Bài giảng Quản lý vận hành - Module A: Công cụ ra quyết định

ppt 29 trang ngocly 830
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Quản lý vận hành - Module A: Công cụ ra quyết định", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_quan_ly_van_hanh_module_a_cong_cu_ra_quyet_dinh.ppt

Nội dung text: Bài giảng Quản lý vận hành - Module A: Công cụ ra quyết định

  1. Quản lý Vận hành Cơng cụ ra quyết định Module A Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-1 Management, 7e
  2. Những điểm chính Tiến trình làm quyết định trong vận hành Những nguyên tắc cơ bản của ra quyết định Bảng quyết định  Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn  Ra quyết định trong điều kiện rủi ro  Ra quyết định trong điều kiện chắc chắn  Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo (EVPI) Cây quyết định  Một cây quyết định phức tạp hơn Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-2 Management, 7e
  3. Các mục tiêu học tập Khi học xong chương này bạn sẽ cĩ thể: Nhận biết được hoặc định nghĩa:  Cây quyết định và bảng quyết định  Giá trị tiền tệ cao nhất  Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo  Các quyết định liên tiếp nhau hay dãy quyết định Mơ tả hoặc giải thích:  Ra quyết định trong điều kiện chắc chắn  Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn  Ra quyết định trong điều kiện rủi ro Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-3 Management, 7e
  4. Các mơ hình, và các kỹ thuật trong quản trị theo khoa học  Cĩ thể giúp nhà quản trị:  Hiểu thấu đáo hơn bản chất của các mối quan hệ trong kinh doanh  Tìm ra những cách tốt hơn để ước định giá trị trong các mối quan hệ như thế; và  Tìm ra cách làm giảm, hoặc ít ra hiểu, sự khơng chắc chắn bao quanh các kế hoạch và hành động trong kinh doanh Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-4 Management, 7e
  5. Các bước tạo nên quyết định tốt  Xác định vấn đề và và các nhân tố ảnh hưởng  Thiết lập tiêu chuẩn quyết định  Lựa chọn cơng cụ (mơ hình) ra quyết định  Nhận ra và đánh giá các phương án sử dụng cơng cụ (mơ hình) ra quyết định  Lựa chọn phương án tốt nhất  Thực hiện quyết định  Đánh giá kết quả Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-5 Management, 7e
  6. Mơ hình  Ít tốn kém và gây ra sự phá vỡ hơn là thử nghiệm với hệ thống thế giới thực  Cho phép nhà quản lý vận hành đặt loại câu hỏi “Nếu thì sao”  Được xây dựng cho các vấn đề trong quản trị và khuyến khích yếu tố đầu vào quản trị  Buộc phải cĩ cách tiếp cận thích hợp và cĩ hệ thống về phân tích vấn đề  Địi hỏi nhà quản trị phải cụ thể về các ràng buộc và các mục tiêu cĩ liên quan đến vấn đề  Giúp làm giảm thời gian cần thiết trong việc ra quyết định Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-6 Management, 7e
  7. Mặt hạn chế của mơ hình chúng  cĩ thể tốn rất nhiều tiền và cần nhiều thời gian để phát triển và thử nghiệm  thường bị lạm dụng và hiểu sai (và lo ngại) vì sự phức tạp về mặt tốn học và lơgic  cĩ khuynh hướng hạ thấp vai trị và giá trị của thơng tin khơng thể định lượng được  thường cĩ giả định đơn giản hố quá mức các biến trong thế giới thực Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-7 Management, 7e
  8. Tiến trình làm quyết định Phân tích định lượng Lơgic Dữ liệu quá khứ Nghiên cứu tiếp thị Vấn đề Phân tích khoa học Quyết định Mơ hình hố Phân tích định tính Các xúc cảm Trực giác Kinh nghiệm và động cơ cá nhân Những tin đồn Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-8 Management, 7e
  9. Cách trình bày một vấn đề cần quyết định  Cây quyết định Kết quả  Bảng quyết định Trạng thái tự nhiên Phương án Vấn đề cần quyết định Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-9 Management, 7e
  10. Những nguyên tắc cơ bản của lý thuyết ra quyết định Ba loại mơ hình ra quyết định:  Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn  Ra quyết định trong điều kiện rủi ro  Ra quyết định trong điều kiện chắc chắn Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-10 Management, 7e
  11. Những nguyên tắc cơ bản của lý thuyết ra quyết định – tiếp theo Các thuật ngữ:  Phương án: đường lối hành động hoặc lựa chọn  Trạng thái tự nhiên: biến cố mà người ra quyết định khơng kiểm sốt được Các ký hiệu sử dụng trong cây quyết định: Nút quyết định mà từ đĩ một trong số các phương án cĩ thể được chọn Nút trạng thái tự nhiên mà từ trong số đĩ một trạng thái tự nhiên sẽ xảy ra Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-11 Management, 7e
  12. Cây quyết định Getz Products Thị trường hứa hẹn Một nút trạng thái tự nhiên 1 Thị trường khơng hứa hẹn Một nút quyết Thị trường hứa hẹn định Xây nhà 2 máy nhỏ Thị trường khơng hứa hẹn Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-12 Management, 7e
  13. Bảng quyết định Trạng thái tự nhiên Phương án Trạng thái 1 Trạng thái 2 Phương án 1 Kết quả 1 Kết quả 2 Phương án 2 Kết quả 3 Kết quả 4 Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-13 Management, 7e
  14. Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn Maximax (cực đại của cực đại) - Chọn phương án cực đại kết quả tối đa của mọi phương án (Tiêu chuẩn lạc quan) Maximin (cực đại của cực tiểu) - Chọn phương án cực đại kết quả tối thiểu của mọi phương án (Tiêu chuẩn bi quan) Equally likely (cơ hội xảy ra như nhau) – Chọn phương án cĩ kết quả trung bình cao nhất. Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-14 Management, 7e
  15. Ví dụ – Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn Trạng thái tự nhiên Thị trường Thị trường Max Min Trung bình Phương án hứa hẹn khơng hứa hẹn theo dịng theo dịng theo dịng Xây nhà 200.000$ -180.000$ 200.000$ -180.000$ 10.000$ máy lớn Xây nhà 100.000$ -20.000$ 100.000$ -20.000$ 40.000$ máy nhỏ Khơng làm gì 0$ 0$ 0$ 0$ 0$ Maximax Maximin Equally likely Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-15 Management, 7e
  16. Quyết định 1. Chọn maximax là xây dựng một nhà máy lớn. Đây là cực đại của các số cực đại theo từng dịng hay phương án. 2. The maximin là khơng làm gì hết. Đây là cực đại của các số cực tiểu theo từng dịng hay phương án. 3. Chọn equally likely là xây dựng một nhà máy nhỏ. Đây là cực đại của các kết quả trung bình theo từng phương án. Phương pháp này giả định rằng tất cả các kết quả cho bất kỳ phương án nào đều cĩ cơ hội xảy ra như nhau. Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-16 Management, 7e
  17. Ra quyết định trong đều kiện rủi ro  Tình huống cần quyết định theo xác suất  Các trạng thái tự nhiên cĩ xác suất xảy ra  Chọn phương án cĩ giá trị tiền tệ kỳ vọng (EMV) lớn nhất  EMV = Tiền lời bình quân của phương án nếu quyết định được lặp lại nhiều lần Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-17 Management, 7e
  18. Phương trình giá trị tiền tệ kỳ vọng Số lượng các trạng thái tự nhiên Giá trị của thu hoạch N Xác suất của thu hoạch EMV (Aj ) =  Xi *P(Xi ) i=1 = + + + X1 *P(X1) X2 *P(X2 ) XN *P(XN ) Phương án i Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-18 Management, 7e
  19. Ví dụ – Ra quyết định trong điều kiện khơng chắc chắn Trạng thái tự nhiên Thị trường Thị trường Phương án Giá trị hứa hẹn khơng hứa kỳ vọng P(0,5) hẹn P(0,5) Xây dựng 200.000$ -180.000$ 10.000$ nhà máy lớn Lựa chọn Xây dựng 100.000$ -20.000$ 40.000$ nhà máy nhỏ tốt nhất Khơng làm gì 0$ 0$ 0$ Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-19 Management, 7e
  20. Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo (EVPI) EVPI đặt ra giá tối đa mà người mua bằng lịng trả cho thơng tin bổ sung EVPI là giá trị kỳ vọng trong điều kiện chắc chắn trừ EMV cực đại Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-20 Management, 7e
  21. Giá trị kỳ vọng với thơng tin hồn hảo (EV|PI) Giá trị kỳ vọng trong điều kiện chắc chắn n =  Kết quả tốt nhất ứng với trạng thái tự nhiên iPS (i ) i1= trong đó P(Si )= Xác suất của trạng thái tự nhiên i và i= 1,n , số lượng các trạng thái tự nhiên Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-21 Management, 7e
  22. Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo EVPI = Giá trị kỳ vọng trong điều kiện chắc chắn – EMV cực đại Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-22 Management, 7e
  23. Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo Trạng thái tự nhiên Thị trường Thị trường khơng EMV Phương án hứa hẹn ($) hứa hẹn ($) Xây dựng một nhà máy lớn 200.000$ -180.000$ 20.000$ Xây dựng một nhà máy nhỏ 100.000$ -20.000$ 40.000$ Khơng làm gì 0$ 0$ 0$ Xác suất 0,50 0,50 Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-23 Management, 7e
  24. Giá trị kỳ vọng của thơng tin hồn hảo EVPI = giá trị kỳ vọng với thơng tin hồn hảo - max(EMV) = 200.000$*0,50 + 0$*0,50 – 40.000$ = 60.000$ Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-24 Management, 7e
  25. Cây quyết định  Trình bày bằng giản đồ tiến trình làm quyết định  Được dùng để giải các bài tốn  Cĩ một tập các phương án và trạng thái tự nhiên, ta cũng cĩ thể dùng bảng quyết định  Cĩ một số tập các phương án và trạng thái tự nhiên (các quyết định liên tiếp nhau), ta khơng thể dùng bảng quyết định được  EMV là tiêu chuẩn thường được dùng nhất Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-25 Management, 7e
  26. Phân tích bài tốn bằng cây quyết định Xác định vấn đề Tổ chức hoặc vẽ cây quyết định Gán xác suất cho các trạng thái tự nhiên Ước tính thu hoạch (payoffs) ứng với từng sự kết hợp cĩ thể giữa các phương án và các trạng thái tự nhiên Giải bài tốn bằng cách tính giá trị tiền tệ kỳ vọng cho từng nút trạng thái tự nhiên Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-26 Management, 7e
  27. Cây quyết định Trạng thái 1 Kết quả 1 1 Trạng thái 2 Kết quả 2 Trạng thái 1 Kết quả 3 2 Trạng thái 2 Kết quả 4 Nút quyết định Nút trạng thái tự nhiên Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-27 Management, 7e
  28. Cây quyết định Getz Products hồn tất và giải Thu hoạch EMV cho nút 1 = 10.000$ Thị trường hứa hẹn (0,5) 200.000$ 1 Thị trường khơng hứa hẹn (0,5) -180.000$ Thị trường hứa hẹn (0,5) 100.000$ Xây nhà máy nhỏ 2 Thị trường khơng hứa hẹn (0,5) -20.000$ EMV cho nút 2 = 40.000$ 0$ Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-28 Management, 7e
  29. Cây quyết định Getz Products cĩ trình bày các xác suất và EMV Thị trường hứa hẹn (0,78) Điểm quyết Điểm quyết định 2 106.000$ 190.000$ định 1 Thị trường khơng hứa hẹn (0,22) 2 -190.000$ 63.600$ Thị trường hứa hẹn (0,78) 90.000$ 3 Thị trường khơng hứa hẹn (0,22) 30.0004 106.400$ 10.000$ -87.400$ Thị trường hứa hẹn (0,27) 1 190.000$ Thị trường khơng hứa hẹn (0,73) 4 -190.000$ 2.400$ Thị trường hứa hẹn (0,27) 90.000$ Thị trường khơng hứa hẹn (0,73) 5 30.000$ 2.400$ 10.000$ 10.000$ Thị trường hứa hẹn (0,5) 200.000$ 49.200$ Thị trường khơng hứa hẹn (0,5) 6 -180.000$ 40.000$ Thị trường hứa hẹn (0,5) 100.000$ Thị trường khơng hứa hẹn (0,5) 7 20.000$ 40.000$ 0$ Transparency Masters to accompany Heizer/Render – © 2004 by Prentice Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J. 07458 Principles of Operations Management, 5e, and Operations A-29 Management, 7e