›
›

Bài giảng Chi tiết máy - Chương 9: Ổ trục - Nguyễn Văn Thạnh

pdf 41 trang ngocly 3610
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Chi tiết máy - Chương 9: Ổ trục - Nguyễn Văn Thạnh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_chi_tiet_may_chuong_9_o_truc_nguyen_van_thanh.pdf

Nội dung text: Bài giảng Chi tiết máy - Chương 9: Ổ trục - Nguyễn Văn Thạnh

  1. CHƯƠNG 9 ỔTRỤC 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 1
  2. •OOOÅÅÅÅtrutrutruïïïïcccdududuøøøøngng ññe eeååååñññôõôõ trutruï ïïïccc,, gigiöööõõõõchocho trutruï ïïïccccococoùùùùvòvò trtrí í xaxaùùùùcccñññònhònh trong khoâng giangian, , tietieáááápppnhanhanhaäääännntatataûûûûiiitrotrotroïïïïngng vavaøøøøtruyetruyetruyeàààànnnñññeeeáááánnnbebebeäääämamamaùùùùyyy •TheoTheo dadaïïïïngng ma sasaùùùùttttrongtrong ooå åååphaânphaân rara: : ooåååålaênlaên ((o ooåååå ma sasaùùùùtttlaênlaênlaên)) và ooååååtrtrtröööôôôïïïïttt(((oooååååmama sasaùùùùttttrtrtröööôôôïïtïïtt).). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 2
  3. PHẦN A. OOÅÅÅÅLAÊNLAÊN 9A.1 KHAKHAÙÙÙÙII NIENIEÄÄÄÄMM CHUNG 9A.1.1 ÑÑÒNHÒNH NGHNGHÓÓÓA:A: OOÅÅÅÅtrutrutruïïïïccc,, tataûûûûiiitrotrotroïïïïngng ttöø öø trutruï ïïïccctrtrtröööôôôùùùùcc khi truyetruyeà ààànnquan qua gogoááááiiiñññôõôõ phaphaû ûûûiiiquaqua con laên (bi hoahoaëëëëcccñññuõauõauõa),), nhônhôøøøø cacaùùùùcccconcon laên neân ma sasaùùùùtttsinhsinh ra trong ooå ååålalalaøøøømama sasaùùùùtttlaênlaênlaên 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 3
  4. •9A.1.2. CACAÙÙÙÙCC BOÄBOÄÄÄPHAPHAPHAÄÄÄÄNN CHCHÍÍÍNHNH CUCUÛÛÛÛAA OÅOÅÅÅLAÊNLAÊN •OOOÅÅÅÅlaênlaên ththö ööôôôøøøøngng gogoà àààmmm44 boboääääphaä phaääännn:: vovoøøøøngng trong (1), voøvoøøøngng ngoangoaøøøøiii(2),(2), vovoøøøøngng cacaù ùùùchch (3) vavaøøøøconcon laên (4) •KhiKhi lalaø øøømmmvievievieääääccc,, vovoøøøøngng trong (1) hoahoaëëëëcccvovovoøøøøngng ngoangoaø øøøiii(2)(2) seõ quay, vovoøøøøngng cocoø øøønnnlalalaïïïïiiiñöùñöùñöùngng yeânyeân, , nhônhôøøøøcococoùùùùvovovoøøøøngng cacaù ùùùchch (3) mamaøøøø cacaùùùùcccconcon laên khoâng trtröï öïöïcc tietieá áááppptietietieáááápppxuxuxuùùùùcccvôvôvôùùùùii nhaunhau, , con laên (4) laên treân raõnh laên ththöï öïöïccchiehiehieäääännnmama sasaùùùùttlaênt laênlaên •ConCon laên cocoù ùùùthethetheåååålalalaøøøøbi,bi, ññuõauõa trutruï ïïïngaé ngaééénnn,, ññuõauõa trutruï ïïïdadadaøøøøiii,, ññuõauõa coâncoân,, ññuõauõa hhì ììnhnh trotroá ááángngng,, ññuõauõa kim vavaø øøøñññuõauõa xoaxoaé ééénnn 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 4
  5. 9A.1.3. PHAÂN LOALOAÏÏÏÏII - Theo hìhìnhìnhdadaï ïïïngngcon laên chia ra laøla øøømm2m 2 loaïloaïïïii:i: ooååååbibi vavaøøøøoooååååñññuõauõa- Theo khaûkhaûnaêngûû naêngchòu löïl öïcöïccuc cuûcuûaûûaoa oåoåchiaåå chiara:ra : ooååååñññôõôõ ((ch chchæææchòuchòu llöï öïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm vavaø øøø cocoùùùùthethetheååååmomomoäääätt phaphaà ààànnnlllöïöïöïcccdododoïïïïccctrutruïtruïïïccc);); ooååååñññôõôõ chachaë ëëënnn(((chòuchòu llöï öïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm vavaø øøø llöïöïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccc);); ooååååchachaëchaëëënnnñññôõôõ ((chòu chòu llöï öïöïcccdododoïïïïccctrotrotroïïïïccclalalaøøøøchuchuchuûûûûyeyeyeááááuuuvavavaøøøømomomoäääätt phaphaàààànnnlllöïöïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâmtaâm); ); ooååååchachachaëëëënnn(((chchchæææchòuchòu llöï öïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccc).). -Theo khaûkhaûnaêngûû naêngtöït öï löïl öïaöïavòa vòtrítr í:í: ooååååtttöïöï llöï öïöïaaa(((cococoùùùùkhaû khaûûûnaêngnaêng bubuø øøøñññoooääääleleleäääächch gogoù ùùùccc,, leleäääächch taâm hay sai leleä ääächch chiechieà àààuudau dadaøøøøiii)) vavaøøøøoooåååå khoâng ttöï öï llöï öïöïaaa -Theo soásoádaõyáá daõycon laênchia ra:ra : ooååååmomomoäääätttdaõydaõydaõy,, hai daõydaõy, , boboáááánnndaõydaõydaõy -Theo kíkíchíchthöth öôöôùôùcùùcoc oåoå(åå (ñö(ñöôñöôøôøngøøngkík ínhínhngoaøngoa øiøøi)i) hoaëhoaëcëëckhaûkha ûnaêngûû naêngtaûta ûiûûivai vaøvaøchieøø chieàchieàuààu roäroängäängoåo åchiaåå chiara:ra : 11 oooååååsieâusieâu nhenheï ïïï,, 2-2 oooååååñññaaaëëëëcccbiebiebieäääätttnhenhenheïïïï,, 3-3- nhenheï ïïï,, 4-4- nhenheï ïïï roroäääängngng,, 55 trungtrungtrung,, 66 trungtrung roroä ääängng vavaø øøø777 nananaëëëëngng 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 5
  6. 9A.1.4 CaCaùùùùcccloaloaloaïïïïiiioooåååålaênlaên ththö ööôôôøøøøngng duduø øøøngng OOÅOÅÅÅbibi momoäääättdaõyt daõydaõy:: chòu llöï öïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm lalaø øøøchuchuchuûûûûyeyeyeááááuuu,, cocoùùùùthethetheååååchòuchòu llöï öïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïcc nhonhoû ûûû,, cho phepheù ùùùpppgogogoùùùùcc nghieâng(nghieâng(¼ ¼¼))o. GiaGiaùùùùthathathaøøøønhnh rereû ûûû,, heheääääsososoáááámama sasaùùùùtttthathathaáááápppvavavaøøøøkekekeáááátttcacacaááááuuugogogoááááii ññôõôõ ooå åååñññônôn giagiaû ûûûnnn -O- OÅOÅñÅÅ ñuõañuõatruïtru ïngaïï ngaéngaénéénñn ñôõñôõmoämo ätäätdaõyt daõy:daõy: nhônhôøøøødiediedieäääännntttíííchch tietieá ááápppxuxuxuùùùùcccgigigiöööõaõaõa con laên vavaø øøøvovovoøøøøngng cacaùùùùchch lôlôù ùùùnnnneânneân chòu ñöñöô ôôïïïïccctatataûûûûiiitrotrotroïïïïngng hhö ööôôôùùùùngng taâm lôlôù ùùùnnnhônhôn (70 ÷90%) vavaøøøøchòuchòu ñöñöôôôïïïïcccvava ñña aaääääppp Tuy nhieân loaloaï ïïïiiioooåååånananaøøøøyy khoâng chòu ñöñöô ôôïïïïccclllöïöïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïcccvavavaøøøø khoâng cho phepheù ùùùppptrutrutruïïïïcc nghieângnghieâng. . GiaGiaùùùùthathathaøøøønhnh cao hôn ooå åååbibi ññôõôõ khoakhoaû ûûûngng 20%. OOOÅÅÅÅbibi ññôõôõchaëcha ëëënnmon moämoääättdaõyt daõy:daõy: chòu llöï öïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm laãn löïl öïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccc,, khakhaûûûû naêng chòu llöïöïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïcccphuphuphuïïïïthuothuothuoääääcccvavavaøøøøooogiagiagiaùùùùtròtrò gogoù ùùùccctietietieáááápppxuxuxuùùùùcc α (α = 12o; 26o vavaøøøø3636o). OOOÅÅÅÅñññuõauõa coân ñôõñ ôõchaëcha ëëënn:n : chòu ñöñöô ôôïïïïccclllöïöïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm F r = 170% so vôvôùùùùiiioooååååbibi ññôõôõ 1 daõy cucuø øøøngng kkí ííchch ththö ööôôôùùùùccc,, khakhaûûûû naêng chòu llöï öïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccccaocao hôn ooå åååbibi ññôõôõ chachaë ëëënnn,, deã thathaùùùùooolalalaéééépppvavavaøøøøñññieieieààààuuuchchchææænhnh khe hôhôû ûûûñññeeeååååbububuøøøølalaïlaïïïiiilllöööôôôïïïïngng momoø øøønnn,, gogoùùùùcc tietieá ááápppxuxuxuùùùùcc α = 10 16o -O- OÅOÅbiÅÅ bi ñôõñôõloølo øngøøngcaàca àuààuhaiu haidaõy vaøva øoøø oåoåñåå ñuõañuõañôõñ ôõloølo øngøøngcaàca àuààuhaiu haidaõy : cho phepheù ùùùppptrutrutruïïïïcc nghieâng 2 3 o, chuchuûûûûyeyeyeááááuuuchòuchòu llöï öïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm vavaø øøøcococoùùùùthethetheååååchòuchòu ñöñöô ôôïïïïccclllöïöïöïcccdododoïïïïcc trutruïïïïcc nhonhoû ûûû OOÅOÅÅÅñññuõauõa truïtru ïïïdadaødaøøøii(i (o(ooååååkimkim):kim): chòu ñöñöô ôôïïïïccclllöïöïöïccchhhöööôôôùùùùngng taâm ttö ööôngông ñño ooááááiiilôlôlôùùùùnnnnhnhnhöööngng khoâng chòu ñöñöô ôôïïïïccclllöïöïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccc,, ññuôuôuôøøøøngng kkí íínhnh ngoangoaø øøøii nhonhoû ûûû,, tuotuoååååiiithothothoïïïïthathathaááááppp -O- OÅOÅbiÅÅ bi chaëchaënëënñn ñôõñôõ(i): duduøøøøngng tietieá ááápppnhanhanhaäääännncacacaûûûûFrFr vavaøøøøFaFaFa,, thoâng ththö ööôôôøøøøngng FaFa/Fr /Fr << 1. -O- OÅOÅbiÅÅ bi chaëchaënëën:n : chchæææchòuchòu llöï öïöïcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccc 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 6
  7. 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 7
  8. 9A.1.5. KyKyùùùùhiehiehieääääuuuoooåååålaênlaênlaên:: Theo TCVN 37763776 8383 ooåååålaênlaên ñöñöô ôôïïïïccckykykyùùùùhiehiehieääääuuunhnhnhööösausausau:: - Haisoáso áñáá ñañaàaàuààutu töøtöøbeân phaûpha ûiûûisangi sang biebieååååuuuthòthò ñöñöô ôôøøøøngng kkí íínhnh vovoø øøøngng trong d vavaøøøøcococoùùùù giagiaùùùùtròtrò d/5 neneááááuuudd ≥ 20mm. NeNeááááuuudd < 20mm ta kykyù ùùùhiehiehieääääuuunhnhnhööösausausau:: 00 khi d = 10mm; 0 khi d = 12mm; 02 khi d = 15mm; 03 khi d = 17mm. - ChöChöõöõsoõõ soásoátháá thöùthöù3 töøtöøbeân phaûpha ûiûûi kykyùùùùhiehiehieääääuuucôõcôõ ooå ååå:: 8, 9 sieâusieâu nhenheï ïïï;; 1, 7 ñññaaaëëëëcccbiebiebieäääätt nhenheïïïï;; 2, 5 nhenhenheïïïï;; 3, 6 trungtrung vavaø øøø44 nananaëëëëngngng - ChöChöõöõsoõõ soásoátháá thöùthöù4 töøtöøphaûpha ûiûûisangi sang biebieååååuuuthòthò loaloaï ïïïiiioooåååå:: 0 oooååååbibi ññôõôõ momoä ääätttdaõydaõydaõy;; 1 oooåååå bi ññôõôõ loloø øøøngng cacaà àààuuuhaihai daõydaõy; ; 2 oooååååduõaduõa trutruï ïïïngangangaéééénnnñññôõôõôõ;; 3 oooååååñññuõauõa ññôõ ôõ loloø øøøngng cacaà àààuu hai daõydaõy; ; 4 oooååååkimkimkim;; 5 oooååñåå ññuõauõa trutruï ïïïxoaxoaxoaéééénnn;; 6 oooååååbibi ññôõôõ chachaë ëëënnn;; 7 oooååååñññuõauõa coâncoân;; 8 oooååååbibi chachaëëëënnn,, ooååååbibi chachaëëëënnnñññôõôõôõ;; 9 oooååååñññuõauõa chachaë ëëënnn,, ooååååñññuõauõa chachaë ëëënnnñññôõôõôõ - SoáSoátháá thöùthöù5 vaøvaø6øø 6 töøtöøbeân phaûpha ûiûûi sang biebieååååuuuthòthò ñña aaëëëëcccñññieieieååååmmmkekekeáááátttcacacaááááuu - SoáSoátháá thöùthöù7 töøtöøbeân phaûpha ûiûûi sang kykyùùùùhiehiehieääääuuuchiechiechieààààuuurororoäääängng ooå ååå VVííídududuïïïï:: kykyùùùùhiehiehieääääuu 0212: ooååååbibi ññôõôõ momoä ääätttdaõydaõydaõy,, d = 60mm, côõ nhenheï ïïï CaCaáááápppchchchííínhnh xaxaù ùùùccc(((ñññoooäääächchchííínhnh xaxaù ùùùccckhikhi quay ñññaaaûûûûooohhhöööôôôùùùùngng taâmtaâm, , ññaaaûûûûoo dodoïïïïccctrutrutruïïïïccc):): ooåååålaênlaên cocoù ùùù55 cacaáááápppchchchííínhnh xaxaù ùùùccc:: 0 ((bbbìììnhnh ththö ööôôôøøøøngngng),), 6, 5, 4, 2 theo ththöùöù ttöï öï taêng dadaà ààànnn 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 8
  9. 9A.1.6. ÖÖUU NHNHÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏCC ÑÑIEIEIEÅÅÅÅM:M: ÖuÖuñu ñieñieåieåmååm:m: - Heä soá ma saùt nhoû, coâng suaát maát maùt do ma saùt thaáp - Chaêm soùc vaø boâi trôn ñôn giaûn - Kích thöôùc doïc truïc nhoû hôn so vôù oå tröôït - Tính laép laãn cao, thay theá thuaän tieän khi söûa chöõa vaø baûo döôõng maùy. - Giaù thaønh haï do saûn xuaát haøng loaït NhNhööôöôïôïïïcccñññieieåieåååmm:m: - Khaû naêng chòu va ñaäp vaø chaán ñoäng keùm do ñoä cöùng keát caáu cuûa oå laên - Kích thöôùc höôùng kính töông ñoái lôùn - Ñoä tin caäy thaáp khi laøm vieäc vôùi vaän toác cao do nguy hieåm bi nung noùng vaø vôõ voøng caùch do löïc li taâm. - Oàn khi laøm vieäc vôùi vaän toác cao 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 9
  10. 9A.1.7. VAVAÄÄÄÄTT LIEÄLIEÄÄÄUU VAØVAØØØCACACAÁÁÁÁPP CHÍCHÍÍNHNH XAXAÙÙÙÙC:C: -Va- VaäVaätäätliet lieälieäuääucheu cheácheátaáá taïtaïoïïovoo voøvoøngøøngtrong,trong voøng ngoaøi thöôøng laø theùp crom coù haøm löôïng carbon töø 1 1,1% nhö: X15, X15CΓ (Nga); SUJ2 (Nhaät), AISI 52100 (Myõ) Ngoaø ra con duøng theùp hôïp kim ít carbon nhö 18CrMnT, 20Cr2Ni4A thaám than roài toâi. khi laøm vieäc ôû moâi tröôøng aên moøn ngöôøi ta duøng theùp khoâng gæ, goám, chaát deûo -Va- VaäVaätäätliet lieälieäuääucheu cheácheátaáá taïtaïoïïocono con laên töông töï nhö vaät lieäu voøng trong vaø voøng ngoaøi. Khi oå laøm vieäc vôùi vaän toác cao choïn vaät lieäu coù khoái löôïng rieâng thaáp ñeå giaûm oàn. Moät soá haõng cheá taïo con laên töø goám kim loaïi. - VoøVoøngøøngcaùca ùchùùch ñöôïc cheá taïo baèng phöông phaùp daäp töø caùc vaät lieäu giaûm ma saùt nhö theùp ít carbon, khi laøm vieäc vôùi vaän toác cao coù theå duøng goám kim loaïi, duara, tectolit, chaát deûo - Caáp chính xaùc theo TCVN 1484-85 coù 5 caáp khi cheá taïo oå laên theo thöù töï taêng daàn: P0, P6, P5, P4 vaø P2. Giaù thaønh gia coâng caøng taêng khi caáp chính xaùc caøng cao: CaáCaápáápchp chíchínhínhxaùxa ùcùùcP0c P0P6 P5 P4 P2 ÑÑoooääääñññaaaûûûûooohhhöööôôôùùùùngngtaâm 20 10 554 442,52,5 GiaùGiaùthaùù thaøthaønhøønhtöt öôngöôngñoñ oáoáiáái1i 11,31 1,3242 4104 10 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 10
  11. 9A.2. CACAÙÙÙÙCC DAÏDAÏÏÏNGNG HOÛHOÛÛÛNGNG VAØVAØØØCHCHCHÆÆÆTIEÂUTIEÂU TTÍÍÍNHNH 9A.2.1. CACAÙÙÙÙCC DAÏDAÏÏÏNGNG HOÛHOÛÛÛNG:NG: CaCaùùùùcccdadadaïïïïngng hhö ööhohohoûûûûngng chchí íínhnh cucuû ûûûaaaoooåååålaênlaên bao gogoà àààmmm:: - TroùTroùùùcccroãroãbeàbe àààmamaëmaëëëtttdodo momoûûûûiii:: do öùöùngng suasuaá áááttttietietieáááápppxuxuxuùùùùcccthaythay ñño ooååååiiitrongtrong ññieieieààààuuukiekiekieäääännnlalalaøøøømmmvievievieääääcccbbbìììnhnh ththö öôöôôøøøøngngng HieHieäääännntttöööôôôïïïïngng trotroù ùùùcccxaxaxaûûûûyyyrara treân raõnh vovoø øøøngng ooå åååvavavaøøøøtreântreân bebeà àààmamamaëëëëtt con laênlaên - MoøMoønøøncon laênvaøva øvoøø voøvoøngøøngoåo å:åå: xaxaûûûûyyyrara vôvôù ùùùiiiñññoooááááiiivôvôvôùùùùiiioooååååboâiboâi trôn khoâng totoáááátttvavavaøøøøcococoùùùùhahahaïïïïtttkimkim loaloaï ïïïiiirôirôi vavaø øøøoooo ooåååå - Vôõ voøvo øøøngngcaùca ùùùchchch:: xaxaûûûûyyyrara vôvôù ùùùiiioooåååå quay nhanh do llöïöïöïccclili taâm vavaø øøøtatataùùùùcc duduïïïïngng cucuû ûûûaa con laên gaây neânneân. - BieáBieánáándan daïdaïngïïngdöd öbeö beàbeàmaàà maémaétéétraõnht raõnhvoøvo øngøøngvaøva øøø con laên:laên: xaxaûûûûyyyrara vôvôù ùùùiiicacacaùùùùcccoooåååå chòu tataû ûûûiiitrotrotroïïïïngng nanaë ëëëngng vavaø øøø quay chachaäääämmm -Vôõ- Vôõvoøvo øngøøngoåo åvaåå vaøvaøøø con laên:laên: xaxaûûûûyyyrara do tataûûûûiiitrotrotroïïïïngng rung vavaøøøøvava ñña aaääääppp,, lalaéééépp raraùùùùppp,, vavaäääännnhahahaøøøønhnh khoâng chchí íínhnh xaxaù ùùùccc 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 11
  12. 9A.2.2. CHCHÆÆÆTIEÂUTIEÂU TTÍÍÍNH:NH: TTííínhnh toatoaù ùùùnnnoooåååå(((lllöïöïöïaaachochochoïïïïnnnoooåååålaênlaên tieâu chuachuaå ååånnntheotheo khakhaû ûûû naêng tataû ûûûiii)) theo cacaù ùùùccctieâutieâu chuachuaå ååånnnsausausau:: - ÑoÑooááááiiivôvôvôùùùùiioi oåoåååcococoùùùùsososoáááávovoøvoøøøngng quay thathaáááápp (n 10vg/ph) hoahoaëëcëëctc tötöôngöông ñoñ oáoáiááicaoi cao(1<n<10vg/ph): ttííínhnh toatoaùùùùnnnoooååååtheotheo khakhaû ûûûnaêngnaêng tataû ûûûiiiñññoooäääängng ((ñ ññoooääääbebebeàààànnnlaâulaâulaâu)) ññeeeååååtratratraùùùùnhnh trotroùùùùcccroãroã bebeà àààmamamaëëëëtttoooåååå(((trtrtröööôôôøøøøngng hôhôï ïïïpp 1<n<10vg/ph ttííínhnh vôvôù ùùùii n = 10vg/ph). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 12
  13. 9A.2.3 Tuổi thọ ổ lăn 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 13
  14. 9A.2.4 Chọn ổ theo khả năng tải động 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 14
  15. 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 15
  16. 9A.2.5 Chọn ổ theo khả năng tải tĩnh 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 16
  17. 9A.3. ÑÑÒNHÒNH VÒ VAVAØØØØLALALAÉÉÉÉPP GHEÙGHEÙÙÙPP OÅOÅÅÅLAÊNLAÊN 9A.3.1. ÑÑÒNHÒNH VÒ OOÅÅÅÅLAÊN:LAÊN: ÑÑònhònh vò ooå ååålaênlaên nhanhaè èèèmmmmumumuïïïïcccñíñíñíchch khoâng cho ooå ååådòchdòch chuyechuyeå ååånnnhhhöööôôôùùùùngng taâm vavaøøøødododoïïïïccctrutrutruïïïïccc,, khoâng bò tataû ûûûiiitrotrotroïïïïngng phuphuï ïïïdodo biebieáááánnndadadaïïïïngng nhienhieä ääätttsinhsinh rara Cố định vòng trong: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 17
  18. CoCoááááñññònhònh momoä ääätttbeânbeân vovoø øøøngng ngoangoaø øøøiiioooåååå:: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 18
  19. ÑÑeeeååååñññieieieààààuuuchchchææænhnh ooå åååtheotheo phphö ööôngông dodoï ïïïccctrutrutruïïïïccc:: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 19
  20. TruTruïïïïcccthththöööôôôøøøøngng ñöñöô ôôïïïïcccñññaaaëëëëttttreântreân hai gogoá áááiiitrutrutruïïïïccc,, phphöööôngông phaphaù ùùùpp phophoááááiiihôhôhôïïïïpppsssöûöû duduï ïïïngng gogoá áááiiituytuytuyøøøøñññoooäääängng vavaø øøøcococoááááñññònhònh ththö ööôôôøøøøngng duduøøøøngngng:: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 20
  21. 9A.4. BOÂI TRÔN VAVAØØØØCHECHE KÍKÍÍNN OOÅÅÅÅLAÊNLAÊN 9A.4.1. BOÂI TRÔN OOÅÅÅÅLAÊN:LAÊN: •BoâiBoâi trôn ooå ååålaênlaên nhanhaè èèèmmmmumumuïïïïcccñíñíñíchchch: giaûm ma saùt vaø maøi moøn; giaûm nhieät sinh ra trong oå; keùo daøi tuoåi thoï oå, baûo veä khoâng cho caùc chaát baån rôi vaøo beà maët tieáp xuùc • Choïn vaät lieäu boâi trôn tuyø vaøo vaän toác quay cuûa oå, nhieät ñoä sinh ra trong oå: MôõMôõ boâi trôntrôn: duøng khi vaän toác nhoû vaø nhieät ñoä laøm vieäc nhoû hôn 70 ÷ 100oC, keát caáu goái ñôõ deã röûa vaø thay môõ, caùc loaïi môõ thöôøng duøng: Litium, Sodium, Calcium DaDaDaààààuuuboâiboâi trôntrôn: : duøng khi caàn giaûm masaùt ñeán möùc thaáp nhaát, nhieät ñoä cao (120 ÷ 150oC) hoaëc khi laøm vieäc ôû caùc choã aåm öôùt, caùc loaïi daàu thöôøng duøng: ISO VG320, ISO VG160, ISO VG68, ISO VG46, ISO VG32, ISO VG22, ISO VG15 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 21
  22. 9A.4.2. CHE CHACHAÉÉÉÉNN OÅOÅÅÅLAÊN:LAÊN: Che chaén oå laên nhaèm muïc ñích ngaên buïi, caùc haït maøi moøn, nöôùc töø ngoaøi chaûy vaøo oå vaø khoâng cho môõ, daàu töø trong oå chaûy ra ngoaøi. CheChe kkí íínnntietietieáááápppxuxuxuùùùùccc:: voøng che, voøng phôùt, voøng kim loaïi hoaëc chaát deûo CheChe kkí íínnnbababaèèèèngng raõnh ddí ííchch dadaé ééécc (caûn söï chaûy cuûa chaát loûng qua caùc raõnh heïp), duøng vôùi vaän toác baát kyø (h. 9.10c,d). CheChe kkí íínn nhônhôø øøølllöïöïöïccclili taâmtaâm: : daàu hoaëc chaát baån rôi vaøo ñóa chaén ñang quay seõ bò haét ra do löïc li taâm, duøng khi vaän toác trung bình vaø cao ((h. 9.10e,f,g,h). CheChe kkí íínnnbababaèèèèngng phophoá áááiiihôhôhôïïïïpp caùc phöông phaùp treân (h. 9.10i,j) 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 22
  23. 9A.5 Trình tự lựa chọn ổ lăn • Lưu ý: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 23
  24. HẾT CHƯƠNG 9 PHẦN A 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 24
  25. CHƯƠNG 9 ỔTRỤC 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 1
  26. •OOOÅÅÅÅtrutrutruïïïïcccdududuøøøøngng ññe eeååååñññôõôõ trutruï ïïïccc,, gigiöööõõõõchocho trutruï ïïïccccococoùùùùvòvò trtrí í xaxaùùùùcccñññònhònh trong khoâng giangian, , tietieáááápppnhanhanhaäääännntatataûûûûiiitrotrotroïïïïngng vavaøøøøtruyetruyetruyeàààànnnñññeeeáááánnnbebebeäääämamamaùùùùyyy •TheoTheo dadaïïïïngng ma sasaùùùùttttrongtrong ooå åååphaânphaân rara: : ooåååålaênlaên ((o ooåååå ma sasaùùùùtttlaênlaênlaên)) và ooååååtrtrtröööôôôïïïïttt(((oooååååmama sasaùùùùttttrtrtröööôôôïïtïïtt).). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 2
  27. PHẦN B. OOÅÅÅÅ TRƯỢT 9B.1 KHAKHAÙÙÙÙII NIENIEÄÄÄÄMM CHUNG 9B.1.1 ÑÑÒNHÒNH NGHNGHÓÓÓA:A: OOÅÅÅÅtrutrutruïïïïccc,, tataûûûûiiitrotrotroïïïïngng ttöø öø trutruï ïïïccctruyetruyetruyeàààànnnñññeeeáááánnngogogoááááiiitrutrutruïïïïcc qua bebeààààmamamaëëëëtt tietieá ááápppxuxuxuùùùùcccgigigiöööõaõa ngoõng trutruï ïïïcccvavavaøøøøoooåååå,, ma sasaùùùùtttgigigiöööõaõa ngoõng trutruï ïïïcccvavavaøøøøoooåååålalalaøøøømama sasaùùùùttttrtrtröööôôôïïïïttt 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 3
  28. 9B.1.2 PHÂN LOẠI: - Theo bebeààààmamamaëëëëtttlalalaøøøømmmvievievieääääcccchiachia rara: : mamaëëëëttttrutrutruïïïï(a),(a), mamaëëëëtttnononoùùùùnnn(c),(c), mamaëëëëtttcacacaààààuu (d), mamaëëëëtt phaphaú úúúngng (b). - Theo khakhaûûûûnaêngnaêng chòu tataû ûûûiiitrotrotroïïïïngng chia rara: : ooååååñññôõôõ (a), ooååååñññôõôõ chachaë ëëënnn(((c,dc,dc,d)) vavaøøøø ooååååchachachaëëëënnn(b).(b). - Theo phphöööôngông phaphaù ùùùpp boâi trôn bebeà àààmamamaëëëëtttlalalaøøøømm vievieääääccc:: boâi trôn thuthuû ûûûyy ((thuthuthuûûûûyyyñññoooäääängng hoahoaë ëëëcccthuthuthuûûûûyy ttóóónhnhnh),), ooååååboâiboâi trôn khkhí í ((tatataïïïïoooaaaùùùùpppsuasuasuaááááttttreântreân bebeà ààà mamaëëëëtttlalalaøøøømmmvievieävieäääcccbababaèèèèngng khkhíííneneneùùùùnnn),), ooååååboâiboâi trôn ttöø öø ((bebebeààààmamamaëëëëtttlalalaøøøømmmvievievieääääcc khoâng tietieá ááápppxuxuxuùùùùcctrc trtröïöïöïcc tietieáááápp nhônhôø øøøtttöøöø ttí íínhnhnh).). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 4
  29. 9B.1.3 ÖÖUU NHNHÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏCC ÑÑIEIEIEÅÅÅÅMM CUÛCUÛÛÛAA OÅOÅÅÅTRTRTRÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏT:T: 1. ÖÖuuuñññieieieååååmmm:: LaLaLaøøøømmmvievievieääääccccococoùùùùñññoooääää tin cacaääääyyycaocao khi vavaä ääännntototoááááccclôlôlôùùùùnnn(((khikhi ñño ooùùùù ooåååålaênlaên cocoù ùùùtuotuotuoååååiiithothothoïïïïthathathaááááppp);); -ChòuChòu ñöñöô ôôïïïïccctatataûûûûiiivava ñña aaääääpp nhônhôø øøøkhaû khaûûûnaêngnaêng giagiaû ûûûmmmchachachaáááánnncucucuûûûûaa mamaøøøøngng dadaà àààuuu;; -KKKííchích ththö ööôôôùùùùccchhhöööôôôùùùùngng kkí íínhnh ttö ööôngông ñño ooááááii nhonhoû ûûû;; lalaøøøømmmvievievieääääccceâmeâmeâm 2. NhNhöööôôôïïïïcccñññieieieååååmmm:: - Yeâu cacaà àààuuuchaêmchaêm sosoù ùùùcccbababaûûûûooodddöööôõngôõng ththö ööôôôøøøøngng xuyeânxuyeân, , -ChiChi phphíííchocho dadaà àààuuuboâiboâi trôn lôlôù ùùùnnn;; -ToToToåååånnnthathathaáááátttlôlôlôùùùùnnnveveveààààmama sasaùùùùtttkhikhi mômôû ûûûmamamaùùùùyyy,, ññoooùùùùngng mamaù ùùùyyyvavaøvaøøø khi boâi trôn khoâng totoá áááttt;; -KKKíííchch ththö ööôôôùùùùcccdododoïïïïccctrutrutruïïïïccctttöööôngông ñño ooááááiiilôlôlôùùùùnnn 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 5
  30. 9B.1.4 PHAPHAÏÏÏÏMM VI SÖÛSÖÛ DUDUÏ ÏÏÏNGNG CUCUÛÛÛÛAA OOÅÅÅÅTRTRTRÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏT:T: -KhiKhi kekeá ááátttcacacaááááuuulalalaøøøømmmvievievieääääcccvôvôvôùùùùiiivavavaäääännntototoááááccclôlôlôùùùùnnn:: (v > 30m/s) neneááááuuudududuøøøøngng ooå ååålaênlaên tuotuoå åååiiithothothoïïïïseõseõ thathaá áááppp CaCaCaùùùùcccmamamaùùùùyyymomomoùùùùcccthiethiethieáááátttbòbò chòu tataû ûûûiiitrotrotroïïïïngng va ñña aaääääppp TrongTrong cacaù ùùùcccmamamaùùùùyyychchchííínhnh xaxaù ùùùcccñññoooøøøøiiihohohoûûûûiiiñññoooäääächchchííínhnh xaxaù ùùùcc hhöööôôôùùùùngng trutruï ïïïcccvavavaøøøøkhakhaû ûûûnaêngnaêng ññie ieieààààuuuchchchææænhnh khe hôhôû ûûû OOOÅÅÅÅcococoùùùùthethetheåååålalalaøøøømmmvievievieääääccctrongtrong moâi trtrö ööôôôøøøøngng ñña aaëëëëcccbiebiebieäääätt ((nnnöööôôôùùùùccc,, aên momoø øøønnn )) DuDuDuøøøøngng trong cô cacaá áááuuucococoùùùùvavavaäääännntototoáááácccthathathaááááppprerereûûûûtietietieàààànnn,, ñöñöôôôøøøøngng kkí íínhnh lôlôù ùùùnnn 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 6
  31. 9B.1.5 KEKEÁÁÁÁTT CAÁCAÁÁÁUU OÅOÅÅÅTRTRTRÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏTT : KeKeáááátttcacacaááááuuuoooååååtrtrtröööôôôïïïïtttñññônôn giagiaû ûûûnnnbaobao gogoà àààmmm:: LoLoLoùùùùtttoooåååå(1),(1), ThaânThaân ooå ååå(2)(2) RaõnhRaõnh chchöù öùöùaaadadadaààààuuu(3)(3) 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 7
  32. LoLoLoùùtùùtot oåååthå ththöööôôôøøøøngng ñöñöô ôôïïïïcccchechecheáááátatataïïïïoootttöøöø vavaä ääätt lielieä äääuuucococoùùùùheheheääääsososoáááámasamasamasaùùùùtt nhonhoû ûûû,, thoâng ththö ööôôôøøøøngng checheá ááátatataïïïïoooneneneàààànnnlololoùùùùtttoooååååbababaèèèèngng vavaä ääätttlielielieääääuuubbbìììnhnh ththö ööôôôøøøøngng vavaø øøø dadaùùùùnnnmomomoäääätttlôlôlôùùùùpppmomomoûûûûngng vavaä ääätt lielieä äääuuucococoùùùùñññoooäääächòuchòu momoø øøønnncaocao leân bebeà àààmamamaëëëëtt lalaøøøømmmvievievieääääccccucucuûûûûaaalololoùùùùtttoooåååå,, khi loloù ùùùtttoooååååbòbò mamaø øøøiiimomomoøøøønnntata chchæ ææcacacaàààànnnthaythay lôlôù ùùùpp kim loaloaï ïïïiimoi momoûûûûngng nanaø øøøyyy -Thaân- Thaânoåo ååå cocoùùùùthethetheåååålalalaøøøømm lielieà ààànnnhayhay checheáááátatataïïïïooorieângrieâng roroà àààii ghegheù ùùùpppvôvôvôùùùùiiithaânthaân mamaùùùùyyy,, tutuøøøøyyykekekeáááátttcacacaááááuuucucucuûûûûaaaoooååååtrtrtröööôôôïïïïttttata cocoù ùùù:: ooåååå nguyeân ((lie lielieàààànn khokhoá áááiii)) vavaøøøøoooåååå rôrôøøøøiii(((thththöööôôôøøøøngng gogoà àààmmmhaihai nnöû öûöûaa ghegheù ùùùppplalalaïïïïiiivôvôvôùùùùii nhau tha thathaùùùùooolalalaéééépppdeãdeã dadaøøøøngngng,, cocoùùùùthethetheååååñññieieieààààuuuchchchææænhnh khe hôhôû ûûûgigigiöööõaõaõa ngoõng trutruï ïïïcccvavavaøøøølololoùùùùtttoooåååå nhnhöööngng ooå ååå nguyeân ccöù öùöùngng vavaø øøørerereûûûûhônhôn ooå ååågheù gheùùùppp).). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 8
  33. -Raõnhdaàda àuààu giugiuùùùùpp phaân boboá áááñññeeeààààuuudadadaààààuuuboâiboâi trôn trong ooå ååå,, raõnh dadaà àààuuucococoùùùù thetheåååånananaèèèèmmmtheotheo chiechieà àààuuudododoïïïïcctruc trutruïïïïccchoahoahoaëëëëcccvovovoøøøøngng theo chu vi cucuûûûûaaaoooåååå,, chiechieààààuu dadaøøøøiiiraõnhraõnh dadaà àààuuudododoïïïïcccthththöööôôôøøøøngng laála áááyyybababaèèèèngng 0,8 chiechieààààuuudadadaøøøøiiilololoùùùùtttoooååååñññeeeåååådadadaààààuu khoâng bò öùöùa aarara hai memeù ùùùpppoooåååå Vò trtrí ííchoãchoã cho dadaà àààuu phaphaû ûûûiiinananaèèèèmm ngoangoaø øøøii vuvuøøøøngng cocoù ùùùaaaùùùùpppsuasuasuaáááátttthuthuthuûûûûyyyñññoooäääängngng,, neneááááuu khoâng khakhaû ûûûnaêngnaêng tataû ûûûiiicucucuûûûûaaadadadaààààuuuseõseõ bò giagiaû ûûûmmm TrTröööôôôøøøøngng hôhôï ïïïpppbiebiebieáááánnndadadaïïïïngng lôlôù ùùùnnnhoahoahoaëëëëcc khokhoù ùùùlalalaééééppprararaùùùùppptrutrutruïïïïccc,, duduøøøøngng ooå ååå ttöïöï llöï öïöïaaacococoùùùùlololoùùùùtttoooååååvôvôvôùùùùiiimamamaëëëëtt ngoangoaø øøøiiidadadaïïïïngng mamaë ëëëtttcacacaààààuuuchocho phepheù ùùùpppoooååååquayquay ttöööôngông ñño ooááááiiivôvôvôùùùùiiiñöñöñöôôôøøøøngng taâm cucuû ûaûûaatrutrutruïïïïccc 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 9
  34. 9B.1.6 VAVAÄÄÄÄTT LIEÄLIEÄÄÄUU OÅOÅÅÅTRTRTRÖÖÖÔÔÔÏÏÏÏT:T: NgoõngNgoõng trutruï ïïïccccacacaàààànnntoâitoâi bebeà àààmamamaëëëëtttñññeeeååååcococoùùùùñññoooäääärararaéééénnncaocaocao,, íítttbòbò momoø øøønnn - Ñoái vôùi loùt oå caàn choïn vaät lieäu thoûa maõn caùc yeâu caàu: heä soá masaùt giöõa loùt oå vaø ngoõng truïc thaáp; ñaûm baûo ñoä beàn moûi; coù khaû naêng choáng moøn vaø dính; daãn nhieät toát; deã taïo thaønh maøng daàu boâi trôn; coù khaû naêng chaïy moøn toát Trong thöïc teá coù theå chiavavaä ääätt lielieä äääuuulololoùùùùtttoooåååårara lalaø øøømmm33 nhonhoùùùùmmm:: vavaäääätt lielieä äääuuukimkim loaloaï ïïïii (ñoàng thanh, babít, hôïp kim nhoâm, hôïp kim keõm, ñoàng thau, gang xaùm);vavaä ääätt lielieä äääuu gogoáááámmmkimkim loaloaï ïïïii (boät ñoàng thanh - graphit, boät saét, boät saét graphít ) vavaøøøøvavavaäääätt lielieä äääuu khoâng kim loaloaï ïïïiii(chaátdeûo, goã, cao su, graphít ). 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 10
  35. 9B.2.2 NGUYEÂN LYLYÙÙÙÙBOÂIBOÂI TRÔN THUÛTHUÛÛÛYY ÑÑOOOÄÄÄÄNG:NG: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 11
  36. NhNhööövavavaääääyyy,, ññieieieààààuuukiekiekieäääännnñññeeeååååhhhìììnhnh thathaø øøønhnh checheá áááñññoooääääboâiboâi trôn masamasaùùùùtttöööôôôùùùùtttbababaèèèèngng phphö ööôngông phaphaù ùùùpppthuthuthuûûûûyyyñññoooäääängng lalaø øøø:: -GiGiGiöööõaõaõa hai bebeà àààmamamaëëëëttttrtrtröööôôôïïïïtttcococoùùùù khe hôûhô ûûûhhhìììnhnh cheâmcheâm; ; -DaDaDaààààuu phaphaû ûûûiiicococoùùùùñññoooäääänhôù nhôùùùtt nhanhaá ááátttñññònhònh vavaø øøø lieân tutuï ïïïcccchachachaûûûûyyyvavavaøøøøoo khe hôhôû ûûûhhhìììnhnh cheâmcheâm; ; - VaVaäääännntototoááááccctttöööôngông ñño ooááááiiigigigiöööõaõaõa hai bebeà àààmamamaëëëëtttphaphaphaûûûûiiicocoùcoùùùphphphöööôngông chiechieààààuuuthththíííchch hôhôï ïïïpppvavavaøøøøtròtrò sosoá áááñññuuuûûûûlôlôlôùùùùnnnñññeeeååååñññaaaûûûûmmmbababaûûûûoooaaaùùùùppsuap suasuaáááátt sinh ra trong lôlôù ùùùpppdadadaààààuuucococoùùùùñññuuuûûûûkhaû khaûûûnaêngnaêng caân babaè èèèngng vôvôù ùùùii tataûûûûiiitrotrotroïïïïngng ngoangoaø øøøiii 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 12
  37. 9B.3 DẠNG HỎNG VÀ CHCHÆÆÆTIEÂUTIEÂU TTÍÍÍNH:NH: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 13
  38. 9B.4 TÍNH TOÁN Ổ TRƯỢT - TRƯỜNG HỢP MA SÁT NỬA ƯỚT: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 14
  39. - TRƯỜNG HỢP MA SÁT ƯỚT: 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 15
  40. 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 16
  41. HẾT CHƯƠNG 9 PHẦN B 10/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 17