›
›

Bài giảng Thí nghiệm kỹ thuật xung

pdf 110 trang ngocly 290
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thí nghiệm kỹ thuật xung", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_thi_nghiem_ky_thuat_xung.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thí nghiệm kỹ thuật xung

  1. Bài giảng Thí nghiệm kỹ thuật xung
  2. MỤC LỤC Bài 1: SỬ DỤNG MÁY OSC VÀ MÔ HÌNH THỰC HÀNH KTX 1 Bài 2: MẠCH TÍCH PHÂN VÀ MẠCH VI PHÂN 8 Bài 3: MẠCH XÉN VÀ MẠCH GHIM ĐIỆN ÁP 16 Bài 4: MẠCH DAO ĐỘNG 46 Bài 5: MẠCH TẠO XUNG THÔNG DỤNG 87
  3. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung Bài 1: SÖÛ DUÏNG OSC VAØ MOÂ HÌNH THÖÏC HAØNH KYÕ THUAÄT XUNG I. Maùy OSC 1. Caáu taïo cuûa OSC 2. Chöùc naêng vaø caùch söû duïng caùc boä phaän treân OSC  POWER Power: Coâng taéc nguoàn. Khi ôû vò trí “ON” thì LED seõ saùng.  INTENSITY CONTROL Intensity control: Duøng ñeå thay ñoåi cöôøng ñoä saùng cuûa tia. Ñeå taêng ñoä saùng ta vaën theo chieàu kim ñoàng hoà.  FOCUS Ñieàu chænh ñoä hoäi tuï cuûa tia (ñieàu chænh ñoä saéc neùt). 1
  4. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung  TRIG LEVEL Trig Level duøng ñeå ñieàu chænh cho daïng soùng ñöùng yeân vaø ñònh ñieåm baét ñaàu cuûa daïng soùng.  TRIGGERING COUPLING Duøng ñeå löïa choïn kieåu laáy trigger (trigger mode). AUTO: ÔÛ chöùc naêng naøy, tín hieäu queùt ñöôïc phaùt ra khi khoâng coù tín hieäu trigger thích hôïp; töï ñoäng chuyeån veà vaän haønh queùt trigger (triggered sweep) khi coù tín hieäu trigger thích hôïp. NORM: ÔÛ chöùc naêng naøy, tín hieäu queùt chæ ñöôïc phaùt ra khi coù tín hieäu trigger thích hôïp. TV-V: Daûi taàn trigger trong khoaûng DC- 1KHz. TV-H: Daûi taàn trigger trong khoaûng 1KHz- 100KHz.  TRIGGER SOURCE Duøng ñeå löïa choïn nguoàn laáy trigger. CH 1: Tín hieäu cuûa keânh CH1 trôû thaønh nguoàn trigger baát chaáp vò trí cuûa VERTICAL MODE. CH 2: Tín hieäu cuûa keânh CH2 trôû thaønh nguoàn trigger. LINE: Tín hieäu AC line ñöôïc duøng nhö laø nguoàn laáy trigger. EXT: Tín hieäu Trigger ñöôïc laáy töø ñaàu noái EXT TRIG. 2
  5. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung  MAIN, MIX, AND DELAY  POSITION (PULL x 10) Duøng ñeå ñieàu chænh vò trí cuûa tia saùng theo chieàu ngang. Khi keo ra duøng ñeå nhaân truïc thôøi gian leân 10 laàn.  VARIABLE Duøng thay ñoåi tæ leä queùt moät caùch lieân tuïc.  TIME / DIV Duøng ñeå choïn tæ leä treân truïc thôøi gian.  POSITION 3
  6. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung Ñieàu chænh vò trí cuûa tia saùng theo chieàu doïc. Khi keo ra seõ laøm ñaûo pha tín hieäu ngoõ vaøo.  VOLTS / DIV Duøng ñeå choïn tæ leä theo chieàu ñieän aùp.  AC-GND-DC Khi ñeå ôû vò trí AC chæ cho thaønh phaàn AC cuûa tín hieäu vaøo maùy. Khi ñeå ôû vò trí GND khoâng cho tín hieäu vaøo maùy. Khi ñeå ôû vò trí DC cho caû thaønh phaàn AC vaø DC cuûa tín hieäu vaøo maùy.  INPUT Ngoõ vaøo cuûa tín hieäu caàn ño. 4
  7. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung  VERT MODE Khi ôû vò trí CH1: Chæ ño moät keânh CH1. Khi ôû vò trí CH2: Chæ ño moät keânh CH2. Khi ôû vò trí DUAL: Do ñoàng thôøi hai keânh. Khi ôû vò trí ADD: Tín hieäu ngoõ ra laø toång cuûa hai tín hieäu ôû keânh CH1 vaø keânh CH2.  EXT TRIG  CAL Duøng ñeå laáy tín hieäu chuaån tröôùc khi ño. 3. Tröôùc khi söû duïng maùy hieän soùng Ñeå POWER ôû vò trí “OFF”. Ñeå INTENSITY, FOCUS ôû vò trí giöõa. Ñeå VERT MODE ôû vò trí CH1. Nuùm Amplitude VAR cuûa CH1 vaø CH2 ôû vò trí CAL. Ñieàu chænh CH1 – position, CH2 – position vaø POS (Time) ôû vò trí giöõa. Ñaët AC - GND - DC taïi vò trí GND. VOLT/DIV: 50 mV/DIV. TIME/DIV: 0.5 mS/DIV. Sweep VAR chænh ôû vò trí CAL. COUPLING ñeå ôû vò trí AUTO. SOURCE ñaët ôû CH1. 5
  8. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung Chænh TRIG LEVEL tôùi vò trí "+".  Baät coâng taéc nguoàn.  Neáu khoâng thaáy tia saùng thì nhaán nuùt BEAM FIND.  Ñieàu chænh CH 1 POS vaø HORIZONTAL POS ñeå tia saùng naèm ôû giöõa maøn hình. Ñieàu chænh ñoä saùng vaø ñoä saéc neùt cuûa tia saùng. II. Moâ Hình Thöïc Haønh Kyõ Thuaät Xung 1. Giôùi Thieäu  Nguoàn +12V, -12V, doøng 3A, coù baûo veä quaù doøng  Nguoàn 5V, doøng 2A, coù baûo veä quaù doøng  Nguoàn döông 0 30V, nguoàn aâm 0 -30V, doøng 1.5A coù baûo veä quaù doøng (mass rieâng)  Nguoàn tín hieäu coù coâng taéc xoay ñeå choïn caùc loaïi tín hieäu goàm tín hieäu sin, tín hieäu tam giaùc, xung vuoâng ñôn cöïc vaø xung vuoâng löôõng cöïc, coù: Bieân ñoä 0 10V Taàn soá 1Hz 50KHz  Caùc nguoàn coù led hieån thi baùo coù nguoàn vaø baùo quaù doøng.  Caùc nguoàn 12V, +5V vaø nguoàn tín hieäu ñöôïc noái chung mass, neân chuùng coù kyù hieäu mass gioáng nhau.  Caùc nguoàn DC thay ñoåi ñöôïc töø 0 tôùi 30V ñöôïc noái chung mass, neân chuùng coù kyù hieäu mass gioáng nhau.  Caùc nguoàn DC vaø nguoàn tín hieäu ñeàu ñöôïc ñöa leân Test Board. 2. Caùch söû duïng  Duøng VOM vaø OSC ñeå ño thöû vaø kieåm tra caùc nguoàn treân moâ hình.  Raùp thöû moät maïch öùng duïng treân testboard. III. Thöïc Haønh 1. Xaùc ñònh hình daïng, bieân ñoä, taàn soá cuûa tín hieäu  Ñoïc bieân ñoä: Bieân ñoä (V) = Bieân ñoä (oâ) Volts / div (V/oâ)  Ñoïc Chu kyø: Chu kyø (s) = Chu kyø (oâ) Time / div (s / oâ) 6
  9. Bài 1: Sử dụng OSC và mô hình thực hành kỹ thuật xung  Moãi laàn ño, ñieàu chænh nuùm chænh bieân ñoä, nuùm chænh taàn soá, muùm chænh daïng ñieän aùp ôû vò trí baát kyø roài ñieàn vaøo baûng sau: Ñieän aùp Chu kyø Laàn Giai Giai Taàn Daïng ño Bieân Bieân Chu Chu soá soùng ñoä (oâ) ño ñoä (V) kyø (oâ) ño kyø (s) (V/oâ) (s/oâ) (Hz) 1 2 3 4 5 2. Chænh moät nguoàn sao cho coù hình daïng, bieân ñoä theo yeâu caàu  VD: Ñieàu chænh moät nguoàn xoay chieàu hình Sin coù bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz.  Caùc böôùc thöïc hieän: Böôùc 1: Ñieàu chænh nuùm choïn daïng soùng theo yeâu caàu. Böôùc 2: Ñieàu chænh bieân ñoâ. Choïn giai ño thích hôïp. Chænh nuùm chænh bieân ñoä treân moâ hình sao cho: Ñoä cao cuûa bieân ñoä (oâ) = Bieân ñoä caàn coù (V)  Giai ño (V/oâ) Böôùc 3: Ñieàu chænh taàn soá. 1 Tính chu kyø caàn coù: T f Choïn giai ño thích hôïp. Chænh nuùm chænh taàn soá treân moâ hình sao cho: Chieàu daøi cuûa chu kyø (oâ) = Chu kyø caàn coù (s)  Giai ño (s/oâ)  Baøi taäp aùp duïng: Ñieàu chænh moät xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 2V, taàn soá 500Hz. Ñieàu chænh moät xung vuoâng löôõng cöïc coù bieân ñoä 3V, taàn soá 5KHz. Ñieàu chænh moät xung tam giaùc coù bieân ñoä 7V, taàn soá 3KHz. Ñieàu chænh moät soùng sin coù bieân ñoä 9V, taàn soá 10KHz. 7
  10. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân BAØI 2: MAÏCH TÍCH PHAÂN & MAÏCH VI PHAÂN I. Maïch Tích Phaân 1. Maïch tích phaân duøng RC  Laàn 1: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ ( R 100 , C 1F ): R Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng,Vi C Vo bieân ñoä 5V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Laàn 2  : Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay R 1K, Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 8
  11. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: 10 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû hai laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Khi naøo maïch treân trôû thaønh maïch tích phaân? 2/. Giaûi thích taïi sao daïng ñieän aùp Vo cuûa laàn 1 vaø laàn 2 khoâng gioáng nhau? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa hai laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 4/. Trình baøy quaù trình hoaït ñoäng cuûa maïch? 9
  12. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân 1. Maïch tích phaân duøng OpAmp  Laàn 1: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ c ( R 100 , C 1F , Vcc= 12V): R - Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng + löôõng cöïc, bieân ñoä 0.5V, taàn soá 1KHz vaø caáp Vi Vo vaøo VI cuûa maïch treân. R Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay R 1K, Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 10
  13. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: 10 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû hai laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Khi naøo maïch treân trôû thaønh maïch tích phaân? 2/. Giaûi thích taïi sao daïng ñieän aùp Vo cuûa laàn 1 vaø laàn 2 khoâng gioáng nhau? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa hai laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 11
  14. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân II. Maïch Vi Phaân 2. Maïch vi phaân duøng RC  Laàn 1: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ c ( R 100 , C 1F ): Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng, R bieân ñoä 5V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûaVi Vo maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay R 1K, Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 12
  15. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû hai laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Khi naøo maïch treân trôû thaønh maïch vi phaân? 2/. Giaûi thích taïi sao daïng ñieän aùp Vo cuûa laàn 1 vaø laàn 2 khoâng gioáng nhau? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa hai laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 4/. Trình baøy quaù trình hoaït ñoäng cuûa maïch? 13
  16. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân 3. Maïch Vi phaân duøng OpAmp  Laàn 1: R Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ ( R 100 , C 1F , Vcc= 12V): c - Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng + löôõng cöïc, bieân ñoä 0.5V, taàn soá 1KHz vaø Vi caáp Vo vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay R 1K, Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 14
  17. Bài 2: Mạch tích phân & mạch vi phân 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû hai laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Khi naøo maïch treân trôû thaønh maïch vi phaân? 2/. Giaûi thích taïi sao daïng ñieän aùp Vo cuûa laàn 1 vaø laàn 2 khoâng gioáng nhau? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa hai laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 15
  18. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp BAØI 3: MAÏCH XEÙN – MAÏCH GHIM ÑIEÄN AÙP. I. Maïch Xeùn Döông 1. Maïch xeùn song song.  Laàn 1: 47K Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân D ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïchVi Vo treân. Vdc Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc = 5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng tam giaùc, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 16
  19. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 17
  20. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân 47K ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. D Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàu Vi Vo chænh Vdc = -5V. Vdc Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 18
  21. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 1. Maïch xeùn noái tieáp.  Laàn 1: 19
  22. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch Vdc treân. Vi 47K Vo Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc = 5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng tam giaùc, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 20
  23. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 21
  24. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Vdc Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàuVi 47K Vo chænh Vdc = -5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 22
  25. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 23
  26. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp II. Maïch Xeùn AÂm 2. Maïch xeùn song song.  Laàn 1: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo V cuûa maïch 47K I D treân. Vi Vo Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc = 5V. Vdc Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng tam giaùc, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 24
  27. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 25
  28. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo V cuûa maïch I 47K treân. D Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàuVi Vo chænh Vdc = -5V. Vdc Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 26
  29. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 3. Maïch xeùn noái tieáp.  Laàn 1: 27
  30. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Vdc Vi 47K Vo Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc = 5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng tam giaùc, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 28
  31. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 29
  32. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch Vdc treân. Vi 47K Vo Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàu chænh Vdc = -5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 30
  33. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 4. Maïch xeùn hai möùc ñoäc laäp.  Laàn 1: 31
  34. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ 47K Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo V cuûa maïch I Vo treân. Vi Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu Vdc1 Vdc2 chænh Vdc1 = 5V. Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30 0V ñieàu chænh Vdc2 = -5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng tam giaùc, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 32
  35. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 33
  36. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ 47K Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin, bieân ñoä 6V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo V cuûa maïch Vo I Vi treân. Duøng nguoàn 5V caáp vaøo Vdc1. Vdc1 Vdc2 Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc2 = 2V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 34
  37. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 35
  38. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp III. Maïch ghim ñieän aùp (Mach Keïp). 1. Maïch ghim ñænh treân.  Laàn 1: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng c ñoái xöùng, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp 47K vaøo VI cuûa maïch treân. Vi Vo Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh V = 5V. dc Vdc Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 10V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 36
  39. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñoái xöùng, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø Vdc= 6V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 37
  40. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng c ñoái xöùng, bieân ñoä 5V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo 47K Vi Vo VI cuûa maïch treân. Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàu Vdc chænh Vdc = -5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc, coù bieân ñoä 5V taàn soá 3KHz vaø Vdc=-6V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 38
  41. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Cho bieát ñieàu kieän ñeå hình daïng cuûa Vo gioáng Vi. 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 2. Maïch ghim ñænh döôùi.  Laàn 1: 39
  42. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng c ñoái xöùng, bieân ñoä 5V, taàn soá 1KHz vaø caáp vaøo 47K Vi Vo VI cuûa maïch treân. Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc 0 30V ñieàu chænh Vdc = 5V. Vdc Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø soùng sin, coù bieân ñoä 5V taàn soá 2KHz vaø caáp vaøo VI cuûa maïch treân. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H2. 40
  43. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn moät nhöng thay nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöc, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø Vdc= 6V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. 41
  44. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Laàn 4: Ñeå nguyeân maïch ñang chaïy ôû laàn 2, ñieàu chænh ñieän aùp Vdc, nhìn treân OSC vaø nhaän xeùt.  Laàn 5: Sinh Vieân maéc maïch nhö hình veõ Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng c ñoái xöùng, bieân ñoä 10V, taàn soá 1KHz vaø caáp 47K Vi Vo vaøo VI cuûa maïch treân. Duøng nguoàn ñieàu chænh ñöôïc -30V 0 ñieàu Vdc chænh Vdc = -5V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H4. 100  90 Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn naêm nhöng thay nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng löôõng cöïc, coù bieân ñoä 4V taàn soá 3KHz vaø Vdc=-6V. Ño vaø veõ ñieän aùp VI (keânh 1) vaø Vo (keânh 2) vaøo hình H5. 42
  45. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp  Keânh 1: 100 90 Time/Div: Volts/Div: 10  Keânh 2: 0% Time/Div: Volts/Div: Hình H5.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp Vo ôû moãi laàn ño (Vmax, Vmin, taàn soá tín hieäu vaøo vaø tín hieäu ra)? Cho bieát ñieàu kieän ñeå hình daïng cuûa Vo gioáng Vi. 2/. Giaûi thích daïng ñieän aùp Vo theo töøng khoaûng thôøi gian cho moãi laàn ño? 3/. So saùnh daïng ñieän aùp ngoõ vaøo vaø ngoõ ra cuûa caùc laàn ño vôùi lyù thuyeát ñaõ hoïc? Neáu khaùc thì taïi sao? 43
  46. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp IV. Baøi Taäp Sinh Vieân töï thieát keá vaø laép raùp thöû nghieäm caùc maïch theo yeâu caàu cuï theå cuûa moãi baøi taäp sau:  Baøi 1: Haõy thieát keá maïch sao cho coù theå loaïi boû caùc xung nhieãu coù daïng sau: Vi(V) 5 Nhieãu 1 t 0  Baøi 2: Haõy thieát keá maïch sao cho coù theå loaïi boû caùc xung nhieãu coù daïng sau: Vi(V) Nhieãu 5 t 0  Baøi 3: Haõy thieát keá maïch sao cho coù theå loaïi boû caùc xung nhieãu coù daïng sau: Vi(V) Nhieãu 7 2 0  Baøi 4: Cho maïch ñieän nhö hình veõ vaø daïng ñieän aùp V1. Haõy thieát keá maïch trung gian sao cho coù theå loaïi boû caùc xung nhieãu ñeå maïch soá coù theå hieåu ñöôïc, xaùc ñònh V2: 44
  47. Bài 3: Mạch xén_ Mạch ghim điện áp 12V 5V Maïch Maïch phaùt V1 trung V2 Maïch tín gian soá hieäu 0V V1(V) Nhieãu 12 t 0  Baøi 5: Haõy thieát keá maïch ñieän khi bieát Vi vaø Vo cuûa maïch ñoù: Vo Vi 10 5 t1 t3 t 0 t1 t2 t3 t2 t4 -5 -5 c c D Vi Vo Vi Vo Vdc Vdc  Baøi 6: Töø thöïc nghieäm haõy so saùnh vaø giaûi thích söï khaùc nhau cuûa hai maïch ñieän sau: 45
  48. Bài 4: Mạch dao động BAØI 4: MAÏCH DAO ÑOÄNG I. Maïch dao ñoäng ña haøi duøng transistor 1. Maïch dao ñoäng löôõng oån VCC  Laàn 1: Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi Rc1 Rc2 RC1=RC2=1K; RB1=RB2=47K; Vo1 R1 R2 Vo2 R1=R2=560; C= 1uF; R=220; Vcc=12V. Q1 Q2 Rb1 Rb2 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f= 200Hz Vi caáp vaøo Vi. C Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh R 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & Vo2 (keânh 2) vaøo hình H2. 46
  49. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H2. VCC  Laàn 2: Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi Rc1 Rc2 RC1=RC2=1K; RB1=RB2=47K; R1=R2=560; C= 1uF; R=220; Vo1 R1 R2 Vo2 Vcc=12V. Q1 Q2 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung Rb1 Rb2 vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f= 200Hz caáp vaøo Vi. Vi D Ño VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh 2). C R Ño Vo1(keânh 1) & Vo2 (keânh 2). Nhaän xeùt giöõa laàn 1 vaø laàn 2, khaùc nhau nhö theá naøo taïi sao?  Laàn 3: Giöõ nguyeân maïch ñieän ôû laàn 2. Ño ñieän aùp treân hai ñaàu cuûa ñieän trôû R (keânh 1) veõ vaøo hình H3. Thaùo diode D cuûa maïch, do ñieän aùp treân hai ñaàu cuûa ñieän trôû R (keânh 2) vaø veõ vaøo hình H3. 47
  50. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. Nhaän xeùt söï khaùc nhau khi thaùo diode vaø khi chöa thaùo diode, taïi sao?  Nhaän xeùt: 1/. Khi Q1 daãn VO1 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q1 taét VO1 baèng bao nhieâu Volt? Taïi sao? 2/. Khi naøo thì Q1 daãn, Q2 taét vaø ngöôïc laïi? 3/. Q1 vaø Q2 coù cuøng daãn, cuøng taét ñoàng thôøi khoâng? Taïi sao? 48
  51. Bài 4: Mạch dao động 4/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 5/. Thôøi gian daãn cuûa Q1, thôøi gian taét cuûa Q1 phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 6/. Taïi sao maïch ñöôïc goïi laø maïch löôõng oån? 7/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 2. Maïch dao ñoäng ñôn oån  Laàn 1: 49
  52. Bài 4: Mạch dao động Vcc Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi RC1=RC2=1K; RB1=47K; R1=560; Rc1 Rc2 R=220; C2= 1uF; C=0,1uF; Vcc=12V. Rb1 C2 R1 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f= 200Hz Vo1 Vo2 Q2 caáp vaøo Vi. Q1 C Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh 2) vaøo hình H1. Vi R 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & Vo2 (keânh 2) vaøo hình H2. 50
  53. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 2: Vcc Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi RC1=RC2=1K; RB1=47K; R1=560; Rc1 Rc2 C2= 1uF; C= 0,1uF; R=220; Vcc=12V. Rb1 C2 R1 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f= 200Hz Vo1 Vo2 Q2 caáp vaøo Vi. Q1 C Ño VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh 2). Ño Vo1(keânh 1) & Vo2 (keânh 2). Vi R Nhaän xeùt giöõa laàn 1 vaø laàn 2, khaùc nhau nhö theá naøo taïi sao?  Laàn 3: Raùp maïch ñieän ôû laàn 1. Ño ñieän aùp ôû Cathode (cöïc aâm) cuûa diode (keânh 1) veõ vaøo hình H3. Hôû Cathode (cöïc aâm) cuûa diode vôùi cöïc B cuûa Q2, do ñieän aùp ôû Cathode (cöïc aâm) cuûa diode (keânh 2) vaø veõ vaøo hình H3. 51
  54. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: 100 Volts/Div: 90  Keânh 2: Time/Div: 10 0% Volts/Div: Nhaän xeùt söï khaùc nhau khi hôû diode vaø khi chöa hôû diode, taïi sao? Hình H3.  Nhaän xeùt: 1/. Khi Q1 daãn VO1 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q1 taét VO1 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q2 daãn VO2 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q2 taét VO2 baèng bao nhieâu Volt? Taïi sao? 2/. Khi naøo thì Q1 daãn, Q2 taét vaø ngöôïc laïi? 3/. Q1 vaø Q2 coù cuøng daãn, cuøng taét ñoàng thôøi khoâng? Taïi sao? 4/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 52
  55. Bài 4: Mạch dao động 5/. Thôøi gian daãn cuûa Q1, thôøi gian taét cuûa Q1 phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 6/. Taïi sao maïch ñöôïc goïi laø maïch ñôn oån? 7/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 3. Maïch dao ñoäng baát oån Vcc  Laàn 1: Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi Rc1 Rb2 Rc2 RC1=RC2=1K; RB1=RB2=47K; C1= C1 Rb1 C2 1uF; C2=0,1uF; Vcc=12V. Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh Vo1 Vo2 2) vaøo hình H1. Q2 Q1 53
  56. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & Vo2 (keânh 2) vaøo hình H2. 54
  57. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Vcc Hình H2.  Laàn 2: VR Rc1 Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi: Rc2 RC1=RC2=1K; RB1=RB2=27K; Rb2 VR=50K; C1= 1uF; C2=0,1uF; C1 C2 Vcc=12V. Rb1 Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh Vo1 Vo2 2) khi VR ôû giaù trò nhoû nhaát vaøo hình H3. Q2 Q1  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H3. 55
  58. Bài 4: Mạch dao động Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Ño vaø veõ VBE2 (keânh 1) & Vo2(keânh 2) khi VR ôû giaù trò lôùn nhaát vaøo hình H4. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H4. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H4. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. 56
  59. Bài 4: Mạch dao động Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao?  Laàn 3: Vcc Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi: R =R =1K; R =27K; VR=50K; C1 C2 B Rb C = 1uF; C =0,1uF; Vcc=12V. Rc1 1 2 Rc2 X Y Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh C1 C2 2) khi VR ôû vò trí X vaøo hình H5. VR Vo1 Vo2 Q2 Q1 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H5. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H5. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. 57
  60. Bài 4: Mạch dao động So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Ño vaø veõ VBE1 (keânh 1) & Vo1(keânh 2) khi VR ôû vò trí Y vaøo hình H6. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H6. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H6. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao? 58
  61. Bài 4: Mạch dao động  Nhaän xeùt: 1/. Khi Q1 daãn VO1 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q1 taét VO1 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q2 daãn VO2 baèng bao nhieâu Volt? Khi Q2 taét VO2 baèng bao nhieâu Volt? Taïi sao? 2/. Khi naøo thì Q1 daãn, Q2 taét vaø ngöôïc laïi? 3/. Q1 vaø Q2 coù cuøng daãn, cuøng taét ñoàng thôøi khoâng? Taïi sao? 4/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 5/. Thôøi gian daãn cuûa Q1, thôøi gian taét cuûa Q1 phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 6/. Taïi sao maïch ñöôïc goïi laø maïch baát oån? 7/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 59
  62. Bài 4: Mạch dao động 8/. Phaân bieät söï khaùc nhau cuûa caùc maïch trong caùc laàn ño? Giaûi thích? II. Maïch dao ñoäng ña haøi duøng Op-Amp Vcc 4. Maïch SCHMITT TRIGGER - Vo  Laàn 1: + Vi Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi R2 R1=R2=10K; Vcc= 12V. -Vcc Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung tam giaùc coù bieân ñoä 10V, f=1KHz caáp R1 vaøo Vi. 60
  63. Bài 4: Mạch dao động Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H1. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H2. 61
  64. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin coù bieân ñoä 10V, f=2KHz caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H4. 62
  65. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: 100 Volts/Div: 90  Keânh 2: Time/Div: 10 0% Volts/Div: Hình H4.  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng thay R1=10K, R2=33K vaø ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung tam giaùc coù bieân ñoä 10V, f=3KHz caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H5.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H5. Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H6. 63
  66. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H6.  Laàn 4: R2 Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi R1=10K, R2=20K, Vcc= 12V. Vcc Vi R1 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung + Vo tam giaùc coù bieân ñoä 10V, f=1KHz caáp - vaøo V . i -Vcc Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H7. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H7. 64
  67. Bài 4: Mạch dao động Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H8. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H8.  Laàn 5: Thöïc hieän nhö laàn 4 nhöng ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø soùng sin coù bieân ñoä 10V, f=2KHz caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H9.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H9. 65
  68. Bài 4: Mạch dao động Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H10. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H10.  Laàn 6: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng thay R1=10K, R2=47K vaø ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung tam giaùc coù bieân ñoä 10V, f=3KHz caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vi (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H11.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H11. 66
  69. Bài 4: Mạch dao động Ño vaø veõ Vi(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H12. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H12.  Nhaän xeùt: 1/. So saùnh daïng ñieän aùp VI vaø Vo (hình daïng, bieân ñoä, taàn soá)? Hình daïng ñieän aùp ngoõ vaøo coù aûnh höôûng ñeán daïng ñieän aùp ngoõ ra khoâng? 2/. Ñieän aùp ngoõ ra cuûa OpAmp thay ñoåi traïng thaùi töø -Vcc tôùi +Vcc khi naøo? Ñieän aùp ngoõ ra cuûa OpAmp thay ñoåi traïng thaùi töø +Vcc tôùi -Vcc khi naøo? (so saùnh tröôøng hôïp ôû laàn 1 vaø tröôøng hôïp ôû laàn 4) 67
  70. Bài 4: Mạch dao động 3/. Ñieän theá V+ thay ñoåi nhö theá naøo trong töøng tröôøng hôïp? Neáu VI coù bieân ñoä nhoû hôn bieân ñoä cuûa V+ thì ñieän aùp Vo nhö theá naøo? 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch vaø giaûi thích daïng ñieän aùp theo töøng khoaûng thôøi gian? 68
  71. Bài 4: Mạch dao động R 5. Maïch baát oån  Laàn 1: +Vcc Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi - Vo R1=R2=10K; Vcc= 12V; R=47K; + C=0,1uF. R2 -Vcc Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) C vaøo hình H1. R1 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ V-(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H2. 69
  72. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng thay R1=10K, R2=33K. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. Ño vaø veõ V-(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H4. 70
  73. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: 100 Volts/Div: 90  Keânh 2: Time/Div: 10 0% Volts/Div: Hình H4. R  Laàn 3: VR +Vcc Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi - Vo R1=R2=10K; Vcc= 12V; R=1K; C=0,1uF; VR= 50 K. + R2 Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) C -Vcc khi VR ôû giaù trò beù nhaát vaøo hình H5. R1  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H5. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû giaù trò beù nhaát vaøo hình H6. 71
  74. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H6. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H5. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) khi VR ôû giaù trò lôùn nhaát vaøo hình H7. 72
  75. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû giaù trò lôùn nhaát vaøo hình H8. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H8. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H7. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. 73
  76. Bài 4: Mạch dao động So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao?  Laàn 4: D1 Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi X R1=R2=10K; Vcc= 12V; R=1K; R VR C=0,1uF; VR= 50 K. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) Y khi VR ôû vò trò X vaøo hình H9. D2 +Vcc - Vo + R2 C -Vcc R1 74
  77. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H9. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû vò trò X vaøo hình H10.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H10. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H9. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. 75
  78. Bài 4: Mạch dao động So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) khi VR ôû vò trí Y vaøo hình H11. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H11. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû vò trò Y vaøo hình H12.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H12. 76
  79. Bài 4: Mạch dao động Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H11. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát. So saùnh keát quûa cuûa hai laàn tính treân. Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao?  Nhaän xeùt: 1/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 2/. Taïi sao maïch ñöôïc goïi laø maïch baát oån? 3/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 77
  80. Bài 4: Mạch dao động 4/. Phaân bieät söï khaùc nhau cuûa caùc maïch trong caùc laàn ño? Giaûi thích? 6. Maïch ñôn oån  Laàn 1: 78
  81. Bài 4: Mạch dao động R Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi +Vcc R1=R2=10K; Vcc= 12V; R=4,7K; - Vo C=0,1uF; R3= 330; C1=0,1uF. + D1 R2 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung C -Vcc vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä laø 5V,ø taàn soá D2 500Hz, caáp vaøo VI. R1 Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H1. Vi C1 R3 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H1. Ño vaø veõ V-(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H2. 79
  82. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H2.  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng thay R1=10K, R2=33K. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H3. Ño vaø veõ V-(keânh 1) & V+(keânh 2) vaøo hình H4. 80
  83. Bài 4: Mạch dao động  Keânh 1: Time/Div: 100 Volts/Div: 90  Keânh 2: Time/Div: 10 0% Volts/Div: Hình H4.  Laàn 3: R Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi VR +Vcc R1=R2=10K; Vcc= 12V; R=2,2K; - Vo C=0,1uF; VR= 2 K R3= 330; + D1 R2 C1=0,1uF. C -Vcc Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung D2 vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä laø 5V,ø taàn soá R1 200Hz, caáp vaøo VI. C1 R3 Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) Vi khi VR ôû giaù trò beù nhaát vaøo hình H5.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H5. 81
  84. Bài 4: Mạch dao động Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû giaù trò beù nhaát vaøo hình H6. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H6. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H5. Tính ñoä roäng xung theo hình H5 vaø theo lyù thuyeát. So saùnh keát quaû. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & Vo(keânh 2) khi VR ôû giaù trò lôùn nhaát vaøo hình H7. 82
  85. Bài 4: Mạch dao động 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H7. Ño vaø veõ V- (keânh 1) & V+ (keânh 2) khi VR ôû giaù trò lôùn nhaát vaøo hình H8.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Volts/Div: Hình H8. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H7. 83
  86. Bài 4: Mạch dao động Tính ñoä roäng xung theo hình H7 vaø theo lyù thuyeát. So saùnh keát quaû. Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao?  Nhaän xeùt: 1/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 2/. Thôøi gian OpAmp laøm vieäc ôû vuøng baõo hoøa döông phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Thôøi gian OpAmp laøm vieäc ôû vuøng baõo hoøa aâm phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 3/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 84
  87. Bài 4: Mạch dao động 4/. Phaân bieät söï khaùc nhau cuûa caùc maïch trong caùc laàn ño? Giaûi thích? 85
  88. Bài 4: Mạch dao động III. Baøi Taäp Sinh Vieân töï thieát keá vaø laép raùp thöû nghieäm caùc maïch theo yeâu caàu cuï theå cuûa moãi baøi taäp sau:  Baøi 1: Haõy thieát keá maïch sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù daïng sau: V(v) 12 t(ms) 20 30 0  Baøi 2: Haõy thieát keá maïch sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù daïng sau: V(V) +12 t(ms) 0 0.5 1 1.5 -12  Baøi 3: Haõy thieát keá maïch sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù daïng sau: V(V) +12 t(ms) 0 0.4 0.7 1.1 -12 86
  89. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng BAØI 5: MAÏCH TAÏO XUNG THOÂNG DUÏNG I. Maïch taïo xung duøng UJT +Vcc  Laàn 1: Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi R2 R Vo1 R1=R2=330; C= 0,1uF; R= 22K; Q1 Vcc=12V. Vo2 Ño vaø veõ Vo1 (keânh 1) & Vo2(keânh 2) vaøo hình H1. C R1 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H1. Volts/Div: Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & VE(keânh 2) vaøo hình H2. Vôùi VE laø ñieän theá taïi cöïc E cuûa UJT. 87
  90. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H2. Volts/Div:  Laàn 2: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng vôùi: C= 0,1uF; R= 47K. Ño vaø veõ Vo1 (keânh 1) & Vo2(keânh 2) vaøo hình H3.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H3. Volts/Div: 88
  91. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & VE(keânh 2) vaøo hình H4. Vôùi VE laø ñieän theá taïi cöïc E cuûa UJT. 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H4. Volts/Div:  Laàn 3: Thöïc hieän nhö laàn 1 nhöng vôùi: C= 0,01uF; R= 47K. Ño vaø veõ Vo1 (keânh 1) & Vo2(keânh 2) vaøo hình H5. 89
  92. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H5. Volts/Div: Ño vaø veõ Vo1(keânh 1) & VE(keânh 2) vaøo hình H6. Vôùi VE laø ñieän theá taïi cöïc E cuûa UJT.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H6. Volts/Div: 90
  93. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng  Nhaän xeùt: 1/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 2/. Taïi sao ñieän aùp ngoõ ra coù daïng xung nhoïn? 3/. Thôøi gian toàn taïi cuûa xung nhoïn phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 3/. Thôøi gian khoâng coù xung phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 91
  94. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 92
  95. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 4/. Ñeå coù theå thay ñoåi ñöôïc taàn soá thì ta phaûi raùp maïch nhö theá naøo? II. Maïch taïo xung duøng IC 555. 1. Maïch ñôn oån +Vcc 8  Laàn 1: 4 R R Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi VCC 7 DIS R=4.7K; C=0.1uF; Vcc= 5V; R1=220; 6 THR C1= 0,01uF. C D NE555 Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung 3 Vo R1 Q Vi 2 vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f=1KHz, TR V2 C1 GND CV caáp vaøo Vi. 1 5 Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & V2(keânh 2) vaøo hình H1. 93
  96. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H1. Volts/Div: Ño vaø veõ Vc (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H2. Vôùi Vc laø ñieän aùp treân hai ñaàu tuï C.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H2. Volts/Div: 94
  97. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng  Laàn 2: Raùp maïch nhö laàn 1. Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f=500Hz, caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & V2(keânh 2) vaøo hình H3. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H3. Volts/Div: Ño vaø veõ Vc (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H4. Vôùi Vc laø ñieän aùp treân hai ñaàu tuï C. 95
  98. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng Keânh 1: Time/Div: 100 90 Volts/Div:  Keânh 2: 10 0% Time/Div: Volts/Div:  Laàn 3: Hình H4. Haõy raùp maïch nhö laàn 1 nhöng vôùi R=5.6K; C=0.1uF; Vcc= 5V; R1=220; C1= 0,01uF. Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f=500Hz, caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & V2(keânh 2) vaøo hình H5.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H5. Volts/Div: 96
  99. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng Ño vaø veõ Vc (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H6. Vôùi Vc laø ñieän aùp treân hai ñaàu tuï C. 100  Keânh 1: 90 Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H6. Volts/Div:  Laàn 4: Haõy raùp maïch nhö laàn 1 nhöng vôùi R=4,7K; C=0.22uF; Vcc= 5V; R1=220; C1= 0,01uF. Ñieàu chænh nguoàn tín hieäu laø xung vuoâng ñôn cöïc coù bieân ñoä 5V, f=200Hz, caáp vaøo Vi. Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & V2(keânh 2) vaøo hình H7. 97
  100. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H7. Volts/Div: Ño vaø veõ Vc (keânh 1) & Vo(keânh 2) vaøo hình H8. Vôùi Vc laø ñieän aùp treân hai ñaàu tuï C.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H8. Volts/Div: 98
  101. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng  Nhaän xeùt: 1/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 2/. Thôøi gian toàn taïi cuûa xung phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 3/. Thôøi gian khoâng coù xung phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 99
  102. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 4/. Ñeå coù theå thay ñoåi ñöôïc ñoä roäng cuûa xung thì ta phaûi raùp maïch nhö theá naøo? Neâu vaø giaûi thích moät soá öùng duïng cuûa maïch ñôn oån? 100
  103. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 2. Maïch baát oån +Vcc  Laàn 1: 8 4 Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi R2 R VCC 7 R1=R2=1K; C= 0.1uF; Vcc= 5V; C1= DIS 0,01uF. R1 NE555 Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & VC(keânh 2) 6 THR 2 3 Vo vaøo hình H1. Vôùi VC laø ñieän aùp treân hai TR Q ñaàu cuûa tuï C. C GND CV 1 5 C1 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H1. Volts/Div: 101
  104. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng +Vcc 8 4  Laàn 2: R2 R VCC 7 Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi DIS R =R =1K; C= 0.1uF; Vcc= 5V; C = D 1 2 1 R1 NE555 6 0,01uF. THR 2 3 Vo TR Q Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & VC(keânh 2) C GND vaøo hình H2. Vôùi VC laø ñieän aùp treân hai CV 1 ñaàu cuûa tuï C. 5 C1 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H2. Volts/Div: +Vcc VR 8 4 R2 R VCC 7  Laàn 2: DIS Haõy raùp maïch nhö hình veõ vôùi R1 NE555 6 THR R1=1K; R2=220; VR=1K; C=0.1uF; 2 3 Vo TR Q Vcc= 5V; C1= 0,01uF. C GND CV 1 5 C1 102
  105. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng Ñieàu chænh VR ôû vò trí beù nhaát. Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & VC(keânh 2) vaøo hình H3. Vôùi VC laø ñieän aùp treân hai ñaàu cuûa tuï C.  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div:  Keânh 2: Time/Div: Hình H3. Volts/Div: Ñieàu chænh VR ôû vò trí lôùn nhaát. Ño vaø veõ Vo (keânh 1) & V2(keânh 2) vaøo hình H4. 100 90  Keânh 1: Time/Div: Volts/Div: 10 0%  Keânh 2: Time/Div: Hình H4. Volts/Div: 103
  106. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo hình H3 vaø hình H4. Tính taàn soá ñieän aùp ngoõ ra theo lyù thuyeát ôû hai tröôøng hôïp cuûa VR. So saùnh keát quûa cuûa caùc laàn tính treân. Nhaän xeùt söï phuï thuoäc ñieän aùp ngoõ ra theo vò trí cuûa bieán trôû? Taïi sao?  Nhaän xeùt: 1/. Taàn soá dao ñoäng cuûa maïch phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? Taïi sao? 2/. Thôøi gian ton cuûa xung ngoõ ra phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 104
  107. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng 3/. Thôøi gian toff cuûa xung ngoõ ra phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? 4/. Trình baøy nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch? 105
  108. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng III. Baøi Taäp Sinh Vieân töï thieát keá vaø laép raùp thöû nghieäm caùc maïch theo yeâu caàu cuï theå cuûa moãi baøi taäp sau:  Baøi 1: Haõy duøng IC555 ñeå thieát keá maïch sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù daïng sau: V(v) 12 t(ms) 20 30 0  Baøi 2: Haõy duøng IC555 ñeå thieát keá maïch sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù daïng sau: Vo(V) 5 t(ms) 0 10 20 30  Baøi 3: Haõy duøng IC555 ñeå thieát keá maïch dao ñoäng sao cho ñieän aùp ngoõ ra coù theå thay ñoåi ñöôïc chu trình nhöng taàn soá khoâng thay ñoåi. 106
  109. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng CAÙC BAØI TAÄP TOÅNG HÔÏP  Haõy raùp vaø khaûo saùt maïch ñieän sau: 1 Vi R1 2 10K 3 +12v R2 10k R3 R4 27k 1k 0 D1 R6 1N4148 560 R7 +12v 68 U3 D2 R10 7 3 + 6 R11 18k 2 Vo - 1N4148 R12 120 AD741 D3 R14 3.3k 4 -12v 47k 10k R15 1N4148 RV1 220 R16 0 10k R17 220 0 D4 R18 1N4148 120 D5 R19 1N4148 68 D6 R20 1N4148 1k -12v  ÖÙng duïng caùc maïch ñaõ hoïc haõy thieát keá moät maïch ñieän coù theå taïo ra caùc daïng ñieän aùp: Xung vuoâng ñôn cöïc, xung vuoâng löôõng cöïc, xung tam giaùc, soùng sin. Caùc tín hieäu ñoù coù taàn soá 2KHz, bieân ñoä 10V. 107
  110. Bài 5: Mạch tạo xung thông dụng  ÖÙng duïng IC NE565 vaø caùc maïch ñaõ hoïc ñeå thieát keá moät maïch ñieän coù theå taïo ra caùc daïng ñieän aùp: Xung vuoâng ñôn cöïc, xung vuoâng löôõng cöïc, xung tam giaùc, soùng sin. Caùc tín hieäu ñoù coù bieân ñoä vaø taàn soá coù theå ñieàu chænh ñöôïc.  ÖÙng duïng IC 8038 vaø caùc maïch ñaõ hoïc ñeå thieát keá moät maïch ñieän coù theå taïo ra caùc daïng ñieän aùp: Xung vuoâng ñôn cöïc, xung vuoâng löôõng cöïc, xung tam giaùc, soùng sin. Caùc tín hieäu ñoù coù bieân ñoä vaø taàn soá coù theå ñieàu chænh ñöôïc.  Khaûo saùt IC4046 vaø caùc öùng duïng cuûa noù. 108