Module bồi dưỡng thường xuyên Tiểu học - Module TH 5: Tổ chức học tập cho học sinh ở lớp ghép - Nguyễn Thanh Thủy

Nội dung text: Module bồi dưỡng thường xuyên Tiểu học - Module TH 5: Tổ chức học tập cho học sinh ở lớp ghép - Nguyễn Thanh Thủy

1. NGUYỄN THANH THUỶ MODULE TH 5 Tæ chøc häc tËp cho häc sinh ë líp ghÐp | 39
2. A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN Module T chc hc tp cho hc sinh trong lp ghép giúp giáo viên hình thành cho HS mt s k nng t chc hot ng hc tp và k nng hc tp. ây là vic làm ht sc quan trng i vi cp Tiu hc — cp hc hình thành cách hc cho HS. Giúp HS bit cách hc tp, k nng hc tp trong nhóm nh, c bit là k nng hc cá nhân (hc tp c lp), to iu kin cho ngi GV t chc có hiu qu bài hc trong môi trng LG. Ngoài ra, còn giúp HS hình thành thói quen và kh nng t hc sut i. iu này rt quan trng trong xã hi hin i. B. MỤC TIÊU I. MỤC TIÊU CHUNG Giúp ngi hc có th: — Nêu ra c nhng c im hc tp ca HS trong LG. — Mô t mt s cách giúp HS bit t câu hi trong khi nghiên cu bài hc và trong khi làm vic theo nhóm. — Ch ra nhng cách giúp hc sinh bit t ánh giá. — Thao tác tng loi yêu cu i vi vic xây dng nn np hc tp ca các hot ng trong LG. — Thc hành các bc giúp HS bit t t chc hc tp c lp (cá nhân và hc theo nhóm) trong môi trng LG. — Th hin tính sáng to trong vic t chc hc tp linh hot, sinh ng trong LG. — Tích cc xây dng cho hc sinh nhng nng lc hc tp c lp. II. MỤC TIÊU CỤ THỂ Sau khi hc xong module này, hc viên có th: 1. Kiến thức — Xác nh c vai trò hc tp theo nhóm trong dy hc LG. — Phân tích c mi quan h ca GV và HS trong hình thc dy hc theo nhóm nh. — Nêu c cách t chc dy hc theo nhóm LG. 40 | MODULE TH 5
3. 2. Kĩ năng Thit k c nhng hot ng hc tp theo nhóm LG. 3. Thái độ Ch ng, linh hot vn dng các hình thc t chc hc tp theo nhóm trong dy hc LG. C. NỘI DUNG Nội dung 1 VAI TRÒ CỦA DẠY HỌC LỚP GHÉP, QUAN HỆ GIỮA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH TRONG TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO NHÓM NHỎ Hoạt động 1: Vai trò của giáo viên trong tổ chức dạy học theo nhóm nhỏ a) HV nêu ra mt s cách duy trì hc tp ca HS các nhóm trình khi GV ang bn làm vic vi mt nhóm trình khác. b) HV la chn các câu di ây a vào hai ct trong bng mô t v c im ca hc tp theo nhóm nh và hc tp cá nhân: — Gii quyt nhng nhim v n gin. — Gii quyt nhng nhim v phc tp. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 41
4. — HS t làm vic. — HS có giao tip vi bn bè. — HS hp tác làm vic vi nhau. — HS giúp nhau, hc hi ln nhau. — HS theo ui nhim v cho mc ích cá nhân. — HS theo ui nhim v cho mc ích chung. Bảng. So sánh học tập theo nhóm nhỏ và học tập cá nhân c im hc tp theo nhóm nh c im hc tp cá nhân — — — — c) HV t kim tra xem mình ã hiu tâm lí ca HS tiu hc cha. Bn ng ý vi nhng ý kin nào và phn i nhng ý kin nào di ây: — Tr em thích GV ch bo cn k tng vic mt? — Tr em thích làm nh ngi ln t qun lí vic hc tp ca mình? — Tr em không th t qun lí vic hc tp ca chúng c? — Tr em thích hc vi nhau? — Tr em thích hc nhng cái có th áp dng c ngay? — Tr em thích c làm nh thy, cô giáo dy hc cho ngi khác? HV lit kê nhng công vic mà mình cho rng c bit quan trng i vi ngi GV dy LG. — xây dng LG ca mình thành mt lp hc tt: — chun b cho mt ngày làm vic có kt qu tt: — tin hành gi dy tt: — ng viên, kích thích HS hc tp: Đọc những thông tin dưới đây để hoàn chỉnh ý kiến của mình. 42 | MODULE TH 5
5. THÔNG TIN PHẢN HỒI — Trong LG, GV có nhim v t chc hc tp cho HS các nhóm trình khác nhau. Vì vy, ngi GV không th cùng mt lúc hng dn, ging dy trc tip cho tt c các nhóm trình có trong lp. Xây dng và phát huy kh nng hc tp t lp ca HS là iu kin thit yu bo m cho HS các nhóm trình trong mt lp có th duy trì hc tp trong hoàn cnh không có GV trc tip cùng làm vic. Chính vì th, dy hc nhóm nh có vai trò c bit quan trng trong dy hc LG. Th nht , kh nng làm vic ca nhóm cao hn kh nng thc hin ca tng HS riêng l do nó có th khai thác sc mnh và nng lc ca mt nhóm HS. Nu nhóm c la chn và hình thành mt cách có ch ích, GV có th giao cho HS cùng làm nhng bài tp, nhng nhim v phc tp hn, lâu hn và nh th, GV có th dành thi gian gii quyt trn vn nhng ni dung ging dy cho nhóm trình khác. Hn na, chính mi thành viên ca nhóm s thy ln lên vi kt qu chung ca c nhóm. Th hai, làm vic trong nhóm, HS có iu kin tho lun vi nhau v nhng thông tin, chia s kinh nghim ca mi ngi, do ó kin thc mà các em ã thu nhn s c c xát và cng c hn; các em hc c cách suy ngh, lp lun và kt qu là các em s c trng thành hn. Th ba , môi trng bn bè da trên nhng mi quan h bình ng nu HS c giao nhng nhim v va sc trong nhóm. Môi trng này s là bc tp dt thun li các em mnh dn khng nh mình, thêm t tin vào kh nng ca bn thân. Th t, hc tp cùng nhau trong các nhóm nh, mi cá nhân có nhim v óng góp vào thành tích chung ca c nhóm s thúc y tng em c gng hoàn thành nhim v ca mình, ng thi các thành viên khác trong nhóm cng theo dõi, qun lí công vic ca tng cá nhân m bo kt qu chung ca nhóm. Quan trng hn, vì thành tích chung ca nhóm, các em s quan tâm n công vic ca nhau, giúp nhau hoàn thành nhim v chung. Qua nhng hot ng nhóm, HS s có kinh nghim giao tip, kh nng nhn thc, k nng t ánh giá c bc l và phát trin, các em tr nên mnh dn, hot bát, t tin hn. Tóm li, trong dy hc LG, vic t chc hot ng nhóm cho HS c coi là mt phng pháp dy hc tích cc có hiu qu. Song GV cn tránh s dng nhóm nh mt cách hình thc hoc lm dng nó mt cách tu tin. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 43
6. Tâm lí la tui và c im hc tp ca hc sinh tiu hc Tr em không tip thu kin thc mt cách th ng và mi HS u có kho kin thc riêng trên c s nhng kinh nghim sng và hc tp trc ó. Dy hc s có hiu qu nu HS thit lp c mi liên h gia nhng kin thc mi hc vi kho kin thc mà các em ã có. Quan trng hn, tr em không ch cn c hc ch, bit tính toán có th dùng chúng trong cuc sng hng ngày mà còn cn c hc nhng hành vi, c ch, nhng li nói và cách suy ngh, lp lun hoà nhp vào cuc sng xung quanh. Hc tp ca HS nh có hiu qu cao trong nhng hot ng thc hành và trong các hot ng mà tr thy thích thú. Mi a tr có nhng kinh nghim và kh nng khác nhau i vi nhng dng hot ng khác nhau và các lnh vc khác nhau. Do ó, mi a tr có mc tip thu kin thc riêng. Quá trình hc tp ca tr din ra mi ni, mi lúc và mi tình hung, không ch trng hc mà c nhà và nhng ni mà các em vui chi. Tr không ch hc t trong sách, báo, mà quan trng hn, các em có th hc t trong nhng hot ng, trong các tình hung trong cuc sng. Tr không ch hc t thy giáo hay ngi ln mà các em có th hc c rt nhiu t bn bè trong nhng bui trò chuyn, tranh lun hay cùng hc vi nhau. GV cn s dng nhng ngun thông tin, t liu phong phú trong sách, báo và c nhng hin tng, tình hung trong cuc sng thc, c bit là kinh nghim và thc t ca chính các em kích thích HS suy ngh, a ra nhng nhn xét, gii thích và ánh giá theo ý kin, quan im riêng ca các em. Hot ng ca giáo viên LG 44 | MODULE TH 5
7. LG bao gm nhng HS các la tui và trình khác nhau, có nhng kinh nghim và nhim v hc tp khác nhau. Chính vì th, môi trng LG có tính a dng nh mt xã hi thu nh. Nhng mi quan h trong công vic và giao tip trên c s trách nhim và tin cy ln nhau s làm các em t tin hn và hc c nhau nhng kinh nghim sng cn thit. GV cn chú ý: T chc lp hc ca mình thành mt môi trng mà mi HS có c hi th hin và phát trin kh nng cng nh trách nhim cá nhân ca mình, c bit i vi các em thiu mnh dn và cha có thành tích rõ rt. T chc lp hc ca mình thành mt môi trng mà các em HS có quan h thân thit vi nhau và luôn có nhu cu c chia s, hc hi ln nhau và giúp nhau. Dy hc LG òi hi GV phi xây dng k hoch bài hc mt cách công phu thu hút tt c HS trong lp hot ng tích cc t n nhng mc tiêu ã t ra cho các NT khác nhau. GV dy LG không th t s quan tâm ca mình n nhóm này hay bài này hn nhóm khác hay bài khác. Có ba câu hi GV cn tr li trong lúc son k hoch bài hc: • HS các NT cn phi nm c cái gì trong bài này? (mc tiêu) • Làm th nào HS hc nhng kin thc hay k nng này tt hn? (Cách t chc và phng pháp) • HS cn bao lâu hoàn thành hot ng này? iu khin mt gi hc LG, GV phi t chc các hình thc dy hc khác nhau nh dy trc tip cho c lp hay cho tng NT hoc cho HS các nhóm khác hc tp c lp khi GV không có mt. Tuy nhiên, GV dy LG nên nh rng hc tp theo nhóm nh có ý ngha giáo dc rt ln bi vì trong nhóm, các em có th cùng nhau gii quyt nhng nhim v phc tp hn và hn na các em có th hc c rt nhiu các k nng cn thit t trong các hot ng chung ca nhóm. GV nên chú ý s dng các hình thc t chc dy hc khác nhau HS hc c nhng kinh nghim làm vic khác nhau. Dy hc LG là mt công vic không d dàng nhng GV có th tìm thy s tr giúp trong môi trng hot ng ca mình: các bn ng nghip, cha m HS và chính các em HS. GV hãy tìm cách lôi cun các lc lng cùng tham gia vào quá trình dy hc mi ngi u có trách nhim và c phát huy kh nng ca mình trong s nghip giáo dc tr em. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 45
8. Cho n nay, dy hc LG vn ang s dng chung h thng chng trình và sách giáo khoa c biên son theo tng lp. iu ó va t ra yêu cu cao i vi GV dy LG, va kích thích tính sáng to và linh hot trong thc t t chc dy hc trong LG ca ngi GV. Trách nhim t chc dy hc giúp các em HS ca mình t n nhng mc tiêu giáo dc ã c t ra là mt òi hi có tính pháp lí và chính vì th, GV buc phi nm vng Chng trình tiu hc và c bit là chng trình ca các NT trong lp mình dy. Tuy nhiên, Chng trình tiu hc và chính sách, quy nh ca B Giáo dc và ào to luôn khuyn khích các GV nói chung, GV dy LG nói riêng có nhng sáng kin ci tin và nâng cao cht lng dy hc. Bn ã có nhng hiu bit ban u v dy hc LG, bn hãy chia s vi chúng tôi và các bn ng nghip nhng suy ngh, ý kin ca mình chúng ta cùng h tr và hp tác vi nhau trong vic t chc dy hc LG. Hoạt động 2: Mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh trong dạy học theo nhóm nhỏ a) HV a ra ý kin ca mình gii thích cho quan im: GV là ngi t chc, hng dn HS hc tp theo nhóm (nu có th, HV tho lun vi nhau). GV GV GV b) HV la chn các t có th hoc không th các câu di ây và a ra ý kin ca mình. • HS có th/ không th t phân công nhim v cho tng cá nhân trong nhóm. GV • HS có th/ không th qun lí công vic ca nhóm. GV • HS có th/ không th hp tác làm vic c vi nhau. GV • HS có th/ không th ôn c, nhc nh nhau cùng làm vic. GV 46 | MODULE TH 5
9. • HS có th/ không th nhn thy thi gian ã trôi i khi ang làm vic trong nhóm. GV • HS có th/ không th gp nhng bt ng gia các thành viên trong nhóm. GV Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Dy hc theo nhóm nh Dy hc theo nhóm nh là hình thc t chc dy hc mà GV phân chia HS trong nhóm cùng trình hay trong LG thành các nhóm nh gm 2 n 7 em các em thc hin nhng nhim v hc tp. ây là mt hình thc t chc hot ng hc tp c lp ca HS. Hình thc này có ý ngha rt quan trng trong dy hc LG, không ch vì nó cho phép GV có iu kin làm vic trc tip vi các nhóm trình khác hay cá nhân trong lp, mà còn có kh nng giáo dc rt ln i vi HS. Chính vì th, GV phi có k hoch xây dng dn cho HS trong lp nhng k nng làm vic trong nhóm t n gin n phc tp các em có kh nng sinh hot và làm vic tt trong nhóm. Trong thc t, GV cn chú ý s dng hình thc t chc dy hc theo nhóm nh nhng tránh xem nó nh gii pháp có th có thi gian làm vic vi nhóm trình khác mà không chú ý phát huy tác dng ca hot ng nhóm i vi s phát trin nhân cách ca HS. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 47
10. Dy hc theo nhóm nh c xem nh mt phng pháp dy hc tích cc do nó òi hi ngi dy phi m nhim vai trò ca ngi thit k và t chc quá trình hc tp ch ng, c lp và tích cc cho ngi hc. Có th hình dung vai trò ca GV trong vic t chc hc tp theo nhóm nh nh ngi thit k ngôi nhà, còn HS là nhng ngi xây dng toà nhà ó. Tuy nhiên, vai trò ó còn ph thuc rt nhiu vào các k nng hc tp theo nhóm ca HS. Do ó, GV cn có k hoch xây dng dn cho HS nhng k nng làm vic t n gin n phc tp các em có kh nng làm vic trong nhóm ngày mt tt hn. Mt khác, GV phi thng xuyên kim nghim li nhn thc ca mình v kh nng ca HS trong các hot ng nhóm. Thc t cho thy, nhóm hc tp ch thc s phát huy tác dng giáo dc nu HS c GV giao cho gii quyt c lp nhng nhim v ca nhóm va vi sc các em. Vi vai trò ca ngi t chc, hng dn cho các nhóm hot ng, ngi GV cn xác nh nhng mc ích cn t ti, xây dng nhim v cho các nhóm; hình thành các nhóm tng ng vi các nhim v, la chn cách tin hành ti u và d kin thi gian thc hin ca các nhóm. GV a ra cho các nhóm nhng nhim v rõ ràng, gi ý cách tin hành và nêu rõ cách ánh giá hot ng ca nhóm cng nh nhng tr giúp khi các em thy cn thit. GV làm nhim v quan sát hot ng din ra trong các nhóm và có mt nhóm nào khi cn thit phi giúp hay ng viên, khuyn khích các em làm vic. giúp HS t c nhng kt qu tho lun nhóm, GV cn to ra c hi HS hot ng c lp, t t chc, phân công và qun lí hot ng trong nhóm ca mình mà không b chi phi bi nhng can thip ca GV khi các em cha thc s cn thit. Khi giao phiu hc tp cho các nhóm, GV có th gi ý cho HS phân công nhim v trong mi nhóm hot ng ca các nhóm c sôi ni và din ra liên tc. Kt qu hot ng ca nhóm và ca cá nhân cn c ghi nhn và ánh giá nâng cao ý thc trách nhim ca HS. Vi vai trò ca ngi thi công, khi làm vic theo nhóm, HS c hc hi ln nhau. Tng HS trong nhóm c bc l mình v nhng vn mà nhóm ang quan tâm. Các thành viên trong nhóm có c hi lng nghe ý kin ca nhau. Các em c trao i và chia s kinh nghim v nhng vn có liên quan n nhim v hc tp ca mình và ca bn. Thông qua hot ng nhóm, nng lc ca cá nhân c phát trin ti a. 48 | MODULE TH 5
11. Hoạt động 3: Tìm hiểu cách giúp học sinh đặt câu hỏi để học 1. Vai trò của việc đặt câu hỏi trong học tập a) HV nh li v lp hc ca mình và cho bit: — HS lp bn có hay t câu hi trong gi hc không? — Các em thng hi v nhng vn gì? — Các em t câu hi trong nhng trng hp nào? b) HV ghi ra nhng hiu bit ca mình v vai trò ca vic t câu hi trong hc tp i vi ngi hc. Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Chúng ta bit rng a tr ngay t khi mi hc nói ã là ngi luôn t câu hi. Chúng thng hi b m, nhng ngi xung quanh nhng câu hi nh: ây là cái gì? Kia là con gì? Ti sao th này? Ti sao th kia? TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 49
12. Chúng hi nhiu n mc có lúc ngi ln phi tht lên: “Hi gì mà hi lm th!”. iu ó chng t s tò mò và tim nng nhn thc ca tr. t câu hi là cách chúng tìm hiu, khám phá th gii xung quanh. Nh vy, gia ình là ni tr hc c sc mnh ca vic t câu hi. Tuy nhiên, khi n trng, tr hi ít hn. Nguyên nhân là do khi nhà tr là “i tác i thoi”ca cha m các em. Còn trng, các em thng c GV nói cho nghe hn là nói chuyn cùng các em. Các em thng là ngi tr li hn là ngi t câu hi do trng GV cha chú ý to c hi và khuyn khích tr t câu hi. Bit cách t câu hi và hi úng là mt yu t giúp HS tin b nhanh trong hc tp. Nhng ngi hc tp hiu qu thng có c im là hay t câu hi cho mình và cho ngi khác. Khi các em t câu hi là th hin: — S khát khao hiu bit, tìm tòi, khám phá ca các em. — Các em có kh nng phát hin vn . — Tính tích cc t duy ca tr, kh nng nh hng trong hc tp và do vy, tr cng hiu bit sâu sc và thu nhn c nhiu kin thc hn. Trong hc tp, ngi hc t câu hi : — Tìm hiu nhng iu h cha bit và mun bit. — Hiu rõ nhim v phi làm. — Gii quyt nhng thc mc cn gii áp. Thc mc thng ny sinh khi: • HS hiu cha y hoc hiu sai v mt vn nào ó trong bài hc. • HS phát hin ra nhng mâu thun, có th là mâu thun gia kin thc này vi kin thc kia, gia kin thc ã hc vi thc t. — Tho mãn nhu cu nhn thc vt ra ngoài khuôn kh chng trình. 2. Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi trong học tập 50 | MODULE TH 5
13. a) HV nh li v các lp mình ã dy và ghi tóm tt nhng câu tr li cho các câu hi sau: — Thng trong 1 tit hc, có bao nhiêu câu hi ca HS c a ra? — HS thng hi ai trong lp (GV hay các bn cùng hc)? — Câu hi ca HS thng có mc ích gì? — Cách t câu hi ca HS ra sao? — HS có ngn ngi khi hi không? b) HV a ra cách gii quyt cho nhng tình hung sau: Trong gi hc, mt HS hi bn mt câu hi có v "ng ngn" làm c lp ci . Bn x lí nh th nào trc tình hung này? Trong gi hc, mt hc sinh hi GV, câu hi t rõ là hôm trc em ã không hc bài. GV này ã t ra bc mình và nói: “Không hc bài c à? Có th mà cng phi hi”. — Bn có nhn xét gì v thái ca GV trên? — Nu là bn thì bn s x lí th nào? Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Vì sao trong lp hc HS thng ít nêu câu hi? Vì các GV không chú ý khuyn khích HS t câu hi, các em thng quen là ngi tr li hn là ngi t câu hi. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 51
14. GV cn khuyn khích và to c hi HS t t câu hi . iu này rt quan trng các em mnh dn t tin nêu câu hi hay nhng thc mc ca bn thân. — Khi giao vic cho HS, GV cn gi ý các em t câu hi giúp các em hiu rõ nhim v c giao. — Khi trình bày xong mt vn nào ó, GV có th khuyn khích HS nêu câu hi bng cách hi HS các em ã hiu cha, còn vn gì cn hi không. — Khuyn khích HS nêu câu hi bng nhng li khích l. + Hình nh em có iu gì mun hi cô và các bn? + Cô và các bn ang ch ý kin ca em. + Bn nào s phát biu nào? — Khi HS nêu câu hi, câu hi ó có th úng hoc có th không. Thái ca GV là: + Trc câu hi úng và hay cn khen ngi. VD: Câu hi ca em rt hay. Em phát hin vn rt úng. + Trc câu hi không úng hoc không hay, tuyt i GV không c chê bai hay dè bu. — ôi khi có nhng câu hi ca HS làm GV lúng túng vì cha tr li c. Trong trng hp này, GV cn bit cách “hoãn binh” ri tìm hiu thêm tr li vào mt dp khác. Tránh tr li cho qua chuyn. — Vi nhng câu hi ca HS, nu tr li ngay s nh hng n thi gian ca tit hc, GV có th hn HS s tr li vào dp khác khi có iu kin. 3. Giúp HS biết cách đặt câu hỏi a) HV tr li câu hi sau: Nhng li HS ca bn thng mc khi nêu câu hi? b) HV a ra ba cách có hiu qu giúp HS phát trin k nng t câu hi. — — — 52 | MODULE TH 5
15. c) Trao i vi ng nghip v nhng vn nêu trên trong bui sinh hot chuyên môn. Thông tin: Trong lp hc, vic nêu câu hi ca GV là hình mu HS hc cách t câu hi. Tuy nhiên iu ó cha HS bit cách t câu hi. giúp HS bit cách hi, GV cn chú ý: — Giúp các em hiu rõ câu hi hi ai, ni dung gì. Ngi hc có th hi bn thân, hi bn và hi GV. Hi bn thân: HS t nêu ra câu hi và t tr li. Bn thân vic bit t nêu ra câu hi và t tìm cách tr li ã là cách rt tt cho vic rèn luyn t duy. Nu gii áp c các câu hi là du hiu ngi hc ã hiu bài. T nêu câu hi, t tr li hay gp nhng HS ln hn và thng din ra trong thi gian ôn tp. Hi bn: HS hi bn khi hc cùng nhau, c bit là trong nhóm nh khi ngi hc hi hoc tr li nhng câu hi do các thành viên trong nhóm t ra. iu ó chng t nhóm hc tp rt tích cc và hiu qu. GV cn lu ý giúp HS bit lng nghe và suy ngh câu tr li khi có bn hi. Hi thy/cô giáo: Câu hi do HS t ra cho GV có th c GV tr li riêng cho HS ó hoc tr li trc lp, hoc có th a ra tho lun trên lp các em t tìm ra câu tr li, qua ó nâng cao hiu bit ca c lp v môn hc. — Giúp HS bit cách nêu câu hi: ôi khi HS mun hi nhng các em không bit cách din t câu hi. Ni dung câu hi li không phù hp vi iu các em mun hi. GV cn chú ý giúp HS bit cách din t câu hi, bit s dng nhng t hi trong ting Vit nh: Ai? Cái gì? âu? Ti sao? Nh th nào? làm gì? Mt s bin pháp phát trin k nng t câu hi cho HS: Trò chi: oán tên con vt Gn vào lng HS mt con vt, yêu cu HS ó t các câu hi cho mi ngi trong nhóm (lp) tr li là “có” hoc “không”, “úng” hoc "sai". HS nào có ít câu hi nht mà oán úng con vt là ngi thng cuc. Chú ý : Trò chi này cng có th chuyn thành trò chi oán các vt, con s, con ch. Trò chi: óng vai HS chi trò chi óng vai, các em óng vai ngi phng vn và ngi tr li phng vn. Ngi tr li phng vn có th là GV, thy hiu trng, TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 53
16. quan chc a phng hay nhân vt nào ó do các em chn. Sau ó, các em chia s vi nhau và cùng ánh giá xem ai có câu hi hay nht. Tp t câu hi: HS tp t câu hi t mt ch cho trc hay mt câu tr li cho sn. Chng hn: vt, nhân vt, a im, con s Ví d: Vi vt, HS có th có rt nhiu câu hi: + Nó là gì? + Nó c làm bng gì? + Ai làm ra nó? + Làm nó nh th nào? + Nó làm gì? t câu hi v nhng gì c hc: Yêu cu HS t câu hi ti lp v câu chuyn ang hc hay ang nghe. Ví d: + Ni dung câu chuyn nói v cái gì? + Nhân vt trong chuyn? + Ý ngha ca câu chuyn? Giao bài tp v nhà cho HS tp t câu hi: GV a ra mt bng, trong ó mt bên vit sn câu tr li. Yêu cu HS vit câu hi tng ng: Câu hi Câu tr li Hoạt động 4: Giúp học sinh biết tự đánh giá a) HV ch ra vai trò ca vic t ánh giá ca HS trong hc tp. — — — 54 | MODULE TH 5
17. b) HV trao i vi ng nghip v vn sau: Vic t ánh giá ca HS ph thuc vào nhng yu t: Các bin pháp giúp phát trin k nng t ánh giá cho HS: c) HV xây dng mt phiu ghi nhn xét và mt thang xp hng cho HS t ánh giá. Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Tác dng ca t ánh giá T ánh giá có vai trò rt quan trng i vi bn thân mi ngi. T ánh giá giúp mi ngi nhn thc úng v bn thân, qua ó giúp h ng x phù hp trong công vic cng nh trong các mi quan h. Tuy nhiên, công vic ánh giá hin nay ch yu là do GV thc hin, HS ít có c hi c tham gia ánh giá và t ánh giá. Vic i mi phng pháp ánh giá òi hi chúng ta phi chú trng hn n vic ánh giá và t ánh giá ca bn thân HS. Vic t ánh giá có tác dng: — Giúp HS nhn thc c nhng mt mnh, mt yu, nhng tin b ca bn thân, trên c s ó iu chnh hành vi cho phù hp vi các mc tiêu giáo dc mà nhà trng mong mun. — Nâng cao ý thc trách nhim i vi vic hc tp, lòng t tin vào bn thân. — Rèn luyn thói quen và kh nng t ánh giá. Các bin pháp giúp HS phát trin k nng t ánh giá Trong thc t, có nhiu ngi ánh giá không úng v bn thân, hoc quá cao (t cao t i) hoc quá thp (t ti). T ánh giá ph thuc vào: — ánh giá ca ngi khác, ca GV v bn thân HS. — K nng t ánh giá. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 55
18. giúp HS phát trin k nng t ánh giá, GV có th to c hi cho HS t ánh giá bng các bin pháp sau: • Xây dng thang xp hng Dùng thang xp hng HS t ánh giá v thái , hành vi ca bn thân. Có th dùng thang 3 bc hoc thang 5 bc, tu theo tng vn và tu theo yêu cu. Ví d: HS t ánh giá kh nng và nn np hc tp K nng 1 2 3 4 5 — Chun b cho hc bài mi — Ghi bài ti lp — c sách giáo khoa — t câu hi — Tr li câu hi — v.v Trong ó: 1: Kém, 2: Yu, 3: TB, 4: Khá, 5: Gii. Phiu t ánh giá kh nng tho lun nhóm H tên hc sinh: T Lp K nng 1 2 3 — Din t — Nêu câu hi — Tranh lun vi bn — v.v Ghi chú: 3: Khá, Gii; 2: Trung bình; 1: Yu kém Phiu t ánh giá hành vi tham gia làm vic nhà giúp gia ình Công vic Thng xuyên ôi khi Cha bao gi — Quét nhà — Ra m chén — Lau bàn gh — Nu cm — B em v.v 56 | MODULE TH 5
19. Phiu t ánh giá thái trc hành vi vi môi trng Hành vi ng ý Không ng ý — Hút thuc lá ni công cng — Gi sch nc u ngun — Chôn rác — Phá rng — v.v • Cho HS chm bài ca nhau GV a áp án cho HS chm bài ca nhau, hoc HS lp trên chm bài ca HS lp di. • HS nhn xét ánh giá ln nhau HS nhn xét ánh giá ln nhau trong nhóm hoc lp v nhng hot ng hay sn phm các em ã làm. Ví d: kt qu bài làm, báo cáo, tit mc vn ngh, kt qu bui lao ng, sn phm th công, m thut • Hng dn HS t xây dng chun ánh giá Trong mt s trng hp nên HS bàn bc vi nhau t xây dng chun ánh giá. Ví d: Kt qu biu din tit mc trong liên hoan vn ngh, ánh giá bui trng bày kt qu hot ng ngoi khoá. Nội dung 2 HỌC TẬP ĐỘC LẬP CỦA HỌC SINH LỚP GHÉP TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 57
20. Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm học tập của học sinh trong lớp ghép a) HV chn nhng t thích hp trong ngoc n ghép vào ch chm thành câu làm rõ c im môi trng hc tp trong LG. — HS trong LG có nhng trình ( nh nhau/ khác nhau) . — Trong LG, HS có kh nng, mc thành tích hc tp ( nh nhau/ khác nhau). — HS LG hc theo chng trình ca ( mt/ hai hay nhiu trình lp). — Trong LG HS các NT khác nhau tham gia vào nhng hot ng (nh nhau/ khác nhau). — Các NT trong mt LG có khi GV (làm vic chung/ riêng vi nhóm nào ó). — GV (có th/ không th) s dng mt chng trình chung dy cho tt c các nhóm trong lp. — GV (có th/ không th) dy trc tip cho NT nào ó trong sut gi hc. — GV (có th/ không th) lúc nào cng áp ng nhu cu hc tp khác nhau ca các HS trong lp. — LG (có th/ không th) thiu nhng s h tr ca các tài liu cho HS. — LG (có th/ không th) nhn s tr giúp t các HS ca mình. b) HV xây dng tóm tt nhng c im hc tp ca HS trong LG: c im Rt nhiu Nhiu Không nhiu Hc tp cá nhân Hc tp vi bn cùng NT Hc tp vi bn khác NT Hc tp trong nhóm nh các bn cùng trình Hc tp trong nhóm nh các bn a trình Khác na là: 58 | MODULE TH 5
21. c) HV da trên nhng tóm tt phân tích yêu cu c bn i vi HS trong hc tp LG: — HS cn phi — Vic t qun ca HS trong hc tp LG cn phi — Vic hc tp và giúp ca HS trong lp cn phi Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI T chc hot ng hc tp c lp ca hc sinh Khai thác vic hc tp c lp ca HS là mt hng chính thích ng vi hoàn cnh mà GV phi phân phi thi gian ging dy ca mình cho các NT khác nhau trong tng tit hc. Mt khác, hc tp c lp là giai on c bit quan trng HS chuyn nhng thông tin, kin thc các em va hc vào trong nhng mi quan h bên trong tr thành tài sn trí tu ca riêng mình. Chính vì th, t chc hc tp c lp ca HS có ý ngha rt quan trng cn c GV t chc mt cách cn thn. duy trì vic hc tp c lp ca HS, GV cn thit k nhng bài tp, nhim v áp ng c các mc kh nng khác nhau ca HS. Bên cnh nhng nhim v va sc và hp dn, GV cn chú ý n nhng hình thc ánh giá, khen thng thích hp ng viên, kích thích HS theo ui nhim v c giao n cùng. GV cn xây dng trong lp kho trò chi hc tp, nhng câu vui, bài tp hp dn khuyn khích HS suy ngh, phát trin kin thc cùng nhiu sách, báo, truyn và các tài liu tham kho phong phú HS s dng khi có thi gian ri. Mt thách thc rt ln i vi GV dy LG là vic áp ng nhng nhu cu khác nhau ca tng cá nhân HS hoc nhng cá nhân có kh nng và kt qu hc tp khác nhau, có s phát trin th cht và nhn thc xã hi TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 59
22. khác nhau trong lp hc ca mình. Trong hoàn cnh ó, kh nng làm vic c lp ca HS s va to cho GV có iu kin làm vic trc tip vi các NT khác hay nhng nhóm nh ang thc hin nhng hot ng òi hi s hng dn cht ch ca GV, va cho phép các cá nhân có th t hc áp ng nhng nhu cu ca bn thân. Vì vy, trong LG, vic u t ào to HS thành ngi có kh nng hc tp c lp là s u t khôn ngoan và cn thit i vi ngi GV dy LG. Hc tp c lp là du hiu c bn v s khác bit gia dy hc truyn thng, hng vào ngi dy và dy hc hin i, hng vào ngi hc. ó không ch là s i mi phng thc dy hc mà là mt s i mi toàn din trong quan nim v ngi hc, vic hc, ng c hc tp và môi trng lp hc. Trong dy hc hin i, ngi hc là ngi gi vai trò ch ng, c lp, c kích thích bi chính s ham hiu bit ca bn thân và c nh hng theo nhng vn hay nhim v ã c xác nh và c s tr giúp ca rt nhiu các ngun tài liu khác nhau. Hc tp c lp òi hi rt cao i vi ngi hc ngay t lúc bt u và trong sut quá trình thc hin nhim v t c mc tiêu ã t ra: — Ngi hc có trách nhim vi vic hc tp ca mình và t la chn con ng hc tp phù hp vi mình. — thc hin nhim v, ngi hc s quan tâm vào các hot ng hay các nhim v mà không cn da vào s khuyn khích hay ch dn ca ngi ln. — Ngi hc có tính k lut, có kh nng t kim soát và qun lí vic hc tp ca mình. H có lòng t tin, tính sáng to, c lp và kiên trì theo ui mc ích hc tp ã t ra. Tuy nhiên, kh nng hc tp c lp là kt qu ca chính quá trình hc tp c t chc HS hc c nhng k nng hc tp cn thit. Có nhng iu kin nht nh thúc y HS hc nhng k nng hc tp cn thit cho vic t hc thành công. Chính vì vy, GV dy LG cn phi xây dng nhng iu kin và có chin lc hình thành cho HS nhng k nng hc tp c lp. GV cn: + Xây dng môi trng lp hc sao cho HS có th tp trung, chú ý vào hc tp và có th s dng các thit b, dùng và nhng hc liu cn thit mt cách d dàng. + Nuôi dng lòng ham hiu bit ca HS bng cách khuyn khích tr t câu hi và lng nghe tr hi; ng viên tr tìm tòi, khám phá kin thc. 60 | MODULE TH 5
23. + Tp cho tr nhng k nng t qun cn thit: xây dng và chp hành quy nh ca lp, tit kim và gi úng thi gian ã nh, ôn c, nhc nh nhau thc hin nhng quy nh chung. + Xây dng môi trng bn bè thân thin trong lp các em cùng nhau hc tp và tng tr, giúp nhau thc hin tt các nhim v hc tp. Hoạt động 2: Tìm hiểu nền nếp học tập của học sinh trong lớp ghép a) HV a ra nhng lí do chính gii thích rng cn xây dng nn np ca lp hc. — — — b) HV ghi mt s kí hiu và quy nh mà HV ã dùng trong lp hc ca mình trc ây : — HS có th nhn bit c nhng yêu cu ca GV mà GV không cn nói TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 61
24. — HS có th yêu cu GV gii áp nhng thc mc trong hc tp khi GV ang ging bài — HS có th yêu cu giúp khi các em gp khó khn trong lúc ang làm bài — HS có th tip tc vic hc khi ã làm các bài c giao xong trc các bn khác c) HV a ra nhng cách gii quyt các tình hung mà GV LG thng gp trong lp ca mình: Tình hung 1 Trong khi GV ging bài cho NT này và giao cho HS các nhóm trình khác làm bài tp trong sách: — GV làm th nào nhn ra c HS các nhóm ang gp khó khn? — GV làm gì khi bit mt s HS không th t làm bài mt mình c: — GV làm gì khi bit mt s em ã hoàn thành bài sm hn các bn trong nhóm Tình hung 2 Khi GV ging bài cho NT này ng thi giao cho các nhóm HS các NT khác cùng thc hin các nhim v ca nhóm: — GV làm th nào nhn ra c các nhóm HS ang gp khó khn? 62 | MODULE TH 5
25. — GV s làm gì nu mt nhóm nào ó các HS không chu hp tác vi nhau? — GV s làm gì nu mt s nhóm HS ã hoàn thành xong nhim v sm hn các nhóm khác? Tình hung 3 GV t chc cho các nhóm trình ln cùng làm vic theo nhóm nh hoàn thành nhng nhim v giao cho nhóm trong khi các NT bé làm bài cá nhân: — GV s làm th nào nhn ra c nhóm nào hay HS nào ang gp khó khn? — GV s làm gì nu bit mt s HS nhóm trình ln ã làm xong bài sm hn các nhóm khác trong khi mt s em NT bé ang gp khó khn? — GV s làm gì nu bit mt s HS NT bé ã làm xong bài sm hn các nhóm khác trong khi mt s HS NT ln ang gp khó khn? d) HV a ra các ý kin tóm tt ca mình v các tình hung va nêu xây dng mt s quy nh chung cho HS trong LG: — cho các NT trong lp không làm nh hng n vic hc tp ca nhau — nhn bit nhng HS, nhóm HS ang có nhu cu c giúp trong khi GV không trc tip làm vic nhóm ó TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 63
26. — giúp nhng HS, nhóm HS ang có nhu cu c giúp trong khi GV không có mt ó — to iu kin cho nhng HS, nhóm HS hoàn thành nhim v sm hn các bn hay các nhóm khác có th tip tc hc tp theo nh kh nng ca mình trong khi GV không có mt ó Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Nn np ca mt lp hc c xây dng trên c s nhng quy nh riêng trong tng lp i vi nhng hot ng và nhng hành vi ca mi thành viên trong ó, nhm to cho lp hc mt môi trng vt cht và tinh thn thun li cho hc tp cng nh nhng mi quan h gia các cá nhân. Trong LG, nn np còn phi m bo các nhóm HS có nhng hot ng khác nhau không làm nh hng n nhau và có th phi hp vi nhau nhng khi cn thit. Hn na, nn np còn to nhng iu kin cho nhng nhu cu ca các cá nhân trong lp có th c áp ng mt cách tt nht. mi lp, GV và HS phi cùng nhau xây dng nhng quy nh chung to nên nn np riêng cho lp hc ca mình và khi ã c thng nht thì tt c các thành viên cn tôn trng và chp hành nó. Trc ht, GV và HS cn thng kê nhng dùng, sách báo có trong lp và tho lun nên chúng âu, ai dùng và dùng khi nào. Mc ích ca vic sp xp này là mi HS có th tip cn các dùng hc tp mt cách thun li nht và không nh hng n nhng ngi khác trong lp. GV và HS cn thng nht h thng kí hiu n gin và d hiu ch nhng vic làm hay cách thc thc hin hot ng nào ó thng xy ra trong nhóm hay trong c lp. Ví d: GV thng hay dùng ch B vit trên góc bng lp nhc HS dùng bng con làm bài. Trong lp cng cn có quy nh v nhng du hiu c dùng trao i gia HS và GV trong nhng trng hp riêng mà không gây nh hng n các HS khác. Ví d, GV quy nh cho HS ang cn c giúp hay có nhng nhu cu riêng c ra hiu cho GV lúc cn, ví d c vàng trc mt và nhng tín hiu áp li ca GV mà không cn dng hot ng. 64 | MODULE TH 5
27. Trong LG, GV và HS cn chú ý xây dng nhng quy nh m bo các nhu cu cn thit cho hc tp ca HS u c áp ng nhanh nht và tt nht trong hoàn cnh ca mình. GV cn tính n nhng kh nng m bo bt c HS nào cng u duy trì c liên tc vic hc ca mình dù trong hoàn cnh có GV hay không. H thng hc liu và nhng sách, báo trong lp cng nh nhng trò chi hc tp cho cá nhân và nhóm, nhng câu vui là nhng tr lc cho GV trong vic tho mãn nhu cu hc tp ca nhng HS có mc tip thu bài và k nng thc hành tt hn các bn cùng trình . H cng có th c thu hút vào nhng hot ng tr giúp các bn chm hn trong nhóm cùng trình hay các bn nhóm trình thp hn. Nhng quy nh c th v cách yêu cu giúp và phân công các HS trong lp giúp các bn khác khi cn cng là mt b phn quan trng trong vic xây dng nn np trong LG. Hoạt động 3: Học tập độc lập của học sinh trong lớp ghép a) HV cho ý kin nhn xét v nhng vic GV phi làm di ây mc rt quan trng/ quan trng/ không quan trng lm duy trì hc tp ca cá nhân HS trong LG. Rt quan Quan Không quan Ni dung trng trng trng lm HS bit rõ nhim v ca mình Nhim v va sc i vi HS Nhim v hp dn i vi các em HS nhn c s tr giúp lúc cn thit Có ngi nhc nh HS chú ý làm bài HS phi báo cáo công vic HS s b phê bình nu không hoàn thành công vic Có nhng quy nh v gi gìn trt t, k lut trong lp GV kim tra công vic ca HS sau ó HS s c khen nu hoàn thành bài c giao Cái khác na là TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 65
28. b) HV la chn nhng vic c a ra di ây, sp xp vào các ct tng ng trong bng theo th t u tiên ch ra cho HS nhng vic quan trng các em phi làm xác nh c nhim v ca bn thân, thc hin tt nhim v c giao, kim tra và báo cáo kt qu ã làm c. (1) HS cn so sánh bài làm vi yêu cu ã t ra. (2) HS cn vch ra k hoch thc hin nhim v ca mình. (3) HS cn chú ý c, nghe yêu cu bit rõ nhim v ca mình phi làm. (4) HS cn t nh hng n ích mt cách y và tt nht, i t d n khó, t câu u n câu cui. (5) HS cn ánh du nhng câu khó, xác nh nhng khó khn, vng mc. (6) HS cn bit tìm s h tr bên ngoài: t sách, v ghi bài n các bn và GV. (7) HS cn tìm mi quan h gia các câu hi vi nhng kin thc các em ã bit. (8) HS cn trình bày bài làm mt cách rõ ràng nht. (9) HS cn xem li nhng vic mình ã làm, sa cha và hoàn thin bài làm. Xác nh c nhim v Tp trung thc hin Kim tra và báo cáo c giao nhim v n cùng kt qu ã làm c — — — — — — — — — — Khác na là — Khác na là — Khác na là Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. 66 | MODULE TH 5
29. THÔNG TIN PHẢN HỒI Dy hc trc tip cho cá nhân GV thc hin dy hc trc tip cho cá nhân HS trong lp là hình thc t chc dy hc gia thy và mt trò, da trên yêu cu c th ca cá nhân ó. Dy hc cá nhân c coi là mt cách thc dy hc hiu qu cao nht bi vì nó áp ng c tt nht mc yêu cu và phát trin ca cá nhân. Tuy nhiên, không th s dng dy hc cá nhân cho tt c HS trong LG mà ch có th s dng cho mt vài em HS c bit, thng là nhng em có tip thu chm hn các bn khác hoc b ngt quãng thi gian hc vì nhng lí do nào ó. có th thc hin dy hc trc tip cho cá nhân trong gi hc, GV cn có nhng bin pháp iu khin thích hp vi hot ng hc tp ca các HS và các nhóm HS khác: giao bài cho các em làm vic trong nhóm hay làm vic cá nhân. Cn lu ý rng thi gian dành cho vic dy hc trc tip cho cá nhân không th kéo dài vì nh vy s làm nh hng n vic hc tp ca s ông các em trong lp và t ó hình thành k nng hc tp c lp cho HS. Hc tp c lp ca HS là mt b phn quan trng hp thành hot ng dy hc trong LG, bi l không phi lúc nào HS cng có c c hi tip xúc trc tip vi GV do GV có trách nhim vi hai hay nhiu nhóm trình . Mt khác, hot ng c lp ca cá nhân HS cng là giai on rt TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 67
30. quan trng trong quá trình nhn thc ca ngi hc, chuyn hoá thông tin, kin thc mi vào trong h thng kin thc ã có ca chính ngi hc. Các k nng cn thit HS có th t t chc và qun lí vic hc tp c lp ca mình là rt a dng và phc tp. iu cn ghi nh là tt c các k nng u ch hình thành và phát trin c trong quá trình ngi ta s dng chúng. Vi HS tiu hc, do mi làm quen vi vic hc nên các em cn c luyn dn mt s nhng k nng c bn ca hot ng hc. Trc ht, GV cn to cho HS có c hng thú hc tp và khuyn khích các em có nhng m c, nguyn vng c bay cao, bay xa vi vn kin thc ca mình. GV cn t chc lp hc sao cho nó tr thành ngôi nhà th hai thân thng i vi các em; cuc sng sinh hot và hc tp vi các bn và GV lp mang li cho các em nhiu nim vui và hiu bit mi. GV cn tp trung vào dy tr bit cách xác nh yêu cu và nhim v t ra cho chúng trong nhiu trng hp khác nhau. iu ó gn lin vi nhng yêu cu v c, nghe và hiu c ngôn ng. Khi tr hiu c yêu cu t ra cho mình, tr s nh hng hot ng nhanh và phù hp hn. Vì th, nhng câu hi cho HS cn c GV trình bày tht rõ ràng và d hiu. i vi tr nh, rt khó duy trì mt hot ng cá nhân nào ó lâu dài vì các em còn rt hiu ng. Trên lp có th giao cho cá nhân làm nhng bài tp thc hành nh. Vic thay i hình thái làm vic, lúc làm vic cá nhân, lúc theo nhóm cp ôi, lúc nhóm nh s phù hp vi các em hn. GV cn gi s chú ý ca tr v thi gian mà tr có th dùng cho mt công vic nào ó và nhng phng tin, công c hay s tr giúp nào ó mà chúng có th có khi cn. GV cn ng viên các em tp trung vào nhim v ang làm và tìm ra nhng cách gii quyt khác nhau cho mt vn . GV nên tránh vic giao cho các em quá nhiu bài tng t nhau va gây nhàm chán va không khuyn khích các em tìm tòi, sáng to nhng cách i mi. GV nên chú ý s dng nhng loi bài, nhng câu hi kích thích s nghi vn ca tr, òi hi các em phi phát hin vn và bit t ra nhng câu hi hc. Rèn luyn cho các em nh bit làm vic mt cách cn thn và bit phát hin vn s là s chun b tâm lí cho hc tp tích cc và sáng to. 68 | MODULE TH 5
31. GV cn chú ý rèn cho HS cách trình bày tng minh các công vic và bit cách bin lun cho công vic ca mình. GV cn to iu kin HS chng minh tính úng n trong cách thc hin cng nh kt qu công vic các em làm. Trong hoàn cnh LG, GV cn huy ng các HS vào công vic t qun trong tng bàn, tng t hay nhóm trình . Các em không ch nhc nh nhau gi gìn trt t trong lp, mà còn giúp nhau khi cn. Nhng k nng yêu cu ngi khác giúp cng nh ging gii cho ngi khác hiu bài, cách làm bài u rt có li cho ngi hc. GV cn giúp HS bit a ra nhng nhn xét và ánh giá v thành tích hc tp ca mình. iu quan trng là giúp tr bit rút ra nhng kinh nghim t nhng bài làm ca mình. GV khuyn khích tr tìm ra c ch sai và thiu sót ca bn thân khi gii quyt mt bài tp hay nhim v hc tp nào ó. S tìm kim cho chính mình li gii áp cho câu hi ti sao, vì sao s có ý ngha rt ln cho hc tp lâu dài ca các em, vì qua ó các em bit cách và có thói quen tìm kim và gii thích cho nhng cách i ca mình. Cng chính vì th các em s tìm c con ng mi, kinh nghim mi cho hc tp. Nội dung 3 TỔ CHỨC HỌC THEO NHÓM NHỎ Ở LỚP GHÉP CÓ HIỆU QUẢ TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 69
32. Hoạt động 1: Học cùng bạn trong nhóm a) HV cho ý kin ca mình v nh hng ca nhng mi quan h gia các thành viên trong nhóm c k di ây n hot ng ca nhóm: — Quan h kim tra ln nhau — Quan h hp tác bình ng — Quan h bn bè thân thit — Quan h ngi lãnh o và ngi b lãnh o b) HV la chn mt trong nhng mô hình quan h có ý ngha nht i vi HS tiu hc và nêu ra nhng cách xây dng và áp dng trong lp hc ca mình. — Phân công các thành viên trong nhóm: — Qun lí trong nhóm: 70 | MODULE TH 5
33. — Nhim v ca các cá nhân trong nhóm: HS 1 HS 2 HS 3 HS 4 HS 5 — ánh giá kt qu ca nhóm và các cá nhân: c) HV ánh s th t t 1 tr i cho nhng yêu cu ch ra cho HS khi làm vic trong nhóm ã c lit kê trong bng sp xp các mc quan trng nht, nhì Trách nhim cá nhân Trách nhim vi các bn, vi nhóm — xut ý kin riêng — Tip nhn các ý kin khác — Nhn phân công ca nhóm — Giúp bn khi cn — Thc hin nhim v c giao — ng viên, nhc nh bn — Yêu cu bn giúp khi cn — Góp ý cho công vic ca bn — Trao i thông tin — Lng nghe ý kin ca ngi khác — Báo cáo công vic — Tha nhn s óng góp ca ngi khác — Khác na là — Khác na là d) HV cho ý kin nhn xét v vic trin khai trong thc t ca mình: — HS ca bn ã áp ng c nhng yêu cu nào? — Yêu cu nào là khó nht i vi HS ca bn? TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 71
34. — Bn có kinh nghim gì hay trong vic giúp các em có c nhng k nng trong vic hc cùng các bn trong nhóm nh? Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Kh nng làm vic vi ngi khác là mt nhân t rt quan trng trong s phát trin ca mi ngi, bi l trong cuc sng ca con ngi, có th nói hu ht các hot ng chúng ta u làm cùng ngi khác. Khi còn nh, tr c sng trong môi trng gia ình và ch yu nhn s chm sóc ca ngi khác i vi mình. Nhà trng là ni u tiên tr sng trong môi trng xã hi, bt u có trách nhim cá nhân và có trách nhim vi ngi khác, vi xã hi. Chính vì th, t chc cuc sng trong lp hc và nhà trng các em dn có nhng thói quen, k nng làm vic và sinh hot cùng ngi khác là s chun b tích cc cho cuc sng ca các em ch không ch cho hc tp trong LG. Hot ng cùng các bn trong nhóm là mt cách rt tt HS hc c nhng cách sng và làm vic cùng ngi khác. Trong lp hc, GV có th t chc các hình thc hot ng vi các yêu cu phc tp dn các em tp cách hot ng chung cùng ngi khác. Nhng hot ng cp ôi vi 1 bn khác, cùng nhau hc hay làm mt vic gì ó ri trao i vi nhau là mt cách c dùng khá ph bin trong các lp u tiu hc. Trong nhng hot ng cp ôi các em có th hc c cách thc hin các công vic ca mình và nhc nh, ôn c bn cùng thc hin nhim v c giao. Tuy nhiên, trong nhng hot ng cp ôi, GV cn to iu kin các em c chia s, tâm s vi nhau, khuyn khích các em quan tâm, ng viên và giúp bn trong nhóm ca mình. Qua ó các em s mnh dn hn trong giao tip vi nhiu ngi và có kh nng hoà hp vi ngi khác. Vi nhng hot ng trong nhóm c t chc công phu, các em s c tp dt nhng k nng hp tác cùng ngi khác: các em bit phân chia nhau công vic chung và gánh vác trách nhim ca mình, các em bit quan tâm, giúp nhau, bit tôn trng cng nh tha nhn giá tr ca mình cng nh ca bn trong thành qu chung ca nhóm. iu mà GV nên chú ý là t chc cho các em hc tp theo nhóm hn ht phi hng n nhng giá tr giáo dc i vi các em ch không ch nhm 72 | MODULE TH 5
35. vào gii quyt mt công vic c th nào ó, bi vì lúc này các em ang cn hc cách hc và cách sng mà nhng tri thc chúng ta ang dy cho tr ch là phng tin dy các em phng pháp tip cn và chim lnh tri thc loài ngi. Hoạt động 2: Tổ chức dạy học theo nhóm ở lớp ghép Bng kinh nghim ging dy ca mình, HV hãy in vào bng di ây các kiu chia nhóm trong LG. Bảng. Các kiểu nhóm được sử dụng trong dạy học LG Thng xuyên Thnh thong Có th Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Nhóm Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Cách thành lp nhóm LG Có rt nhiu cách khác nhau thành lp các nhóm nh, thông thng ngi ta có ba cách thành lp nhóm nh: Chia nhóm theo cách gi s , theo biu tng và chia theo màu sc . TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 73
36. * Chia nhóm theo cách gi s: Tu theo mc ích ca tng hot ng, GV d kin s ngi trong mi nhóm và s nhóm trong lp có cách chia thích hp. Ví d 1 : Lp có 20 HS, hot ng cn t chc 5 nhóm, mi nhóm 4 ngi. Cách làm nh sau: — Ln lt cho HS m t 1 n 5 và em tip theo li m t 1 n 5 cho n ht. GV thông báo em s 1 ngi vi em s 1, s 2 ngi vi s 2 em s 5 ngi vi em s 5. Nh vy, mun chia lp thành bao nhiêu nhóm thì cho HS ln lt m t 1 n ch s nhóm nh chia. Sau ó cho nhng HS có cùng s ngi vào mt nhóm, ta s c s nhóm nh chia. * Chia nhóm theo biu tng: Các loi hình hc: (hình vuông, ch nht, tam giác, hình thoi ) hoc các loài hoa (hoa hng, cúc, sen, dâm bt ). S loi hình, loi hoa ph thuc vào s nhóm nh chia. Tu theo mc ích ca tng hot ng mà chun b s phiu ca mi loi hình, loi hoa Ví d 2: Lp có 16 HS, mun chia thành 4 nhóm thì chun b 4 loi hình (ch nht, hình vuông, hình tam giác, hình tròn hoc 4 loi hoa nào ó). * Chia nhóm theo màu sc: Cng tng t nh cách chia trên, s giy màu phát ra tu thuc vào s nhóm nh chia. S phiu mi màu chính là s ngi trong nhóm. Tu theo mc tiêu ca tng hot ng có cách chia sao cho không mt nhiu thi gian. Ngoài ra, có ni GV còn chia nhóm bng cách cho HS ngi bàn trên quay xung bàn di làm thành mt nhóm. Khi chia nhóm xong, phi t tên nhóm cho d gi nh nhóm 1, 2, 3 hoc nhóm hoa lan, hoa cúc iu quan trng là sau khi chia nhóm xong phi bu nhóm trng iu hành công vic tho lun ca nhóm, th kí ghi li ý kin tho lun ca các bn trong nhóm, báo cáo viên báo cáo trc lp ý kin tho lun ã c thng nht ca nhóm và cui cùng là các thành viên, nhng ngi tích cc tham gia tho lun óng góp ý kin xây dng thành báo cáo chung ca nhóm. Các kiu nhóm hc tp LG: • Nhóm cùng trình c thành lp t nhng HS cùng mt nhóm trình . Da vào mc ích và c im ca tng hot ng hc tp mà 74 | MODULE TH 5
37. GV chia các HS tng nhóm trình thành nhng nhóm nh t 2 HS tr lên. • Nhóm nhiu trình c thành lp t nhng HS hai hay nhiu trình khác nhau. Tu theo mc ích và tính cht hot ng c th, ngi ta nhóm các HS nhiu trình khác nhau vào mt nhóm nh hot ng cùng nhau. Nhóm nhiu trình thng c t chc nhm giúp cho HS hc tp kinh nghim ca nhau trong vic nghiên cu và hc tp mt lnh vc chung nào ó hoc các em lp ln có th giúp các em lp bé. • Nhóm cùng nng lc, s trng c thành lp t các HS có nhng s thích, say mê v mt môn hc hay hot ng nào ó trong cùng nhóm trình hay khác nhóm trình . Ví d nh nhóm toán, v, nhóm sáng tác th vn Hot ng ca các nhóm này c t chc nh nhng câu lc b nh trong lp va áp ng hng thú và phát trin nng lc riêng ca các em, va óng góp cho các phong trào hc tp ca lp. • Nhóm hn hp là nhóm không phân bit gii tính, trình la tui (bao gm HS các lp 1, 2, 3, 4, 5) c thành lp t chc các hot ng giáo dc cho HS v “Môi trng an toàn và phòng tránh tai nn cho HS” hoc v “Giáo dc k nng sng” Trong LG còn có rt nhiu các kiu nhóm nh khác nh: nhóm theo gii tính, nhóm cùng tui v.v Tu tng hot ng và nhng mc ích t ra mà GV có th to thành các nhóm khác nhau cho phù hp. Ví d, khi ging v mt s ch có tính nhy cm v gii nh v sinh em gái, giáo dc k nng sng, GV có th chia nhóm gm c HS nam và n giúp cho HS nam hiu bit v mt s c im tâm, sinh lí ca các bn HS n, HS nam s thông cm, chia s và giúp các bn gái nhiu hn. Tuy nhiên, ôi khi cng phi thành lp các nhóm HS n riêng các em có th cm thy thoi mái, ci m bày t nhng suy ngh, kinh nghim ca bn thân và gia ình cho nhau. Các hình thc chia nhóm: * Nhóm cp ôi (2 ngi): ây là hình thc HS trao i vi bn ngi i din hoc ngi cnh nhau gii quyt tình hung do GV t ra hoc s dng khi cho HS chm, sa bài cho nhau (bài tp vit, chính t ). Hình thc chia nhóm này thng c s dng nhng lp u cp, phù hp TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 75
38. vi c im tâm, sinh lí la tui ca các em trong bui u n trng. Dn dn, GV có th giao cho HS thc hin nhng nhim v phc tp hn. t chc dy hc theo nhóm, trc ht GV cn la chn mt s ni dung phù hp i vi nhóm HS làm vic c lp. Thng nhng ni dung cho HS làm vic trong nhóm phi có tính phc tp nht nh tt c các em nhn thy cn phi hp sc nhau cùng làm (nhng nhim v n gin s không kích thích HS làm vic tp th). Sau ó, GV d tính s lng ngi cn thit cho công vic ó trong mt khong thi gian nht nh (tng ng vi lng thi gian GV dành làm vic trc tip vi NT khác trong LG). * Mi nhóm nh trong LG nên có t 2 — 5 em. u im ca nhng nhóm này là gn nh, d dàng huy ng toàn b thành viên vào gii quyt các nhim v ca nhóm. Còn nu nhóm quá ông thì s khó qun lí c các hot ng ca nhóm. Nhng nhóm này thng c t chc HS gii quyt các bài tp tình hung hoc bài tp vn dng tri thc mi. Khi chia nhóm xong, GV nên giao nhim v c th, rõ ràng cho tng nhóm. Cn nêu lên nhng yêu cu v kt qu c th ca c nhóm cng nh ca tng cá nhân. ây là khâu c bit quan trng bi vì nhim v giao cho nhóm và cách ánh giá kt qu s quyt nh mc hp tác, giúp gia các thành viên ca nhóm trong quá trình hot ng chung. Trong hot ng nhóm, nhiu khi các thành viên trong nhóm có th c giao nhim v hoàn thành nhng công vic ging nhau, ví d nh cùng làm nhng bài tp rèn luyn k nng n gin. Hình thc giao vic nh th khá n gin. s dng hình thc giao vic này có hiu qu, GV cn chú ý to ra nhng tng tác, nhng mi quan h công vic liên i gia các thành viên trong nhóm vi nhau: các em cùng c trong nhóm, các bn lng nghe góp ý, nhn xét và giúp bn sa li phát âm. Sau nhng hot ng nhóm, GV cn chú ý ghi nhn, ánh giá hot ng ca nhóm, có th thông qua kim tra mt cá nhân khuyn khích các em có trách nhim và quan tâm n nhau. * Tng t nh vy, ngi ta xây dng “nhóm xut phát” và “nhóm chuyên sâu” áp dng cho vic hc bài mi hay tìm hiu v mt ch mi. “Nhóm xut phát” là nhóm khi im ban u c hình thành các HS cùng nhau thc hin mt nhim v chung, cùng tìm hiu v mt ch 76 | MODULE TH 5
39. nào ó có tính tng th. Trong nhóm s phân công mi thành viên có trách nhim i vi mt khía cnh hay mt ni dung nht nh nh thu thp thông tin, hiu rõ ni dung và gii thích cho các bn trong nhóm cùng hiu v ni dung ó. “Nhóm chuyên sâu” là nhóm các HS có cùng mt nhim v nh nhau c tp hp li t các nhóm xut phát cùng tìm hiu nhng thông tin v mt khía cnh hay mt ni dung nht nh. Các HS này sau khi cùng làm vic trong nhóm chuyên sâu nm vng ni dung c phân công, s tr v nhóm xut phát (ban u) ca mình chia s vi nhau v nhng thông tin h ã thu hoch c các nhóm chuyên sâu. Mi em va có nhim v trình bày li nhng thông tin mà các em ã thu hoch c t các nhóm chuyên sâu ca mình cho các bn trong nhóm, va lng nghe thông tin v nhng ni dung khác mà các bn trong nhóm có trách nhim thu thp c t các nhóm chuyên sâu khác gii thiu li trong nhóm. Kt qu là mi ngi trong nhóm s có nhng hiu bit y v toàn b ch hay toàn b các ni dung ca bài hc. Ví d: Lp hc có 16 HS chia làm 4 nhóm, mi nhóm có 4 em. Nhim v chung ca nhóm xut phát là: Quan sát cu to ca cây u, nhn xét chung v cu to và s phát trin ca nó. Các thành viên trong nhóm xut phát c phân công nh sau: Mt HS làm nhim v A: Quan sát b r Mt HS làm nhim v B: Quan sát thân Mt HS làm nhim v C: Quan sát lá Mt HS làm nhim v D: Quan sát hoa, qu Nhóm chuyên sâu gm nhng HS có nhim v nm vng thông tin nhn c t nhóm xut phát. Theo ví d trên s có 4 nhóm chuyên sâu. + Tt c các em có nhim v A ca 4 nhóm xut phát hp li và trao i v kt qu b r ca cây u. + Tt c HS làm nhim v B ca 4 nhóm xut phát hp li và trao i v kt qu v thân cây u. Sau ó 4 thành viên ca 4 nhóm chuyên sâu s tr v nhóm xut phát (nhóm ban u) cùng xây dng mt báo cáo chung v kt qu quan sát cu to ca cây u. Hình thc này c mô t s sau: TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 77
40. Sơ đồ nhóm xuất phát và nhóm chuyên sâu 1 2 1 2 1 1 2 2 3 4 3 4 1 1 2 2 1 2 1 2 3 3 4 4 3 4 3 4 3 3 4 4 4 Các nhóm xut phát Các nhóm chuyên sâu iu cn chú ý khi t chc dy hc theo nhóm: • GV phi thit k c nhng nhim v phù hp, sao cho mi HS u có trách nhim xây dng kt qu chung ca nhóm. Trong hot ng, nhóm cn m bo tng tác gia các thành viên trong nhóm. • GV cn chú ý công tác t chc qun lí hot ng trong tng nhóm nh có th giúp , can thip khi cn. • GV cn nm vng nguyên tc hot ng nhóm khuyn khích mi HS tham gia bình ng và tôn trng nhau. Nguyên tc t chc hot ng nhóm: hot ng nhóm mang li nhng hiu qu giáo dc cao, cn: — Nhóm c hình thành thc hin mt nhim v c th. Các thành viên phi hiu rõ nhim v chung ca nhóm và nhim v riêng ca bn thân. — Các thành viên trong nhóm phi ln lt m nhim nhng vai trò khác nhau trong nhóm: th kí, nhóm trng, báo cáo viên và có trách nhim duy trì các hot ng trong nhóm. — Mi thành viên phi có thói quen ghi chép và tuân theo s iu khin ca nhóm trng. — Mi thành viên u c trình bày ý kin ca mình và các thành viên khác cn phi chú ý lng nghe. Tng thành viên u phi có ý kin ca mình trc nhóm nh t thái ng tình hoc cha thng nht. — Mi thành viên u bình ng tham gia tho lun. Tránh tình trng mt em nói quá nhiu còn các em khác nói quá ít hoc không nói gì. — Khi tho lun, HS phi hng vào nhau, tp trung trao i và chia s kinh nghim v vn c GV nêu ra. — Tôn trng ý kin ca mi ngi, dù ý kin ó là úng hay sai, cn trao i cùng nhau nhn ra ý kin úng. 78 | MODULE TH 5
41. Hoạt động 3: Tổ chức dạy học theo nhóm nhỏ ở lớp ghép có hiệu quả a) HV la chn mt phng án tr li ng ý/ không ng ý phù hp vi quan im ca mình v tng ý kin trong vic s dng hình thc dy hc theo nhóm nh LG. ánh du X vào ô thích hp: Không Không có Các ý kin ng ý ng ý ý kin Dy hc theo nhóm nh cn c s dng trong mi gi hc. Dy hc theo nhóm nh cn c s dng trong mi môn hc. Có th t chc các nhóm nh khác trình và cùng trình dy. Dy hc theo nhóm nh có th tit kim c thi gian ca GV. Thit k vic làm cho nhóm HS òi hi nhiu thi gian i vi GV. Không nên t chc dy hc theo nhóm nh cho HS lp bé. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 79
42. Không Không có Các ý kin ng ý ng ý ý kin HS nh nên làm quen vi nhóm bng cách hc cùng nhau. Các nhóm trình lp trên nên thng xuyên c hc theo nhóm nh. Trong mt tit hc LG có th dy theo nhóm nh tt c các nhóm trình . Dy hc theo nhóm nh có th gây nh hng sang nhóm trình khác. Nên s dng dy hc theo nhóm nh thay th hc tp cá nhân. Dy hc theo nhóm nh nên thay th dn dy hc trc tip ca GV LG. b) HV chn 1 gi ôn tp Toán mà mình thy hay nht trong chng trình lp mình ang dy có hc tp theo nhóm nh. c) HV xây dng tóm tt các bc chính t chc cho HS hc theo nhóm nh trong gi hc ó. — Thi gian GV nh s dng cho HS hc theo nhóm: phút. — Nhóm có nhim v — Nhóm gm HS, thuc i tng. — Nhim v ca các thành viên. + + + + — Cách thu hút mi HS tham gia vào tho lun nhóm. — Cách ánh giá kt qu hot ng ca nhóm nhm khuyn khích HS trong nhóm cùng giúp nhau hc và hoàn thành nhim v cá nhân. d) HV t c lng thi gian mình va thc hin các bc thit k hot ng hc theo nhóm: phút. 80 | MODULE TH 5
43. e) HV a ra nhng gii pháp cho tng vic k di ây t chc tit dy ó trong mt LG hai trình . — Cách qun lí m bo các nhóm nh u làm vic tích cc trong khi GV làm vic vi nhóm trình khác. — Cách t chc gi dy cho nhóm trình mình ang hng dn trong LG mà vn có th phát hin c nhng vn xy ra trong các nhóm nh khác. — Cách giúp các nhóm nh trong khi GV ang làm vic vi nhóm trình khác. g) Trong iu kin nhà trng còn thiu thn nhiu v c s vt cht, liu GV dy LG có hiu qu không? Có Lí do Không Lí do h) dy hc LG có hiu qu, GV nào cng có th dy c phi không? Vì sao? Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Trong bt kì lp hc nào dù là lp n hay LG, ngi GV cng phi có nhim v áp ng nhu cu hc tp cho nhiu HS. Trong LG, do HS các trình khác nhau hc tp theo chng trình riêng ca trình mình nên cng có nhng nhu cu rt khác nhau. LG có u th rt ln do nó có th nhóm HS các trình , la tui khác nhau vào trong nhng hot ng chung. Chính vì th, LG luôn có nhng hình thc t chc hot ng rt a dng, phong phú và sinh ng. Mc dù vy, trong quá trình t chc các hot ng, LG vn còn có nhng hn ch nht nh. Làm th nào có th phát huy u th này ca LG vn là câu hi nhng ngi GV yêu thích sáng to và y lòng nhit tình vi công vic tìm kim li gii áp. Có iu rt n gin là ngi GV trc ht phi có lòng nhit tình, say sa vi ngh nghip, thng yêu tr thì s tìm ra nhng hình thc t chc dy hc LG ti u cho mình. Ngi GV phi nm c k thut chia nhóm, s dng nó mt cách linh hot, nm c nguyên tc hot TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 81
44. ng nhóm và các hình thc t chc dy hc mm do, linh hot. Khi nào thì t chc chia nhóm cp ôi, cho i tng nào là phù hp? Khi nào thì t chc nhóm xut phát và nhóm chuyên sâu, cho nhóm trình nào? Có phi gi hc nào GV cng cn t chc cho HS chia nhóm và tho lun nhóm không? V c s vt cht ca trng hin nay còn rt nghèo, nu có c y c s vt cht thì s to iu kin cho GV và HS dy — hc tt hn; còn nu không thì liu GV vn có th dy cho HS LG có hiu qu? Nội dung 4 THỰC HÀNH TỔ CHỨC HỌC TẬP SINH ĐỘNG Ở LỚP GHÉP Hoạt động: 1. a ra hai lí do chính cho mi ý sau: — Trong LG, GV phi t chc cho HS hc tp c lp trong nhóm nh hoc cá nhân vì h không th cùng mt lúc ging gii trc tip cho các nhóm trình trong lp ca mình. — Dy hc theo nhóm nh có ý ngha to ln. 2. Bn hãy in t nên hoc không nên cho các ý sau: — GV phân công nhim v cho tng HS trong nhóm. — GV thit k các nhim v cho tng nhóm. — GV qun lí công vic ca tng HS trong nhóm. — GV nhc nh các nhóm duy trì hot ng. — GV hng dn các nhóm t chc công vic trong nhóm. — GV quan sát, theo dõi các nhóm làm vic và giúp khi cn. — GV nhc nh các nhóm v thi gian. — GV t chc qun lí công vic ca nhóm. 3. Bn hãy a ra ba lí do chính bin lun cho vai trò tích cc ca HS khi hc tp theo nhóm: — HS c khuyn khích h tr và hp tác vi nhau trong công vic chung. — HS c khuyn khích chia s kinh nghim và ý kin riêng cùng nhau. — Trách nhim cá nhân ca HS c thúc y bi vic thc hin mc tiêu chung ca nhóm. 82 | MODULE TH 5
45. 4. Bn hãy xây dng tóm tt các bc chính t chc dy hc theo nhóm nh trong mt gi hc nào ó mt LG hai T. — Nhóm có nhim v: — Nhóm gm HS thuc i tng — Trong thi gian: — Nhim v ca các thành viên: (1) (2) (3) (4) — T chc qun lí nhóm — Báo cáo và ánh giá kt qu ca nhóm Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. THÔNG TIN PHẢN HỒI Câu 1: Lí do chính là: — Dy hc theo nhóm nh, GV có nhim v t chc hc tp cho HS các nhóm trình khác nhau. — GV không th cùng mt lúc hng dn ging dy trc tip cho các nhóm trình . — Hot ng nhóm tích cc có s tr giúp ca GV là yêu cu thit yu cho dy hc LG có hiu qu. Câu 2: Trong 8 ý có ý 2, 4, 5, 6, 7 th hin rõ vai trò t chc và hng dn ca GV i vi HS khi hc tp theo nhóm nh. Câu 3: Nhng lí do chính lí gii ti sao ngi ta li cho rng vai trò ca HS khi hc tp theo nhóm s tích cc hn (nu c t chc tt): — Kh nng làm vic ca nhóm cao hn kh nng thc hin ca tng HS riêng l do nó có th khai thác sc mnh và nng lc ca mt nhóm HS. Nu nhóm c la chn và hình thành mt cách có ch ích, GV có th giao cho HS cùng làm nhng bài tp, nhng nhim v phc tp hn, lâu hn và nh th, GV có th dành thi gian gii quyt trn vn nhng ni dung ging dy cho nhóm trình khác. Hn na, chính mi thành viên ca nhóm s thy trng thành hn vi kt qu chung ca c nhóm. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 83
46. — Làm vic trong nhóm, HS có iu kin tho lun vi nhau v nhng thông tin, chia s kinh nghim ca mi ngi, do ó kin thc mà các em ã thu nhn s c c xát và cng c hn; các em hc c cách suy ngh, lp lun và kt qu là các em s c trng thành hn. — Môi trng bn bè da trên nhng mi quan h bình ng nu HS c giao nhng nhim v va sc trong nhóm. Môi trng này s là bc tp dt thun li các em mnh dn khng nh mình, thêm t tin vào kh nng ca bn thân. Hc tp cùng nhau trong các nhóm nh, mi cá nhân có nhim v óng góp vào thành tích chung ca c nhóm s thúc y tng em c gng hoàn thành nhim v ca mình, ng thi các thành viên khác trong nhóm cng theo dõi, qun lí công vic ca tng cá nhân m bo kt qu chung ca nhóm. Quan trng hn, vì thành tích chung ca nhóm, các em s quan tâm n công vic ca nhau, giúp nhau hoàn thành nhim v. Nội dung 5 TỔNG KẾT MODULE NGHIÊN CỨU VỀ HỌC TẬP ĐỘC LẬP CỦA HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP 84 | MODULE TH 5
47. Nhm tích cc hoá các hot ng hc tp ca ngi hc, kích thích óc sáng to và kh nng gii quyt vn , t giám sát và ánh giá kt qu hc tp ca ngi hc, cn chú trng s dng tích hp nhiu phng tin truyn t khác nhau (tài liu in, bng hình/ bng ting ) giúp ngi hc d hc, d hiu và gây c hng thú hc tp. Khai thác vic hc tp c lp ca HS là mt hng chính thích ng vi hoàn cnh mà GV phi phân phi thi gian ging dy ca mình cho các NT khác nhau trong tng tit hc. Mt khác, hc tp c lp là giai on c bit quan trng HS chuyn nhng thông tin, kin thc các em va hc vào trong nhng mi quan h bên trong tr thành tài sn trí tu ca riêng mình. Chính vì th, t chc hc tp c lp ca HS có ý ngha rt quan trng cn c t chc mt cách cn thn. duy trì vic hc tp c lp ca HS, GV cn thit k nhng bài tp, nhim v áp ng c các mc kh nng khác nhau ca HS. ng thi to cho HS k nng cn thit có th t t chc và qun lí vic hc tp c lp ca mình. iu cn ghi nh là tt c các k nng u ch hình thành và phát trin c trong quá trình ngi ta s dng chúng. Vi HS tiu hc, do mi làm quen vi vic hc nên các em cn c luyn dn mt s nhng k nng c bn ca hot ng hc. Bên cnh nhng nhim v va sc và hp dn, GV cn chú ý n nhng hình thc ánh giá, khen thng thích hp ng viên, kích thích HS theo ui nhim v c giao cho n cùng. GV cn xây dng trong lp hc trò chi hc tp, nhng câu vui, bài tp hp dn khuyn khích HS suy ngh, phát trin kin thc và có nhiu sách, báo, truyn, các tài liu tham kho phong phú HS s dng khi có thi gian nhàn ri. Bc u GV cn to cho HS các bc hc tp trong mt bài hc HS ch ng, tích cc trong thi gian thc hin các hot ng và báo cáo tin các hot ng ó vi GV. Hng dn HS gn lin các yêu cu v c, nghe và hiu c ngôn ng vi các yêu cu thc hành các hot ng hc tp, giúp HS nh hng hot ng nhanh và phù hp hn. c bit trong LG, GV cn huy ng HS vào công vic t qun ca cá nhân, trong tng bàn, tng t hay NT. Các em không ch t nhc nh bn thân, nhc nh nhau gi gìn trt t trong lp, mà cn c thu hút vào vic giúp nhau khi cn. Nhng k nng yêu cu s h tr t ngi khác cng nh h tr cho ngi khác hiu bài, cách làm bài u rt có li cho ngi hc. TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 85
48. E. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo dc lp ghép và song ng trng tiu hc Vit Nam, Tài liu bi dng cán b, GV tiu hc, Nhà xut bn Giáo dc, 2000. 2. Dy hc lp ghép có hiu qu, D án Giáo dc tiu hc bn hu tr em, Hà Ni, 2002. 3. Dy hc lp ghép , D án Phát trin giáo viên tiu hc, 2007. 4. Dy hc lp ghép 2 trình , D án Giáo dc tiu hc cho tr em có hoàn cnh khó khn, 2010. 5. Tp hun tích cc dy hc tích cc , D án Giáo dc tiu hc cho tr em có hoàn cnh khó khn, 2010. 86 | MODULE TH 5