Bài giảng Kiến trúc máy tính - Chương 7: Đa lõi, Đa xử lý & Máy tính cụm
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kiến trúc máy tính - Chương 7: Đa lõi, Đa xử lý & Máy tính cụm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_kien_truc_may_tinh_chuong_7_da_loi_da_xu_ly_may_ti.pdf
Nội dung text: Bài giảng Kiến trúc máy tính - Chương 7: Đa lõi, Đa xử lý & Máy tính cụm
- Computer Architecture Computer Science & Engineering Chương 7 Đa lõi, Đa xử lý & Máy tính cụm BK TP.HCM
- Dẫn nhập Mục tiêu: Nhiều máy tính nối lại hiệu năng cao Đa xử lý (multiprocessors) Dễ mở rộng, sẵn sàng cao, tiết kiệm năng lượng Song song ở mức công việc (quá trình) Hiệu xuất đầu ra cao khi các công việc độc lập Chương trình xử lý song song có nghĩa Chương trình chạy trên nhiều bộ xử lý Xử lý đa lõi (Multicores) Nhiều bộ xử lý trên cùng 1 Chip BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 2
- Phần cứng & Phần mềm Phần cứng Đơn xử lý (serial): e.g., Pentium 4 Song song (parallel): e.g., quad-core Xeon e5345 Phần mềm Tuần tự (sequential): ví dụ Nhân ma trận Đồng thời (concurrent): ví dụ Hệ điều hành (OS) Phần mềm tuần tự/đồng thời có thể đều chạy được trên phần đơn/song song BK Thách thức: sử dụng phần cứng hiệu quả TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 3
- Lập trình song song Phần mềm song song: vấn đề lớn Phải tạo ra được sự cải thiện hiệu suất tốt Vì nếu không thì dùng đơn xử lý nhanh, không phức tạp! Khó khăn Phân rã vấn đề (Partitioning) Điều phối Phí tổn giao tiếp BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 4
- Định luật Amdahl Phần tuần tự sẽ hạn chế khả năng song song (speedup) Ví dụ: 100 Bộ xử lý, tốc độ gia tăng 90? Tnew = Tparallelizable/100 + Tsequential BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 5
- Khả năng phát triển (Scaling) Bài toán: Tổng của 10 số, và Tổng ma trận [10 × 10] Tăng tốc độ từ 10 đến 100 bộ xử lý Đơn xử lý (1 CPU): Time = (10 + 100) × tadd 10 bộ xử lý Time = 10 × tadd + 100/10 × tadd = 20 × tadd Speedup = 110/20 = 5.5 (55% of potential) 100 bộ xử lý Time = 10 × tadd + 100/100 × tadd = 11 × tadd Speedup = 110/11 = 10 (10% of potential) Với điều kiện tải được phân đều cho các bộ xử lý BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 6
- Scaling (tt.) Kích thước Ma trận: 100 × 100 Đơn Xử lý (1 CPU): Time = (10 + 10000)×tadd 10 bộ xử lý Time = 10 × tadd + 10000/10 × tadd = 1010 × tadd Speedup = 10010/1010 = 9.9 (99% of potential) 100 bộ xử lý Time = 10 × tadd + 10000/100 × tadd = 110 × tadd Speedup = 10010/110 = 91 (91% of potential) Giả sử tải được chia đều cho tất cả CPU BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 7
- Strong vs Weak Scaling Strong scaling: ứng dụng & hệ thống tăng dẫn đến speedup cũng tăng Như trong ví dụ Weak scaling: speedup không đổi 10 bộ xử lý, ma trận [10 × 10] Time = 20 × tadd 100 bộ xử lý, ma trận [32 × 32] Time = 10 × tadd + 1000/100 × tadd = 20 × tadd Hiệu suất không đổi BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 8
- Mô hình chia sẻ bộ nhớ (SMP) SMP: shared memory multiprocessor Phần cứng tạo ra không gian địa chỉ chung cho tất cả các bộ xử lý Đồng bộ biến chung dùng khóa (locks) Thời gian truy cập bộ nhớ UMA (uniform) vs. NUMA (nonuniform) BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 9
- Ví dụ: Cộng dồn (Sum reduction) Tính tổng 100,000 số trên 100 bộ xử lý UMA Bộ xử lý đánh chỉ số Pn: 0 ≤ Pn ≤ 99 Giao 1000 số cho mỗi bộ xử lý để tính Phần code trên mỗi bộ xử lý sẽ là sum[Pn] = 0; for (i = 1000*Pn; i < 1000*(Pn+1); i = i + 1) sum[Pn] = sum[Pn] + A[i]; Tính tổng của 100 tổng đơn lẻ trên mỗi CPU Nguyên tắc giải thuật: divide and conquer ½ số CPU cộng từng cặp, ¼ , 1/8 Cần sự đồng bộ tại mỗi bước BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 10
- Ví dụ: tt. half = 100; repeat synch(); if (half%2 != 0 && Pn == 0) sum[0] = sum[0] + sum[half-1]; /* Conditional sum needed when half is odd; Processor0 gets missing element */ half = half/2; /* dividing line on who sums */ if (Pn < half) sum[Pn] = sum[Pn] + sum[Pn+half]; until (half == 1); BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 11
- Trao đổi thông điệp Mỗi bộ xử lý có không gian địa chỉ riêng Phần cứng sẽ gửi/nhận thông điệp giữa các bộ xử lý BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 12
- Cụm kết nối lỏng lẻo Mạng kết nối các máy tính độc lập Mỗi máy có bộ nhớ và Hệ điều hành riêng Kết nối qua hệ thống I/O Ví dụ: Ethernet/switch, Internet Phù hợp với những ứng dụng với các công việc độc lập (Web servers, databases, simulations, ) Tính sẵn sàng và mở rộng cao Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh Chi phí quản lý (admin cost) Băng thông thấp BK So với băng thông cử processor/memory trên hệ SMP TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 13
- Tính tổng Tổng của 100,000 số với 100 bộ xử lý Trước tiên chia đều số cho mỗi CPU Tổng từng phần trên mỗi CPU sẽ là sum = 0; for (i = 0; i<1000; i = i + 1) sum = sum + AN[i]; Gom tổng ½ gửi, ½ nhận & cộng ¼ gửi và ¼ nhận & Cộng , BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 14
- Tính tổng (tt.) Giả sử có hàm send() & receive() limit = 100; half = 100;/* 100 processors */ repeat half = (half+1)/2; /* send vs. receive dividing line */ if (Pn >= half && Pn < limit) send(Pn - half, sum); if (Pn < (limit/2)) sum = sum + receive(); limit = half; /* upper limit of senders */ until (half == 1); /* exit with final sum */ Send/receive cũng cần phải đồng bộ Giả sử thời gian send/receive bằng thời gian cộng BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 15
- Tính toán lưới Các máy tính riêng biệt kết nối qua mạng rộng Ví dụ: kết nối qua internet Công việc được phát tán, được tính toán và gom kết quả lại, ví dụ tính thời tiết Tận dụng thời gian rảnh của các máy PC Ví dụ: SETI@home, World Community Grid BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 16
- Đa luồng (Multithreading) Thực hiện các luồng lệnh đồng thời Sao chép nội dung thanh ghi, PC, etc. Chuyển nhanh ngữ cảnh giữa các luồng Đa luồng mức nhỏ (Fine-grain) Chuyển luồng sau mỗi chu kỳ Thực hiện lệnh xen kẽ Nếu luồng đang thực thi bị “khựng”, chuyển sang thực hiện luồng khác Đa luồng mức lớn (Coarse-grain) Chuyển luồng khi có “khựng” lâu (v.d L2-cache miss) Đơn giản về phần cứng, nhưng khó tránh rủi ro dữ BK liệu (eg, data hazards) TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 17
- Tương lai “đa luồng” Tồn tại? Dạng nào? Năng lương tiêu thụ Kiến trúc đơn giản & Hiệu suất cao Sử dụng các dạng đơn giản đa luồng Giảm thiểu thời gian cache-miss Chuyển luồng hiệu quả hơn Đa lõi có thể chia sẻ chung tài nguyên hiệu quả hơn (Floating Point Unit or L3 BK Cache) TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 18
- Luồng lệnh & Dữ liệu Cách phân loại khác Data Streams Single Multiple Instruction Single SISD: SIMD: SSE Streams Intel Pentium 4 instructions of x86 Multiple MISD: MIMD: No examples today Intel Xeon e5345 SPMD = Single Program Multiple Data Cùng 1 chương trình nhưng trên kiến trúc MIMD Cấu trúc điều kiện cho các bộ xử lý thực hiện BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 19
- SIMD Hoạt động trên phần tử vector dữ liệu Ví dụ: MMX and SSE instructions in x86 Các thành phần dữ liệu chứa trong các thanh ghi 128 bit Tất cả các bộ xử lý thực hiện cùng một lệnh nhưng trên dữ liệu khác nhau Dữ liệu lưu trữ ở các địa chỉ khác nhau. Cơ chế đồng bộ đơn giản Giảm được phí tổn điều khiển Phù hợp với các ứng dụng song song dữ BK TP.HCM liệu 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 20
- Bộ xử lý vector Cấu tạo từ các bộ phận hoạt động theo cơ chế ống Dòng dữ liệu từ/đến các thanh ghi vector vào các bộ phận thực hiện tác vụ Dữ liệu gom từ bộ nhớ vào các thanh ghi Kết quả chứa trong các thanh ghi đưa vào bộ nhớ Ví dụ: Mở rộng tập lệnh MIP cho hệ thống vector 32 × 64-element registers (64-bit elements) Lệnh Vector tương ứng lv, sv: load/store vector addv.d: add vectors of double addvs.d: add scalar to each element of vector of double Giảm đáng kể việc nạp lệnh BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 21
- Kiến trúc GPUs Trước đây dùng cho video cards Frame buffer memory with address generation for video output Xử lý hình 3D Originally high-end computers (e.g., SGI) Moore’s Law lower cost, higher density 3D graphics cards for PCs and game consoles Graphics Processing Units Processors oriented to 3D graphics tasks Vertex/pixel processing, shading, texture mapping, BK rasterization TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 22
- Đồ họa trong hệ thống BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 23
- Kiến trúc GPU Xử lý ở dạng song song dữ liệu GPUs are highly multithreaded Use thread switching to hide memory latency Less reliance on multi-level caches Graphics memory is wide and high-bandwidth Hướng tới GPU đa năng Heterogeneous CPU/GPU systems CPU for sequential code, GPU for parallel code Ngôn ngữ lập trình/APIs DirectX, OpenGL C for Graphics (Cg), High Level Shader Language (HLSL) BK Compute Unified Device Architecture (CUDA) TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 24
- Mạng kết nối Cấu hình kết nối mạng (Network topologies) Cấu hình các máy với bộ kết nối và đường truyền Bus Ring N-cube (N = 3) 2D Mesh Fully connected BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 25
- Mạng đa lớp (Multistage) BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 26
- Đặc tính mạng Hiệu suất Thời gian truyền thông điệp Hiệu xuất đầu ra Băng thông đường truyền Tổng số băng thông mạng kết nối Băng thông 2 chiều Trễ do mật độ đường truyền Chi phí Nguồn tiêu thụ Định tuyến trong mạch BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 27
- Đánh giá Benchmarks Linpack: matrix linear algebra SPECrate: parallel run of SPEC CPU programs Job-level parallelism SPLASH: Stanford Parallel Applications for Shared Memory Mix of kernels and applications, strong scaling NAS (NASA Advanced Supercomputing) suite computational fluid dynamics kernels PARSEC (Princeton Application Repository for Shared Memory Computers) suite Multithreaded applications using Pthreads and BK OpenMP TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 28
- Ví dụ: các hệ thống hiện hành 2 × quad-core Intel Xeon e5345 (Clovertown) 2 × quad-core AMD Opteron X4 2356 (Barcelona) BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 29
- Các hệ thống hiện hành (tt.) 2 × oct-core Sun UltraSPARC T2 5140 (Niagara 2) 2 × oct-core IBM Cell QS20 BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 30
- Kết luận Mục tiêu: Hiệu suất cao bằng cách sử dụng đa xử lý Khó khăn Phát triển phần mềm song song Kiến trúc đa dạng Lý do để lạc quan Phát triển phần mềm và môi trường ứng dụng Đa xử lý ở cấp độ chip nhằm giảm thời gian đáp ứng và tăng băng thông kết nối Đang còn nhiều thách thức đối với Kiến trúc MT BK TP.HCM 25-Aug-16 Khoa Khoa học & Kỹ thuật Máy tính 31