Bài giảng Phương pháp định lượng trong quản lý - Chương 8: Phân tích thành phần chính (PCA) - Nguyễn Thống

pdf 34 trang ngocly 3450
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Phương pháp định lượng trong quản lý - Chương 8: Phân tích thành phần chính (PCA) - Nguyễn Thống", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_phuong_phap_dinh_luong_trong_quan_ly_chuong_8_phan.pdf

Nội dung text: Bài giảng Phương pháp định lượng trong quản lý - Chương 8: Phân tích thành phần chính (PCA) - Nguyễn Thống

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP. HCM PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Khoa KTXD - Bộ môn KTTNN NỘI DUNG MÔN HỌC CHƯƠNG 1: Giôùi thieäu Phöông phaùp ñònh löôïng trong Quaûn lyù. CHƯƠNG 2: Quy hoaïch tuyeán tính. CHƯƠNG 3: Cô sôû lyù thuyeát ra quyeát ñònh. CHƯƠNG 4: Baøi toaùn vaän taûi. Giảng viên: PGS. TS. NGUYỄN THỐNG CHƯƠNG 5: Quaûn lyù kho. E-mail: nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr CHƯƠNG 6: Ra quyeát ñònh ña muïc tieâu. Web: 11/26/2013 1 CHƯƠNG11/26/2013 7: Lyù thuyeát saép haøng. 2 Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719 PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ NỘI DUNG MÔN HỌC (tt) TÀI LIỆU THAM KHẢO Chương 8: Phân tích thành phần chính (PCA). 1. Phương pháp định lượng trong quản lý. Chương 9: Kiểm định Cronbach’s Alpha & NXB Trẻ 1999. Tác giả PGS. Dr. Nguyễn KMO Thống & Dr. Cao Hào Thi. Chương 10: Phương pháp AHP Chương 11: Qui hoạch động 2. Phân tích số liệu và áp dụng vào dự báo. Chương 12: Hoạch định dự án NXB Thanh Niên 2000. Tác giả PGS. Dr. Chương 13: Xích Markov Nguyễn Thống Chương 14: Lý thuyết trò chơi. 3. Phần mềm QSB, Crystal Ball Chương 15: Mô phỏng Monte Carlo. 11/26/20133 11/26/2013 4 PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KIEÅM TRA NỘI DUNG - Kieåm tra giöõa kyøø 60 ph. - Giới thiệu. - Thi vieát cuoái moân hoïc 90ph. - Khái niệm cơ bản. - Tiểu luận. - Nội dung phương pháp Chuù yù: phân tích nhân tố chính. - Cho pheùp mang taøi lieäu tham khaûo. - Ví dụ áp dụng. - Mang theo maùy tính laøm baøi taäp. 11/26/2013 5 11/26/2013 6 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 1
  2. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) GIỚI THIỆU GIỚI THIỆU Phân tích nhân tố các thành phần chính Đây là một phương pháp phân chuẩn hóa (PTNT) là một phương pháp tích định tính dựa trên cơ sở giá trị phân tích dữ liệu (định tính) cho phép: các biến định lượng liên kết với Nhận biết xu thế chính của tập hợp từng cá nhân (hoặc khảo sát). dữ liệu khảo sát; Mỗi biến sẽ được đánh giá theo Đánh giá và sắp hạng các cá nhân nghiên cứu dựa vào các đặc trưng một thang điểm thích hợp. (biến định lượng) của chúng. 11/26/2013 7 11/26/2013 8 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÁI NIỆM CƠ BẢN KHÁI NIỆM CƠ BẢN Momen quán tính chất điểm m đối với tâm O Momen quán tính chất điểm m đối với đường thẳng D 2 2 Mm/o md Mm/(D) md d Chất d Chất điểm khối điểm khối Tâm O Tâm O lượng m lượng m (D) 11/26/2013 9 11/26/2013 10 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÁI NIỆM CƠ BẢN KHÁI NIỆM CƠ BẢN Momen quán tính hệ thống chất điểm mi đối TRỌNG TÂM G HỆ CHẤT ĐIỂM với tâm O M m d2 Min 2 mi /G  i i M m d m1 m1 mi /o  i i d1 d1 Chất d2 d2 Trọng tâm G m điểm khối m 2 Tâm O di lượng m 2 di mi 1 mi Chất điểm khối 11/26/2013 11 11/26/2013 lượng mi12 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 2
  3. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÁI NIỆM CƠ BẢN KHÁI NIỆM KHÔNG GIAN p CHIỀU Momen quán tính hệ thống chất điểm mi đối KHÔNG GIAN 3D X2 KHÔNG GIAN 2D với đường thẳng D M(x ,x ,x ) X3 1 2 3 2 m X2 M m d 1 x M(x1,x2) mi /(D)  i i 2 x 3 x2 d1 X d Chất o o x 1 2 x1 X1 1 m điểm khối 2 di m lượng m1 X i p X2 KHÔNG GIAN p chiều M(x1,x2, ,xp) (D) 11/26/2013 13 11/26/2013 o X1 14 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TÍCH VÔ HƯỚNG 2 VECTƠ TÍCH VÔ HƯỚNG 2 VECTƠ Xét 2 vectơ u và v hợp với nhau bởi 1 Giả sử trong không gian 2D, góc . Tích vô hướng của 2 vectơ như u( , ) & v( , ) sau : 1 1 2 2 X  u.v u.v.cos Chú ý : u.v 1 2 12 • Nếu thẳng góc ta có : X=0 Chú ý: • Nếu ta có u // v u.v u .v 2 2 u 1 1 11/26/2013 15 11/26/2013 16 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TÍCH VÔ HƯỚNG 2 VECTƠ NHẬN XÉT X2 Khi góc hợp bởi vectơ OM và vectơ U M(x1,x2) càng bé hình chiếu của OM xuống G vectơ U KHÔNG BỊ « BIẾN DẠNG » nhiều U( 1, 2) (mất thông tin) so với OM ban đầu. X1 bé chất lượng hình chiếu của OM O xuống trục chứa vectơ U càng tốt. OM.U 1x1 2x2 Nếu U là vectơ đơn vị 1x1+ 2x2=OG G là hình chiếu của M xuống 11/26/2013 17 11/26/2013 18 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 3
  4. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TÍCH VÔ HƯỚNG 2 VECTƠ CHÚ Ý M(x1,x2, ,xp) Xét 2 vectơ u và v là vectơ đơn vị và hợp với nhau bởi 1 góc . Tích vô hướng của G 2 vectơ như sau : U( , , , ) 1 2 p X  u.v cos O Tổng quát hoá trong không gian p chiều Trong không gian p chiều với u(x1,x2, ,xp) và v(y1, y2, ,yp) là các vectơ đơn vị OM.U 1x1 2x2 pxp cos x1y1 x2y2 xpyp 11/26/2013 19 11/26/2013 20 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) NHẬN XÉT BÀI TẬP Một cách tổng quát, trong không gian p Bài 1: Tính góc hợp bởi các vectơ sau: chiều, xét giá trị tích vô hướng X của 2 U(3,4) & V(-2,50.5) vectơ đơn vị: U(1,3) & V(-6,2) X 0. 2 vectơ gần trực giao nhau X 1. 2 vectơ cùng chiều nhau U(1,3,4,-2) & V(2,1,1,4) X -1. 2 vectơ ngược chiều nhau Bài 2: Tính giá trị hình chiếu của vectơ M lên vectơ U: M(1,5) & U(30.5/2,1/2) M(2,-1,3,2) & U(1/2,-1/2,-1/2,1/2) 11/26/2013 21 11/26/2013 22 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) BÀI TẬP KIẾN THỨC THỐNG KÊ CẦN THIẾT SỬ DỤNG TRONG PHÂN TÍCH Bài 3: Tìm góc hợp bởi vectơ NHÂN TỐ OM(3,4,3,20.5) với các trục tọa độ trong không gian 4D. • Biến thống kê định lượng, các Bài 4: Chứng minh trong không gian p phân phối thống kê; • Giá trị trung bình, phương sai, độ chiều, gọi i là góc hợp bởi một vectơ lệch chuẩn của một biến thống kê; OM bất kỳ với các trục tọa độ i có tính chất sau: p • Biến được trung tâm hóa và chuẩn 2 hóa; cos i 1 11/26/2013 i 1 23 11/26/2013 24 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 4
  5. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) • Hệ số tương quan tuyến tính TRỌNG TÂM G Xét X(x1,x2, xn) của 2 biến.  xi x i Đây là các kiến thức cần G N thiết không thể thiếu để tiếp tục nghiên cứu phương x N 1 x x1 i X pháp này . x G O x N 11/26/2013 25 11/26/2013 26 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Momen quán tính của n phần PHƯƠNG SAI V(X) tử có khối lượng đơn vị so Xét X(x1,x2, xn) 2 với trọng tâm G được xác (xi xG ) định như sau :  2 V(X) i N 1 2 M 1. xi xG G x G i Mô tả sự phân tán của X chung quanh giá trị trung bình của các giá trị biến 11/26/2013 27 11/26/2013 28 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống nghiên cứu PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) BIẾN TRUNG TÂM HÓA VÀ CHUẨN HÓA Standardized MỘT SỐ BIẾN ĐỔI BIẾN Gọi X là một biến thống kê. Một biến được xem là THỐNG KÊ trung tâm hóa và chuẩn hóa ký hiệu ti suy từ xi được định nghĩa: xi X ti Tính chất:  ti số KHÔNG đơn vị t 0;  1  i ti 11/26/2013 29 11/26/2013 30 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống i 5
  6. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Normalized Adjusted Normalized xi x min xi xmin t t 2* 1 i x x i x x max min max min Tính chất: ti [ 0 1] Tính chất: ti [ -1 1] ti : không đơn vị ti : không đơn vị 11/26/2013 31 11/26/2013 32 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HIỆP PHƯƠNG SAI Cov(X,Y) Ý nghĩa r: N ( x X)(y Y) Y Y Cov(X,Y)  i i i 1 N Hệ số tương quan tuyến tính r của 2 biến X và Y như sau : r +1 r -1 Cov(X,Y) 0 X r  1; 1 0 X  x y Y r 0 Chú ý: Nếu biến đã chuẩn hoá Cov=r 0 11/26/2013 33 11/26/2013 X 34 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) BÀI TẬP BÀI TẬP Bài 1: Tính Cov của các vectơ sau: Bài 3: Xét 2 vectơ X1,X2 trong không gian 4D như sau: U(2,4,4,3,5) & V(1,3,5,3,7) a b c d Đáp số: Cov(U,V)=1,92 X1 2 5 8 1 Bài 2: Tính r của các vectơ sau: X2 3 2 1 6 U(3,2,5,5,1) & V(3,1,7,6,1) Kiểm tra tính chất phương sai của biến Đáp số: Cov(U,V)=3,88, =1,79 & =2,79 U V Xi đã được chuẩn & trung tâm hoá r=0,78 bằng 1 (σ2=V=1). 11/26/2013 35 11/26/2013 36 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 6
  7. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TRỤC QUÁN TÍNH Bài tập 0: Xét 3 chất điểm có Xét một cố thể (tập hợp vô số các phần tử có khối lượng 1 đơn vị) có trọng tâm là G. khối lượng 1 đơn vị ở các vị Trục quán tính cấp 1 là đường thẳng đi trí trong không gian 2D là qua G và hình chiếu của tất cả các chất điểm xuống trục này có PHƯƠNG SAI A(-3,-2), B(2,5), C(1,-3). Xác CỰC ĐẠI. định trục chính 1 & trục Trục quán tính cấp 2 là đường thẳng qua G, thẳng góc với trục 1 và hình chiếu tất chính 2. cả các chất điểm xuống trục này có PHƯƠNG SAI CỰC ĐẠI. 11/26/2013 37 11/26/2013 38 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Bài tập 1: Có 4 điểm trong không gian Bài tập 2: Xét 3 đỉnh tam giác cân với các 2D là A(0,0), B(5,0), C(5,3), D(0,3). đỉnh A(0,9), B(2,0) & C(-2,0). Giả thiết các đỉnh có khối lượng 1 đv. Xác định a. Giả thiết các điểm có khối lượng là trục quán tính cấp 1 và cấp 2. 1đv. Xác định trục chính 1 & trục chính 2. Xác định phương sai trên Bài tập 3: Xét 4 điểm trong không gian 2D là A(0,0), B(8,0), C(4,3), D(4,-3). trục 1. a. Giả thiết các điểm có khối lượng 1, b. Nếu tại A & C có khối lượng là 3 đv. xác định 2 trục chính 1 & 2. Xác định trục chính 1 & trục chính b. Nếu C & D có chất điểm 5đv. Xác định 2. Xác định phương sai trên trục 1. 11/26/2013 39 11/26/các2013 trục chính 1 & 2. 40 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) LÝ THUYẾT HÌNH THÀNH VẤN ĐỀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH Khảo sát các yếu tố trong không gian p chiều (biến số , p>2). THÀNH PHẦN CHÍNH Ta không thể phân tích số liệu một Principal Component cách « trực quan ». Analysis Vấn đề càng khó tưởng tượng khi (PCA) p càng lớn. 11/26/2013 41 11/26/2013 42 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 7
  8. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HÌNH THÀNH VẤN ĐỀ DẠNG SỐ LIỆU Var4(.,.,.,.) Var5(.,.,.,.) Var3(.,.,.,.) Var2(.,.,.,.) Var6(.,.,.,.) O (Gốc, trọng tâm) Var1(.,.,.,.) Varp(.,.,.,.) 11/26/2013 KHÔNG GIAN BIẾN 43 11/26/2013 44 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TRONG PHÂN TÍCH NHÂN TỐ CHÍNH DẠNG SỐ LIỆU PHÂN TÍCH CÁC BIẾN ĐƯỢC TRUNG TÂM & Var1 Var2 Var3 CHUẨN HOÁ Obs1 0.472 -0.970 0.956 Obs2 -1.551 0.728 -1.036 Obs3 0.135 -1.213 0.159 xi X Obs4 1.146 0.728 0.956 ti Obs5 -0.202 0.728 -1.036  Moy 0.00 0.00 0.00 Sigma 1.00 1.00 1.00 11/26/2013 45 11/26/2013 46 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HÌNH THÀNH VẤN ĐỀ HÌNH THÀNH VẤN ĐỀ Nhu cầu phân tích số liệu trong các Phương pháp PTNT chỉ chọn một số mặt phẳng (không gian 2D). trục ÍT NHẤT CÓ THỂ để biểu diễn số Chiếu số liệu trong không gian p chiều liệu (thông thường từ 2 (2D) đến 4 (4D) xuống các mặt phẳng (không gian 2D). trục). Chọn các mặt phẳng chiếu sao cho ÍT Đó là các trục NHÂN TỐ CHÍNH mất thông tin nhất do thực hiện phép chiếu. (Principal Componant Axe). Đó chính là các MẶT PHẲNG CHÍNH trong phương pháp PTNT. 11/26/2013 47 11/26/2013 48 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 8
  9. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Phân tích nhân tố Giảm số PRINCIPALE COMPONANT =F (Var) Var4(.,.,.,.) 2 2 biến ban đầu xuống còn ÍT Var5(.,.,.,.) Var3(.,.,.,.) biến hơn. =F (Var) Mỗi biến mới sẽ là ĐẠI 3 3 Var2(.,.,.,.) BIỂU của một tập hợp biến Var6(.,.,.,.) O cũ gọi là 1 NHÂN TỐ (item). (Gốc, trọng tâm) Varp(.,.,.,.) Var1(.,.,.,.) 1=F1(Var) 11/26/2013 49 11/26/2013 50 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Trục nhân tố được xác Gọi 1, 2 , 3 , . Là các thành định theo phương pháp phần CHÍNH 1, 2, 3, . PHƯƠNG SAI CỦA CÁC Tính chất: HÌNH CHIẾU BIẾN BAN Variance các BIẾN TRÊN 1 > ĐẦU XUỐNG TRỤC NHÂN Variance các BIẾN TRÊN 2 > TỐ CHÍNH LÀ CỰC ĐẠI. Variance các BIẾN TRÊN 3 > . 11/26/2013 51 11/26/2013 52 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Giả thiết xem xét trong không gian p biến & n quan sát PHƯƠNG TRÌNH XÁC (observation): ĐỊNH TRỤC CHÍNH 1, Trục chính 1( 1, 2, 3, , n) ? 2 , 3 , , . i (?) toạ độ chuẩn hoá của trục 1 trong KHÔNG GIAN n. n 2  i 1 11/26/2013 53 11/26/2013 54 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống i 1 9
  10. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) PHƯƠNG TRÌNH XÁC ĐỊNH [1] là hàm theo các tham TRỤC CHÍNH 1 số i p 2 Đạt cực trị Đạo hàm V1  (Variable(i)* 1) [1] Max i 1 riêng phần theo i và = 0 Chú ý: Variable(i)* Nhận được hệ phương 1 trình giải ra xác định i Hình chiếu Var(i) xuống 1 11/26/2013 55 11 /26/2013 56 PGS. Dr. Nguyễn Thống , PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) SỬ DỤNG SOLVER TRONG Giá trị V1 gọi là PHƯƠNG EXCEL SAI GIẢI THÍCH CỦA TRỤC (BÀI TOÁN QUY HOẠCH CHÍNH 1 TUYẾN TÍNH) V1 là max so với Vi của HÀM MỤC TIÊU & CÁC các trục chính i còn lại RÀNG BUỘC NẾU CÓ 11/26/2013 57 11/26/2013 58 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Phương sai giải thích của PHƯƠNG TRÌNH XÁC ĐỊNH trục chính : 1 TRỤC CHÍNH 2 p V V  (Var(i)* )2 Max Variance ( ) 1 (%) 2  2 1 p i 1 Vi Điều kiện: i 1 1 * 2 0 Hai trục là trực giao nhau 11/26/2013 59 11/26/2013 60 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống , 10
  11. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) PHƯƠNG TRÌNH XÁC ĐỊNH Tiếp tục cho các trục i kế tiếp TRỤC CHÍNH 3 p CHÚ Ý: CÁC TRỤC CHÍNH TẠO 2 V3  (Var(i)* 3 ) Max THÀNH MỘT HỆ TỌA ĐỘ TRỰC i 1 GIAO ĐIỀU KIỆN CẦN & ĐỦ ĐỂ Điều kiện: * * 0 LÀM HỆ QUY CHIẾU. 1 3 2 3 DÙNG TRONG HỒI QUY TUYẾN Các trục là trực giao nhau TÍNH 11/26/2013 61 11/26/2013 62 PGS. Dr. Nguyễn Thống , PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Ý NGHĨA TRỤC NHÂN TỐ CHÍNH Ý NGHĨA TRỤC NHÂN TỐ CHÍNH Trong không gian p chiều, trục nhân tố HÌNH CHIẾU của ĐÁM MÂY xuống MẶT chính số 1 chỉ xu thế CHÍNH của ĐÁM PHẲNG CHÍNH số 1 sẽ MẤT THÔNG TIN MÂY dữ liệu. về số liệu là ÍT NHẤT. Thông thường ta KHÔNG THỂ nghiên Các trục nhân tố chính kế tiếp (2,3,4, ,p) cứu trong không gian p (p>2) chiều. Ta chỉ các xu thế có khuynh hướng YẾU dần chỉ có thể nghiên cứu số liệu trong các của ĐÁM MÂY số liệu. MẶT PHẲNG (không gian 2D) chiếu các HÌNH CHIẾU của ĐÁM MÂY xuống trục số liệu xuống các mặt phẳng chọn các chính số 1 sẽ MẤT THÔNG TIN về số liệu MẶT PHẲNG ÍT MẤT THÔNG TIN NHẤT là ÍT NHẤT. đó là các MẶT PHẲNG CHÍNH. 11/26/2013 63 11/26/2013 64 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) MẶT PHẲNG CHÍNH Bài tập Mặt phẳng chính số 1 tạo bởi trục chính Xét tập số liệu sau. Dùng Solver trong Excel để xác định trục chính & . 1 và 2. 1 2 Mặt phẳng chính số 2 tạo bởi trục chính 1 và 3. Mặt phẳng chính số 3 tạo bởi trục chính 2 và 3. Mặt phẳng chính số 4, 5, . 11/26/2013 65 11/26/2013 66 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 11
  12. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HD: Xem Excel PCA-Tutorial KẾT QUẢ Số liệu chuẩn & trung tâm hoá Các thành phần chỉ hướng của các trục 1 2 Var1 Var2 Var3 1 2 Obs1 0.472 -0.970 0.956 -0.463 -0.276 Obs2 -1.551 0.728 -1.036 0.672 -0.133 Obs3 0.135 -1.213 0.159 -0.247 -0.553 Obs4 1.146 0.728 0.956 -0.350 0.743 Obs5 -0.202 0.728 -1.036 Moy 0.00 0.00 0.00 0.388 0.219 11/26/2013 67 11/26/2013 68 PGS. Dr.Sigma Nguyễn Thống 1.00 1.00 1.00 PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) SỐ LIỆU BAN ĐẦU SỐ LIỆU BAN ĐẦU Phương pháp phân tích nhân tố các Biến X1 X2 . Xj Xp thành phần chính chuẩn hóa được áp dụng để tính toán một bảng số liệu Đối 2D(n,p). tượng Chiều (hàng) biểu thị n đối tượng (cá 1 . . . . . nhân, khảo sát). 2 . . . . . Chiều còn lại (cột) biểu thị p biến định i . . . xi,j . lượng xi liên quan các tính chất của đối . . . . . . tượng. n . . . . . 11/26/2013 69 11/26/2013 70 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) với xij biểu thị giá trị của biến định lượng r(.,.) +1 tương quan tuyến tính Xj của đối tượng (quan sát) thứ i. thuận chặc chẻ. Cột Xi(a,b,c, ,) vectơ biến (biến r(.,.) -1 tương quan tuyến tính thống kê, có n thành phần) nghịch chặc chẻ. Hàng N(x1,x2, ,xp) định vị tọa độ r(.,.) 0 KHÔNG tương quan. CÁ NHÂN (quan sát) trong KHÔNG GIAN BIẾN. Xét tính tương quan giữa các biến Xi chuẩn hóa các biến (=1) dùng định nghĩa r(Xi,Xj) 11/26/2013 71 11/26/2013 72 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 12
  13. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) LOẠI BÀI TOÁN Ví dụ. Loại 1: Cột 1 là các Observation Bài toán loại tìm Principal Componant & Có thể dùng kết quả trong nghiên cứu Hồi quy tuyến tính với các Principal Componant là hệ TỌA ĐỘ tham chiếu. 11/26/2013 73 11/26/2013 74 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) LOẠI BÀI TOÁN Ví dụ. Loại 2: Cột 1 là các CÁ NHÂN Bài toán loại tìm Principal Componant & SẮP HẠNG CÁ NHÂN Có thể dùng kết quả trong nghiên cứu Hồi quy tuyến tính với các Principal Componant là hệ TỌA ĐỘ tham chiếu. 11/26/2013 75 11/26/2013 76 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÔNG GIAN BIẾN KHÔNG GIAN BIẾN & Xét bảng số liệu trên, với mỗi cá nhân ta có KHÔNG GIAN CÁ NHÂN thể định nghĩa bằng 1 vectơ với các toạ độ (x1,x2, ,xp). Các trục xi tạo thành 1 không gian p chiều, ta gọi là KHÔNG GIAN BIẾN. Trong KHÔNG GIAN này sẽ ĐỊNH VỊ các CÁ NHÂN. Khái niệm ĐÁM MÂY SỐ LIỆU CÁ NHÂN 11/26/2013 77 11/26/2013 78 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 13
  14. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÔNG GIAN BIẾN Xp=1,p Xp Xi Xi,M M(cá nhân) KHÔNG GIAN CÁ NHÂN X 2 Xp,M X2,M o Xk,M X 1,M X1 Xk 11/26/2013 79 11/26/2013 80 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHÔNG GIAN CÁ NHÂN KHÔNG GIAN CÁ NHÂN NN=1,N Xét bảng số liệu trên, với mỗi biến X ta có NN NJ thể định nghĩa bằng 1 vectơ với các toạ X X (biến) độ (n ,n , ,n ). Các trục n tạo thành 1 1,j 1 1 2 n n N không gian n chiều, ta gọi là KHÔNG 2 X1,N GIAN CÁ NHÂN. X1,2 Trong KHÔNG GIAN này sẽ ĐỊNH VỊ các G BIẾN XI. X1,K X 1,1 N1 Khái niệm ĐÁM MÂY SỐ LIỆU BIẾN NK 11/26/2013 81 11/26/2013 82 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) PHÂN TÍCH NHÂN TỐ CHÍNH VỚI SPSS Biến Quan sát or Cá nhân CỦA SỔ KHỞI ĐỘNG 11/26/2013 83 11/26/2013 84 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 14
  15. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHỞI ĐỘNG MỞ FILE CÓ SẴN 11/26/2013 85 11/26/2013 86 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) DẠNG FILE SỐ LIỆU Analyze =>Data Reduction=>Factor Biến Giá trị biến ? Cá nhân (quan sát) 11/26/2013 87 11/26/2013 88 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CHỌN BIẾN PHÂN TÍCH DESCRITIVES 11/26/2013 89 11/26/2013 90 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 15
  16. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) EIGENVALUE EXTRACTION Giá trị liên kết cho từng trục chính. Được xác định theo TỶ LỆ của giá p/p PCA (Lưu ý khác với EFA- trị PHƯƠNG SAI hình chiếu đám Phân tích khám phá- mây BIẾN xuống trục chính tương Principal factoring ứng. Analysis) Tổng Engenvalue của p trục chính sẽ được hiệu chỉnh (từ giá trị phương sai) sao cho BẰNG số biến p (số trục chính tối đa). 11/26/2013 91 11/26/2013 92 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) ROTATION SCORES 11/26/2013 93 11/26/2013 94 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) OPTION Ý NGHĨA SỐ LIỆU KẾT QUẢ 11/26/2013 95 11/26/2013 96 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 16
  17. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) THỐNG KÊ MÔ TẢ CÁC BIẾN MA TRẬN HỆ SỐ TƯƠNG QUAN TUYẾN TÍNH Giá trị nhỏ KHÔNG nằm chung trục & ngược lại 11/26/2013 97 11/26/2013 98 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Giá trị riêng của trục chính > 0.7 có ĐỦ chỉ (tính từ variance) tiêu cho mỗi factor <0.05 ma trận hệ số tương quan Tổng =100% KHÔNG có TẤT CẢ h/số tương quan 11/26/2013 99 11/26/2013 (15 biến) 100 PGS. Dr. Nguyễn Thốngbằ ng 0 Ok PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA THÀNH PHẦN Số trục chính CHÍNH & BIẾN TRƯỜNG HỢP KHÔNG Có 15 XOAY biến 11/26/2013 101 11/26/2013 102 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 17
  18. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA BIẾN HỆ SỐ TƯƠNG QUAN VÀ TRỤC CHÍNH Trục chính GIỮA THÀNH PHẦN CPAxe1 CHÍNH & BIẾN TRƯỜNG HỢP XOAY OPTION VARIMAX 11/26/2013 103 11/26/2013 104 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) H/số r2 T/h có xoay 11/26/2013 105 11/26/2013 106 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) TỌA ĐỘ CÁ NHÂN TRÊN TRỤC CHÍNH VÍ DỤ Để hiểu rõ phương pháp này chúng ta sẽ nghiên cứu thông qua một ví dụ cụ thể liên quan đến vấn đề phân tích và đánh giá các tay vợt chơi tenis hàng đầu trên thế giới dựa vào số liệu chấm điểm của tổ chức ATP (Association des joueurs de 11/26/2013 107 11/26Tenis/2013 Professionels). 108 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 18
  19. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Dựa vào kết quả chơi tenis của Để phân tích ta dựa vào 15 tính chất (BIẾN) các đấu thủ năm 1985, một Hội sau đây : đồng gồm các chuyên gia trong • 1. Đánh bạt trực tiếp (CPDT) lĩnh vực đã đánh giá cho điểm 35 • 2. Đánh rever (REV) tuyển thủ giỏi nhất, dựa vào 15 • 3. Giao bóng (SERV) tiêu chuẩn khác nhau. • 4. Đánh volé (VOLE) Điểm đánh giá sẽ cho theo thang • 5. Trả bóng (RET) điểm 10. • 6. Đập bóng (SMASH) 11/26/2013 109 11/26/2013 110 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Các tay vợt được đưa vào danh sách để 7. Di chuyển (JBES) 8. Tâng bóng đánh giá như sau : (LOB 1. Arias 2. Becker 9. Giảm chấn (AMOR) 10. Trả chéo sân 3. Borg 4. Carlsson (PASS) 5. Cash 6. Clerc 11. Đôi công (REGU) 12. Bỏ nhỏ (TOUCH) 7. Connors 8. Curren 13. Tâm lý (SPY) 14. Thể lực (PHY) 9. Edberg 10. Forget 15.Đánh đôi(DBLE) 11. Gerulatis 12. Gomez 13. Gottfried 11/26/2013 111 11/26/2013 112 •PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) 14. Higueras 15. Jaite 26. Pecci 27. Pernfors 16. Jarryd 17. Krickstein 28. Sanchez 29. Solomm 18. Kriek 19. Leconte 30. Tanner 31. Teltscher 20. Lendl 21. Mac Enroe 32. Tulasne 33. Vilas 22. Mayotte 23. Mercir 34. Wilander 35. Zivojinovic 24. Noah 25. Nystroem 11/26/2013 113 11/26/2013 114 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 19
  20. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Lưu ý : • Chúng ta chỉ xét các trường hợp ở đó mỗi phân bố ở cột đều có phương sai MỘT SỐ KẾT QUẢ TỪ khác không. Thật vậy nếu một biến đưa vào xét và PHƯƠNG PHÁP PTNT có giá trị như nhau cho tất cả các đối tượng nghiên cứu thì nó không còn có giá trị cung cấp thông tin cho chúng ta. 11/26/2013 115 11/26/2013 116 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KẾT QUẢ CÁC THÔNG SỐ THỐNG KÊ CƠ BẢN Biến Trung bình Độ lệch chuẩn CPDT 6.343 1.4725 REV 5.771 1.5508 SERV 5.429 2.2714 VOLE 5.343 2.4371 RET 5.743 1.4994 FILE SỐ LIỆU BAN ĐẦU SMASH 5.571 1.9462 11/26/2013 117 11/26/2013 118 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Biến Trung bình Độ lệch chuẩn JBES 6.314 1.5264 LOB 5.229 1.7252 AMOR 4.286 2.1189 MA TRẬN TƯƠNG QUAN PASS 5.971 1.5764 REGU 5.514 1.9179 TOUCH 4.829 1.8744 PSY 5.143 1.9441 PHY 5.657 1.5481 11DBLE/26/2013 4.200 3.0780 119 11/26/2013 120 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 20
  21. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CPDT REV SERV VOLE RET SMASH JBES JBES LOB AMOR PASS REGU TOUCH PSY PHY DBLE CPDT 1.000 AMOR 0.246 0.232 1.000 REV 0.635 1.000 PASS 0.692 0.864 0.216 1.000 SERV -0.164 0.036 1.000 REGU 0.560 0.707 -0.036 0.818 1.000 VOLE -0.288 -0.017 0.825 1.000 TOUCH 0.368 0.162 0.904 0.163 -0.095 1.000 RET 0.661 0.859 0.007 -0.085 1.000 PSY 0.582 0.544 0.157 0.626 0.639 0.156 1.000 SMASH -0.058 0.176 0.862 0.802 0.148 1.000 PHY 0.481 0.265 0.169 0.347 0.329 0.236 0.595 JBES 0.550 0.706 0.027 0.071 0.734 0.267 1.000 1.000 LOB 0.655 0.746 -0.251 -0.243 0.741 -0.030 0.635 1.000 DBLE -0.184 -0.331 0.298 -0.358 -0.390 0.377 -0.105 0.182 1.000 Bảng hệ số r=Cov(X,Y), vì x= y=1 11/26/2013 121 11/26/2013Bảng hệ số r=Cov(X,Y), vì x= y=1221 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CPDT REV SERV VOLE RET SMASH JBES LOB CPDT REV SERV VOLE RET SMASH JBES LOB AMOR PASS REGU TOUCH PSY PHY DBLE AMOR PASS REGU TOUCH PSY PHY DBLE AMOR -0.004 0.237 0.384 0.579 0.086 0.418 0.246 TOUCH 0.001 0.281 0.521 0.707 0.116 0.536 0.368 0.232 1.000 0.162 0.904 0.163 -0.095 1.000 PASS 0.767 0.862 -0.140 -0.221 0.855 0.033 0.692 PSY 0.412 0.608 0.258 0.152 0.640 0.530 0.582 0.864 0.216 1.000 0.544 0.157 0.626 0.639 0.156 1.000 REGU 0.676 0.693 -0.215 -0.380 0.702 -0.071 0.560 PHY 0.277 0.455 0.505 0.326 0.356 0.643 0.481 0.707 -0.036 0.818 1.000 0.265 0.169 0.347 0.329 0.236 0.595 1.000 TOUCH 0.001 0.281 0.521 0.707 0.116 0.536 0.368 DBLE -0.349 -0.200 0.646 0.703 -0.305 0.563 -0.184 - 0.162 0.904 0.163 -0.095 1.000 0.331 0.298 -0.358 -0.390 0.377 -0.105 0.182 1.000 Bảng hệ số r=Cov(X,Y), vì x= y=1 11/26/2013 123 11/26/2013Bảng hệ số r=Cov(X,Y), vì  =  =1241 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống x y PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) VECTƠ RIÊNG (phương sai trên trục chính) =15 (số biến) Trục I Trục II Trục III Trục IV HỆ SỐ CÁC BIẾN TRONG 6.2869 4.5158 1.4026 0.5396 Mức độ tham gia vào phương sai tổng (tỷ PHƯƠNG TRÌNH TUYẾN lệ phần trăm được giải thích bởi các trục TÍNH GIỮA TRỤC CHÍNH chính). Trục I Trục II Trục III Trục IV & BIẾN 41.9% 30.1% 9.4% 3.6% (41.9%=6.2869/15biến) 11/26/2013 125 11/26/2013 126 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 21
  22. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) QUAN HỆ TUYẾN GIỮA TRỤC CHÍNH VÀ CÁC BIẾN TRƯỜNG HỢP CHỌN OPTION KHÔNG XOAY TRUCCHINH k  IXi i k trục chính Hệ số Biến đã trung tâm (xem bảng sau) & chuẩn hoá 11/26/2013 127 11/26/2013 128 PGS. Dr. Nguyễn Thống (I=1 15) PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Component Score Coefficient Matrix Component 1 2 3 4 coupdr .121 -.058 .003 .659 rev .144 .007 .052 .232 serv .002 .197 -.191 .224 TRƯỜNG HỢP CHỌN voler -.011 .210 .035 .024 retour .143 -.016 -.027 .159 OPTION VARIMAX smasch .036 .195 -.223 -.139 jamb .129 .032 .029 -.329 lob .136 -.043 .167 .056 amorti .038 .141 .473 -.208 pass .150 -.036 .091 .184 regula .131 -.069 -.092 .070 touch .039 .165 .411 -.142 psyco .122 .050 -.253 -.518 physy11/26/ 2013 .085 .104 -.344 -.199129 11/26/2013 130 PGS.double Dr. Nguyễn Thống -.046 .163 -.059 .862 PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Component Score Coefficient Matrix Component Hệ số trong phương trình tuyến tính 1 2 3 coupdr .128 -.037 -.017 giữa trục chính và các biến. rev .141 -.007 .061 Trục I Trục II Trục III Trục IV serv -.022 .268 -.055 voler -.041 .155 .141 CPDT 0.3040 -0.1197 0.0006 -0.4950 retour .145 .017 -.018 smasch .013 .287 -.079 REV 0.3607 0.0185 -0.0569 -0.1685 jamb .122 .024 .054 SERV 0.0018 0.4202 0.2278 -0.1556 lob .137 -.111 .130 amorti .008 -.135 .476 VOLE -0.0314 0.4468 -0.0414 -0.0302 pass .152 -.063 .072 RET 0.3585 -0.0305 0.0349 -0.1164 regula .142 .007 -.102 touch .007 -.081 .437 SMASH 0.0872 0.4168 0.2645 0.1140 psyco .119 .192 -.174 physy11/26/2013 .076 .283 -.225131 11/26/2013 132 PGS.double Dr. Nguyễn Thống -.068 .163 .033 PGS. Dr. Nguyễn Thống 22
  23. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Trục I Trục II Trục III Trục IV TỌA ĐỘ CÁ NHÂN (hoặc JBES 0.3262 0.0588 -0.0623 0.1924 OBSERVATION) TRÊN TRỤC CHÍNH 1 LOB 0.3405 -0.0874 -0.1915 -0.0433 AMOR 0.0943 0.3009 -0.5561 0.1682 OBS(.) 1=0.304CPDT+0.3607REV PASS 0.3765 -0.0715 -0.1024 -0.1248 + +0.3585RET+ +0.3805LOB+ REGU 0.3291 -0.1427 0.1141 -0.0331 TOUCH 0.0968 0.3532 -0.4852 0.0982 - 0.1181DOUBL PSY 0.3033 0.1107 0.3029 0.4123 PHY 0.2093 0.2239 0.4082 0.1321 Tương tự cho các trục còn lại. DBLE -0.1181 0.3467 0.0703 -0.6276 11/26/2013 133 11/26/2013 134 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CHÚ Ý Hai kết quả trên cho từ 2 phần mềm khác nhau. Chúng sẽ hoàn toàn như nhau khi NHÂN VỚI 1 NGHIÊN CỨU BIẾN TỶ LỆ HẰNG SỐ cho CỘT 11/26/2013 135 11/26/2013 136 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Component Matrixa Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Component 1 2 3 4 NGHIÊN CỨU BIẾN pass .941 -.162 .128 .100 rev .904 .030 .073 .126 retour .897 -.074 -.038 .086 Cột 1 : Hệ số tương quan lob .853 -.194 .233 .030 regula .823 -.312 -.129 .038 tuyến tính r giữa biến và jamb .807 .143 .041 -.178 psyco .764 .227 -.354 -.280 các trục chính F. coupdr .760 -.262 .004 .356 physy .533 .471 -.481 -.108 voler -.067 .951 .050 .013 serv .015 .893 -.267 .121 smasch .228 .883 -.312 -.075 touch .247 .748 .575 -.077 double -.289 .739 -.083 .466 amorti .239 .636 .662 -.113 11/26/2013 137 11/26/2013 138 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 23
  24. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Component Matrix Component Matrix r r F1 F2 F3 F1 F2 F3 REGULA 0.82318 -0.3116 -0.129039797 AMORTI 0.238523 0.635938 0.662062804 RETOUR 0.897319 -0.07397 -0.03769372 COUPDR 0.759795 -0.26207 0.004128732 REV 0.903516 0.029839 0.072613915 DOUBLE -0.28927 0.739312 -0.083047504 SERV 0.014602 0.892555 -0.267075043 JAMB 0.806536 0.142625 0.041126508 SMASCH 0.227757 0.883421 -0.311706814 LOB 0.853083 -0.19425 0.233027805 TOUCH 0.246897 0.747919 0.57520454 PASS 0.94132 -0.16206 0.127576135 VOLER -0.06658 0.950885 0.049657953 PHYSY 0.532775 0.471409 -0.481203481 PSYCO 0.76358 0.227476 -0.353774256 11/26/2013 139 11/26/2013 140 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) NGHIÊN CỨU CÁ NHÂN Tọa độ của cá nhân trên NGHIÊN CỨU CÁ NHÂN các trục chính 11/26/2013 141 11/26/2013 142 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CÁ NHÂN F1 F2 F3 CÁ NHÂN F1 F2 F3 Arias 0.029 -1.480 -0.625 Forget -0.883 -0.221 0.031 Becker 0.404 1.941 -0.809 Gerulati -0.516 -0.212 2.839 Borg 2.620 1.547 -1.041 Gomez -0.635 -0.430 0.038 Carlsson -0.125 -1.227 -1.129 Gottfrie -0.245 0.327 1.207 Cash -0.815 1.166 -1.097 Higueras 0.421 -0.918 -1.034 Clerc -0.010 -1.093 -0.182 Jaite -0.476 -0.850 -1.026 Connors 2.181 -0.151 0.715 Jarryd -0.866 -0.065 0.074 Curren -1.255 0.500 -0.105 Krickste -0.357 -1.249 0.312 Edberg -0.316 1.120 0.043 Kried -0.825 0.040 0.386 11/26/2013 143 11/26/2013 144 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 24
  25. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CÁ NHÂN F1 F2 F3 CÁ NHÂN F1 F2 F3 Kried -0.825 0.040 0.386 Sanchez -0.589 -0.596 -1.034 Leconte -0.358 0.053 0.578 Solomm 1.134 -1.052 -0.715 Lendl 1.684 0.507 -0.409 Tanner -0.671 1.869 -0.470 MacEnroe 1.149 1.191 2.515 Teltsche -0.322 -1.029 -0.233 Mayotte -1.019 0.738 -0.454 Tulasne -0.623 -0.830 -0.832 Mercir 0.112 -1.253 2.083 Noah -0.433 2.011 0.338 Vilas 1.461 -0.276 -0.415 Nystroem 1.073 -0.179 -0.864 Wilander 1.202 -0.203 0.401 Pecci -1.288 0.287 0.718 Zivojino -1.302 0.953 -0.707 11/26/2013 145 11/26/2013 146 PGS.Pernfors Dr. Nguyễn Thống 0.458 -0.933 0.903 PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) PHÂN TÍCH & TRỤC CHÍNH GIẢI THÍCH KẾT QUẢ (BIẾN COMPOSITE) 11/26/2013 147 11/26/2013 148 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) XÁC ĐỊNH CÁC BIẾN TƯƠNG QUAN r Từ kết quả ma trận hệ số tương quan ta Component Matrix có: F1 F2 F3 Amort, Touch Vole, Serv AMORTI 0.238523 0.635938 0.662062804 (0.904) (0.825) COUPDR 0.759795 -0.26207 0.004128732 Smash, Serv DOUBLE -0.28927 0.739312 -0.083047504 (0.862) JAMB 0.806536 0.142625 0.041126508 Retour, Rev LOB 0.853083 -0.19425 0.233027805 (0.859) Lob, Rev PASS 0.94132 -0.16206 0.127576135 (0.746) Lob, Pass PHYSY 0.532775 0.471409 -0.481203481 PSYCO 0.76358 0.227476 -0.353774256 11/26/2013 (0.864) 149 11/26/2013 150 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 25
  26. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) DÙNG BẢN KẾT QUẢ TƯƠNG Component Matrix r F1 F2 F3 QUAN GIỮA TRỤC CHÍNH & BIẾN REGULA 0.82318 -0.3116 -0.129039797 RETOUR 0.897319 -0.07397 -0.03769372 Trục I : Pass, Rev, Retour, Lob REV 0.903516 0.029839 0.072613915 Trục II : Vol, Serv, Smash SERV 0.014602 0.892555 -0.267075043 SMASCH 0.227757 0.883421 -0.311706814 Trục III : Touch, Amor TOUCH 0.246897 0.747919 0.57520454 VOLER -0.06658 0.950885 0.049657953 11/26/2013 151 11/26/2013 152 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến (Biến composite) composite) Trục I : Pass, Rev, Retour, Lob Trục I : Pass, Rev, Retour, Lob Lob Thể hiện bản lĩnh “phòng thủ” Pass 1 Đây là trục đại biểu cho tiêu Rev chí phòng thủ TỐT. Retour 11/26/2013 153 11/26/2013 154 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến composite) Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến Trục I : composite) Biến Hệ số tương quan tuyến tính r với trục Trục II : Vol, Serv, Smash F1 Thể hiện lối đánh “tấn công” PASS 0.944 Đây là trục đại biểu cho tiêu REV 0.904 chí đánh tấn công nhanh. RET 0.898 LOB 0.853 REGU 0.825 11/26/2013 155 11/26/2013 156 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 26
  27. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến composite) composite) Trục II : Trục II : Vol, Serv, Smash Biến Hệ số tương quan tuyến tính r với trục Smash F2 2 VOL 0.949 Vol SER 0.892 Serv SMAS 0.885 TOU 0.75 AMO 0.639 11/26/2013 157 11/26/2013 158 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến Ý NGHĨA TRỤC CHÍNH (Biến composite) composite) Trục III : Touch, Amor Trục III : Touch, Amor Lối đánh thiên về “khéo léo”, Amor 3 ngược với tính chất dùng thể lực (Phy). Touch Phy 11/26/2013 159 11/26/2013 160 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHẢ NĂNG CÁC TRỤC CHÍNH F Trục chính F1 giải thích được 41,77% BẢN KHẢ NĂNG GIẢI THÍCH CHẤT SỐ LIỆU GỐC của các CÁ NHÂN. SỐ LIỆU GỐC CỦA CÁC Tiếp theo là trục F2 được 30,14%. TRỤC CHÍNH Trục F3 được 9,4%. Trục F4 được 4,6% (có thể bỏ qua vì < 1/15=6,6% giá trị TB mỗi trục). Với 3 trục chính đầu đã giải thích được 81,3% tính chất CÁ NHÂN (khá tốt). 11/26/2013 161 11/26/2013 162 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 27
  28. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) KHẢ NĂNG CÁC TRỤC CHÍNH F Mặt phẳng nhân tố thứ 1 (F1, F2) chiếm 71,9% sự khác biệt NGHIÊN CỨU CÁ NHÂN tổng quát của 35 đấu thủ xét (Nghiên cứu khẳng định) trên 15 tiêu chuẩn đưa ra. Mặt phẳng thứ 2 có thể giải thích 52,2% số liệu gốc. 11/26/2013 163 11/26/2013 164 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Cá nhân Tọa độ trên trục I Cá nhân Tọa độ trên trục II BOR 2.62 NOA 2.01 CON 2.18 BEC 1.94 WIL 1.20 TAN 1.87 LEN 1.68 MAC 1.19 MAC 1.15 EDB 1.12 11/26/2013 165 11/26/2013 166 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Cá nhân Tọa độ trên trục III GER 2.84 SẮP HẠNG CÁ NHÂN MAC 2.15 Khai thác số liệu từ MEC 2.08 kết quả cho bởi SPSS. 11/26/2013 167 11/26/2013 168 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 28
  29. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) CÂU HỎI PHƯƠNG TRÌNH TUYẾN TÍNH CỦA Từ số liệu cho bởi SPSS, CÁ NHÂN BIỂU DIỄNTHEO CÁC hãy cho biết cách xác TRỤC CHÍNH định cos( ) GIÁ TRỊ xác định chất lượng trình bày của trục chính đối với cá nhân N. 11/26/2013 169 11/26/2013 170 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) BÀI TẬP Bài tập: Một nghiên cứu đánh Anh (Chị) hãy hình thành các giá nhằm sắp hạn các nhà chủ đề mà ta có thể sử dụng thầu xây dựng để phục vụ phương pháp CPA để nghiên cứu: lựa chọn nhà thầu. Hình thành bài toán, Một nghiên cứu với 40 nhà Chuẩn bị dạng số liệu. đầu tư để đánh giá 11 tiêu Các kết luận dự kiến rút ra từ chí (thang điểm 10) thể hiện kết quả với SPSS. chất lượng. 11/26/2013 171 11/26/2013 172 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Số liệu thăm dò và kết quả BIẾN TÊN cho bởi phương pháp PTNT • Safety reco. Sar như sau. • Value profess. Vap • Reput. On time Ron a.Dùng ma trận tương quan • Rept. Serv. Res xác định các biến có tương • Capital Cap quan cao. • Experience Exp • Post. Serv Pos b.Xác định các trục chính và • Effi. Organi. Efo giải thích các kết quả. • Exp. Similaire pro. Esp • Personal team. Pet • Depth of tech. resource Dtr 11/26/2013 173 11/26/2013 174 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 29
  30. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Safety Value. Reput. Rept. Experie reco. Pro. On time Serv. Capital nce 1 9 5 3 2 6 3 2 8 7 10 8 7 9 MỘT SỐ KẾT QUẢ 3 10 9 7 5 9 9 4 6 5 2 2 6 2 5 6 4 6 7 5 7 6 10 6 4 3 5 3 7 6 10 9 6 7 7 8 6 4 8 7 6 6 9 6 8 8 8 6 6 11/26/2013 175 11/26/2013 176 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS.10 Dr. Nguyễn9 Thống4 6 5 5 5 PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Effi. Exp. Depth of Reput. Post. Organi Similair Personal tech. Safety Value. On Rept. Experie Serv . e pro. team. resource reco. Pro. time Serv. Capital nce 1 6 5 2 6 6 11 5 5 6 10 4 6 2 6 5 3 6 5 12 6 5 4 5 4 5 3 10 7 4 10 10 13 5 5 6 9 6 7 4 6 4 2 6 6 14 8 6 4 2 6 3 5 6 3 3 4 4 15 5 5 3 4 5 4 6 6 6 3 6 6 16 6 5 5 5 4 5 7 9 9 6 9 8 17 10 5 3 3 5 4 8 5 3 4 4 4 18 6 5 5 6 5 6 9 6 3 4 5 5 19 6 6 7 7 6 6 11/26/2013 177 11/26/2013 178 PGS.10 Dr. Nguyễn5 Thống 4 4 5 4 PGS.20 Dr. Nguyễn10 Thống8 7 5 8 6 PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Exp. Depth of Post. Effi. Similair Personal tech. (Số liệu còn lại xem trong Serv Organi e pro. team. resource PTNT_Tennis_Beer xls) 11 8 4 10 5 5 12 5 5 4 5 4 13 6 7 5 9 9 14 6 5 2 7 8 15 5 4 2 5 5 16 5 4 4 5 5 17 5 5 5 5 5 18 9 4 3 4 1 19 6 4 4 6 4 11/26/2013 179 11/26/2013 180 PGS.20 Dr. Nguyễn8 Thống 8 4 8 9 PGS. Dr. Nguyễn Thống 30
  31. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Mean Std. Deviation Analysis N CAP 5.55 2.601 40 KẾT QUẢ XEM TRONG EXP 6.00 1.679 40 Output1_ChonThau.ops DTR 6.18 1.781 40 EFO 6.68 1.639 40 ESP 5.33 1.831 40 PET 4.18 2.062 40 Phân tích kết quả POS 5.65 2.020 40 RES 5.45 2.320 40 ROT 5.90 1.722 40 SAR 5.78 2.069 40 VAP11/26/2013 6.75 1.780 40181 11/26/2013 182 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) BÀI TÂP Ghi chú : Bài 2. Để có thể tìm ra một chiến lược FOR : Hình dạng PUB : Quảng cáo cho phép thâm nhập thị trường tiêu thụ bia ở VN có hiệu quả, một Công ty VOL : Thể tích ALC : Tỷ lệ alcool nước ngoài đã thực hiện một cuộc RES : Phân phối EFI : Tác dụng đầu tiên thăm dò ý kiến người tiêu dùng về các loại bia đang kinh doanh ở thị trường, PSY : Tâm lý PRI : Giá với các đặc trưng phân tích đánh giá cụ PAR : Mùi vị EFS : Tác dụng lâu dài. thể. Các loại bia sẽ được đánh giá theo thang điểm 10 với các đặc trưng nghiên cứu. Kết quả thống kê được 11/26trình/2013 bày ở bảng sau : 183 11/26/2013 184 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Tên TIG GUI BGI HEI BTH SMI HAM 333 a - Các Anh (Chị) có thể nói gì về các Tính chất trục chính F1, F2 và các mặt FOR 9 9 6 10 4 7 5 9 phẳng chính tương ứng ? PUB 7 4 5 5 3 10 10 5 b - Biến nào được giới thiệu tốt cho VOL 5 6 5 5 2 8 8 6 ALC 9 10 4 10 6 7 4 10 mặt phẳng chính số 1. RES 9 7 5 6 3 9 10 7 EFI 10 9 5 10 3 6 5 9 PSY 10 6 5 7 3 8 8 6 PRI 4 6 4 10 2 3 7 8 PAR 9 7 6 9 3 6 5 8 11EFS/26/2013 9 7 5 9 2 6 5 1857 11/26/2013 186 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 31
  32. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) c - Loại bia nào đang “chiếm lĩnh” thị trường theo kết quả này . Theo Anh (Chị), chiến lược nào phải được chọn để thâm nhập thị MỘT SỐ KẾT QUẢ trường. Hãy giải thích tác dụng yếu tố giá (PRI) trong trường hợp này . 11/26/2013 187 11/26/2013 188 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Tên TIG GUI BGI HEI BTH SMI HAM 333 Biến Giá trị trung bình Độ chênh lệch Tính chất FOR 0.74 0.74 -0.63 1.19 -1.53 -0.17 -1.08 0.74 FOR 7.375 2.0578 PUB 0.33 -0.8 -0.43 -0.43 -1.18 1.47 1.47 -0.43 PUB 6.125 2.4717 VOL -0.33 0.2 -0.33 -0.33 -1.89 1.24 1.24 0.2 VOL 5.625 1.7984 ALC 0.57 0.95 -1.34 0.95 -0.57 -0.19 -1.34 0.95 ALC 7.5 2.4495 RES 0.86 0 -0.86 -0.43 -1.72 0.86 1.29 0 RES 7 2.1794 EFI 1.07 0.7 -0.79 1.07 -1.53 -0.42 -0.79 0.7 EFI 7.125 2.5218 PSY 1.58 -0.29 -0.76 0.18 -1.7 0.64 0.64 -0.29 PSY 6.625 1.9961 PRI -0.55 0.18 -0.55 1.65 -1.28 -0.92 0.55 0.92 PAR 1.15 0.18 -0.3 1.15 -1.75 -0.3 -0.79 0.67 PRI 5.5 2.5495 EFS 1.19 0.32 -0.54 1.19 -1.84 -0.11 -0.54 0.32 PAR 6.625 1.9325 EFS 6.25 2.1651 11/26/2013 BIÊN CHUÂN HOÁ & TT HOÁ189 11/26/2013 190 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Giá trị riêng : 5.6769 3.0544 0.714 FOR PUB VOL ALC RES EFI PSY PRI PAR EFS Phần trăm tham gia tính trên tổng FOR 1 phương sai của hệ thống đối với từng PUB -0.132 1 VOL 0.173 0.826 1 trục : ALC 0.88 -0.341 -0.071 1 56.8% 30.5% 7.1% RES 0.251 0.859 0.861 0.047 1 EFI 0.979 -0.083 0.176 0.86 0.341 1 • Cột 1 : Tương quan giữa biến và các PSY 0.46 0.719 0.622 0.217 0.891 0.556 1 trục chính PRI 0.608 -0.03 0.286 0.46 0.202 0.612 0.209 • Cột 2 : Cột 1 bình phương PAR 0.947 0.01 0.211 0.726 0.356 0.959 0.612 0.596 1 EFS 0.933 0.134 0.313 0.707 0.477 0.956 0.716 0.589 0.978 1 11/26/2013 191 11/26/2013 192 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 32
  33. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Biến Thành phần Cột 1 : Tọa độ của các cá thể nghiên cứu trên trục chính chính Cột 2 : Chất lượng giới thiệu (cos2) Trục 1 Trục 2 Trục 3 Hiệu Trục 1 Trục 2 Trục 3 FOR 0.9175 0.8418 -0.3650 0.1332 0.0307 0.0009 TIG 2.5156 0.6513 0.2606 0.0070 1.7179 0.3038 PUB 0.2351 0.0553 0.9539 0.9099 0.0125 0.0002 GUI 1.0358 0.3256 -1.1609 0.4090 -0.0769 0.0018 VOL 0.4559 0.2078 0.7750 0.6006 -0.2892 0.0836 BGI -2.1414 0.7886 -0.1933 0.0064 -0.0924 0.0015 ALC 0.7200 0.5184 -0.5507 0.3033 0.1067 0.0114 HEI 2.5663 0.6108 -1.7600 0.2873 -0.8037 0.0599 RES 0.5936 0.3524 0.7762 0.6026 0.0455 0.0021 EFI 0.9457 0.8943 -0.3064 0.0939 0.0726 0.0053 BTH -4.9172 0.8849 -1.6506 0.0997 0.4288 0.0067 SMI 0.1038 0.0016 2.4053 0.8419 0.5703 0.0473 PSY 0.7470 0.5580 0.5597 0.3133 0.2887 0.0833 HAM -0.6543 0.0356 3.1909 0.8456 -1.0596 0.0932 PRI 0.6421 0.4123 0.1902 0.0360 0.7140 0.5111 333 1.4915 0.5355 -1.0921 0.2871 -0.6845 0.1128 11/26/2013 193 11/26/2013 194 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Bài 2. Để nghiên cứu về mức sống của Pay.1 ALI HAB LOG MEU SAN TRA LOI AUT 20 nước có kỹ nghệ phát triển nhất trên M I E S R thế giới, người ta đã tiến hành một điều 1 BEL 1548 587 1332 757 772 885 472 1027 tra về các khoảng chi tiêu khác nhau 2 DK 2093 531 2235 608 158 1551 856 870 trên đầu người. Kết quả số liệu điều tra 3 RFA 1556 738 1743 767 1303 1332 816 899 được trình bày ở bảng sau. 4 GRE 1074 231 313 222 79 404 121 251 Ghi chú : ALIM : Thực phẩm; HABI : ăn 5 FRA 1643 580 1503 678 711 1314 577 1011 mặc; LOGE : ở MEU : Nội thất; SAN : 6 IRL 1722 255 495 260 102 518 365 272 Thuốc men; TRA : Di chuyển; LOIS : 7 ITA 1589 591 970 558 359 819 546 1056 Giải trí AUTR : Khác 8 LUI 1702 481 1534 672 488 1237 252 946 9 HOL 1392 533 1418 550 923 795 693 992 10 GB 1153 440 1237 113 81 992 589 1191 11/26/2013 195 11/26/2013 196 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) Pay.1 ALIM HABI LOGE MEU SAN TRA LOIS AUTR Áp dụng phương pháp phân tích nhân tố 11 ESP 1045 277 584 272 132 533 258 736 các thành phần chính chuẩn hóa, Anh 12 POR 753 187 99 173 92 296 116 266 (Chị) hãy : 13 HOR 2302 724 1514 721 325 1555 772 943 a - Thực hiện các bước cơ bản để phân 14 SUE 1921 614 2085 530 204 1318 806 510 tích và giải thích kết quả. 15 SUI 3479 583 2343 643 1115 1360 1214 1226 16 AUT 1644 766 1406 505 367 1154 428 1195 b - Những nước nào được giới thiệu tốt 17 FIN 1951 420 1406 549 276 1314 753 903 nhất, xấu nhất bởi mặt phẳng chính 18 USA 1589 767 2307 672 1642 1789 1079 1818 (1,2). Hãy giải thích ý nghĩa vật lý. 19 CAN 1452 516 1923 766 347 1286 891 1213 20 JAP 2056 594 1761 506 990 889 913 1672 11/26/2013 197 11/26/2013 198 PGS. Dr. Nguyễn Thống PGS. Dr. Nguyễn Thống 33
  34. PHÖÔNG PHAÙP ÑÒNH LÖÔÏNG TRONG QUAÛN LYÙ Chương 7: Phân tích thành phần chính (PCA) HẾT CHƯƠNG 11/26/2013 199 PGS. Dr. Nguyễn Thống 34