Bài giảng Công nghệ lên men - Chương 1: Kỹ thuật vô trùng và các phương pháp lên men - Bùi Hồng Quân

pdf 38 trang ngocly 1320
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Công nghệ lên men - Chương 1: Kỹ thuật vô trùng và các phương pháp lên men - Bùi Hồng Quân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_cong_nghe_len_men_chuong_1_ky_thuat_vo_trung_va_ca.pdf

Nội dung text: Bài giảng Công nghệ lên men - Chương 1: Kỹ thuật vô trùng và các phương pháp lên men - Bùi Hồng Quân

  1. KK THUTHU TT VÔVÔ TT RÙRÙ NGNG VV ÀÀ CÁCÁ CC PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHÁPHÁ PP LÊNLÊN MENMEN Ths. B ùi H ng Quân 09.09.25.24.19/09.17.27.26.25 Email: buihongquan@hui.edu.vn Website: www.buihongquan.tk GBD gi gì n m àu xanh cho quê h ươ ng, xây d ng t ươ ng lai t ch t l ư ng cu c s ng
  2. KK THUTHU TT VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG KK thuthu tt vô vô tr tr ùùngng di di tt s s chch c c áácc t t bbààoo v v àà bbààoo t t ccaa vivi sinhsinh vv tt trongtrong môimôi trtr ưưngng banban uu  KhKh trtr ùùngng  TTyy trtr ùùngng  SSáátt trtr ùùngng Ths. B ùi H ng Quân 2
  3. PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP KHKH TRTR ÙÙNGNG  VV tt ll ýý  HóHó aa hh cc  SinhSinh hh cc Ths. B ùi H ng Quân 3
  4. PhPh ươươ ngng pháphá pp vv tt ll ýý  CCơơ  NhiNhi tt  QuangQuang  BBcc xx Ths. B ùi H ng Quân 4
  5. PhPh ươươ ngng pháphá pp hh óóaa hh cc  CCnn  OxideOxide ethylene:ethylene: khkh trtr ùùngng dd ngng cc plasticplastic  PhenolPhenol  FormalineFormaline Ths. B ùi H ng Quân 5
  6. CCơơ ss khoakhoa hh cc  VôVô trtr ùùngng tt ươươ ngng ii  VôVô trtr ùùngng tuytuy tt ii Ths. B ùi H ng Quân 6
  7. VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG TT ƯƠƯƠ NGNG II  VôVô trtr ùùngng tt ươươ ngng ii ll àà vôvô trtr ùùngng nhnh ngng vivi sinhsinh vv tt gâygây nhnh hh ưưngng nghiêmnghiêm trtr ngng  CCơơ ss :: ll nn áátt vv àà ccnhnh trangtrang trongtrong sinhsinh hh cc  SS ddng:ng: trong trong qu qu áá trtr ììnhnh lên lên men men truy truy nn th th ngng vvàà ququ áá trtr ììnhnh thuthu nhnh nn sinhsinh khkh ii vivi sinhsinh vv tt dd ùùngng trongtrong ch ch ăănn nuôi nuôi ho ho cc trong trong qu qu áá trtr ììnhnh ch ch bibi nn titi pp theotheo Ths. B ùi H ng Quân 7
  8. LÊNLÊN MENMEN KHÔNGKHÔNG VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG  cho qu á tr ình lên men di n ra c ó kt qu th ì cn ph i ng ăn c n s ph át tri n c a c ác c ơ th l  Trong vi c s n xu t sinh kh i ( nh ư sinh kh i n m men, sinh kh i vi khu n, t o) th ưng ti n h ành lên men không vô tr ùng  S ph át tri n c a c ác c ơ th l b ngăn c n m nh m bng c ách t o ra nh ng iu ki n nuôi sao cho ch ng sn xu t c ó th sinhtrư ng tr i h ơn. V í d: nh cơch t c hi u hay pH môi tr ưng Ths. B ùi H ng Quân 8
  9. VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG TUYTUY TT II  TiêuTiêu didi tt toto àànn bb vivi sinhsinh vv tt gâygây tt p,p, môimôi trtr ưưngng khôngkhông chch aa mm mm mm ngng vivi sinhsinh vv tt  ÁÁpp d d ng:ng: thu thu nh nh nn s s nn ph ph mm tinh tinh khi khi t,t, c c thth phph nn ll nn ll àà ssnn phph mm bb cc haihai Ths. B ùi H ng Quân 9
  10. LÊNLÊN MENMEN VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG  NhiNhi mm vv thanhthanh trtr ùùngng ll àà tiêutiêu didi tt hh tt vivi sinhsinh vv tt ccóó mmtt trong trong môi môi tr tr ưưngng (do (do c c óó ssnn t t trongtrong thth àànhnh phph nn nhnh ưư nn ưưc,c, nguyênnguyên lili u,u, khôngkhông khkh íí vvàà trêntrên bb mmtt cc áácc thithi tt bb titi pp xx úúcc vv ii môimôi trtr ưưng)ng)  NhNh ngng vivi sinhsinh vv tt nn ààyy còncòn ss ngng ss óótt ss phph áátt tritri nn ccnhnh tranh tranh v v ii ch ch ngng s s nn xu xu t,t, l l ààmm h h ngng qu qu áá trtr ììnhnh lênlên menmen  CCáácc vivi sinhsinh vv tt thth ưưngng cc óó sscc bb nn vv ii nhinhi t,t, mm tt ss ccóó mmtt trongtrong nguyênnguyên lili uu d d ưưii d d ngng b b ààoo t t MuMu nn di di tt ch ch úúngng ph ph ii gia gia nhi nhi tt t t ii 120 120 oCC–– 121121 oCC trongtrong vv ààii chch cc phph úútt Ths. B ùi H ng Quân 10
  11. KHKH TRTR ÙÙNGNG BB NGNG NN II HH PP  Trong lên men t ng m các thi t b sau khi l àm v sinhư c kh tr ùng b ng h ơi n óng t i 120 oC – 130 oC. Sau ó mi cho môi tr ưng l ng v ào c ác n i lên men kh tr ùng môi tr ưng c ùng v i c h th ng khu y v à các on ư ng ng, van ti p c n  Vi c gia nhi t cao c ó th dn n s ph á hy c ác th ành ph n dinh dưng m n c m v i nhi t v à caramen h óa c ác ngu n ư ng c ũng nh ư x y ra c ác ph n ng melanoid gi a ư ng v i amino acid ho c c ác vitamin b ph á hng  Nh ng th ành ph n m n c m v i nhi t c ó khi ph i kh tr ùng riêng, sau ó mi tr n l n ho c kh tr ùng theo ph ươ ng ph áp kh ác nh ư l c qua phin vô tr ùng  Ngo ài c ách kh tr ùng theo ph ươ ng ph áp h ơi n ưc gi án on n ày, ng ưi ta còn d ùng ph ươ ng ph áp kh tr ùng b ng h ơi liên t c b ng cách cho môi tr ưng ch y qua thi t b kh tr ùng chuyên d ng nhi t 140 oC trong v ài ph út Ths. B ùi H ng Quân 11
  12. KHKH TRTR ÙÙNGNG MÔIMÔI TRTR ƯƯNGNG NUÔINUÔI CCYY BB MMTT  Môi tr ưng nuôi c y b mt th ưng l à nh ng h p ch t rn (c ám, b t v à các ch t dinh d ưng)  Trong s n xu t công nghi p môi tr ưng r n ư c kh tr ùng b ng h ơi n óng trong thi t b chuyên d ùng v i áp su t d ư, t nhi t 104 oC – 110 oC  Thanh tr ùng b ng h ơi n óng c ó th quahaigiaio n: – Giai on u nâng nhi t ti 100 oC v à o kh i môi tr ưng liên t c trong 15 – 20 ph út – Giai on sau nâng nhi t ti 110 oC kho ng 60 – 90 ph út v à c sau 15 ph út l i o môi tr ưng 3 – 5 ph út Ths. B ùi H ng Quân 12
  13. KHKH TRTR ÙÙNGNG MÔIMÔI TRTR ƯƯNGNG LL NGNG NUÔINUÔI CC YY CHÌMCHÌM  Kh tr ùng n i lên men v à h th ng ư ng ng ti p x úc vi môi tr ưng b ng h ơi n óng  Cho d ch môi tr ưng ã pha ch vào n i ( lưng d ch bng ¾ th tích n i v à ph i t ính thêm ph n n ưc ng ưng khi cho h ơi tr c ti p v ào môi tr ưng)  Gia nhi t t i nhi t thanh tr ùng  Gi nhi t này trong kho ng th i gian thanh tr ùng cn thi t  Làm ngu i d ch ngay trong n i b ng c ách cho n ưc vào v ho c ng xo n trao i nhi t c ùng v i h th ng khu y l àm vi c Ths. B ùi H ng Quân 13
  14. KHKH TRTR ÙÙNGNG MÔIMÔI TRTR ƯƯNGNG LL NGNG NUÔINUÔI CC YY  trtr áánhnh bi bi nn ii th th àànhnh ph ph nn dinh dinh d d ưưngng ccaa môimôi trtr ưưngng nênnên chch titi nn hh àànhnh nhinhi tt 110110 oCC –– 120120 oCC trongtrong khokho ngng thth ii giangian 11 –– 1,51,5 gigi tt llúúcc tt ưư cc nhinhi tt ttii hh nn  NgoNgo ààii rara cc óó thth titi nn hh àànhnh thanhthanh trtr ùùngng liênliên ttcc nhinhi tt caohơncaohơn (140(140 oCC –– 145145 oC)C) vv àà gigi thth ii gian gian ng ng nn h h ơơnn (5(5 –– 1515 ph ph úút)t) nhinhi tt nnààyy Ths. B ùi H ng Quân 14
  15. KHKH TRTR ÙÙNGNG BB NGNG HH ÓÓAA CHCH TT  i v i nh ng ch t k ém b n nhi t d b phân h y nhi t cao th ì vi c kh tr ùng c ó th bng c ách l c qua phin l c ho c b ng các h óa ch t di t khu n  S dng c ác h óa ch t di t khu n c n ph i cân nh c k v tính gây c cho vi sinh v t nuôi c y, cho ng ưi s dng s n ph m c ũng nh ư v v sinh an to àn lao ng  Mt s hóa ch t ư c d ùng kh tr ùng trong m t s trư ng h p ngo i l nhưethylenoxyl , propiolacton r t th ích h p cho vi c kh tr ùng c ác ch t k ém b n nhi t (enzyme) – Ethylenoxyl h n h p v i không kh í theo t l 3 – 8% s gây n , v ì vy khi d ùng ph i tr n l n v i CO 2 ho c N 2 – Vì vy kh tr ùng b ng h óa ch t ít ư c s dng trong công ngh lên men Ths. B ùi H ng Quân 15
  16. CUNGCUNG CC PP KHKH ÍÍ  KhôngKhông khkh íí ddùùngng cungcung cc pp oxyoxy ơơcc khkh trtr ùùngng bbngng cc ááchch ll cc khkh trtr ùùngng  NguyênNguyên li li uu l l cc th th ưưngng d d ùùngng l l àà bông bông áá,, bông bông thth yy tinhtinh hoho cc bôngbông  HiHi nn naynay trongtrong côngcông nghngh vivi sinhsinh phph bibi nn ll àà ccáácc lolo ii mm ààngng ll cc  LLcc khkh trtr ùùngng cc óó thth ss ddngng llààmm ss chch khôngkhông khkh íí Ths. B ùi H ng Quân 16
  17. CUNGCUNG CC PP KHKH ÍÍ SSCHCH CHOCHO NUÔINUÔI CCYY BB MMTT  CungCung cc pp khkh íí sschch chocho nuôinuôi cc yy bb mmtt ll àà mmtt bb phph nn nhnh ngng mm ááyy iiuu hòahòa vv àà llààmm ss chch khkh íí tt bênbên trêntrên hoho cc bênbên cc nhnh phòngphòng nuôinuôi cc yy  TrongTrong cc áácc xx íí nghinghi pp ss nn xuxu tt quyquy mômô ll nn cc óó thth thithi tt kk ss ddngng khkh íí tutu nn hoho àànn  ViVi cc cung cung c c pp kh kh íí sschch còn còn c c óó bb phph nn iiuu nhinhi tt vv ààii uu mm mm bb oo nhinhi tt vvàà mm ttii ưưuu chocho ququ áá trtr ììnhnh nuôinuôi cc yy trtr áánhnh ll ààmm khôkhô môimôi trtr ưưngng Ths. B ùi H ng Quân 17
  18. CUNGCUNG CC PP KHKH ÍÍ CHOCHO QUQU ÁÁ TRÌNHTRÌNH NUÔINUÔI CC YY CHÌMCHÌM  KhôngKhông kh kh íí =>=> l l cc s s ơơ b b =>=> m m ááyy n n éénn => => l l ààmm ngungu ii khôngkhông khkh íí =>=> tt ááchch dd uu mm =>=> ll cc tt ngng thth =>=> ll cc riêngriêng =>c=>c pp chocho thithi tt bb lênlên menmen  LLcc ss ơơ bb :: haihai ll pp ll ưưii inoxinox tt trtr ưưcc vv ààsauhaisauhai uu hh pp hh ììnhnh trtr (gi(gi aa haihai ll pp ll ưưii xx pp mm nhnh ss ,, ccóó ttmm dd uu nhnh n)n)  PhinPhin l l cc không không kh kh íí ccuu t t oo theo theo h h ììnhnh tr tr ,, bên bên trongtrong xx pp vv tt lili uu ll cc (bông(bông thth yy tinh,tinh, bôngbông mm vvi,i, amiang,amiang, mm ààngng ll cc vivi sinh,sinh, )) Ths. B ùi H ng Quân 18
  19. THANHTHANH TRTR ÙÙNGNG KHÔNGKHÔNG KHKH ÍÍ TRONGTRONG SS NN XUXU TT Không kh í trong phòng: không kh í là vt ch t c ó th len l i v ào t t c các v tr í, c ác khe trong m áy m óc thi t b , => l àm sao thanh tr ùng?  Bi n ph áp: – èn UV: L p r áp nh ư èn hu ỳnh quang  Ưu im: tiêu di t nhanh, không li d u v t  Nh ưc im: không tiêu di t ư c b ào t , s tiêu di t vi sinh v t b cn tr – Formalin: X lýtrư c khi l àm th í nghi m  Ưu im: r , nhanh, h n ch ư c nh ưc im c a vi c s dng èn UV  Nh ưc im: c h i, còn l ưu l i trong không kh í => Hu n ly n gi ng quen dn v i formalin – Màng l c: Th ùng nuôi c y (t cy vô tr ùng)  iu ki n: th c hi n tr ưc khi nuôi c y  Ưu im: ít t n in, y không kh í mt ph í, h út không kh í mt ph ía Ths. B ùi H ng Quân 19
  20. PHÒNGPHÒNG VÔVÔ TRTR ÙÙNGNG  PhòngPhòng vôvô trtr ùùng,ng, phòngphòng cc y,y, tt ccyy vôvô trtr ùùngng  PhòngPhòng vôvô trtr ùùngng thth ii khkh íí vôvô trtr ùùngng tt oo áápp susu tt aoao bênbên trong trong phòng phòng (n (n ggưưii th th cc hi hi n:n: ph ph quaqua phòngphòng riêngriêng tt mm vv àà mmcc ququ nn ááoo chuyênchuyên bibi tt phph toto àànn thân)thân) Ths. B ùi H ng Quân 20
  21. KIKI MM TRATRA MM CC SSCHCH CC AA KHÔNGKHÔNG KHKH ÍÍ  HH thth ngng cungcung cc pp khôngkhông khkh íí:: bb tt bubu cc phph ii quaqua kiki mm tratra vivi sinhsinh vv tt nhnh kk ỳỳ  PhPh ươươ ngng ph ph áápp ki ki mm tra: tra: ki ki mm tra tra vi vi sinh sinh v v tt khôngkhông khkh íí trongtrong phòngphòng thth íí nghinghi mm Ths. B ùi H ng Quân 21
  22. CCÁÁCC PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP LÊNLÊN MENMEN Trong qu á tr ình thu nh n c ác s n ph m sinh h c n ói chung và các ch ph m di t sâu h i n ói riêng, t ùy t ng i tưng vi sinh v t m àngư i ta áp d ng c ác ph ươ ng ph áp lên men kh ác nhau  Các ph ươ ng ph áp lên men g m: – Nuôi không liên t c  Nuôi c y ch ìm  Nuôi c y b mt  Nuôi c y x p – Nuôi c y liên t c Ths. B ùi H ng Quân 22
  23. NUÔINUÔI KHÔNGKHÔNG LIÊNLIÊN TT CC  Ph ươ ng ph áp nuôi không liên t c (batch culture) hay còn g i l à nuôi gi án on  Vi sinh v t sinh tr ưng n khi m t th ành ph n ch yu c a môi tr ưng dinh d ưng b gi i h n  Culture (gi ng) chuy n t pha l ũy th a sang pha cân b ng  Sinh tr ưng g n li n v i s thay i k éo d ài c a iu ki n nuôi, s gi m ch t dinh d ưng v à stăngkh i l ưng t bào  Trong qu á tr ình ó tr ng th ái sinh lý c a t bào c ũng thay i  Vi c t o th ành s n ph m mong mu n liên quan v i m t tr ng th ái sinh lý nh t nh trong pha sinh tr ưng  Không th duy tr ìư c tr ng th ái n ày trong m t th i gian d ài  Ph ươ ng ph áp nuôi gi án on th ưng ư c s dng cho s lên men vô tr ùng  D dàng v mt k thu t Ths. B ùi H ng Quân 23
  24. NUÔINUÔI KHÔNGKHÔNG LIÊNLIÊN TT CC –– NUÔINUÔI CHÌMCHÌM  Dùng cho c vi sinh v t k kh í và hi u kh í  i v i nuôi vi sinh v t k kh í trong qu á tr ình nuôi không c n sc kh í, ch th nh tho ng khu y tr n  Vi sinh v t hi u kh í th ì ph i s c kh í liên t c  Là phương ph áp hi n i ã ư c d ùng trong kh ang n a cu i th k XX  Kt qu ln i v i công ngh vi sinh  Nuôi ch ìm hay nuôi c y b mt sâu d ùng trong môi tr ưng dch th  Ch ng vi sinh v t c y v ào môi tr ưng ư c phân t án kh p mi im v à chung quanh b mt t bào ư c ti p x úc v i dch dinh d ưng  c im n ày òi h i trong su t qu á tr ình nuôi c y ph i khu y v à cung c p oxy b ng c ách s c kh í liên t c Ths. B ùi H ng Quân 24
  25. PhPh ươươ ngng phph áápp nuôinuôi cc yy chch ììmm ưư cc dd ùùngng phph bibi nn trongtrong côngcông nghngh vivi sinhsinh  MenMen bb áánhnh mm ìì  ProteinProtein ơơ nn bb ààoo  CCáácc chch phph mm vivi sinhsinh ll ààmm phânphân bb óónn  ThuThu cc trtr sâusâu  CCáácc enzymeenzyme  CCáácc acidacid aminamin  Vitamin,Vitamin, cc áácc chch tt khkh áángng sinh,sinh, cc áácc chch tt kk ííchch thth ííchch sinhsinh hh c,c, Ths. B ùi H ng Quân 25
  26. ƯƯUU IIMM  TTnn íítt mm tt bb ngng xâyxây dd ngng vv àà llpp tt dâydây chuychuy nn  ChiChi phph ííii nn nn ăăngng ,, nhânnhân ll c,c, cc áácc khkh anan phph chocho mmtt ơơ nn vv ssnn phph mm thth pp  DD tt chch cc ưư cc xx íí nghinghi pp cc óó ssnn ll ưưngng ll nn  CCáácc thithi tt bb lênlên menmen chch ììmm dd cơkhcơkh íí hhóóa,a, tt ngng hhóóaa Ths. B ùi H ng Quân 26
  27. NHNH ƯƯ CC IIMM  òiòi hh ii trangtrang bb kk thuthu tt cao,cao, dd bb nhinhi mm trtr ùùngng toto àànn bb  NhNh ngng thi thi tt b b lênlên men men ch ch ììmm c c nn ph ph ii ch ch ttoo cc bibi t,t, chch uu áápp ll cc cao,cao, òihòih ii kk íínn vv àà vôvô trtr ùùngng tuytuy tt ii  TrongTrong lênlên menmen chch ììmm phph ii khukhu y,y, ss cc khkh íí liênliên tt cc ((ii vv ii vivi sinhsinh vv tt hihi uu khkh íí)) vv ìì vivi sinhsinh vv tt chch ss ddngng ưư cc oxyoxy hòahòa tantan trongtrong môimôi trtr ưưng.ng.  KhKh íí ư ư cc n n éénn qua qua m m tt h h thth ngng l l cc s s chch t t pp trtr ùùng,ng, hh thth ngng nn ààyy tt ươươ ngng ii phph cc tt pp vv àà dd gâygây nhinhi mm chocho môimôi trtr ưưngng nuôinuôi cc y.y. Ths. B ùi H ng Quân 27
  28. NUÔINUÔI KHÔNGKHÔNG LIÊNLIÊN TT CC –– NUÔINUÔI CCYY BB MMTT  Các t bào vi sinh v t t n t i b mt môi tr ưng. C ác t bào h ưng v kho ng không kh íư c cung c p y oxy . các v áng n m, ch t dinh d ưng c a môi tr ưng ch ư c h p thu nh các t bào ch ìm v à ư c chuy n v ào s i n m kh í sinh. S to v áng trong ph ươ ng ph áp nuôi b mt d n t i m t tr ng th ái sinh lý c ó ý ngh ĩa quan tr ng (i v i vi c s n xu t c ác ch t trao i, v í d sn xu t acid citric hay c ác enzyme). C gng t n tr ng th ái sinh lý t ươ ng ng v i môi tr ưng nuôi c y ch ìm  Ưu im: – ơ n gi n, ít t n chi ph í  Nh ưc im: – Không ph át tri n m t Ths.c ách B ùi tr H ngn Quân v n nh ư nuôi c y ch ìm 28
  29. NUÔINUÔI KHÔNGKHÔNG LIÊNLIÊN TT CC –– NUÔINUÔI CCYY XX PP  Nuôi h si n m trên c ác c ơ ch t r n: l úa m ì, c ám ho c l úa nưc trong c ác th ùng quay ch m  Ph ươ ng ph áp n ày ư c d ùng sn xu t m t s enzyme  Ph ươ ng ph áp n ày th ưng th ích h p cho m t s nm m c v à x khu n  Vi c nuôi th ưng ư c ti n h ành trên c ác khay ph ng x p ch ng lên nhau v à trong c ác bu ng ch a vô tr ùng óng kín. Gi ng ư c c y v ào b ng c ách th i b ào t vào bên trong bu ng ch a  Gi ng vi sinh v t hi u kh í sau khi c y s ph át tri n trên b mt v à dn d n lan xu ng ph ía d ưi theo c ác k h gi a c ác cu t th ành ph n môi tr ưng Ths. B ùi H ng Quân 29
  30. NUÔINUÔI KHÔNGKHÔNG LIÊNLIÊN TT CC –– NUÔINUÔI CCYY XX PP  MMtt s s vivi khu khu nn c c ũũngng c c óó thth ssnn xu xu tt theo theo ph ph ươươ ngng phph áápp nn ààyy  mm cc aa môimôi trtr ưưngng khokho ngng 5555 –– 60%60%  KhiKhi vivi sinhsinh vv tt phph áátt tritri nn ss thth ii COCO 2 gâygây hihi nn tt ưưngng ttaa nhi nhi tt l l ààmm n n óóngng v v àà khô khô môi môi trư trư ngng => => c c nn ph ph ii thôngthông gigi óó,, phunphun mm ùù hoho cc ll ààmm mm trtr cc titi pp gigi chocho mm tt ươươ ngng ii cc aa khôngkhông khkh íí khokho ngng 9090 %%  NhNh ưưcc iim:m: –– TTnn nhinhi uu didi nn tt ííchch mm tt bb ng,ng, khkh óócơkhcơkh íí hhóóaa vv àà tt ngng hh óóaa –– ChiChi phph íínhâncôngnhâncông ,, iinn nn ưưc,c, chocho mm tt ơơ nn vv ssnn phph mm Ths. B ùi H ng Quân 30
  31. NUÔINUÔI CC YY LIÊNLIÊN TT CC  MôiMôi trtr ưưngng m m ii cho cho v v ààoo úúngng b b ngng l l ưưngng môi môi trtr ưưngng cc ũũ(s(s nn phph m)m) rr úútt rara  QuyQuy trtr ììnhnh ưư cc ss nn xuxu tt liênliên tt cc  DuyDuy trtr ìì trtr ngng thth ááii nn nh:nh: – Môi tr ưng cung c p v ào b n theo t c th ích h p – S hình th ành sinh kh i m i cân b ng v i s mt sinh kh i t bn – Tr ng th ái cân b ng ư c thi t l p Ths. B ùi H ng Quân 31
  32. PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP ƠƠ NN CC PP  NuôiNuôi vivi sinhsinh vv tt trongtrong mmtt nnii lênlên menmen  MôiMôi trtr ưưngng dinhdinh dd ưưngng ưư cc bb sungsung cc ũũngng nhnh ưư môimôi trtr ưưngng ãã lênlên menmen rr úútt rara khkh ii nn ii lênlên menmen mmtt cc ááchch liênliên tt cc vv ii cc ùùngng mm tt tt cc  PhPh ươươ ngng phph áápp ơơ nn gigi n,n, dd ngng dd ngng  SSnn xu xu tt thuthu sinh sinh kh kh ii n n mm men men ho ho cc s s nn phph mm ll àà ccáácc chch tt chuychuy nn hh óóaa gg nn trtr cc titi pp vv ii ss phph áátt tritri nn cc aa tt bbààoo Ths. B ùi H ng Quân 32
  33. PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP NHINHI UU CC PP  Vi sinh v t ư c nuôi h th ng n i lên men t l àm nhi u c p  Ni th nh t ư c d ùng cho vi sinh v t ph át tri n t t nh t  Các n i sau các t bào ti t ra ch t chuy n h óa  Môi tr ưng dinh d ưng m i ư c b sung v ào n i th nh t v à t ó ln l ưt ch ày v ào n i ti p theo  Ni lên men th ưng xuyên ư c cung c p thêm dung dch dinh d ưng m i  Cũng v i t c nhưv y, môi tr ưng ã b s dng m t ph n v à các t bào ã ư c r út i Ths. B ùi H ng Quân 33
  34. PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP NHINHI UU CC PP  Vi c khu y v à thông kh í nh m tr n u ch t ch a trong ni lên men(h th ng ng nh t)=> C ác t bào trong ni lên men luôn luôn sinh tr ưngtheo h àm s mũ và luôn luôn t n t i trong c ùng nh ng iu ki n sinh lý  Tuy nhiên, c ác t bào ang phân chia v à các t bào không phân chia c ùng t n t i v ì không c ó s sinh s n ng b  Các t bào ch ho t ng trong m t th i gian nh t nh nên sau m t th i gian n ào ó cn ph i thay th ho c b sung gi ng  Th c ch t th ì h th ng n ày l à s kéo` d ài pha cân b ng ca s nuôi gi án on nh vi c ư a c ơ ch t v ào m t cách liên t c Ths. B ùi H ng Quân 34
  35. ƯƯUU IIMM CC AA PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP NUÔINUÔI CC YY LIÊNLIÊN TT CC  GiGi mm b b tt th th ii gian gian l l ààmm v v sinhsinh thi thi tt b b ,, kh kh khukhu nn vv àà llààmm ngungu ii  GiGi mm bb tt thth ttííchch cc aa tòantòan bb thithi tt bb  LaoLao ngng dd ddààngng vv àà ccóó khkh năngtnăngt ngng hh óóaa ccáácc thaothao tt áácc  TTăăngng hihi uu susu tt cc aa tòantòan bb ququ áá trtr ììngng côngcông nghngh nhnh chch nn ll cc tt tt nhnh tt cc áácc iiuu kiki nn thaothao tt áácc Ths. B ùi H ng Quân 35
  36. NHNH ƯƯ CC IIMM CC AA PHPH ƯƠƯƠ NGNG PHPH ÁÁPP NUÔINUÔI CC YY LIÊNLIÊN TT CC  òiòi hh ii cc áánn bb vvàà côngcông nhânnhân thth àànhnh thth oo chuyênchuyên môn.môn. Khi Khi ho ho tt ng,ng, c c ùùngng m m tt l l úúcc ph ph ii c c óó ccáácc dd ngng nn ăăngng ll ưưngng cc nn thithi t,t, gigi áá thth àànhnh caocao ii vvii tt ngng hh óóaa vv àà ddngng cc olưolư ngng hihi nn ii  TrongTrong ququ áá trtr ììnhnh nuôinuôi cc yy tt bbààoo vivi sinhsinh vv tt cc óó thth ccóó nhnh ngng tt bi bi nn b b tt ng ng xxyy ra ra l l ààmm h h ngng c c ququ áá trtr ììnhnh  PhPh ii vôvô khukhu nn tuytuy tt ii trongtrong toto àànn bb thth ii giangian thaothao tt áác.c. VV ìì trongtrong ququ áá trtr ììnhnh nuôinuôi liênliên tt cc ãã tt oo rara c c áácc iiuu ki ki nn t t ii ưưuu cho cho ch ch ngng nuôi nuôi c c yy th th ìì ccũũngng tt ii ưưuu ii vv ii nhinhi uu lolo ii tt pp khukhu nn Ths. B ùi H ng Quân 36
  37. FEDFED –– BATCHBATCH  LLàà kiki uu nuôinuôi cc yy khôngkhông liênliên tt cc (nuôi(nuôi ccyy theotheo mm batchbatch ))  MôiMôi trtr ưưngng ưư cc bb sungsung liênliên tt cc mm àà khôngkhông lolo ii bb ddchch nuôinuôi cc yy  TheoTheo th th ii gian gian th th ttííchch d d chch nuôi nuôi c c yy ttăăngng Ths. B ùi H ng Quân 37
  38. CCÁÁCC DD NGNG FEDFED –– BATCHBATCH  S dng môi tr ưng thêm v ào t ươ ng t môitrư ng ban u ( MT batch) => tăng th tích  S dng c ơ ch t gi i h n thêm v ào c ó nng tươngt MT batch => tăngth tích  Cô c dung d ch c ơ ch t gi i h n = > tăng th tích v a ph i  Dung d ch c ơ ch t gi i h n r t c = > tăng th tích nh  H th ng lên men fed – batch s duy tr ì nng cơch t gi i h n mc sinh lý  Tr ánh nh h ưng c ch do n ng cơch t cao Ths. B ùi H ng Quân 38