Bài giảng Cung cấp điện - Chương 5: Trạm biến áp - Phùng Đức Bảo Châu

ppt 51 trang ngocly 3480
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Cung cấp điện - Chương 5: Trạm biến áp - Phùng Đức Bảo Châu", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_cung_cap_dien_chuong_5_tram_bien_ap_phung_duc_bao.ppt

Nội dung text: Bài giảng Cung cấp điện - Chương 5: Trạm biến áp - Phùng Đức Bảo Châu

  1. KHOA ĐiỆN-ĐIỆN TỬ ViỄN THÔNG BM. ĐIỆN CÔNG NGHIỆP Chương 5: TRẠM BIẾN ÁP Giảng viên: ThS. Phùng Đức Bảo Châu
  2. Nội dung 1. Khái quát và phân loại 2. Chọn vị trí, số lượng và công suất cho trạm 3. Sơ đồ nối dây của trạm biến áp 4. Cấu trúc trạm 5. Vận hành trạm biến áp 6. Nối đất trạm và đường dây tải điện 7. Ví dụ: Chọn công suất của máy biến áp
  3. 1. Khái quát & phân loại ◼ Trạm biến áp dùng để biến đổi điện năng từ cấp điện áp này sang cấp điện áp khác. ◼ Theo nhiệm vụ, có thể phân trạm thành hai loại: - Trạm biến áp trung gian hay còn gọi là trạm biến áp chính: trạm này nhận điện 35÷220kV từ hệ thống biến đổi thành cấp điện áp 10, 6 hay 0,4kV. - Trạm biến áp phân xưởng: nhận điện từ trạm biến áp trung gian biến đổi thành các cấp điện áp thích hợp phục vụ cho phụ tải phân xưởng. Phía sơ cấp thường là 35, 22, 15, 10, 6kV; còn phía hạ áp có thể là 660, 380/220 hay 220/127V.
  4. ◼ Theo cấu trúc, cũng có thể chia thành hai loại: - Trạm biến áp ngoài trời: ở trạm này, các thiết bị cao áp đều được đặt ngoài trời, còn phần phân phối điện áp thấp được đặt trong nhà hoặc trong các tủ chuyên dùng chế tạo sẵn. - Trạm biến áp trong nhà: ở trạm này tất cả các thiết bị đều được đặt trong nhà. Chi phí xây dựng trạm trong nhà thường cao hơn trạm ngoài trời nhiều.
  5. 2. Chọn vị trí số lượng và công suất cho trạm : a. Vị trí trạm: ◼ Gần trung tâm phụ tải, thuận tiện cho nguồn cung cấp điện đưa đến ◼ An toàn, liên tục cung cấp điện ◼ Thao tác vận hành và quản lý dễ dàng ◼ Tiết kiệm vốn đầu tư và chi phí vận hành hàng năm bé nhất ◼ Ngoài ra cũng lưu ý sự ăn mòn, bụi bặm nhiều, môi trường dễ cháy
  6. b. Số lượng máy biến áp: Kinh nghiÖm thiÕt kÕ vËn hµnh cho thÊy mçi tr¹m chØ nªn ®Æt 1 m¸y BA lµ tèt nhÊt. Khi cÇn thiÕt cã thÓ ®Æt 2 m¸y, kh«ng nªn ®Æt nhiÒu h¬n 2 m¸y. ◼ Tr¹m 1 m¸y: TiÕt kiªm ®Êt, vËn hµnh ®¬n gi¶n, Ctt nhá nhÊt. Nhng kh«ng ®¶m b¶o ®îc ®é tin cËy cung cÊp ®iÖn nh tr¹m 2 m¸y. ◼ Tr¹m 2 m¸y: Thêng cã lîi vÒ kinh tÕ h¬n tr¹m 3 m¸y. ◼ Tr¹m 3 m¸y: chØ ®îc dïng vµo trêng hîp ®Æc biÖt.
  7. - ViÖc quyÕt ®Þnh chän sè lîng m¸y BA, thêng ®îc dùa vµo yªu cÇu cña phô t¶i: ◼ Hé Lo¹i I: ®îc cÊp tõ 2 nguån ®éc lËp (cã thÓ lÊy nguån tõ 2 tr¹m gÇn nhÊt mçi tr¹m ®ã chØ cÇn 1 m¸y). NÕu hé lo¹i 1 nhËn ®iÖn tõ 1 tr¹m BA, th× tr¹m ®ã cÇn ph¶i cã 2 m¸y vµ mçi m¸y ®Êu vµo 1 ph©n ®o¹n riªng, gi÷a c¸c ph©n ®o¹n ph¶i cã TB ®ãng tù ®éng. ◼ Hé loai II: còng cÇn cã nguån dù phßng cã thÓ ®ãng tù ®éng hoÆc b»ng tay. Hé lo¹i II nhËn ®iÖn tõ 1 tr¹m th× tr¹m ®ã còng cÇn ph¶i cã 2 m¸y BA hoÆc tr¹m ®ã chØ cã mét m¸y ®ang vËn hµnh vµ mét m¸y kh¸c ®Ó dù phong nguéi. ◼ Hé lo¹i III: tr¹m chØ cÇn 1 m¸y BA. - Tuy nhiÖn còng cã thÓ ®Æt 2 m¸y BA víi c¸c lý do kh¸c nhau nh: C«ng suÊt m¸y bÞ h¹n chÕ, ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt khã (kh«ng ®ñ kh«ng gian ®Ó ®Æt m¸y lín). HoÆc ®å thÞ phô t¶i qu¸ chªnh lÖch (K®k 0,45 lý do vËn hµnh), hoÆc ®Ó h¹n chÕ dßng ng¾n m¹ch. - Tr¹m 3 m¸y chØ ®îc dïng vµo nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt.
  8. c. Chọn dung lượng máy biến áp: ◼ VÒ lý thuyÕt nªn chän theo chi phÝ vËn hµnh nhá nhÊt lµ hîp lý nhÊt. tuy nhiªn cßn kh¸ nhiÒu yÕu tè kh¸c ¶nh hëng ®Õn chän dung lîng m¸y BA nh: trÞ sè phô t¶i, cos ; møc b»ng ph¼ng cña ®å thÞ phô t¶i. Mét sè ®iÓm cÇn lu ý khi chän dung l- îng m¸y BA. + DÊy c«ng suÊt BA. + HiÖu chØnh nhiÖt ®é. + Kh¶ n¨ng qu¸ t¶i BA. + Phô t¶i tÝnh to¸n. + Tham kh¶o sè liÖu dung lîng BA theo §K tæn thÊt kim lo¹i mÇu Ýt nhÊt
  9. c.1. DÉy c«ng suÊt BA: ◼ BA chØ ®îc s¶n xuÊt theo nh÷ng cì tiªu chuÈn. ViÖc chän ®óng c«ng suÊt BA kh«ng chi ®¶m b¶o an toµn CC§, ®¶m b¶o tuæi thä mµ cßn ¶nh hëng ®Õn chØ tiªu kinh tÕ ký thuËt cña s¬ ®å CC§ : 50; 100; 180; 320; 560; 750; 1000; 1800; 3200; 5600 kVA ◼ Chó ý: Trong cïng mét xÝ nghiÖp nªn chän cïng mét cì c«ng suÊt v× Ptt kh¸c nhau (cè g¾ng kh«ng nªn vît qu¸ 2-3 chñng lo¹i) ®iÒu nµy thuËn tiÖn cho thay thÕ, söa ch÷a, dù tr÷ trong kho. ◼ M¸y BA ph©n xëng nªn chän cã c«ng suÊt tõ 1000 kVA ®æ l¹i → (lµm chiªu dµi m¹ng h¹ ¸p ng¾n l¹i → gi¶m tæn thÊt )
  10. c.2. HiÖu chØnh nhiÖt ®é : ◼ Sdm cña BA lµ c«ng suÊt mµ nã cã thÓ t¶i liªn tôc trong suèt thêi gian phôc vô (kho¶ng 20 n¨m) víi ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é m«i trêng lµ ®Þnh møc. C¸c m¸y BA níc ngoµi (ch©u ©u) ®- îc chÕ t¹o víi t0 kh¸c m«i trêng ë ta. VÝ dô m¸y BA Liªn X« cò qui ®Þnh: 0 + NhiÖt ®é trung b×nh hµng n¨m lµ tb = + 5 C 0 + NhiÖt ®é cùc ®¹i trong n¨m lµ cd = +35 C → dung lîng m¸y biÕn ¸p cÇn ®îc hiÖu chØnh theo m«i trêng l¾p ®Æt thùc tÕ: ' θtb − 5 +  – nhiÖt ®é trung b×nh n¬i l¾p ®Æt. Sdm = Sdm (1− ) tb 100 + Sdm - Dung lîng ®Þnh møc BA theo thiÕt kÕ. + S - Dung lîng ®Þnh møc ®· hiÖu chØnh. ◼ Ngoµi ra cßn ph¶i hiÖu chØnh theo nhiÖt dé cùc ®¹i cña m«i trêng xung 0 quanh. Khi cd > 35 C → c«ng suÊt cña BA ph¶i gi¶m ®i cø mçi ®é t¨ng 0 thªm, dung lîng ph¶i gi¶m ®i 1% cho ®Õn khi cd = 45 C. NÕu cd > 450C ph¶i ®îc lµm m¸t nh©t t¹o.
  11. c.3. Quá tải máy biến áp: ◼ Trong vËn hµnh thùc tÕ v× phô t¶i lu«n thay ®æi nªn phô t¶i cña BA thêng kh«ng b»ng phô t¶i ®Þnh møc cña nã, Mµ møc ®é giµ ho¸ c¸ch ®iÖn ®îc bï trõ nhau ë m¸y BA theo phô t¶i. V× vËy trong vËn hµnh cã thÓ xÐt tíi kh¶ n¨ng cho phÐp m¸y BA lµm viÖc lín h¬n phô t¶i ®Þnh møc cña nã (mét lîng nµo ®ã). NghÜa lµ cho phÐp nã lµm vviÖc qu¸ t¶i nhng sao cho thêi h¹n phôc vô cña nã kh«ng nhá h¬n 20  25 n¨m → x©y dùng qui t¾c tÝnh qu¸ t¶i: + Qu¸ t¶i b×nh thêng cña BA (dµi h¹n). + Qu¸ t¶i sù cè cña BA (ng¾n h¹n).
  12. + Kh¶ n¨ng qu¸ t¶i BA lóc b×nh thêng: ◼ Qui t¾c ®êng cong: “ Møc ®é qu¸ t¶i b×nh thêng cho phÐp tuú thuéc vµo hÖ sè ®iÒn kÝn cña phô t¶i hµng ngµy” Kqt = f(kdk , t) Stb Itb Kdk = = Scd Icd §êng cong qu¸ t¶i BA theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc x©y dùng theo quan hÖ gi÷a hÖ sè qu¸ t¶i Kqt vµ thêi gian qu¸ t¶i hµng ngµy (xem HV) Kqt HÖ sè qu¸ t¶i 0,5 Icd Kqt = 0,6 Kdk Idm 0,7 Tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc phô t¶i cùc ®¹i 0,8 cho phÐp. Icd = Kqt.Idm S = K .S cd qt dm 0 1 2 24 t (giê)
  13. ◼ Qui t¾c 1 %: “ NÕu so s¸nh phô t¶i b×nh thêng mét ngµy ®ªm cña m¸y BA víi dung lîng ®Þnh møc cña nã. Th× øng víi mçi phÇn tr¨m non t¶i trong nh÷ng th¸ng mïa h¹, th× m¸y BA ®îc phÐp qu¸ t¶i 1% trong những th¸ng mïa ®«ng, nhng tæng céng kh«ng ®îc qu¸ 15 %“. ◼ Qui t¾c 3 %: “Trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é kh«ng khÝ xung quanh kh«ng vît qu¸ +350C. Cø hÖ sè phô t¶i cña m¸y BA gi¶m ®i 10 % so víi 100% th× m¸y BA ®îc phÐp qu¸ t¶i 3 %“ ◼ Cã thÓ ¸p dông ®ång thêi c¶ 2 qui t¾c ®Ó tÝnh qu¸ t¶i nhng cÇn ph¶i ®¶m b¶o giíi h¹n sau:
  14. ◼ Qui t¾c 1 %: “ NÕu so s¸nh phô t¶i b×nh thêng mét ngµy ®ªm cña m¸y BA víi dung lîng ®Þnh møc cña nã. Th× øng víi mçi phÇn tr¨m non t¶i trong nh÷ng th¸ng mïa h¹, th× m¸y BA ®îc phÐp qu¸ t¶i 1% trong những th¸ng mïa ®«ng, nhng tæng céng kh«ng ®îc qu¸ 15 %“. ◼ Qui t¾c 3 %: “Trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é kh«ng khÝ xung quanh kh«ng vît qu¸ +350C. Cø hÖ sè phô t¶i cña m¸y BA gi¶m ®i 10 % so víi 100% th× m¸y BA ®- îc phÐp qu¸ t¶i 3 %“ ◼ Cã thÓ ¸p dông ®ång thêi c¶ 2 qui t¾c ®Ó tÝnh qu¸ t¶i nhng cÇn ph¶i ®¶m b¶o giíi h¹n sau: + Víi may BA ngoµi trêi kh«ng vît qu¸ 30 %. + Víi m¸y BA ®Æt trong nhµ kh«ng vît qu¸ 20 %.
  15. + Kh¶ n¨ng qu¸ t¶i sù cè: ◼ Qu¸ t¶i sù cè m¸y biÕn ¸p kh«ng phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é xung quanh vµ trÞ sè phô t¶i tr- íc khi qu¸ t¶i. Th«ng sè nµy ®îc nhµ m¸y chÕ t¹o qui ®Þnh, cã thÓ tra trong c¸ch b¶ng. ◼ Khi kh«ng cã sè liÖu tra, cã thÓ ¸p dông nguyªn t¾c sau ®Ó tÝnh qu¸ t¶i sù cè cho bÊt kú m¸y BA nµo. ◼ “ Trong trêng hîp tríc lóc sù cè m¸y BA t¶i kh«ng qu¸ 93 % c«ng suÊt ®Þnh møc cña nã, th× cã thÓ cho phÐp qu¸ t¶i 40 % trong vßng 5 ngµy ®ªm víi ®iÒu kiÖn thêi gian qu¸ t¶i trong mçi ngµy kh«ng qu¸ 6 giê“
  16. c.4. Chän dung lîng m¸y BA theo phô t¶i tÝnh to¸n : ◼ V× phô t¶i tÝnh to¸n lµ phô t¶i lín nhÊt mµ thùc tÕ kh«ng ph¶i lóc nµo còng nh vËy → Cho nªn dung lîng chän theo Stt kh«ng nªn chän qu¸ d. Ngoµi ra cßn ph¶i chó ý ®Õn c«ng suÊt dù tr÷ khi xÈy ra sù cè 1 m¸y (dµnh cho tr¹m cã 2 m¸y). Nh÷ng m¸y cßn l¹i ph¶i ®¶m b¶o CC ®îc 1 lîng c«ng suÊt cÇn thiÕt theo yªu cÇu cña phô t¶i. ◼ Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng: - Tr¹m 1 m¸y Sdm Stt - Tr¹m n m¸y n.Sdm Stt Sdm – dung lîng ®Þnh møc ®· hiÖu chØnh nhiÖt ®é cña BA. Stt - C«ng suÊt tÝnh to¸n cña tr¹m. Trêng hîp cÇn thiÕt cã thÓ xÐt thªm qu¸ t¶i lóc b×nh thêng, nh vËy cã thÓ cho phÐp chän ®îc m¸y BA cã dung lîng gi¶m ®i → tiÕt kiªm vèn ®Çu t.
  17. ◼ Trêng hîp sù cè 1 m¸y BA: (xÐt cho tr¹m tõ 2 m¸y trë lªn), hoÆc ®øt mét ®êng d©y: - Víi tr¹m 2 m¸y kqt.Sdm Ssc - Tram n m¸y (n-1).kqt.Sdm Ssc Sdm “ dung lîng ®Þnh møc cña m¸y BA ®· hiÖu chØnh nhiÖt ®é. Ssc - Phô t¶i mµ tr¹m vÉn cÇn ph¶i ®îc cung cÊp khi cã sù cè. kqt - hÖ sè qu¸ t¶i sù cè cña m¸y BA. Khi kh«ng cã sè liÖu tra cã thÓ lÊy kqt = 1,4 víi ®iÒu kiÖn hÖ sè taie tríc lóc sù cè kh«ng qu¸ 93 % vµ kh«ng t¶i qu¸ 3 ngµy, mçi ngµy kh«ng qu¸ 6 giê.
  18. d. Chi phí vận hành hàng năm bé nhất: ◼ C«ng viÖc vËn hµnh tr¹m BA nh»m ph¸t huy ®îc c¸c u ®iÓm cña PA thiÕt kÕ vµ tËn dông hÕt kh¶ n¨ng cña TB → v× vËy tríc hÕt ph¶i n¾m ®îc tinh thÇn cña b¶n thiÕt kÕ vµ c¸c chØ dÉn cÇn thiÕt. + C¨n c vµo qui tr×nh qui ph¹m ®Ó ®Ò ra nh÷ng qui ®Þnh thÝch hîp nh: Thao t¸c thêng xuyªn vµ ®Þnh kú. Söa ch÷a kÞp thêi, ng¨n ngõa sù cè ph¸t triÓn. + Ngoµi ra cßn vÊn ®Ò na ®¸ng quan t©m trong vËn hµnh ®ã lµ cho m¸y BA t¶i bao nhiªu? th× ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt → “VÊn ®Ò vËn hµnh kinh tÕ tr¹m BA“ → chØ thùc hiÖn víi c¸c tr¹m cã tõ 2 m¸y BA trë lªn. XuÊt ph¸t tõ ph¬ng tr×nh tæn thÊt trong tram vµ phÇn m¹ng sau nã.
  19. + Tổn thất công suất trong máy biến áp sẽ là: 2 S ΔP' = ΔP' + ΔP' pt Trong ®ã: T 0 K Sđm ’ P0 = P0 + kkt . Q0 - Tæn thÊt kh«ng t¶i qui dÉn cña tr¹m P0 – Tæn thÊt kh«ng t¶i cña may BA trong tr¹m kkt . Q0 - Tæn thÊt kh«ng t¶i cña c¸c phÇn tö kh¸c cña hÖ thèng (phu thuéc vµo lîng c«ng suÊt ph¶n kh¸ng). kkt – đương lượng kinh tế của công suất phản kháng (hÖ sè tæn thÊt c«ng suÊt t¸c dông do ph¶i truyÒn t¶i c«ng suÊt ph¶n kh¸ng g©y ra), biết kkt từ 0,02 → 0,15 ’ Pk = Pk + kkt . QK - Tæn thÊt ng¾n m¹ch qui dÉn cña tr¹m. Pk - Tæn thÊt ng¾n m¹ch hay tæn thÊt trong d©y cuèn cña m¸y biÕn ¸p. Qk – Tæn thÊt ng¾n m¹ch cña c¸c phÇn tö kh¸c trong hÖ thèng. Spt - C«ng suÊt cña phô t¶i (c«ng suÊt truyÒn t¶i thùc tÕ cña tr¹m). Sđm – Dung lîng ®Þnh møc cña m¸y biÕn ¸p.
  20. ◼ Tr¹m cã n m¸y: 2 1 S ' ' ' pt ΔPT = nΔP0 + ΔPK n Sđm ◼ Tram cã n+1 m¸y: 2 1 S ' ' ' pt ΔPT = (n +1)ΔP0 + ΔPK n +1 Sđm ’ ’ 2 ◼ Ta thÊy quan hÖ PT vµ S cã d¹ng PT = a + b.Spt P’T * S S2 → vËn hµnh 3 m¸y sÏ kinh tÕ. P0’ 0 S1 S2 S
  21. ◼ VËy ta cã thÓ tÝnh ®îc c«ng suÊt cã lîi ®Ó chuyÓn tõ viÖc vËn hµnh n sang (n+1) m¸y b»ng c¸ch c©n b»ng 2 ph¬ng tr×nh, → rót ra ®îc c«ng suÊt giíi h¹n. ' ' P0 S = Sdm ' .n(n +1) PN ◼ Khi tÝnh s¬ bé cã thÓ x¸c ®Þnh trÞ sè gÇn ®óng theo tæn thÊt c«ng suÊt trong tr¹m kh«ng kÓ ®Õn c¸c phÇn tö kh¸c trªn m¹ng. ' P0 S = Sdm .n(n +1) PN ◼ + trong thùc tÕ S(t) thay ®æi kh¸ nhiÒu trong 1 ngµy
  22. S ◼ Tõ 0 → t1 vËn hµnh 1 m¸y. ◼ t → t vËn hµnh 2 m¸y. 1 2 S2 ◼ t2 → t3 vËn hµnh 1 m¸y. ◼ + Ph¬ng thøc vËn hµnh nh vËy S1 kh«ng cho phÐp v× viÖc ®ãng c¾t lu«n lu«n m¸y BA sÏ gi¶m tuæi tho BA. 0 t1 t2 t3 t (giê) + Trong trêng hîp ®ã cÇn x¾p xÕp l¹i, bè trÝ c¸c m¸y lµm viÖc sao cho ®å thÞ phô t¶i b»ng ph¼ng h¬n vµ chi sau khi ®· tiÕn hµnh ®iÒu chØnh phô t¶i míi cã thÓ vËn hµnh ®îc.
  23. + Ph¬ng thøc vËn hµnh nh trªn lµ ®¬n gi¶n, tuy nhiªn l¹i cha hoµn toµn chÝnh x¸c, v× yªu cÇu lµ vËn hµnh sao cho tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong tram BA lµ Ýt nhÊt (v× A kh«ng chØ phô thuéc vµo P mµ cßn phô thuéc vµo thêi gian vµ chÕ ®é vËn hµnh cña m¸y). A hµng n¨m tÝnh b»ng biÓu thøc. 2 S ' ' tt A = P0t + PN . Sdm t - thêi gian ®ãng m¸y vµo líi. - thêi gian chÞu tæn thÊt c«ng suÊt lín nhÊt.  = f( Tmax ; cos tb) Nh vËy øng víi mçi chÕ ®é lµm viÖc cña m¸y BA (lµm viÖc 1 ca, 2 ca, 3 ca) ta sÏ cã trÞ sè t vµ  coi nh kh«ng ®æi → lÊy ®¹o hµm c¶u ham A = f(S).  A = 0 → Stu ( A → min). S
  24. 3. Sơ đồ nối dây trạm biến áp Sơ đồ nối dây của trạm phải thỏa mãn các điều kiện sau: - Đảm bảo liên tục cung cấp điện theo yêu cầu phụ tải. - Sơ đồ nối dây rõ ràng, thuận tiện trong vận hành và lúc xử lý sự cố. - An toàn lúc vận hành và sửa chữa. - Cân bằng giữa các chỉ tiêu về kinh tế và kỹ thuật
  25. a. Sơ đồ nối dây trạm hạ áp trung gian hay trạm hạ áp chính
  26. b. Trạm phân phối chính
  27. c. Trạm phân phối trung gian Đối với các xí nghiệp có nhiều phân xưởng nằm rải rác và phân tán, thì cần có các trạm biến áp trung gian để phân phối điện năng từ các trạm chính đến các phân xưởng. Việc kết nối giữa trạm trung gian và trạm phân phối chính nhờ các lộ chính.
  28. d. Trạm hạ áp phân xưởng: Trạm hạ áp phân xưởng thường có một hay hai máy biến áp, khi trạm có nhiều (> 3) máy biến áp thì có thể có thanh cái phân đoạn. + Trạm hạ áp với một máy biến áp: trạm này thường phục vụ cho hộ loại 2, loại 3, trừ trường hợp làm nguồn dự phòng cho hộ loại 1 có công suất nhỏ nhờ sử dụng tự động đóng. Đặc điểm của sơ đồ trạm hạ áp – một máy biến áp phân xưởng là cách nối của máy biến áp đến đường dây cao áp, thông thường có 3 cách nối sau: - Thông qua dao cách ly và máy cắt điện: cách này ít sử dụng do máy cắt đắt tiền, phải tính toán ổn định động và ổn định nhiệt khi có ngắn mạch. - Nối qua dao cách ly và cầu chì: thường sử dụng, dao cách ly có nhiệm vụ cắt dòng không tải. Nhược điểm là do bảo vệ quá tải và ngắn mạch nhờ cầu chì nên có độ nhạy thấp. - Nối qua dao cách ly và cầu chì và máy cắt phụ tải: sơ đồ này có dùng máy cắt phụ tải do chỉ thiết kế để cắt dòng phụ tải nên bộ phận dập tắt hồ quang có cấu tạo đơn giản, chi phí không cao.
  29. + Trạm hạ áp với nhiều máy biến áp: phục vụ cho tất cả các loại hộ dùng điện. Tùy theo số máy biến áp, số lộ cung cấp, loại hộ được cung cấp mà có một số dạng sơ đồ phổ biến như hình.
  30. + Trạm hạ áp dùng các tủ chế tạo sẵn: Các tủ chế tạo sẵn thường được chế tạo thành nhiều ngăn. Mỗi ngăn bao gồm: máy cắt, dao cách ly, thiết bị đo lường và bảo vệ. Tùy theo dòng phụ tải mà máy cắt có thể là máy cắt dầu, không khí và đôi khi là máy cắt chân không.
  31. Trạm treo
  32. Trạm giàn
  33. Trạm nền
  34. Trạm trọn bộ
  35. 4. Cấu trúc trạm Khi thiết kế xây dựng trạm phải tiết kiệm chi phí tuy nhiên một số chỉ tiêu sau phải được đảm bảo: + Chọn đúng trang thiết bị điện, lắp rắp đúng quy phạm và thỏa các điều kiện vận hành. + Tôn trọng khoảng cách giữa các phần dẫn điện với nhau và với xung quanh. + Khả năng loại nhanh hỏa hoạn và các sự cố khác. + Thuận tiện trong thao tác và các hành lang thi công, sửa chữa. + Phải thực hiện nối đất bảo vệ. + Phải sử dụng các tín hiệu cần thiết.
  36. 4.1. Trạm hạ áp phân xưởng ngoài trời: Thường áp dụng cho xí nghiệp bé, lưới điện cung cấp từ đường dây trên không. Có hai dạng phổ biến là máy biến áp được treo trên cột và đặt ngay dưới chân cột. + Dạng treo cột: khi các máy biến áp ba pha hay một pha (từ 25÷240kVA) và các trang bị cùng khí cụ điện có tổng trọng lượng nhỏ (khoảng 300÷1800kg). Toàn bộ trang bị của trạm được treo trên các giá đỡ mắc vào một, hai hay bốn cột bằng gỗ hay xi măng cốt thép. + Dạng đặt dưới chân cột; đối với các máy biến áp quá lớn hay không đảm bảo được cân bàng trọng lượng khi treo trên cột thì máy biến áp được đặt trên một nền gỗ hay xi măng ngay dưới chân cột, xung quanh có rào lưới cao 2,5m để ngăn người hay vật đến gần trạm.
  37. 4.2. Trạm hạ áp phân xưởng trong nhà : Đối với trạm công suất lớn (hơn 320MVA), khi có các yêu cầu trong vận hành, hoặc trong điều kiện đặc biệt như không khí độc hại trong quá trình sản xuất, không gian bố trí trạm quá ít thì trạm trong nhà được chọn để xây dựng; ở trạm dạng này tất cả các thiết bị được đặt trong nhà. Trạm này thường có sơ đồ nối dây đơn giản, chỉ sử dụng thanh cái khi có phụ tải điện áp cao. Các khi cụ ở phần cao áp là cầu chì ống, máy cắt phụ tải với cầu chì, máy cắt dầu hay khí nén. Trạm có thể có một hay nhiều buồng tùy theo số lượng máy biến áp. Các buồng phải có hệ thống thông gió với chiều cao phù hợp. Đối với các thiết bị có chứa dầu như máy biến áp, mát cắt có chứa dầu phải có hệ thống góp dầu và bể chứa dầu phòng khi có sự cố hay hỏa hoạn. Việc nối dây giữa các máy biến áp và buồng phân phối điện áp cao (nếu có), cũng như việc nối dây đến bảng điện áp thấp có thể thực hiện bằng các thanh dẫn hay cáp.
  38. 4.3. Trạm hạ áp phân xưởng được chế tạo sẵn thành tủ: Loại này gồm có: một hay hai máy biến áp hạ áp được đặt trong buồng con bằng kim loại hoặc để hở nếu máy biến áp có dầu. Hệ thống phân phối điện áp cao (6 – 10kV) gồm một hay nhiều tủ con được gia công và lắp đặt sẵn theo một sơ đồ nối nào đó. Hệ thống phân phối điện áp thấp cũng gồm các tủ cấu kiện gia công sẵn. Đường dây nối giữa các máy biến áp và trang bị điện là các thanh trần đặt bên trong các khung bằng kim loại của tủ này.
  39. 5. Vận hành trạm biến áp: Tham khảo sách thầy NXP
  40. 6. Chọn công suất của máy biến áp: ◼ Phương pháp công suất đẳng trị ◼ Phương pháp quá tải 3% ◼ Phương pháp quá tải sự cố
  41. Phương pháp công suất đẳng trị
  42. ◼ Phương pháp quá tải 3% Smax Sdm kqtbt kkqtbt=1 + (1 − dk )*0.3 St Stb  ii kdk == SSmax24 max Trong đó: Kqtbt: hệ số quá tải cho phép theo quy tắc 3% kdk: hệ số điền kín đồ thị phụ tải.
  43. ◼ Phương pháp quá tải sự cố Smax Sdm knqtsc (− 1) Trong đó: Kqtsc: hệ số quá tải sự cố (1,3; 1,4) n: số MBA trong 1 trạm
  44. Tree Trimming: Before Thank you for your attention! Friday, May 21, 2021 51