›
›

Bài giảng môn Quản trị tài chính doanh nghiệp - Chương 1: Tổng quan về quản trị tài chính - Đỗ Quang Trị

ppt 182 trang ngocly 3500
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng môn Quản trị tài chính doanh nghiệp - Chương 1: Tổng quan về quản trị tài chính - Đỗ Quang Trị", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_quan_tri_tai_chinh_doanh_nghiep_chuong_1_tong_quan.ppt

Nội dung text: Bài giảng môn Quản trị tài chính doanh nghiệp - Chương 1: Tổng quan về quản trị tài chính - Đỗ Quang Trị

  1. QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TS. ĐỖ QUANG TRỊ 6/10/2021 1
  2. NỘI DUNG 1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH 2. LỢI NHUẬN VÀ RỦI RO TRONG KINH DOANH VÀ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH 3. CHI PHÍ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN 4. ĐẦU TƯ DÀI HẠN 5. TÁC ĐỘNG ĐÒN BẨY LÊN DOANH NGHIỆP VÀ QUYẾT ĐỊNH CẤU TRÚC TÀI CHÍNH 6. CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 7. SÁP NHẬP VÀ THÂU TÓM CÔNG TY 8. KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 6/10/2021 2
  3. MỤC TIÊU MÔN HỌC NGHIÊN CỨU VỀ CÁC QUYẾT ĐỊNH CHỦ YẾU CỦA TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1. Quyết định đầu tư a. Ngắn hạn b. Dài hạn 2. Quyết định nguồn tài trợ a. Nợ vay b. Nguồn vốn chủ sở hữu 3. Quyết định phân phối lợi nhuận 6/10/2021 3
  4. CÁC MÔN HỌC TIÊN QUYẾT 1. Nguyên lý kế toán: 4 tr.hợp thay đổi của Bảng cân đối kế toán 2. Kế toán doanh nghiệp: Báo cáo tài chính 3. Nhập môn tài chính tiền tệ: Sự dịch chuyển dòng vốn 4. Tài chính doanh nghiệp: Thời giá của tiền; Mục tiêu của tài chính doanh nghiệp; Quản trị tài sản doanh nghiệp 6/10/2021 4
  5. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. TS. Bùi Hữu Phước, Tài chính doanh nghiệp, Nxb Lao động xã hội, 2007 2. TS. Nguyễn Văn Thuận, Quản trị tài chính, Nxb Thống kê, 2009 3. TS. Nguyễn Minh Kiều, Tài chính doanh nghiệp căn bản, Nxb Thống kê, 2009 4. PGS.TS. Trần Ngọc Thơ, Tài chính doanh nghiệp hiện đại, Nxb Thống kê, 2003 5. Eugene F. Brigham and Joel F. Houston, Quản trị tài chính, Bản dịch, Khoa Kinh tế-ĐH quốc gia TP.HCM 6/10/2021 5
  6. ĐIỂM THI 1. Điểm quá trình: 40% - Điểm theo nhóm: 20% Lập một dự án đầu tư. Nộp vào buối thứ 14 - Điểm kiểm tra: 20% Thời gian làm bài: 45 phút Đề mở: Từ chương 1 đến hết chương 3 2. Điểm thi hết môn: 60% Thời gian làm bài: 60 phút Đề mở: Toàn bộ nôi dung môn học Chủ yếu là bài tập 6/10/2021 6
  7. 1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH 1.1. CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP 1.2. MỤC TIÊU CỦA DOANH NGHIỆP 1.3. CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG 1.4. ĐẠO ĐỨC KINH DOANH 6/10/2021 7
  8. 1.1. CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP 1.1.1. Công ty trách nhiệm hữu hạn: 2 thành viên trở lên và 1 thành viên 1.1.2. Công ty cổ phần 1.1.3. Công ty hợp danh 1.1.4. Doanh nghiệp tư nhân 1.1.5. Doanh nghiệp liên doanh 1.1.6. Doanh nghiệp nước ngoài 1.1.7. Doanh nghiệp nhà nước 1.1.8. Nhóm công ty: Công ty mẹ-Công ty con; Tập đoàn kinh tế 6/10/2021 8
  9. 1.2. MỤC TIÊU CỦA DOANH NGHIỆP 1.2.1. Tạo ra giá trị: Tối đa hóa lợi nhuận sau thuế. Tối đa hóa giá trị tài sản chủ sở hữu. Tối đa hóa giá trị doanh nghiệp 1.2.2. Sự mâu thuẫn giữa chủ sở hữu và người điều hành 1.2.3. Trách nhiệm đối với xã hội: Bảo vệ người tiêu dùng, tiền lương, an toàn lao động, đào tạo, môi trường 6/10/2021 9
  10. 1.3. CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG 1.3.1. Ngân hàng 1.3.2. Tổ chức tín dụng phi ngân hàng 1.3.3. Tổ chức tín dụng nước ngoài 1.3.4. Tổ chức tín dụng hợp tác 1.3.5. Tổ chức tín dụng liên doanh 6/10/2021 10
  11. 1.4. ĐẠO ĐỨC KINH DOANH - Cần cải thiện đạo đức kinh doanh. Cá nhân và DN tốt có lợi ích; tổn thất nếu không tốt - Đối xử công bằng và trung thực và tôn trọng pháp luật đối với nhân viên, khách hàng, cộng đồng và cổ đông - Xung đột giữa lợi nhuận và đạo đức - Hậu quả: bị phạt, tố tụng, phá sản, hình sự 6/10/2021 11
  12. 2. LỢI NHUẬN VÀ RỦI RO TRONG ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH 2.1. KHÁI NIỆM LỢI NHUẬN VÀ RỦI RO 2.2. ĐO LƯỜNG RỦI RO 2.3. MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN VỐN (CAPM) 2.4. VẬN DỤNG RỦI RO TRONG QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 6/10/2021 12
  13. 2.1. KHÁI NIỆM LỢI NHUẬN VÀ RỦI RO 2.1.1. Khái niệm - LN (tỷ suất LN) là thu nhập có được từ một khoản đầu tư được tính bằng tỷ lệ % giữa thu nhập và giá trị của vốn đầu tư - Rủi ro là sự sai biệt của tỷ suất LN thực tế so với tỷ suất LN kỳ vọng. Rủi ro là sự bất ổn, không chắc chắn trong đầu tư hoặc kinh doanh có khả năng bị thiệt hại, thu nhập trong tương lai không chắc chắn, có thể bị lỗ và dẫn đến phả sản 6/10/2021 13
  14. 2.1.2. Phân lọai rủi ro + Rủi ro phân tán: mua nhiều lọai ch.khóan + Rủi ro không phân tán (riêng lẻ): chỉ mua 1 lọai CK + Rủi ro hệ thống: tình hình k.tế, ch.sách thay đổi. + Rủi ro không hệ thống: chỉ xảy ra trong cty + Rủi ro kinh doanh: biến động của thị trường làm giảm lợi nhuận + Rủi ro tài chính: quyết định tài trợ làm giảm EPS Các chú ý về rủi ro tài chính + Chấp nhận rủi ro cao để có lợi nhuận cao (mạo hiểm) + Tối đa hóa lợi nhận với rủi ro tối thiểu + Tối đa hóa lợi nhận với mức rủi ro chấp nhận được 6/10/2021 14
  15. 2.2. ĐO LƯỜNG RỦI RO 2.2.1. Rủi ro đơn lẻ a. Xác định xác suất xảy ra đối với 1 kết quả kinh Năm D.thu LN doanh: Tốt, trung bình, xấu 2000 100 2.0 b. Xác định độ lệch chuẩn 2001 130 1.5 - Số liệu từ số lần thống kê 2002 170 2.0 + D.thu bq 191,67tỷ, độ lệch chuẩn 68,17tỷ. 2003 200 3.0 + Lợi nhuận bq 2,67tỷ, độ 2004 250 3.5 lệch chuẩn 0,89tỷ 2005 300 4.0 6/10/2021 15
  16.  = (100 − 500)2 *20% + (500 − 500)2 *60% + (900 − 500)2 *20% = 400 - Số liệu của biến cố theo xác suất: Kỳ vọng, phương sai, độ lệch chuẩn Xác D. Điều kiện Suất Thu D.thu bình quân (20%*100)+(60%*500) Khủng hỏang 20% 100 +(20%*900)=500 Độ lệch chuẩn: 400 Bình thường 60% 500 Độ lệch chuẩn càng cao thì rủi ro càng cao Phát triển 20% 900 6/10/2021 16
  17. CHÚ Ý: Nếu 2 phương án có kỳ vọng toán học khác nhau, phải tính thêm hệ số biến thiên (biến động): H. H càng cao thì ruỉ ro càng cao Ví dụ: Tỷ suất sinh lời kỳ vọng phương án A 60%, phương án B 20%. Độ lệch chuẩn phương án A 20%, phương án B 10%. HA = 20/60 = 33,33 HB = 10/20 = 50 Nếu tính trên 1% tỷ suất sinh lời kỳ vọng, HB lớn hơn. Như vậy phương án A có độ lệch chuẩn lớn hơn, nhưng phương án B ruỉ ro cao hơn vì HB cao hơn 6/10/2021 17
  18. b. Mức độ ngại rủi ro và phần bù rủi ro - Mức độ ngại rủi ro + Thích rủi ro: mạo hiểm + Bàng quan với rủi ro + Ngại rủi ro - Phần bù rủi ro Mức độ ngại rủi ro càng cao, phần bù rủi ro càng cao 6/10/2021 18
  19. 2.2.2. Rủi ro của danh mục đầu tư a. Tỷ suất LN kỳ vọng của danh mục đầu tư Ví dụ: Tỷ suất LN của 4 Cty theo bảng. Nếu đầu tư đều vào mỗi Cty là 25% số tiền thì LN kỳ vọng của danh mục đầu tư sẽ là: r=(0,25*12%)+(0,25%*11,5%)+(0,25*10%) +(0,25*9,5%) = 10,75% Cty 1 12.00% Cty 2 11.50% Cty 3 10.00% Cty 4 9.50% Tỷ suất LN thực tế thu được trong quá khứ thường khác biệt so với tỷ suất LN kỳ vọng ngoại trừ tài sản phi rủi ro 6/10/2021 19
  20. b. Rủi ro của danh mục đầu tư Khuynh hướng biến động tương đối giữa 2 biến số gọi là sự tương quan và được đo lường bởi hệ số tương quan (1) Tương quan nghịch biến tuyệt đối với hệ số tương quan = -1 Ví dụ các cổ phiếu có thể tạo thành 1 danh mục đầu tư phi rủi ro (=0) Năm Tỷ suất LN X Tỷ suất LN Y Danh mục XY 2001 40.0% -10.0% 15.0% 2002 -10.0% 40.0% 15.0% 2003 35.0% -5.0% 15.0% 2004 -5.0% 35.0% 15.0% 2005 15.0% 15.0% 15.0% r b.quân 15.0% 15.0% 15.0% Độ6/10/2021 lệch chuẩn 22.6% 22.6% 0.0%20
  21. (2) Tương quan đồng biến tuyệt đối với hệ số tương quan = +1: Rủi ro danh mục bằng rủi ro đơn lẻ, nên đa dạng hóa danh mục đầu tư không giảm rụi ro Hệ số tương quan có giá trị nằm trong khoảng từ +1 đến -1 Hệ số tương quan = 0 khi các biến số hoàn toàn độc lập với nhau Năm Tỷ suất LN A Tỷ suất LN B Danh mục AB 2001 -10.0% -10.0% -10.0% 2002 40.0% 40.0% 40.0% 2003 -5.0% -5.0% -5.0% 2004 35.0% 35.0% 35.0% 2005 15.0% 15.0% 15.0% r b.quân 15.0% 15.0% 15.0% Độ6/10/2021 lệch chuẩn 22.6% 22.6% 22.6%21
  22. (3) Kết hợp nhiều cổ phiếu vào danh mục có tác dụng giảm bớt rủi ro, nhưng không thể loại trừ rủi ro hoàn toàn Kết luận: Đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể giảm rủi ro, nhưng không thể loại trừ rủi ro hoàn toàn Tỷ suất LN Tỷ suất LN Danh mục Năm M N MN 2001 40.0% 40.0% 40.0% 2002 -10.0% 15.0% 2.5% 2003 35.0% -5.0% 15.0% 2004 -5.0% -10.0% -7.5% 2005 15.0% 15.0% 15.0% r b.quân 15.0% 15.0% 15.0% Độ lệch chuẩn 22.6% 22.6% 18.6% 6/10/2021 22
  23. (4) Rủi ro danh mục đầu tư bao gồm - Rủi ro hệ thống (rủi ro thị trường): Do bị tác động bởi các yếu tố tình hình nền kinh tế, chính sách thuế là rủi ro chung của tất cả các chứng khoán, nên không thể giảm rủi ro bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Rủi ro này được đo lường bằng hệ số bêta - Rủi ro phi hệ thống: chỉ ảnh hưởng đến 1 công ty hay một ngành như một cuộc đình công, phát minh sáng chế của 1 cty cạnh tranh. Rủi ro này có thể giảm được bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư 6/10/2021 23
  24. 2.3. MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN VỐN (CAPM) 2.3.1. Mô hình CAPM (Capital Asset Pricing Model) a. Tổng quát - Mô tả mối quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng - Lợi nhuận kỳ vọng = LN phi rủi ro + phần bù rủi ro còn lại sau khi đa dạng hóa danh mục đầu tư b. Giả định - Thị trường hiệu quả và hoàn hảo - Đầu tư vào chứng khoán phi rủi ro và đầu tư vào danh mục cổ phiếu thường 6/10/2021 24
  25. c. Hệ số  (bê-ta) Hệ số bê-ta cho biết sự thay đổi lên và xuống LN của 1 CP cùng với thị trường CK. Bê-ta đo lường rủi ro chứng khoán. - Một CP có bê-ta = 1 sẽ tăng giá 10% khi chỉ số thị trường tăng 10% và ngược lại, nên mức rủi ro bằng 1 CP trung bình - Nếu bê-ta = 0,5, CP chỉ biến động 50% so với mức biến động của thị trường, nên mức rủi ro bằng 50% so với rủi ro của 1 danh mục có bê-ta = 1 - Nếu bê-ta = 2, CP biến động gấp đôi so với toàn thị trường, nên mức rủi ro gấp đôi so với rủi ro của 1 danh mục có bê-ta = 1 (Giá trị có thể tăng gấp đôi hoặc giảm 50% trong 1 thời gian ngắn) 6/10/2021 25
  26. - Nếu 1 CP có bê-ta > 1 đưa vào 1 danh mục đầu tư có bê-ta = 1 thì bê- ta của danh mục và rủi ro của danh mục sẽ tăng và ngược lại. Vì vậy, bê- ta của 1 CP đo lường mức độ đóng góp vào rủi ro danh mục của CP đó. Bê-ta là chỉ tiêu đo lường chính xác rủi ro của CP 6/10/2021 26
  27. d. Nội dung mô hình - Quan hệ giữa lợi nhuận cá biệt và lợi nhuận thị trường và hệ số Heä soá ñöôïc söû duïng trong ñaàu tö chöùng khoaùn Heä soá  laø heä soá ño löôøng möùc ñoä bieán ñoäng L.nhuaän coå phieáu caù bieät so vôùi möùc ñoä bieán ñoäng L.nhuaän danh muïc ñaàu tö thò tröôøng. Ví dụ: T.huống Nền kinh tế L.nhuận thị trường L nhuận cp 1 Tăng trưởng 15% 25% 2 Tăng trưởng 15% 15% 3 Suy thoái -5% -5% 4 Suy thoái -5% -15% 6/10/2021 27
  28. Giả định xác suất tăng trưởng và suy thoái bằng nhau: T.trạng k.tế Lnhuận thị trường Lnhuận kỳ vọng của cp Tăng trưởng 15% (25*0,5)+(15*0,5) = 20% Suy thoái -5% (-5*0,5)+(-15*0,5)=-10% Tính heä soá  = 20-(-10)/15-(-5) = 30/20 = 1,5 Heä soá caøng cao ruûi ro caøng cao Heä soá = 1,5 cho bieát L.nhuaän caù bieät coå phieáu bieán ñoäng gaáp 1,5 laàn L.nhuaän thò tröôøng. Khi neàn k.teá toát LN cp taêng nhanh hôn LN thò tröôøng. Khi neàn k.teá xaáu L.nhuaän cp giaûm maïnh hôn LN thò tröôøng Như vậy là hệ số đo lường sự biến động của LN Nên được xem là hệ số đo lường rủi ro của chứng khoán Hệ số = 1 được xem là hệ số của danh mục thị trường 6/10/2021 28
  29. - Quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận + LN kỳ vọng của 1 CK tỷ lệ thuận với rủi ro. Nhà đầu tư giữ những CK có rủi ro cao chỉ khi nào LN kỳ vọng cao. LN kỳ vọng của 1 CK có quan hệ tỷ lệ thuận với bê-ta (bê-ta đo lường rủi ro của 1 CK) + Giả sử thị trường tài chính hiệu quả và nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục, nên rủi ro phi hệ thống không đáng kể, chỉ còn rủi ro hệ thống ảnh hưởng đến LN. CP có bê-ta cao thì rủi ra cao, đòi hỏi LN cao. Theo mô hình CAPM mối quan hệ giữa LN và rủi ro theo phương trình Tỷ suất LN đòi hỏi của 1 CP = Lãi suất phi rủi ro + (Phần bù rủi ro thị trường * bê-ta của CP) (Lãi suất phi rủi ro có cả lạm phát) Phương trình Đường thị trường chứng khoán (SML: Security Market Line) 6/10/2021 29
  30. Đường thị trường chứng khoán SML Laõi suaát kyø voïng cuûa CK Ñöôøng t.tröôøng CK (SML) M r m Gia taêng laõi suaát do ruûi ro rf Laõi suaát phi ruûi ro Bê-ta cuûa CK 0 1 6/10/2021 30
  31. Ñoà thò toång ruûi ro danh mục đầu tư Ruûi ro RR khoâng heä thoáng RR heä thoáng Toång ruûi ro Soá löôïng danh muïc CK. Theo moâ hình CAPM, quan heä giöõa ruûi ro vaø lôïi nhuaän ñöôïc theå hieän qua coâng thöùc: re = rf +  * (rm – rf) 6/10/2021 31
  32. + Từ ph.trình trên ta có • Bê-ta = 0: LN kỳ vọng = LN LN phi rủi ro • Bê-ta = 1: LN kỳ vọng = LN thị trường • Quan hệ tuyến tính: Quan hệ giữa LN CP và bê-ta được diễn tả bằng đường thẳng SML Mô hình trên đây ứng dụng cho 1 CP riêng lẻ + Trường hợp danh mục đầu tư Ví dụ có 2 CP có bê-ta 1,5 và 0,7. LN phi rủi ro 7%, LN thị trường 13,4%. LN kỳ vọng: • 7 + (13,4 - 7)1,5 = 16,6% • 7 + (13,4 – 7)0,7 = 11,48% Nếu 2 CP này được đầu tư bằng nhau LN danh mục đầu tư = (0,5*16,6) + (0,5*11,48) = 14,04% Bê-ta danh mục đầu tư = (0,5*1,5) + (0,5*0,7) = 1,1 Áp dụng mô hình CAPM, LN kỳ vọng danh mục đầu tư: = 7 + (13,4 – 7)1,1 = 14,04% Hai cách tính đều đem lại kết quả như nhau, chứng tỏ mô hình CAPM6/10/2021 vẫn có thể áp dụng trong trường hợp d.mục đầu tư 32
  33. 2.4. VẬN DỤNG RỦI RO TRONG QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 2.4.1. Toång quaùt: - Ñieåm M ruûi ro thaáp nhaát nhöng hieäu quaû khoâng cao - Ñieåm A coù hieäu quaû cao nhöng ruûi ro cuõng cao - Ñieåm B coù ruûi ro cao, nhöng hieäu quaû thaáp Do vaäy choïn höôùng töø M ñeán A HQKD * A * M * B RUÛI RO 6/10/2021 33
  34. 2.4.2. Rủi ro trong dự aùn ñaàu tö - Ñ/vôùi NPV: Döï aùn nhieàu ruûi ro, chi phí söû duïng voán töï coù cao hôn döï aùn ít ruûi ro - Ñ/vôùi IRR: Döï aùn nhieàu ruûi ro phaûi coù IRR cao hôn döï aùn ít ruûi ro - Ñ/vôùi PI: Döï aùn nhieàu ruûi ro phaûi coù PI cao hôn döï aùn ít ruûi ro 6/10/2021 34
  35. 2.4.3. Ruûi ro danh muïc ñaàu tö chöùng khoaùn Khaùi quaùt: Phaûi laäp danh muïc ñ.tö toång hôïp nhaèm ñaït ñöôïc tyû suaát sinh lôøi kyø voïng, nhöng ruæ ro thaáp Ví duï: Danh muïc ñaàu tö vaøo 2 cp A vaø B Xác suất Lãi đ.tư vào 2 cp A B 20% 15% 32% 60% 22% 22% 20% 29% 12% - Tính cp naøo ruûi ro cao hôn - Quan heä tyû suaát sinh lôøi giöõa 2 cp - Neáu ñ.tö toång hôïp, tính tyû leä ñ.tö toái öu 6/10/2021 35
  36. 2.4.4. Rủi ro baùn chòu - Xaây döïng chính saùch baùn chòu hôïp lyù: caên cöù vaøo khaû naêng ngöôøi baùn chòu vaø khaû naêng thanh toaùn vaø uy tín cuûa ngöôøi mua chòu - Xaây döïng haïn möùc tín duïng cho töøng ñoái töôïng: H.möùc t.duïng cao, ruûi ro cao - Xaây döïng thôøi haïn tín duïng: Th.haïn daøi, ruûi ro cao - Keát hôïp nhieàu ch.saùch baùn haøng: traû ngay, coù chieát khaáu, mua baûo hieåm ruûi ro 6/10/2021 36
  37. 2.4.5. Ruûi ro kinh doanh - Sự thay đổi về nhu cầu thị trường, giá cả đầu vào và đầu ra - Chi phí cố định lớn: Đòn cân định phí cao, điểm hòa vốn cao Để hạn chế ruỉ ro: mở rộng thị trường, đa dạng hóa s.phẩm 6/10/2021 37
  38. 2.4.6. Ruỉ ro tài chính Đòn cân nợ cao Vay nợ để sxkd có những mặt tích cực: Mở rộng sxkd khi vốn CSH hạn chế, giảm thuế TNDN, Khuếch đại EPS Thay đổi EPS = Đòn bẩy nợ * Thay đổi EBIT Nhưng nợ vay tăng rủi ro tăng ROA > lãi suất vay: EPS tăng ROA < lãi suất vay: EPS giảm 6/10/2021 38
  39. 2.4.7. Rủi ro về giá và tỷ giá - Giá chi phí đầu vào tăng - Giá bán giảm - Tỷ giá hối đoái biến động Để phòng ngừa ruỉ ro, dùng các công cụ phái sinh: Hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai (giao sau), hợp đồng hoán đổi, hợp đồng quyền chọn 6/10/2021 39
  40. 2.4.8. Rủi ro khách quan bên ngoài DN DN không kiểm soát được, khó hạn chế - Lạm phát - Lãi suất - Tín dụng - Thiên tai - Chiến tranh - Luật pháp 6/10/2021 40
  41. 3. CHI PHÍ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN 3.1. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ 3.2. CHI PHÍ SỬ DỤNG CÁC NGUỒN VỐN 3.3. CHI PHÍ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN BÌNH QUÂN 3.4. CHI PHÍ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN BIÊN TẾ 6/10/2021 41
  42. 3.1. CÁC NGUỒN TÀI TRỢ 3.1.1. Nợ vay a. Vay ngân hàng b. Phát hành trái phiếu 3.1.2. Cổ phần ưu đãi 3.1.3. Cổ phần thường a. Phát hành cổ phần thường mới (N.vốn bên ngoài) b. LN giữ lại (N.vốn bên trong) 6/10/2021 42
  43. 3.2. CHI PHÍ SỬ DỤNG CÁC N.VỐN C/C: Cost of Capital 3.2.1. Chi phí sử dụng n.vốn vay ngắn hạn Ví dụ: Cty vay ngân hàng 100 triệu đồng, lãi suất 12%/năm, 3 tháng trả lãi 1 lần. Thuế TNDN 25%. Chi phí sử dụng vốn: r = [(1+3%)4 – 1](1-0,25) = 12,55%*0,75 = 9,41%/năm 3.2.2. Chi phí sử dụng n.vốn vay dài hạn Ví dụ: Cty vay ngân hàng 100 triệu đồng, lãi suất 12%/năm. Thuế TNDN 25%. Chi phí sử dụng vốn r = 12% (1-0,25) = 9%/năm 6/10/2021 43
  44. 3.2.3. C.phí sử dụng n.vốn khi ph.hành t.phiếu Ví dụ: Cty phát hành trái phiếu, bán theo mệnh giá 100.000đ, lãi suất 12%/năm kỳ hạn 3 năm. Chi phí phát hành 10.000đ, thuế thu nhập 25% Tiền lãi trả sau thuế(100.000*12%)(1-25%) = 9.000đ Vốn nhận được: 100.000-10.000 = 90.000đ 90.000=7.800[1-(1+r)-3/r]+[100.000(1+r)-3] r =13,26%/năm Nếu trái phiếu vô hạn: 90.000 = 9.000/r -> r = 10%/năm 6/10/2021 44
  45. 3.2.4. C/C phát hành cổ phần ưu đãi Ví dụ: Cty phát hành cổ phần ưu đãi với mệnh giá 100.000đ, cổ tức trả hằng năm 6%, chi phí phát hành 5.000đ - Vốn nhận được: 100.000–5.000 = 95.000đ r = 6.000/95.000 = 6,32%/năm 6/10/2021 45
  46. 3.2.5. C/C phát hành cổ phần thường Ví dụ: Cty có 10.000cp đang lưu hành, không vay nợ, kỳ vọng thu được 20 tr.đ lợi nhuận (2.000đ/cp) Cty phát hành thêm 5.000cp với giá 20.000đ/cp, chi phí phát hành 2.000đ/cp, cty thu được: 18.000*5.000 = 90 tr.đ. Nếu sinh lợi 10% L.nhuận tăng thêm: 90tr.đ*10% = 9 tr.đ Tổng lợi nhuận: 20 + 9 = 29 tr.đ Tổng cổ phần: 10.000+5.000=15.000cp LN/cp = 29.000.000/15.000 = 1.933đ < 2.000đ Như vậy để đảm bảo LN/cp được duy trì như cũ LN kỳ vọng phải là: 2.000/18.000 = 11,11%/năm 6/10/2021 46
  47. 3.3. C.PHÍ SỬ DỤNG N.VỐN B.QUÂN WACC: Weighted Average Cost of Capital Ví dụ 1: WACC = [(4*5%)+(6*10%)]/10 = 0,08 = 8% N.vốn dài hạn Số tiền Tỷ trọng Huy động C/C Vay 40 40% 4 5% Cổ phần 60 60% 6 10% 100 10 6/10/2021 47
  48. Ví dụ 2: Cơ cấu n.vốn tối ưu với WACC thấp nhất Tỷ số nợ CP vốn c.phần CP vay WACC 0% 12% 3% 12.00% 10% 12% 3% 11.10% 20% 12% 3% 10.20% 40% 16% 4% 11.20% 60% 20% 7% 12.20% 80% 24% 10% 12.80% 6/10/2021 48
  49. 30 25 20 CP vốn cphần 15 C/C WACC 10 CP vay 5 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Tỷ số nợ 6/10/2021 49
  50. Ví dụ 3: Cơ cấu n.vốn tối ưu với WACC thấp nhất N.vốn Tỷ trọng C/C WACC DN1 Vay 0% 3% Vốn CP 100% 12% 12.00% DN2 Vay 10% 3% Vốn CP 90% 12% 11.10% DN3 Vay 20% 3% Vốn CP 80% 12% 10.20% DN4 Vay 35% 4% Vốn CP 65% 14% 10.50% 6/10/2021 50
  51. 3.4. C.PHÍ SỬ DỤNG N.VỐN BIÊN TẾ Ví dụ: Cty có cơ cấu n.vốn dài hạn tối ưu Số tiền (tỷ đ) Tỷ trọng Nợ dài hạn 144 20% CP ưu đãi 36 5% Vốn tự có 540 75% 720 100% Nếu C/C nợ vay 3,6%, CP ưu đãi 7,5%, vốn tự có 10%. WACC sẽ là: 6/10/2021 51
  52. (144*3,6%)+ (36*7,5%)+ (540*10%) = 8,6% 720 Cty tăng thêm n.vốn 40tỷ, WACC tính theo giá trị nguồn vốn huy động sẽ là Vay 8 3.60% 0.288 CP ưu đãi 2 7.50% 0.150 LN giữ lại 30 10.00% 3.000 40 3.438 WACC 8.60% 6/10/2021 52
  53. Tính theo tỷ trọng các loại nguồn vốn Vay 20% 3.60% 0.72% CP ưu đãi 5% 7.50% 0.38% LN giữ lại 75% 10.00% 7.50% WACC 8.60% 6/10/2021 53
  54. Nếu Cty có mức cổ tức hằng năm là 2.000đ, thị giá 50.000đ/cp. Mỗi năm cổ tức và thị giá cổ phần tăng đều 6%. Trường hợp cty cần tăng nguồn vốn cao hơn 40tỷ, cty phải phát hành thêm cổ phần thường mới với chi phí phát hành 15%, C/C cho cổ phần mới phát hành: 2.000(1+ 6%) C / C = + 6% = 10,99% 50.000(1−15%) 6/10/2021 54
  55. WACC cho các khỏan vốn cao hơn 40tỷ: Tỷ trọng C/C WACC Vay 20% 3.60% 0.72% CP ưu đãi 5% 7.50% 0.38% CP thường 75% 10.99% 8.24% 9.34% 6/10/2021 55
  56. Chi phí vốn biên tế (MCC: Marginal Cost of Capital) là chi phí của 1đồng cuối cùng của vốn mới huy động trong năm (0,20 xu nợ, 0,05xu cp ưu đãi và 0,75xu vốn tự có). Chi phí vốn của 1 đồng cho các khoản vốn vay dưới 40tỷ luôn luôn cố định 8,6% (cũng là chi phí vốn biên tế dưới 40tỷ), chi phí vốn biên tế trên 40tỷ tăng lên 9,34% vì phải huy động thêm cổ phần thường mới với chi phí cao hơn LN giữ lại Chi phí trung bình vốn mới tối thiểu hóa chính là chi phí vốn biên tế trung bình trước và sau khi cần đến vốn đến vốn tự có bên ngoài. 6/10/2021 56
  57. Tính WACC cho nhiều mức vốn 6/10/2021 57
  58. 4. ĐẦU TƯ DÀI HẠN 4.1. HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ 4.2. PHƯƠNG PHÁP LỰA CHỌN DỰ ÁN ĐẦU TƯ 4.3. HOẠCH ĐỊNH NGÂN SÁCH ĐẦU TƯ TỐI ƯU. 6/10/2021 58
  59. 4.1. HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ 4.1.1. Khaùi nieäm ñaàu tö - Ñaàu tö laø hoaït ñoäng söû duïng caùc nguoàn löïc ñeå saûn xuaát kinh doanh trong moät thôøi gian töông ñoái daøi nhaèm thu veà lôïi ích taøi chính (lôïi nhuaän), lôïi ích kinh teá, lôïi ích xaõ hoäi - Ñaàu tö laø söï boû voán ôû thôøi ñieåm hieän taïi ñeå mong ñaït ñöôïc hieäu quaû lôùn veà kinh teá xaõ hoäi trong töông lai. 6/10/2021 59
  60. 4.1.2. Phaân loïai ñaàu tö a. Caên cöù thôøi gian: Ngaén haïn vaø daøi haïn b. Caên cöù muïc tieâu: - Ñaàu tö beân ngoøai - Ñaàu tö beân trong: chieàu saâu, chieàu roäng, vaø thay theá hay duy trì c. Caên cöù vaøo chuû theå: tröïc tieáp hay giaùn tieáp 4.1.3. Nguoàn voán ñaàu tö a. Nguoàn voán töï coù: beân trong hay beân ngoøai b. Nguoàn voán vay. 6/10/2021 60
  61. 4.1.4. Khaùi nieäm döï aùn ñaàu tö Theo Nghò Ñònh 52/1999/NÑ-CP ngaøy 08/7/1999 cuûa Chính phuû : “ Döï aùn ñaàu tö laø moät taäp hôïp nhöõng ñeà xuaát coù lieân quan ñeán vieäc boû voán ñeå taïo môùi, môû roäng hoaëc caûi taïo nhöõng cô sôû vaät chaát nhaát ñònh nhaèm ñaït ñöôïc söï taêng tröôûng veà soá löôïng hoaëc duy trì, caûi tieán, naâng cao chaát löôïng cuûa saûn phaåm hoaëc dòch vuï trong khoaûng thôøi gian xaùc ñònh (chæ bao goàm hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp)” Döï aùn ñaàu tö giaùn tieáp: Huøn voán, lieân doanh, mua bán chöùng khoùan 6/10/2021 61
  62. 4.1.5. Caùc nhaân toá quyeát ñònh ñaàu tö (1) Chính saùch kinh teá cuûa Nhaø nöôùc: phaùp lyù (2) Thò tröôøng vaø söï caïnh tranh: coù nhu caàu vaø coù lợïi theá caïnh tranh (3) Chính saùch huy ñoäng nguoàn voán: CC thaáp (4) Ñoä tin caäy cuûa sựï ñaàu tö: kieåm soùat ruûi ro (5) Söï tieán boä cuûa khoa họïc coâng ngheä (6) Khaû naêng taøi chính cuûa doanh nghieäp: nguoàn voán (7) Tính caùch cuûa nhaø ñaàu tö: möùc ngaïi ruûi ro. 6/10/2021 62
  63. 4.2. PHƯƠNG PHÁP LỰA CHỌN DỰ ÁN ĐẦU TƯ 4.2.1. Xác định dòng tiền của dự án a. Dòng chi: N.vốn vay hoặc n.vốn tự có b. Dòng thu: Khấu hao + lợi nhuận sau thuế 4.2.2. Xây dựng dòng tiền Ví dụ 1: Năm 0: Chi 100tỷ mua TSCĐ và 2tỷ VLĐ, thời gian họat động của dự án 10 năm. Dthu: 2 năm đầu 70tỷ/năm, các năm sau 100tỷ/năm, biến phí 60%, định phí 8tỷ/năm. Cuối năm 3 tăng 0,5tỷ VLĐ. Năm 10 thanh lý TSCĐ thu 20tỷ, VLĐ thu 2,5tỷ. Thuế TNDN 30% (2 năm đầu miễn thuế). Xây dựng dòng tiền (khấu hao đường thẳng). 6/10/2021 63
  64. 6/10/2021 64
  65. Ví duï 2: Maùy cuõ: 150trñ, 15 naêm, ñaõ K.hao 5 naêm theo ñöôøng thaúng, g.trò thu hoài 0, baùn ñöôïc 20trñ Maùy môùi: 200trñ, K.hao 10 naêm theo ñöôøng thaúng, g.trò thu hoài 0. D.thu taêng 200trñ leân 220trñ, c.phí giaûm 140trñ xuoáng 100trñ. Thueá TNDN 30%. Xaùc ñònh doøng tieàn Tính nhu caàu voán ñaàu tö: - Mua maùy môùi 200trñ - Thu baùn maùy cuõ 20trñ - G.trò coøn laïi maùy cuõ: 150-50 = 100trñ - Loã do baùn maùy cuõ: 100-20 = 80trñ - Giaûm thueá TNDN: 80*30% = 24trñ - Voán ñaàu tö cuûa döï aùn: 200-20-24 = 156trñ. 6/10/2021 65
  66. Máy cũ Máy mới C.lệch D.thu 200 220 20 Tổng c.phí 140 100 -40 K.hao 10 20 10 EBT 50 100 50 EAT 35 70 35 CF 45 90 45 6/10/2021 66
  67. Ví duï 3: (ÑVT: trieäu ñoàng) Maùy cuõ: 150, thôøi gian söû duïng 10 naêm, ñaõ K.hao 5 naêm, g.trị thu hoài 10, baùn ñöôïc 20 Maùy môùi: 300, th.gian söû duïng 5 naêm, g.tri thu hoài 30 D.thu: 200 leân 230, c.phí 140 xuoáng 100, K.hao theo toång soá naêm, Thueá TNDN 30%. Xaùc ñònh doøng tieàn G.trò coøn laïi cuûa maùy cuõ 1 2 3 4 5 Coäng Coøn laïi 27,273 24,545 21,818 19,091 16,364 109,091 40,909 Loã do baùn maùy cuõ: 40,909-20=20,909 Giaûm thueá TNDN: 20,909*30%=6,2727. 6/10/2021 67
  68. Máy cũ 0 1 2 3 4 5 D.thu 200 200 200 200 200 C.phí 140 140 140 140 140 K.hao 13.636 10.909 8.182 5.455 2.727 EBT 46.364 49.091 51.818 54.545 57.273 Thuế 13.909 14.727 15.545 16.364 17.182 EAT 32.455 34.364 36.273 38.182 40.091 CF 46.091 45.273 44.455 43.637 42.818 G.trị thu hồi 7 Dòng chi -280 46.091 45.273 44.455 43.637 49.818 6/10/2021 68
  69. Dòng chi -280 46.091 45.273 44.455 43.637 49.818 Máy mới 0 1 2 3 4 5 D.thu 230 230 230 230 230 C.phí 100 100 100 100 100 K.hao 93.33 74.67 56.00 37.33 18.67 EBT 36.67 55.33 74.00 92.67 111.33 Thuế 11.00 16.60 22.20 27.80 33.40 EAT 25.67 38.73 51.80 64.87 77.93 CF 119.00 113.40 107.80 102.20 96.60 G.trị thu hồi 21.00 Dòng thu 6.27 119.00 113.40 107.80 102.20 117.60 NCF -273.73 72.908 68.128 63.345 58.563 67.783 6/10/2021 69
  70. Ví duï 4: (ÑVT:trieäu ñoàng) Döï aùn ñaàu tö TSCÑ 1.000, hoïat ñoäng 10naêm, g.trò thu hoài 50. K.hao ñöôøng thaúng. D.thu naêm ñaàu 1.200, 2 naêm tieáp theo 1.600, naêm trôû ñi 2.000, c.phí 70% d.thu. Ñòa ñieåm ñang cho thueâ 100/naêm, boài thöôøng 160. VLÑ naêm ñaàu 200, cuoái naêm 1 taêng theâm 50, cuoái naêm 3 taêng 50. Thueá TNDN 28%. Xaùc ñònh doøng tieàn. 6/10/2021 70
  71. 0 1 2 3 4 đến 9 10 D.thu 1200 1600 1600 2000 2000 C.phí 840 1120 1120 1400 1400 K.hao 100 100 100 100 100 EBT 260 380 380 500 500 Thuế TNDN 72.8 106.4 106.4 140 140 EAT 187.2 273.6 273.6 360 360 Dòng tiền 287.2 373.6 373.6 460 460 G.trị thu hồi 36 Thu hồi VLĐ 300 Dòng thu 287.2 373.6 373.6 460 796 Chi tiền phạt -160 Trừ tiền cho thuê -72 -72 -72 -72 -72 Vốn đầu tư -1200 -50 -50 Dòng chi -1360 -122 -72 -122 -72 -72 NCF -1360 165.2 301.6 251.6 388 724 6/10/2021 71
  72. 4.2.3. Caùc phöông phaùp thaåm ñònh DAÑT a. Phöông phaùp khoâng chieát khaáu - ROI (Return On Investment). Ví duï 5: Năm Vốn đ.tư Lãi ròng Khấu hao Thu nhập X Y X Y X Y X Y 0 1000 1000 1 120 120 200 125 320 245 2 150 120 200 125 350 245 3 200 255 200 125 400 380 4 200 255 200 125 400 380 5 200 255 200 125 400 380 6 255 125 380 7 255 125 380 8 255 125 380 Cộng 1000 1000 870 1770 1000 1000 1870 2770 6/10/2021 72
  73. ROI bình quaân(X) EAT bình quaân = 870/5 = 174 1000 + 800 + 600 + 400 + 200 Ibq = = 600 5 174 ROIbq = = 29% 600 ROI bình quaân(Y) EAT bình quaân = 1.770/8 =221,25 1000 + 875 + 750 + 625 + 500 + 375 + 250 +125 Ibq = = 562,5 8 221,25 ROIbq = = 39,33% 562,5 6/10/2021 73
  74. - Thôøi gian hoøan voán PP(Payback Period) Döï aùn X: Voán ñ.tö thu hoài sau 2 naêm: 320+350 = 670 Soá voán coøn laïi phaûi thu hoài: 1.000-670 = 330 PP = 2naêm + (330/400)12 = 2 naêm 10 thaùng Döï aùn Y: Voán thu hoài sau 3 naêm: 245+245+380 = 870 Soá voán coøn laïi phaûi thu hoài: 1.000-870 = 130 PP = 3 naêm + (130/380)12 = 3 naêm 4 thaùng. 6/10/2021 74
  75. b. Phöông phaùp chieát khaáu Ví duï 6: Tyû suaát chieát khaáu 15%/naêm, Voán ñ.tö 5.000 Naêm 2004 2005 2006 2007 Doøng thu: 1.660 1.781 1.922 2.087 - Tính DPP: (Discounted Payback Period) Naêm FV Heä soá CK (15%) PV Coäng doàn 2004: 1.660 0,869565 1.443 1.443 2005: 1.781 0,756144 1.347 2.790 2006: 1.922 0,657516 1.264 4.054 2007: 2.087 0,571753 1.193 5.247 DPP = 3 naêm + [(5.000 – 4.054)/1.193]12 = 3 naêm + (946/1.193)12 = 3 naêm 10 thaùng 0 - Tính6/10/2021 PI (Profitability Index): PI = 5.247/5.000 = 1,05>1 75
  76. -Tính IRR:Khi NPV=0,ta coù IRR,duøng pheùp thöû ñeå tính IRR Naêm Doøng tieàn Heä soá CK (17%) PV Coäng doàn 2004: 1.660 0,854701 1.419 1.419 2005: 1.781 0,730514 1.301 2.720 2006: 1.922 0,624371 1.200 3.920 2007: 2.087 0,533650 1.114 5.033 r1 = 17%, NPV1 = 5.033 - 5.000 = + 33 > 0 Naêm Doøng tieàn Heä soá CK (18%) PV Coäng doàn 2004: 1.660 0,847458 1.407 1.407 2005: 1.781 0,718184 1.279 2.686 2006: 1.922 0,608631 1.170 3.856 2007: 2.087 0,515789 1.076 4.932 r2 = 18%, NPV2 = 4.932 - 5.000 = - 68 r (15%). 6/10/2021 76
  77. 4.2.4. So saùnh caùc phöông phaùp Ví duï 6: Cty coù danh muïc ñ.tö, caùc d.aùn ñoäc laäp Dự án Vốn ĐT IRR NPV PI A 5,000 18% 500 1.10 B 50,000 25% 65,000 2.30 C 50,000 37% 55,000 2.10 D 75,000 20% 50,000 1.67 E 125,000 26% 5,000 1.04 F 150,000 28% 210,000 2.40 G 175,000 19% 75,000 1.43 H 250,000 15% 60,000 1.24 Cộng 880,000 520,500 Cty có vốn giới hạn 325,000. 6/10/2021 Cty lựa chọn dự án: 77
  78. a. Căn cứ IRR Dự án Vốn ĐT IRR NPV PI C 50,000 37% 55,000 2.10 F 150,000 28% 210,000 2.40 E 125,000 26% 5,000 1.04 Cộng 325,000 270,000 6/10/2021 78
  79. b. Caên cöù NPV Dự án Vốn ĐT IRR NPV PI F 150,000 28% 210,000 2.40 G 175,000 19% 75,000 1.43 Cộng 325,000 285,000 6/10/2021 79
  80. c. Caên cöù PI Dự án Vốn ĐT IRR NPV PI F 150,000 28% 210,000 2.40 B 50,000 25% 65,000 2.30 C 50,000 37% 55,000 2.10 D 75,000 20% 50,000 1.67 Cộng 325,000 380,000 6/10/2021 80
  81. 4.3. HOẠCH ĐỊNH NGÂN SÁCH ĐẦU TƯ TỐI ƯU Ví dụ 7: Cty có cơ cấu n.vốn tối ưu: Vay 2.500 với lãi suất 12%/năm, vốn cp thường 4.300 và LN giữ lại đều 14%/năm Nếu tăng thêm vốn, cty sử dụng LN giữ lại; vay thêm, nhưng nếu vay vượt quá 4.000 lãi suất sẽ là 13,6%/năm hoặc phát hành cp thường, c.phí phát hành 12,5%. Thuế TNDN 25% Danh mục các dự án đầu tư như sau: A B C D E F G Vốn ñ.tư -1.000 -2.000 -3.000 -2.000 -3.000 -1.000 -1.000 IRR(%) 18,37 15,41 13,80 13,00 15,24 14,30 20,63 Löïa choïn döï aùn hieäu quaû (Döï aùn A&G xung khaéc nhau). 6/10/2021 81
  82. Cơ cấu vốn đầu tư tối ưu WACC = (12%*25%)+(14%*75%) = 13,5% Nếu vay 4.000, vốn đ.tư tăng thêm 6.000 WACC = (12%*25%)+(14%/1-12,5%)*75% = 15% Nếu tăng trên 6.000 WACC=(13,6%*25%)+(14%/1-12,5%)*75%=15,4% Nguyên tắc chỉ chọn các dự án có IRR>WACC và ưu tiên IRR cao nhất. Như vậy chọn các dự án: G,E và B với MCC:15%, tăng vốn đầu tư thêm 6.000. IRR các dự án còn lại đều thấp hơn MCC (tăng lên 15,4%) nên không đầu tư. - Vay thêm 1.500 (2.500+1.500=4.000) - Phát hành cp mới 4.500. 6/10/2021 82
  83. 5. TÁC ĐỘNG ĐÒN BẨY ĐẾN DOANH THU VÀ QUYẾT ĐỊNH CẤU TRÚC TÀI CHÍNH 5.1. RỦI RO TRONG DOANH NGHIỆP 5.2. TÁC ĐỘNG ĐÒN BẨY ĐẾN DOANH THU 5.3. QUYẾT ĐỊNH CẤU TRÚC TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 6/10/2021 83
  84. 5.1. RỦI RO TRONG DOANH NGHIỆP 5.1.1. Khái niệm Ruûi ro laø tình huoáng coù theå khieán cho DN bò thua loã, daãn ñeán phaù saûn 5.1.2. Phaân loaïi ruûi ro a. Ruûi ro kinh doanh: - Khaùi nieäm: laø loaïi ruûi ro do söï bieán ñoäng baát lôïi cuûa thò tröôøng laøm doanh thu giaûm neân EBIT cuûa DN thaáp hoaëc bò loã 6/10/2021 84
  85. - Ñaëc ñieåm: + Ruûi ro kinh doanh laø loaïi ruûi ro tieàm aån, DN coù theå giaûm ruûi ro nhöng khoâng theå trieät tieâu ruûi ro + Ruæ ro kd gaén vôùi ñaëc ñieåm h.ñoäng kd cuûa töøng DN goàm nhöõng ñieàu kieän khoâng chaéc chaén xung quanh caùc khoaûn chi phí vaø caùc khoaûn thu nhaäp + Nhöõng DN cuøng ngaønh ngheà coù nhöõng nhaân toá gaây ruûi ro töông töï nhau 6/10/2021 85
  86. - Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán ruûi ro kinh doanh + Söï bieán ñoäng cuûa doanh soá theo chu kyø kinh doanh + Söï bieán ñoåi cuûa giaù baùn + Söï bieán ñoåi cuûa chi phí + Möùc ñoä caïnh tranh treân thò tröôøng + Khaû naêng ña daïng hoùa saûn phaåm + Khaû naêng taêng tröôûng cuûa DN Ngoaøi ra ruûi ro kd coøn chòu aûnh höôûng bôûi söï döï baùo möùc caàu, tieán boä k.hoïc KT, naêng löïc/trình ñoä q.trò DN, naêng löïc t.chính, vò trí/khu vöïc thò tröôøng cuûa DN, tyû giaù, chính saùch cuûa nhaø nöôùc Möùc ñoä ruûi ro kd phuï thuoäc vaøo caáu truùc chi phí. Khi tyû troïng ñ.phí cao, d.thu giaûm, möùc ñoä ruûi ro kd cao 6/10/2021 86
  87. b. Ruûi ro taøi chính - Khaùi nieäm: Ruûi ro xaûy ra khi DN khoâng coù khaû naêng chi traû caùc khoaûn c.phí t.chính coá ñònh nhö laõi vay, coå töùc cp öu ñaõi, chi phí thueâ t.chính Ruûi ro t.chính gaén lieàn vôùi quyeát ñònh t.chính nhö söû duïng ñoøn caân nôï. Ruûi ro t.chính coù theå trieät tieâu khi DN khoâng vay nôï - Ñaëc ñieåm: + Ruûi ro t.chính chæ coù theå xaûy ra khi DN coù söû duïng nguoàn voán coù c.phí t.chính coá ñònh nhö laõi vay, coå töùc cp öu ñaõi + Ruûi ro t.chính gaén lieàn vôùi quyeát ñònh taøi trôï cuûa DN, phuï thuoäc vaøo caáu truùc nguoàn voán cuûa DN 6/10/2021 87
  88. 5.2.TÁC ĐỘNG ĐÒN BẨY ĐẾN DOANH THU 5.2.1. Ñoøn caân ñònh phí (ñoøn baåy vaän haønh, ñoøn baåy kinh doanh) Operating Leverage: Theå hieän möùc taùc ñoäng cuûa ñònh phí ñ/v k.quaû kd, ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua chæ tieâu ñoä nghieâng ñoøn caân ñònh phí (theå hieän quan heä giöõa toác ñoä taêng/giaûm EBIT so vôùi toác ñoä taêng/giaûm d.thu 6/10/2021 88
  89. Ví duï: 3 DN: A,B,C cuøng kd 1 sp gioáng nhau, giaù baùn 2.000ñ/sp. Trang bò TSCÑ khaùc nhau. DN trang bò TSCÑ h.ñaïi coù öu theá hôn: giaûm bieán phí (nhaân coâng, NVlieäu, laõi vay/sp , thaáp hôn), nhöng ñònh phí cao hôn Doanh Möùc ñoä FC B.phí/sp Nghieäp TSCÑ (trieäu ñồng) (ñoàng) A Trung bình 40 1.200 B Lạc haäu 20 1.500 C Hiện đaïi 60 1.000 6/10/2021 89
  90. Khaûo saùt tình hình EBIT vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa saûn löôïng t.thuï hay d.thu cuûa 3 DN A,B vaø C nhö sau: Sản Doanh A B C Lượng Thu Tổng CP EBIT Tổng CP EBIT Tổng CP EBIT 20,000 40 64 -24 50 -10 80 -40 40,000 80 88 -8 80 0 100 -20 60,000 120 112 8 110 10 120 0 80,000 160 136 24 140 20 140 20 100,000 200 160 40 170 30 160 40 120,000 240 184 56 200 40 180 60 6/10/2021 90
  91. Nhaän xeùt - B coù TSCÑ laïc haäu, ñieåm hoøa voán thaáp nhaát (40.000sp); C coù TSCÑ h.ñaïi, ñieåm hoøa voán cao nhaát (60.000sp). Lôïi theá cuûa B - Nhöng C vöôït qua ñieåm hoøa voán thì EBIT taêng nhanh. Lôïi theá cuûa DN ñaàu tö TSCÑ h.ñaïi - Neáu saûn löôïng 3 DN ôû möùc 100.00 taêng leân 120.00 (+20%). A taêng EBIT 40 leân 56 (+40%), B taêng EBIT 30 leân 40 (+33%), C taêng EBIT 40 leân 60 (+50%). Nhö vaäy, cuøng 1 möùc gia taêng saûn löôïng, 3 DN coù möùc taêng EBIT khaùc nhau (C taêng cao nhaát: 50%) Duøng Ñoä nghieâng ñoøn caân ñ.phí (DOL: Degree of Operating Leverage) ñeå ño löôøng möùc ñoä khaùc nhau 6/10/2021 91
  92. DOL laø tyû leä thay ñoåi veà EBIT vaø do moät tyû leä thay ñoåi veà s.löôïng t.thu hay d.thu, Coâng thöùc nhö sau: Q: S.löôïng t.thuï EBIT1 − EBIT0 P: Giaù baùn 1 sp EBEIT DOL = 0 V: bieán phí 1 sp Q1 − Q0 F: Ñònh phí Q0 Vì EBIT = Q(P-V) – F, neân taïi saûn lưôïng Q: Q(P −V ) DOL = Q Q(P −V )− F 6/10/2021 92
  93. Vì thay ñoåi s.löôïng laø . Ñònh phí khoâng thay ñoåi, neân söï thay ñoåi EBIT laø Q(P-V). Neân tyû leä thay ñoåi EBIT Q(P-V)/[Q(P-V)-F]. Tyû leä thay ñoåi saûn löôïng laø Q/Q. Coâng thöùc nhö sau: Q(P −V ) Q(P −V )− F Q(P −V ) Q Q(P −V ) = X = Q Q(P −V ) Q Q(P −V )− F Q 6/10/2021 93
  94. AÙp duïng 3 Doanh nghiệp Doanh nghieäp A 100.000(2.000 −1.200) DOL = = 2 100.000 100.000(2.000 −1.200)− 40.000.000 Doanh nghieäp B 100.000(2.000 −1.500) DOL = = 1.67 100.000 100.000(2.000 −1.500)− 20.000.000 Doanh nghieäp C 100.000(2.000 −1.000) DOL = = 2.5 100.000 100.000(2.000 −1.000)− 60.000.000 6/10/2021 94
  95. Keát luaän Nhö vaäy vôùi söï gia taêng s.lưôïng hay d.thu 100%, thì EBIT A taêng 200%, B taêng 167%, C taêng 250% Do ñoù, tính DOL cho thaáy: Caùc DN coù ñoøn caân ñ.phí cao thì EBIT seõ raát nhaïy caûm ñ/v söï thay ñoåi s.luôïng hay d.thu 6/10/2021 95
  96. 5.2.2. Ñoøn caân nôï (Ñoøn caân taøi chính) a. Lý thuyết về đòn cân nợ (FL: Financial Leverage): - Phản ảnh mối tương quan giữa nợ và vốn tự có của DN, hay phản ảnh cơ cấu t.chính của DN, đồng thời ảnh hưởng đến doanh lợi hay g.trị h. động của DN - DN muốn tối đa hóa doanh lợi vốn tự có g.trị h.động cần phải xác định 1 cơ cấu t.chính hợp lý trong từng thời kỳ ph.triển của DN - Để hiểu rõ t.dụng của đòn cân nợ, phải ph.tích ảnh hưởng của nó đ/v d.lợi vốn tự có dưới các đ.kiện khác nhau 6/10/2021 96
  97. Ví dụ: 3 DN: A,B và C cùng ngành, giống nhau: tổng t.sản, cơ cấu t.sản, thuế TNDN 50%, lãi vay 6%/năm nhưng khác nhau về chính sách tài trợ: DN A không vay, DN B vay 50%, DN C vay 75% Mức độ cơ cấu tài chính (tr.đ) A B C Tổng nợ 0 1,000 1,500 Vốn tự có 2,000 1,000 500 Tổng TS 2,000 2,000 2,000 6/10/2021 97
  98. Điều kiện kinh tế 1 2 3 4 5 6 EBIT/Tài sản 2% 5% 6% 8% 11% 14% EBIT 40 100 120 160 220 280 Doanh nghiệp A EBIT 40 100 120 160 220 280 Chi phí lãi vay 0 0 0 0 0 0 EBT 40 100 120 160 220 280 Thuế TNDN 20 50 60 80 110 140 EAT 20 50 60 80 110 140 D.lợi vốn t.có (%) 1 2,5 3 4 5,5 7 6/10/2021 98
  99. Điều kiện kinh tế 1 2 3 4 5 6 EBIT/Tài sản 2% 5% 6% 8% 11% 14% EBIT 40 100 120 160 220 280 Doanh nghiệp B EBIT 40 100 120 160 220 280 Chi phí lãi vay 60 60 60 60 60 60 EBT -20 40 60 100 160 220 Thuế TNDN 0 20 30 50 80 110 EAT -20 20 30 50 80 110 D.lợi vốn t.có (%) -2 2 3 5 8 11 6/10/2021 99
  100. Điều kiện kinh tế 1 2 3 4 5 6 EBIT/Tài sản 2% 5% 6% 8% 11% 14% EBIT 40 100 120 160 220 280 Doanh nghiệp C EBIT 40 100 120 160 220 280 Chi phí lãi vay 90 90 90 90 90 90 EBT -50 10 30 70 130 190 Thuế TNDN 0 5 15 35 65 95 EAT -50 5 15 35 65 95 D.lợi vốn t.có (%) -10 1 3 7 13 19 6/10/2021 100
  101. Nhận xét - Đ.kiện k.tế xấu: 2% và 5% (thấp hơn lãi vay), d.thu và d.lợi vốn tự có thấp không nên tăng nợ - Đ.kiện k.tế trung bình: 6% (bằng lãi vay) d.thu và d.lợi vốn tự có khả quan hơn - Đ.kiện k.tế ph.triển: 8%, 11% và 14% (cao hơn lãi vay) d.thu và d.lợi vốn tự có tăng khi vay nợ nhiều - Việc sử dụng đòn cân nợ với đ.kiện k.tế ph.triển, EBIT/Tổng TS tăng từ 8% lên 11%: DN A không vay tăng LN 37,5%; DN B vay 50% Tăng LN 60%, DN C vay 75% tăng LN 87,5%. Ngược lại, nền kinh tế suy giảm, tốc độ giảm LN tương ứng - Kết luận chung: EBIT/Tổng TS > lãi vay, đòn cân nợ thuận lợi (đòn cân nợ càng cao, d.lợi vốn tự có càng lớn) và ngược lại 6/10/2021 101
  102. b. Ảnh hưởng của đòn cân nợ Taùc ñoäng cuûa ñoøn caân nôï ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua chæ tieâu ñoä nghieâng cuûa ñoøn caân nôï DFL (Degree of Financial Leverage) Tyû leä % thay ñoåi cuûa laõi roøng (hoaëc EPS) DFL = Tyû leä % thay ñoåi cuûa EBIT Q (P – v) - Fc = Q (P – v) – Fc - R 6/10/2021 102
  103. Ví dụ Coù 3 DN- cuøng ngaønh sx- gioáng nhau veà moïi maët, tröø tyû soá ñoøn caân nôï: +DN X : Toång taøi saûn 20.000 trieäu VNÑ, ñöôïc taøi trôï hoaøn toaøn baèng voán coå phaàn, do vaäy tyû soá ñoøn caân nôï laø 0% +DN Y : Toång TS 20.000 trieäu VNÑ, ñöôïc taøi trôï 50% laø voán coå phaàn vaø 50% baèng nôï, tyû soá ñoøn caân nôï laø 50% +DN Z : Toång TS 20.000 trieäu VNÑ, ñöôïc taøi trôï 30% laø voán coå phaàn vaø 70% baèng nôï tyû soá ñoøn caân nôï laø 70% Meänh giaù coå phieáu cuûa caùc DN ñeàu baèng 100.000 VNÑ/cp Laõi suaát tieàn vay laø 8%/naêm, thueá thu nhaäp DN 28% +Khi neàn kinh teá ôû möùc trung bình, DN chæ lôøi 6%/toång TS +Khi neàn kinh teá phaùt trieån, DN ñaït tyû leä sinh lôøi laø 10% 6/10/2021 103
  104. Lôïi nhuaän roøng vaø möùc lôïi nhuaän treân moãi coå phaàn cuûa töøng DN như sau CHÆ TIEÂU DN X DN Y DN Z ROA ROA ROA ROA ROA ROA 6% 10% 6% 10% 6% 10% 1.EBIT 1.200 2.000 1.200 2.000 1.200 2000 2.Laõi(R) 0 0 800 800 1.120 1.120 3.EBT 1.200 2.000 400 1.200 80 880 4.Thueá(T) 336 560 112 336 22,4 246,4 5.LN roøng 864 1.440 288 864 57,6 633,6 6.EPS 4.320 7.200 2.880 8.640 960 10.560 7.ROE6/10/2021 4,3% 7,2% 2,88% 8,64% 0,96% 10,56%104
  105. Với ví duï treân, ôû möùc lôïi nhuaän hoïat ñoäng 1.200 trieäu VND, ta coù: Cty X: 1.200 DFL = = 1 1.200 - 0 Nghóa laø taïi möùc lôïi nhuaän hoaït ñoäng 1.200 trieäu VND, khi lôïi nhuaän hoaït ñoäng thay ñoåi 1% thì lãi ròng khoâng thay ñoåi 6/10/2021 105
  106. Cty Y: 1.200 DFL = = 3 1.200 - 800 Nghóa laø taïi möùc lôïi nhuaän hoaït ñoäng 1.200 trieäu VND, khi lôïi nhuaän hoaït ñoäng thay ñoåi 1% thì lãi ròng thay ñoåi 3% 6/10/2021 106
  107. Cty Z: 1.200 DFL = = 15 1.200 – 1.120 Taïi möùc lôïi nhuaän hoaït ñoäng 1.200 trieäu VND, khi lôïi nhuaän hoaït ñoäng thay ñoåi 1% thì laõi roøng thay ñoåi 15% 6/10/2021 107
  108. c. Moái quan heä giöõa ñoøn caân ñònh phí vaø ñoøn caân nôï – Ñoøn baåy toång hôïp (Degree of Total Leverage) Ñoøn baåy toång hôïp DTL bieåu hieän quan heä giöõa tyû leä % thay ñoåi cuûa laõi roøng (hoaëc EPS) so vôùi tyû leä thay ñoåi cuûa saûn löôïng tieâu thuï (hay doanh thu), noù cho bieát ñoä nhaïy caûm cuûa EPS tröôùc söï thay ñoåi cuûa saûn löôïng tieâu thuï. Tyû leä % thay ñoåi cuûa laõi roøng (hoaëc EPS) DTL = Tyû leä % thay ñoåi cuûa saûn löôïng tieâu thuï Q (P – v) = DOL * DFT = Q (P – v) – Fc - R 6/10/2021 108
  109. Ví duï: Taïi coâng ty M, coù caùc döõ lieäu sau: P = 2; v = 1,2; Fc = 4.000 trieäuVND/naêm. Toång taøi saûn laø 20.000 trieäuVND ñöôïc taøi trôï 50% baèng voán coå phaàn vôùi meänh giaù 100.000 VND/cp vaø 50% baèng nôï vôùi laõi suaát 8%/naêm. Thueá suaát thueá thu nhaäp laø 28%. Giaû söû ñang ôû möùc 6.500 sp, saûn löôïng tieâu thuï taêng leân 7.500 sp, töùc laø taêng 15,38%. Ta haõy xem keát quaû kinh doanh cuûa cty thay ñoåi nhö theá naøo? 6/10/2021 109
  110. Chæ tieâu Q = 6.500 Q = 7.500 1. Doanh thu baùn haøng (S) 13.000 15.000 2.Toång bieán phí 7.800 9.000 3.Toång soá dö ñaûm phí (1-2) 5.200 6.000 4.Toång ñònh phí 4.000 4.000 5.Lôïi nhuaän hoaït ñoäng 1.200 2.000 6.Laõi tieàn vay 800 800 7.Lôïi nhuaän chòu thueá 400 1.200 8.Thueá thu nhaäp DN 112 336 9.Laõi roøng 288 864 10. EPS 2.880 8.640 11.Tyû leä lôïi nhuaän/voán coå phaàn 2,88% 8,64% (ROE)6/10/2021 110
  111. ÔÛ möùc saûn löôïng Q = 6.500, ta coù: 6.500(2-1,2) DOL = = 4,333 6.500(2-1,2) – 4.000 6.500(2-1,2) – 4.000 DFL = = 3 6.500(2-1,2) – 4.000 - 800 6.500(2-1,2) DTL = = 13 6.500(2-1,2) – 4.000 - 800 6/10/2021 111
  112. 5.3. QUYẾT ĐỊNH CƠ CẤU TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 5.3.1. Cơ cấu taøi chính Nguoàn taøi trôï hôïp lyù: Nguoàn voán chuû sôû höõu (coå phieáu, lôïi nhuaän giöõ laïi) vaø nguoàn voán vay (vay ngaén haïn NH, vay daøi haïn NH, traùi pheáu ) Cô caáu taøi chính: Doanh nghieäp söû duïng nguoàn taøi trôï naøo vaø vôùi tyû troïng cuûa töøng nguoàn taøi trôï bao nhieâu so vôùi toång nguoàn voán ñeå chi phí söû duïng nguoàn voán thaáp nhaát 6/10/2021 112
  113. 5.3.2. Cô caáu nguoàn voán a. Cô caáu nguoàn voán toái öu - Cô caáu nguoàn voán toái öu coù theå gia taêng giaù trò doanh nghieäp baèng caùch söû duïng tyû soá ñoøn baåy taøi chính phuø hôïp - Tröôùc tieân coù theå haï thaáp chi phí söû duïng nguoàn voán khi gia taêng nôï vì chi phí söû duïng nôï thaáp (giaûm thueá thu nhaäp DN) - Tyû soá nôï taêng, ruæ ro taêng vaø laõi suaát taêng, giaûm thueá khoâng ñuû buø ñaép WACC gia taêng - Caáu truùc nguoàn voán toái öu nhaèm giaûm thieåu ruûi ro vaø giaûm WACC 6/10/2021 113
  114. Ví duï: Baûng caân ñoái keá toaùn DN (tr.đ) Tài sản ngắn hạn 10,000 Nợ phải trả 0 Tài sản dài hạn 10,000 NVCSH (10000cp thường) 20,000 Tổng tài sản 20,000 20,000 6/10/2021 114
  115. Quan hệ giöõa nôï vaø laõi suaát Tổng nợ Đòn cân nợ Lãi suất 2,000 10% 8.0% 4,000 20% 8.3% 6,000 30% 9.0% 8,000 40% 10.0% 10,000 50% 12.0% 12,000 60% 15.0% 6/10/2021 115
  116. Dự kiến d.thu vaø c.phí D.thu : 10.000 :20.000 :30.000 Xaùc suaát : 15% :70% :15% Ñònh phí: 4.000/naêm Bieán phí: 60% d.thu thuaàn D.Thu thuaàn kyø voïng moãi naêm 15%*10.000 + 70%*20.000 + 15%*30.000 = 20.000 D.thu thuần20000 20,000 Chi phí cố định 4,000 Biến phí (60%DT thuần) 12,000 Tổng c.phí 16,000 EBIT 4,000 6/10/2021 116
  117. Trường hợp không vay nợ EBIT 4,000 Lãi vay 0 EBT 4,000 Thuế (28%) 1,120 EAT 2,880 EPS 0.288 Mệnh giá 2 P/E 6.9444 6/10/2021 117
  118. Trường hợp tái cấu trúc nguồn vốn Đòn cân nợ 40% 50% 60% Vay 8,000 10,000 12,000 Vốn CSH 12,000 10,000 8,000 Số cp 6,000 5,000 4,000 EBIT 4,000 4,000 4,000 Lãi vay 800 1,200 1,800 EBT 3,200 2,800 2,200 Thuế (28%) 896 784 616 EAT 2,304 2,016 1,584 EPS 0.384 0.4032 0.396 Giá cp(=EPS*PE) 2.67 2.80 2.75 6/10/2021 118
  119. 6. CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 6.1. Cổ tức và lãi vốn 6.2. Lập chính sách cổ tức 6.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách cố tức 6.4. Trả cổ tức bằng cổ phiếu và chia nhỏ cổ phần 6.5. Mua lại cổ phiếu 6/10/2021 119
  120. 6.1. CỔ TỨC VÀ LÃI VỐN (1) Chú ý mục tiêu tài chính: Tối đa hóa giá trị cho cổ đông (2) Thu nhập của cổ đông bao gồm 2 phần: Cổ tức và lãi vốn (3) Tỷ lệ trả cổ tức là tỷ lệ % trả lãi bằng tiền mặt cho cổ đông. (4) Tỷ lệ trả cổ tức tăng làm giá cổ phiếu tăng (5) Tăng tỷ lệ trả cổ tức, tái đầu tư sẽ giảm, tăng trưởng kỳ vọng giảm, giá cổ phiếu giảm trong tương lai (6) Chính sách cổ tức tối ưu là chính sách cổ tức cân bằng giữa cổ tức hiện hành và mức tăng trưởng tương lai và tối đa hóa lãi vốn 6/10/2021 120
  121. (7) Lý thuyết sự độc lập của cổ tức (Divident Irrelevance Theory: Merton Miller và Franco Modiglian): Chính sách cổ tức của cty không tác động đến giá cổ phiếu và chi phí sử dụng vốn của cty (8) Lý thuyết phản biện lại: Giá trị của 1 cty sẽ đạt mức tối đa bằng cách thiết lập tỷ lệ chi grả cổ tức cao (9) Một số nhà đầu tư ưa thích nhận được ngay một khoản cổ tức chắc chắn hơn là một khoản lãi vốn không chắc chắn trong tương lai (10) Một số nhà đầu tư ưa thích lãi vốn hơn do chính sách thuế đ/với cổ tức. Nhận cổ tức đóng thuế thu nhập ngay, lãi vốn có thể một thời gian sau khi bán cổ phiếu (thời giá của tiền). Có thể không bán nên không đóng thuế 6/10/2021 121
  122. 6.2. LẬP CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 6.2.1. Lập tỷ lệ trả cổ tức: Mô hình thặng dư cổ tức a. Lưu ý: (1) Tối đa hóa giá trị cho cổ đông, (2) Không nên giữ lại lợi nhuận trừ phi tái đầu tư với tỷ suất sinh lời cao, (3) Chi phí sử dụng vốn bằng LN giữ lại thấp so với phát hành thêm cổ phần thường b. Cty có ít cơ hội tăng trưởng trả cổ tức cao, công ty có nhiều cơ hội tăng trưởng trả cổ tức thấp c. Tỷ lệ trả cố tức tối ưu theo 4 yếu tố: (1) Quan điểm của ban quản trị về sự ưa thích của cổ đông về cổ tức hay lãi vốn, (2) Các cơ hợi đầu tư, (3) Kết cấu nguồn vốn tối ưu, (4) Tính sẵn có và chio phí sử dụng vốn bên ngoài. Ba yếu tố sau kết hợp thành mô hình thặng dư cổ tức 6/10/2021 122
  123. d. Mô hình thặng dư cổ tức là mô hình trong đó cổ tức chi trả được thiết lập bằng thu nhập ròng trừ LN giữ lại cần thiết để tài trợ cho ngân sách đầu tư tối ưu e. Các bước tính tỷ lệ trả cổ tức: (1) Xác định ngân sách đ.tư tối ưu, (2) Quyết định số vốn cần thiết để tài trợ với cơ cấu nguồn vốn tối ưu, (3) Xác định LN giữ lại để đáp ứng yêu cầu tài trợ bên trong, (4) Trả cổ tức phần còn lại (nếu có) Cổ tức = Thu nhập ròng – LN giữ lại LN giữ lại = Tỷ lệ vốn CP*Tổng ngân sách vốn Ví dụ: Cty có thu nhập 100 tỷ, cơ cấu vốn CP 60%, cty có kế hoạch tái đầu tư 50 tỷ, nên cần 30 tỷ (50*60%) vốn cổ phần (vay thêm 20 tỷ= 50*40%). Như vập số tiền trả cổ tức 70 tỷ (=100–30). Tỷ lệ trả cổ tức 70% 6/10/2021 123
  124. f. Mô hình thặng dư cổ tức: Tỷ lệ trả cổ tức sẽ thay đổi hằng năm, không ổn định (Tùy thuộc vào cơ hội đầu tư) Chỉ Cơ hội đầu tư tiêu Xấu T.bình Tốt N.sách đ.tư 40 70 150 T.nhập ròng 60 60 60 LN giữ lại (60%NSĐT) 24 42 90 Cổ tức chi trả 36 18 -30 Tỷ lệ trả cổ tức 60% 30% 0% 6/10/2021 124
  125. Do đó, cty phải - Dự đoán thu nhập và các cơ hội đầu tư ở mức trung bình khoảng 5 năm tới - Xác định thu nhập trung bình để trả cổ tức và đề ra chính sách cổ tức Cty sử dụng mô hình thặng dư cổ tức để hỗ trợ việc lập tỷ lệ trả cổ tức dài hạn, không phải sử dụng mô hình để lập chính sách cổ tức cho từng năm Các cty sử dụng mô hình này để tìm một tỷ lệ trả cổ tức trong thời gian dài để đảm bảo lượng vốn cổ phần đủ hỗ trợ cho ngân sách vốn mà không cần phát hành thêm CP thường hay thay đổi cơ cấu nguồn vốn tối ưu Các cty hoạt động rất ổn định, nên có kế hoạch trả cổ tức cao Các cty hoạt động theo chu kỳ thường có chính sách 6/10/2021cổ tức định kỳ thấp cộng với cổ tức tăng thêm 125
  126. 6.2.2. Thu nhập, dòng tiền và cổ tức - Cổ tức phụ thuộc nhiều hơn vào dòng tiền so với thu nhập - Dòng tiền quan trọng cho quyết định mức cổ tức thay vì thu nhập - Thu nhập giảm nhưng dòng tiền vẫn có thể cao 6/10/2021 126
  127. 6.2.3. Quy trình chi trả cổ tức - Ngày công bố là ngày là ngày HĐQT thông báo chi trả cổ tức - Ngày kết sổ là ngày cty lên danh sách các cổ đông đang sở hữu cổ phiếu được nhận cổ tức - Ngày không hưởng cổ tức là thời điểm mà quyền hưởng cổ tức không còn - Ngày thanh toán là thời điểm cty chi trả cổ tức 6/10/2021 127
  128. 6.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHÍNH SÁCH CỔ TỨC 6.3.1. Các hạn chế trong thanh toán cổ tức a. Lãi vay b. Cổ tức cho cổ phiếu ưu đãi c. Sự hạn chế của lợi nhuận d. Thiếu tiền mặt e. Thuế thu nhập cá nhân 6.3.2. Các cơ hội đầu tư a. Các cơ hội đầu tư có khả năng sinh lời b. Khả năng thực hiện hay trì hoãn dự án 6/10/2021 128
  129. 6.3.3. Các nguồn vốn khác a. Chi phí phát hành cổ phiếu thường cao, tỷ lệ trả cố tức thấp b. Khả năng thay thế n.vốn vay bằng n.vốn cổ phần: Tăng n.vốn vay nhưng không tăng WACC, tỷ lệ trả cổ tức cao c. Quyền kiểm soát: Bảo đảm không bị pha loãng nên không phát hành CP thường, nhưng tăng LN giữ lại, tỷ lệ trả cổ tức thấp; và ngược lại 6.3.4. Các tác động của chính sách cổ tức lên tỷ suất sinh lời kỳ vọng của cổ đông a. Mong muốn của cổ đông về thu nhập hiện tại so với thu nhập tương lai b. Đánh giá về độ rủi ro của cổ tức so với lãi vốn c. Lợi thế về thuế của cổ tức so với lãi vốn 6/10/2021 129
  130. 6.4. TRẢ CỔ TỨC BẰNG CỔ PHIẾU VÀ CHIA NHỎ CỔ PHẦN 6.4.1. Tổng quát - Trả cổ tức bằng cổ phiếu do thiếu tiền mặt - Tăng số lượng cổ phiếu, giảm giá cổ phiếu, chia nhỏ cổ phần - Cty tăng trưởng doanh số, thu nhập; tăng LN giữa lại và cổ tức; EPS tăng, giá cổ phiếu tăng và P/E tăng. - P/E tăng, hạn chế cầu cổ phiếu. Do đó, cty cần chia nhỏ cổ phiếu 6/10/2021 130
  131. 6.4.2. Chia nhỏ cổ phần (Tách cổ phiếu) - Tách cổ phiếu nhằm tăng lượng cổ phiếu để giá cổ phiếu thấp, nhà đầu tư dễ dàng quyết định mua - Nhập cổ phiếu nhằm giảm lượng cổ phiếu để giá cổ phiếu tăng lên, hấp dẫn nhà đầu tư quyết định mua 6/10/2021 131
  132. 6.4.3. Trả cổ tức bằng cổ phiếu - Tương tự như tách cổ phiếu - Tổng số cổ phiếu tăng nên thu nhập, cổ tức và giá cổ phiếu sẽ giảm - Khi giá cổ phiếu tăng mạnh, cty tách cổ phiếu để giá giảm mạnh - Trả cổ tức bằng cổ phiếu được sử dụng đều hằng năm sẽ giữ giá cổ phiếu ổn định 6/10/2021 132
  133. 6.4.4. Ảnh hưởng tới giá cổ phiếu Nếu 1 cty chia nhỏ cổ phần hoặc trả cổ tức bằng cổ phiếu, giá thị trường cổ phiếu sẽ tăng lên hay không? a. Giá CP tăng vì đó là dấu hiệu thu nhập và cổ tức tương lai tăng. Tuy nhiên, trong vòng vài tháng sau cty không công bố tăng thu nhập và cổ tức thì giá CP sẽ giảm trở lại b. Chia nhỏ cổ phần có thể tăng tính thanh khoản CP sẽ làm giá trị cty tăng 6/10/2021 133
  134. 6.5. MUA LẠI CỔ PHIẾU 6.5.1. Tổng quát Mua lại CP là việc cty mua lại CP của mình, nên làm giảm số CP đang lưu hành, tăng EPS và thường tăng giá CP, lãi vốn tăng. CP mua lại được gọi là CP ngân quỹ 6/10/2021 134
  135. 6.5.2. Tác động của việc mua lại CP Ví dụ: Cty MNC sẽ có thu nhập ròng 4,4 tỷ, 2,2 tỷ (50%) sẽ trả cổ tức cho cổ đông thường. Cty có 1,1triệu CP thường đang lưu hành, thị giá 20.000đ/CP. Cty có thể sử dụng 2,2 tỷ trả cố tức 2.000đ/CP hoặc có thể mua lại 100.000 CP thường với giá 22.000đ/CP EPS hiện hành=T.nhập ròng/Tổng số CP = 4.400/1,1 = 4.000đ/CP P/E = 20.000/4.000 = 5 EPS sau khi mua lại 100.000 CP = 4.400/1 = 4.400đ/CP Thị giá kỳ vọng = P/E*EPS = 5*4.400 = 22.000đ/CP 6/10/2021 135
  136. 6.5.3. Ưu điểm của việc mua lại CP (1) Nhà đầu tư xem như là 1 tín hiệu khả quan: Cty cho rằng CP bị định giá thấp (2) Các cổ đông được lựa chọn bán hoặc không bán (3) Làm giảm số CP (4) Tăng cổ tức khó duy trì trong tương lai, nên Cty có thể muốn phân phối dưới dạng mua lại CP hơn tăng cổ tức (5) Cty vừa trả cổ tức thấp vừa mua lại CP. Sau đó cổ tức tăng do số CP giảm (6) Cty vay để mua lại CP, cơ cấu nguồn vốn thay đối, nên có thể WACC sẽ giảm (chuyển từ cơ cấu vốn không tối ưu đến tối ưu) 6/10/2021 136
  137. 6.5.4. Hạn chế của việc mua lại CP (1) Cổ đông có thể không phân biệt được cổ tức và lãi vốn. Cổ tức mang tính chắc chắn còn mua lại CP thì không (2) Cổ đông có thể không hiểu hết ưu điểm của việc mua lại CP. Cty có nhiều lý do để tin rằng CP được định giá thấp, cổ đông khó hiểu hết (3) Cty có thể mua lại CP với giá cao gây bất lợi cho các cổ đông còn lại vì giá CP có thể giảm xuống khi cty ngừng mua lại CP 6/10/2021 137
  138. 7. SÁP NHẬP VÀ THÂU TÓM CÔNG TY 7.1. Những hình thức cơ bản về thâu tóm cty 7.2. Xác định giá trị gia tăng khi thâu tóm cty 7.3. Xác định giá trị cty sau khi thâu tóm 7.4. Xác định hiện giá ròng sáp nhập cty 7.5. Phòng chống thâu tóm cty 6/10/2021 138
  139. 7.1. NHỮNG HÌNH THỨC CƠ BẢN VỀ THÂU TÓM CÔNG TY 7.1.1. Sáp nhập và hợp nhất - Sáp nhập (merger) là sự nhập chung cty này vào 1 cty khác. Cty bị sáp nhập sẽ ngừng tồn tại, nhập chung tài sản và nợ của nó vào cty sáp nhập. Cty sáp nhập vẫn giữ lại tên và sự tồn tại - Hợp nhất cty cũng là hình thức nhập chung cty tương tự như sáp nhập, nhưng khác ở chỗ, kết quả là 1 cty hoàn toàn mới ra đời 6/10/2021 139
  140. 7.1.2. Thâu tóm (acquisition) a. Mua cổ phiếu: Thực hiện bằng cách chào giá riêng giữa ban quản lý 2 cty, hoặc chào giá công khai ra công chúng b. Thâu tóm tài sản: Các cổ đông bỏ phiếu bán cty c. Phân loại thâu tóm - Thâu tóm theo chiều ngang: Các cty cùng ngành (thâu tóm đối thủ cạnh tranh) - Thâu tóm theo chiều dọc: Các cty có liên quan đến việc cung ứng nguyên vật liệu hoặc tiêu thụ SP - Thâu tóm để hình thành tập đoàn: các cty không liên quan đến ngành 6/10/2021 140
  141. 7.1.3. Phân biệt thâu tóm với giành quyền kiểm soát Giành quyền kiểm soát bao gồm: Thâu tóm cty, giành quyền đại diện và giao dịch tư hữu hóa 6/10/2021 141
  142. 7.2. XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ GIA TĂNG KHI THÂU TÓM CÔNG TY 7.2.1. Khái niệm Chênh lệch giữa giá trị của cty khi nhập lại với tổng giá trị của từng cty riêng biệt 7.2.2. Những yếu tố tạo ra giá trị gia tăng a. D.thu tăng thêm - Lợi ích từ hoạt động tiếp thị - Lợi ích có tính chiến lược - Sức mạnh từ sự độc quyền hay giảm bớt cạnh tranh b. Cắt giảm chi phí hoạt động - Tiết kiệm nhờ quy mô - Tiết kiệm nhờ hội nhập theo ngành dọc - Tận dụng nguồn lực có tính chất bổ sung - Tháo gỡ được sự quản lý kém hiệu quả c. Lợi ích về thuế 6/10/2021 142
  143. 7.3. XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ CÔNG TY SAU KHI THÂU TÓM 7.3.1. Phương pháp xác định Giá trị cty sau khi thâu tóm = Giá trị của 2 cty + Lợi ích từ thâu tóm Lợi ích từ thâu tóm = L.ích chiến lược + Tiết kiệm thuế + Hiệu quả hoạt động 7.3.2. Các yếu tố gây sai sót cần chú ý - Đừng bỏ qua giá trị thị trường - Chỉ kể dòng tiền tăng thêm - Sử dụng suất chiết khấu phù hợp với từng dòng tiền theo từng mức độ rủi ro - Chú ý trên thực tế còn có chi phí giao dịch: Thu thập thông tin, tư vấn 6/10/2021 143
  144. 7.4. XÁC ĐỊNH HIỆN GIÁ RÒNG SÁP NHẬP CÔNG TY 7.4.1. Trường hợp thanh toán bằng tiền Ví dụ: Giá trị thị trường cty A: 500tỷ và cty B: 100tỷ, nếu sáp nhập thành cty A&B: 700tỷ. Giá trị tăng thêm 100tỷ. Cty B được bán với giá 150tỷ, nên chi phí gia tăng 50tỷ Hiện giá ròng sau khi sáp nhập: 100tỷ - 50tỷ = 50tỷ Giả sử cty A có 2,5 triệu CP: Thị giá CP trước khi sáp nhập là 200.000đ/CP và sau khi sáp nhập sẽ là 220.000đ/CP 6/10/2021 144
  145. 7.4.2. Trường hợp thanh toán bằng cổ phiếu Lấy ví dụ trên Giá trị cty B nắm giữ x: 700x = 150 x = 150/700 = 21,43% Số CP cty B nắm giữ sau sáp nhập y 21,43% = y / (2.500.000 + y) y = 681.876CP Tổng số CP sau khi sáp nhập = 2.500.000 + 681.876 = 3.181.876CP Thị giá 700tỷ/3.181.876 = 220.000đ 7.4.3. Các nhân tố quyết định chọn trường hợp thuận lợi - Định giá cao hơn giá trị - Thuế - Chia sẻ lợi vốn 6/10/2021 145
  146. 7.5. PHÒNG CHỐNG THÂU TÓM - Nỗ lực quản trị tốt cty nhằm đặt giá đắt khi bị thâu tóm - Sửa đổi điều lệ cty như tăng tỷ lệ đồng ý của cổ đông mới được sáp nhập - Thỏa thuận mua lại CP của 1 số cổ đông chiến lược 6/10/2021 146
  147. 8. KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 8.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LẬP KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH 8.2. NỘI DUNG LẬP KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH 6/10/2021 147
  148. 8.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LẬP KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH 8.1.1. Khái niệm KH t.chính DN là hồ sơ tổng hợp các dự kiến về t.hình t.chính của DN trong tương lai - Dự kiến các giải pháp đầu tư, tài trợ và phân phối L.nhuận - Dự kiến các kết quả tương lai và các quyết định hiện tại. Trên cơ sở đó đo lường thành quả đạt được so với mục tiêu đề ra - Quyết định chọn giải pháp có hiệu quả nhất 6/10/2021 148
  149. 8.1.2. Sự cần thiết - Giúp nhà quản trị DN trách được bất ngờ, chủ động trước các biến cố bất thường - Thiết lập mục tiêu nhất quán để đo lường thành quả hoạt động - Giúp nhà quản trị điều hành đúng hướng, tiết kiệm các nguồn lực với rủi ro thấp nhất 6/10/2021 149
  150. 8.1.3. Yêu cầu - Khoa học - Tiên tiến - Hiện thực - Linh hoạt 6/10/2021 150
  151. 8.1.4. Căn cứ lập kế hoạch tài chính - Mục tiêu hoạt động của DN - Chiến lược kinh doanh của DN - Kế hoạch kinh doanh - Dựa trên cơ sở p.tích tình hình th.hiện k.hoạch năm báo cáo và các năm trước 6/10/2021 151
  152. 8.2. NỘI DUNG LẬP KHOẠCH TC 8.2.1. Lập kế hoạch tài chính dài hạn BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 31/12/2006 SỐ SỐ TÀI SẢN TIỀN NGUỒN VỐN TIỀN 1.TS ngắn hạn 505 1. Nợ p.trả 576 Tiền 52 Nợ ngắn hạn 201 Khoản p.thu 168 P.trả người bán 120 Tồn kho 285 Vay ngắn hạn 60 Nợ ngắn hạn 2.TS dài hạn 1076 khác 21 Nợ dài hạn 375 2.Vốn CSH 1005 Cộng6/10/2021 TS 1581 Cộng n.vốn 1581152
  153. BÁO CÁO THU NHẬP 2006 CHỈ TIÊU SỐ TIỀN D.thu thuần 1,000.00 Tổng chi phí 865.00 Định phí 355.00 Biến phí 510.00 Lãi gộp 135.00 Lãi vay 45.00 EPT 90.00 Thuế 25.20 EAT 64.80 Chia6/10/2021 cổ tức 33.70153
  154. Cho biết: - Tỷ lệ chia cổ tức 52% lãi ròng, còn lại bổ sung Vốn CSH - TSCĐ tăng dần, nên định phí cũng tăng dần 3%/năm - Nợ dài hạn chiếm 25% so với nguồn vốn dài hạn, tổng nợ không vượt quá 45% tổng tài sản - Tổng tài sản (trừ nợ ngắn hạn) chiếm 125% so với doanh thu thuần - TS ngắn hạn và nợ ngắn hạn dự kiến tăng cùng tỷ lệ với doanh thu thuần - Lãi vay dài hạn 12%/năm - Doanh thu dự kiến 2007 2008 2009 2010 2011 6/10/2021 1.060 1.140 1.240 1.360 1.500 154
  155. Tính toán: Nợ dài hạn = 25%(Vốn CSH+Nợ dài hạn) Nợ dài hạn = 25%Vốn CSH/75% Tài sản ngắn = Tài sản ngắn x Tỷ lệ tăng h ạ n n ă m s a u h ạ n năm trước d t h u t h u ầ n Nợ ngắn hạn = Nợ ngắn hạn x Tỷ lệ tăng n ă m s a u năm trước doa nh thu th ầ n Tổng tài sản - Nợ ngắn hạn = 125%dthu thuần Tài sản = 125%dthu + Nợ ngắn hạn - Tài sản dài hạn thuần ngắn hạn Tổng - Nợ = Tài sản + Tài sản - Nợ = 125%dthu tài sản ngắn hạn ngắn hạn dài hạn ngắn hạn thuần Tổng = 125%dthu + Nợ = Nợ + Nợ + Vốn tài sản thuần ngắn hạn ngắn hạn dài hạn CSH 6/10/2021 155
  156. BÁO CÁO THU NHẬP 1 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Dthu thuần 1,000.00 1,060.00 1,140.00 1,240.00 1,360.00 1,500.00 Tổng cphí 865.00 906.25 958.02 1,020.32 1,093.16 1,176.54 Định phí 355.00 365.65 376.62 387.92 399.56 411.54 Biến phí 510.00 540.60 581.40 632.40 693.60 765.00 Lãi vay 45.00 41.75 45.09 49.15 54.06 59.47 EBT 90.00 112.00 136.89 170.53 212.78 263.99 Thuế 25.20 31.36 38.33 47.75 59.58 73.92 EAT 64.80 80.64 98.56 122.78 153.20 190.07 Chia cổ tức 33.70 41.93 51.25 63.85 79.66 98.84 6/10/2021 156
  157. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 1 TÀI SẢN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1.TS n.hạn 505.00 535.30 578.13 630.16 693.17 762.49 Tiền 52.00 55.12 59.53 64.89 71.38 78.51 Khoản pthu 168.00 178.08 192.33 209.64 230.60 253.66 Tồn kho 285.00 302.10 326.27 355.63 391.20 430.31 2.TS dài hạn 1,076.00 1,002.76 1,076.98 1,170,66 1,282.72 1,416.00 Cộng TS 1,581.00 1,538.06 1,655.11 1,800.81 1,975.90 2,178.49 6/10/2021 157
  158. NGUỒN VỐN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1.Nợ ptrả 576.00 560.96 593.76 634.13 683.73 741.73 Nợ ngắn hạn 201.00 213.06 230.10 250.81 275.90 303.49 Ptrả n.bán 120.00 127.20 137.38 149.74 164.71 181.19 Vay n.hạn 60.00 63.60 68.69 74.87 82.36 90.59 Nợ n.hạn khác 21.00 22.26 24.04 26.20 28.82 31.71 Nợ dài hạn 375.00 347.90 363.67 383.32 407.83 438.24 2.Vốn CSH 1,005.00 1,043.71 1,091.02 1,149.95 1,223.49 1,314.72 Cộng NVốn 1,581.00 1,604.67 1,684.79 1,784.08 1,907.22 2,056.45 Tỷ lệ nợ(%) 36.43 34.96 35.24 35.54 35.85 36.07 (+)(-) nguồn t.trợ 0.00 66.61 29.69 -16.73 -68.68 -122.03 TS tăng -42.94 117.04 145.71 175.08 202.59 6/10/2021 158
  159. Bước tính toán 1. TS ngắn hạn = TSNH năm trước*%tăng Dthu 2. Nợ ngắn hạn = NNH năm trước *%tăng Dthu 3. Tổng tài sản =125%Dthu+Nợ ngắn hạn 4. TS dài hạn = Tổng TS – TS ngắn hạn 5. Định phí = Đ.phí năm trước*1,03 (tăng 3%) 6. Biến phí = B.phí năm trước*%tăng Dthu 7. Vốn CSH = VCSH + LN giữ lại (năm trước) 8. Nợ dài hạn = 25%Vốn CSH/75% 9. Lãi vay = Nợ dài hạn*12% 10. Hoàn chỉnh báo cáo 6/10/2021 159
  160. Nhận xét - TS dài hạn năm 2007 giảm do khấu hao - Nếu giữ kết cấu nợ dài hạn chiếm 25% tổng nguồn vốn dài hạn, thì năm 2007, 2008 nguồn vốn thừa 66,61 và 29,69 nhưng các năm sau lại thiếu. Do đó, cần điều chỉnh bằng cách giảm nợ phải trả (nợ dài hạn) năm 2007, 2008 và tăng nợ phải trả (nợ dài hạn) vào những năm sau. Ta có bảng cân đối kế toán như sau: 6/10/2021 160
  161. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 2 (Điều chỉnh) TÀI SẢN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1.TS n.hạn 505.00 535.30 578.13 630.16 693.17 762.49 Tiền 52.00 55.12 59.53 64.89 71.38 78.51 Khoản pthu 168.00 178.08 192.33 209.64 230.60 253.66 Tồn kho 285.00 302.10 326.27 355.63 391.20 430.31 2.TS dài hạn 1,076.00 1,002.76 1,076.98 1,170,66 1,282.72 1,416.00 Cộng TS 1,581.00 1,538.06 1,655.11 1,800.81 1,975.90 2,178.49 6/10/2021 161
  162. NGUỒN VỐN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1.Nợ ptrả 576.00 494.35 564.09 650.86 752.41 863.76 Nợ ngắn hạn 201.00 213.06 230.10 250.81 275.90 303.49 Ptrả n.bán 120.00 127.20 137.38 149.74 164.71 181.19 Vay n.hạn 60.00 63.60 68.69 74.87 82.36 90.59 Nợ n.hạn khác 21.00 22.26 24.04 26.20 28.82 31.71 Nợ dài hạn 375.00 281.29 333.98 400.05 476.51 560.27 2.Vốn CSH 1,005.00 1,043.71 1,091.02 1,149.95 1,223.49 1,314.72 Cộng NVốn 1,581.00 1,538.06 1,655.10 1,800.81 1,975.90 2,178.48 Tỷ lệ nợ(%) 36.43 32.14 34.08 36.14 38.08 39.65 (+)(-) nguồn t.trợ 0 0 0 0 0 0 TS tăng -42.94 117.04 145.71 175.08 202.59 6/10/2021 162
  163. BÁO CÁO THU NHẬP 2 (Sửa lại) 2006 2007 2008 2009 2010 2011 D.thu 1,000.00 1,060.00 1,140.00 1,240.00 1,360.00 1,500.00 %tăng Dthu 1.0600 1.0755 1.0877 1.0968 1.1029 Tổng Cphí 865.00 906.25 958.02 1,020.32 1,093.16 1,176.54 Đ.phí 355.00 365.65 376.62 387.92 399.56 411.54 B.phí 510.00 540.60 581.40 632.40 693.60 765.00 Lãi 45.00 41.44 43.00 44.92 47.33 50.37 EBT 90.00 112.31 138.98 174.76 219.51 273.09 Thuế 25.20 31.45 38.92 48.93 61.46 76.46 EAT 64.80 80.86 100.07 125.83 158.05 196.62 Cổ tức 33.70 42.05 52.04 65.43 82.18 102.24 6/10/2021 163
  164. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 2 (Sửa lại) TÀI SẢN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 A. TS n.hạn 505.00 535.30 575.70 626.20 686.80 757.50 Tiền 52.00 55.12 59.28 64.48 70.72 78.00 Khoản p.thu 168.00 178.08 191.52 208.32 228.48 252.00 Tồn kho 285.00 302.10 324.90 353.40 387.60 427.50 B.TS dài hạn 1,076.00 1,002.76 1,078.44 1,173.04 1,286.56 1,419.00 Cộng TS 1,581.00 1,538.06 1,654.14 1,799.24 1,973.36 2,176.50 6/10/2021 164
  165. NGUỒN VỐN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 A.Nợ phải trả 576.00 558.43 587.45 623.56 667.81 721.24 1.Nợ ngắn hạn 201.00 213.06 229.14 249.24 273.36 301.50 Nợ người bán 120.00 127.20 136.80 148.80 163.20 180.00 Vay&nợ n.hạn 60.00 63.60 68.40 74.40 81.60 90.00 Nợ n.hạn khác 21.00 22.26 23.94 26.04 28.56 31.50 2.Nợ dài hạn 375.00 345.37 358.31 374.32 394.45 419.74 B.Vốn CSH 1,005.00 1,036.10 1,074.92 1,122.95 1,183.35 1,259.21 Cộng NV 1,581.00 1,594.53 1,662.36 1,746.51 1,851.16 1,980.45 Tổng nợ/Tổng TS 36.43% 36.31% 35.51% 34.66% 33.84% 33.14% Thừa, thiếu 0.00 56.47 8.22 -52.73 -122.20 -196.05 TS tăng -42.94 116.08 145.10 174.12 203.14 6/10/2021 165
  166. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 3 TÀI SẢN 2006 2007 2008 2009 2010 2011 A. TS n.hạn 505.00 535.30 575.70 626.20 686.80 757.50 Tiền 52.00 55.12 59.28 64.48 70.72 78.00 Khoản p.thu 168.00 178.08 191.52 208.32 228.48 252.00 Tồn kho 285.00 302.10 324.90 353.40 387.60 427.50 B.TS dài hạn 1,076.00 1,002.76 1,078.44 1,173.04 1,286.56 1,419.00 Cộng TS 1,581.00 1,538.06 1,654.14 1,799.24 1,973.36 2,176.50 6/10/2021 166
  167. BÁO CÁO THU NHẬP 3 2006 2007 2008 2009 2010 2011 D.Thu 1,000.00 1,060.00 1,140.00 1,240.00 1,360.00 1,500.00 %tăng Dthu 1.0600 1.0755 1.0877 1.0968 1.1029 Tổng Cphí 865.00 906.25 958.02 1,020.32 1,093.16 1,176.54 Đ.phí 355.00 365.65 376.62 387.92 399.56 411.54 B.phí 510.00 540.60 581.40 632.40 693.60 765.00 Lãi 45.00 34.67 42.01 51.25 62.00 73.89 EBT 90.00 119.08 139.97 168.44 204.85 249.56 Thuế 25.20 33.34 39.19 47.16 57.36 69.88 EAT 64.80 85.74 100.78 121.27 147.49 179.69 Cổ tức 33.70 44.58 52.40 63.06 76.69 93.44 6/10/2021 167
  168. 8.2.2. Lập kế hoạch tài chính ngắn hạn - Lập kế hoạch tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn như: tiền, Ck ngắn hạn, hàng tồn kho, khoản phải thu, vay ngắn hạn NH, khoản phải trả - Kế hoạch tài chính ngắn hạn bao gồm các kế hoạch: doanh thu, chi phí SXKD, thu nhập và phân phối thu nhập, nguồn vốn và sử dụng vốn, vốn bằng tiền - Cơ sở lập kế hoạch tài chính ngắn hạn là dự báo về tình hình SXKD của doanh nghiệp Ví dụ: BÁO CÁO K.QUẢ H.ĐỘNG K.DOANH 6/10/2021 168
  169. CHỈ TIÊU SỐ TIỀN 1.Tổng dthu 4,125,500 2.Các khoản giảm trừ 123,765 3.Dthu thuần 4,001,735 4.G.vốn hàng bán 3,041,319 5.Lãi gộp 960,416 6.Dthu hđộng tchính 140,000 7.Cphí tchính 100,000 Lãi vay 42,000 8.Cphí bán hàng 240,104 9.Cphí QLDN 360,156 10.LN từ kdoanh 400,156 11.Thu nhập khác 45,200 12.Cphí khác 37,450 13.LN khác 7,750 14.EBT 407,906 15.Thuế TNDN 114,214 16.EAT 293,692 Biến phí 2,638,321 Định phí 1,003,258 6/10/2021Tổng CP 3,641,579169
  170. Số dö bình quaân Baûng caân ñoái keá toaùn TÀI SẢN SD bq NGUỒN VỐN SD bq A.TS ngắn hạn 772,233 A.Nợ ptrả 810,589 1.Tiền 190,660 1.Nợ n.hạn 230,707 2.DT n.hạn 16,942 Vay n.hạn 92,500 3.Khoản pthu 221,101 Phải trả ng.bán 91,200 Thu k.hàng 181,000 Ứng trước 10,237 Ứng trước 25,101 Thuế p.nộp 25,520 Pthu khác 15,000 Ptrả CB/CNV 11,250 4.Tồn kho 327,900 2.Nợ d.hạn 579,882 5.TSn.hạn khác 15,630 B.Vốn CSH 1,124,185 B.TS d.hạn 1,162,541 1.Vốn CSH 1,069,468 1.TSCĐ 940,300 Vốn CSH 639,420 2.Đtư d.hạn 176,080 Các quỹ 235,000 3.TS dhạn khác 46,161 LN chưa pphối 195,048 2.Nguồn k.phí 54,717 CỘNG TÀI SẢN 1,934,774 CỘNG N.VỐN 1,934,774 6/10/2021 170
  171. Dự kiến dthu taêng 20%,chia coå töùc 80% %dthu %dthu TÀI SẢN SD bq thuần NGUỒN VỐN SD bq thuần A.TS ngắn hạn 772,233 19.30 A.Nợ ptrả 810,589 1.Tiền 190,660 4.76 1.Nợ n.hạn 230,707 2.Đtư n.hạn 16,942 0.42 Vay n.hạn 92,500 3.Khoản pthu 221,101 5.53 Phải trả ng.bán 91,200 2.28 Ứng trước 10,237 0.26 Thuế p.nộp 25,520 0.64 Ptrả CB/CNV 11,250 0.28 4. Tồn kho 327,900 8.19 2.Nợ d.hạn 579,882 5.TSn.hạn khác 15,630 0.39 B.Vốn CSH 1,124,185 B.TS d.hạn 1,162,541 29.05 1.Vốn CSH 1,069,468 1.TSCĐ 940,300 23.50 2.Nguồn k.phí 54,717 2.Đtư d.hạn 176,080 4.40 3.TS dhạn khác 46,161 1.15 CỘNG TÀI SẢN 1,934,774 48.35 CỘNG N.VỐN 1,934,774 3.45 6/10/2021 171
  172. - Dthu bán hàng tăng, TS dài hạn không đổi, chỉ có TS ngắn hạn và các khoản nợ tích lũy thay đổi, nên vốn lưu động tăng thêm (4.950.600-4.001.735)(19,30%-3,45%) =150.395,1 - Dùng LN để tài trợ 118.275, còn lại 32.120,1, DN vay ngắn hạn ngân hàng 6/10/2021 172
  173. Baùo caùo keát quaû kinh doanh CHỈ TIÊU Năm b.cáo Kế hoạch 1.Tổng dthu 4,125,500 4,950,600 2.Các khoản giảm trừ 123,765 0 3.Dthu thuần 4,001,735 4,950,600 4.Định phí 1,003,258 1,003,258 5.Biến phí 2,638,321 3,165,985 6.LN từ kdoanh 360,156 781,357 7.Lãi vay (trong cphí tchính) 42,000 42,000 8.LN khác 47,750 40,000 9.EBT 407,906 821,357 10.Thuế TNDN 114,214 229,980 11.EAT 293,692 591,377 12.Chia cổ tức 234,954 473,102 6/10/2021 173 13.LN giữ lại 58,738 118,275
  174. Nhu caàu voán vaø nguoàn taøi trôï Voán LÑ thieáu ñöôïc taøi trôï baèng nôï vay ngaén haïn TÀI SẢN SỐ TIỀN NGUỒN VỐN SỐ TIỀN A.TS ngắn hạn 955,465.80 A.Nợ ptrả 875,546,80 B.TS d.hạn 1,162,541.00 Vay n.hạn 124,620.10 Nợ tích lũy 171,044.70 Nợ d.hạn 579,882.00 B.Vốn CSH 1,242,460.00 Thực có đầu năm 1,124,185.00 Bổ sung 118,275.00 Cộng tài sản 2,118,006.80 Cộng NV 2,118,006.80 6/10/2021 174
  175. Ví duï; Cty dự ñònh ñaàu tö töø ñaàu naêm TSCÑ 14.000. Dthu 127.920, tyû leä KH bquaân haèng naêm 15%, bieán phí 75%dthu. Cty chi traû coå töùc 2/3 EAT, duy trì tyû leä nôï 40% toång taøi saûn, laõi suaát vay bq 10%/naêm. Thueá TNDN 30% BAÙO CAÙO THU NHAÄP NAÊM 200X Dthu 98,400 Dthu thuần 98,400 Đphí(-KH) 2,600 Biến phí 73,800 K.Hao 6,030 Lãi vay:10% 3,280 EBT 12,690 Thuế TNDN 3,807 EAT 8,883 Chia cổ tức 5,922 LN6/10/2021 giữ lại 2,961175
  176. Baûng caân ñoái keá toaùn TÀI SẢN 200X 200X-1 NGUỒN VỐN 200X 200X-1 A.TS n.hạn 50,300 44,026 A.Nợ 32,800.0 30,624.2 Tiền 3,650 3,081 1.Nợ n.hạn 12,800.0 6,624.2 Đtư n.hạn 800 625 Khoản P.trả 721.0 589.2 Khoản Pthu 18,320 16,850 Vay n.hạn 8,079.0 2,035.0 Tồn kho 27,530 23,470 Nợ d.hạn đến hạn 4,000.0 4,000.0 B.TS d.hạn 31,700 33,000 2.Nợ d.hạn 20,000.0 24,000.0 TSCĐ 40,200 38,000 B.Vốn CSH 49,200.0 46,401.8 Khấu hao -8,500 -5,000 N.vốn c.phần 45,770.4 45,770.4 LN giữ lại 3,429.6 631.4 Cộng TS 82,000 77,026 Cộng N.Vốn 82,000.0 77,026.0 6/10/2021 176
  177. Yeâu caàu - Laäp BCTC naêm 200X+1. Giaû söû Voán LÑ caàn thieát taêng cuøng toác ñoä taêng Dthu thuaàn, nhu caàu voán taêng ñöôïc taøi trôï baèng LN giöõ laïi vaø voán vay Tính toaùn - Toác ñoä taêng dthu: 127.920/98.400 =1,3 - TS. Ngaén haïn: 50.300*1,3 =65.390 - Nguyeân giaù TSCÑ: 40.200+14.000 =54.200 - Khaáu hao trong naêm: (40.200+14.000)15% =8.130 6/10/2021 177
  178. - Khaáu hao luõy keá: 8.500+8.130 =16.630 - TS daøi haïn: 54.200-16.630 =37.570 - Toång taøi saûn: 65.390+37.570 =102.060 - Nôï phaûi traû: 102.960*40% =41.184 - Nguoàn voán CSH: 102.960-41.184 =61.776 - LN chöa phaân phoái: 3.429,6+3.997,37 =7.426,97 - Coå phaàn thöôøng: 61.776-7.426,97 =54.349,03 6/10/2021 178
  179. BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN Naêm 200X+1 TÀI SẢN 200X 200X+1 NGỒN VỐN 200X 200X+1 A.TS n.hạn 50,300.00 65,390.00 A.Nợ p.trả 32,800.00 41,184.00 B.TS d.hạn 31,700.00 37,570.00 B.Vốn CSH 49,200.00 61,776.00 N.giá TSCĐ 40,200.00 54,200.00 Cphần thường 45,770.40 54,349.03 Khấu hao -8,500.00 -16,630.00 LN chưa pphối 3,429.60 7,426.97 Cộng TS 82,000.00 102,960.00 Cộng NV 82,000.00 102,960.00 6/10/2021 179
  180. BAÙO CAÙO THU NHAÄP CHỈ TIÊU 200X 200X+1 1.Dthu thuần 98,400 127,920.00 2.Đphí(-KH) 2,600 2,600.00 3.Bphí 73,800 95,940.00 4.K.hao 6,030 8,130.00 5.L.vay(10%) 3,280 4,118.40 6,EBT 12,690 17,131.60 7.Thuế 30% 3,807 5,139.48 8.EAT 8,883 11,992.12 9.Cổ tức 5,922 7,994.75 10.LN giữ lại 2,961 3,997.37 6/10/2021 180
  181. BAÛNG PHAÂN TÍCH NGUOÀN VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN Naêm 200X+1 NGUOÀN.VOÁN SOÁ TIEÀN SÖÛ DUÏNG VOÁN SOÁ TIEÀN EAT 11,992.12 Taêng VLÑ 15,090.00 Khaáu hao 8,130.00 Taêêng TSCÑ 14,000.00 Vay theâm 8,384.00 Chia coå töùc 7,994.75 CP môùi 8,578.63 Toång NV 37,084.75 Toång söû duïng 37,084.75 6/10/2021 181
  182. Tăng vốn LĐ: 65.390-50.300 =15.090 Taêng coå phaàn môùi =37.084,75-11.992,18-8.130-8.384 =8.578,63 (Neáu giöõ nguyeân tyû leä nôï 40% = 54.349,03-45.770,4 =8.578,63) Trong naêm toång taøi saûn taêng 37.084,75, nhöng do khaáu hao 8.130 vaø chia coå töùc 7.994,75 neân vaøo cuoái naêm taøi saûn chæ coøn taêng 20.960 (37.084,75-8.130-7.994,75) phuø hôïp vôùi söï bieán ñoäng cuûa Baûng caân ñoái keá toaùn vaøo cuoái naêm 200X+1 (102.960-82.000=20.960) Soá taøi saûn taêng naøy ñöôïc taøi trôï töø caùc nguoàn: - Laõi ñeå laïi: 3.997,37 - Vay theâm: 8.384 - Phaùt haønh coå phieáu môùi: 8.578,63 6/10/2021 182