Bài giảng Hóa học Hemoglobin

Nội dung text: Bài giảng Hóa học Hemoglobin

1. HHóóaa hhọọcc HemoglobinHemoglobin beta chain beta chain alpha chain alpha chain iron-containing haem group
2. MMởở đđầầuu  ChChứứcc năngnăng chchíínhnh ccủủaa hhồồngng ccầầuu . Vận chuyển O2 từ phổi tới mô . Vận chuyển CO2 từ mô tới phổi  HHồồngng ccầầuu đđảảmm nhnhậậnn đưđượợcc chchứứcc năngnăng nnààyy nhnhờờ ccóó hemoglobinhemoglobin ((HbHb))  HbHb chichiếếmm 34%34% hhồồngng ccầầuu,, #15g/#15g/ 100ml100ml
3. MMởở đđầầuu  HemoglobinHemoglobin ((HbHb)) llàà chromoproteinchromoprotein,, TLPTTLPT #68.000,#68.000, hhììnhnh bbầầuu ddụụcc 5,55,5 XX 6,56,5 XX 5,55,5 nmnm  CCấấuu trtrúúcc ggồồmm 22 phphầầnn:: . Nhóm ngoại: Hem . Protein: Globin  TTổổngng hhợợpp HbHb bbắắtt đđầầuu ttừừ ccáácc titiềềnn nguyênnguyên hhồồngng ccầầuu . 65% ở giai đoạn nguyên hồng cầu . 35% ở giai đoạn hồng cầu lưới
4. TTổổngng hhợợpp HemoglobinHemoglobin
5. CCấấuu trtrúúcc HemHem -Protoporphyrin IX kết hợp với Fe++ -Tất cả các vòng pyrol đều nằm trên mặt phẳng của Hem -Sắt liên kết với 4 vòng pyrol qua 4 nguyên tử N. Liên kết thứ 5 với His đoạn xoắn F8. Liên kết thứ 6 với Oxy khi Hb mang oxy (Oxy nằm giữa Sắt và His đoạn xoắn E7)
6. TTổổngng hhợợpp globinglobin
7. TTổổngng hhợợpp globinglobin  CCáácc loloạạii globinglobin khkháácc nhaunhau kkếếtt hhợợpp vvớớii hemhem ttạạoo ththàànhnh ccáácc hemoglobinhemoglobin khkháácc nhaunhau  GlobinGlobin ggồồmm 44 chuchuỗỗi/1i/1 phânphân ttửử HbHb  GlobinGlobin ggồồmm 22 loloạạii:: . Loại beta gồm 146 aa: , ,  và - cluster (các gen , ,  và  globin ) trên nhánh ngắn của NST 11 . Loại alpha gồm 141 aa: và  - cluster (các gen và  globin) trên nhánh ngắn của NST 16
8. GlobinGlobin genegene clustersclusters
9. TTổổngng hhợợpp globinglobin TTổổngng hhợợpp GlobinGlobin bbắắtt đđầầuu ttừừ tutuầầnn ththứứ 33 ccủủaa thaithai kkỳỳ  PhôiPhôi thaithai HemoglobinHemoglobin GowerGower II (( 22)) HemoglobinHemoglobin PortlandPortland (( 22)) HemoglobinHemoglobin GowerGower IIII (( 2))  BBààoo thaithai :: HbFHbF (( 22),), HbAHbA (( 22))  NgưNgườờii llớớnn :: HbAHbA,, HbA2HbA2 (( 22),), HbFHbF
10. SSựự ttổổngng hhợợpp ccáácc chuchuỗỗii globinglobin quaqua ccáácc giaigiai đođoạạnn phpháátt tritriểểnn
11. CCáácc chuchuỗỗii AlphaAlpha && betabeta
12. GlobinGlobin  MMỗỗii chuchuỗỗii ccóó 88 đođoạạnn xoxoắắnn,, kýký hihiệệuu ttừừ AA đđếếnn H,H, xoxoắắnn alphaalpha quayquay phphảảii,, chichiếếmm 70%.70%.  CCáácc đođoạạnn ggấấpp khkhúúcc gigiữữaa ccáácc đođoạạnn xoxoắắnn  MMỗỗii chuchuỗỗii ccóó ccấấuu trtrúúcc bbậậcc 33 hohoàànn chchỉỉnhnh SSựự ttổổ hhợợpp ccủủaa 44 chuchuỗỗii ttạạoo ccấấuu trtrúúcc bbậậcc 4.4.  CCáácc chuchuỗỗii globinglobin ccóó chchỗỗ lõmlõm gigiữữaa,, nhânnhân hemhem đưđượợcc vvùùii trongtrong đđóó  DeoxyhemoglobinDeoxyhemoglobin còncòn ggắắnn 22 33 DPGDPG ởở khokhoảảngng trtrốốngng trungtrung tâmtâm
13. HemoblobinHemoblobin ngưngườờii trưtrưởởngng ththàànhnh Hb A Hb A2 Hb F Cấu trúc 22 22 22 Tỷ lệ % 96-98 % 1.5-3.2 % 0.5-0.8 %
14. HemoglobinHemoglobin AA beta chain beta chain alpha chain alpha chain iron-containing haem group
15. CCáácc chchứứcc năngnăng ccủủaa HemoglobinHemoglobin  VVậậnn chuychuyểểnn OxygenOxygen ttớớii mômô  PhPhảảnn ứứngng ccủủaa HbHb && oxygenoxygen . Oxygen hóa chứ không phải là oxy hóa . Một Hb có thể gắn với 4 phân tử O2 . Cần dưới 0.01 giây cho oxygen hóa . Các chuỗi xích gần nhau hơn khi bị oxygen hóa . Khi gắn oxy 2,3-DPG bị đẩy ra ngoài . Các chuỗi cách xa nhau khi O2 giải phóng, cho phép 2,3-DPG đi vào làm giảm ái lực của O2 với Hb
16. OxyOxy && deoxyhemoglobindeoxyhemoglobin
17. ĐưĐườờngng congcong phânphân lyly OxygenOxygen hemoglobinhemoglobin  KhKhảả năngnăng vvậậnn chuychuyểểnn OO2 ccủủaa HbHb khkháácc nhaunhau ởở ccáácc PoPo2 khkháácc nhaunhau  DDạạngng chchữữ SS (Sigmoid(Sigmoid shape)shape) . Gắn với 1 phân tử làm thuận việc gắn các phân tử tiếp theo . P 50 (áp lực riêng phần của O2 tại đó Hb bào hòa một nửa O2) 26.6mmHg
18. ĐưĐườờngng congcong phânphân lyly HbHb oxygenoxygen
19. ĐưĐườờngng congcong phânphân lyly HbHb oxygenoxygen  HHììnhnh ddáángng bbììnhnh thưthườờngng ccủủaa đưđườờngng congcong phphụụ thuthuộộcc vvààoo:: . Nồng độ 2,3-DPG . Nồng độ H+ (pH) . CO2 trong hồng cầu . Cấu trúc của Hb
20. ĐưĐườờngng congcong phânphân lyly HbHb oxygenoxygen  DDịịchch sangsang phphảảii ((ddễễ ddààngng phânphân lyly oxy)oxy) . 2,3-DPG cao . H+ cao . CO2 cao . HbS  DDịịchch sangsang trtrááii ((khkhóó gigiảảii phphóóngng oxyoxy )) . 2,3-DPG thấp . HbF
21. ChChứứcc năngnăng đđệệmm ccủủaa HbHb  Hb góp phần điều hòa thăng bằng acid- base  Tổ chức KHbO2 KHb + O2 + KHb + H2CO3 KHCO3 + HHb Tới phổi + HHb + O2 HHbO2 HHbO2 + KHCO3 H2 CO3 + KHbO2 H2O CO2