Bài giảng Quy trình nuôi dưỡng và chăm sóc heo nái công nghiệp

Nội dung text: Bài giảng Quy trình nuôi dưỡng và chăm sóc heo nái công nghiệp

1. 10/1/2013 NỘI DUNG QUY TRÌNH NUÔI DƯỠNG & CHĂM SÓC HEO NÁI CÔNG NGHIỆP  Phòng dịch  Chương trình nhập heo hậu bị vào trại  Chương trình thức ăn  Quy trình vệ sinh, chăm sóc nái  Quy trình Vaccine  Quy trình phối giống Phan Vũ Hải – ĐHNL Huế  Hệ thống sắp xếp sau khi phối giống  Khu nái đẻ và quy trình đỡ đẻ cho heo 1  Quy trình chăm sóc heo nái & heo con sau sinh  Q.trình cai sữa & chăm sóc heo con sau cai sữa 2  Quy trình chuyển heo con cai sữa PHOØNG DÒCH PHÒNG DỊCH 1. Chia khu trong vaø ngoaøi traïi 3 2. Ngay coång traïi coù hoá saùt truøng vaø maùy saùt truøng 4 PHOØNG DÒCH PHOØNG DÒCH 3. Taát caû caùc phöông tieän vaän chuyeån khi ñeán coång traïi ñeàu ñöôïc saùt truøng vaø chôø 30 phuùt tröôùc khi vaøo traïi 4. Thuoác ñöôïc pha 4-5 ml/1 lít nöôùc 5 6 1
2. 10/1/2013 PHOØNG DÒCH PHOØNG DÒCH 4. Beân trong traïi chia thaønh 2 khu vöïc: khu chaên nuoâi vaø khu nhaø ôû 5. Thay aùo quaàn, deùp ôû nhaø tröôùc khi vaøo traïi 7 8 PHOØNG DÒCH PHOØNG DÒCH 9. Aùo quaàn baån sau khi laøm vieäc ñöôïc ngaâm thuoác saùt truøng tröôùc khi giaët 7. Taát caû phaûi qua phoøng saùt truøng 8. Taém baèng nöôùc saïch 9. Maët aùo quaàn ñoàng phuïc cuûa traïi 9 10 CHÖÔNG TRÌNH NHAÄP HEO KIEÅM TRA TRAÏI MÔÙI TRÖÔÙC KHI HAÄU BÒ VAØO TRAÏI NHAÄP HEO VEÀ 1. Kieåm tra toång quaùt chuoàng traïi 2. Kieåm tra ñieän, maùy phaùt ñieän 3. Kieåm tra nöôùc vaø heä thoáng caáp nöôùc 4. Kieåm tra caùc duïng cuï lieân quan ñeán chaên nuoâi 5. Kieåm tra kho caùm 6. Kieåm tra heä thoáng saùt truøng 7. Kieåm tra heä thoáng phoøng dòch cuûa traïi 8. Nhaân söï 11 12 2
3. 10/1/2013 QUI TRÌNH NHAÄP HEO QUI TRÌNH NHAÄP HEO HB VAØO TRAÏI CŨ HB VAØO TRAÏI CŨ Naùi Haäu Bò Thay Theá Chuoàng Mang Thai 5-10%/ 35-40%/naêm naêm Taém heo saïch vaø maùt Xòt saùt truøng Naùi gìa bị Loaïi Chuoàng Caùch Ly Chuoàng Ñeû 14 13 Chuyeån heo xuoáng xe Ñöa vaøo traïi caùch ly QUI TRÌNH NHAÄP HEO CAÙC BÖÔÙC CAÀN LAØM HB VAØO TRAÏI CŨ KHI HEO MÔÙI VEÀ 4. Taêng khaùng theå cho heo môùi baèng vaccine 5. Thôøi gian heo ôû chuoàng caùch ly ít nhaát 1 thaùng tröôùc khi chuyeån vaøo traïi mang thai  Phaûi cho heo haäu bò ngöûi noïc moät ngaøy 2 laàn, moãi laàn 15- 20 phuùt ñeå kích thích leân gioáng  Moãi ngaøy neân ñoåi moät noïc 15 ñeå taïo caûm giaùc môùi vaø laï16 cho heo CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN CHO HEO HB CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN kg Aên töï do 7 6 6 Theå traïng: Maäp - b.th - oám 5 5 Haäu bò : 2.2 - 2.2 - 2.5 4,5 4 3 4 2.4 2 3 2 kg 2 1.5 2 1 1 Haäu bò 12 tuaàn Ñeû Phoái Tröôùc ñeû 3 ngaøy 562 P 567 566 567 18 17 3
4. 10/1/2013 CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN CHO HEO RAÏ kg Theå traïng: Maäp - b.th - oám Aên töï do 7 6 Löùa 2: 2.2-2 .5 -3.0 6 5 Löùa 3-5: 2.5 - 3.0 - 3.5 5.5 5 4 > Löùa 5: 2.5 - 3. 5 - 4.0 3 4.5 3.5 -4 2.5 3.5 2 1.8 -2 - 2.2kg 2 2.5 1 1.5 Cai söõa 12 tuaàn Ñeû Phoái Tröôùc ñeû 3 ngaøy 567 566 567 20 19 VEÄ SINH CHAÊM SOÙC CÔ BAÛN QUI TRÌNH VEÄ SINH CHAÊM SOÙC CÔ BAÛN 1. Sau khi cho naùi aên neáu maùng naøo coøn thöøa caùm thì ta phaûi laáy ra vaø veä sinh maùng thaät saïch tröôùc khi ñoå caùm vaøo 2. Phaûi ñoå caùm ñuùng vôùi soá löôïng vaø loaïi caùm ñaõ ghi treân baûng caùm 21 22 HAÄU QUAÛ CHO HEO 2. Neáu cho aên treân tieâu chuaån NAÙI AÊN KHOÂNG ÑUÙNG 1. Neáu cho aên döôùi tieâu chuaån * 2.1 Ñoái vôùi naùi mang thai * Maäp, dễ cheát phoâi, khaû naêng ñaäu thai keùm * Laøm cho heo naùi gaày * Deã bò stress khi nhieät ñoä cao * Sau cai söõa leân gioáng chaäm * Thai lôùn seõ coù vaán ñeà khi ñeû * Leân gioáng khoâng roõ raøng, tröùng ruïng ít * Chi phí caùm cao * Söõa ít laøm cho heo con cai söõa nheï kyù, khoâng ñeàu 23 24 4
5. 10/1/2013 HÌNH DAÙNG CUÛA NAÙI ÑIEÅM HÌNH DAÙNG * 2.2 Ñoái vôùi naùi nuoâi con QUÙA MAÄP * Maäp, nuoâi con keùm, khaû naêng ñeø con cao 5 MAÄP * Naùi sau cai söõa maäp seõ chaäm leân gioáng, coù theå 4 naân 3 VÖØA * Chi phí caùm cao 2 OÁM 1 QUAÙ OÁM 25 26 ÑIEÅM HÌNH DAÙNG HEO NAÙI TRONG THÔØI GIAN SINH SAÛN Thôøi gian sinh saûn Ñieåm QUY TRÌNH VACCINE Phoái 2.5-3.0 Phoái ñeán mang thai 50 ngaøy 3.0 Mang thai 50 ngaøy - ñeû 3.5 Ñeû - phoái 2.5-3.0 27 28 VACCINE CHO NAÙI HAÄU BÒ VACCINE CHO NAÙI MANG THAI 1. Tuaàn 1 (AD)1 + (PV)1 2. Tuaàn 2 (SF) + (FMD)  Tuaàn 10 SF 3. Tuaàn 3 Mycoplasma 4. Tuaàn 4 PRRS  Tuaàn 12 FMD + (Ecoli)1 5. Tuaàn 5 (AD)2 + (PV)2  Tuaàn 14 (Ecoli)2 6. Tuaàn 6 Ghi chuù: Vaccine AD laøm toång ñaøn ñònh kyø 4 thaùng 7. Tuaàn 7 Phoái laøm 1 laàn 29 30 5
6. 10/1/2013 VACCINE CHO HEO CON TUÛ DÖÏ TRỮ VACCINE 2 tuaàn MyCo 3 tuaàn (SF)1 5 tuaàn (SF)2 7 tuaàn (FMD)1 11 tuaàn (FMD)2 0 31 2-8 C 32 CAÙCH BAÛO QUAÛN, PHA CHEÁ MOÄT SOÁ LÖU YÙ KHI BAÛO QUAÛN VAØ TIEÂM VACCINE CHO HEO VAØ SÖÛ DUÏNG VACCINE *Tuû ñöïng vaccine luoân töø 2 ñeán 8 ñoä C *Khoâng ñeå thöùc aên, nöôùc uoáng trong tuû döï tröõ 1. Dung dòch pha vaø caùc duïng cuï tieâm vaccine phaûi ñöôïc laøm laïnh tröôùc khi pha 2. Sau khi pha phaûi söû duïng trong 2h *Dung dòch pha vaccin vaø duïng cuï tieâm phaûi ñöôïc 3. Neáu laø vaccine cheát thì phaûi laéc kyõ tröôùc khi söû laøm laïnh baèng vôùi nhieät ñoä vaccin tröôùc khi pha duïng 33 34 CAÙCH TIEÂM CAÙCH LAØM VACCINE ÑUÙNG CHÖÔNG TRÌNH ÑUÙNG 35 36 6
7. 10/1/2013 37 38 QUY TRÌNH PHOÁI GIOÁNG CHỌN HEO HẬU BỊ ÑEÅ PHỐI  Tuoåi cuûa heo haäu bò phoái laàn ñaàu 8.5 thaùng tuoåi  Troïng löôïng phaûi ñaït 130-150 kg  Choïn heo coù söùc khoûe toát nhaát  Chọn heo gìa nhất trong đaøn  Choïn heo leân gioáng ñeïp, nhieàu laàn  Choïn heo tieàn söû khoâng bò vaán ñeà 39 40 CAÙC BÖÔÙC CHUAÅN BÒ ÑEÅ PHOÁI GIOÁNG CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI 1. Chuaån bò duïng cuï phoái 2. Chuaån bò heo 1. Noài haáp duïng cuï 3. Chuaån bò tinh 2. Oáng phoái tinh 4. Phoái gioáng 41 42 7
8. 10/1/2013 CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI 1. Thuøng ngaâm tinh 2. Boâng goøn 3. Nöôùc sinh lyù maën 4. Bình xòt 5. Chaát boâi trôn 6. Bình sôn 43 7. Kính hieån vi 44 CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI CAÙCH BAÛO QUAÛN TINH Giöõ tinh saûn xuaát ôû nhieät ñoä 16 - 180C Tröôùc khi giöõ trong tuû laïnh neân ñeå loï tinh vaøo thau nöôùc cuøng nhieät ñoä cuûa loï tinh ñeå laøm cho tinh khoâng bò soác vì thay ñoåi nhieät ñoä ñoät ngoät Neân giöõ tinh trong loï tinh coù khoâng khí ít nhaát Neân quay loï tinh trong tuû laïnh 1800 1 ngaøy 1 laàn 11. Bao caùt 12. Nhieät keá 45 47 CHUAÅN BÒ HEO NAÙI CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC 1 2 1. Luøa heo naùi vaøo keá chuoàng heo noïc ñeå cho naùi vaø noïc gaëp nhau, ngöûi muøi, va chaïm nhau khoaûng 30s -1phuùt 2. Sau ñoù ngöôøi nuoâi vaøo chuoàng giuùp kích thích cho naùi chòu ñöïc 48 49 8
9. 10/1/2013 CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC 5 6 3 4 5. Saép xeáp heo vaøo khu phoái 3. Neáu heo naùi chòu noïc noù seõ ñöùng im cho ngöôøi kieåm tra nhaûy leân löng 6. Duøng nöôùc vaø khaên veä sinh saïch seõ cho naùi 4. Duøng sôn ñaùnh daáu thôùi ñieåm chòu noïc treân löng naùi 50 51 CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC CHUAÅN BÒ TINH 0 0 16-180C 25 C 35 C 7 8 1. Tuû tröõ tinh : 16 – 18oC 2. Ngaâm nhieät ñoä nöôùc bình thöôøng khoaûng 25o trong 10 5. Sau ñoù duøng panh, boâng goøn vaø nöôùc sinh lyù 0,9% veä sinh thaät phuùt kyõ nhaèm tieâu dieät vi truøng nhöng khoâng aûnh höôûng ñeán tinh 3. Sau ñoù haâm noùng daàn leân khoaûng 35- 37o C trong 15 phuùt 6. Duøng bao caùt ñeø leân löng ñeå taïo caûm giaùc cho naùi 4. Kieåm tra tinh tröôùc khi phoái 52 53 PHOÁI GIOÁNG 90 0 ? 45 0 0 0 1. Röõa oáng phoái baèng nöôùc sinh lyù 0,9% caû trong vaø ngoaøi 2. Boâi trôn oáng phoái 3. Ñöa oáng phoái vaøo boä phaän sinh duïc( neâu phöông phaùp ) 12- Ñaët oáng phoái nghieân 4. Thôøi gian baét ñaàu ñöa oáng phoái vaøo aâm ñaïo ñeán khi keát 0 thuùc phoái gioáng töø 5 – 10 phuùt (khoâng neân keùo daøi > 15 moät goùc 45 so vôùi maët ñaát phuùt ) 54 55 9
10. 10/1/2013 56 57 CAÁU TAÏO GIAÛI PHẪU CÔ QUAN SINH DUÏC HEO Loï tinh Buoàng tröùng OÁng caáy tinh Haäu moân Boïng ñaùi Töû cung 58 59 COÅ TÖÛ CUNG 13- khi qua khoûi coå töû cung naâng oáng phoái leân song song vôùi xöông soáng heo, tieáp tuïc ñöa vaøo 60 61 10
11. 10/1/2013 NEÁU KHOÂNG ÑÖA VAØO ÑÖÔÏC ? 1- Duøng tay kích thích vaøo hoõm hoâng 30s- 1 phuùt 62 63 2- Tieáp tuïc ñöa vaøo 14- Gaén loï tinh vaøo daãn tinh quaûn 64 65 PHOÁI GIOÁNG CAÁU TAÏO GIAÛI PHẪU CÔ QUAN SINH DUÏC HEO Loï tinh Buoàng tröùng OÁng caáy tinh Haäu moân Boïng ñaùi Töû cung 66 67 11
12. 10/1/2013 COÅ TÖÛ CUNG PHOÁI GIOÁNG Khoaûng 1 tieáng A = Baét ñaàu kích thích B-C = Thôøi gian phuø hôïp caáy tinh D-E = Thôøi gian khoâng phuø hôïp 5-15 phuùt 45-55 phuùt caáy tinh B C A D E 5. Sau khi phoái xong giöõ cho naùi ñöùng khoaûng 5 phuùt traùnh tröôøng hôïp tinh traøo ra ngoaøi 6. Oáng phoái sau khi phoái phaûi duøng nöôùc sinh lyù rửa saïch beân 68 trong vaø ngoaøi tröôùc khi haáp tieät truøng 69 PHOÁI GIOÁNG PHOÁI GIOÁNG 10. Saùt truøng sau khi phoái 7. Sau khi phoái xong duøng sôn ñaùnh daáu ñeå bieát heo ñaõ phoái bao nhieâu laàn ñeå deã daøng cho vieäc kieåm tra naùi coù chòu noïc nöõa khoâng ? 8. Ví duï naùi ñaõ phoái 3 lieàu thì phaûi kieåm tra xem coù coøn chòu noïc hay khoâng. Traùnh tröôøng hôïp heo khoâng chòu maø vaãn phoái 9. Ghi cheùp soå saùch lieàn ñeå traùnh tröôøng hôïp soùt heo 70 71 HEO SAU KHI PHOÁI ÑÖÔÏC SAÉP XEÁP THEO TUAÀN 1. Thuaän tieän khi tìm MUÏC ÑÍCH heo HEÄ THOÁNG SAÉP XEÁP SAU KHI 2. Thuaän tieän khi laøm vaccine PHOÁI GIOÁNG 3. Thuaän tieän khi cho aên 4. Thuaän tieän kieåm tra buïng vaø kieåm tra heo loác 5. Thuaän tieän khi ñöa heo leân chuoàng ñeû. 72 73 12
13. 10/1/2013 KIEÅM TRA HEO LOÁC KIEÅM TRA HEO LOÁC 1. Phaûi kieåm tra ít nhaát 1 laàn/1ngaøy vaøo thôøi ñieåm 3. Kieåm tra taát caû caùc tuaàn yeân tónh phoái nhöng ñaëc bieät quan saùt kỹ ôû khu 3-4 2. Duøng noïc thaû cho ñi tuaàn sau khi phoái baèng tröôùc maët heo naùi ñeå caùch ñi ra phía sau vaø giuùp ngöôøi chaên nuoâi quan saùt boä phaän sinh phaùt hieän heo leân gioáng duïc vaø nhöõng haønh vi laïi deå hôn vaø kích thích cuûa naùi nhö: boàn choàn, con naùi khoâng coù chửa di chuyeån trong chuoàng, leân gioáng trôû laïi khoâng naèm yeân 74 75 CAÙC BÖÔÙC CHUAÅN BÒ TRÖÔÙC KHI ÑÖA HEO VAØO CHUOÀNG ÑEÛ KHU NAÙI ÑEÛ 1. Chuaån bò chuoàng 2. Chuaån bò heo 76 77 CHUAÅN BÒ CHUOÀNG CHUAÅN BÒ CHUOÀNG 1. Sau khi troáng chuoàng ta phaûi doïn deïp taát caû caùc vaät duïng coøn laïi trong chuoàng 2. Sau ñoù duøng maùy neùn xòt thaät saïch lôùp phaân treân beà maët chuoàng 78 79 13
14. 10/1/2013 CHUAÅN BÒ CHUOÀNG KHAÂU CHUAÅN BÒ CHUOÀNG 3. Tiếp theo, mang saøn nhöïa ra ngaâm vaøo beå nöôùc ñoàng thôøi beân trong chuoàng phaûi laät taát caû taám ñan ñeå tieän cho vieäc veä sinh 4. Tieáp tuïc duøng maùy xòt toaøn boä maët döôùi cuûa chuoàng thaät saïch 80 81 CHUAÅN BÒ CHUOÀNG Veä sinh quaït Veä sinh giaøn laïnh 5. Chaø laïi baèng xaø phoøng vôùi lieàu pha laø 1/400 6. Sau ñoù xòt saùt truøng kyõ vôùi tyû leä 5cc/1lít nöôùc vôùi maät ñoä laø: 300 – 500 ml/ m2 82 Veä sinh maùng Veä sinh laphong 83 CHUAÅN BÒ CHUOÀNG 7. Sau khi raùp chuoàng vaøo ta saùt truøng laïi 1 laàn nöõa 8. Sau ñoù duøng voâi queùt leân chuoàng vaø neàn chuoàng 9. Boû troáng chuoàng ít nhaát töø 5 – 7 ngaøy ñeå dieät vi truøng 10. Ñöa heo vaøo chuoàng ñeû QUEÙT VOÂI HAØNH LANG ÑI BOÄ VAØ NEÀN CHUOÀNG theo thöù töï ngaøy ñeû töø ñaàu quaït ñeán daøn laïnh 84 85 14
15. 10/1/2013 CHUAÅN BÒ HEO 1. Naùi phaûi ñöôïc taém rửa saïch seõ 2. Xòt saùt truøng CHUAÅN BÒ HEO LEÂN CHUOÀNG 3. Xòt gheû 4. Choïn ngaøy, ñaùnh daáu ÑEÛ 5. Phaûi luøa heo leân chuoàng ñeû tröôùc khi sinh 1 tuaàn vì * Cho naùi thích nghi vôùi chuoàng môùi tröôùc khi ñeû * Baûo veä ñöôïc heo con neáu naùi ñeû sôùm hôn döï kieán * Giaûm thöùc aên tröôùc khi ñeû * Giai ñoaïn naøy aâm hoä nôû ra laøm cho vi truøng deå xaâm nhaäp do ñoù caàn cho naùi ôû treân chuoàng ñeû cho saïch seõ 86 87 CHUAÅN BÒ HEO BAÛNG CAÙM TRÖÔÙC KHI ÑEÛ 1. Naùi phaûi ñöôïc taém rửa saïch seõ 2. Xòt saùt truøng vaø xòt gheû theo baûng chæ daãn 88 89 CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ BIEÅU HIEÄN CUÛA NAÙI TRÖÔÙC KHI HEO ÑEÛ TRÖÔÙC KHI SINH 1. Traèn troïc, böùc röùt 0 1. OÅ uùm (33 – 35 C) 2. Ñöùng ngoài khoâng yeân 2. Ñeøn uùm 3. Caén chuoàng 3. Thuoác saùt truøng 4. Naën vuù seõ thaáy chaûy söõa, Heo naùi seõ ñeû sau 24 h 4. Coàn Ioát 5. Heo naùi seõ ñeû sau 24 giôø. Neáu thaáy 5. Khaên lau heo con nöôùc nhôøn ôû aâm hoä chaûy ra thì heo naùi seõ ñeû trong 1h sau 6. Chæ coät roán 7. Keùo caét roán 8. Keùo caét raêng 90 91 15
16. 10/1/2013 QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO 1. Vuùt nöôùc oái khoûi moàm vaø muõi heo con ñeå cho heo con 5. Boâi coàn vaøo cuoán roán vaø deå thôû xung quanh 2. Vuùt saïch nöôùc oái khoûi mình 6. Caét ñuoâi coøn laïi 2.5 cm. heo laøm cho vieäc laøm saïch Tröôùc khi caét laáy panh mình heo nhanh vaø deå daøng keïp ñeå haõm maùu sau ñoù 3. Lau khoâ cho heo con môùi caét vaø phaûi boâi coàn 4. Caét roán daøi 2.5 cm 92 93 QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO 7. Caét raêng cho ñeán lôïi nhöng khoâng ñöôïc laøm cho lôïi xaây xaùt neáu khoâng seõ gaây vieâm lôïi 8. Thaû heo vaøo oå uùm ñeå nghæ ngôi cho khoeû. OÅ uùm phaûi ñaït nhieät ñoä töø 33 – 35o C 94 95 QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO Coät roán khoâng toát Baám raêng khoâng toát 9. Sau khi heo khoeû, cöùng caùp môùi cho heo con buù ( khoaûng nöûa tieáng sau khi sinh ) 96 97 16
17. 10/1/2013 CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP HEO ÑEÛ KHOÙ HEO ÑEÛ KHOÙ 1. Con quaù to do cheá ñoä cho aên khi naùi chửa khoâng ñuùng 2. Aâm ñaïo heïp do phoái gioáng heo haäu bò ban ñaàu coù theå traïng vaø tuoåi coøn nhoû 4. Naùi khoâng raën hoaëc ñeû chaäm vì daï con khoâng co 3. Heo con naèm khoâng ñuùng tö theá, khoù sinh boùp. Coù theå do naùi giaø. Tröôøng hôïp naøy phaûi tieâm • Neáu thaáy naùi sinh khaùc thöôøng, raën nhieàu, ñuoâi run Oxytocin vôùi lieàu 2-4ml/con. nhöng heo con khoâng ra, chöùng toû heo con ñaõ ñeán 5. Heo môùi sinh khoâng cheát nhöng thôû yeáu ôùt, phaûi vuøng xöông chaäu nhöng khoâng ra ñöôïc vì vaäy ngöôøi ñôõ hoâ haáp nhaân taïo phaûi hoå trôï baèng caùch moùc. Neáu khoâng can thieäp coù • Khi chuùng ta can thieäp baèng caùch moùc thì phaûi theå naûy sinh nhöõng vaán ñeà sau: thöïc hieän cho ñuùng caùch: - Caû meï vaø heo con ñeàu cheát * Moùng tay phaûi caét ngaén - Naùi quaù meät vaø ñau coù theå daãn ñeán beänh sau khi * Rửa saïch tay baèng xaø phoøng sau ñoù saùt truøng sinh. * Boâi trôn - Naùi raën nhieàu laøm cho ñaøn con trong buïng bò doàn, * Thu baøn tay nhoû nhaát ñeå ñöa vaøo töø töø leäch. - Naùi deå bò MMA - Naùi ñeû laâu neân nhöõng con cuoái cuøng deå cheát 98 99 TAÀM QUANG TROÏNG QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO CUÛA SÖÕA ÑAÀU NAÙI SAU KHI SINH 4. Phaûi theo doõi dòch cuûa naùi sau khi ñeû thaät kyõ ñeå xem naùi coù theå soùt nhau 1. ÔÛ söõa ñaàu cuûa naùi chöùa ñaày ñuû chaát dinh döôõng vaø khoaùng ñaët hoaëc con gì khoâng bieät laø khaùng theå cuûa heo meï. Vaø naùi seõ truyeàn toaøn boä khaùng theå naøy cho heo con qua söõa ñaàu. 5. Neáu dòch coù maøu hoàng hoaëc maøu 2. Chaát löôïng cuûa söõa naøy seõ giaûm daàn theo thôøi gian. Sau 24 h doøng ñen thì coù theå bò soùt nhau hoaëc con söõa naøy seõ khoâng coøn 6. Dòch bình thöôøng phaûi coù maøu traéng 3. Heo con cuõng chæ haáp thu doøng söõa ñaàu naøy töø heo meï trong thôøi trong hoaëc hôi vaøng gian naøy maø thoâi. 7. Phaûi theo doõi söùc khoûe cuûa naùi sau khi sinh nhö : Naùi coù coøn raën, soùt, boû * Vì vaäy phaûi cho heo con buù ñöôïc söõa ñaàu naøy nhieàu nhaát, nhanh nhaát. aên khoâng ñeå ñieàu trò kòp thôøi Neáu heo con buù söõa ñaàu khoâng ñuû chuùng seõ yeáu ôùt, coù theå cheát vì khoâng ñuû söùc khaùng beänh 8. Phaûi kieåm tra baàu vuù heo naùi nhö: söng, cöùng, noùng thì phaûi tieâm thuoác ngay 100 101 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO NAÙI SAU KHI SINH NAÙI SAU KHI SINH 1. Ñeå ngaên ngöøa 100% heo bò vieâm vaø soùt nhau neân heo sau khi sinh phaûi tieâm 1 lieàu khaùng sinh vaø 1 lieàu oxytocin 2. Ñoái vôùi naùi ñeû khoù vaø coù can thieäp thì phaûi chích khaùng sinh vaø oxytocin 3 ngaøy lieân tieáp 3. Khi tieâm phaûi toå chöùc ñaùnh daáu nhö khi phoái gioáng ñeå deå kieåm tra Dòch bình thöôøng Dòch vieâm 102 103 17
18. 10/1/2013 QUI TRÌNHQUI TRÌNH CHAÊM CHAÊM SOÙC SOÙC CHO HEOHEO CON CON SAU SAU KHIKHI SINH SINH QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH Taäp heo con vaøo loàng uùm trong 3 ngaøy ñaàu sau khi sinh 104 105 CÁC THAO TÁC GHÉP HEO 1 2 3 Toå chöùc gheùp heo con 24 h sau khi sinh laø toát nhaát, muoän nhaát 4 laø 3 ngaøy Heo con ñoàng ñeàu sau khi cai söõa 106 107 GHÉP HEO CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO CÓ 2 THỜI ĐIỂM GHÉP HEO TỐT NHẤT Có 7 yếu tố mà người đứng trại cần phải chú ý : 1. Nhìn tổng thể từng bầy heo định ghép 2. Nhìn vào ngày đẻ và số con sinh ra 1. Ghép trong lúc nái sinh 2.Sau khi sinh 24 h 18
19. 10/1/2013 CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO 3. Ghép ô có heo con nhiều qua ô có heo con ít 4. Nhìn vào độ đồng đều của heo con Nái có số con nuôi nhiều Nái có số con nuôi ít CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO ok 6.Nái già hay nái hậu bị 7.Tình trạng sức khỏe heo nái 5. Bầu vú 112 CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH GHÉP HEO Ghép vào p nhỏ 1. Nái đẻ nhiều qua nái đẻ ít chuyển 2. Nái sữa tốt nuôi con có trọng lượng nhỏ đi 19
20. 10/1/2013 Kiểm tra lại sau 2-3 ngày 3. Nái có sữa kém nuôi con có trọng lượng lớn sau QUI TRÌNHQUI TRÌNH CHAÊM CHAÊM SOÙC SOÙC CHO HEOHEO CON CON SAU SAU KHIKHI SINH SINH 1. Tieâm saét cho heo con luùc 2 ngaøy tuoåi vôùi lieàu: 2ml/ con 2. Khi tieâm phaûi kieåm tra roán cuûa heo con coù khoâ khoâng? Neáu khoâng khoâ ta phaûi boâi theâm coàn Ioât neáu khoâng seõ deã bò sa ruoät 3. Caét tai, thieán vaø chích 1 lieàu khaùng sinh (0.5ml/con)cuøng ngaøy vôùi tieâm saét cho heo con. Neáu heo con coù vaán ñeà tieâu chaûy thì ta seõ thieán sau ñoù töø Ok ! 7- 12 ngaøy tuoåi Ok ! 4. Cho heo con uoáng thuoác phoøng caàu Introduced by Phan Vũ Hải – Hue univ. truøng luùc 3-5 ngaøy tuoåi 119 120 121 20
21. 10/1/2013 122 123 QUI TRÌNHQUI TRÌNH CHAÊM CHAÊM SOÙC HEO QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CONHEO SAUCON SAU KHI KHI SINH HEO CON SAU KHI SINH 4. Baét ñaàu taäp aên cho heo con vaøo ngaøy thöù 5 9. Khi ñaët maùng aên neân gaây tieáng ñoäng 5. Vò trí ñaët maùng phaûi gaàn chỗ heo ñeå laøm cho heo con chuù yù vaø taäp con nguû vaø thuaän lôïi cho vieäc heo lieám laùp con aên 10. Khoâng neân ñeå thöøa, thöùc aên cuõ 6. Khi baét ñaàu taäp aên, neân cho raát trong maùng ít(phaûi xaùc ñònh ñöôïc caùm trong maùng), cheââm nhieàu laàn trong ngaøy 11. Khi heo con bieát aên thì cho aên moãi ngaøy nhieàu laàn, moãi laàn 1 ít nhaèm 7. Maùng taäp aên phaûi khoâ raùo, saïch seõ kích thích tính theøm aên cuûa heo 8. Caùm phaûi thôm, chaát löôïng toát môùi kích thích ñöôïc tính theøm aên cuûa heo con 124 125 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH HEO CON SAU KHI SINH 10. Phaûi kieåm tra söùc khoeû cuûa heo moãi ngaøy ñeå xöû lyù nhanh nhaát nhö : * Tieâu chaûy * Ñau chaân * Vieâm lôïi * Thieáu saét * Oám, thieáu söõa * Khoâng ñuû aám * Aên khoâng gioûi 11. Phaûi giöõ chuoàng luoân khoâ raùo vaø saïch seõ 12. Phaûi ñieàu chænh nhieät ñoä cho phuø hôïp vôùi töøng boä tuoåi cuûa heo Kieåm tra phaân treân saøn chuoàng ñeå xem heo naøo tieâu chaûy 126 127 21
22. 10/1/2013 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH 13. Cho heo uoáng thuoác kòp thôøi 14. Ñaùnh daáu sau khi cho heo uoáng thuoác 128 129 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH HEO CON SAU KHI SINH Heo thieáu saét Heo khoâng thieáu saét 15. Heo con sau khi chích saét vaãn taùi thì chuùng ta phaûi kieåm Ñaùnh daáu heo sau khi chích thuoác tra vaø chích theâm 1cc saét 130 131 BAÛNG ÖU TIEÂN NHIEÄT ÑOÄ CHAÁT LÖÔÏNG HEO CON KHI CAI SÖÕA TRONG 6 BOÄ CHUOÀNG ÑEÛ 1. Troïng löôïng khi sinh phaûi ñoàng ñeàu Boä Loaïi chuoàng Nhieät ñoä öu tieân theo 2. Neáu troïng löôïng khi sinh khoâng thöù töï ñoàng ñeàu ta phaûi toå chöùc gheùp heo. Caùch gheùp nhö sau : 1 Chuaån bò chuoàng 6 • Phaûi gheùp ngay ngaøy ñaàu môùi sinh nhö gheùp heo ñeû nhieàu qua heo ñeû 2 Heo chôø ñeû 1 ít, heo lôùn cuøng 1 meï vaø heo nhoû cuøng 1 meï. Heo lôùn thì neân duøng meï 3 Heo con 1 tuaàn tuoåi 4 coù söõa keùm hôn heo nhoû 4 Heo con 2 tuaàn tuoåi 3 3. Nhö vaäy ta ñaõ toå chöùc gheùp heo ñoàng ñeàu ngay töø nhoû thì khi cai suõa môùi 5 Heo con 3 tuaàn tuoåi 2 ñoàng ñeàu 6 Heo ñang cai söõa 5 132 133 22
23. 10/1/2013 CHAÁT LÖÔÏNG HEO CON KHI CAI SÖÕA 4. Neáu heo con vaãn khoâng ñoàng ñeàu thì QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO ta phaûi cai söõa sôùm nhöõng heo ñaõ ñaït troïng löôïng ñeå taïo ñieàu kieän cho CON SAU CAI SÖÕA nhöõng heo nhoû hôn ñöôïc buù söõa toát hôn 134 135 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA 1. Heo con vöøa taùch meï caàn nhieät ñoä töø 32 – 34oC vì vaäy phaûi ñieàu chænh nhieät 3. Heo vöøa taùch meï aên khoâng nhieàu vì vaäy ta cho aên ít ñoä cho phuø hôïp nhöng aên nhieàu laàn laøm theá 2. Phaûi theo doõi söùc khoûe naøo ñeå heo aên ñöôïc nhieàu heo moãi ngaøy ñeå ñaùnh daáu nhöng khoâng ñeå caùm dö nhö: Ho, tieâu chaûy, aên trong maùng nhieàu keùm, ñau chaân ñeå ñieàu trò nhanh nhaát 136 137 QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA 4. Khi doàn heo nhieàu trong 1 chuoàng (neáu keït chuoàng) phaûi phaân boá ñuû 7. Neáu heo khoâng ñoàng ñeàu luùc cai söõa thì ta neân choïn maùng aên ñeå taát caû caùc heo ñöôïc aên nhöõng heo coøi nhoát rieâng 1 vaø traùnh rôi vaõi oâ ñeå chaêm soùc ñaëc bieät nhö: 5. Taêng daàn caùm theo tuoåi cuûa heo Duøng caùm hoøa nöôùc cho 6. Traùnh tröôøng hôïp nhoát quaù nhieàu heo aên ñöôïc nhieàu hôn, heo trong 1 chuoàng trong khi caùm tieâm theâm thuoác boå ñeå taêng ñoä ñoàng ñeàu khi xuaát khoâng ñuû aên -> luùc cho aên thì chuùng chuoàng daønh nhau daãn ñeán caùm rôi vaõi ra ngoaøi quaù nhieàu 138 139 23
24. 10/1/2013 QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI 1. Phaûi coù keá hoaïch cai söõa baèng caùch ghi ngaøy cai söõa treân löng naùi 2. Chích ADE tröôùc 2 ngaøy cai söõa(vd: cai söõa ngaøy 10 thì chích vaøo ngaøy 8) QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI 3. Ngaøy cai söõa chöông trình thöùa aên nhö sau : Saùng coøn 0.5kg buoåi chieàu chuyeån xuoáng khu naùi khoâ daønh cho cai söõa (phaûi gaàn noïc) vaø nhòn aên luoân, ñeán saùng ngaøy hoâm sau taêng thöùc aên leân töø 3-4.5 kg/con/ngaøy muïc ñích nhaèm taïo stress cho naùi giuùp cho naùi leân gioáng nhanh vaø tröùng ruïng nhieàu hôn 140 141 QUI TRÌNH CAI SÖÕA QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI 7. Quan saùt boä phaän sinh duïc cuûa naùi ngay sau khi cai söõa cho ñeán khi naùi coù bieåu hieän leân gioáng 142 143 QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI 3. Ngaøy thöù 3 sau khi cai söõa ta seõ kích thích chòu ñöïc theo qui trình eùp, thöû heo 4. Neáu traïi coù vaán ñeà veà chaäm leân gioáng thì ta coù theå eùp heo vaøo ngaøy thöù 2 sau cai söõa 5. Neáu sau 10 ngaøy cai söõa maø vaãn chöa leân gioáng thì ta tieâm theâm 1 muõi ADE vaø tieáp tuïc eùp maïnh hôn 6. Trong thôøi gian cai söõa vaãn söû 7. Khi phaùt hieän naùi coù bieåu hieän leân gioáng thì phaûi duïng caùm 567 cho ñeán khi phoái keïp theû vaø duøng sôn ñaùnh daáu sau ñuoâi ñeå deã xong daøng kieåm tra vaø quaûn lyù trong vieäc thöû heo 144 145 24
25. 10/1/2013 QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CAI SÖÕA 1. Chuaån bò heo con 2. Chích moät lieàu khaùng sinh tröôùc khi chuyeån AMOX hoaëc TERA 3. Chuaån bò loàng chuyeån 146 147 QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA 3. Phaân chia ñöïc caùi 4. Ñaùnh daáu treân lôùn, döôùi nhoû 148 149 QUI TRÌNH CHUYEÅN QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA HEO CON CAI SÖÕA 150 151 25
26. 10/1/2013 QUI TRÌNH CHUYEÅN QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA HEO CON CAI SÖÕA 152 153 QUI TRÌNH CHUYEÅN QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA HEO CON CAI SÖÕA 154 155 QUI TRÌNH CHUYEÅN QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA HEO CON CAI SÖÕA 156 157 26
27. 10/1/2013 QUI TRÌNH CHUYEÅN QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA HEO CON CAI SÖÕA 158 159 MỘT SỐ QUI TRÌNH KỸ THUẬT KÍCH THÍCH HEO NÁI LÊN GIỐNG? ĐẶC BiệT 160 161 Ngày thứ 2 sau cai sữa 6- Taêng cöôøng ñoä sau khi cai söõa 3,4 ngaøy (heo chöa leân gioáng)* EÙp maïnh EÙp nheï (4-5 phuùt) 162 163 27
28. 10/1/2013 Sau 5 ngày cai sữa (không lên giống) Chích AD3E 5cc/ con Tiếp tục ép mạnh 164 165 Sau 7 ngày cai sữa (không lên giống) Biểu hiện của heo sau khi ép Chích PG 600 5cc/ con 166 167 Kích thích heo Haäu Bò Khai thác nọc thí tình định kỳ (3 leân gioáng baèng tinh ngày/lần) 168 169 28
29. 10/1/2013 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ THÖÔØNG GAËP 1 Khoâng ñöôïc theo doõi vaø chaêm soùc kyõ Kích thích heo lên giống bằng nước tiểu? HEO 2 Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi noïc HAÄU BÒ 3 Maät ñoä nuoâi quaù daøy CHAÄM LEÂN 4 Khoâng troän ADE trong thôøi gian caùch ly GIOÁNG 5 Eùp khoâng ñuùng 170 171 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ THÖÔØNG MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP KHAÉC GAËP PHUÏC 1 Quaù trình chaêm soùc vaø nuoâi döôõng khoâng toát Heo - Chaêm soùc kyõ chaäm 2 HEO - Maät ñoä nuoâi hôïp lyù (2 m /con) leân - Boå sung ADE, taïo stress. HAÄU gioáng BÒ 2 Bò stress do vaän chuyeån - Chích thuoác kích thích LEÂN Heo leân GIOÁNG - Chích khaùng sinh: Amox L.A. gioáng coù COÙ Bò vieâm nhieãm luùc leân gioáng - Oxytocin: saùng vaø chieàu. 3 muû MUÛ - Theo doõi vaø chaêm soùc kyõ. 172 173 1. Ñöa heo leân chuoàng thöû QUY TRÌNH KIỂM TRA HEO ĐỘNG DỤC 174 175 29
30. 10/1/2013 2. Cho naùi quen chuoàng vaø tieáp xuùc vôùi noïc töø 30 giaây ñeán 1 phuùt 3. Kích thích vaøo aâm hoä vaø 2 hoõm hoâng cuûa heo. Ngöôøi chôø cho naùi Taïi sao phaûi kích thích quen chuoàng vaøo hai hoõm hoâng? 176 177 4. Kieåm tra traïng thaùi cuûa heo Neáu heo coù caùc bieåu hieän chòu noïc thì ñuoâi cong leân ( tö theá cho noïc giao phoái), tai döïng leân (ñoái vôùi heo york), Neáu heo ñöùng yeân thì ngöôøi chaên nuoâi ngoài leân löng heo, maét lim dim, ñoàng thôøi tieáp tuïc kích thích (taïo cho heo coù caûm giaùc gioáng nhö noïc nhaûy leân löng) 178 179 5. Ñaùnh daáu thôøi ñieåm chòu noïc 6. Ghi vào sổ thời điểm và mức độ chịu nọc 180 181 30
31. 10/1/2013 7. Chuyeån heo veà khu phoái gioáng Möùc ñoä chòu noïc Thôøi ñieåm chòu noïc A (TOÁT), B (KHAÙ), C (T.BÌNH) Saùng (S ), Chieàu (C) 182 183 Mang thai 1- 2 tuaàn QUI TRÌNH KIỂM TRA HEO SAU PHỐI 184 185 Baûng caùm naùi cai söõa Baûng caùm heo haäu bò sau khi phoái sau khi phoái 186 187 31
32. 10/1/2013 1. Khi heo loác muû KIỂM TRA HEO LỐC 3-4 ngày sau phối 188 189 2.Ghi cheùp ngaøy thaùng vaán ñeà 190 191 DÙNG NỌC KIỂM TRA 3.Daùn vaøo theû 4.Keïp vaán Daãn noïc ñi Kieåm tra ñeà 192 193 32
33. 10/1/2013 Thay ñoåi kyù hieäu keïp vaø ñöa veà khu naùi khoâ Ñaùnh daáu khi heo loác 194 195 Cách sắp xếp khi heo lốc, sẩy thai R Tuaàn 1 Khu naùi khoâ Böôùc 4 Böôùc 1 Tuaàn 2 Böôùc 3 Tuaàn 4 R Tuaàn 3 Böôùc 2 Tuaàn 5 Tuaàn 6 Tuaàn 8 Tuaàn 7 196 197 4 .tuaàn khoâng loác 198 199 33
34. 10/1/2013 5-6 tuần – kiểm tra heo lốc chu kỳ 2 Sau 7-10 tuần mang thai haï keïp khi buïng roõ 200 201 Khoâng haï keïp khi buïng khoâng roõ Sau 10 tuaàn khoâng mang thai Ñöa veà khu naùi khoâ 202 203 Sau 12 tuần tăng cám Ñoåi caùm töø 566 sang 567 khi heo ñöôïc 14 tuaàn 204 205 34
35. 10/1/2013 Mang thai 15 tuần Xòt gheû Xòt saùt truøng 206 207 Choïn heo leân chuoàng ñeû Chuyeån heo leân theo ngaøy ñeû döï kieán chuoàng ñeû Ñaùnh soá leân löng theo thöù töï 208 209 Hội chứng tiêu chảy của heo con STRESS Heo mẹ Thiến, cắt đuôi . MMA Cai sữa, nhập đàn Tiêm chích qua nhiều Môi trường Dinh dưỡng Chuồng trại Sữa mẹ Nhiệt độ Thức ăn ẩm độ Nước uống Gió Khoáng Mật độ Sinh tố Nước Mầm bệnh . E.coli Chăm sóc . Clostridium Kỷ thuật người chăn . nuôi Introduced by Phan Vũ Hải, Hue210 Univ. 35