Bài giảng Kỹ thuật viên chẩn đoán – Hộp số tự động - Chương: Bộ điều khiển thuỷ lực

Nội dung text: Bài giảng Kỹ thuật viên chẩn đoán – Hộp số tự động - Chương: Bộ điều khiển thuỷ lực

1. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc M« t¶ M« t¶ C¸c li hîp vµ phanh vËn hµnh bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh lµm viÖc nhê ¸p suÊt thuû lùc. Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc sinh ra vµ ®iÒu chØnh ¸p suÊt thuû lùc nµy vµ thay ®æi c¸c ®­êng dÉn nã. H×nh vÏ bªn tr¸i thÓ hiÖn m¹ch thuû lùc cña hép sè kiÓu A140E. ¸p suÊt thuû lùc vËn hµnh qua nhiÒu ®­êng dÉn ¸p suÊt thuû lùc kh¸c nhau. Gîi ý: NÕu ¾c quy chÕt vÉn cã thÓ khëi ®éng ®éng c¬ cña c¸c xe cã hép sè th­êng b»ng c¸ch ®Èy-khëi ®éng cho xe næ m¸y. Nh­ng víi c¸c xe cã hép sè tù ®éng th× ®iÒu nµy lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. Trong khi ®Èy khëi ®éng, do b¬m dÇu kh«ng ho¹t ®éng nªn kh«ng cã ¸p suÊt thuû lùc ®Ó vËn hµnh bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh. Nãi c¸ch kh¸c, c«ng suÊt tõ b¸nh xe kh«ng ®­îc truyÒn tíi ®éng c¬. (1/2) -1-
2. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc S¬ ®å triÓn khai: M¹ch thuû lùc (1/1) -2-
3. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc cã ba chøc n¨ng sau. 1. T¹o ra ¸p suÊt thuû lùc B¬m dÇu cã chøc n¨ng t¹o ra ¸p suÊt thuû lùc. B¬m dÇu s¶n ra ¸p suÊt thuû lùc cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña hép sè tù ®éng b»ng viÖc dÉn ®éng vá bé biÕn m« (®éng c¬). 2. §iÒu chØnh ¸p suÊt thuû lùc ¸p suÊt thuû lùc t¹o ra tõ b¬m dÇu ®­îc ®iÒu chØnh b»ng van ®iÒu ¸p s¬ cÊp. Ngoµi ra, van b­ím ga còng t¹o ra ¸p suÊt thuû lùc thÝch hîp víi c«ng suÊt ph¸t ra cña ®éng c¬. 3. ChuyÓn c¸c sè (lµm cho li hîp vµ phanh ho¹t ®éng) Khi li hîp vµ phanh cña bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh ®­îc ®­a vµo vËn hµnh th× viÖc chuyÓn c¸c sè ®­îc thùc hiÖn. §­êng dÉn dÇu ®­îc t¹o ra tuú thuéc vµo vÞ trÝ chuyÓn sè do van ®iÒu khiÓn thùc hiÖn. Khi tèc ®é xe t¨ng th× c¸c tÝn hiÖu ®­îc chuyÓn tíi c¸c van ®iÖn tõ tõ ECU ®éng c¬ & ECT. C¸c van ®iÖn tõ sÏ vËn hµnh c¸c van chuyÓn sè ®Ó chuyÓn c¸c sè tèc ®é. C¸c bé phËn chÝnh cña bé ®iÒu khiÓn thuû lùc gåm cã. • B¬m dÇu • Th©n van • Van ®iÒu ¸p s¬ cÊp • Van ®iÒu khiÓn • Van chuyÓn sè • Van ®iÖn tõ • Van b­ím ga (2/2) -3-
4. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc C¸c bé phËn chÝnh B¬m dÇu B¬m dÇu ®­îc dÉn ®éng tõ bé biÕn m« (®éng c¬) ®Ó cung cÊp ¸p suÊt thuû lùc cÇn thiÕt cho sù vËn hµnh cña hép sè tù ®éng. Gîi ý: Dïng que th¨m dÇu ®Ó kiÓm tra møc dÇu, l­u ý ®Ó ®éng c¬ ch¹y kh«ng t¶i vµ dÇu hép sè tù ®éng (ATF) ë nhiÖt ®é vËn hµnh b×nh th­êng. Ghi chó: Khi kÐo mét xe cã hép sè tù ®éng, do b¬m dÇu kh«ng ho¹t ®éng nªn dÇu b«i tr¬n bªn trong hép sè cã thÓ kh«ng ®ñ vµ cã nguy c¬ hép sè bÞ kÑt. V× lÝ do ®ã, xe cã hép sè tù ®éng cÇn ®­îc kÐo ë tèc ®é thÊp (kh«ng qu¸ 30 km/giê) vµ mçi lÇn qu·ng ®­êng kh«ng qu¸ 80 km. Mét ph­¬ng ph¸p tèt h¬n lµ nªn kÐo mét xe cã hép sè tù ®éng víi c¸c b¸nh chñ ®éng cña nã ®­îc nhÊc lªn khái mÆt ®Êt, hoÆc b¸n trôc hoÆc trôc trôc c¸c ®¨ng ®­îc ng¾t rêi. (1/1) Th©n van Th©n van bao gåm mét th©n van trªn vµ mét th©n van d­íi. Th©n van gièng nh­ mét mª cung gåm rÊt nhiÒu ®­êng dÉn ®Ó dÇu hép sè ch¶y qua. RÊt nhiÒu van ®­îc l¾p vµo c¸c ®­êng dÉn ®ã, trong c¸c van cã ¸p suÊt thuû lùc ®iÒu khiÓn vµ chuyÓn m¹ch chÊt láng tõ ®­êng dÉn nµy sang ®­êng dÉn kh¸c. Th«ng th­êng, th©n van gåm: • Van ®iÒu ¸p s¬ cÊp • Van ®iÒu khiÓn • Van chuyÓn sè (1-2, 2-3, 3-4) • Van ®iÖn tõ (sè 1, sè 2) • Van b­ím ga Sè l­îng van phô thuéc vµo kiÓu xe, mét sè kiÓu xe cã c¸c van kh¸c víi c¸c van nªu trªn. (1/1) -4-
5. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Van ®iÒu ¸p s¬ cÊp 1. Vai trß cña c¸c bé phËn Van ®iÒu ¸p s¬ cÊp ®iÒu chØnh ¸p suÊt thuû lùc (¸p suÊt c¬ b¶n) tíi tõng bé phËn phï hîp víi c«ng suÊt ®éng c¬ ®Ó tr¸nh tæn thÊt c«ng suÊt b¬m. 2. Ho¹t ®éng Khi ¸p suÊt thuû lùc tõ b¬m dÇu t¨ng th× lß xo van bÞ nÐn, vµ ®­êng dÉn dÇu ra cöa x¶ ®­îc më, vµ ¸p suÊt dÇu c¬ b¶n ®­îc gi÷ kh«ng ®æi. Ngoµi ra, mét ¸p suÊt b­ím ga còng ®­îc ®iÒu chØnh b»ng van, vµ khi gãc më cña b­ím ga t¨ng lªn th× ¸p suÊt c¬ b¶n t¨ng ®Ó ng¨n kh«ng cho li hîp vµ phanh bÞ tr­ît. ë vÞ trÝ “R”, ¸p suÊt c¬ b¶n ®­îc t¨ng lªn h¬n n÷a ®Ó ng¨n kh«ng cho li hîp vµ phanh bÞ tr­ît. (1/1) Van ®iÒu khiÓn Van ®iÒu khiÓn ®­îc nèi víi cÇn chuyÓn sè vµ thanh nèi hoÆc c¸p. Khi thay ®æi vÞ trÝ cña cÇn chuyÓn sè sÏ chuyÓn m¹ch ®­êng dÉn dÇu cña van ®iÒu khiÓn vµ cho dÇu ho¹t ®éng trong tõng vÞ trÝ chuyÓn sè. Gêi ý: Nãi chung, c¸c c¸p ®­îc sö dông trong c¸c xe FF (§éng c¬ ®»ng tr­íc, dÉn ®éng b¸nh tr­íc) vµ thanh nèi ®­îc sö dông trong c¸c xe FR (§éng c¬ ®»ng tr­íc, dÉn ®éng b¸nh sau). (1/1) -5-
6. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Van chuyÓn sè 1. Vai trß cña c¸c bé phËn Ta chuyÓn sè b»ng c¸ch thay ®æi sù vËn hµnh cña c¸c li hîp vµ phanh. C¸c van chuyÓn sè chuyÓn m¹ch ®­êng dÉn dÇu lµm cho ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng lªn c¸c phanh vµ li hîp. Cã c¸c van chuyÓn sè 1-2, 2-3 vµ 3-4. 2. VËn hµnh VÝ dô: Van chuyÓn sè1-2 Khi ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng lªn phÝa trªn van chuyÓn sè th× hép sè ®­îc gi÷ ë sè 1 v× van chuyÓn sè ë d­íi cïng vµ c¸c ®­êng dÉn dÇu tíi c¸c li hîp vµ phanh bÞ c¾t. Tuy nhiªn, khi ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng bÞ c¾t do ho¹t ®éng cña van ®iÖn tõ th× lùc lß xo sÏ ®Èy van lªn, vµ ®­êng dÉn dÇu tíi B2 më ra, vµ hép sè ®­îc chuyÓn sang sè 2. (1/1) Van ®iÖn tõ Van ®iÖn tõ ho¹t ®éng nhê c¸c tÝn hiÖu tõ ECU ®éng c¬ & ECT ®Ó vËn hµnh c¸c van chuyÓn sè vµ ®iÒu khiÓn ¸p suÊt thuû lùc. Cã hai lo¹i van ®iÖn tõ. Mét van ®iÖn tõ chuyÓn sè më vµ ®ãng c¸c ®­êng dÉn dÇu theo c¸c tÝn hiÖu tõ ECU (më ®­êng dÉn dÇu theo tÝn hiÖu më, vµ ®ãng l¹i theo tÝn hiÖu ®ãng). Mét van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh ®iÒu khiÓn ¸p suÊt thuû lùc tuyÕn tÝnh theo dßng ®iÖn ph¸t ®i tõ ECU. C¸c van ®iÖn tõ chuyÓn sè ®­îc sö dông ®Ó chuyÓn sè vµ c¸c van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh ®­îc sö dông cho chøc n¨ng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt thuû lùc. Gîi ý: Cßn cã mét van ®iÖn tõ chuyÓn sè kiÓu n©ng lâi cuén d©y ®Ó më ®­êng dÉn dÇu khi tÝn hiÖu bÞ ng¾t, vµ ®ãng ®­êng dÉn dÇu khi tÝn hiÖu ®­îc ®ãng. Ngoµi ra van ®iÖn tõ chuyÓn sè cã sè 1 vµ sè 2 trong khi van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh chØ cã mét SLT ®­îc sö dông thay cho van b­ím ga vµ mét SLU ®Ó ®iÒu khiÓn kho¸ biÕn m«, v.v (1/1) -6-
7. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Van b­ím ga Van b­ím ga t¹o ra ¸p suÊt b­ím ga tuú theo gãc ®é cña bµn ®¹p ga th«ng qua c¸p b­ím ga vµ cam b­ím ga. ¸p suÊt b­ím ga t¸c ®éng lªn van ®iÒu ¸p s¬ cÊp, vµ nh­ vËy sÏ ®iÒu chØnh ¸p suÊt c¬ b¶n theo ®é më cña van b­ím ga. Mét sè kiÓu xe ®iÒu khiÓn ¸p suÊt b­ím ga b»ng mét van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh (SLT) thay cho van b­ím ga. C¸c kiÓu xe nh­ vËy ®iÒu khiÓn ¸p suÊt b­ím ga b»ng ECU ®éng c¬ & ECT chuyÓn c¸c tÝn hiÖu tíi van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh theo c¸c tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn vÞ trÝ van b­ím ga (gãc më bµn ®¹p ga) (1/1) C¸c van kh¸c C¸c van kh¸c 1. Van r¬le kho¸ biÕn m« vµ van tÝn hiÖu kho¸ biÕn m« C¸c van nµy ®ãng-më kho¸ biÕn m«. Van r¬-le kho¸ biÕn m« ®¶o chiÒu dßng dÇu th«ng qua bé biÕn m« (li hîp kho¸ biÕn m«) theo mét ¸p suÊt tÝn hiÖu tõ van tÝn hiÖu kho¸ biÕn m«. Khi ¸p suÊt tÝn hiÖu t¸c ®éng lªn phÝa d­íi cña van r¬le kho¸ biÕn m« th× van r¬le kho¸ biÕn m« ®­îc ®Èy lªn vµ më ®­êng dÉn dÇu sang phÝa sau cña li hîp kho¸ biÕn m« vµ lµm cho nã ho¹t ®éng. NÕu ¸p suÊt tÝn hiÖu bÞ c¾t th× van r¬le kho¸ biÕn m« bÞ ®Èy xuèng phÝa d­íi do ¸p suÊt c¬ b¶n vµ lùc lß xo t¸c ®éng lªn ®Ønh van r¬le, vµ sÏ më ®­êng dÉn dÇu vµo phÝa tr­íc cña li hîp kho¸ biÕn m« lµm cho nã ®­îc nh¶ ra. (1/3) 2. Van ®iÒu ¸p thø cÊp Van nµy ®iÒu chØnh ¸p suÊt bé biÕn m« vµ ¸p suÊt b«i tr¬n. Sù c©n b»ng cña hai lùc nµy ®iÒu chØnh ¸p suÊt dÇu cña bé biÕn m« vµ ¸p suÊt b«i tr¬n. ¸p suÊt bé biÕn m« ®­îc cung cÊp tõ van ®iÒu ¸p s¬ cÊp vµ ®­îc truyÒn tíi van r¬le kho¸ biÕn m«. -7-
8. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc 3. Van ng¾t gi¶m ¸p Van nµy ®iÒu chØnh ¸p suÊt ng¾t gi¶m ¸p t¸c ®éng lªn van b­ím ga, vµ ®­îc kÝch ho¹t do ¸p suÊt c¬ b¶n vµ ¸p suÊt b­ím ga. T¸c ®éng ¸p suÊt ng¾t gi¶m ¸p lªn van b­ím ga b»ng c¸ch nµy sÏ lµm gi¶m ¸p suÊt b­ím ga ®Ó ng¨n ngõa tæn thÊt c«ng suÊt kh«ng cÇn thiÕt tõ b¬m dÇu. (2/3) 4. Van ®iÒu biÕn b­ím ga Van nµy t¹o ra ¸p suÊt ®iÒu biÕn b­ím ga. ¸p suÊt ®iÒu biÕn b­ím ga h¬i thÊp h¬n so víi ¸p suÊt b­ím ga khi van b­ím ga më to. ViÖc nµy lµm cho ¸p suÊt ®iÒu biÕn b­ím ga t¸c ®éng lªn van ®iÒu ¸p s¬ cÊp ®Ó cho c¸c thay ®æi trong ¸p suÊt c¬ b¶n phï hîp h¬n víi c«ng suÊt ph¸t ra cña ®éng c¬. 5. Bé tÝch n¨ng Bé tÝch n¨ng ho¹t ®éng ®Ó gi¶m chÊn ®éng khi chuyÓn sè. Cã sù kh¸c biÖt vÒ diÖn tÝch bÒ mÆt cña phÝa ho¹t ®éng vµ phÝa sau cña piston bé tÝch n¨ng. Khi ¸p suÊt c¬ b¶n tõ van ®iÒu khiÓn t¸c ®éng lªn phÝa ho¹t ®éng th× pÝt t«ng tõ tõ ®i lªn vµ ¸p suÊt c¬ b¶n truyÒn tíi c¸c li hîp vµ phanh sÏ t¨ng dÇn. Mét vµi kiÓu ®iÒu khiÓn ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng lªn bé tÝch n¨ng b»ng mét van ®iÖn tõ tuyÕn tÝnh ®Ó sù qu¸ tr×nh chuyÓn sè ®­îc ªm dÞu h¬n. (3/3) Tham kh¶o: Van ®iÒu tèc Trong c¸c hép sè tù ®éng ®iÒu khiÓn thuû lùc hoµn toµn, mét van ®iÒu tèc ®­îc sö dông ®Ó ph¸t hiÖn tèc ®é xe. Van ®iÒu tèc t¹o ra ¸p suÊt ®iÒu tèc phï hîp víi tèc ®é quay cña trôc thø cÊp. Tèc ®é xe cÇn cã cho viÖc chuyÓn sè ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua møc ¸p suÊt ®iÒu tèc. (1/1) -8-
9. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Ho¹t ®éng khi chuyÓn sè Ho¹t ®éng khi chuyÓn sè ë ®©y, ®iÒu kiÖn cña mçi sè ®­îc gi¶i thÝch b»ng viÖc sö dông c¸c van ®iÖn tõ vµ van chuyÓn sè. 1. Sè 1 §Ó chuyÓn tõ sè trung gian sang sè 1 th× ®­êng dÉn dÇu tíi C1 ®­îc më b»ng c¸ch chuyÓn m¹ch van ®iÒu khiÓn. Do van ®iÖn tõ sè 1 bËt “ON” vµ van ®iÖn tõ sè 2 bÞ t¾t “OFF” nªn ®­êng dÉn dÇu tíi C0 ®­îc më. (Van ®iÖn tõ sè 1 ®­îc bËt “ON” vµ van ®iÖn tõ sè 2 bÞ ng¾t “OFF”). Sù ho¹t ®éng cña C1 vµ F2 t¹o ra ®­êng dÉn dÇu cho sè 1. ë c¸c vÞ trÝ “D” vµ “2” phanh ®éng c¬ kh«ng bÞ t¸c ®éng do ho¹t ®éng cña F2. ë vÞ trÝ “L”, ®­êng dÉn tõ B3 ®­îc më vµ phanh b»ng ®éng c¬ ho¹t ®éng. ¸p suÊt thuû lùc ®Õn bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh t×nh C1 tõ van ®iÒu khiÓn C0 tõ van chuyÓn sè 3-4 B3 tõ van chuyÓn sè 2-3 -9-
10. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc 2. Sè 2 Van ®iÖn tõ sè 2 ®­îc chuyÓn tõ t¾t “OFF” sang bËt “ON” theo c¸c tÝn hiÖu tõ ECU. (Van ®iÖn tõ sè 1 bËt, vµ van ®iÖn tõ sè 2 bËt). ¸p suÊt thuû lùc cÊp lªn phÝa trªn c¸c van chuyÓn sè 1-2 vµ 3-4 ®­îc x¶ ra vµ van chuyÓn sè 1-2 ®­îc ®Èy lªn do lùc lß xo. Do ®ã, ®­êng dÉn dÇu më vµo B2. C1 vµ B2 (F1) ho¹t ®éng ®Ó chuyÓn sè sang sè 2. ë d·y “D” phanh b»ng ®éng c¬ kh«ng bÞ t¸c ®éng do ho¹t ®éng cña F1. ë d·y “2” ®­êng dÉn dÇu vµo B2 ®­îc më, vµ phanh ®éng c¬ ®­îc t¸c ®éng. ¸p suÊt thuû lùc ®Õn bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh C1 tõ van ®iÒu khiÓn C0 tõ van chuyÓn sè 3-4 B2 tõ van chuyÓn sè 1-2 B1 tõ van chuyÓn sè 1-2 3. Sè 3 Van ®iÖn tõ sè 1 ®­îc chuyÓn tõ bËt “ON” sang t¾t “OFF” theo c¸c tÝn hiÖu tõ ECU. (Van ®iÖn tõ sè 1 t¾t “OFF” vµ van ®iÖn tõ sè 2 bËt “ON”) ¸p suÊt thuû lùc b¾t ®Çu ®­îc t¸c ®éng lªn phÝa trªn van chuyÓn sè 2-3 vµ ®Èy van chuyÓn sè 2-3 xuèng. Do ®ã, ®­êng dÉn dÇu më vµo C2. C1 vµ C2 ho¹t ®éng ®Ó chuyÓn sang sè 3. ¸p suÊt thuû lùc ®Õn bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh C1 tõ van ®iÒu khiÓn C0 tõ van chuyÓn sè 3-4 B2 tõ van chuyÓn sè 1-2 C2 tõ van chuyÓn sè 2-3 -10-
11. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc 4. Sè O/D Van ®iÖn tõ sè 2 ®­îc chuyÓn tõ bËt “ON” sang t¾t “OFF” theo c¸c tÝn hiÖu tõ ECU. (Van ®iÖn tõ sè 1 t¾t, vµ van ®iÖn tõ sè 2 t¾t) ¸p suÊt thuû lùc b¾t ®Çu t¸c ®éng lªn phÝa trªn cña van chuyÓn sè 1-2 vµ 3-4 vµ ®Èy van chuyÓn sè 3-4 xuèng. (¸p suÊt c¬ b¶n tõ van chuyÓn sè 2-3 t¸c ®éng vµo d­íi van chuyÓn sè 1-2, do ®ã van chuyÓn sè 1-2 kh«ng di ®éng). V× vËy, ®­êng dÉn dÇu ®ang t¸c ®éng lªn C0 tõ B0 ®­îc chuyÓn m¹ch vµ tèc ®é ®­îc chuyÓn lªn sè truyÒn t¨ng O/D. Khi c«ng t¾c sè truyÒn t¨ng t¾t “OFF”, nã kh«ng thÓ chuyÓn lªn sè o/D. V× ECU kh«ng göi tÝn hiÖu ng¾t van ®iÖn tõ sè 2. ¸p suÊt thuû lùc ®Õn bé truyÒn b¸nh r¨ng hµnh tinh C1 tõ van ®iÒu khiÓn C0 tõ van chuyÓn sè 3-4 B2 tõ van chuyÓn sè 1-2 C2 tõ van chuyÓn sè 2-3 (1/1) M« t¶ CÇn chuyÓn sè t­¬ng ®­¬ng víi cÇn chuyÓn sè cña hép sè th­êng, ng­êi l¸i xe cã thÓ chän chÕ ®é ch¹y xe tiÕn hoÆc lïi, sè trung gian hoÆc ®ç xe b»ng c¸ch vËn hµnh cÇn chuyÓn sè nµy. Cã c¸c kiÓu cÇn chuyÓn sè sau ®©y, tuú theo tõng lo¹i xe. 1. KiÓu th¼ng 2. KiÓu cét 3. KiÓu cæng 4. KiÓu th¼ng cã hÖ chuyÓn sè h×nh ch÷ E Gîi ý: C«ng t¾c chÝnh O/D cßn cã thÓ ®­îc gäi lµ c«ng t¾c O/D OFF, hoÆc c«ng t¾c ®iÒu khiÓn hép sè. KiÓu chuyÓn sè h×nh ch÷ E cã thÓ chuyÓn sè lªn hoÆc xuèng nhê c«ng t¾c chuyÓn cña hép sè (1/1) -11-
12. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc CÇn chuyÓn sè C¬ cÊu kho¸ cÇn chuyÓn sè 1. Kh¸i qu¸t C¸c hÖ thèng kho¸ cÇn chuyÓn sè ®­îc dïng ®Ó ng¨n ngõa sù vËn hµnh kh«ng ®óng cña cÇn chuyÓn sè. Víi c¬ cÊu nµy khi cÇn chuyÓn sè ë d·y “P” th× cÇn sè kh«ng thÓ chuyÓn ®éng ®­îc trõ khi ch×a kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ “ON” vµ ®¹p bµn ®¹p phanh. Ngoµi ra, khi cÇn sè kh«ng ë d·y “P” th× ch×a kho¸ ®iÖn kh«ng thÓ t¾t ®­îc tõ “ON” hoÆc “ACC” sang “LOCK”, vµ ch×a kho¸ ®iÖn còng kh«ng thÓ rót ra ®­îc. Cã mét nót nh¶ kho¸ chuyÓn sè ®Ó huû bá b»ng tay c¬ cÊu kho¸ cÇn sè nÕu ¾c quy chÕt. 2. C¸c bé phËn Côm cÇn chuyÓn sè gåm cã tÊm kho¸ chuyÓn sè, thanh nèi kho¸ chuyÓn sè, cuén d©y ®iÖn tõ kho¸ chuyÓn sè, m¸y tÝnh kho¸ chuyÓn sè vµ nót nh¶ kho¸ chuyÓn sè. Côm æ kho¸ ®iÖn gåm c¸c chi tiÕt nh­ chèt kho¸ vµ cam. Chèt kho¸ ®­îc nèi vµo tÊm kho¸ chuyÓn sè qua c¸p kho¸ phanh ®ç. Gîi ý: Mét vµi kiÓu xe bá kh«ng dïng c¸p kho¸ phanh ®ç, vµ ®iÒu khiÓn b»ng mét van ®iÖn tõ. (1/3) 3. Ho¹t ®éng (1) C¬ cÊu kho¸ cÇn chuyÓn sè Khi cÇn chuyÓn sè ë d·y “P”, nÕu ch×a kho¸ ®iÖn kh«ng ë vÞ trÝ “ON” vµ bµn ®¹p phanh kh«ng bÞ Ên xuèng th× kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y vµo cuén d©y ®iÖn tõ kho¸ chuyÓn sè, do ®ã kh«ng thÓ chuyÓn ®éng ®­îc cÇn chuyÓn sè. Khi tÊm kho¸ chuyÓn sè chuyÓn ®éng vÒ phÝa nh¶ nhê cuén d©y ®iÖn tõ kho¸ chuyÓn sè th× cÇn sè cã thÓ chuyÓn ®éng ®­îc khi Ên nót cÇn chuyÓn sè, vµ chèt kho¸ chuyÓn sè bÞ Ên xuèng vµ thanh nèi kho¸ chuyÓn sè ®­îc dÞch chuyÓn xuèng d­íi. (2/3) -12-
13. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc (2) C¬ cÊu kho¸ liªn ®éng Khi Ên nót bÊm trªn cÇn chuyÓn sè th× chèt kho¸ chuyÓn sè bÞ ®Èy xuèng vµ thanh nèi kho¸ chuyÓn ®i xuèng. Khi cÇn chuyÓn sè ®­îc g¹t vÒ c¸c vÞ trÝ (trõ vÞ trÝ ACC) th× thanh nèi kho¸ chuyÓn sè ®­îc cè ®Þnh ë vÞ trÝ kho¸. Vµ chèt kho¸ bªn cña æ kho¸ ®­îc cè ®Þnh ë phÝa kho¸. KÕt qu¶ lµ nÕu cÇn sè kh«ng ®­îc g¹t vµo vÞ trÝ “P” th× ch×a kho¸ ®iÖn kh«ng thÓ t¾t ®­îc tõ “ON” hoÆc “ACC” vÒ “LOCK”, vµ ch×a kho¸ ®iÖn kh«ng thÓ rót ra ®­îc. (3/3) -13-
14. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc Bµi tËp H·y sö dông c¸c bµi tËp nµy ®Ó kiÓm tra møc hiÓu biÕt cña b¹n vÒ c¸c tµi liÖu trong ch­¬ng nµy. Sau khi tr¶ lêi mçi bµi tËp, b¹n cã thÓ dïng nót tham kh¶o ®Ó kiÓm tra c¸c trang liªn quan ®Õn c©u hái vÒ c©u hái hiÖn t¹i. Khi c¸c b¹n cã c©u tr¶ lêi ®óng, h·y trë vÒ v¨n b¶n ®Ó duyÖt l¹i tµi liÖu vµ t×m c©u tr¶ lêi ®óng. Khi ®· tr¶ lêi ®óng mäi c©u hái, b¹n cã thÓ chuyÓn sang ch­¬ng tiÕp theo. -14-
15. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc C©u hái-1 Hãy đánh dấu Đúng hoặc Sai cho mỗi câu sau đây. Các câu trả lời No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai đúng Đối với các xe có hộp số tự động, thì động cơ không thể khởi động được 1. bằng cách đẩy xe nếu ắc quy chết. Đúng Sai B ơm dầu nằm bên trong thân van. 2. Đúng Sai Van chuyển số được nối trực tiếp vào cần chuyển số để vận hành. 3. Đúng Sai Mới đây, một số kiểu xe điều khiển áp suất bướm ga bằng một van điện 4. từ tuyến tính thay cho van bướm ga. Đúng Sai C©u hái-2 Hình vẽ dưới đây chỉ ra các nét chính của hộp số tự động. Hãy chọn những từ ứng với 1 đến 5. a) Bơm dầu b) Van điều khiển c) Van điều áp sơ cấp d) Van bướm ga e) Các van điện từ Trả lời: 1. 2. 3. 4. -15-
16. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè tù ®éng Bé ®iÒu khiÓn thuû lùc C©u hái-3 Hình vẽ dưới đây cho thấy các loại cần chuyển số. Hãy chọn những từ ứng với 1 đến 4. a) Kiểu thẳng với hệ thống chuyển vị hình chữ E b) Kiểu thẳng c) Kiểu cổng d) Kiểu cột Trả lời: 1. 2. 3. 4. C©u hái-4 Các câu sau đây liên quan tới vai trò của mỗi van. Hãy chọn những từ phù hợp từ 1 đến 4. Áp suất thuỷ lực được điều khiển bởi một độ lớn Áp suất thuỷ lực được tạo ra từ góc mở thích hợp 1. dòng điện phát từ ECU. 2. của bàn đạp ga. Đường dẫn dầu được chuyển hướng để vận hành áp Áp suất thuỷ lực truyền từ bơm dầu được điều chỉnh 3. suất thuỷ lực tới phanh hoặc li hợp. 4. đến một áp suất thích hợp. a) Van chuyển số b) Van điều áp sơ cấp c) Van điện từ tuyến tính d) Van bướm ga Trả lời: 1. 2. 3. 4. -16-