cả những hành động này có lợi cho bạn, nhưng bạn đã không làm chỉ vì vào lúc đó bạn nghĩ làm những việc đó sẽ gây cho bạn nhiều đau khổ hơn là bỏ lỡ một cơ hội. Xét cho cùng, nếu tôi đến gặp người đó và họ từ chối tôi thì sao? Nếu tôi ăn kiêng, chịu đói, để rồi rốt cuộc vẫn lên cân thì sao? Nếu tôi bỏ
  99. tiền ra đầu tư để rồi mất sạch vốn liếng thì sao? Vậy thì thử để làm gì? Với nhiều người, nỗi sợ những mất mát thì mạnh hơn niềm ao ước được lợi. Điều gì thúc đẩy bạn mạnh hơn: tránh khỏi bị ai đó cướp mất của bạn 100,000 đô la bạn đang có trong tay, hay khả năng bạn có thể kiếm được 100,000 đô la khác trong năm tới? Sự thật là nhiều người ra sức giữ chắc được những gì họ đang có hơn là chịu liều để có được những gì họ thực sự muốn có cho đời họ. "Bí quyết thành công là học biết cách sử dụng niềm vui hay nỗi đau thay vì để niềm vui hay nỗi đau sử dụng mình. Nếu bạn làm như thế, bạn sẽ làm chủ cuộc đời bạn. Không làm thế, bạn sẽ để cuộc đời
  100. làm chủ bạn." -ANTHONY ROBBINS Một câu hỏi thú vị thường được nêu lên trong các cuộc thảo luận về sướng hay khổ: Tại sao có người cứ chịu khổ mà không thể thay đổi? Họ chưa cảm nghiệm đau khổ cho đủ; họ chưa đi tới ngưỡng cảm xúc. Nếu bạn đã từng bị một cuộc tan vỡ gia đình và cuối cùng đi đến quyết định sử dụng mọi năng lực của bạn để hành động và thay đổi cuộc đời, có thể đó là vì bạn đã chạm tới mức đau khổ mà bạn không còn muốn chịu đựng nữa. Chúng ta ai cũng từng cảm nghiệm những lúc trong cuộc đời làm chúng ta phải thốt lên, "Tôi phải thay đổi ngay". Đây chính là giây phút kỳ diệu mà đau khổ trở thành người bạn của chúng ta. Nó thúc đẩy chúng ta bắt tay hành động và làm ra những kết quả
  101. mới. Chúng ta còn được thúc đẩy hành động mãnh liệt hơn nếu cũng trong lúc đó, chúng ta dự kiến trước được rằng sự thay đổi sẽ làm cho đời sống chúng ta sung sướng hơn nhiều. Điều này xảy ra trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống. có thể bạn cảm thấy đã chạm tới ngưỡng cửa của tình trạng thể lý của mình: bạn mập quá rồi, không còn ngồi thoải mái trong xe taxi, không mặc vừa bộ quần áo mới may cách đây mấy tháng, đi lên xuống cần thang vất vả. Cuối cùng bạn thốt lên, "thế là quá đủ rồi!" và bạn có quyết định. Động cơ của quyết định đó là gì? Là ước muốn loại bỏ đau khổ trong cuộc sống của mình và lập lại niềm vui sướng: vui sướng vì hãnh diện, vui sướng vì thoải mái dễ chịu, vui sướng vì tự tin, vui sướng vì được sống theo
  102. đúng ý định của mình. Cuộc đời là bài học quan trọng nhất Cả Donald Trump lẫn mẹ Teresa đều được thúc đẩy bởi cùng một động lực. Có thể bạn sẽ nói,"Anh có điên không, Tony? Hai người đó khác nhau như ngày và đêm vậy!" Rõ ràng những giá trị của họ nằm ở hai cực đối lập nhau, nhưng cả hai cùng được thúc đẩy bởi cái sướng và cái khổ. Đời sống của họ đã hình thành từ những gì họ biết là đem lại niềm vui và những gì họ biết là đem lại đau khổ. Bài học quan trọng nhất chúng ta học được nơi đời sống là cái gì đem lại niềm vui và cái gì đem đến nỗi đau. Bài học này nơi mỗi người mỗi khác và vì thế lối ứng xử của chúng ta cũng khác nhau. Với Donald Trump, suốt cuộc đời ông đã học biết cách đạt tới niềm vui sướng
  103. bằng cách có những chiếc du thuyền lớn nhất và mắc tiền nhất, tậu được những tòa nhà nguy nga xa xỉ nhất và có những thương vụ xuất sắc nhất. Tóm lại, tích lũy những món đồ chơi lớn nhất và mắc nhất. Ông coi điều gì gây đau khổ nhất cho mình? Trong các cuộc phỏng vấn, ông tiết lộ là nỗi đau khổ lớn nhất trong đời là phải chịu xếp hàng thứ 2 trong bất cứ cái gì, ông coi đó là thất bại. Nhiều đối thủ của ông đã vô cùng vui mừng khi thấy ông chịu đau khổ vì phần lớn tài sản của ông bị tiêu tán, Nêu ví dụ này không phải để phán đoán ông, nhưng là để chúng ta hiểu được động cơ nào đã thúc đẩy ông và để thông cảm phần nào nỗi đau khổ rõ ràng của ông. Mẹ Teresa thì ngược lại. Đây là một phụ nữ có mối quan tâm sâu sắc đến con người, khiến mỗi khi nhìn thấy ai đau khổ,
  104. mẹ cũng cảm thấy đau khổ. Mẹ bị tổn thương trước sự bất công của hệ thống đẳng cấp xã hội. Mẹ khám phá ra rằng mỗi khi mẹ hành động để cứu giúp những người này, sự đau khổ của họ tan biến và sự đau khổ của mẹ cũng ta biến theo. Với Mẹ Teresa, ý nghĩa tối hậu của cuộc đời có thể tìm thấy nơi những khu phố nghèo khổ nhất ở Calcutta, Thành phố của Niềm vui, với hàng triệu con người đói ăn, bệnh tật. Với Mẹ, niềm vui là ở chổ đi rảo qua các ngõ ngách tối tăm và tanh hôi trong thành phố để đến những túp lều tồi tàn và phục vụ những trẻ em thiếu ăn, với những thân xác bị tàn phá bởi dịch tả và kiết lị. Mẹ được thúc đẩy mãnh liệt với cảm giác rằng khi giúp được những người khác thoát khỏi cảnh cùng cực là mẹ vơi nhẹ được nỗi khổ nơi mình và giúp họ cảm nghiệm
  105. được niềm vui của cuộc sống là Chính mẹ cảm nghiệm được niềm vui. Mẹ học biết được rằng hiến mình làm việc cho tha nhân chính là điều thiện tột đỉnh; nó cho mẹ cảm nghiệm rằng đời mẹ có một ý nghĩa đích thực. Định mệnh của ta hình thành theo cách ta quan niệm thế nào là sướng và thế nào là khổ, Một quyết định đã thay đổi triệt để chất lượng đời sống của tôi, đó là từ nhỏ tôi bắt đầu coi kiến thức là niềm vui sướng vô bờ. Tôi đã nhận ra rằng nếu khám phá ra được nhũng ý tưởng và chiến lược để hình thành cách ứng xử và cảm xúc của mình, thì mình sẽ có hầu như tất cả những gì mình muốn có trên đời. Nó có thể giải phóng tôi khỏi đau khổ và đem đến cho tôi niềm vui. Biết cách mở tung những bí ẩn
  106. đằng sau các hành động của chúng ta có thể giúp tôi có sức khoẻ tốt hơn, quan hệ tốt hơn với những người tôi thân thương. Kiến thức giúp tôi có cái gì để cống hiến, cơ hội để tôi có thể thực sự cống hiến cho mọi người quanh tôi. Đâu là những kinh nghiệm về đau khổ hay sung sướng đã hình thành đời bạn? Chẳng hạn, nếu bạn coi ma túy đem lại niềm vui hay sự đau khổ, thì nó đều ảnh hưởng tới định mệnh của bạn. Những quan niệm về thuốc lá, rượu, các mối quan hệ và ngay cả quan niệm về sự cống hiến và tin tưởng cũng đem lại những hiệu quả như thế cho định mệnh của bạn. Nếu bạn là bác sĩ, hẳn bạn thấy rõ là quyết định học làm bác sĩ trước đây của bạn đã được thúc đẩy bởi niềm tin của bạn rằng nó sẽ đem lại niềm vui cho bạn. Hầu
  107. hết các bác sĩ tôi có dịp nói chuyện đều thú nhận họ cảm thấy hạnh phúc to lớn khi giúp đở người khác: làm giảm đau, chữa bệnh và cứu sống. Nhiều khi niềm vinh dự được trọng nể trong xã hội cũng là một động cơ. Bạn hãy nghĩ đến những quan niệm hạn chế về đau khổ và hạnh phúc của John Belushi, Freddie Prinze, Jimi Hendrix, Elvis Presley, Janis Joplin và Jim Morrison. Họ coi ma túy như một lối thoát, một giải pháp nhanh, một con đường giải phóng họ khỏi đau khổ và đem hạnh phúc đến với họ, rốt cuộc thái độ này đã hủy diệt họ. Họ phải trả cái giá cuối cùng vì đã không điều khiển đúng trí khôn và cảm xúc của họ. Bạn thử nghĩ đến gương mẫu họ đã nêu ra cho hàng triệu người hâm mộ họ. Tôi chưa bao giờ thử rượu hay
  108. thuốc phiện. Không phải vì tôi khôn, mà vì tôi thật may mắn. Một lý do khiến tôi không bao giờ uống rượu, đó là vì hồi nhỏ, trong gia đình tôi có hai người mỗi khi say rượu đều gây ra toàn những chuyện tệ hại, khiến cho tôi gắn liền việc uống rượu với sự đau khổ tột bực. Đặc biệt tôi còn nhớ như in trong óc hình ảnh người mẹ của một bạn thân nhất của tôi. Bà béo phì, nặng gần 150 kg và bà uống rượu liên tục. Mỗi khi uống rượu, bà thường thích ôm lấy tôi trong lòng bà. Cho tới tận hôm nay, tôi luôn luôn buồn nôn mỗi khi ngửi thấy mùi rượu trong hơi thở của người ta. Về uống bia thì lại có một chuyện khác. Hồi tôi khoảng 11, 12 tuổi, tôi không hề coi đó là một thứ rượu. Thực ra, cha tôi cũng uống bia và không hề gây ra chuyện tệ hại nào cả. Ngược lại, uống vài ly bia
  109. vào thường làm cha tôi vui vẻ hơn đôi chút. Hơn nữa, tôi coi uống bia tạo ra niềm vui, vì tôi muốn trở nên giống cha tôi. Thực ra uống bia có làm tôi nên giống cha tôi không? Không đâu, Nhưng chúng ta thường có những liên tưởng sai lạc trong hệ thần kinh như khi chúng ta quan niệm thế nào là sướng, khổ trong cuộc đời. Một hôm tôi xin mẹ tôi cho uống "thử ít bia". Mẹ giải thích là uống bia không tốt cho tôi. Nhưng những lời giài thích của mẹ chỉ là vô ích khi ý tôi đã quyết và nhất là khi tôi nhận thấy rõ là cha tôi đâu có làm gì như mẹ tôi nói. Lời nói lung lay, gương bày lôi cuốn. Thế là tôi nhất định tin rằng các nhận định của tôi thì chính xác hơn những lời giải thích của mẹ và ngày hôm đó tôi tin chắc rằng uống bia đối với tôi là dấu hiệu của sự trưởng thành. Còn mẹ tôi
  110. thì nghĩ nếu không cho tôi uống bia tại nhà, chắc chắn tôi sẽ đi uống thử ở một nơi nào khác. Rốt cuộc mẹ tôi bảo,"OK, con muốn uống bia giống như cha con à? Thế thì con phải uống hoàn toàn theo kiểu cha con uống". Tôi hỏi, "Thế là sao hả mẹ?" Bà trả lời, "Con phải uống hết sáu lon". Tôi nói, "Không có vấn đề". Mẹ tôi nói, "Con phải ngồi uống ngay tại đây". Khi tôi nhâm nhi ngụm bia đầu tiên, tôi thấy mùi vị dở quá, không như tôi đã tưởng trước đó. Thế nhưng tự ái của tôi không cho phép tôi thừa nhận điều này. Và tôi uống thêm mấy hớp nữa. Khi uống hết một lon, tôi nói với mẹ, "Con đủ rồi, Mẹ". Mẹ nói, "Không, còn lon nữa đây" và bà mở ngay ra. Sau khi uống đến lon thứ ba hay thứ tư gì đó, tôi thấy dạ dày lồng lộn cả lên. Và bạn cũng có thể biết điều gì xảy
  111. ra sau đó. Tôi nôn thóc nôn tháo mọi sự ra người và đầy bàn ăn. Thật là khủng khiếp và lại còn phải lau chùi sạch cả bàn ăn nữa. Từ đó cứ nghĩ đến mùi bia là tôi buồn nôn và có những cảm giác ghê tởm. Thế là tôi không còn liên tưởng bằng trí óc giữa uống bia và ý nghĩa của nó nữa, mà tôi đã bắt đầu liên tưởng bằng cảm xúc nơi hệ thần kinh của tôi, đó là sự liên tưởng thần kinh hệ. Từ đó trở đi, tôi không bao giờ nếm dù chỉ một ngụm bia. Tôi cũng không bao giờ sử dụng ma túy vì tôi cũng có một kinh nghiệm tương tự: Khi tôi đang học lớp tám hay chín, một đội của sở cảnh sát đến trường tôi và chiếu cho chúng tôi xem những phim về hậu quả của ma túy. Tôi thấy những cảnh bắn giết, chết chóc, đau đớn và tự vẫn. Là một thiếu niên, tôi liên kết ma túy với
  112. những sự xấu xa và chết chóc, vì thế bản thân tôi không bao giờ thử. Tôi thực may mắn là được cảnh sát đã giúp hình thành mối liên tưởng thần kinh hệ về sự đau đớn ngay cả khi chỉ cần nghĩ tới ma túy. Vì thế tôi đã không bao giờ nghĩ đến chuyện thử dùng ma túy. Chúng ta học được điều gì qua những thí dụ trên đây? Đơn giản là điều này:Nếu chúng ta liên kết sự đau đớn to lớn với bất kỳ mẫu ứng xử hay cảm xúc này, chúng ta sẽ tránh chiều theo nó bằng bất cứ giá nào. Chúng ta có thể dùng sự hiểu biết này để trang bị cho mình nguồn sức mạnh của đau khổ và sung sướng để thay đổi hầu như mọi cái trong đời mình, từ thái độ lừng khừng cho tới việc sử dụng ma túy. Ví dụ, nếu chúng ta muốn ngăn ngừa con cái sa vào ma túy, chúng ta phải dạy chúng trước
  113. khi chúng thử nghiệm và trước khi có ai dạy chúng liên kết ma túy với niềm vui sướng. "Nếu bạn bị đau khổ vì một điều gì ở bên ngoài, bạn khổ không phải bởi chính điều đó, mà bởi cách bạn đánh giá nó; nhưng bạn luôn luôn có khả năng thay đổi cách đánh giá của bạn bất cứ lúc nào". -MARCUS AURELIUS Loài người là loài duy nhất trên trái đất có khả năng đời sống tâm linh, giúp chúng ta không bị lệ thuộc hoàn cảnh, mà ngược lại, chính chúng ta tạo cho hoàn cảnh ý nghĩa của nó và chúng ta tự xác định cho mình cảm nghĩ về mình cũng như lề lối ứng xử của mình trong tương lai. Một trong những khả năng khiến chúng ta là một tạo vật đặc biệt, đó là khả năng
  114. thích ứng, biến đổi, sử dụng sự vật hay ý tưởng để tạo ra những cái hữu ích hay thích thú hơn cho chúng ta. Chỉ có lòai người có khả năng biến đổi những liên tưởng của mình, để biến đau khổ thành niềm vui hay ngược lại. Ta hãy nghĩ đến người tuyệt thực để đình công và phải ngồi tù. Tuyệt thực vì một chính nghĩa, anh vẫn sống suốt ba mươi ngày không ăn. Sự đau đớn thể xác của anh rất lớn, nhưng nó được bù đắp bằng niềm vui và giá trị vì đã thu hút được sự chú ý của dư luận quần chúng đối với chính nghĩa của anh. Thế nên, nhờ sức mạnh của ý chí, chúng ta có thể chọn lựa sự đau khổ thể xác do việc nhịn ăn với sự đau khổ tâm linh do việc buông xuôi lý tưởng của mình. Chúng ta có thể tạo ra những ý nghĩa cao
  115. cả hơn. Nhưng nếu chúng ta không điều khiển những liên tưởng của mình về đau khổ hay vui sướng, thì cuộc đời của chúng ta không hơn gì loài vật hay máy móc, luôn luôn bị chi phối của hoàn cảnh, để mặc cho sự vật tác động trên chúng ta và xác định chất lượng đời sống của chúng ta. Chúng ta trở nên giống một chiếc máy tính công cộng, để mặc cho đủ loại lập trình viên nghiệp dư ai muốn truy cập cũng được. "Người ta, nam cũng như nữ, thường nghe theo tiếng gọi của con tim hơn là của lý trí". -LORD CHESTERFIELD Tuy chúng ta không muốn nhìn nhận điều này, nhưng sự thật vẫn là chúng ta hành động do sự phản ứng của bản năng
  116. đối với đau khổ và vui sướng, hơn là do những tính toán của lý trí. Tuy chúng ta luôn muốn tin rằng mình hành động là do lý trí, nhưng trong phần lớn tình huống, chúng ta để cho các cảm xúc thúc đẩy chúng ta hành động. Thực ra chúng ta có thể học cách điều khiển tâm trí, thể xác và cảm xúc của mình để liên kết sự sướng khổ với bất kỳ điều gì chúng ta lựa chọn. Khi Thay đổi cách chúng ta quan niệm về sướng và khổ, chúng ta sẽ lập tức thay đổi thái độ ứng xử của mình. Thí dụ bạn muốn bỏ hút thuốc lá. Điều đơn giản bạn phải làm là liên kết đau khổ với việc hút thuốc và niềm vui với việc bỏ hút. Bạn có khả năng làm chuyện này ngay bây giờ, nhưng sở dĩ bạn không sử dụng khả năng này là vì bạn đã quen liên kết sự vui sướng của thể xác với
  117. việc hút thuốc, hay vì bạn sợ rằng bỏ hút sẽ gây ra cho bạn sự đau khổ. Thế nhưng, nếu bạn gặp một người đã bỏ hút thuốc, bạn sẽ thấy rằng có một ngày họ đã thay đổi thái độ ấy: Ngày họ thực sự thay đổi ý nghĩa của việc hút thuốc đối với họ. Nếu bạn không có một kế họach cho đời mình, thì một người khác sẽ làm điều đó. Các nhà quảng cáo hiểu rất rõ rằng điều thúc đẩy chúng ta không phải là trí óc mà là những cảm giác của chúng ta đối với các sản phẩm của họ. Kết quả là họ đã trở thành những chuyên gia trong việc sử dụng những âm nhạc kích động hay êm dịu, những hình ảnh gây ấn tượng hay thanh lịch, những màu sắc chói chang hay dịu mắt và đủ những yếu tố khác để đưa chúng ta vào những trạng thái cảm xúc nào đó;
  118. sau đó, khi cảm xúc của chúng ta đã lên tới tột đỉnh, khi những cảm giác của chúng ta đạt tới mức mãnh liệt nhất, họ cho vụt loé lên liên tục một hình ảnh về sản phẩm của họ cho tới khi chúng ta liên kết no với những cảm giác thõa mãn nhất của mình. Pepsi đã sử dụng chiến lược này một cách xuất sắc để chia thị phần sản phẩm nước giải khát đầy lợi nhuận của họ công ty cạnh tranh là Coca-cola. Pepsi quan sát hiện tượng thành công của Michael Jackson, một thanh niên đã dành cả đời mình để nghiên cứu cách khơi dậy cảm xúc mạnh mẽ của quần chúng bằng cách anh vận dụng giọng hát, cơ thể, nét mặt và điệu bộ của mình. Michael hát và múa hiệu quả đến nỗi anh kích thích được hàng triệu khán giả say mê và cảm thấy hài lòng, thậm chí họ bỏ tiền ra mua những albums
  119. của anh để tái tạo lại cảm giác. Pepsi tự hỏi, chúng ta có cách nào chuyển những cảm giác ấy sang sản phẩm của chúng ta không? Họ lý luận rằng nếu ngưới ta liên kết những cảm giác vui sướng với Pepsi cũng giống như với Michael Jackson, chắc chắn họ sẽ mua Pepsi cũng giống như họ mua các albums của anh. Có thể bạn đã từng nghe nói nhà khoa học Nga Iva Pavlov, người đã thực hiện vào cuối thế kỷ 19 những thí nghiệm về phản xạ có điều kiện. Thí nghiệm nổi tiếng nhất của ông là thí nghiệm lắc chuông mỗi khi cho chó ăn, nhờ đó kích thích nước bọt của con chó và liên kết những cảm giác của con chó với tiếng chuông. Sau khi lập đi lập lại đủ số lần thí nghiệm phản xạ có điều kiện, Pavlov nhận thấy rằng chỉ cần lắc chuông là con chó sẽ chảy nước bọt, cả
  120. khi không đem thức ăn cho con chó. Thí nghiệm Pavlov có liên quan gì đến Pepsi? Trước hết, Pepsi dùng Michael Jackson để đưa chúng ta lên những cảm xúc tột đỉnh. Thế rồi vào đúng lúc đó, họ chiếu loé lên sản phẩm của họ. Cứ lặp đi lặp lại liên tục như thế đã tạo ra một sự liên kết cảm xúc đối với hàng triệu người hâm mộ Jackson. Thực ra Michael Jackson chẳng hề uống Pepsi. Anh thậm chí chẳng hề cầm một lon Pepsi rỗng trước ống kính camera! Bạn ngạc nhiên ư? "Hãng Pepsi này điên chắc? Họ bỏ ra 15 triệu đô la thuê anh chàng này giới thiệu sản phẩm của họ mà không hề đụng đến sản phẩm ấy, lại còn bảo mọi người là anh ta không đụng vào! Người đại diện gì mà lạ lùng vậy? Ý tưởng điên khùng thật!". Trong thực tế, đây là một ý tưởng tuyệt
  121. vời. Doanh số lên vọt tới mức L.A Gear đã thuê Michael với giá 20 triệu đô la để giới thiệu sản phẩm cho họ. Và ngày nay, vì anh ta có khả năng thay đổi lối cảm nghĩ của dâm chúng, anh và hãng Sony/CBS vừa ký một hợp đồng 10 năm trị giá trên 1 tỷ đô la. Khả năng thay đổi tâm trạng của quần chúng đã biến anh thành vô giá. Sự thật chúng ta phải nhận ra là tất cả điều này đều dựa trên cách liên kết cảm giác sung sướng với những thái độ nào đó. Ý tưởng là nếu chúng ta sử dụng sản phẩm, chúng ta sẽ đạt được ước mơ của mình. Các nhà quảng cáo đã dạy tất cả chúng ta là nếu bạn lái một chiếc BMW, bạn sẽ là con người tuyệt vời và sành điệu. Nếu bạn lái Hyundai, bạn là người thông minh và bình dị. Nếu bạn lái chiếc Pontiac, bạn sẽ hưởng những pha gây cấn. Nếu bạn lái
  122. chiếc Toyota, bạn sẽ có một cảm giác không tả nổi! Và nếu bạn dùng nước hoa Obsession, bạn sẽ là trung tâm cuốn hút của các buổi dạ tiệc. Vân vân và vân vân. Cái sức mạnh chi phối công luận của thế giới và thói quen mua sắm của người tiêu thụ cũng chính là cái sức mạnh dệt nên tất cả hành động của chúng ta. Phần còn lại là tùy bạn và tôi, chúng ta kiểm soát sức mạnh này và quyết định hành động một cách có ý thức, bởi vì nếu chúng ta không điều khiển tư tưởng của mình, chúng ta sẽ rơi vào ảnh hưởng của những người muốn lèo lái chúng ta để hành động theo ý muốn của họ. "Tôi quan niệm là phải tránh sự thỏa mãn nếu nó đem đến những đau khổ lớn hơn và phải khao khát đau khổ nếu nó mang lại sự thỏa mãn lớn hơn."
  123. -MICHEL DE MONTAIGNE Vấn đề là ở chỗ đa số chúng ta khi quyết định làm hay không làm việc gì đều cân nhắc xem việc đó đem lại đau khổ hay thỏa mãn trước mắt thay vì lâu dài. Thế nhưng, để thành công, chúng ta phải biết vượt qua cái lợi trước mắt để nhắm tới cái hậu quả về lâu về dài. Bạn phải biết gạt sang một bên những giấy phút kinh hoàng và thử thách nhất thời, để tập trung vào những gì quan trọng nhất về lâu về dài: những giá trị và những tiêu chuẩn bản thân của bạn. Bạn cũng nên nhớ: không phải cái đau khổ nhất thời kích động chúng ta, mà là nỗi sợ rằng một điều gì đó sẽ dẫn tới đau khổ. Cũng vậy, không phải sự thỏa mãn nhất thời kích động chúng ta, mà là niềm tin của chúng ta, cảm giác chắc chắn của chúng ta, rằng làm một hành động nào
  124. đó sẽ dẫn tới thỏa mãn. Không phải chính thực tại thúc đẩy chúng ta, mà là nhận thức của chúng ta về thực tại. Nhiều người chỉ tìm cách tránh đau khổ và tìm thỏa mãn tức thời và vì thế tạo đau khổ lâu dài cho bản thân mình. Chúng ta hãy lấy một ví dụ: một người nào đó muốn giảm vài kg. Một mặt, người này tìm hết lý do này đến lý do khác mà họ coi là tốt nhất để giảm cân: họ sẽ khỏe mạnh hơn và dẻo dai hơn; quần áo họ mặc sẽ vừa vặn hơn; họ sẽ cảm thấy tự tin hơn trước mặt những người khác phái. Nhưng mặt khác, cũng có đủ những lý do để tránh giảm cân: họ phải kiêng ăn uống; họ sẽ luôn cảm thấy đói; họ sẽ phải kiêng đồ ăn có nhiều chất béo; hơn nữa, sao không đợi đến sau kỳ nghỉ hãy tính tới chuyện này? Cứ suy đi tính lại như thế, rốt cuộc họ
  125. sẽ chiều theo khuynh hướng trì hoãn quyết định, sự thỏa mãn có được một thân hình cân đối không mạnh bằng cái khổ trước mắt là phải nhịn ăn. Đau khổ và thỏa mãn cũng là cái hậu trường của những thảm kịch toàn cầu. Nhiều năm chúng ta phải sống giữa sự leo thang trong cuộc chạy đua vũ khí giữa các cường quốc. Các quốc gia này không ngừng chế tạo thêm vũ khí để làm dụng cụ đe dọa:"Nếu anh tấn công tôi, tôi sẽ trả đũa và sự thiệt hại của anh sẽ tồi tệ hơn nhiều". Cuộc chạy đua vũ khí này đã buộc nước Mỹ phải chi ra mỗi giây 15,000 đô la cho việc chế tạo khí giới. Chúng ta phải thay đổi ngay bây giờ Trước hết, bạn hãy viết ra bốn hành động mà bạn cần thực hiện nhưng bạn đã trì hoãn trước đây. Chẳng hạn cần giảm
  126. cân. hay cần bỏ hút thuốc. hay cần nối lại quan hệ với người nào đó mà bạn đã lơ là, hay liên lạc lại với một người mà bạn thấy là quan trọng đối với bạn. Thứ hai, bên cạnh mỗi hành động này, bạn hãy viết ra câu trả lời cho những câu hỏi sau: Tại sao tôi đã không hành động? Trước đây, tôi đã nghĩ những hành động này kèm theo những đau khổ nào? Trả lời cho những câu hỏi này sẽ giúp bạn tìm ra lý do tại sao bạn đã trì hoãn không hành động trước đây. Thứ ba, hãy viết ra tất cả những sự thỏa mãn bạn đã nhận được trước đây khi bạn trì hoãn không hành động. Ví dụ, nếu bạn nghĩ phải giảm cân, tại sao bạn vẫn tiếp tục ăn nhiều chất ngọt và chất béo? Bạn tránh được đau khổ vì không phải nhịn an và đồng thời bạn hưởng được
  127. sự vui khoái trong lúc đó. Nhưng bạn cũng phải chịu những hậu quả đau đớn về sau. Khi xác định rõ những thỏa mãn bạn đã nhận được, bạn sẽ nhận ra đâu là mục tiêu thực sự của mình. Thứ tư, hãy viết ra những gì bạn phải trả giá nếu bạn không thay đổi ngay bây giờ. Chuyện gì sẽ xãy ra nếu bạn không ngừng ăn nhiều chất ngọt và chất béo? Nếu bạn không bỏ hút thuốc? Nếu bạn không gọi điện thoại cho người mà bạn muốn gọi? Nếu bạn không bắt đầu lao động một cách trung thực mỗi ngày? Bạn phải trả giá thế nào trong hai, ba, bốn, hay năm năm nữa? Bạn phải trả giá gì cho đời sống thể chất và tình cảm, tài chánh và cho niềm tự tin của bạn? Sau cùng, hãy viết ra tất cả những niềm thỏa mãn bạn sẽ nhận được nếu bạn
  128. bắt tay hành động ngay lúc này. Bạn hãy liệt kê một danh sách thật dài những niềm thỏa mãn sẽ kích động cảm xúc của bạn: "Tôi sẽ cảm thấy mình làm chủ đời sống mình. Tôi sẽ thêm tự tin. Tôi sẽ khoẻ mạnh và đầy nghị lực. Tôi sẽ tăng cường các mối quan hệ. Tôi sẽ tăng thêm sức mạnh ý chí để sử dụng trong mọi lãnh vực của đời mình. Cuộc đời tôi sẽ tết đẹp hơn, trong vòng hai, ba, bốn, hay năm năm nữa. hành động ngay lúc này, tôi sẽ làm cho giấc mơ của đời mình thành hiện thực." Chương này đã chỉ cho bạn hiểu rõ rằng, quan niệm của bạn về sướng và khổ chính là cái dệt nên mọi khía cạnh của đời bạn và bạn có khả năng để thay đổi những quan niệm đó và nhờ vậy, thay đổi các hành động và định mệnh của bạn. Nhưng
  129. để làm điều này, chúng ta phải hiểu
  130. Chương 4: NHỮNG NIỀM TIN CỦA TA: SỨC MẠNH XÂY DỰNG VÀ SỨC MẠNH HỦY HOẠI "Suy nghĩ của chúng ta như thể bức màn che của tinh thần, nó chứa đựng tất cả niềm tin mà chúng ta diển tả trong cuộc sống". -ANTONIO MACHADO Anh ta cay đắng và tàn bạo, một tay nghiện rượu và ma túy, đã mấy lần tự tử nhưng không chết. Hôm nay anh ta lãnh cái án tù chung thân vì tội cố sát một nhân
  131. viên thâu ngân cửa hàng rượu vì đã dám "cản đường" anh ta. Anh ta có hai đứa con trai. Chỉ cách nhau mười một tháng. Một đứa lớn lên giống hệt cha nó: một con nghiện ma túy chỉ biết sống bằng cướp giật và trộm cắp cho tới khi chính nó cũng phải vào tù vì tôi mưu sát. Nhưng đứa kia thì khác hẳn: nó lớn lên và trở thành cha của ba đứa nhỏ, gia đình êm ấm, hạnh phúc. Nay anh làm giám đốc của một công ty lớn cấp quốc gia và anh vui thích với công việc đầy thách đố nhưng cũng đem lại sự thỏa mãn cho anh. Thân hình cân đối, không nghiện rượu hay ma túy. Làm sao hai người thanh niên sinh ra và lớn lên trong cùng một môi trường lại có thể khác biệt nhau đến thế? Người ta đã hỏi riêng từng người, "Tại sao đời anh trở nên như thế?" lạ thay, cả hai đưa ra cùng một câu
  132. trả lời:"Tôi có thể nào trở nên khác hơn được khi tôi được lớn lên với một người cha như thế?". Chúng ta thường bị cám dỗ cho rằng các hoàn cảnh điều khiển cuộc sống chúng ta và môi trường đã dệt nên con người chúng ta hôm nay. Không có gì sai lạc bằng. Không phải hoàn cảnh dệt nên đời sống chúng ta, mà chính những niềm tin của chúng ta tạo ý nghĩa cho hoàn cảnh. Hai Phụ nữ vừa mừng thọ 70, nhưng mỗi người nhìn biến cố này một cách khác. Một bà"biết" rằng đời mình đã xế bóng. Đối với bà, 70 năm sống đã làm tàn tạ cơ thể bà và bà nên nghĩ tới cái chết. Bà kia thì lại tin rằng con người làm được gì là tùy ở niềm tin của mình và vì thế bà đã đề ra một lý tưởng cao hơn cho mình. Bà tin rằng leo núi là một loại thể thao thích hợp
  133. ở tuổi của bà. Suốt 25 năm sau đó bà đã dấn mình vào cuộc mạo hiểm mới này và đã chinh phục được một số đỉnh núi cao nhất thế giới và cho tới nay, khi ở tuồi 90, Hulda Crooks đã trở thành người phụ nữ già nhất thế giới leo tới đỉnh núi Phú Sĩ. Bạn thấy đấy, cái dệt nên cuộc đời chúng ta hôm nay và ngày mai không phải là hoàn cảnh, mà là ý nghĩa mà chúng ta gán cho các hoàn cảnh mình sống. Niềm tin là cái tạo sự khác biệt giữa một cuộc đời vui tươi cống hiến và một cuộc đời khốn khổ hủy diệt. Niềm tin biến một số người thành anh hùng, đang khi một số khác thành những con người cam phận. "Thuốc không phải luôn luôn cần thiết, nhưng niềm tin chắc khỏi bệnh là điều luôn luôn cần."
  134. -NORMAN COUSINS Tôi may mắn được quen biết Norman Cousins từ gần 7 năm nay và tôi cũng may mắn thu băng được cuộc phỏng vấn với ông một tháng trước khi ông qua đời. Trong cuộc phỏng vấn, ông chia sẻ với tôi một câu chuyện chứng tỏ niềm tin của chúng ta ảnh hưởng mạnh mẽ trên thân xác chúng ta như thế nào. Tại một trận đấu banh ở Monterey Park, ngoại ô Los Angeles, nhiều người có những triệu chứng bị ngộ đôc thức ăn. Bác sĩ khám nghiệm kết luận nguyên nhân là tại loại nước giải khát ở máy bán nước tự động, vì tất cả những người bị ngộ độc đều đã mua nước giải khát ở đó. Một thông báo được phóng thanh trên loa cảnh cáo không mua nước ở máy bán nước tự động vì đã có người bị ngộ độc và mô tả các triệu chứng ngộ độc.
  135. Thế là một bầu không khí hốt hoảng tràn ngập các khán đài và hàng loạt người ngất xỉu khi nghe tin này. Thậm chí có những người chưa từng đứng gần chiếc máy bán nước cũng bị bệnh! Các xe cứu thương tới tấp chạy đến đưa các người bị bệnh đi bệnh viện. Đến khi người ta khám phá ra lỗi không phải ở chiếc máy bán nước giải khát, lập tức những người đã bị bệnh cảm thấy được khỏi bệnh một cách lạ lùng. Chúng ta cần hiểu rằng niềm tin của chúng ta có khả năng làm chúng ta bị bệnh hay làm chúng ta khoẻ mạnh ngay tức thì. Người ta đã chứng minh rằng niềm tin ảnh hưởng đến hệ miễn nhiễm của chúng ta. Quan trọng hơn cả, niềm tin có thể cho chúng sự dứt khóat hành động, hay có thể làm suy yếu và hủy diệt động lực của chúng ta.
  136. Thế nên, nếu muốn điều khiển đời mình, chúng ta phải ý thức kiểm soát các niềm tin của mình. Và để làm điều này, trước hết chúng ta phải hiểu rõ niềm tin là gì và nó được hình thành như thế nào. Niềm Tin là Gì? Nhiều người coi niềm tin như một sự vật, nhưng thật ra nó là một cảm giác chắc chắn về một điều gì đó. Nếu bạn nói rằng bạn thông minh, có nghĩa là bạn nói,"Tôi cảm thấy chắc chắn tôi thông minh". Cảm giác chắc chắn này cho phép bạn khai thông những nguồn năng lực giúp bạn tạo được những kết quả thông minh. Tất cả chúng ta đều có sẳn nơi mình câu trả lời cho hầu hết mọi chuyện hay ít ra chúng ta có thể tìm những câu trả lời cần thiết nhờ những người khác. Nhưng chúng ta thường thiếu niềm tin, thiếu sự chắc chắn, khiến
  137. chúng ta không sử dụng được khả năng có sẳn nơi mình. Ví dụ đơn sơ giúp bạn dễ hiểu niềm tin là gì. Bạn hãy nghĩ ra một ý tưởng. Bạn có thể nghĩ ra vô số ý tưởng, nhưng bạn không thực sự tin. Chẳng hạn bạn có ý tưởng bạn là một cô gái hấp dẫn. Bạn hãy ngưng lại giây lát và nói trong lòng, "Tôi là một cô gái hấp dẫn". Câu nói này là một ý tưởng hay là một niềm tin còn tùy ở mức độ bạn cảm thấy chắc chắn bao nhiêu khi nói lên câu đó. Nếu bạn nghĩ, "Thực ra tôi không hấp dẫn", thì điều bạn thực sự muốn nói sẽ là, "Tôi không cảm thấy chắc chắn mình hấp dẫn hay không". Làm thế nào đổi một ý tưởng thành niềm tin? Tôi xin cống hiến bạn một ẩn dụ cho dễ hiểu. Giả sử bạn có thể nghĩ đến một cái mặt bàn không có chân. Nó giúp
  138. bạn hiểu tại sao một số ý tưởng không chắc chắn bằng một niềm tin. Không có chân, mặt bàn không thể đứng được. Ngược lại, niềm tin thì có chân. Nếu bạn thật sự tin rằng, "Tôi hấp dẫn", làm thế nào bạn biết là bạn hấp dẫn? Chắc chắn là bạn có những chứng cớ để bênh vực cho ý tưởng của bạn, những kinh nghiệm trong cuộc sống để hổ trợ ý tưởng đó. Những kinh nghiệm đó là những cái chân làm cho mặt bàn của bạn đứng vững, làm cho niềm tin của bạn chắc chắn. Một khi bạn hiểu được niềm tin là gì, bạn có thể bắt đầu tìm hiểu xem niềm tin của bạn hình thành như thế nào, cũng như bạn có thể thay đổi nó ra sao. Trước hết chúng ta có thể phát triển niềm tin của mình về bất kỳ điều gì, chỉ cần chúng ta tìm ra đủ những chân, những
  139. kinh nghiệm minh chứng để xây dựng niềm tin ấy. Giả sử bạn có khá nhiều kinh nghiệm trong đời sống, hay bạn quen biết những người đã gặp chua xót trong quan hệ với người khác, bạn có thể hình thành niềm tin rằng con người là xấu xa và nếu có dịp, người ta sẽ lợi dụng bạn. Hay ngược lại, nếu bạn có những kinh nghiệm trong đời để chứng minh cho ý tưởng rằng nếu bạn thực sự quan tâm tới người khác và cư xử tốt với mọi người, thì bạn sẽ có niềm tin này: Con người vốn có tính tốt và sẳn sàng giúp đỡ bạn. Tất cả những người thành đạt xuất sắc mà tôi có dịp phỏng vấn đều có khả năng làm cho mình cảm thấy chắc chắn sẽ thành công, cho dù trước họ chưa có ai làm được. Họ có khả năng tự tạo ra kinh nghiệm qui chiếu cho mình mà những kinh