Module bồi dưỡng thường xuyên Trung học Cơ sở - Module THCS 39: Phối hợp giữa nhà trường với gia đình và cộng đồng trong công tác giáo dục học sinh Trung học Cơ sở - Lê Thanh Sử
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Module bồi dưỡng thường xuyên Trung học Cơ sở - Module THCS 39: Phối hợp giữa nhà trường với gia đình và cộng đồng trong công tác giáo dục học sinh Trung học Cơ sở - Lê Thanh Sử", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- module_boi_duong_thuong_xuyen_trung_hoc_co_so_module_thcs_39.pdf
Nội dung text: Module bồi dưỡng thường xuyên Trung học Cơ sở - Module THCS 39: Phối hợp giữa nhà trường với gia đình và cộng đồng trong công tác giáo dục học sinh Trung học Cơ sở - Lê Thanh Sử
- LÊ THANH SỬ MODULE THCS 39 Phèi hîp gi÷a nhµ tr−êng víi gia ®×nh vµ céng ®ång trong c«ng t¸c gi¸o dôc häc sinh trung häc c¬ së | 7
- A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN Ph i h p v i các l c l ng giáo d c ngoài nhà tr ng, c bi t v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh nh m khép kín, m b o tính th ng nh t, liên t c và toàn v n c a quá trình giáo d c là m t vi c làm c n thi t m b o hi u qu giáo d c. Sinh th i, Ch t ch H Chí Minh luôn c n d n: “Giáo d c trong nhà tr ng ch là m t ph n, còn c n ph i có s giáo d c ngoài xã h i và trong gia ình, giúp vi c giáo d c nhà tr ng t t h n. Giáo d c nhà tr ng dù t t n m y, nh ng thi u giáo d c trong gia ình và ngoài xã h i thì k t qu c ng không hoàn toàn ” (Bài nói chuy n c a Bác H v i cán b ng trong ngành Giáo d c, tháng 6/1957). Hi n nay, công cu c i m i và phát tri n t n c ã t c nh ng k t qu áng ph n kh i, làm thay i b m t xã h i. Song m t trái c a n n kinh t th tr ng c ng làm cho môi tr ng xã h i n y sinh nh ng quan h ph c t p, nh h ng không nh n nh n th c giá tr , t t ng, tình c m và hành vi c a th h tr , trong ó có th h h c sinh ang ng i trên gh nhà tr ng THCS. B i v y, nhà tr ng càng c n quan tâm và làm t t nhi m v ph i h p giáo d c v i gia ình, chính quy n, oàn th xã h i, các c quan ch c n ng, các t ch c kinh t và cá nhân, a ph ng nh m th ng nh t tác ng giáo d c c a toàn xã h i n h c sinh. Module này s giúp ng i h c hi u rõ ý ngh a, vai trò và m c tiêu c a vi c ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng. Hi u rõ các n i dung, bi n pháp ph i h p và bi t cách l p k ho ch và th c hi n k ho ch ph i h p giáo d c có hi u qu . Module này c ng yêu c u ng i h c bi t khai thác các tài li u liên quan; bi t t ng k t kinh nghi m và h c t p các kinh nghi m tiên ti n trong th c ti n giáo d c v s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. Sau khi h c xong tài li u này, ng i h c c n t c các ki n th c và k n ng c n thi t th c hi n có hi u qu vi c ph i h p v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. 8 |
- B. MỤC TIÊU H c xong module này, b n c n t c các m c tiêu sau: 1. VỀ KIẾN THỨC — Xác nh rõ v trí, vai trò c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. — Trình bày c m c tiêu, ý ngh a và t m quan tr ng c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. — Li t kê c các n i dung ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. — Nêu lên c m t s bi n pháp t ng c ng s ph i h p v i ph huynh, c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. 2. VỀ KĨ NĂNG — Có k n ng l p k ho ch ph i h p gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS. — Nâng cao các k n ng th c hi n k ho ch ph i h p v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS. 3. VỀ THÁI ĐỘ — Có thái tích c c trong vi c ph i h p gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. — Có ni m tin và th c s c u th khi th c hi n các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 9
- C. NỘI DUNG NỘI DUNG 1 VAI TRÒ VÀ MỤC TIÊU CỦA VIỆC PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ th c hi n n i dung này, tr c h t b n ph i hi u và n m ch c v trí, vai trò c a nhà tr ng, c a gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí, vai trò của nhà trường, gia đình và cộng đồng trong công tác giáo dục học sinh B n hãy suy ngh t nh ng tr i nghi m c a b n thân và nh ng ki n th c ã tích lu c gi i quy t m t s câu h i d i ây: Câu 1: Hãy nêu v trí, vai trò c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh. Câu 2: Hãy nêu v trí, vai trò c a gia ình trong công tác giáo d c h c sinh. Câu 3: Hãy nêu v trí, vai trò c a c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. Hãy ghi l i k t qu suy ngh c a b n v áp án cho các câu h i trên. B n có th xem thêm các thông tin trích d n d i ây hoàn thi n các câu tr l i c a b n. * Trích d n i u l tr ng trung h c c s , tr ng trung h c ph thông và tr ng ph thông có nhi u c p h c (Ban hành kèm theo Thông t s : 12/2011/TT—BGD T ngày 28/3/2011 c a B tr ng B Giáo d c và ào t o). i u 2. V trí c a tr ng trung h c trong h th ng giáo d c qu c dân Tr ng trung h c là c s giáo d c ph thông c a h th ng giáo d c qu c dân. Tr ng có t cách pháp nhân, có tài kho n và con d u riêng. i u 3. Nhi m v và quy n h n c a tr ng trung h c Tr ng trung h c có nh ng nhi m v và quy n h n sau ây: 10 |
- 1. T ch c gi ng d y, h c t p và các ho t ng giáo d c khác theo m c tiêu, ch ng trình giáo d c ph thông dành cho c p THCS và c p THPT do B tr ng B Giáo d c và ào t o ban hành. Công khai m c tiêu, n i dung các ho t ng giáo d c, ngu n l c và tài chính, k t qu ánh giá ch t l ng giáo d c. 2. Qu n lí giáo viên, cán b , nhân viên theo quy nh c a pháp lu t. 3. Tuy n sinh và ti p nh n h c sinh; v n ng h c sinh n tr ng; qu n lí h c sinh theo quy nh c a B Giáo d c và ào t o. 4. Th c hi n k ho ch ph c p giáo d c trong ph m vi c phân công. 5. Huy ng, qu n lí, s d ng các ngu n l c cho ho t ng giáo d c. Ph i h p v i gia ình h c sinh, t ch c và cá nhân trong ho t ng giáo d c. 6. Qu n lí, s d ng và b o qu n c s v t ch t, trang thi t b theo quy nh c a Nhà n c. 7. T ch c cho giáo viên, nhân viên, h c sinh tham gia ho t ng xã h i. 8. Th c hi n các ho t ng v ki m nh ch t l ng giáo d c. 9. Th c hi n các nhi m v , quy n h n khác theo quy nh c a pháp lu t. * Vai trò c a gia ình trong vi c giáo d c o c Gia ình là xã h i thu nh , gia ình là t bào c a xã h i. Nói nh th th y c vai trò c a gia ình trong xã h i ngày nay, c bi t là trong v n giáo d c con cái. Truy n th ng o c c a gia ình có nh h ng sâu s c và tr c ti p n con cái. Ngay t khi l t lòng, tr ã c ch m sóc, nuôi d y cùng v i nh ng ng i thân yêu trong gia ình. S th i gian tr s ng gia ình c ng nhi u h n tr ng, do v y, m i quan h v i ông bà, cha m , anh ch em có nh h ng tr c ti p n tình c m c a tr . c bi t v i tu i v thành niên, các em d n hình thành thái nh n xét, ánh giá v s quan tâm, m i t ng quan gi a các thành viên trong gia ình Chính i u này s xây d ng nên tình c m c a các em v i nh ng thành viên trong gia ình. Khi tr c s ng trong m t gia ình n n n p, có nh ng giá tr o c c a xã h i c ông bà, cha m và anh ch em l a ch n, i u này s tác ng tr c ti p, th ng xuyên, lâu dài và m nh m n các em. Do v y TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 11
- các em d dàng ti p nh n và th c hi n m t cách t nguy n. Tr v thành niên là nh ng ng i ang phát tri n r t m nh m v óc phê phán và nh n xét, do v y, d i s nh h ng c a gia ình, k t h p v i truy n th ng o c c a gia ình, s tác ng r t tích c c t i i s ng và các hành vi o c c a các em. Còn khi gia ình không hòa thu n, ông bà, cha m không s ng úng v i vai trò c a mình, cha m không quan tâm n con cái, ch bi t làm giàu, coi vi c giáo d c là c a nhà tr ng, không bi t con cái c n gì, suy ngh gì, ai c ng s ng ích k thì s có nh ng nh h ng tiêu c c n i s ng o c c a tr . Gia ình r t quan tr ng trong vi c hình thành n n n p o c, l i s ng cho con cái. S quan tâm ch m sóc, d y d , ân c n ch b o c a cha m tác ng r t nhi u n con tr . Ví d nh tr c khi con cái i h c, cha m u d y d , d n dò k l ng con em luôn n m c ch nh t , u tóc g n gàng, vào l p h c không c nói chuy n, c i gi n thì nh t nh các em s tr thành nh ng con ngoan, trò gi i, có ý th c t ch c k lu t t t. Nh n th c c v n này m i th y t m quan tr ng, s nh h ng c a gia ình v i vi c hình thành nên o c l i s ng cho các em. T thu th u, bài h c u i dành cho con tr chính là vi c chào h i ông bà, cha m , anh ch , bà con cô bác khi ti p xúc g p g . Khi có khách n nhà, cha m th ng nh c nh con cái “Vòng tay chào ông/bà/ bác/chú i con”. S coi tr ng giáo d c l phép cho con cái ã d n hình thành nên nhân cách t t n i các em. các vùng quê, h u h t các em u c thu nh n bài h c này. Ra ng, i h c v , g p ng i l n là vòng tay chào h i. Tuy nhiên ngày nay, nhi u gia ình, c bi t là các gia ình thành ph l i không coi tr ng chuy n này và cho ó là bài h c không c n thi t. Vô hình trung, cha m ã d y con cái l i s ng không coi tr ng l phép, thi u s tôn tr ng ng i l n và không quan tâm n nh ng ng i xung quanh “D y con t thu còn th ” — ó là i u mà các b c cha m luôn ph i tâm ni m. Nhi u b c ph huynh không ý th c c v n này, c con cái s ng t do. n khi nh n th y con h , con khó b o, không vâng l i, có mu n u n n n, mu n giáo d c thì c ng ã mu n vì “nh không m, l n gãy cành”. V y nên, ngay khi còn u n n n c, các b c cha m nên 12 |
- d y con nh ng bài h c tuy s ng nh ng l i t i quan tr ng nh chào h i, i th a v g i, n nói v n minh l ch s , không nói d i, không nói t c ch i th V i l a tu i v thành niên — tu i g n b n xa m — n u cha m c con cái t do, không giáo d c, c con cái i âu thì i, ch i v i ai c ng không c n quan tâm thì th t d x y ra nh ng r i ro, nh ng h u qu áng ti c. Qua m t vài phân tích trên ây có th nh n th y, vai trò c a gia ình là r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Truy n th ng v n hóa, o c gia ình nh h ng r t l n n s phát tri n nhân cách c a các em. Khi gia ình coi tr ng vi c d y d o c cho con cái, b t u b ng nh ng bài h c r t n s nh chào h i, th a g i s giúp tr ý th c c m i l i nói c ng nh t ng hành vi c ch c a mình. Tr v thành niên là ng i d b tác ng, nh h ng b i nh ng l i nh n xét, ánh giá, nh ng l i s ng, trào l u s ng bên ngoài, do v y, giáo d c cho các em có m t l i s ng o c v ng vàng là c n thi t các em có th ng v ng và tr ng thành, tr thành m t ng i con ngoan hi n, giúp ích cho b n thân, gia ình và xã h i. Ngu n: www.tamly hoc .net/diendan/showthread.php?tid=2161 * C ng ng là m t t dùng ch m t nhóm ng i có cùng s thích ho c cùng c trú trong m t vùng lãnh th nh t nh. Trong c ng ng th ng có nh ng quy t c chung c m i ng i th ng nh t th c hi n. Ví d c ng ng dân c thôn ch ng h n, y là nh ng ng i cùng chung s ng trong thôn, h s ng và th c hi n các hành vi m t cách th ng nh t theo Lu t pháp và nh ng quy c, h ng c ã c a s dân làng ó ch p nh n và th c hi n hàng ngày. Ho c c ng ng t dân ph , ph ng, c th h n là n i c a h c sinh và gia ình h c sinh có chính quy n, oàn th và m i ng i s ng và ch p hành các quy nh, ch tài c a a ph ng, pháp lu t c a Nhà n c. Tóm l i, c ng ng n i h c sinh ang s ng, h c t p, lao ng, vui ch i. C ng ng là thôn, xóm, làng, xã ho c ph ph ng là môi tr ng g n g i, quen thu c i v i các em Kho ng không gian y p nh ng m i quan h , ho t ng và giao l u c a con ng i nh t là i v i th h tr , h c sinh. Con ng i phát tri n tr c h t là nh có gia ình và c ng ng, vì th TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 13
- d u n c a c ng ng ã khi n cho m i con ng i có cái riêng, cái c thù c a mình. Cái riêng, cái c thù c a m i cá nhân th c ch t là bi u hi n c th hoá cái chung trong m i ng i. Khi nhìn nh n v con ng i, ng i ta không th không chú ý n c i m v “vùng, mi n, dân t c” mà con ng i ó xu t thân. C ng ng n i c a h c sinh gi v trí và vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n nhân cách c a th h tr . (T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng HSP và C SP, Hà N i, 1995) THÔNG TIN PHẢN HỒI * i u l Tr ng trung h c c s , tr ng trung h c ph thông và tr ng ph thông có nhi u c p h c ã xác nh v trí vai trò c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh, trong ó ã ch rõ v trí c a nhà tr ng: Tr ng trung h c là c s giáo d c ph thông c a h th ng giáo d c qu c dân. Tr ng có t cách pháp nhân, có tài kho n và con d u riêng. Vai trò c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh c ng ã c xác nh là: T ch c gi ng d y, h c t p và các ho t ng giáo d c khác theo m c tiêu, ch ng trình giáo d c ph thông dành cho c p THCS và c p THPT do B tr ng B Giáo d c và ào t o ban hành. Công khai m c tiêu, n i dung các ho t ng giáo d c, ngu n l c và tài chính, k t qu ánh giá ch t l ng giáo d c. * V v trí, vai trò c a gia ình trong công tác giáo d c h c sinh, tài li u trích d n c ng ã ch ra khá c th . Trong ó nh n m nh v trí c a gia ình: Gia ình là xã h i thu nh , gia ình là t bào c a xã h i. Vai trò c bi t c a gia ình là nuôi d ng, ch m sóc và giáo d c con cái theo truy n th ng, n n n p c a gia ình; theo nh h ng và áp ng yêu c u c a xã h i. Tr v thành niên là nh ng ng i ang phát tri n r t m nh m v óc phê phán và nh n xét, do v y, d i s nh h ng c a gia ình, k t h p v i truy n th ng o c c a gia ình, s tác ng r t tích c c t i i s ng và các hành vi o c c a các em. Gia ình r t quan tr ng trong vi c hình thành n n n p o c, l i s ng cho con cái. Vì v y vai trò c a gia ình là r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Truy n th ng v n hóa, o c gia ình nh h ng r t l n n s phát tri n nhân cách 14 |
- c a các em. Khi gia ình coi tr ng vi c d y d o c cho con cái, b t u b ng nh ng bài h c r t n s nh chào h i, th a g i s giúp tr ý th c c m i l i nói c ng nh t ng hành vi c ch c a mình. Tr v thành niên là ng i d b tác ng, nh h ng b i nh ng l i nh n xét, ánh giá, nh ng l i s ng, trào l u s ng bên ngoài, do v y, giáo d c cho các em có m t l i s ng o c v ng vàng là c n thi t các em có th ng v ng và tr ng thành, tr thành m t ng i con ngoan hi n, giúp ích cho b n thân, gia ình và xã h i. * V trí c a c ng ng là n i h c sinh ang s ng, h c t p, lao ng, vui ch i: thôn, xóm, làng, xã, ph ph ng, t dân ph , c m dân c là môi tr ng g n g i, quen thu c i v i các em ó là kho ng không gian y p nh ng m i liên h và quan h , ho t ng và giao l u c a con ng i nh t là i v i th h tr thanh thi u niên h c sinh. Con ng i phát tri n tr c h t là nh có giáo d c gia ình và c ng ng. Vì th d u n c a c ng ng ã khi n cho m i con ng i có cái riêng, cái c thù c a mình. Cái riêng, cái c thù c a m i cá nhân th c ch t là bi u hi n c th hoá cái chung trong m i ng i. C ng ng n i c a h c sinh gi v trí và vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n nhân cách c a th h tr . Hoạt động 2: Mục tiêu, ý nghĩa của việc phối hợp với gia đình, cộng đồng trong hoạt động giáo dục của nhà trường THCS B n ã hi u rõ v trí, vai trò c a nhà tr ng, c a gia ình, c a c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. Nh ng vi c quan tr ng và c n thi t là b n ph i hi u và n m c m c tiêu, ý ngh a c a vi c ph i h p giáo d c h c sinh c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. Ngh a là b n ph i i tìm l i gi i áp cho các câu h i sau ây: Câu 4: M c tiêu c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS là gì? Câu 5: B n hãy trình bày ý ngh a c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. B n hãy trao i v i m t b n ng nghi p và nghiên c u các tài li u liên quan, cùng suy ng m a ra các câu tr l i y và th c t nh t. Nh ng g i ý nh h ng d i ây s giúp b n tìm c câu tr l i cho câu h i 4 — 5: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 15
- — B n hi u t ph i h p ây là gì? — T i sao c n ph i h p? Không ph i h p thì có nh h ng gì n công tác giáo d c c a nhà tr ng không? — Ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình h c sinh và c ng ng làm gì? — S ph i h p giáo d c ó mang l i l i ích gì cho nhà tr ng, gia ình và c ng ng? — S ph i h p ó có l i ích gì cho xã h i, cho công tác giáo d c nói chung? B n hãy suy ng m, trao i v i ng nghi p và ghi l i các câu tr l i. Sau ó b n hãy s p x p l i và phát bi u v m c tiêu, ý ngh a c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. THÔNG TIN PHẢN HỒI * Tr c h t, chúng ta c n hi u m c tiêu giáo d c là m t h th ng các chu n m c c a m t m u hình nhân cách c n hình thành m t i t ng ng i c giáo d c nh t nh. ó là m t h th ng c th các yêu c u xã h i trong m i th i i, trong t ng giai o n xác nh i v i nhân cách m t lo i i t ng giáo d c. Do ó m c tiêu c a s ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng nh m: Nâng cao hi u qu giáo d c, góp ph n hình thành và phát tri n o c, nhân cách h c sinh, th c hi n m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng, áp ng yêu c u và òi h i c a xã h i. * Ý ngh a c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. — Th ng nh t v m c tiêu, n i dung, ph ng pháp giáo d c c th gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng t o s ng b trong giáo d c h c sinh. — ng viên và t o i u ki n, t o c h i cho h c sinh h c t p và rèn luy n t t. — Nâng cao vai trò ch o c a nhà tr ng trong công tác ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng, ng th i c ng c ni m tin cho ph huynh h c sinh v i nhà tr ng và c ng ng trong công tác giáo d c con em h . 16 |
- — Giúp các b c cha m và cán b c ng ng có nh n th c úng n v trách nhi m ph i h p v i nhà tr ng th ng nh t giáo d c h c sinh a bàn và gia ình CÂU HỎI TỰ ĐÁNH GIÁ 1) Theo b n, giáo d c gia ình có quan tr ng không? Vì sao? 2) B n hi u c ng ng là gì? Hãy cho ví d . 3) Hãy trình bày ng n g n v vai trò c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. 4) S ph i h p gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c h c sinh THCS có c n thi t không? Vì sao? NỘI DUNG 2 NỘI DUNG PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ N i dung này s giúp b n hi u và n m c các n i dung ph i h p gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c h c sinh. C th , b n c n hi u rõ các n i dung ph i h p v i gia ình, các n i dung ph i h p v i c ng ng. c bi t, b n ph i n m c các ch th c a s ph i h p có s phân công trách nhi m t t i hi u qu mong mu n c a s ph i h p giáo d c h c sinh. th c hi n ho t ng này, b n c n tra c u thêm tài li u, t ng k t kinh nghi m và tr i nghi m c a b n thân b n gi i quy t các bài t p t ra d i ây. Câu 6: B n hãy k ra các ch th trong s ph i h p giáo d c h c sinh c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. Câu 7: B n hãy nêu các n i dung ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. Câu 8: B n hãy trình bày m i quan h ph i h p giáo d c h c sinh gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. B n hãy cùng trao i trong nhóm h c t p c a mình và ghi l i k t qu vào s h c t p c a b n. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 17
- Nh ng g i ý có tính nh h ng d i ây s giúp b n có cách tr l i h p lí cho các câu h i 6, 7, 8 trên. — Theo b n, trong nhà tr ng, ai là ng i tr c ti p, th ng xuyên ph i h p v i gia ình giáo d c h c sinh: Giáo viên b môn, giáo viên ch nhi m hay lãnh o nhà tr ng? — Ai là ng i có th và th ng xuyên làm vi c v i c ng ng t i n i c a h c sinh ph i h p giáo d c: Giáo viên b môn, giáo viên ch nhi m hay lãnh o nhà tr ng? — B n là giáo viên ch nhi m, b n có ph i h p v i gia ình h c sinh và c ng ng giáo d c h c sinh không? Vì sao? — Trong gia ình h c sinh b n th ng làm vi c tr c ti p v i ai? (Cha m , ông bà, anh ch , b t c ai trong gia ình?) — N u làm vi c v i c ng ng n i c a h c sinh, b n th ng làm vi c v i ai? (t tr ng dân ph ; tr ng thôn; xóm tr ng; bí th chi b , ch t ch ph ng, xã ). — Các n i dung b n làm vi c v i gia ình h c sinh và c ng ng là gì? B n hãy li t kê các n i dung ó và ghi vào s tay h c t p c a b n? — Sau khi ã li t kê c các n i dung ph i h p giáo d c v i gia ình h c sinh và c ng ng, b n c n nêu c th các n i dung ó? — B n hãy suy ngh xem, s ph i h p giáo d c c a nhà tr ng v i gia ình, c ng ng có quan h gì v i nhau không? Quan h nh th nào? B n có th xem thêm các trích d n thông tin d i ây hoàn thi n các câu tr l i c a b n. • Phối hợp gia đình – nhà trường: Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục Ngu n: vnmedia.vn/newsdetail.ast Nhi u b c ph huynh v n luôn b n kho n t h i không bi t con mình n tr ng, n l p có y hay không? Và khi n l p r i các em có h c hành nghiêm túc không hay ch n cho vui và cho s bu i lên l p còn ki n th c mu n “vào” c bao nhiêu thì vào b i th c t cho th y r t nhi u em h c h t v n b ng này n ch ng ch n nh ng cái u thì v n r ng tu ch. 18 |
- B n thân là ph huynh, là ng i u cho t ng lai, s nghi p c a các em, v y chúng ta c n ph i làm gì vi c h c c a các em t k t qu cao nh t. Và chúng ta c n ph i làm gì h ng ngày dù nhà hay i làm cách xa môi tr ng h c t p c a các em hàng ch c, th m chí là hàng tr m cây s chúng ta v n n m rõ tình hình lên l p và kh n ng ti p thu bài v c a con em mình. T ó k p th i a ra nh ng gi i pháp u n n n, khuyên r n n u phát hi n các em l là vi c h c hay ua b n ua bè l y ti n h c phí s d ng vào nh ng m c ích không chính áng. Vì th vi c giáo d c t k t qu t t nh t thì c n ph i có s ph i h p ng b gi a gia ình và nhà tr ng trong t t c m i m t. có s ph i h p ng b gi a gia ình và nhà tr ng nh m thúc y các em h c t p và rèn luy n có hi u qu t t, m t s n i dung c tri n khai nh : * Nhà tr ng ch ng thông báo cho ph huynh các thông tin m i m t v ho t ng d y h c và giáo d c m t cách th ng xuyên, k p th i và nh kì. Các thông báo c a nhà tr ng g i cho gia ình h c sinh bao g m: — Các thông báo nh kì: + Thông báo k t qu h c t p ( i m ki m tra, i m thi, tình hình ti n b ) c a m i h c sinh. + Thông báo k ho ch h c t p c a h c sinh. + Thông báo k t thúc kì h c, n m h c. — Các thông báo t xu t: Khi có các s ki n hay v n t xu t c n trao i hay thông tin cho gia ình bi t ph i h p gi i quy t, nh : h c sinh có các thành tích h c t p xu t s c n i b t hay có các vi ph m b k lu t — Các thông báo th ng xuyên: + Thông tin v các ho t ng th ng xuyên c a tr ng, c a l p c g i cho gia ình h c sinh. + T o i u ki n cho gia ình h c sinh d dàng và ch ng tìm hi u v các thông tin h c t p và sinh ho t tr ng c a con em mình. Hi v ng v i s ph i h p ch t ch gi a gia ình và nhà tr ng, ch t l ng d y và h c s ngày càng c nâng cao và b n thân h c sinh c ng s ý TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 19
- th c sâu s c h n v k t qu h c t p c ng nh vai trò c a mình i v i t ng lai c a b n thân, gia ình và toàn xã h i. • Nhiệm vụ, nội dung phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong quá trình giáo dục học sinh (Ngu n: T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng HSP và C SP, Hà N i, 1995) Giáo d c gia ình, tiêu bi u là các b c ph huynh có trách nhi m c ng tác v i nhà tr ng trong vi c t ch c ho t ng giáo d c con em, m t khác nhà tr ng ph i xác nh các b c cha m hi u rõ nhi m v c a h , tránh t t ng khoán tr ng cho nhà tr ng, ho c t ra nh ng yêu c u phi giáo d c, i ng c l i m c tiêu, nhi m v giáo d c c a nhà tr ng quy nh. C th nh ng nhi m v , n i dung c n ph i h p ho t ng v i nhà tr ng là: — Ch ng liên h v i nhà tr ng, giáo viên ch nhi m n m v ng m c tiêu, n i dung giáo d c, h c t p c a con em mình. — Tham gia cùng v i nhà tr ng t ch c các ho t ng giáo d c ngoài gi lên l p, ho t ng ngo i khoá n u các b c cha m có i u ki n, kh n ng. — Th ng xuyên trao i v i giáo viên ch nhi m v k t qu rèn luy n, h c t p, lao ng, vui ch i nhà nh t là nh ng hi n t ng c bi t, nh ng bi n i tâm lí con em và h c sinh c ng ng. — Tham gia y các bu i trao i v h c t p, rèn luy n c a giáo viên ch nhi m tri u t p ho c nhà tr ng yêu c u. — Tham gia ánh giá k t qu h c t p, rèn luy n c a con em và quá trình ho t ng giáo d c c a h c sinh nhà tr ng, l p h c. Vi c ph i h p c a gia ình v i nhà tr ng trong giáo d c c th c hi n t t khi: — Các b c cha m có nh n th c úng v trách nhi m ph i h p v i nhà tr ng trong giáo d c con em, không bao che nh ng thi u sót c a con em nhà. — Th ng nh t v i nhà tr ng v m c tiêu, ph ng pháp giáo d c. 20 |
- — H ng ngày dành h i gian c n thi t cho vi c ch m sóc, giúp , ki m tra con em v m i m t k p th i n m b t nh ng bi n i tr . • Nội dung phối hợp giáo dục với cộng đồng (Ngu n: T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng HSP và C SP, Hà N i, 1995) Nhà tr ng và giáo viên c n nh n th c rõ vai trò và v trí c a c ng ng th c hi n t t s ph i h p giáo d c h c sinh v i các n i dung sau: — Ph i h p qu n lí h c sinh + Trao i v i nh ng ng i i di n c a c ng ng (tr ng thôn, t tr ng dân ph , c m dân ph ) xác nh m c tiêu và k ho ch hành ng ph i h p. + Nhà tr ng (giáo viên) c n ch ng và gi vai trò ch o cùng các l c l ng trong c ng ng ch o ho t ng c a h c sinh. nh ng n i có nhi u h c sinh cùng h c m t tr ng, nhà tr ng ho c giáo viên ch nhi m l p có th t ch c nh ng nhóm h c sinh cùng l p ho c cùng tr ng, h ng d n các em ho t ng. + i u ch nh và ph i h p các ho t ng nh m th c hi n các yêu c u giáo d c c a nhà tr ng. Vi c i u ch nh và ph i h p ph i c nhìn nh n t hai m t: l i ích c a nhà tr ng và l i ích c a c ng ng. T ch c h c sinh tham gia vào các ho t ng chung c a c ng ng nh : các ho t ng v n hoá, ho t ng xã h i, ho t ng t thi n, + Ph i h p v i c ng ng n m tình hình h c sinh, không ai n m ch c tình hình o c và các ho t ng th ng nh t c a h c sinh nh các thành viên c a c ng ng n i . Nh ng thông tin này s giúp giáo viên ánh giá úng h c sinh c a mình + Ph i h p vi c ng viên và khuy n khích h c sinh. D lu n c a c ng ng có tác ng r t l n n h c sinh, giúp cho các em t i u ch nh hành vi m t cách h u hi u. Giáo viên c ng có th bàn b c v i c ng ng tr giúp nh ng h c sinh khó kh n ho c th hi n s u ái, khích l c a c ng ng v i nh ng h c sinh gi i, h c sinh n ng khi u, có nhi u thành tích, ti n b . TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 21
- — Ph i h p giáo d c h c sinh + Giáo d c truy n th ng c a c ng ng Do nh ng c thù mà c ng ng có nh ng nét truy n th ng riêng c a mình nh : Truy n th ng hi u h c, truy n th ng lao ng, ngh truy n th ng + Giáo d c v n hoá dân t c, b n s c v n hoá t t p c a a ph ng + Giáo d c o c THÔNG TIN PHẢN HỒI * Ch th c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng: Ch th c a s ph i h p giáo d c h c sinh gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng là nh ng ch th tr c ti p ho c gián ti p th c hi n vai trò ch o, qu n lí, th c hi n các n i dung, bi n pháp giáo d c theo k ho ch nh m t c m c tiêu ph i h p giáo d c. C th là: — Hi u tr ng và các phó hi u tr ng nhà tr ng. — T ng Ph trách i TNTP H Chí Minh. — Giáo viên ch nhi m l p. — Giáo viên b môn. — Ban i di n cha m h c sinh l p ho c tr ng. — Cha m h c sinh ho c ng i giám h . — Tr ng thôn ho c t tr ng dân ph . Giáo viên là ng i i di n cho nhà tr ng ti n hành th c hi n các m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng. c bi t, giáo viên ch nhi m (GVCN) là ng i tr c ti p ti p xúc, hi u rõ và n m b t c tâm t tình c m c a h c sinh. Do ó, GVCN là y u t quan tr ng trong vi c hình thành và phát tri n nhân cách cho h c sinh. Ng i giáo viên yêu ngh , yêu tr , quan tâm n s nghi p giáo d c luôn có nh ng b n kho n v tình tr ng h c t p và ý th c o c c a h c sinh hi n nay. Làm th nào gi m các tác ng không t t t môi tr ng bên ngoài n h c sinh? Chúng ta c n có bi n pháp ph i h p ho t ng gi a nhà tr ng và gia ình (cha m h c sinh) k p th i. m b o s ph i h p giáo d c h c sinh 22 |
- v i gia ình và c ng ng có hi u qu , chúng ta c n l u ý n vai trò ch th r t quan tr ng c a ng i GVCN l p. * N i dung ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng Nh ng g i ý có tính ch t nh h ng trên ây ã có th giúp b n xác nh c n i dung ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. Ngoài ra b n có th b sung thêm nh ng kinh nghi m, sáng t o c a b n thân, nh ng n i dung khác mà b n th y c n thi t và h u d ng t ng c ng hi u qu c a s ph i h p giáo d c. * M i quan h gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh Nhà tr ng, gia ình và c ng ng có m i quan h h u c , g n bó trách nhi m trong công tác giáo d c h c sinh, trong ó nhà tr ng gi vai trò ch o th c hi n các quy t sách d y h c và giáo d c c a B Giáo d c và ào t o, các chính sách giáo d c c a ng và Nhà n c, th c hi n các n i dung, ch ng trình d y h c và giáo d c nh m th c hi n m c tiêu giáo d c. Nhà tr ng có trách nhi m gi vai trò ch o ph i h p các l c l ng giáo d c (trong ó có các l c l ng gia ình và c ng ng). Gia ình và c ng ng là nh ng ch th trong công tác ph i h p v i nhà tr ng giáo d c h c sinh, th ng nh t v i nhà tr ng v m c tiêu, n i dung, ph ng pháp giáo d c. Ch ng th c hi n các n i dung, bi n pháp giáo d c phù h p do nhà tr ng ch o, yêu c u. Gia ình, c ng ng ch ng xu t v i nhà tr ng các n i dung, k ho ch ph i h p nh m mang l i hi u qu giáo d c cho con em mình c ng ng và gia ình. CÂU HỎI TỰ ĐÁNH GIÁ 1) Hãy nêu các n i dung ch y u c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng và gia ình trong công tác giáo d c h c sinh c a tr ng THCS. 2) Hãy trình bày m i quan h gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 23
- NỘI DUNG 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ D i ây là m t s câu chuy n, tình hu ng, ý ki n v các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng. B n hãy suy ng m và cho bi t b n ng tình v i các bi n pháp nào? T i sao? MẠN ĐÀM VỀ SỰ PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VÀ GIA ĐÌNH TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH Ban i di n cha m h c sinh h p bàn v i Ban Giám hi u nhà tr ng v vi c t ch c Ngày Nhà giáo Vi t Nam, ây là nh ng vi c làm thi t th c, góp ph n nâng cao ch t l ng d y c a th y và h c c a trò m ng Ngày h i 20 — 11 c a Ngành Giáo d c ào t o, có ý ngh a tôn vinh, tri ân các th y cô, phát huy truy n th ng tôn s tr ng o c a dân t c. Nhân d p này, tôi mu n nói n m t i u c n thi t khác, nh là câu chuy n trao i gi a các th y cô v i ph huynh h c sinh trong d p H i 20 — 11, ó là s ph i h p gi a nhà tr ng và gia ình, c th là th y cô và ph huynh, trong vi c giáo d c h c sinh. 1. Hiểu biết, thông cảm lẫn nhau: Điều cần có của sự phối hợp giữa thầy cô và phụ huynh a. Do yêu c u “Ngày m t nâng cao ch t l ng giáo d c v n hóa và o c”, th y cô giáo ph i không ng ng h c t p nâng cao trình chuyên môn, nghi p v và rèn luy n o c th t s là t m g ng sáng cho h c sinh noi theo. V chuyên môn, nhi u GV ã, ang theo h c các l p chính quy b c Cao h c, i h c t chu n ho ch nâng chu n, ho c ng kí các chuyên t h c, t nghiên c u v i Hi u tr ng ngay t u n m h c. V nghi p v , ph i th ng xuyên tìm tòi, i m i ph ng pháp d y. V o c, GV c ng ph i t rèn luy n theo nh ng chu n m c o c c a ng i th y. Không nh ng th , GV còn ph i hoàn thành t t nh ng công vi c nh so n bài, ch m tr bài ki m tra, báo cáo, h i h p Riêng các GV ch nhi m l p, còn thêm nhi u công vi c liên quan n t ch c, qu n lí l p h c, giáo d c h c sinh cá bi t 24 |
- T ng y công vi c òi h i m i GV làm vi c không ch 8 gi m i ngày, v i c ng lao ng có th nói là c ng th ng. b. Nhi u ph huynh h c sinh, do sinh k khó kh n, không có i u ki n và th i gian ch m lo vi c giáo d c con cái. Vì hoàn c nh, nhi u ph huynh không có c h i h c t p cao có th theo dõi, h ng d n, qu n lí vi c h c t p và sinh ho t c a con cái; nhi u ph huynh ch a có nh ng hi u bi t c n thi t v tâm lí, v ph ng pháp giáo d c con cái. Trong các phiên h p ph huynh, tôi ã t ng nghe ph huynh chia s chân thành, nh sau: “V ch ng tôi làm l ng c c kh , hi sinh t t c con có i u ki n h c hành thành ng i h u d ng cho gia ình, cho xã h i”, ho c “Tôi ch h c n l p 4. Làm sao có th h ng d n, ki m tra vi c h c c a con tôi c?”, ho c “B cháu nóng n y quá, nên khó khuyên d y cháu, cháu li u l nh c ng t i b cháu m t ph n!” Ph huynh nào c ng mong mu n con em mình, hôm nay là h c sinh ch m, ngoan, ngày mai là công dân t t, là ng i con hi u th o. Nh ng do trình v n hóa, do hi u bi t v tâm lí và ph ng pháp giáo d c h n ch , h ành ch p nh n “l c b t tòng tâm ”. Th y cô hi u hoàn c nh c a ph huynh, ng c l i, ph huynh hi u công vi c c a th y cô. C hai phía hi u bi t, thông c m l n nhau là i u c n có c a s ph i h p gi a th y cô và ph huynh. 2. Giáo dục học sinh là bổn phận và trách nhiệm của cả thầy cô và phụ huynh S hi u bi t, thông c m l n nhau, giúp chúng ta d nh n ra: Sinh thành, nuôi d ng và giáo d c con em mình là b n ph n, trách nhi m c a các b c ph huynh, và rõ ràng b n ph n, trách nhi m chính trong vi c giáo d c — bao g m giáo d c v n hóa, giáo d c o c cho h c sinh thu c v các th y cô, ph huynh gi vai trò c ng tác, h tr . Nói úng là: Giáo d c h c sinh, con em chúng ta, là b n ph n và trách nhi m c a c th y cô và ph huynh. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 25
- 3. Sự phối hợp giữa thầy cô và phụ huynh trong việc giáo dục học sinh Giáo d c h c sinh là công vi c khó kh n, di n ra liên t c trong m t kho ng th i gian nh t nh tùy i t ng và m c ích, d i tác ng c a nhi u nhân t , trong ó th y cô và ph huynh là nhân t chính. i u ó òi h i s ph i h p tinh t , th ng nh t gi a th y cô và ph huynh nhi u góc , l nh v c khác nhau. Tôi xin chia s nh ng ý ngh sau: a. Không th có s i ngh ch trong t cách, hành vi o c c a ng i th y và ng i làm cha, ng i làm m . Nh ng i u t t p h c sinh h c trong nhà tr ng ph i c các em nhìn th y th hi n trong nhà tr ng, trong gia ình và ngoài xã h i. Mu n v y: — Th y cô và ph huynh cùng rèn luy n theo nh ng chu n m c nh t nh tr thành nh ng t m g ng sáng cho h c sinh noi theo. — Th y cô và ph huynh cùng n l c xây d ng và gìn gi nhà tr ng, gia ình, xã h i luôn là môi tr ng giáo d c t t p và ng nh t. b. Ph huynh c n tham d y các phiên h p ph huynh do nhà tr ng t ch c. Trong nh ng phiên h p này, th y cô chu n b trao i v k ho ch giáo d c h c sinh v i ph huynh, và ph huynh góp ý v i các th y cô v k ho ch giáo d c con em mình, cùng th o lu n k ho ch giáo d c. c. Th y cô và ph huynh cùng có trách nhi m m b o“thông tin hai chi u” gi a th y cô v i ph huynh. Nh ng bi n i tích c c hay tiêu c c c a h c sinh, i t ng giáo d c c n c th y cô và ph huynh thông báo cho nhau k p th i, b ng nhi u cách (S liên l c, Th báo, G p g ) i u ch nh hay thay i ph ng pháp, bi n pháp giáo d c Thu n l i là, ngày nay i n tho i di ng c s d ng r ng rãi trong dân chúng, vi c quan tr ng m b o “thông tin hai chi u” l i càng d th c hi n. d. Trong quá trình giáo d c, m i n i, m i lúc th y cô luôn c n n s h tr và h p tác tích c c c a ph huynh. Có th có sai l m t phía th y cô, xin hãy th ng th n, nh nhàng trao i, góp ý các th y cô s a sai, tránh vì nôn nóng, b c xúc (ho c vì th ng con) t o nên nh ng suy ngh l ch l c, n t ng không t t p v th y cô n i h c sinh. Có th có s l nh nh t nào ó t phía ph huynh, xin hãy kiên nh n, thông c m v i ph huynh tránh vì v y mà b m c con em h , h c sinh c a các th y cô. 26 |
- 4. Lời kết Nhi u ng i ã nói n nh ng ph ng pháp th c hi n s ph i h p gi a th y cô và ph huynh trong vi c giáo d c h c sinh. ây, tôi nói n cái tâm, cái tình c a s ph i h p. Mong r ng, câu chuy n trao i gi a th y cô và ph huynh trên ây làm cho ni m vui c a chúng ta — th y cô, ph huynh, h c sinh — thêm tr n v n và ý v . Ngu n: tonggiaophanhue.net GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM ĐƯA HỌC SINH PHẠM LỖI VỀ NHÀ Có m t h c sinh vi ph m nghiêm tr ng n i quy c a nhà tr ng. Ban giám hi u yêu c u giáo viên ch nhi m ph i a em ó v t n nhà nói chuy n v i b m . Nh ng khi ch a k p giáo viên trình bày xong, b c a em h c sinh ó ã ng d y tát em h c sinh t i t p vì ã làm “x u m t” gia ình. Vào a v c a ng i giáo viên ch nhi m này, b n x lí sao ây? 1. B n im l ng không nói gì vì ó là chuy n c a gia ình giáo d c con cái. Và ó c ng là m t bài h c cho c u h c sinh ph m t i. 2. B n b v vì cho r ng gia ình ph huynh h c sinh ã không tôn tr ng giáo viên. 3. B n can thi p không cho ng i b ti p t c ánh h c sinh ó. ng th i b n dùng nh ng l i l gi i thích cho v ph huynh hi u ó không ph i là cách giáo d c hay và yêu c u gia ình cùng ph i h p v i nhà tr ng giáo d c em. Vi c ph i d n h c sinh ph m l i v t n nhà trình bày v i gia ình là “v n b t c d ”, vì giáo viên s ph i chu n b “ ng u” v i nh ng ph n ng t phía gia ình. Nh ng thi t l p m i quan h gi a gia ình và nhà tr ng trong vi c giáo d c h c sinh là m t nhi m v vô cùng quan tr ng. Là m t giáo viên ch nhi m, b n thay m t cho nhà tr ng th c hi n s ph i h p ó. Trong tình hu ng này b n th c s ã g p ph i m t thách th c l n vì ph huynh h c sinh quá nóng tính và c x có ph n h i thô l , ánh con ngay tr c m t giáo viên. B n có th im l ng vì ngh ó là quy n giáo d c con c a gia ình, ch là m t giáo viên ch nhi m nên b n không TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 27
- có quy n can thi p. S có nhi u ng i l a ch n ph ng án x lí này vì dù sao ó c ng là hình ph t thích áng cho m t c u h c trò ngh ch ng m. Nh ng li u h c sinh s ngh gì v thái “th ”, phó m c ó c a b n? Bi t âu em ó s ngh r ng chính vi c “t cáo” c a b n là nguyên nhân khi n em ph i ch u m t tr n òn ngay tr c m t “ng i ngoài”. Và s b c t c, th m chí coi th ng cô giáo s ng m ng m hình thành và nh ng l i d y b o c a b n tr nên vô tác d ng. Dù h c sinh có m c khuy t i m th nào i n a thì không m t giáo viên nào l i mu n h c sinh ph i ch u nh ng tr n òn chí m ng. Vì trách nhi m v i h c sinh, b n s không th ch n m t gi i pháp ch vì s “an toàn” c a b n thân. N u b v trong lúc này thì l i là cách x s h t s c sai l m. B n có quy n làm i u ó vì s t ái tr c thái c x thi u tôn tr ng c a ph huynh h c sinh. B n thay m t nhà tr ng n g p gia ình trình bày tình hình sai ph m c a h c sinh cùng gia ình tìm gi i pháp giúp em ch không ph i “t cáo” khi n h c sinh ph i ch u òn. Chính vì th b n có quy n t c gi n nh ng tuy t i không nên b v vào lúc này vì nhi m v c a b n ch a c hoàn thành. ng tr c tình hu ng khó x này b n nên th t bình t nh và khéo léo. Hãy c g ng ki m ch s t ái nhanh chóng tìm ra ph ng án x lí. Tr c h t b n c n tìm cách ch m d t ngay hành ng ánh con c a v ph huynh ó và phân tích ph huynh nh n ra r ng trong vi c giáo d c h c sinh, b o l c không bao gi em l i k t qu t t p mà ôi khi còn ph n tác d ng. Sau khi v ph huynh ó có v bình t nh tr l i, b n b t u câu chuy n c a mình m t cách nh nhàng, c i m . B n ph i gi i thích cho ph huynh hi u nhà tr ng luôn coi tr ng vai trò c a gia ình trong vi c ph i h p giáo d c h c sinh, nh t là khi chúng ph m l i. Dù ó có th là m t h c sinh ngh ch ng m, hay vi ph m n i quy c a tr ng, l p nh ng không bao gi mong mu n gia ình l i giáo d c em b ng nh ng hình th c tiêu c c, ph n khoa h c nh ánh p, ch i m ng th m t , xúc ph m n lòng t tr ng c a các em. tu i h c sinh trung h c các em ã có ý th c v cái tôi cá nhân, c n c ng i l n tôn tr ng. Chính vì v y, ch có s nh nhàng, ân c n nh ng tuy t i nghiêm kh c m i có tác d ng khi chúng có l i. B o l c hay s xúc ph m quá áng ch khi n chúng d n y sinh tâm lí ch ng i và tr nên ng ng nh h n mà thôi. 28 |
- Nh ng c g ng c a b n s có ý ngh a h n khi th ng th n xu t v i gia ình nh ng bi n pháp c th cùng giúp em h c sinh ó ti n b . S i m t nh, khéo léo và tình th ng yêu, trách nhi m v i h c trò là i u ki n quan tr ng b n x lí thành công tình hu ng này. Ngu n: dayhocintel.net GIA ĐÌNH VÀ NHÀ TRƯỜNG PHẢI HỢP TÁC CHẶT CHẼ Lâu nay, nhà tr ng nh n h c sinh vào h c nh ng th ng ít khi yêu c u ph huynh cho bi t thói quen, tính tình, s thích c a tr . Còn v i ph huynh, khi g i tr cho nhà tr ng c ng hi m khi cho giáo viên bi t nh ng c i m ó c a con em mình. Trong quá trình h c, th ng ch khi tr có v n gì n i b t (c tích c c l n tiêu c c) thì giáo viên m i cho ph huynh bi t m t s (ch nh ng nét c b n) c i m c a tr . Nh v y có m t kho ng tr ng trong s quan tâm gi a nhà tr ng và gia ình i v i tr . Kho ng tr ng ó có th phát sinh nh ng v n b t ng , khó l ng tr c và th ng là không tích c c. Trong th c t , gia ình luôn có nhu c u mu n bi t th i gian trên l p, trong tr ng, con em mình có nh ng bi u hi n n i b t gì, có nh ng thói quen gì, ch i v i nh ng b n nào, quan h v i các b n ra sao, thái h c t p nh th nào G n nh ch có cách duy nh t là h i tr — m t s cách khác nh tr c ti p quan sát, theo dõi qua ghi hình tr c tuy n th ng r t khó th c hi n. Nh ng tr th ng tr l i không y , bên c nh s ng i ng n nh t nh thì có m t s ho t ng mang tính thói quen, vô th c thì tr c ng khó k l i m t cách chính xác. M t khác, các b c cha m c ng th ng ít có kiên nh n h i và nghe k m t cách t ng t n. Trong khi ó, v i tr h c bán trú ho c h c 2 bu i tr ng, th i gian trên l p c a tr chi m h n 1/3 th i gian trong ngày; kho ng th i gian còn l i ph n nhi u dành ng , ngh ng i; th i gian g n g i gi a cha m và con cái còn l i r t ít, và tr càng l n th i gian này l i càng ít h n. Nh v y, ti p t c có m t kho ng tr ng khác trong s quan tâm c a gia ình i v i tr . Hi n nay, xét v c ch , có không ít bi n pháp ph i h p gi a gia ình và nhà tr ng. H p ph huynh m i n m hai l n là m t thí d . M c ích chính c a cu c h p này là nhà tr ng thông báo ch ng trình h c t p, tình hình và k t qu h c t p c a tr ; gi i áp nh ng th c m c c a ph TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 29
- huynh v vi c h c c a tr Th nh ng hi n nay, các cu c h p th ng sa vào vi c bàn v nh ng kho n óng góp. Do ó, các cu c h p này g n nh không còn nhi u ý ngh a th t ch t m i quan h gi a gia ình và nhà tr ng (th m chí ph huynh không c n d h p, mi n sao óng y các kho n v n ng là c). Hay v i s liên l c, s trao i thông tin gi a hai phía c ng r t h n ch . Trong s này, th ng ch có i m s các môn h c, vài nh n xét ít i, i lo i “môn x. còn h n ch , c n n l c h n”, “trong gi h c còn th ng, c n tích c c phát bi u h n”. Phía gia ình sau khi c xong, c ng th ng ch kí tên ch ng t là có c ch c ng không góp ý nhi u. Thành ra gi a ôi bên ch d ng l i vi c bi t r ng bên kia có ghi/xem s liên l c. V i s liên l c i n t , dù có nhi u kho ng tr ng ghi ý ki n, nh n xét nh ng th c t không ph i giáo viên hay ph huynh nào c ng dành nhi u th i gian vi t cho y các thông tin. nh h ng cho s phát tri n tâm sinh lí c a tr m t cách úng h ng, y , rõ ràng nhà tr ng và gia ình ph i có s h p tác ch t ch b ng nh ng ph ng pháp phù h p. Trong ó c n tránh quan tâm quá nhi u vào vi c h c mà xem nh nh ng bi u hi n khác. Ch ng h n nên lí gi i vì sao tr th ng, ít phát bi u: có ph i tr không thích h c môn này, có ph i tr ch a chu n b bài k , có ph i giáo viên ch a bi t cách g i câu h i phù h p v i tr , có ph i tr nghe không rõ, có ph i tr không thích sôi n i N u ch n thu n cho r ng tr h c ch a ch m thì có th b qua nh ng bi u hi n tâm sinh lí khác ang t n t i, t ó l i có ph ng pháp giáo d c không h p lí. Hay vi c k t b n c a tr c ng r t áng quan tâm. Tr có ch i v i nhi u b n không? Tr ch i v i nh ng nhóm b n nào, nam hay n , nh ng b n ó h c có ch m không, các b n ó có hay ngh ch không ? Tr i x v i b n nh th nào, hòa ng, g n g i hay thích ch huy ho c s n sàng ch u s sai khi n c a b n? Tr có hay chia s v t, quà bánh v i b n không, có hay k chuy n cho b n nghe và nghe b n trò chuy n không? Tr thích nh ng trò nào v i b n, có hay s d ng b o l c không, có m ng m b n ho c ph n ng khi b b n m ng không T t c nh ng i u ó u có th bi u hi n m t d ng tâm lí, m t tính cách c a tr , mà n u ta hi u rõ có th u n n n, nh h ng k p th i và phù h p. 30 |
- Ti c r ng nh ng i u ó hi n nay còn ch a c chú ý, c phía gia ình l n nhà tr ng. Trong ó, b o l c trong h c sinh c ng có m t ph n t nguyên nhân này. T c là chúng ta ã b qua nh ng chi ti t nh , mang tính hi n t ng mà nó ang hàm ch a m t b n ch t ho c nó có th tích lu tr thành m t hi n t ng ph c t p. N u chúng ta k p th i nh n th y và có bi n pháp i u ch nh thì ã gi m c nh ng v vi c áng ti c nh v a qua. s ph i h p ch t ch và hi u qu h n, gia ình và nhà tr ng (nh t là giáo viên ng l p) c n có nhi u d p g p g , trao i v i nhau h n. u m i n m h c, nhà tr ng nên b trí cho giáo viên ph trách (giáo viên ch nhi m) g p g v i ph huynh ôi bên trao i thông tin c a tr v i nhau. B n thân cha m nên ch ng cung c p cho giáo viên tính tình, thói quen, u i m, khuy t i m c a con em mình cho giáo viên t ó giáo viên theo dõi, có s i u ch nh khi c n thi t và ph n h i cho ph huynh bi t cùng quan tâm, u n n n ho c phát huy. Xét cho cùng, n u b t kì phía nào có ý “giao khoán” ho c “ trách nhi m” cho phía bên kia thì thi t thòi c ng thu c v tr , t c là thi t thòi chung c a toàn xã h i. Ngu n: phapluattp.vn Câu 9: B n hãy mô t các bi n pháp ph i h p giáo d c h c sinh t ba câu chuy n, tình hu ng trên. Câu 10: B n hãy nêu các bi n pháp ph i h p v i gia ình và c ng ng giáo d c h c sinh THCS mà b n bi t ho c ã qua tr i nghi m c a b n thân b n. Ho t ng này nh m giúp b n n m c các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c h c sinh c a nhà tr ng THCS. B n ph i li t kê c và trình bày, mô t c các bi n pháp ch y u và c n thi t. Xem xét các câu chuy n, tình hu ng, ý ki n trên ây s giúp b n hoàn thành ho t ng này. THÔNG TIN PHẢN HỒI Th c t , các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng r t a d ng, sáng t o. D i ây nêu m t s bi n pháp ch y u nh : — S liên l c gi a nhà tr ng và gia ình. — H p ph huynh h c sinh theo nh kì trong n m h c. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 31
- — Qua Ban i di n cha m h c sinh c a l p, c a tr ng. — Th m gia ình h c sinh. — M i cha m h c sinh n tr ng trong nh ng tr ng h p c n thi t. — Qua th t , i n tho i. — Qua t tr ng ph huynh c m dân c . — Qua c m dân c , t dân ph Ngoài ra, qua kinh nghi m c a b n và c a ng nghi p, b n có th b sung thêm các bi n pháp ph i h p giáo d c có hi u qu mà b n ã úc k t c. CÂU HỎI TỰ ĐÁNH GIÁ 1) N u b n là GVCN trong câu chuy n tình hu ng “GVCN a h c sinh ph m l i v nhà” b n s ng x nh th nào? T i sao? 2) B n hãy trình bày các bi n pháp ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng mà b n bi t ho c b n ã th c hi n. NỘI DUNG 4 XÂY DỰNG KẾ HOẠCH PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ N i dung này nh m b i d ng, t p hu n giáo viên bi t cách l p k ho ch ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. Giáo viên s c t ng c ng k n ng l p k ho ch và t ch c th c hi n k ho ch. I. TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG PHÁP LẬP KẾ HOẠCH 1. Mục tiêu Sau khi h c xong ph n này, b n có th : — Hi u c t m quan tr ng c a l p k ho ch. — Hi u c quy trình l p k ho ch. — Hi u c c u trúc c b n c a m t b n k ho ch. 32 |
- 2. Thời gian 3. Chuẩn bị: Gi y A0, gi y A4, bút d , b ng, máy chi u, 4. Các hoạt động (Nội dung chính) Hoạt động 1: Những yêu cầu cơ bản khi lập kế hoạch a) M c tiêu: N m c nh ng yêu c u c b n khi ti n hành l p k ho ch. b) Cách ti n hành: — GV nêu câu h i th o lu n: + T i sao ph i l p k ho ch? + Ai là ng i l p k ho ch? + C n xác nh cái gì trong b n k ho ch? + L p k ho ch khi nào ? + L p k ho ch âu ? + Làm th nào l p k ho ch? + Th c tr ng vi c l p k ho ch hi n nay nh th nào? — Chia l p thành các nhóm, giao cho m i nhóm tr l i m t câu h i. — K t qu th o lu n nhóm c vi t trên gi y A0. — i di n các nhóm l n l t trình bày k t qu th o lu n c a nhóm. — Các nhóm khác l ng nghe và góp ý ki n trao i, b sung. — GV ch t l i và k t lu n: * C n ph i l p k ho ch vì: — Xác nh rõ nh ng mong mu n thay i (m c tiêu). — S d ng ngu n l c s n có và các ngu n l c c h tr m t cách hi u qu và t i u c i thi n th c ti n gi ng d y và h c t p c ng nh t ng c ng ki n th c, k n ng và thái c a HS c n c giáo d c. — Ch ng v th i gian. — Thu hút t i a s tham gia c a m i ng i vào vi c xây d ng c ng nh th c hi n k ho ch. — có c s bi t c công vi c có t k t qu hay không. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 33
- * Ng i l p k ho ch là: — Hi u tr ng. — Giáo viên b môn. — Giáo viên ch nhi m l p. * Th c tr ng vi c l p k ho ch hi n nay: — Nh n nh chung chung v th c tr ng nhà tr ng, l p, nêu rõ i m m nh, i m y u. — Nh n nh chung chung v th c tr ng k ho ch ph i h p giáo d c v i gia ình, c ng ng n i c a h c sinh, nêu rõ i m m nh, i m y u. Hoạt động 2: Quy trình lập kế hoạch a) M c tiêu: N m c quy trình l p k ho ch. b) Cách ti n hành — GV gi i thi u m t quy trình l p k ho ch c th : Có nhi u ph ng pháp khác nhau xác nh quy trình l p k ho ch ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng. D i ây gi i thi u m t ph ng pháp tham kh o. Quy trình l p và th c thi k ho ch: B c 1: ánh giá th c tr ng vi c ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng, c a giáo viên ch nhi m. B c 2: Xác nh các m c tiêu chung và m c tiêu c th , ch rõ các m c tiêu u tiên. B c 3: Xác nh các gi i pháp ph i h p c th và t c m c tiêu ra giai o n 2. B c 4: Xây d ng k ho ch giám sát vi c th c hi n k ho ch. B c 5: Phê duy t, công b k ho ch n ông o ng i th c hi n. B c 6: Th c thi, giám sát và i u ch nh k ho ch. — GV nêu câu h i th o lu n: 1) B n có nh n xét gì v quy trình trên? 2) B n hãy xây d ng m t quy trình theo b n là t i u và phù h p h n v i i u ki n nhà tr ng hi n nay. 34 |
- 3) B n hãy nêu các v n th ng g p khi l p k ho ch? ( u i m, nh c i m, thu n l i, khó kh n) — GV chia HV thành 3 nhóm, m i nhóm tr l i m t câu h i. K t qu làm vi c c a các nhóm c ghi vào gi y A0. — i di n các nhóm trình bày k t qu làm vi c c a nhóm. Các nhóm khác l ng nghe và trao i, b sung ho c tranh lu n. — GV ch t l i và k t lu n: * Các v n th ng g p khi l p k ho ch + Li t kê dài dòng và l n x n các thành tích và khó kh n. + Thi u s k t n i gi a các ph n c a k ho ch. + M c tiêu không c xác nh rõ. + Thi u s li u/ thông tin c n thi t d n n phân tích sai. + Không ng i có n ng l c th c hi n. + Không chú ý n v n gi i, dân t c + Không có s bàn b c y v i nh ng ng i có liên quan. + v.v L u ý * C u trúc c b n c a m t b n k ho ch 1. Xác nh/ ánh giá th c tr ng. 2. Xác nh m c tiêu. 3. Xác nh gi i pháp. 4. Giám sát, ánh giá k t qu . II. BÀI TẬP THỰC HÀNH 1. Nghiên c u tình hình m t c m dân c , b n hãy th v ch ra m t k ho ch, ch ng trình ph i h p v i gia ình h c sinh và c ng ng ti n hành giáo d c h c sinh. 2. H c sinh c a l p b n th ng b ti t, b bu i. V i t cách là giáo viên ch nhi m l p, b n hãy xây d ng n i dung cu c h p v i ph huynh nh m ph i h p ho t ng v i nhà tr ng, v i l p kh c ph c tình tr ng trên. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 35
- 3. Là giáo viên ch nhi m l p, b n hãy l p m t k ho ch c th ph i h p v i gia ình và c ng ng giáo d c h c sinh c a l p t k t qu t t. NỘI DUNG 5 XÂY DỰNG MÔ HÌNH PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ây là n i dung th c hành, b n hãy suy ngh , t ng k t kinh nghi m và qua tr i nghi m c a b n thân th c hi n bài t p d i ây. Câu 11: B n hãy mô t m t mô hình ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c h c sinh c a l p ho c c a tr ng b n. B n có th trao i v i ng nghi p cùng chia s và hoàn thành bài t p c a mình. có th mô t m t mô hình ph i h p giáo d c, b n hãy v n d ng nh ng kinh nghi m c a ng nghi p mà b n ti p thu c k t h p v i kinh nghi m, tr i nghi m c a b n trong th c t công tác giáo d c c a b n. Mô hình ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng là k t qu riêng c a b n trong công tác ph i h p giáo d c, do ó b n c n quy t oán và sáng t o n u mô hình ph i h p giáo d c c a b n ã mang l i cho b n nhi u k t qu . V c u trúc c a mô hình ph i h p giáo d c b n có th tham kh o c u trúc sau: — M c tiêu c a s ph i h p giáo d c. — Các c i m c a h c sinh; i u ki n, c i m c a gia ình h c sinh; i u ki n, c i m c a c ng ng, a bàn dân c — Các n i dung ph i h p giáo d c (mô t các n i dung c th ). — Các bi n pháp ph i h p ã th c hi n (mô t các bi n pháp c th ). — Nh ng thu n l i và khó kh n b n g p ph i trong quá trình th c hi n ph i h p giáo d c. — K t qu t c (mô t k t qu ). 36 |
- NỘI DUNG 6 TỔNG KẾT Hãy m s tay h c t p c a b n, xem l i toàn b module và th c hi n ho t ng t ng k t xem b n ã h c t p nh th nào? Các m c tiêu c a module b n có th c hi n y không? Các bài t p, các v n t ra b n ã gi i quy t nh th nào? THÔNG TIN PHẢN HỒI Tr c h t, b n ph i xem l i toàn b m c tiêu, ngh a là nh ng k t qu mà b n ph i th c hi n t c sau khi h c xong module này. M c tiêu ó là: 1. Về kiến thức — Xác nh rõ v trí, vai trò c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh. — Trình bày c m c tiêu, ý ngh a và t m quan tr ng c a vi c ph i h p v i gia ình h c sinh, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. — Li t kê c các n i dung ph i h p v i gia ình h c sinh, c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. — Nêu lên c m t s bi n pháp t ng c ng s ph i h p v i ph huynh, c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. 2. Về kĩ năng — Có k n ng l p k ho ch ph i h p gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS. — Nâng cao các k n ng th c hi n k ho ch ph i h p v i gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS. 3. Về thái độ — Có thái tích c c trong vi c ph i h p gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS. — Có ni m tin và th c s c u th khi th c hi n các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 37
- Và th c hi n c m c tiêu h c t p c a module, b n ph i th c hi n c 5 n i dung: 1/ Vai trò và m c tiêu c a vi c ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. 2/ N i dung ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. 3/ M t s bi n pháp t ng c ng s ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. 4/ Xây d ng k ho ch ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. 5/ M t mô hình ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS. Nh v y, b n ã th c hi n y các ho t ng áp ng m c tiêu c n t c. Nh ng i m ch y u b n c n n m và trình bày c sau khi h c xong module này: 1. V trí, vai trò c a nhà tr ng Tr ng trung h c (THCS và THPT) là c s giáo d c ph thông c a h th ng giáo d c qu c dân. Tr ng có t cách pháp nhân, có tài kho n và con d u riêng. Vai trò c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh c ng ã c xác nh là: T ch c gi ng d y, h c t p và các ho t ng giáo d c khác theo m c tiêu, ch ng trình giáo d c ph thông dành cho c p THCS và c p THPT do B tr ng B Giáo d c và ào t o ban hành. Công khai m c tiêu, n i dung các ho t ng giáo d c, ngu n l c và tài chính, k t qu ánh giá ch t l ng giáo d c. 2. V trí, vai trò c a gia ình Gia ình là xã h i thu nh , gia ình là t bào c a xã h i. Vai trò c bi t c a gia ình là nuôi d ng, ch m sóc và giáo d c con cái theo truy n th ng, n n n p c a gia ình; theo nh h ng và áp ng yêu c u c a xã h i. Tr v thành niên là nh ng ng i ang phát tri n r t m nh m v óc phê phán và nh n xét, do v y, d i s nh h ng c a gia ình, k t h p v i truy n th ng o c c a gia ình, s tác ng r t tích c c t i i s ng và các hành vi o c c a các em. Gia ình r t quan tr ng trong vi c hình thành n n n p o c, l i s ng cho con cái. Vì v y vai trò c a 38 |
- gia ình là r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Truy n th ng v n hóa, o c gia ình nh h ng r t l n n s phát tri n nhân cách c a các em. Khi gia ình coi tr ng vi c d y d o c cho con cái, b t u b ng nh ng bài h c r t n s nh chào h i, th a g i s giúp tr ý th c c m i l i nói c ng nh t ng hành vi c ch c a mình. Tr v thành niên là ng i d b tác ng, nh h ng b i nh ng l i nh n xét, ánh giá, nh ng l i s ng, trào l u s ng bên ngoài, do v y, giáo d c cho các em có m t l i s ng o c v ng vàng là c n thi t các em có th ng v ng và tr ng thành, tr thành m t ng i con ngoan hi n, giúp ích cho b n thân, gia ình và xã h i. 3. V trí c a c ng ng là n i h c sinh ang s ng, h c t p, lao ng, vui ch i: thôn, xóm, làng, xã, ph ph ng, t dân ph , c m dân c là môi tr ng g n g i, quen thu c i v i các em ó là kho ng không gian y p nh ng m i liên h và quan h , ho t ng và giao l u c a con ng i, nh t là i v i th h tr thanh thi u niên h c sinh. Con ng i phát tri n tr c h t là nh có giáo d c gia ình và c ng ng. Vì th d u n c a c ng ng ã khi n cho m i con ng i có cái riêng, cái c thù c a mình. Cái riêng, cái c thù c a m i cá nhân th c ch t là bi u hi n c th hoá cái chung trong m i ng i. C ng ng n i c a h c sinh gi v trí và vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n nhân cách c a th h tr . 4. M c tiêu c a s ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng nh m: Nâng cao hi u qu giáo d c, góp ph n hình thành và phát tri n o c, nhân cách h c sinh, th c hi n m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng, áp ng yêu c u và òi h i c a xã h i. 5. Ý ngh a c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng — Th ng nh t v m c tiêu, n i dung, ph ng pháp giáo d c c th gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng t o s ng b trong giáo d c h c sinh. — ng viên và t o i u ki n, t o c h i cho h c sinh h c t p và rèn luy n t t. — Nâng cao vai trò ch o c a nhà tr ng trong công tác ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng, ng th i c ng c ni m tin cho ph huynh h c sinh v i nhà tr ng và c ng ng trong công tác giáo d c i v i con em h . TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 39
- — Giúp các b c cha m và cán b c ng ng có nh n th c úng n v trách nhi m ph i h p v i nhà tr ng th ng nh t giáo d c h c sinh a bàn và gia ình 6. Ch th c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng Ch th c a s ph i h p giáo d c h c sinh gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng là nh ng ch th tr c ti p ho c gián ti p th c hi n vai trò ch o, qu n lí, th c hi n các n i dung, bi n pháp giáo d c theo k ho ch nh m t c m c tiêu ph i h p giáo d c. C th là: — Hi u tr ng và các phó hi u tr ng nhà tr ng. — T ng Ph trách i TNTP H Chí Minh. — Giáo viên ch nhi m l p. — Giáo viên b môn. — Ban i di n cha m h c sinh l p ho c tr ng. — Cha m h c sinh ho c ng i giám h . — Tr ng thôn ho c t tr ng dân ph . Giáo viên là ng i i di n ti n hành th c hi n các m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng. c bi t, giáo viên ch nhi m (GVCN) là ng i tr c ti p ti p xúc, hi u rõ và n m b t c tâm t tình c m c a h c sinh. Do ó, GVCN là y u t quan tr ng trong vi c hình thành và phát tri n nhân cách cho h c sinh. Ng i giáo viên yêu ngh , yêu tr , quan tâm n s nghi p giáo d c luôn có nh ng b n kho n v tình tr ng h c t p và ý th c o c c a h c sinh hi n nay. Làm th nào gi m các tác ng không t t t môi tr ng bên ngoài n h c sinh? Chúng ta c n có bi n pháp ph i h p ho t ng gi a nhà tr ng và gia ình (cha m h c sinh) k p th i. m b o s ph i h p giáo d c h c sinh v i gia ình và c ng ng có hi u qu , chúng ta c n l u ý n vai trò ch th r t quan tr ng c a ng i GVCN l p. 7. N i dung ph i h p giáo d c gi a gia ình và nhà tr ng THCS — Nhà tr ng ch ng thông báo cho ph huynh các thông tin m i m t v ho t ng d y h c và giáo d c m t cách th ng xuyên, k p th i và nh kì ho c t xu t nh : 40 |
- + Thông báo k t qu h c t p ( i m ki m tra, thi, tình hình ti n b ) c a m i h c sinh. + Thông báo k ho ch h c t p c a h c sinh. + Thông báo k t thúc kì h c, n m h c. + Khi có các s ki n hay v n t xu t c n trao i hay thông tin cho gia ình bi t ph i h p gi i quy t nh : khi h c sinh có các thành tích h c t p xu t s c n i b t hay khi có các vi ph m b k lu t + Thông tin v các ho t ng th ng xuyên c a tr ng, c a l p c g i cho gia ình h c sinh. T o i u ki n cho gia ình h c sinh d dàng và ch ng tìm hi u v các thông tin h c t p và sinh ho t tr ng c a con em mình. Hi v ng v i s ph i h p ch t ch gi a gia ình và nhà tr ng ch t l ng d y và h c s ngày càng c nâng cao và b n thân h c sinh c ng s ý th c sâu s c h n v k t qu h c t p c ng nh vai trò c a mình i v i t ng lai c a b n thân, gia ình và toàn xã h i. Giáo d c gia ình, tiêu bi u là các b c ph huynh có trách nhi m c ng tác v i nhà tr ng trong vi c t ch c ho t ng giáo d c con em, m t khác nhà tr ng ph i xác nh các b c cha m hi u rõ nhi m v c a h , tránh t t ng khoán tr ng cho nhà tr ng, ho c t ra nh ng yêu c u phi giáo d c, i ng c l i m c tiêu, nhi m v giáo d c c a nhà tr ng quy nh. C th nh ng nhi m v , n i dung c n ph i h p ho t ng v i nhà tr ng là: — Ch ng liên h v i nhà tr ng, giáo viên ch nhi m n m v ng m c tiêu, n i dung giáo d c, h c t p c a con em mình. — Tham gia cùng v i nhà tr ng t ch c các ho t ng giáo d c ngoài gi lên l p, ho t ng ngo i khoá n u các b c cha m có i u ki n kh n ng. — Th ng xuyên trao i v i giáo viên ch nhi m v k t qu rèn luy n, h c t p, lao ng, vui ch i nhà nh t là nh ng hi n t ng c bi t, nh ng bi n i tâm lí con em và h c sinh c ng ng. — Tham gia y các bu i trao i v h c t p, rèn luy n c a giáo viên ch nhi m tri u t p ho c nhà tr ng yêu c u. — Tham gia ánh giá k t qu h c t p, rèn luy n c a con em và quá trình ho t ng giáo d c c a h c sinh nhà tr ng, l p h c. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 41
- 8. N i dung ph i h p v i c ng ng — Ph i h p qu n lí h c sinh + Trao i v i nh ng ng i i di n c a c ng ng (tr ng thôn, t tr ng dân ph , c m dân ph ) xác nh m c tiêu và k ho ch hành ng ph i h p. + Nhà tr ng (giáo viên) c n ch ng và gi vai trò ch o cùng các l c l ng trong c ng ng ch o ho t ng c a h c sinh. nh ng n i có nhi u h c sinh cùng h c m t tr ng, nhà tr ng ho c giáo viên ch nhi m l p có th t ch c nh ng nhóm h c sinh cùng l p ho c cùng tr ng, h ng d n các em ho t ng. + i u ch nh và ph i h p các ho t ng nh m th c hi n các yêu c u giáo d c c a nhà tr ng. Vi c i u ch nh và ph i h p ph i c nhìn nh n t hai m t: l i ích c a nhà tr ng và l i ích c a c ng ng. T ch c h c sinh tham gia vào các ho t ng chung c a c ng ng nh : Các ho t ng v n hoá, ho t ng xã h i, ho t ng t thi n, + Ph i h p v i c ng ng n m tình hình h c sinh, không ai n m ch c tình hình o c và các ho t ng th ng nh t c a h c sinh nh các thành viên c a c ng ng n i . Nh ng thông tin này s giúp giáo viên ánh giá úng h c sinh c a mình + Ph i h p vi c ng viên và khuy n khích h c sinh. D lu n c a c ng ng có tác ng r t l n n h c sinh, giúp cho các em t i u ch nh hành vi m t cách h u hi u. Giáo viên c ng có th bàn b c v i c ng ng tr giúp nh ng h c sinh khó kh n ho c th hi n s u ái, khích l c a c ng ng v i nh ng h c sinh gi i, h c sinh n ng khi u, có nhi u thành tích, ti n b . — Ph i h p giáo d c h c sinh + Giáo d c truy n th ng c a c ng ng. Do nh ng c i m riêng c a c ng ng có nh ng nét truy n th ng riêng c a mình nh : Truy n th ng hi u h c, truy n th ng lao ng, ngh truy n th ng + Giáo d c v n hoá dân t c, b n s c v n hoá t t p c a a ph ng + Giáo d c o c 42 |
- 9. Các bi n pháp ph i h p giáo d c Th c t , các bi n pháp ph i h p giáo d c v i gia ình và c ng ng r t a d ng, sáng t o. D i ây nêu m t s bi n pháp ch y u nh : — S liên l c gi a nhà tr ng và gia ình. — H p ph huynh h c sinh theo nh kì trong n m h c. — Qua Ban i di n cha m h c sinh c a l p, c a tr ng. — Th m gia ình h c sinh. — M i cha m h c sinh n tr ng trong nh ng tr ng h p c n thi t. — Qua th t , i n tho i. — Qua t tr ng ph huynh c m dân c . — Qua c m dân c , t dân ph Ngoài ra, qua kinh nghi m c a b n và c a ng nghi p, b n có th b sung thêm các bi n pháp ph i h p giáo d c có hi u qu mà b n ã úc k t c. 10. L p k ho ch ph i h p giáo d c l p c k ho ch hành ng có k t qu , ng i l p k ho ch ph i n m ch c và x lí t t hàng lo t thông tin v : a) Các m c tiêu, các nhi m v và k ho ch công tác c a tr ng, c a l p mình ph trách. b) Các c i m c a h c sinh, nh ng thu n l i và khó kh n. c) i u ki n, c i m c a các gia ình và c ng ng Quy trình l p và th c thi k ho ch: B c 1: ánh giá th c tr ng vi c ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng, c a giáo viên ch nhi m. B c 2: Xác nh các m c tiêu chung và m c tiêu c th , ch rõ các m c tiêu u tiên. B c 3: Xác nh các gi i pháp ph i h p c th và t c m c tiêu ra giai o n 2. B c 4: Xây d ng k ho ch giám sát vi c th c hi n k ho ch. B c 5: Phê duy t, công b k ho ch n ông o ng i th c hi n. B c 6: Th c thi, giám sát và i u ch nh k ho ch. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT | 43
- D. TÀI LIỆU THAM KHẢO — i u l Tr ng trung h c c s , tr ng trung h c ph thông và tr ng ph thông có nhi u c p h c. (Ban hành kèm theo Thông t s : 12/2011/TT—BGD T ngày 28/3/2011 c a B tr ng B Giáo d c và ào t o). — Lu t giáo d c, NXB Chính tr Qu c gia, Hà N i, 2005. — Hà Nh t Th ng (Ch biên), Ph ng pháp công tác c a ng i giáo viên ch nhi m tr ng THPT, NXB Chính tr Qu c gia, Hà N i, 2004. — Hà Nh t Th ng (Ch biên), Ho t ng giáo d c tr ng THCS, NXB Giáo d c Hà N i, 2001. — Hà Nh t Th ng — Lê Ti n Hùng, T ch c ho t ng giáo d c, Hà N i, 1995. — B Giáo d c và ào t o, Tài li u b i d ng th ng xuyên cho giáo viên chu kì III (2004 — 2007) Ho t ng giáo d c ngoài gi lên l p (Quy n 1), NXB Giáo d c, 2005. — B Giáo d c và ào t o, Tài li u b i d ng th ng xuyên cho giáo viên chu kì III (2004 — 2007) Ho t ng giáo d c ngoài gi lên l p (Quy n 2), NXB Giáo d c, 2007. 44 |