Bài giảng Lý thuyết cấu trúc tài chính

30 trang ngocly 2980

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Lý thuyết cấu trúc tài chính", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_ly_thuyet_cau_truc_tai_chinh.pdf

Nội dung text: Bài giảng Lý thuyết cấu trúc tài chính

Noäi dung nghieân cöùu 1. Caáu truùc taøi chính 2. Löïa choïn caáu truùc taøi chính 3. Thoâng tin baát caân xöùng vaø caáu truùc taøi chính 2/9/2009 2 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-2
Caáu truùc taøi chính Xem xeùt baûng caân ñoái cuûa moät doanh nghieäp Taøi saûn Nôï vaø voán 1. Taøi saûn löu ñoäng 1. Nôï thöôøng xuyeân ( ngaén haïn) 2. Taøi saûn coá ñònh 2. Nôï daøi haïn 3. Voán coå phaàn (ñieàu leä) 4. Lôïi nhuaän Caàn phaân bieät: Caáu truùc taøi chính laø söï hoãn hôïp giöõa nôï vaø voán Caáu truùc voán laø söï hoãn hôïp giöõa nôï daøi haïn vaø voán sôû höõu chuû + lôïi nhuaän 2/9/2009 3 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-3
Caáu truùc taøi chính Khaùi nieäm caáu truùc voán: Cô caáu nôï daøi haïn: 1. Vay daøi haïn töø caùc ñònh cheá taøi chính 2. Phaùt haønh traùi phieáu (bonds) treân thò tröôøng voán Cô caáu voán sôû höõu: 1. Huy ñoäng voán coå phaàn thoâng qua baùn coå phieáu thoâng thöôøng (common stock) - coå phieáu öu ñaõi (Preferred stock) treân thò tröôøng chöùng khoaùn 2. Töï taøi trôï (Boå sung lôïi nhuaän vaøo voán) 2/9/2009 4 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-4
Caáu truùc taøi chính Ñaëc ñieåm nôï vaø voán trong caáu truùc voán cuûa doanh nghieäp Nôï Voán coå phaàn 1. Phaân phoái coá ñònh 1. Phaân phoái theo coå töùc 2. Öu tieân thanh toaùn cao nhaát 2. Öu tieân thanh toaùn thaáp nhaát 3. Giaûm tröø thueá 3. Khoâng giaûm tröø thueá 4. Kyø haïn coá ñònh 4. Khoâng xaùc ñònh thôøi gian 5. Khoâng kieåm soaùt quaûn lyù 5. Kieåm soaùt quaûn lyù 2/9/2009 5 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-5
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Moät coâng ty coù theå taøi trôï cho moät döï aùn môùi theo caùc caùch: 1. Vay nôï 2. Huy ñoäng coå phaàn vaø töï taøi trôï Töï taøi trôï coù öu ñieåm khoâng phaân taùn quyeàn kieåm soaùt coâng ty nhöng coù giôùi haïn nhaát ñònh. Tuy nhieân, taøi trôï coå phaàn töø beân ngoaøi vaø beân trong coù cuøng chung chi phí. Söï taøi trôï voán cuûa coâng ty caàn keát hôïp giöõa nôï vaø voán. Caáu truùc voán coù aûnh höôûng ñeán giaù trò coâng ty. Lieäu coù löaï choïn moät caáu truùc voán toái öu cho moät coâng ty hay khoâng? Ñaây laø chuû ñeà coøn nhieàu tranh luaän töø nhöõng naêm 50 cho ñeán nay. 2/9/2009 6 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-6
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Trong ñieàu kieän thò tröôøng hoaøn haûo - Quan ñieåm cuûa Modigliani-Miller : 1. Khoâng coù kinh teá quy moâ. Khoâng coù caù nhaân naøo treân thò tröôøng coù theå chi phoái ñeán giaù caû. 2. Trong ñieàu kieän nhö nhau taát caû caùc ñoái töôïng ñeàu coù ñieàu kieän cho vay möôïn voán nhö nhau. 3. Khoâng coù söï phaân bieät veà thueá. 4. Taát caû caùc loaïi hình taøi chính ñeàu ñoàng nhaát. 5. Khoâng coù chi phí thoâng tin, chi phí giao dòch vaø chi phí vôõ nôï. 6. Caùc ñoái taùc thò tröôøng ñeàu coù thoâng tin ñaày ñuû taát caû caùc yeáu toá vaø söï kieän veà giaù trò töông lai cuûa caùc coâng cuï taøi chính ñöôïc giao dòch 2/9/2009 7 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-7
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Modigliani-Miller: Trong moâi tröôøng thò tröôøng hoaøn haûo, cô caáu voán (nôï nhieàu hay voán nhieàu) khoâng coù aûnh höôûng ñeán giaù trò cuûa doanh nghieäp. Khuynh höôùng caùc DN löïa chon nôï ñeå taøi trôï: 1. Chính saùch ñieàu tieát thueá thu nhaäp cuûa chính phuû aûnh höôûng ñeán cô caáu voán cuûa coâng ty. 2. Tyû leä vay nôï taêng taïo ra laù chaén thueá TN cho doanh nghieäp (Tax -shield). 2/9/2009 8 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-8
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Theo lyù thuyeát huy ñoäng voán theo trình töï: 1. Tröôùc heát caàn taïo voán töï coù 2. Keá ñeán, vay nôï ngaân haøng . 3. Sau ñoù, phaùt haønh traùi phieáu, traùi phieáu coù khaû naêng chuyeån ñoåi, vaø 4. Cuoái cuøng phaùt haønh coå phieáu. 2/9/2009 9 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-9
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Döôùi goùc ñoä cuûa coâng taùc quaûn trò taøi chính : Vay nôï khaúng ñònh möùc ñoä tín nhieäm/ giaù trò doanh nghieäp. Tuy vaäy, doanh nghieäp caøng vay nôï, thì ruûi ro vôõ nôï (phaù saûn) caøng cao. Caùc chi phí vôõ nôï: 1. Chi phí tröïc tieáp: chi phí quaûn lyù vaø luaät phaùp 2. Chi phí giaùn tieáp: uy tín, maát khaùc haøng Caàn coù cô caáu toái öu giöõa voán vaø nôï? 2/9/2009 10 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-10
Löïa choïn caáu truùc taøi chính Trong quaûn trò taøi chính : Xaùc ñònh cô caáu voán toái öu (Optimal capital structure): Cô caáu voán toái öu laø cô caáu voán maø ôû taïi ñoù chi phí voán trung bình theo troïng soá ôû möùc toái thieåu, qua ñoù toái ña hoùa gia trò coâng ty. EBIT (× 1− T ) v = ka 2/9/2009 11 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-11
Löïa choïn caáu truùc taøi chính – Trong ñoù: EBIT (Earnings before interest and taxes) T : Taxes EBIT x (1- T)= Lôïi nhuaän sau thueá ñoái vôùi nôï vaø voán coå phaàn. ka : Chi phí voán trung bình theo troïng soá Neáu EBIT laø haèng soá thì giaù trò coâng ty phuï vaøo chi phí voán. Toái ña hoùa giaù trò coâng ty thì phaûi toái thieåu hoùa chi phí voán. 2/9/2009 12 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-12
(b) EBIT (× 1− T ) v = Giaù ka trò Ks = chi phí coå phaàn Chi Ka = chi phí söû duïng voân WACC phí (a) haøng K = chi phí nôï naêm d % Caáu truùc toái öu Nôï/ toång taøi saûn 2/9/2009 13 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-13
Cô cheá taøi trôï voán Taøi chính giaùn tieáp Caùc toå Ngöôøi tieát kieäm Ngöôøi vay tieàn chöùc Hoä gia ñình Hoä gia ñình trung Doanh nghieäp Doanh nghieäp gian taøi Chính phuû Chính phuû chính Nöôùc ngoaøi Nöôùc ngoaøi Thò tröôøøng taøi chính Taøi chính tröïc 2/9/2009 tieáp 14 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-14
Cô caáu kieåm soaùt caùc coâng ty nieâm yeát ôû moät soá nöôùc 1996 Tỷ lệ % tổng Sở hữu Gia đình Sở hữu Sở hữubởi Sở hữubởi số DN rộng rãi kiểmsoát nhà nước tổ chứctài doanh nghiệp chính khác Hồng Kông 7.0 66.7 1.4 5.2 19.8 Indonesia 5.1 71.5 8.2 2.0 13.2 NhậtBản 79.8 9.7 0.8 6.5 3.2 Hàn quốc 43.2 48.4 1.6 0.7 6.1 Malaysia 10.3 67.2 13.4 2.3 6.7 Philippines 19.2 44.6 2.1 7.5 26.7 Singapore 5.4 55.4 23.5 4.1 11.5 Đài Loan 26.2 48.2 2.8 5.3 17.4 Thái Lan 6.6 61.6 8.0 8.6 15.3 2/9/2009 15 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-15
Những vấn đề khó giải quyết đốivới cấu trúc tài chính (PUZZLES) 1. Chứng khoán không phải là nguồntàitrợ quan tr ọng đốiv ới doanh nghiệ p. 2. Phát hành cổ phiếu và trái phiếu không phảilà ngu ồntàitr ợ c ơ b ản cho doanh nghiệp. 3. Tài trợ gián tiếp (trung gian tài chính) là quan trọng h ơntàitr ợ trựcti ếp. 4. Ngân hàng là nguồntàitrợ bên ngoài quan trọng . Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-18
Những vấn đề khó giảiquyết đốivới cấu trúc tài chính (PUZZLES) 5. Hệ thống tài chính là khu vựđượcgiámsát/điều ti ếtnặ ng nề nhấ tcủan ề nkinht ế . 6. Chỉ có những công ty lớn, đượctạ olậptốtmới ti ếpcậ nth ị trường chứ ng khoán. 7. Đảmbảochovaylà đặc đ iểm quan trọng của h ợp đồng nợ. 8. Hợp đồ ng n ợ là dữ liệu pháp lý phứctạpvới nh ững ràng bu ộcnh ất đị nh. Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-19
Chi phí giao dịch và cấu trúc tài chính Chi phí giao dịch gây cảntrở dòng vốn Các trung gian tài chính giảm chin phí giao dịch như thế nào? 1. Tạorakinht ế quy mô (economies of scale) 2. Phát triển nghiệpv ụ chuyên môn làm giảm chi phí giao dịch (Puzzle 3) Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-20
Lựcchọn nghịch & Rủirođạo đức: Định nghĩa Lựachọn nghịch (Adverse Selection): 1. Xảyratrướ c khi giao dịch 2. Những người đivay tiềmnăng có nhiềurủiro thường tích cực đ ivaynợ (kếtquả ngh ịch) => rủiro tín dụng rấ t cao => những ng ườichovayph ản ứng nghịch là không cho vay, kể c ả những ngườicórủ i ro thấp Rủirođạo đức (Moral Hazard): 1. Xảyrasaukhigia odịch 2. Người đivaycóđộng cơ/khuynh hướng tham gia vào những hoạt động (không có đạo đứ c), mà ngườ i cho vay không ưa thích, có th ể gây ra tình trạ ng không tr ảđượ cnợ. Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-21
Lựachọnnghịch và cấu trúc tài chính Hiệntượng trái chanh (Lemons Problem) trong thị trường chứng khoán 1. Nếu không thể phân biệtgiữachứng khoán tốtvàxấu, thì ngườita sẵnlòngmuachứng khoán có giá trị trung bình (giữatốtvàxấu) 2. Kếtquả: Chứng khoán tố t đánh giá thấ ph ơngiát rị và công ty sẽ không phát hành chúng; chứng khoán xấu đánh giá quá cao và phát hành quá nhiều. 3. Các nhà đầ ut ư không muốnmuachứng khoán xấu, như vậythị trường không vân hành tốt Giải thích Puzzle 2 and Puzzle 1. Cũng giả i thích Puzzle 6: Càng ít thông tin bấtcânxứng cho những công ty hoạt động tốtthìvấn đề hiệntượng trái chanh càng nhỏ hơn. Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-22
Lựachọnnghịch và cấu trúc tài chính Hiệntượng trái chanh (Lemons Problem) trong thị trường chứng khoán 1. Nếu không thể phân biệtgiữachứng khoán tốtvàxấu, thì ngườita sẵnlòngmuachứng khoán có giá trị trung bình (giữatốtvàxấu) 2. Kếtquả: Chứng khoán tốt đánh giá thấ phơ ngiát rị và công ty sẽ không phát hành chúng; chứng khoán xấu đánh giá quá cao và phát hành quá nhiều. 3. Các nhà đầut ư không muốnmuachứng khoán xấu, như vậythị trường không vân hành tốt Giải thích Puzzle 2 and Puzzle 1. Cũng giả i thích Puzzle 6: Càng ít thông tin bấtcânxứng cho những công ty hoạt động tốtthìvấn đề hiệntượng trái chanh càng ít đi. Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-23
Các công cụ giảiquyếtlựachọnnghịch (v ấn đề hiệ ntượng trái chanh) 1. Sảnxuất và bán thông tin (công ty cung cấp thông tin ) — Giảiquyếtv ấn đề “Free-rider problem” 2. Quy đị nh của chính ph ủ gia tăng chấtlượng thông tin — Giải thích Puzzle 5 3. Phát tri ển trung gian tài chính (Financial intermediation) A. Giống như giải pháp đốivớivấn đề hiệntượng trái chanh là phát triểnh ệ thống ngườ i môi giớ ixehơ icũ. B. Tránh đượcvấn đề “free-rider problem” từ việc cung cấpcáckhoản vay tư nhân (Các trung gian tài chính thựchiện quy trình xử lý thông tin kép kín từ thu nhậncáckhoảntiền => chuy ển sang những ngườic ầnv ốn, không m ột nhà đầut ư nào có thể theo dõi đượ c) – Giải thích Puzzles 3 and 4 4. Thế chấpv ậtcógiát rị — Giải thích Puzzle 7 Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-24
Rủirođạo đức: Debt .vs. Equity Rủirođạo đức trong v ấn đề cổ phần(Equity): Vấn đề ng ườic hủ và ng ườ i đạidiện (Principal-Agent Problem) 1. Kếtquả củasự tách biệt quyềnsở hữubởingườicổđông - stockholders (principals) từ sự kiểmsoátbởingườiquảnlý- managers (agents ) 2. Những ngườiquản lý hành động theo cách riêng củahọ chứ không quan tâm đếnlợiíchcủacổđông Giảiquyết Principal-Agent Problem 1. Giám sát: cung cấp thông tin 2. Quy định của chính phủ nhằmgiatăng thôn tin 3. Phát triển trung gian tài chính 4. Hợp đồng nợ Giải thích Puzzle 1: Tạisaonợđượcsử dụng quan trọng hơncổ phiếu Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-25
Rủirođạo đứcvàthị trường nợ Rủirođạo đức: người đivaymuốnchấp nhận quá nhi ềurủiro–gi ả thiết thay thế tài sản Giải pháp 1. Tài sảncógiátrị thuần 2. Giám sát và tăng cườ ng các quy định giớihạn 3. Trung gian tài chính — Ngân hàng và các trung gian khác có nhiềulợithế đặcbiệt trong giám sát Giải thích Puzzles 1-4. Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-26
Phát triển tài chính và tăng tr ưởng kinh tế Sự kiềmchế tài chính dẫ n đếntă ng trưởng thấp: Tại sao? 1. Hệ thống luật phát nghèo nàn 2. Chuẩnm ựck ế toán y ếukém 3. Tín dụng trựctiếpc ủa chính phủ 4. Những dịnh chế tài chính đượcqu ốchữu hóa 5. Quy định chính phủ không đầ y đủ Khủng hoả ng tài chính Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-27
Phát triển tài chính và tăng tr ưởng kinh tế Những yếutố dẫn đếnkhủ ng hoảng tài chính 1. Gia tă ng lãi su ất 2. Gia sự các y ếut ố không chắcchắn 3. Thị trườ ng tài s ản ảnh hưởng đếnbảng cân đối tài sản — Sự tụtdốcthị trường chứng khoán ảnh hưởng đến giá trị thuần — Lạm phát không tiên liệu được — Hiệu ứng tiềnm ặt 4. Khủng hoả ng ngân hàng —Đồng tiề nnộitệ mấtgiá Copyright © 2000 Addison Wesley Longman Slide #14-28