Module bồi dưỡng thường xuyên Trung học Cơ sở - Module THCS 30: Đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh Trung học Cơ sở - Phan Thanh Long

Nội dung text: Module bồi dưỡng thường xuyên Trung học Cơ sở - Module THCS 30: Đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh Trung học Cơ sở - Phan Thanh Long

1. PHAN THANH LONG (Chủ biên) ĐM VÂN ANH – LÊ XUÂN PHÁN Modul THCS 30 §¸NH GI¸ KÕT QU¶ RÌN LUYÖN §¹O §øC CñA HäC SINH trung häc c¬ së Module THCS 30: Đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 101
2. A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN Bt c mt quá trình nào, lnh vc nào mà con ngi tham gia vào cng nhm to ra nhng bin i nht nh. Mun bit nhng bin i ó din ra mc nào thì cn phi ánh giá. Trong thc tin, ánh giá c thc hin các lnh vc khác nhau và din ra trong nhng tình hung rt a dng. ánh giá là hot ng ca con ngi nhm phán xét v mt hay nhiu c im ca s vt, hin tng, con ngi theo nhng quan nim và chun mc nht nh mà ngi ánh giá cn tuân theo. Trong lnh vc giáo dc, vic ánh giá c tin hành nhiu cp khác nhau nh: ánh giá h thng giáo dc, ánh giá mt nhà trng, mt c s giáo dc và ào to, ánh giá hot ng dy hc và giáo dc ca giáo viên, kt qu hc tp, kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, các thành t ca quá trình dy hc, giáo dc, Tuy nhiên, trong các nhà trng THCS hin nay, vic ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh vn còn nhiu bt cp, ôi khi giáo viên da vào kt qu hc tp ánh giá, nhn xét vic rèn luyn o c ca hc sinh có th ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS thì giáo viên cn phi xác nh rõ mc ích ánh giá làm gì, phi nm vng các nguyên tc và ni dung ánh giá và quan trng là bit vn dng các phng pháp và k thut ánh giá vào trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. B. MỤC TIÊU 1. MỤC TIÊU CHUNG Module này nhm giúp giáo viên THCS: — Có k nng xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Nm vng c các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Nm vng c quy nh chung ca B Giáo dc và ào to v vn ánh giá, xp loi hnh kim hc sinh; — Có k nng xây dng các công c ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Có thái nghiêm túc, khách quan, công bng trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. 102 | MODULE THCS 30
3. 2. MỤC TIÊU CỤ THỂ 2.1. Mục tiêu kiến thức — Bit rõ tm quan trng ca vic xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c nhng i tng hc sinh khác nhau, các cp hc khác nhau; — Nêu c các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS; — Nêu c cn c xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Lit kê c các ni dung c bn trong ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Nêu c quy trình — các bc tin hành ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS và ý ngha ca vic thc hin các bc trong quy trình. 2.2. Mục tiêu kĩ năng — Có k nng xác nh các mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c cho hc sinh; — Quán trit các nguyên tc vào quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS; — Vn dng c các nguyên tc vào trong quá trình xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh; — Xác nh c các hành vi c th ca hc sinh làm cn c ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Vn dng c các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh vào trong quá trình s dng các phng pháp và k thut ánh giá; — Có k nng c bn trong ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS nh k nng: x lí các tình hung phát sinh trong ánh giá; xây dng các phiu ánh giá; t chc cho hc sinh t ánh giá và ánh giá ln nhau. 2.3. Mục tiêu thái độ — Coi trng vic xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh; — Coi trng vic quán trit các nguyên tc vào quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 103
4. C. NỘI DUNG Module này bao gm 4 ni dung và có dung lng tng ng 15 tit, trong ó 10 tit là thi gian t hc và 5 tit là thi gian hc tp trung (2 tit hc lí thuyt, 3 tit hc thc hành). Nội dung 1 MỤC TIÊU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Hoạt động 1: Phân tích ý nghĩa của việc xác định mục tiêu đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Thy (cô) ã tng ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, hãy nh li và vit ra tr li mt s câu hi sau ây: — ánh giá là gì? — Mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh là gì? — Ti sao phi xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh? 104 | MODULE THCS 30
5. — Nhng khó khn trong quá trình ánh giá khi không xác nh mc tiêu ánh giá là gì? Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây tng thêm hiu bit v s cn thit phi xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. THÔNG TIN PHN HI ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh là mt khâu vô cùng quan trng, vì th nó không th thiu c trong hot ng giáo dc nhà trng THCS. Có rt nhiu nh ngha v ánh giá trong lnh vc giáo dc, tuy nhiên tu thuc vào mc ích ánh giá, cp ánh giá và i tng ánh giá mà mi nh ngha u nhn mnh hn vào khía cnh nào ó ca lnh vc cn ánh giá. Có nhng nh ngha phn ánh vic ánh giá cp chung nht và nhn mnh vào khía cnh giá tr, coi “ánh giá là s thu thp và lí gii mt cách có h thng nhng bng chng dn ti s phán xét v giá tr theo quan im hành ng” (C.E. Beeby) hay “ánh giá là a ra phán quyt v giá tr ca mt s kin, nó bao hàm vic thu thp thông tin s dng trong vic nh giá ca mt chng trình, mt sn phm, mt tin trình, mc tiêu hay tim nng ng dng ca mt cách thc a ra nhm mc ích nht nh” (P.E. Griffin) Nhiu nh ngha v ánh giá nhn mnh n s phù hp gia mc tiêu và vic thc hin, ây là nh ngha c quan tâm nhiu nht. Theo R. Tiler, quá trình ánh giá ch yu là quá trình xác nh mc thc hin các mc tiêu ã ra. Có th a ra khái nim chung v ánh giá trong giáo dc, ó là quá trình x lí nhng thông tin thu thp c qua kim tra, trên c s i chiu vi mc tiêu ã xác nh, iu kin thc hin, kt qu t c Vic ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS có th c biu hin qua thái ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 105
6. và nhn xét ca giáo viên. ánh giá bng thái là vic bày t s ng tình, tán thành, khen ngi (i vi nhng kt qu tích cc) hoc là s nhc nh, phê bình, chê trách (i vi nhng kt qu tiêu cc). ánh giá bng nhn xét là s o kt qu v s lng và cht lng c th hin qua li nói hay vit ca giáo viên, trong ó, có th ch ra nhng u im hay hn ch ca hc sinh. Tuy nhiên, có c s ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS mt cách chính xác, công bng và toàn din thì vic xác nh mc tiêu ánh giá là vô cùng quan trng và có ý ngha rt ln. Mc tiêu — ó là nhng tiêu chí, nhng ch tiêu, nhng yêu cu, nhim v c th mà chúng ta cn t c sau khi kt thúc mt hot ng nào ó. Mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh phi c thit k sao cho thc hin c chc nng làm c s cho vic ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh mt cách chun xác. Mc tiêu có th coi là mt s rõ ràng, y cha ng nhng kt qu ã d kin trc. Mt trong nhng vai trò quan trng nht ca các mc tiêu giáo dc là cung cp nhng bng chng và nhng tiêu chí ánh giá. ánh giá s ít sai sót hn, ít mang tính ngu nhiên hn khi các mc tiêu c công b mt cách rõ ràng. Mc tiêu có tác dng hng dn hành ng i vi c giáo viên và hc sinh h t xác nh v trí so vi mc ích ang theo ui. Mager (Pháp) trong cun Xác nh nh th nào các mc tiêu s phm (1962) ã din t ý này trong mt câu nói ni ting: “Nu bn không chc chn v mt ni mà bn i n bn có th lc n mt ni khác”. Mc tiêu còn c s dng làm cn c cho vic la chn các phng pháp, k thut, phng tin trong quá trình ánh giá. Mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS nhm: — Thông báo v kt qu rèn luyn ca các em sau mi mt giai on nht nh (nh cui kì, cui nm). — Xp th t hc sinh hoc ch ra s tin b ca các em trong vic t c các mc tiêu rèn luyn o c. — Thông báo kt qu rèn luyn o c ca hc sinh cho gia ình. Nu mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS c xác nh mt cách úng n thì nó s có ý ngha vô cùng to ln: Th nht, nó giúp quá trình ánh giá vn hành có cht lng và hiu qu, không i chch hng; 106 | MODULE THCS 30
7. Th hai , nó là chun ánh giá sn phm con ngi mà quá trình giáo dc mang li, xem sn phm này t c chun mc nào. Hoạt động 2: Tìm hiểu những căn cứ để xác định mục tiêu đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS — Khi xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, thy (cô) thng da trên nhng c s nào? (hãy lit kê các c s ánh giá) — Trong nhng c s ó, c s nào là quan trng nht? Vì sao? Thy (cô) hãy c nhng thông tin di ây hiu rõ các c s xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. THÔNG TIN PHN HI Khi xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS, chúng ta cn da trên c s: — Mc tiêu giáo dc ca cp hc. Mc tiêu ca giáo dc THCS: “Nhm giúp hc sinh cng c và phát trin nhng kt qu ca giáo dc tiu hc, có trình hc vn ph thông trình c s và nhng hiu bit ban u v k thut và hng nghip tip tc hc ph thông, trung hc chuyên nghip, hc ngh hoc i vào cuc sng lao ng”. Tuy nhiên bên cnh mc tiêu giáo dc ca cp hc, chúng ta cng cn chú ý n mc tiêu giáo dc Vit Nam là ào to th h tr phát trin nhân cách toàn din có c, có tài, có trí tu thông minh, có lí tng thm m, có sc kho di dào, sn sàng thc hin ngha v lao ng và bo v T quc, to nên nhân cách ngi Vit Nam va truyn thng, va hin i, phù hp vi xu th phát trin chung ca th gii. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 107
8. Lut Giáo dc ca nc Cng hoà XHCN Vit Nam, ngày 2 tháng 12 nm 1998 xác nh: “Mc tiêu giáo dc là ào to con ngi Vit Nam phát trin toàn din, có o c, tri thc, sc kho, thm m và ngh nghip, trung thành vi lí tng c lp dân tc và ch ngha xã hi; hình thành và bi dng nhân cách, phm cht và nng lc ca công dân, áp ng yêu cu xây dng và bo v T quc”. Mc tiêu này cng c khng nh li trong Lut Giáo dc c Quc hi nc Cng hoà XHCN Vit Nam khoá XI, kì hp th 7 thông qua ngày 14 tháng 6 nm 2005. — Chng trình, k hoch giáo dc ca cp hc. Da vào khung phân phi chng trình do B Giáo dc và ào to ban hành dành cho cp hc THCS, bt u áp dng t nm hc 2009 — 2010. * Chng trình giáo dc ph thông là bn thit k tng th k hoch giáo dc trng ph thông, trong ó xác nh rõ mc tiêu, ni dung, quy trình, phng pháp, hình thc t chc giáo dc và ánh giá các kt qu giáo dc. iu 29 ca Lut Giáo dc ã ghi: “Chng trình giáo dc ph thông th hin mc tiêu giáo dc ph thông; quy nh chun kin thc, k nng, phm vi và cu trúc ni dung giáo dc ph thông, phng pháp, hình thc t chc hot ng giáo dc, cách thc ánh giá kt qu giáo dc i vi mi môn hc mi lp và mi cp hc ca giáo dc ph thông”. Vn bn “Chng trình giáo dc” cho cp hc THCS có cu trúc gm hai phn: phn th nht Nhng vn chung, phn th hai Chng trình các môn hc và các hot ng giáo dc. C th nh sau: Phn 1. NHNG VN CHUNG Phn nhng vn chung trình bày các ni dung sau ây: 1. Mc tiêu giáo dc cp hc 2. Phm vi, cu trúc và yêu cu i vi ni dung giáo dc cp hc + K hoch giáo dc cp hc, phân phi thi gian cho các môn hc và cho các hot ng giáo dc. + Nhng yêu cu i vi ni dung giáo dc cp hc. 3. Chun kin thc, k nng và yêu cu v thái ca chng trình giáo dc cp hc 4. Phng pháp và hình thc t chc các hot ng giáo dc cp hc 5. ánh giá kt qu giáo dc cp hc 108 | MODULE THCS 30
9. Phn 2. CHNG TRÌNH CÁC MÔN HC VÀ CÁC HOT NG GIÁO DC Chng trình các môn hc và các hot ng giáo dc c thit k cho tng môn, cho tng hot ng ca tng lp, trình bày các ni dung sau ây: 1. Mc tiêu môn hc hay hot ng giáo dc 2. Ni dung môn hc hay hot ng giáo dc + K hoch dy hc môn hc hay hot ng giáo dc, phân phi thi gian c th cho tng lp, tng tun. + Ni dung dy hc hay hot ng giáo dc cho tng lp, bao gm kin thc, k nng c chi tit hoá n tng bài hc, tng ni dung hot ng. 3. Chun kin thc và k nng môn hc hay hot ng giáo dc 4. Gii thích, hng dn thc hin chng trình, trong ó trình bày các vn sau: + Quan im xây dng chng trình; + Cu trúc ni dung hc tp; + Phng pháp dy hc; + V ánh giá kt qu hc tp ca hc sinh; + Vic vn dng chng trình theo vùng min và theo i tng hc sinh. * K hoch dy hc (hay còn gi là k hoch giáo dc) quy nh c th v s lng các môn hc và các hot ng giáo dc, thi lng cho tng môn hc, tng hot ng giáo dc, cho tng lp ca tng cp hc, ây là c s thit k chng trình cho các môn hc và t chc ging dy trng ph thông. Di ây là K hoch giáo dc trung hc c s Trong chng trình giáo dc THCS mi ban hành ã thay i tên mt s môn hc: Ng vn (là môn hc tích hp ca Ting Vit, Vn hc, Tp làm vn); Công ngh (K thut); Ting nc ngoài (Ting Anh, Nga, Pháp, Trung Quc), M thut (Ho), Âm nhc (Nhc). a vào chng trình các ch t chn, trc mt cho các môn Toán, Công ngh, Ting nc ngoài, Vt lí, Hoá hc, Sinh hc, Ng vn nhm góp phn thc hin mc tiêu phân hoá, nâng cao, cng c kin thc và nguyn vng hc tp ca hc sinh. Trong chng trình giáo dc mi ã a vào các hot ng giáo dc: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 109
10. + Sinh hot lp, sinh hot trng, sinh hot i. + Sinh hot hng nghip thc hin lp 9: 1 bui/ tháng. + Hot ng giáo dc ngoài gi lên lp c thc hin tt c các lp: 4 tit/tháng — iu l nhà trng, ni quy ca lp. Mi nhà trng u ra nhng iu l riêng sao cho phù hp vi iu kin thc t, vi i tng hc sinh trng mình và mang tính kh thi cao. Song song vi nhng iu l ó, thì mi lp, hc sinh li t a ra nhng ni quy riêng mà tt c các thành viên trong lp u tán thành và thc hin. — Kt qu rèn luyn o c ca hc sinh . Da vào kt qu rèn luyn o c ca hc sinh trong các nm hc trc. Giáo viên có th tìm hiu kt qu ó thông qua nhiu ngun thông tin khác nhau nh hc b, thy (cô) giáo, gia ình, bn bè, Hoạt động 3: Xác định mục tiêu đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Da trên nhng hiu bit và kinh nghim ca mình, thy (cô) hãy: — Lit kê nhng mt biu hin làm cn c xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh: — Nhng yêu cu khi xác nh mc tiêu ánh giá: Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t hoàn thin ni dung va vit. 110 | MODULE THCS 30
11. THÔNG TIN PHN HI Trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, có hai yu t nh hng: Th nht là nhng yu t ngay trong bn thân giáo viên. Chúng bao gm nhng quan nim ca giáo viên nh: hng ti kt qu rèn luyn ca hc sinh, xem xét s khác nhau ca mi hc sinh, nâng cao tính tích cc và bi dng nhng tình cm, ng c trong sáng, lành mnh ca hc sinh. Th hai là nhng yu t t bên ngoài nh: ánh giá t nhà trng, t các cp qun lí, yêu cu t gia ình hc sinh. Hai yu t này cn thng nht vi nhau, nu không thng nht có th to nên nhng áp lc nh hng n kt qu ca vic ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh cn phi cn c vào nhng biu hin c th: — Thái và hành vi o c; — ng x trong mi quan h vi thy (cô) giáo, vi bn bè và quan h xã hi; — Ý thc phn u vn lên trong hc tp; — Kt qu tham gia lao ng, hot ng tp th ca lp, ca trng và hot ng xã hi; — Rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng. Xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh cn m bo mt s yêu cu sau ây: — Mc tiêu có th c vit mt cách rt chi tit, t m, cng có th vit khái quát, chung chung. Tuy nhiên, nu vit mc tiêu quá chi tit, vn vt s khó khn và mt thi gian, nu vit chung chung quá s có ít tác dng trong vic hng dn ánh giá. Mc tiêu ánh giá nên vit c th mc va phi và nên tp trung vào nhng vn c bn mà hc sinh cn phi t c trong quá trình rèn luyn o c; — Cng có th nêu ra mc tiêu có tính tng quát và t ó xác nh nhng mc tiêu c th, chi tit. Tuy nhiên, mc tiêu c xác nh theo cách nào hay cp nào thì nhng mc tiêu ó cn phi mô t c nhng gì mà hc sinh s phi bit và phi làm; — Xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh cn hng vào kt qu cao nht, ng thi có tính kh thi, òi hi hc sinh có th t c vi n lc cao nht; — Xác nh các mc tiêu cn phù hp vi quy ch ánh giá, xp loi hc sinh do B Giáo dc và ào to ban hành. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 111
12. Hoạt động 4: Thực hành xác định mục tiêu đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Thy (cô) hãy xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh sau mt hc kì? Giáo viên thc hành xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh lp mình dy sau mt hc kì. ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 1 Câu 1: Nêu ý ngha ca vic xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. Câu 2: Xác nh mc tiêu ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh lp mình ch nhim sau mt nm hc. Nội dung 2 NGUYÊN TẮC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Hoạt động 1: Nêu căn cứ để xác định các nguyên tắc đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS — Thy (cô) hãy ch ra nhng c s xác nh các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c cho hc sinh THCS. — Thy (cô) hãy nêu ý ngha ca vic nm vng các nguyên tc ánh giá trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. 112 | MODULE THCS 30
13. Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t hoàn thin ni dung tr li các câu hi. THÔNG TIN PHN HI Nguyên tc, theo ting Latinh là “pricipium”, là t tng ch o, quy tc c bn, yêu cu c bn i vi hot ng và hành vi. Nguyên tc là nhng lun im có tính nh hng, c rút ra t mc ích công vic, t nhng quy lut, iu kin khách quan, cng nh kinh nghim hot ng thc tin. Nguyên tc có giá tr ch dn các hot ng phc tp khi có ông ngi tham gia. Nh vy, vic xác nh c các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS là vô cùng ý ngha và cn thit. Nó giúp quá trình ánh giá i úng hng, nhm t c mc tiêu ã ra. xây dng c các nguyên tc ánh giá thì chúng ta cn da vào mt s nhng c s sau ây: — Mc ích giáo dc nói chung và mc tiêu c th ca tng nm hc, tng hc kì; — Quy ch ánh giá xp loi hc sinh THCS do B Giáo dc và ào to (ban hành theo Quyt nh s 40/2006/Q—BGDT ngày 05/10/2006 ca B trng B Giáo dc và ào to); — Kinh nghim xây dng các nguyên tc ánh giá; — c im tâm sinh lí hc sinh THCS. (c trng ni bt ca la tui này là s phát trin “nhy vt” v th trng sinh lí liên quan n hin tng dy thì, phát dc “n thp tam, nam thp lc” khin cho i sng tâm lí chuyn bin t tr nh sang ngi ln, t th u sang trng thành. T ó, các em mong mun khng nh các giá tr v phm cht, nng lc ca mình, mong mun c tham gia nhng công vic nh ngi ln, mong mun c t lp, mong mun làm nhng vic có ý ngha. Tt c nhng iu ó to nên ni lc ca tính tích cc hot ng, c bit là hot ng tp th trong các lnh vc ca i sng xã hi. Tuy nhiên, la tui này, do s din bin nhanh, không ng u ca thi kì dy thì, phát dc nên cng d dn n nhng trng thái tâm lí tht thng nh t e thn, nhút nhát n hung hng, khoác lác; t nhit tình, hng hái n lnh nht, th do tính d b kích ng). ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 113
14. Hoạt động 2: Trình bày, phân tích các nguyên tắc đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Da vào kinh nghim thc tin và hiu bit ca mình, thy (cô) hãy vit ra nhng suy ngh ca mình bng cách tr li mt s câu hi sau: — Trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS, thy (cô) thng da trên nhng nguyên tc nào? (Hãy lit kê các nguyên tc bn thng quán trit khi ánh giá). — Thy (cô) nêu mt cách ngn gn ý ngha, ni dung và yêu cu thc hin ca tng nguyên tc mà bn va nêu. 114 | MODULE THCS 30
15. — Ti sao khi ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh ta cn phi quán trit tt c các nguyên tc (thy (cô) va nêu)? Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t iu chnh ni dung tr li các câu hi. THÔNG TIN PHN HI Trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, chúng ta cn nm vng và vn dng trit các nguyên tc sau ây: — Nguyên tc m bo tính toàn din. Khi ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS, cn m bo tính toàn din, ó là ánh giá c nhn thc, thái , ng c, tình cm, hành vi và thói quen. c bit là hành vi ca hc sinh, vì hành vi là kt qu quan trng nht ca quá trình rèn luyn o c ca các em. Tránh vic ánh giá mt cách hi ht, hình thc qua “lng kính ch quan” ca giáo viên. — Nguyên tc m bo tính khách quan, công bng. Tính khách quan òi hi nhng thông tin thu thp c phi úng nh chúng tn ti trong thc t, vic ánh giá phi da vào nhiu ngun thông tin khác nhau. Tính khách quan to ra s công bng gia các hc sinh vi nhau. Chúng ta u bit, ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh là mt vic không d. Bi l, hc sinh thc hin hành vi ca mình mi lúc, mi ni, nhà trng, gia ình và ngoài xã hi; chính vì vy mà ngi ln nói chung và các thy (cô) giáo nói riêng không phi bao gi cng kim soát c. Hn na, vic thc hin các hành vi trong quá trình tu dng và rèn luyn o c li ph thuc vào nhng iu kin, hoàn cnh, tình hung a dng trong cuc sng thng ngày Nu ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 115
16. ánh giá mt cách công bng và khách quan thì s nâng cao lòng t tin hc sinh, kích thích tính tích cc cá nhân, “gây trng thái tâm lí lc quan, phát trin kh nng sáng to bên trong ca các em”. i vi tp th lp, s ánh giá công bng và chính xác ca giáo viên s giúp tp th lp bit t iu chnh c công tác t chc các hot ng tp th ca mình. Mt khác, ó cng là iu kin, là ng lc tng cng giao lu tích cc gia các thành viên vi nhau, giúp cho mi quan h gia hc sinh vi hc sinh, gia thy và trò ngày mt tt p hn. Ngoài ra, mi cá nhân hc sinh u có nhng c im riêng nh hoàn cnh gia ình, kh nng ca bn thân, sc kho, kinh nghim sng, các mi quan h xã hi, môi trng sng Cho nên, cùng mt chun mc hành vi nhng vic thc hin có th không ging nhau nhng hc sinh khác nhau v c hai mt ch quan và khách quan. Vì vy, trong ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS cn tính n cái riêng ca tng cá nhân hc sinh. Tránh hin tng “cào bng”, coi mi hc sinh nh nhau theo cùng mt chun ánh giá. Giáo viên s mc sai lm nu xp loi hnh kim ca hc sinh khi cha có nhng thông tin y , tin cy, hay c tình không ý n chúng. Vic làm này không ch vi phm yêu cu s phm trong quá trình ánh giá mà quan trng hn là nó có th phn tác dng giáo dc. — Nguyên tc m bo tính phát trin và tính nhân vn. Nguyên tc này òi hi giáo viên phi xác nh c s tin b, mc phát trin ca hc sinh qua tng giai on (gia kì, cui kì, cui nm, ) khuyn khích, ng viên, khích l các em c gng n lc t giác thc hin nhng hành vi phù hp vi chun mc xã hi. Do ó, khi ánh giá, cn coi trng, cao s tin b v ý thc, thái , hành vi ca hc sinh (c bit i vi nhng em cha ngoan, t ti, nhút nhát, ), t thái hài lòng, ng tình khi các em làm c nhng vic tt theo chun mc quy nh, thái khoan dung vi nhng hành vi sai trái. Giáo viên cn quan nim úng n giáo dc là mt quá trình có tính lâu dài, c bit là giáo dc o c. Chính vì vy, ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh òi hi s kiên nhn, bn b, không c nôn nóng ca giáo viên qua tng hot ng, trong nhng thi im khác nhau. Tránh hin tng ch xem xét mc c giáo dc ca hc sinh mà b qua s phát trin ca các em. — Nguyên tc m bo tính chính xác, rõ ràng, công khai, úng cht lng. 116 | MODULE THCS 30
17. Nguyên tc này òi hi giáo viên trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS cn phi rõ ràng, tc là các em phi hiu c vì sao thy (cô) ánh giá mình nh vy. iu ó có ngha là, khi ánh giá hc sinh, giáo viên cng cn giúp hc sinh hiu rõ nhng mt tích cc cng nh hn ch ca bn thân trong quá trình rèn luyn và tu dng. ng thi vch ra phng hng, nêu lên nhng yêu cu vi thái nghiêm túc, tôn trng các em, vi tm lòng yêu thng các em tht s. Khi ra yêu cu cho hc sinh, không nên t quá cao hoc quá thp so vi kh nng và iu kin ca các em. Nu yêu cu quá cao, hc sinh không t c s t ra nn chí, thiu t tin, kém phn khi. Nu yêu cu quá thp, hc sinh d dàng t c thì s to ra tính ch quan, t mãn, làm cho các em thiu n lc ý chí, thiu sáng to. Cùng vi vic a ra nhng yêu cu, òi hi, giáo viên cn lp k hoch giúp và giám sát hc sinh sa cha nhng sai lm và khc phc nhng hn ch mc phi. Tránh hin tng ánh giá mt cách áp t t phía giáo viên. — Nguyên tc bo m s phi hp các phng pháp, k thut ánh giá. Nguyên tc này òi hi trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, giáo viên cn phi kt hp s dng mt cách a dng và linh hot các phng pháp, k thut ánh giá có th có c nhng kt qu chính xác và toàn din bi mi phng pháp ch ánh giá tt mt s mc tiêu nht nh. Tránh vic s dng thng xuyên, duy nht mt phng pháp, k thut ánh giá. la chn các phng pháp, k thut ánh giá phù hp, khi ánh giá cn hiu rõ các phng pháp ánh giá c la chn, hiu rõ v u im và hn ch ca phng pháp, bit c s phù hp ca tng phng pháp trong vic ánh giá mc tiêu rèn luyn o c ca hc sinh. Nu không hiu rõ các phng pháp và k thut ánh giá s tn nhiu thi gian và công sc cho vic ánh giá nhng kt qu li kém tin cy. — Nguyên tc m bo s phi kt hp các lc lng giáo dc trong quá trình ánh giá. Giáo dc là quá trình có nhiu lc lng tham gia, trong ó có ba lc lng quan trng nht là gia ình, nhà trng và các oàn th xã hi. Ba lc lng giáo dc này u có chung mt mc ích là hình thành nhân cách cho th h tr. Chính vì vy, quá trình giáo dc có th t c nhng kt qu tt nht thì các lc lng giáo dc không ch phi thng nht v mc ích, yêu cu, v ni dung giáo dc, phng pháp giáo dc mà còn cn phi có s thng nht chung trong quá trình ánh giá. Trong ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 117
18. ba lc lng giáo dc ó thì giáo dc nhà trng óng vai trò ch o, trong ó giáo viên ch nhim có nhim v vô cùng quan trng, ó là phi hp vi các lc lng giáo dc ngoài nhà trng. Giáo viên ch nhim s phi hp vi các giáo viên khác, vi oàn Thanh niên Cng sn H Chí Minh, vi i Thiu niên Tin phong H Chí Minh, vi gia ình hc sinh t chc, nhn xét, ánh giá và xp loi hc sinh vào cui kì và cui nm theo ni dung và tiêu chun ca B Giáo dc và ào to. Hoạt động 3: Liên hệ thực tiễn việc vận dụng các nguyên tắc trong quá trình đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh Thc t, trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, giáo viên thng b qua nguyên tc nào? Nguyên nhân và hu qu ca vic ó. Quán trit các nguyên tc này trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh sau mt nm hc? Giáo viên thc hành, vn dng các nguyên tc này trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh sau mt nm hc. ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 2 Câu 1: Thy (cô) hãy lit kê ra các nguyên tc ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. Câu 2: Thy (cô) hãy vn dng các nguyên tc này vào quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh lp mình ch nhim sau mt hc kì, mt nm hc. 118 | MODULE THCS 30
19. Nội dung 3 NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Hoạt động 1: Nêu căn cứ xác định nội dung đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Da vào hiu bit và kinh nghim thc t, thy (cô) hãy tr li mt s câu hi sau: — Hãy k ra các vn bn, tài liu trong ó có nhng ni dung làm cn c cho giáo viên trong quá trình giáo dc o c cho hc sinh. — Trong các vn bn, tài liu trên thì vn bn, tài liu nào c xem là có giá tr pháp lí i vi giáo viên trong quá trình giáo dc o c cho hc sinh. — Bn hãy nêu nhng ni dung trong các vn bn, tài liu có giá tr pháp lí làm cn c cho giáo viên trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 119
20. Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t iu chnh ni dung tr li các câu hi. THÔNG TIN PHN HI Vic giáo dc hc sinh và ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh không phi là mt công vic tu tin theo ý ch quan ca giáo viên mà cn phi có cn c pháp lí. Nhng cn c ó rt quan trng công tác giáo dc nói chung và ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh nói riêng không b lch nh hng chính tr và lch mc tiêu giáo dc. Cn c ó là các vn bn, ngh quyt, pháp lut ca ng và Nhà nc v giáo dc, các hng dn, quy nh thc hin công tác giáo dc, ni quy ca nhà trng Nhng cn c pháp lí quan trng cho công tác giáo dc o c hc sinh gm Lut Giáo dc, các Ch th và Hng dn thc hin nhim v nm hc, Ni quy, quy nh ca nhà trng. Sau ây có th nêu mt s ni dung c bn làm cn c cho công tác giáo dc và ánh giá o c hc sinh trong trng ph thông. — Mc tiêu giáo dc nói chung và mc tiêu giáo dc THCS quy nh trong Lut Giáo dc nh sau: “Mc tiêu giáo dc là ào to con ngi Vit Nam phát trin toàn din, có o c, tri thc, sc kho, thm m và ngh nghip, trung thành vi lí tng c lp dân tc và ch ngha xã hi; hình thành và bi dng nhân cách, phm cht và nng lc ca công dân, áp ng yêu cu ca s nghip xây dng và bo v T quc”. Mc tiêu giáo dc THCS: “Giáo dc trung hc c s nhm giúp hc sinh cng c và phát trin nhng kt qu ca giáo dc tiu hc; có hc vn ph thông trình c s và nhng hiu bit ban u v k thut và hng nghip tip tc hc trung hc ph thông, trung hc chuyên nghip, hc ngh hoc i vào cuc sng lao ng”. — Ch th v nhim v trng tâm ca giáo dc mm non, giáo dc ph thông, giáo dc thng xuyên và giáo dc chuyên nghip ca nm hc. 120 | MODULE THCS 30
21. Ví d ch th v nhim v trng tâm ca giáo dc mm non, giáo dc ph thông, giáo dc thng xuyên và giáo dc chuyên nghip nm hc 2011 — 2012 có phn nh sau: Tng cng công tác giáo dc toàn din và qun lí hc sinh, sinh viên. Chú trng và tng cng giáo dc t tng chính tr, vn hoá truyn thng, o c, li sng, k nng sng, k nng thc hành, ý thc trách nhim xã hi; t chc tt các hot ng vn hoá, vn ngh, th dc, th thao, công tác chm sóc sc kho; chú trng công tác bo m an ninh, trt t trng hc; giáo dc an toàn giao thông; phòng chng bo lc, t nn xã hi, tai nn thng tích, ui nc, dch bnh i vi hc sinh, sinh viên. — Hng dn thc hin nhim v giáo dc Trung hc nm hc. Ví d, nm hc 2011 — 2012 có ni dung nh sau: Thc hin tích hp mt s ni dung môn hc và các hot ng giáo dc; tích hp giáo dc o c, hc tp và làm theo tm gng o c H Chí Minh, giáo dc phòng chng tham nhng, s dng nng lng tit kim và hiu qu, bo v môi trng, a dng sinh hc và bo tn thiên nhiên trong mt s môn hc theo hng dn riêng ca B. — Mt cn c pháp lí na rt quan trng và trc tip i vi vic ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh ó là “ Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông”. Hoạt động 2: Liệt kê các nội dung cơ bản để đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh Da vào hiu bit và kinh nghim thc t, thy (cô) hãy vit ra suy ngh ca mình bng cách tr li ngn gn mt s câu hi sau: — Thy (cô) hiu nh th nào là ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS? Theo thy (cô), khi xác nh các ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh thì cn phi tuân theo nguyên tc nào? + Ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS là: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 121
22. + Nhng nguyên tc xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh: — o c hc sinh c th hin qua các mt nào (các hot ng, các mi quan h, các lnh vc )? — T các ni dung trong các vn bn, tài liu làm cn c ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, t các mt th hin o c ca hc sinh, thy (cô) hãy xác nh nhng mt biu hin o c ca hc sinh THCS cn phi ánh giá. Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t hoàn thin ni dung tr li các câu hi. 122 | MODULE THCS 30
23. THÔNG TIN PHN HI Ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS là h thng thái , ng c và hành vi o c ca hc sinh c th hin trong: ng x vi thy giáo, cô giáo, vi bn bè và quan h xã hi; phn u vn lên trong hc tp; kt qu tham gia lao ng, hot ng tp th ca lp, ca trng và hot ng xã hi; rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng Tóm li, ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS chính là h thng thái , ng c và hành vi ca hc sinh c th hin qua các mi quan h a dng và phong phú ca cuc sng. Vic xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh cn m bo tính toàn din và phù hp vi i tng — ngha là ánh giá y các mt biu hin ca o c trong i sng, hot ng và các mi quan h nhng cng cn tp trung vào ánh giá nhng phm cht o c tiêu biu ca hc sinh cn phi có. Ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh có th cn c vào phn Cn c ánh giá hnh kim (iu 3) ca Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông, ó là: — V thái và hành vi o c; — ng x trong mi quan h vi thy giáo, cô giáo, vi bn bè và quan h xã hi; — Ý thc phn u vn lên trong hc tp; — Kt qu tham gia lao ng, hot ng tp th ca lp, ca trng và hot ng xã hi; — Rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng. Mt s ý kin ca các nhà giáo dc hin nay cho rng cn i mi vic ánh giá hnh kim hc sinh, và cn ánh giá các mt sau: (i) Rèn luyn phm cht o c Giáo viên ch nhim ghi rõ nhng phm cht ni tri ca hc sinh: trung thc, l , gin d, khiêm tn, khoan dung, nhân ái (ii) Ý thc phn u hc tp Giáo viên ch nhim nhn xét: mc chuyên cn, ý thc ch ng sáng to, tích cc vt khó trong hc tp ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 123
24. (iii) Ý thc tôn trng ni quy k lut, pháp lut Giáo viên ch nhim nhn xét: V mc tôn trng ni quy k lut ca lp, trng; tôn trng lut l giao thông; ng x có vn hoá ni công cng; tôn trng và gi gìn tài sn ca lp, trng, ni công cng (iv) Ý thc rèn luyn thân th, bo v môi trng Giáo viên ch nhim nhn xét: V vic rèn luyn thân th, gi gìn v sinh môi trng (v) Ý thc tham gia hot ng tp th, xây dng tp th Giáo viên ch nhim nhn xét: Hc sinh có tích cc tham gia các hot ng ca oàn, i, ca trng, lp hay không? Có tinh thn oàn kt u tranh xây dng tp th t, lp, tinh thn hp tác, giúp bn bè không? Hoạt động 3: Xác định các phẩm chất đạo đức của học sinh và các biểu hiện cụ thể của đạo đức học sinh được đánh giá Thy (cô) suy ngh và tr li mt s câu hi sau: — T các mt th hin o c ca hc sinh THCS, thy (cô) hãy lit kê các phm cht th hin kt qu rèn luyn o c hc sinh cn phi ánh giá và ti sao thy (cô) la chn các phm cht ó ánh giá. + Các phm cht o c cn ánh giá: + Vì: 124 | MODULE THCS 30
25. — T các phm cht o c cn ánh giá, hãy nêu ra các biu hin và hành vi c th ca hc sinh th hin phm cht ó. — Có quan nim cho rng: ánh giá phm cht o c hc sinh cn phi ánh giá ba mt là nhn thc, thái và hành vi. Thy (cô) có ng ý vi quan im trên hay không? Ti sao? Thy (cô) hãy c nhng thông tin di ây tng thêm hiu bit v các phm cht o c ca hc sinh cn c ánh giá. THÔNG TIN PHN HI T các mt th hin o c ca hc sinh, cn phi tip tc nêu rõ các hành vi o c ca hc sinh, c th là: — Luôn kính trng ngi trên, thy giáo, cô giáo, cán b và nhân viên nhà trng; thng yêu và giúp các em nh tui; có ý thc xây dng tp th, oàn kt vi các bn, c các bn tin yêu; ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 125
26. — Tích cc rèn luyn phm cht o c, có li sng lành mnh, trung thc, gin d, khiêm tn; — Hoàn thành y nhim v hc tp, c gng vn lên trong hc tp; — Thc hin nghiêm túc ni quy nhà trng; chp hành tt lut pháp, quy nh v trt t, an toàn xã hi, an toàn giao thông; tích cc tham gia u tranh, phòng chng ti phm, t nn xã hi và tiêu cc trong hc tp, kim tra, thi c; — Tích cc rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng; — Tham gia y các hot ng giáo dc quy nh trong k hoch giáo dc, các hot ng chính tr, xã hi do nhà trng t chc; tích cc tham gia các hot ng ca i Thiu niên Tin phong H Chí Minh, oàn Thanh niên Cng sn H Chí Minh; chm lo giúp gia ình. ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 3 Câu 1: Nêu c cn c xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Câu 2: Trong quá trình xác nh ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh, cn phi quán trit các nguyên tc nào? Ti sao? Câu 3: Lit kê các ni dung c bn trong ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Câu 4: Nêu các hành vi c th ca hc sinh làm cn c ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Nội dung 4 PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Hoạt động 1: Xác định phương pháp và xây dựng quy trình đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Thy (cô) ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh bng phng pháp nào? Theo quy trình ra sao? Hãy nh li và vit ra tr li các câu hi sau: — Theo thy (cô), ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh thì ai là ngi có quyn ánh giá? Làm th nào ngi ánh giá có th a ra ánh giá chính xác? 126 | MODULE THCS 30
27. — Thy (cô) hãy lit kê các bc, các công vic cn phi làm trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh THCS. — Thy (cô) hãy sp xp các bc, các công vic ó theo mt trình t hp lí, và gii thích ti sao thy (cô) li sp xp nh vy. — Thy (cô) hãy nêu ch th ph trách chính, ý ngha và mc tiêu c th ca mi bc trong quy trình ánh giá o c ca hc sinh THCS. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 127
28. Thy (cô) hãy i chiu nhng ni dung va vit ra vi nhng thông tin di ây và t hoàn thin ni dung tr li các câu hi. THÔNG TIN PHN HI Theo quy nh v ánh giá hc sinh thì giáo viên ch nhiêm c quyn: — ánh giá, xp loi hnh kim và hc lc tng hc kì, c nm hc ca hc sinh. Lp danh sách hc sinh ngh cho lên lp, không c lên lp; hc sinh c công nhn là hc sinh gii, hc sinh tiên tin; hc sinh phi kim tra li các môn hc, hc sinh phi rèn luyn v hnh kim trong kì ngh hè. — Lp danh sách hc sinh ngh khen thng cui hc kì, cui nm hc. — Ghi vào s gi tên và ghi im và vào hc b các ni dung sau ây: + Kt qu ánh giá, xp loi hnh kim và hc lc ca hc sinh; + Kt qu c lên lp hoc không c lên lp, công nhn hc sinh gii, hc sinh tiên tin hc kì, c nm hc, c lên lp sau khi kim tra li hoc rèn luyn hnh kim trong kì ngh hè; + Nhn xét, ánh giá kt qu rèn luyn toàn din ca hc sinh. Tuy nhiên vic ánh giá o c, hnh kim ca hc sinh c chính xác thì giáo viên phi da vào nhiu ngun thông tin t nhiu phía khác nhau. Vic ánh giá cn cho mi cá nhân hc sinh t ánh giá theo các tiêu chí và sau ó mang ra tp th lp ánh giá tng thành viên hc sinh, vic ánh giá cn tham kho thêm ý kin ca giáo viên các b môn và ca oàn Thanh niên. Sau ây là quy trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, giáo viên có th tham kho quy trình này ánh giá c toàn din và khách quan. 128 | MODULE THCS 30
29. Ngi Ghi Bc Mc tiêu và ni dung Sn phm thc hin chú 1 Xác nh các ni dung ánh Biên bn v Ban giám hiu, giá kt qu rèn luyn o c ni dung và Hi ng ca hc sinh, k hoch ánh k hoch trng, các giáo giá ánh giá kt viên ch qu rèn luyn nhim, i din o c ca oàn Thanh hc sinh niên và cha m hc sinh 2 Xây dng phiu ánh giá, Phiu ánh Ban giám hiu, trong ó có các tiêu chí ánh giá o c, Hi ng giá, mc im cho mi tiêu hnh kim trng, các giáo chí, quy nh mc hnh hc sinh viên ch kim theo s im các mt, nhim, i din thang im oàn Thanh ánh giá niên 3 ánh giá ti lp: Biên bn ni Hc sinh lp — Cá nhân hc sinh t kim dung và kt ánh giá và im v nhng u, khuyt qu hp lp giáo viên ch im ca mình và t ánh ánh giá nhim giá, xp loi. — T trng iu hành bình xét, xp loi các thành viên trong t. Sau ó ghi thành bng tng hp (có ch kí ca T trng) np cho Lp trng. — Lp trng tng hp bng xp loi ca các t, thông qua tp th lp thng nht v xp loi ca tng hc sinh. Lp phi ghi biên bn v vic bình xét, xp loi hnh kim. Sau ó Lp trng thu toàn b bng tng hp ca tng t và biên bn np cho giáo viên ch nhim. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 129
30. Ngi Ghi Bc Mc tiêu và ni dung Sn phm thc hin chú 4 Giáo viên ch nhim dán kt Thông báo qu d kin xp loi hnh kt qu ánh kim ca lp lên bng thông giá ti lp báo chung ca nhà trng ly ý kin ca các giáo viên b môn và các thành viên khác trong Hi ng (Thi gian khong 1 – 2 ngày). 5 Giáo viên ch nhim tip thu Các ý kin Giáo viên ch và iu chnh vic xp loi góp ý nhim hnh kim ca mt s hc sinh mà các giáo viên b môn và các thành viên khác trong trng có ý kin góp ý thêm (nu có) 6 Trình Hiu trng nhà trng Hiu trng duyt kt qu ánh giá phê duyt kt qu 7 Giáo viên ch nhim cn c Giáo viên Giáo viên ch vào kt qu ánh giá ghi nhn xét cho nhim nhn xét vào hc b ca tng mi em và hc sinh ghi vào hc b. 8 Thông báo kt qu xp loi Cha m hc Giáo viên ch hnh kim ã c duyt cho sinh và hc nhim mi hp hc sinh và gia ình hc sinh sinh bit kt bit trong gi sinh hot lp và qu rèn luyn trong cuc hp cui hc kì, cui nm Chú ý: (1) có thông tin, cn c cho vic ánh giá thì cn có s theo dõi quá trình hc tp và công tác ca hc sinh. 130 | MODULE THCS 30
31. (2) u nm hc cn ph bin cho hc sinh ni quy ca nhà trng, quy ch và tiêu chí ánh giá, thi gian ánh giá cho giáo viên, hc sinh bit và thc hin theo. (3) Khi nhn xét, ánh giá hc sinh trong hc b, giáo viên ch nhim phi ghi nhn xét chi tit v tng hc sinh bao gm các ni dung: — Kt qu t c và u im ca tng mt; — Nhng mt nào còn hn ch; — Có nhng li khen, ng viên khng nh nhng kt qu ca hc sinh; — a ra li khuyên, phng hng, bin pháp hc sinh tip tc phn u. (4) Khi hc sinh t kim im cn có bn t kim im. Sau ây là mu bn t kim im: TRNG THCS CNG HOÀ XÃ HI CH NGHA VIT NAM Lp: c lp — T do — Hnh phúc BN T KIM IM CA HC SINH TRONG QUÁ TRÌNH RÈN LUYN O C VÀ VIC THC HIN N NP, NI QUY NHÀ TRNG Kính gi: Cô (thy) ch nhim lp: Em tên là: thuc t: Lp: Qua kt qu rèn luyn HKI (HKII) nm hc va qua, nay em t kim im nh sau: 1. Vic rèn luyn o c, tác phong a. u im: b. Khuyt im: (Nêu rõ các hin tng vi phm v vic thc hin n np, tác phong nh: — S ln không thc hin ng phc, giày dép, u tóc, lô gô, bng tên, huy hiu oàn. — S ln hút thuc, ung ru, ánh bài, chi game — Vi phm v trc nht, v sinh, bo v môi trng ; — S ln làm h hng tài sn nhà trng và xâm hi tài sn ca bn bè, ca nhân dân ; — S ln gây g, ánh nhau làm nh hng an ninh trt t công cng, nh hng uy tín, danh d ca lp, ca trng ; ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 131
32. — S ln vi phm lut giao thông và các t nn xã hi khác ; — S ln óng hc phí và các khon không úng thi gian quy nh; — Ý thc, thái trong gi chào c, gi sinh hot hng nghip, hc ngh ph thông ). 2. Vic hc tp a. u im: b. Khuyt im: (Nêu rõ các hin tng vi phm nh: — Vic chun b sách v, cp, tp nháp, bì giy kim tra; — S bui vng hc; s bui i hc tr; s ln b tit và nhng môn nào; — Vic hc và làm bài nhà; s ln không thuc bài và không chun b bài nhà; — V ý thc và thái hc tp trên lp; — Ý thc, thái trong các gi hc ph o). c. Cht lng hc tp: (Nêu rõ các môn hc có kt qu yu kém và nguyên nhân vì sao yu, kém các môn ó) 3. T ánh giá và xp loi Hnh kim HKI (HKII): t loi gì (Mt trong bn loi: Tt, Khá, Trung bình, Yu) , ngày tháng nm (Hc sinh kí và ghi rõ h tên) KT QU XP LOI CA T Qua bn t kim im và các ý kin góp ý, tp th t lp thng nht xp loi hnh kim bn: t loi: trong HKI (HKII) nm hc TM T T trng (Kí và ghi rõ h tên) 132 | MODULE THCS 30
33. (5) Khi ánh giá ti lp cn có biên bn bui ánh giá. Sau ây là mu gi ý cho vic ghi biên bn ánh giá: S GD&T CNG HOÀ XÃ HI CH NGHA VIT NAM TRNG THCS c lp — T do — Hnh phúc BIÊN BN HP XÉT HNH KIM LP Hc kì — Nm hc: 20 — 20 — Thi gian: Vào lúc gi phút, ngày tháng nm — a im: Ti phòng hc s Lp: — Thành phn gm: Thy (cô): là GVCN và HS (vng HS, gm: ) NI DUNG 1. Giáo viên ch nhim thông qua quy ch xp loi và các quy nh v xp loi hnh kim. 2. Các T trng báo cáo kt qu xp loi các thành viên trong t: KT QU XP LOI T S HS Loi TT Loi KHÁ Loi TB Loi YU 1 2 Tng 3. Ý kin bàn bc, tho lun: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 133
34. 4. Kt qu sau khi tho lun Sau khi bàn bc, tho lun, giáo viên ch nhim và tp th hc sinh i n thng nht: — iu chnh loi hnh kim ca các hc sinh sau: Thành TT H tên HS T loi Lí do iu chnh loi 1 2 — Hc sinh xp loi hnh kim YU và TRUNG BÌNH gm: Xp TT H tên HS Lí do xp loi loi 1 2 — Tng hp kt qu xp loi cui cùng: Tng s HS Loi TT Loi KHÁ Loi TB Loi YU c xp loi Cuc hp kt thúc vào hi gi phút cùng ngày. Th kí TM. Tp th hc sinh Giáo viên ch nhim LP TRNG 134 | MODULE THCS 30
35. Hoạt động 2: Xây dựng các tiêu chí, thang điểm để xếp loại đạo đức học sinh THCS Thy (cô) ã tng ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Thy (cô) hãy nh li và vit ra tr li các câu hi sau: — Hin nay, xp loi o c hc sinh c chia làm my loi? Nêu các cn c xp loi. + Các hnh kim: + Cn c xp loi: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 135
36. — T ni dung ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh ã c xác nh và các cn c xp loi o c hc sinh, thy (cô) hãy thit k mt phiu ánh giá chi tit ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh. Phiu ó phi m bm các yêu cu nào? — Làm th nào có th hoàn thin c phiu ánh giá ó và phiu ó c chp nhn s dng làm công c ánh giá chính thc trong trng ca thy cô? 136 | MODULE THCS 30
37. Thy (cô) hãy c nhng thông tin di ây tng thêm hiu bit v tiêu chí và thang im xp loi o c hc sinh. THÔNG TIN PHN HI Hin nay vic ánh giá kt qu rèn luyn o c hc sinh c thc hin theo Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông. Theo Quy ch thì các tiêu chí ánh giá và xp loi hnh kim c quy nh nh sau: iu 4. Tiêu chun xp loi hnh kim 1. Loi Tt a) Thc hin nghiêm túc ni quy nhà trng; chp hành tt lut pháp, quy nh v trt t, an toàn xã hi, an toàn giao thông; tích cc tham gia u tranh vi các hành ng tiêu cc, phòng chng ti phm, t nn xã hi; b) Luôn kính trng thy giáo, cô giáo, ngi ln tui; thng yêu và giúp các em nh tui; có ý thc xây dng tp th, oàn kt, c các bn tin yêu; c) Tích cc rèn luyn phm cht o c, có li sng lành mnh, gin d, khiêm tn; chm lo giúp gia ình; d) Hoàn thành y nhim v hc tp, có ý thc vn lên, trung thc trong cuc sng, trong hc tp; ) Tích cc rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng; e) Tham gia y các hot ng giáo dc, các hot ng do nhà trng t chc; tích cc tham gia các hot ng ca i Thiu niên Tin phong H Chí Minh, oàn Thanh niên Cng sn H Chí Minh; g) Có thái và hành vi úng n trong vic rèn luyn o c, li sng theo ni dung môn Giáo dc công dân. 2. Loi Khá Thc hin c nhng quy nh ti Khon 1 iu này nhng cha t n mc ca loi Tt; còn có thiu sót nhng kp thi sa cha sau khi thy giáo, cô giáo và các bn góp ý. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 137
38. 3. Loi Trung bình Có mt s khuyt im trong vic thc hin các quy nh ti Khon 1 iu này nhng mc cha nghiêm trng; sau khi c nhc nh, giáo dc ã tip thu, sa cha nhng tin b còn chm. 4. Loi Yu Cha t tiêu chun xp loi Trung bình hoc có mt trong các khuyt im sau ây: a) Có sai phm vi tính cht nghiêm trng hoc lp li nhiu ln trong vic thc hin quy nh ti Khon 1 iu này, c giáo dc nhng cha sa cha; b) Vô l, xúc phm nhân phm, danh d, xâm phm thân th ca giáo viên, nhân viên nhà trng; xúc phm danh d, nhân phm ca bn hoc ca ngi khác; c) Gian ln trong hc tp, kim tra, thi c; d) ánh nhau, gây ri trt t, tr an trong nhà trng hoc ngoài xã hi; vi phm an toàn giao thông; gây thit hi tài sn công, tài sn ca ngi khác. ánh giá hc sinh chính xác, khách quan cn phi có phiu ánh giá, trong ó có các tiêu chí ánh giá, phiu ánh giá này cn c thng nht trong trng ph thông và c lãnh o nhà trng cho phép s dng. Vic có phiu ánh giá s tránh c tình trng GVCN ánh giá theo ý ch quan, tránh c ánh giá không khách quan công bng. Sau ây là mt s mu phiu, tiêu chí ánh giá, hc sinh cn c vào ó cho im, t im s t c s phân loi theo 4 mc nh Quy ch ánh giá quy nh. I. CHUYÊN CN — C tun thc hin tt (nu ngh hc có giy phép kp thi): 10 im + Ngh hc không có giy phép: — 3 im + B tit: — 2 im + i mun gi truy bài: — 2 im II. TRUY BÀI 15 PHÚT U GI — C tun thc hin tt: 10 im + Không tham gia truy bài (do i mun hoc trn gi truy bài): — 2 im 138 | MODULE THCS 30
39. + C ý làm n ào trong lp (hét to, nói to, i li t do ) b sao nhc: — 3 im/ 1 ln. + Không xp hàng vào lp: — 3 im/1 ln + Xp hàng vào lp không nghiêm túc: — 2 im/1 ln III. LAO NG — V SINH — TRC NHT LP — Làm úng nhim v c giao trc gi truy bài, thc hin tt công vic sut c bui hc: 10 im + Làm mun gi truy bài: — 4 im/1 ln + Thc hin không chu áo: — 2 im + Không làm trc nht: — 10 im + Không i lao ng: — 10 im + i mun: — 5 im + Lao ng không tích cc: — 3 im IV. T TH, TÁC PHONG NGI HC SINH — C tun thc hin tt: 10 im + Không eo khn quàng : — 2 im/1 ln + Mc áo không c áo, qun lng n trng: — 2 im/1 ln + Không i m ca nô (gi chào c, ngày l): — 2 im/1 ln + Không mc ng phc vào th 2, th 6 hoc các ngày cao im (áo trng ng phc mi và qun sm màu): — 2 im/1 ln + Không s vin: — 2 im/1 ln + Không i dép ngày thng, không i giy vào các ngày cao im nh khai ging, ngày l k nim: —2 im/1 ln + Hc sinh nam nhum tóc, eo khuyên tai, tóc dài: HS n trang im — 5 im + Mang in thoi hoc eo máy nghe nhc n lp: — 5 im + Mang vt nhn hoc hung khí n lp: — 10 im và h hnh kim xung Trung bình + Mang chi thiu lành mnh n trng (súng n, súng bn nc, chi bo lc ): — 5 im/1 ln + Chi bài, chi bóng, chi bi, chi cù trong lp, trong trng: — 5 im/1 ln V. NP SNG VN MINH — C tun thc hin tt: 10 im ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 139
40. + Nói tc, chi by: — 3 im/1 ln + n quà vt (nhai ko cao su và mang n khác n lp): — 3 im + Xé giy, vt rác (v n) ra lp, ra sân trng: —3 im/1 ln + Cãi hoc trêu, chng i li sao và cán b lp: — 4 im/1 ln + Vô l vi thy (cô) giáo (cãi li, nói trng không hoc có nhng hành vi bt kính, thiu tôn trng giáo viên): — 10 im và h hnh kim. + ánh nhau vi bn: — 10 im (ai gây g trc s b tr 15 im)/1 ln + p xe trong sân trng: — 3 im/1 ln + Làm bn bình nc ung: — 5 im/1 ln + nc vào thùng rác: — 2 im/1 ln + Làm hng hoc v ca kính, bóng in, l hoa và các th khác trong lp hc: — 10 im và bi thng úng th ó. + Xp xe trong lán xe không úng quy nh: — 2 im/1 ln + Nh nc bt và bã ko cao su, v ht hng dng không úng ni quy nh: — 2 im/1 ln + t pháo ngày thng, ngày Tt: — 10 im và h hnh kim xung Yu + Vào quán game trong và sau gi hc: — 10 im + Ly trm ca bn: — 10 im và h hnh kim — Nht c ca ri, tr li ngi b mt (lp c cng im): + 5 im/1 ln VI. TH DC — XP HÀNG — CHÀO C — C tun thc hin tt: 10 im + Trn gi th dc: — 3 im/1 ln + Trn gi chào c: — 5 im + Ra mun gi chào c + th dc: — 2 im/1 ln + Không tp th dc hoc không múa, không hát Quc ca, i ca: — 2 im/1 ln + Mt trt t trong gi chào c và gi th dc hoc trong các bui tp trung ti sân trng: — 3 im/1 ln + Phá hàng hoc t ý ra khi hàng khi cha có s ng ý ca giáo viên: — 3 im/1 ln + Không mang gh gi chào c và các bui tp trung ca trng: — 3 im/1 ln VII. BO V CA CÔNG — C tun không vi phm: c 10 im + Ngi, trèo lên lan can lp hc: — 3 im/1 ln 140 | MODULE THCS 30
41. + Ngi lên bàn hc: — 2 im/1 ln + p bàn, gh trong lp (bng tay, bng thc, ): — 2 im/1 ln + Khc v, vit by lên tng lp, bng, bàn gh, cánh ca: — 2 im/1 ln + Trèo cây, bt lá, b cành trong trng: — 2 im/1 ln + Nô ui nhau khu vc bàn giáo viên: — 2 im/1 ln + T ý ng vào s u bài ca lp: — 2 im/1 ln + Ty hoc làm rách s u bài: — 5 im/1 ln VIII. HOT NG TP TH — C tun thc hin tt: 10 im + Không tham gia “Ting trng sch trng p lp”: — 3 im + Không tham gia bui trc tun ca lp gi chào c (kê bàn gh ra, khênh loa ài ra và ct i, ly trng và ct trng ): — 3 im/1 ln + Không tham gia y các cuc thi hay các hot ng chung do trng, liên i và lp phát ng: — 3 im/1 ln. + Np bài d thi mun: — 2 im/1 ln. + Không có ph huynh i hp ph huynh mà không có lí do chính áng: — 5 im/1 ln + b m, ngi nhà ra trng gây khim nhã, ln xn: — 50 im/1 ln (có chuyn gì quan trng phi báo cáo n thy (cô) giáo hoc báo cáo bo v). IX. NGHA V ÓNG GÓP THC HIN MI T — Thc hin tt mi t óng góp: 10 im. + Không óng góp : — 10 im/1 t + Np không úng thi gian quy nh: — 5 im/1 ln. — Thng cho bn np sm nht so vi thi gian quy nh: 50 im — 40 im — 30 im — 20 im. — Thng cho bn có s tin óng nhiu nht trong các hot ng “nuôi heo t”, t thin ca lp: + 50 im/1 ln. X. HC TP (S U BÀI) — t im 10 (im ming) trên s u bài: + 5 im/1 ln — t 9 im: + 4 im/1 ln. — t im 8: + 2 im/1 ln. — im 5, 6, 7: Không cng, không tr im. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 141
42. + B im 1, 2, 3, 4: — 3 im/1 ln. + B im 0: — 5 im/1ln. + B ghi tên trên s u bài vì ý thc kém trong hc tp: — 5 im/1 ln. — Thng 50 im cho nhng bn c tun t im ming 9, 10 trên s u bài. Cách tính im và xp loi: — Cách tính: + C tun: 10 mc x 10 (im) = 100 im. + Mi mc chm theo ngày, theo tun (im tr) + Cui tun (Tính n ht ngày th 6, th 7 chuyn sang tun sau) cng tng im và xp loi. + Vi nhng mc phi tr nhiu im thì ly tng im tr. Chú ý cng y các im thng — Xp loi: + Trên 100 im: Xut sc. T 80 n 100 im: Tt. + T 65 n 79 im: Khá. T 50 im n 64 im: Trung bình. + Di 50 im: Yu. B âm im: Kém. , ngày tháng nm GVCN i din lp Hc sinh Trên ây là mt mu phiu tham kho, vic xây dng phiu ánh giá cn c thc hin sao cho phù hp vi tình hình ca tng trng c th. phiu ánh giá có cht lng và giá tr s dng thì cn phi có s hp mt ca các cán b qun lí nhà trng, các giáo viên ch nhim, oàn Thanh niên và i din cha m hc sinh tho lun xây dng phiu và c Ban giám hiu phê chun vic s dng phiu. Phiu ánh giá có th c thay i, b sung cho phù hp vi tng nm hc và cho phù hp vi tình hình thc tin ánh giá m bo tính khách quan, công bng. 142 | MODULE THCS 30
43. Hoạt động 3: Xử lí một số tình huống phát sinh trong quá trình đánh giá kết quả rèn luyện đạo đức của học sinh THCS Thy (cô) hãy suy ngh và tr li mt s câu hi sau: — Trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, thy (cô) thng gp phi nhng khó khn gì? Hãy nêu mt s tình hung c th mà bn ã gp phi. — Chúng ta hãy la chn nhng tình hung in hình và cùng tho lun tìm cách gii quyt ti u. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 143
44. — i vi hc sinh khuyt tt vic ánh giá o c cn phi lu ý gì? Thy (cô) hãy c các thông tin di ây cng c kin thc và k nng x lí tình hung trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. THÔNG TIN PHN HI Trong phn hot ng 3 này, giáo viên nêu ra các tình hung gp phi và la chn tình hung in hình tho lun tìm cách x lí Khi x lí các tình hung, cn m bo tính linh hot và mm do, da vào quy nh ca nhà trng x lí và x lí phi m bo mc ích giáo dc, nu tình hung phc tp thì cn a lên Ban giám hiu nhà trng gii quyt. iu 14. Quy ch ánh giá có quy nh: ánh giá hc sinh khuyt tt 1. ánh giá hc sinh khuyt tt theo nguyên tc ng viên, khuyn khích s n lc và s tin b ca hc sinh là chính. 2. Hc sinh khuyt tt có kh nng áp ng các yêu cu ca chng trình giáo dc THCS c ánh giá, xp loi theo các quy nh nh i vi hc sinh bình thng nhng có gim nh yêu cu v kt qu hc tp. 3. Hc sinh khuyt tt không kh nng áp ng các yêu cu ca chng trình giáo dc THCS c ánh giá da trên s n lc, tin b ca hc sinh và không xp loi i tng này. 144 | MODULE THCS 30
45. ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 4 Câu 1: Nêu các bc trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Câu 2: Vai trò ca giáo viên ch nhim trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh. Câu 3: Khi nhn xét kt qu rèn luyn o c ca hc sinh, cn m bo các nguyên tc nào? Nêu mt s li nhn xét v kt qu rèn luyn o c ca hc sinh mà thy (cô) cho là t tiêu chun. Câu 4: Ti sao i vi hc sinh khuyt tt cn phi có s ánh giá khác vi hc sinh bình thng? Vic làm khác ó có phi là th hin thái phân bit i x không? ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 145
46. D. KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TOÀN BỘ MODULE Tình hung 1: “ Em là mt hc sinh khá trong lp, trên lp em tích cc phát biu xây dng bài nhng không bit vì lí do gì em thng b cô giáo b môn Toán bt b trong bài làm cng nh hành ng. Em mi ch hc lp 8 nên mt s hành ng cng cha ý thc ht c, nhng cô giáo b môn Toán li hình nh hi ghét em. Trong mt ln em có vô tình nói li xúc phm cô nhng ó là không c ý (nhng cô cng hay ch trích em trong tng vic làm nh) em ã trc tip xin li và làm bn kim im vi cô nhng cô li không ng ý và bo là s cho em hnh kim di Trung bình ”. Trong tình hung trên, cô giáo ã vi phm nguyên tc gì trong quá trình ánh giá kt qu rèn luyn o c ca hc sinh? Nu thy (cô) là giáo viên trong tình hung trên, thy (cô) s x lí nh th nào? Tình hung 2: Có ý kin cho rng: “Trong thc t, không ít thy (cô) khi ánh giá hnh kim ca hc trò rt tu tin. Mt khác, cng cn phi nói thêm rng mt b phn cán b qun lí các nhà trng gia li nói và vic làm thng không nht quán nên khi có “s c” v vic ánh giá hc sinh u trút gánh nng lên giáo viên ch nhim, cng là mt nguyên nhân làm cho các thy (cô) ch nhim làm vic mang tính cht i phó, cha th hin tâm huyt ca ngi thy.” Thy (cô) hãy nêu ý kin ca mình và hãy a ra các gii pháp gii quyt thc trng trên. Tình hung 3: Có quan im cho rng: “Xp loi hnh kim ca hc sinh nên ph thuc vào kt qu hc tp”. Theo thy (cô), quan im ó úng hay sai? Vì sao? 146 | MODULE THCS 30
47. E. PHỤ LỤC/ TÀI LIỆU BỔ SUNG 1. PHỤ LỤC 1 B GIÁO DC VÀ ÀO TO CNG HOÀ XÃ HI CH NGHA VIT NAM ————— c lp — T do — Hnh phúc S: 40 /2006/Q-BGDT ———————————————————————— Hà Ni, ngày 05 tháng 10 nm 2006 QUYT NH Ban hành Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông B TRNG B GIÁO DC VÀ ÀO TO Cn c Ngh nh s 86/2002/N-CP ngày 05 tháng 11 nm 2002 ca Chính ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn và c cu t chc ca b, c quan ngang b; Cn c Ngh nh s 85/2003/N-CP ngày 18 tháng 7 nm 2003 ca Chính ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn và c cu t chc ca B Giáo dc và ào to; Cn c Ngh nh s 75/2006/NCP ngày 02 tháng 8 nm 2006 ca Chính ph quy nh chi tit và hng dn thi hành mt s iu ca Lut Giáo dc; Xét ngh ca V trng V Giáo dc Trung hc; QUYT NH: iu 1. Ban hành kèm theo Quyt nh này Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông. iu 2. Quyt nh này có hiu lc sau 15 ngày, k t ngày ng Công báo và thay th Quyt nh s 04/2005/Q-BGD&T ngày 16 tháng 02 nm 2005 ca B trng B Giáo dc và ào to ban hành Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s. Nhng quy nh trc ây trái vi Quyt nh này u b bãi b. iu 3. Chánh Vn phòng, V trng V Giáo dc Trung hc, th trng các n v có liên quan thuc B Giáo dc và ào to, Ch tch u ban ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 147
48. nhân dân tnh, thành ph trc thuc Trung ng, giám c s giáo dc và ào to chu trách nhim thi hành Quyt nh này. Ni nhn: B TRNG — Ban KGTW ng; (ã kí) — UB VHGDTNTN-N ca Quc hi; Nguyn Thin Nhân — Vn phòng Chính ph; — Cc Kim tra vn bn (B T pháp); — Công báo; — Website Chính ph; — Nh iu 3 ( thc hin); — Lu: VT, V GDTrH, V PC. 2. PHỤ LỤC 2 (Trích) B GIÁO DC VÀ ÀO TO CNG HOÀ XÃ HI CH NGHA VIT NAM ————— c lp — T do — Hnh phúc ———————————————————————— QUY CH ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông (Ban hành kèm theo Quyt nh s: 40 /2006/Q-BGDT ngày 05 tháng 10 nm 2006 ca B trng B Giáo dc và ào to) Chng I NHNG QUY NH CHUNG iu 1. Phm vi iu chnh và i tng áp dng 1. Quy ch này quy nh v ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s (THCS) và hc sinh trung hc ph thông (THPT) bao gm ánh giá, xp loi hnh kim; ánh giá, xp loi hc lc; s dng kt qu ánh giá, xp loi; trách nhim ca giáo viên, cán b qun lí giáo dc và các c quan qun lí giáo dc. 2. Quy ch này áp dng i vi hc sinh các trng THCS; trng THPT (bao gm c trng THPT chuyên, khi THPT chuyên ca c s giáo dc i hc); cp THCS, cp THPT trong trng ph thông có nhiu cp hc. 148 | MODULE THCS 30
49. iu 2. Mc ích, cn c và nguyên tc ánh giá, xp loi 1. ánh giá cht lng giáo dc toàn din i vi hc sinh sau mi hc kì, mi nm hc nhm thúc y hc sinh rèn luyn, hc tp không ngng tin b. 2. Cn c ánh giá, xp loi hnh kim và hc lc ca hc sinh c da trên c s sau ây: a) Mc tiêu giáo dc ca cp hc; b) Chng trình, k hoch giáo dc ca cp hc; c) iu l nhà trng; d) Kt qu rèn luyn và hc tp ca hc sinh. 3. ánh giá, xp loi hnh kim, hc lc bo m nguyên tc khách quan, chính xác, công bng, công khai, úng cht lng; tuy không cn c kt qu xp loi hc lc ánh giá, xp loi hnh kim hoc ngc li nhng cn chú ý n tác ng qua li gia hnh kim và hc lc. Chng II ÁNH GIÁ, XP LOI HNH KIM iu 3. Cn c ánh giá, xp loi và các loi hnh kim 1. ánh giá hnh kim ca hc sinh phi cn c vào biu hin c th v thái và hành vi o c; ng x trong mi quan h vi thy giáo, cô giáo, vi bn bè và quan h xã hi; ý thc phn u vn lên trong hc tp; kt qu tham gia lao ng, hot ng tp th ca lp, ca trng và hot ng xã hi; rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng. 2. Hnh kim c xp thành 4 loi: Tt (vit tt: T), Khá (vit tt: K), Trung bình (vit tt: Tb), Yu (vit tt: Y) sau khi kt thúc hc kì, nm hc. Vic xp loi hnh kim c nm hc ch yu cn c kt qu xp loi hnh kim hc kì 2. iu 4. Tiêu chun xp loi hnh kim 1. Loi Tt: a) Luôn kính trng ngi trên, thy giáo, cô giáo, cán b và nhân viên nhà trng; thng yêu và giúp các em nh tui; có ý thc xây dng tp th, oàn kt vi các bn, c các bn tin yêu; b) Tích cc rèn luyn phm cht o c, có li sng lành mnh, trung thc, gin d, khiêm tn; ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 149
50. c) Hoàn thành y nhim v hc tp, c gng vn lên trong hc tp; d) Thc hin nghiêm túc ni quy nhà trng; chp hành tt lut pháp, quy nh v trt t, an toàn xã hi, an toàn giao thông; tích cc tham gia u tranh, phòng chng ti phm, t nn xã hi và tiêu cc trong hc tp, kim tra, thi c; ) Tích cc rèn luyn thân th, gi gìn v sinh và bo v môi trng; e) Tham gia y các hot ng giáo dc quy nh trong K hoch giáo dc, các hot ng chính tr, xã hi do nhà trng t chc; tích cc tham gia các hot ng ca i Thiu niên Tin phong H Chí Minh, oàn Thanh niên Cng sn H Chí Minh; chm lo giúp gia ình. 2. Loi Khá: thc hin c nhng quy nh ti khon 1 iu này nhng cha t n mc ca loi tt; ôi khi có thiu sót nhng sa cha ngay khi thy giáo, cô giáo và các bn góp ý. 3. Loi Trung bình: có mt s khuyt im trong vic thc hin các quy nh ti khon 1 iu này nhng mc cha nghiêm trng; sau khi c nhc nh, giáo dc ã tip thu sa cha nhng tin b còn chm. 4. Loi Yu: nu có mt trong nhng khuyt im sau ây: a) Có sai phm vi tính cht nghiêm trng hoc lp li nhiu ln trong vic thc hin quy nh ti khon 1 iu này, c giáo dc nhng cha sa cha; b) Vô l, xúc phm nhân phm, danh d, xâm phm thân th ca giáo viên, nhân viên nhà trng; c) Gian ln trong hc tp, kim tra, thi c; d) Xúc phm danh d, nhân phm ca bn hoc ca ngi khác; ánh nhau, gây ri trt t, tr an trong nhà trng hoc ngoài xã hi; ) ánh bc; vn chuyn, tàng tr, s dng ma tuý, v khí, cht n, cht c hi; lu hành vn hoá phm c hi, i tru hoc tham gia t nn xã hi. 150 | MODULE THCS 30
51. F. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Phm Minh Hc, V phát trin toàn din con ngi trong thi kì công nghip hoá, hin i hoá, NXB Chính tr Quc gia, Hà Ni, 2002. 2. Nguyn Vn H, Thích ng s phm, NXB Giáo dc, Hà Ni, 2000. 3. Trn Hu Kiêm, o c hc, NXB Giáo dc, Hà Ni, 1997. 4. Hà Th Ng, Giáo dc hc, NXB i hc Quc gia Hà Ni, Hà Ni, 2001. 5. Hà Th Ng — ng V Hot, Giáo dc hc, Tp 2, NXB Giáo dc, Hà Ni, 1988. 6. Trn Th Tuyt Oanh (Ch biên), Giáo dc hc, Tp 2, NXB i hc S phm, 2005. 7. Trn Th Tuyt Oanh, ánh giá trong giáo dc, NXB i hc S phm, 2004. 8. Hà Nht Thng, T chc hot ng giáo dc trong trng ph thông, NXB Giáo dc, Hà Ni, 2000. 9. Hà Nht Thng, Công tác giáo viên ch nhim lp trng ph thông, NXB Giáo dc, Hà Ni, 2005. 10. Hà Nht Thng, Phng pháp công tác giáo dc ca ngi giáo viên ch nhim lp trng trung hc ph thông, NXB i hc Quc gia Hà Ni, Hà Ni, 2008. 11. Thái Duy Tuyên, Giáo dc hc hin i, NXB i hc Quc gia Hà Ni, Hà Ni, 2001. 12. Phm Vit Vng, Giáo dc hc, NXB i hc Quc gia Hà Ni, Hà Ni, 2000. 13. Quy ch ánh giá, xp loi hc sinh trung hc c s và hc sinh trung hc ph thông. Ban hành kèm theo Thông t s 58/2011/TT—BGDT, ngày 12 tháng 12 nm 2011 ca B trng B Giáo dc và ào to. 14. iu l Trng trung hc c s, trng trung hc ph thông và trng ph thông có nhiu cp hc. Ban hành kèm theo Thông t s 12/2011/ TT—BGDT, ngày 28 tháng 3 nm 2011 ca B trng B Giáo dc và ào to. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ | 151
52. 152 | MODULE THCS 30