Bài giảng Tín dụng và ngân hàng

Nội dung text: Bài giảng Tín dụng và ngân hàng

1. I- TÍN DỤ NG II- NGÂN HÀNG
2. 1- Khái niệ m tín d ụ ng Thế nào là tín Tín dụ ng là khái ni ệ m th ể hi ệ n m ố i quan h ệ giữ a ng ườ i cho vayd ụvà ng? ng ườ i vay. Trong quan hệ này,ng ườ i cho vay có nhi ệ m v ụ chuy ể n giao quyề n s ử d ụ ng ti ề n ho ặ c hàng hóa cho vay cho ngườ i đi vay trong m ộ t th ờ i gian nh ấ t đị nh.Ng ườ i đi vay có nghĩa v ụ tr ả s ố ti ề n hoặ c giá tr ị hàng hóa đã vay khi đ ế n h ạ n tr ả nợ có kèm ho ặ c không kèm theo m ộ t kho ả n lãi.
3. TínPhân dụ lo ngạ icó tín v d ị ụtrí ng: quan tr ọ ng đ ố i v ớ i việ c tích t ụ , t ậ n d ụ ng các ngu ồ n v ố n MTheoụ c đíchthờ i sh ử ạ nd ụ ng v ố n: tạ m th ờ i nhàn r ỗ i đ ể phát tri ể n kinh •Tín•Tín d ụdụ ng ng s ảng n ắxu n ấh t ạ và n l ư u thông hàng doanh hóa•Tín dụ ng trung h ạ n •Tín•Tín d ụdụ ng ng trong dài h tiêu ạ n dùng ChĐốủ i tht ượ ể trong ng tín quan d ụ ng: h ệ tín d ụ ng: •Tín•Tín d dụụ ng ng hàng v ố n hóac ố đ ị nh •Tín•Tín d dụụ ng ng th v ươ ố n ngl ư um đ ạ ộ i ng •Tín dụ ng nhà n ướ c
4. Có thể hi ể u Tín d ụ ng là vi ệ c s ử d ụ ng vố n, tài s ả n c ủ a ng ườ i khác b ằ ng uy tín, tín nhiệ m c ủ a ng ườ i s ử d ụ ng.
5. ĐSựế nra khi đ ờ iph c ủ ươ a tín ng dth ụ ứ ng: c s ả n xu ấ t t ư b ả n ch ủ nghĩa ra đờCó i, các sự tquan ồ n t ạ h i ệvà tín phát d ụ tri ng ể m n ớc ủ i acó s ảđi n ềxu u ấki t ệhàng n đ ể hóa. phát triCóể n. nhu Tín cdầ ụ u ng vay b ằ v ng ố n hi đ ệ ể n bù v ậ đ t ắđã p snh ự ườthi ế ng u chh ụ ỗ t tcho ạ m tín dthụờ ng i b ằ ng hi ệ n kim, tín d ụ ng n ặ ng lãi phi kinh t ế đã nhườ ng ch ỗ cho các lo ạ i hình tín d ụ ng khác ư u vi ệ t hơ n nh ư tín d ụ ng ngân hàng, tín d ụ ng nhà n ướ c
6. TínhBả n chch ấấ t t c quan ủ a Tín tr ọd ng ụ ng: c ủ a Tín d ụ ng: BảTín n ch d ấụ t ng c ủ atr ướtín cd ụh ng ế t đch ượ ỉ clà hi s ể ự u chuytheo ểhai n giaokhía cquy ạ nh ề n sửTín d ụ d ngụ ngm ộlà t hs ốệ thti ề ố n ng (hi quan ệ n kim)h ệ kinh ho ặ t cế tàiphát s ả sinh n (hi gi ệ ữ n a vngậườ t) t i ừ đi ch vay ủ th và ể ng này ườ sang i cho ch vay, ủ th nh ể ờ khác quan ch h ứ ệ không ấ y mà làmvốềệượậộừủể n thayti n đtổ iđ quy c ề nv s ởn đh ữ ng u chúng. t ch th này sang ch ủ thểTín khác dụ ngđ ể baos ử dgi ụ ờng cũng cho cáccó thnhu ờ i ch ầ ạ u n khácvà ph nhau ả i đ trong ượ c “hoànnề n kinh trả t ”. ế xã h ộ i. TínGiá d trụị ng c ủ đ a ượ tín c coi d ụ nglà m không ộ t s ố v nh ố n, ữ ng làm đ ượb ằ ng c b hi ả ệo n t ồv nậ t màhoặ còn c b ằ đ ngượ hi c ệnâng n kim cao v ậnh n ờ đ ộl ợ ng i t ứ theo c tín nguyên d ụ ng. t ắ c hoàn trả , đã đáp ứ ng cho các nhu c ầ u c ủ a các ch ủ th ể tín dụ ng.
7. TÍN DỤ NG TH ƯƠ NG MIẠ CÁC HÌNH THỨ C TÍN TÍN DỤ NG NHÀ N ƯỚ C DỤ NG TÍN DỤ NG NGÂN HÀNG
8. Tín dụ ng th ươ ng m ạ i là hình th ứ c tín d ụ ng gi ữ a các nhà tư b ả n tr ự c ti ế p kinh doanh, mua bán ch ị u hàng hóa vớ i nhau.
9. b) Tín dụ ng nhà n ướ c Công Tín c ụd hoụ ng ạ t đNhà ộ ng cn ủ ướ a tín c dlà ụ ngquan Nhà hn ệ ướ tín c: d ụ ng giTínữ a d ụm ng ộ t Nhà bên n là ướ Nhà c ho ạn t ướ đ ộ ng c (bao b ằ ng g côngồ m Chính c ụ phtruyủề n thTrung ố ng và phươ ổ bi ng, ế n c ủ chính a nó là trái quy phi ề ế n u đ ị a phươ ng ) v ớ i các đ ơ n v ị và cá nhân trong xã hộ i, trong đó ch ủ y ế u là Nhà n ướ c đứ ng ra huy đ ộ ng v ố n c ủ a các t ổ ch ứ c và cá nhân bằ ng cách phát hành trái phi ế u đ ể sử d ụ ng nh ằ m m ụ c đích chung củ a toàn xã hộ i.
10. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng b) Tín dụ ng nhà n ướ c Phân loạ i trái phi ế u: Xét theo cách tính và trả lãi cho trái phi ế u Trái phiế u Coupon (Coupon Bond) Trái phiế u Trái phiế u chiế t kh ấ u (Discount Bond) Trái phiế u tr ả lãi vào cu ố i kỳ
11. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng b) Tín dụ ng nhà n ướ c Xét theo tính chấ t chuy ể n nh ượ ng Trái phiế u vô danh Trái phiế u Trái phiế u ký danh
12. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng b) Tín dụ ng nhà n ướ c Ưu nhượ c đi ể m c ủ a tín d ụ ng nhà n ướ c: ƯNhuượ đi ể c mđi ể: m: DuyRủ i rotrì làho vạỡ t đn ộ ợ ng c ủ th a ườnhà ng n ngày ướ c, cdo ủ atính nhà toánn ướ c;k ỹ nhu cầGóp u vay ph vàầ n s ửxây d ụ d ng ự ng v ố c n ơ vay s ở vkhông ậ t ch ấ hi t ệhi u ệ qu n đ ả ạ ; i; GópKhó khănphầ n trongvào nghĩa việ c huyv ụ quđ ộ ố ng c t ếv ố , n,vì khiquan th ịh ệtr ườngày ng càngchứ ng phát khoán triể ch n, ư đôi a th khi ự c snhà ự phát n ướ tri c ểkhông n. th ể t ừ ch ố i nghĩa vụ cho vay đ ố i v ớ i n ướ c ngoài; Tạ o đi ề u ki ệ n phát tri ể n tín d ụ ng ngân hàng.
13. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng c) Tín dụ ng ngân hàng Tín dụ ng ngân hàng ph ả n ánh quan h ệ vay m ượ n vố n ti ế n t ệ gi ữ a các ngân hàng v ớ i các ch ủ th ể kinh tế khác nhau trong n ề n kinh t ế ( các doanh nghi ệ p, các cá nhân, các tổ ch ứ c xã h ộ i và các c ơ quan nhà nướ c các c ấ p ).
14. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng c) Tín dụ ng ngân hàng ƯuƯ điuể nh m:ượ c đi ể m c ủ a tín d ụ ng ngân hàng: Về kh ố i l ượ ng tín d ụ ng: có kh ả năng cung ứ ng nh ữ ng khoả n v ố n l ớ n đáp ứ ng đ ầ y đ ủ nhu c ầ u vay c ủ a khách hàng. Về th ờ i h ạ n tín d ụ ng: tín d ụ ng ngân hàng l ạ i có th ể “ đi vay ngắ n h ạ n đ ể cho vay dài h ạ n” chình nh ơ kh ả năng chuyể n hóa th ờ i h ạ n này mà ngân hàng cò th ể t ạ o đi ề u ki ệ n cho nhu cầ u c ủ a ng ườ i tích lũy và ng ườ i đ ầ u t ư đ ượ c đáp ứng phù h ợ p. Về ph ạ m vi tín d ụ ng: Tín d ụ ng ngân hàng có ph ạ n vi huy độ ng v ố n cũng nh ư cho vay r ấ t l ớ n, lien quan đ ế n các ch ủ thể và các lĩnh v ự c khác nhau trong n ề n kinh t ế . B ở i v ậ y, nó thích hợ p cho nhi ề u đ ố i t ượ ng xin vay cũng nh ư cho vay.
15. 3- Hình thứ c ho ạ t đ ộ ng c) Tín dụ ng ngân hàng Nhượ c đi ể m: Có độ r ủ i ro cao. H ạ n ch ế này cũng g ắ n li ề n v ớ i ư u điể m c ủ a tín d ụ ng ngân hàng, do vi ệ c ngân hàng có thể vay v ớốềớơ i s ti n l n h n nhi ề u so v ớốốự i s v n t có hoặ c có s ự chuy ể n hóa th ờ i h ạ n và ph ạ m vi tín dụ ng r ấ t r ộ ng. Nh ữ ng kh ả năng v ề thu h ồ i v ố n vay hoặ c đ ầ u t ư vào d ự án có l ợ i nhu ậ n th ấ p có nguyên nhân cơ b ả n là s ự l ự a ch ọ n đ ố i ngh ị ch hay r ủ i ro v ế đạ o đ ứ c.
16. NgânKhiD ầ xã hàng n h dộ ầ i n,b ắ phát ngân t ngu tri ồ hàng ể n n, t ừ th m là ươ ộ n t ng ơcông i gim ữạ vi i tiệ phát ề c nr ấ cho t tri đ ểơ n, n nh gi ữ nhu ả ng n làcầ uging ữvườ ề các ti i có ề đ n ồtingày ềv n ậ t càngquý chol ớ n, nh t ứ ữ c ng là ngphát ườ isinh ch ủ nhu s ở hc ữầ u nó,vay tránhtiề n ngày gây mcàngấ t mát.l ớ n trong Đ ổ i l ạxã i, h ng ộ i. ườ Khi i ch n ủ ắ m s ở trong h ữ u phtayả i m trộ ả t cho l ượ ng ườ ti ề i n,gi ữ nh m ữ ộ ng t kho ng ả ườ n iti ề gi n ữ công. ti ề n n ả y ra mộ t nhu c ầ u cho vay s ố ti ề n đó, vì l ượ ng ti ề n trong tay họ không ph ả i bao gi ờ cũng b ị đòi trong cùng m ộ t thờ i gian, t ứ c là có đ ộ chênh l ệ ch l ượ ng ti ề n c ầ n g ử i và lượ ng ti ề n c ầ n rút c ủ a ng ườ i ch ủ s ỡ h ữ u. T ừ đó phát sinh nghiệ p v ụ đ ầ u tiên nh ư ng c ơ b ả n nh ấ t c ủ a ngân hàng nói chung, đó là huy độ ng v ố n và cho vay vố n.
17. a) Ngân hàng trung ươ ng Giai đoạ n Ngân hàng th ươ ng m ạ i phát tri ể n tr ở thành ngân hàngNgân phát hàng hành. trung ươ ng ra đ ờ i di ễ n bi ế n qua hai giai Khđoởạ i n:th ủ y m ộ t ngân hàng th ươ ng m ạ i nào đó chi ế m m ộ t v ị trí quan trọ ng trong h ệ th ố ng ngân hàng r ồ i đ ượ c nhà n ướ c giao phó nghiệ p v ụ phát hành ti ề n và tr ở thành ngân hàng phát hành.  Giai đoạ n bi ế n ngân hàng phát hành thành ngân hàng trung ương thông qua vi ệ c nhà n ướ c qu ố c h ữ u hóa ngân hàng. Việ c qu ố c h ữ u hóa ngân hàng phát hành đã bi ế n ngân hàng phát hành thành sở h ữ u nhà n ướ c và nhà n ướ c đã n ắ m trong tay trọ n v ẹ n b ộ máy kinh t ế quan tr ọ ng này đ ể nh ờ đó có th ể điề u ti ế t các ho ạ t đ ộ ng kinh t ế vĩ mô.
18. b) Hệ th ố ng ngân hàng trung gian Ngân hàng trung gian là mộ t đ ơ n v ị kinh doanh có Ngân hàng thươ ng m ạ i giấ y phép c ủ a chính quy ề n (có t ư cách pháp nhân). Hoạ t đ ộ ng chính là kinh doanh ti ề n t ệ b ằ ng vi ệ c Ngân hàng phát triể n nhậNgân n các hàngkho ả n ti ề n g ử i có tr ả lãi đ ể thu hút v ố n nhàntrung rỗ i rgain ồ i dùng chính nh ữ ng kho ả n ti ề n đó đ ể Ngân hàng chính sách cho vay lạ i đ ố i v ớ i n ề n kinh t ế . Ngân hàng đầ u t ư Các tổ ch ứ c tín d ụ ng h ợ p tác
19. Ngân hàng đầ u t ư : CácNgân tổ hàng ch ứ cphátth tínươ d ngtri ụể ngm n ạ h: i ợ : p tác: -Ngân Hoạ hàng t đ ộ ng chính ở lĩnh sách: v ự c ch ứ ng khoán và các d ị ch v ụ -N Làgân Huy t ổhàng đchộ ng ứ cth cáctínươ ngd ngu ụ ngm ồ ạ thu n i là v ộ ố clo n sạ trungở i hngân ữ u vàt ậhàng p dài th ể hgiao ạho n ặ d cd ướ ịc ch ổ i liên- Là quan ngân đ ế hàng n phát củ hành, a nhà b n ả ướ o lãnh c, ho ch ạ tứ ng đ ộ ngkhoán. không vì phhìnhtrựầ c n, thti ếứ đ p ượ c vnh ớ c iậ thànhcác n ti ề công n lg ậ ử p i,phát ty, theo xí hànhnghi nguyên ệ ch p ứt tổ ng ắ cch t ừ t ứ ự ccó nguykinh giá ệvàt ế n -m ụ Hình c đích th ứl ợ c i nhu s ở ậ h ữ n. u có th ể là nhà n ướ c, c ổ ph ầ n bvayvàằ ngcá v ố vnhân n.ố n góp bằ c ng ủ a cách các thànhnh ậ n viên.ti ề n g ử i, ti ề n ti ế t ki ệ m ho- Tàiặ c cá trợ nhân v ố n chovà ch các ị u s đ ự ố iqu t ượ ả n nglý chínhv ề nghi sách ệ p vvì ụ mc ủ ụ a c -r ồHo Đ i ầsạ ử u t dđ t ư ụ ộ ng ng trung sch ố ủ v và ốy ế n udàiđó là đ hcho ể ạ ncho các d ướ vay, thành i hình chi viên ế th t kh ứ vay c ấ cu, ấnh pcung ằ tín m Ủđíchy ban xã hchộ ứ i ngvà phátkhoán tri qu ể n ố ckinh gia. t ế . mdcấụụ p ng, c các tiêu góp ph tv ươ ươ ố n ng ng mua ti tr ệ ợ nc ổ nhauthanh ph ầ n. pháttoán trivà ểcung n s ả ứn ng xu d ấ ị t ch kinh v ụ doanh-ngân Tậ p hàng trungvà đ ờcho v i ốs ố ncác ng.cho đ ốnh i t ữ ượ ng ng khu nói v ựtrên. c kinh t ế thi ế t y ế u có tính chấ t quy ế t đ ị nh đ ế n s ự phát tri ể n kinh t ế xã hộ i c ủ a qu ố c gia
20. Vai trò - Là công cụ quan tr ọ ng thúc đ ẩ y s ự phát tri ể n c ủ a sả n xu ấ t l ư u thông hàng hóa. - Là công cụ th ự c hi ệ n chính sách ti ề n t ệ c ủ a ngân hàng trung ươ ng.
21. a) Chứ c năng c ủ a ngân hàng trung ươ ng Hai chứ c năng chính: Chứ c năng c ủ a ngân hàng Qu ố c gia đ ượ c th ể hi ệ n ở các nhiệ m v ụ sau: Ngân hàng phát hành tiề n. Ngân hàng củ a các ngân hàng. Ngân hàng củ a Chính ph ủ . Chứ c năng qu ả n lý vĩ mô v ề ti ề n t ệ , tín d ụ ng và ho ạ t độ ng ngân hàng Xây dự ng và th ự c hi ệ n chính sách ti ề n t ệ Qu ố c gia. Thanh tra, giám sát hoạ t đ ộ ng c ủ a h ệ th ố ng ngân hàng
22. 3- Chứ c năng c ủ a ngân hàng b) Chứ c năng c ủ a ngân hàng trung gian Hai chứ c năng c ơ b ả n: Trung gian giữ a ngân hàng nhà n ướ c v ớ i n ề n kinh t ế Trung gian tài chính