Bài giảng Hệ sinh dục cái

Nội dung text: Bài giảng Hệ sinh dục cái

1. 1. Buồng trứng 2. Đường sinh dục: vòi trứng, tử cung, âm đạo 3. Bộ phận sinh dục ngoài (âm hộ): âm vật, tiền đình, môi lớn và nhỏ, màng trinh 4. Tuyến vú 1
2. Buồng trứng Buồng trứng là cơ quan hình trứng, chắc và đặc. Bờ trước của buồng trứng nối với phần sau dây chằng rộng bởi mạc treo buồng trứng. Buồng trứng nỗi với tử cung bởi dây dây chằng buồng trứng 5
3. • Bề mặt buồng trứng được phủ bởi một lớp biểu mô vuông đơn hay lát đơn - Dưới biểu mô là mô liên kết đặc, chứa ít mạch máu, nhiều sợi liên kết gọi là màng trắng - Dưới màng trắng là nhu mô, chia làm 2 vùng: vùng vở và vùng tuỷ 7
4. Vùng vỏ - Vùng vỏ nằm ngoài, có các nang chứa noãn - Các nang vùi trong mô liên kết (mô đệm) của vùng vỏ, cấu tạo bởi các nguyên bào sợi dạng hình thoi, khi có kích thích của hormon sẽ biệt hoá mạnh hơn các nguyên bào sợi ở cơ quan khác. 8
5. Vùng tủy - cấu tạo chủ yếu bởi mô liên kết thưa - Chứa những sợi chun, sợi cơ trơn và động mạch xoắn và những cuộn tĩnh mạch - Không có ranh giới rõ ràng giữa vùng vở và vùng tuỷ 9
6. Những nang trứng 1. Nang trứng chưa phát triển - Là những nang trứng nguyên thủy, từ giai đoạn thai sắp sinh tới thời kỳ động dục. Cấu trúc gồm: - Một noãn bào đang ngừng phân chia ở giai đoạn cuối tiền kỳ phân bào 1 - Một hàng tế bào nang dẹt vây quanh noãn bào 10
7. 2. Nang trứng phát triển 2.1. Nang trứng nguyên phát (sơ cấp): lớn hơn nang trứng nguyên thủy, cấu tạo gồm + Noãn bào + Màng trong suốt: tạo ra bởi noãn bào và tế bào nang, cấu tạo bởi các glycoprotein. + Một lớp tế bào nang, tạo thành biểu mô vuông đơn, trụ đơn nằm ngoài màng trong suốt + Màng đáy lót ngoài nang trứng 11
8. 2.2. Nang trứng thứ phát (thứ cấp) * Nang trứng đặc - Noãn bào một - Màng trong suốt rất rõ và đã dày lên - lớp hạt: một tầng gồm nhiều hàng tế bào nang hình hạt - Màng đáy - Vỏ liên kết mỏng: giới hạn bên ngoài khó phân biệt với mô kẽ 13
9. Solid, Growing Follicle Arrows: point to Zona Pellucida 14
10. Solid, Growing Follicle Theca granulosum Note: adjacent stroma organizing will later form double layered investment Theca interna Theca externa 15
11. Growing, Vesicular Follicle Follicular cells secrete fluid (liquor folliculi) 1st – series of fluid filled spaces appear in Z. granulosum 2nd – spaces begin to coalesce 3rd – a single large fluid filled space (antrum) remains when follicle is mature Adjacent stroma (outside Z. granulosum) organizes into two layers: Theca interna Theca externa 16
12. • Nang trứng có hốc: trong nang chứa nhiều khoảng trống chứa dịch nang trứng: là dịch thấm từ huyết tương nhưng có nhiều hyaluronate, hormon hướng sinh dục. • Những tế bào liên kết bao quanh nang trứng (nằm ngoài màng đáy) biệt hóa để tạo thành lớp vỏ nang trứng. Lớp vỏ này phát triển và gồm lớp vỏ trong và lớp vỏ ngoài. • Tế bào lớp vỏ trong tiết ra estrogen. Lớp vỏ ngoài cấu tạo chủ yếu bởi các nguyên bào sợi liên kết xếp thành vòng đồng tâm xen lẫn với một ít sợi cơ trơn để bọc quanh nang trứng 17
13. Mature Follicle (Graafian Follicle) Vesicular follicles occur only in mammals Mature follicle completed in 10 to 14 days Ovum remains surrounded by granulosa cells – forms a mound projecting into antrum (= cumulus oophorus) Stroma between growing follicle and ovarian surface thins (slight bulge on surface of ovary) also indents medulla 18
14. Nang trứng chín - Lồi lên mặt buồng trứng - Hốc chứa dịch nang lớn - Lớp hạt mỏng, chỉ gồm vài hàng tế bào nang - Gò trứng (đĩa trứng) lồi hẳn vào trong hốc chứa dịch nang trứng. Màng trong suốt rất dày 20
15. Sự hình thành thể vàng Sau khi gò trứng rụng, dịch nang trứng trào ra ngoài buồng trứng, sự co bóp của các sợi cơ trơn nằm trong lớp vỏ ngoài làm cho nang trứng nhăn nheo và được gọi là nang trứng nhăn - Do tác động fibrinogen thoát mạch, máu đọng lại trong hốc nang trứng tạo thành một cục máu đông (thể hồng) - Lớp hạt tăng sinh trở thành tế bào hạt thể vàng: tiết progesteron - Lớp vỏ trong của nang trứng tăng sinh và trở thành tế bào vỏ thể vàng: tiết estrogen và progesteron. 21
16. Do tích cực tăng sinh, tế bào hạt và tế bào vỏ hoàng thể tạo thành một khối tế bào lớn vây quanh cục máu đông. Cục máu đông biến mất. Tế bào hạt nằm ở trung tâm, tb vỏ nằm ở ngoại vi Từ lớp vỏ trong, mạch máu tiến vào, xẻ khối tế bào thành nhiều dây tế bào nối với nhau thành một hệ thống lưới tế bào xen kẽ với hệ thống lưới mao mạch. Thể vàng – tuyến nội tiết kiểu lưới 23