Bài giảng Kiểm toán - Chương 2: Tổng quan về kiểm toán và môi trường kiểm toán - Vũ Hữu Đức

Nội dung text: Bài giảng Kiểm toán - Chương 2: Tổng quan về kiểm toán và môi trường kiểm toán - Vũ Hữu Đức

1. Tổng quan về Kiểm toán và môi trường kiểm toán Vũ Hữu Đức
2. Mục đích . Giới thiệu khái niệm kiểm toán và phân biệt các loại hình kiểm toán . Cung cấp kiến thức cơ bản về môi trường kiểm toán Vũ Hữu Đức 2
3. Các nội dung chính . Khái niệm kiểm toán . Phân loại kiểm toán . Môi trường của hoạt động kiểm toán Vũ Hữu Đức 3
4. KIỂM TOÁN LÀ GÌ ? CÁC THÍ DỤ ° Kiểm toán báo cáo tài chính năm 20x0 của Công ty Cổ phần Hùng Vương để công bố cho các cổ đông ° Cơ quan thuế duyệt quyết toán thuế năm 20x0 của công ty TNHH Nam Long ° Kiểm toán Ngân sách tỉnh Khánh Hòa năm 20x0 ° Kiểm tra và đánh giá hoạt động của Chi nhánh TPHCM, Công ty Hiệp Long, để tìm giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Vũ Hữu Đức 4
5. Các thông tin cần kiểm tra Các KTV Thu thập & Báo Đủ năng lực Đánh giá Sự phù hợp Độc lập Bằng chứng cáo Các tiêu chuẩn được thiết lập Vũ Hữu Đức 5
6. KIỂM TOÁN LÀ GÌ ? Định nghĩa Kiểm toán là việc thu thập và đánh giá các bằng chứng về một thông tin nhằm xác định và báo cáo về sự phù hợp của thông tin này với các tiêu chuẩn được thiết lập. Việc kiểm toán cần được thực hiện bởi các kiểm toán viên đủ năng lực và độc lập Vũ Hữu Đức 6
7. PHÂN LOẠI KIỂM TOÁN PHÂN LOẠI THEO NGƯỜI NGƯỜI SỬ DỤNG PHÂN LOẠI THEO MỤC THỰC HIỆN THÔNG TIN ĐÍCH KIỂM TOÁN NỘI BỘ NHÀ QUẢN LÝ K/ TOÁN HOẠT ĐỘNG Kiểm toán viên nội bộ Điều hành hoạt động Đánh giá hoạt động kinh doanh Đề xuất biện pháp K/ TOÁN CỦA NHÀ NƯỚC NHÀ NƯỚC KIỂM TOÁN TUÂN THỦ Kiểm toán thuế Kiểm toán nhà nước Thu thuế Xem xét việc chấp hành quy Thanh tra Kiểm tra việc chấp hành định luật pháp KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP NGƯỜI THỨ BA KIỂM TOÁN BCTC Công ty kiểm toán Cho vay Sự trung thực và hợp lý của Đầu tư báo cáo tài chính Liên doanh
8. SỰ KHÁC BIỆT GIỮA CÁC LOẠI KIỂM TOÁN Xe du lịch dùng để chở nước mắm đường Sàigòn - Vũng Tàu, 3 chuyến một ngày. Tỷ lệ khấu hao là 10% một năm. Kiểm toán viên thuế? Kiểm toán viên độc lập ? Kiểm toán viên nội bộ ? Vũ Hữu Đức 8
9. KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN Sau Cách Kiểm toán phục vụ cho chủ nhân, nhằm phát Mạng Công hiện gian lận của nhân viên nghiệp 1900 đến nay Kiểm toán phục vụ cho cổ đông công ty nhằm xác định tính trung thực của báo cáo tài chính •Lấy mẫu kiểm toán •Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ •Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh •Kiểm toán trong môi trường CIS Vũ Hữu Đức 9
10. SỰ QUỐC TẾ HÓA HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN 1. Các công ty Deloitte Touche Tohmatsu kiểm toán Ernst & Young quốc tế (Big KPMG Four ) PriceWaterhouse & Coopers 2. Các chuẩn Chuẩn mực kế toán quốc tế mực quốc tế Chuẩn mực kiểm toán quốc tế Vũ Hữu Đức 10
11. KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP TẠI VIỆT NAM 5 .1991 Thành lập Công ty kiểm toán đầu tiên ở VN 1. 1994 Ban hành Quy chế về hoạt động kiểm toán độc lập ( Nghị định 07/CP ) 9 .1999 Ban hành 4 chuẩn mực kiểm toán đầu tiên 3.2004 Ban hành Quy chế mới về hoạt động kiểm toán độc lập (Nghị định 105/2004/NĐ-CP) 4.2005 Thành lập VACPA 12.2005 Có tất cả 38 chuẩn mực kiểm toán được ban hành 4.2011 Luật Kiểm toán độc lập được ban hành 2012 Ban hành các chuẩn mực kiểm toán VN mới Vũ Hữu Đức 11
12. TỔ CHỨC CÔNG TY KIỂM TOÁN Các loại hình Doanh nghiệp tư nhân Công ty hợp danh Công ty TNHH Các cấp bậc Chủ phần hùn ( partner) nghề nghiệp Chủ nhiệm ( manager ) Kiểm toán viên chính ( Senior auditor ) Kiểm toán viên phụ ( Staff assistant ) Vũ Hữu Đức 12
13. CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY KIỂM TOÁN Dịch vụ xác nhận Kiểm toán Soát xét Kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận Dịch vụ kế toán Giữ sổ sách kế toán Lập báo cáo tài chính Tư vấn kế toán Dịch vụ thuế Tư vấn thuế/Hoạch định thuế Tư vấn quản lý Tư vấn tài chính, Xây dựng chiến lược Các dịch vụ khác Đào tạo Head hunter Vũ Hữu Đức 13
14. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN CHUẨN BỊ KIỂM TOÁN Tiền kế hoạch Lập kế hoạch THỰC HIỆN KIỂM TOÁN Tìm hiểu kiểm soát nội bộ Thực hiện các thử nghiệm cơ bản HOÀN THÀNH KIỂM TOÁN Đánh giá tổng quát Báo cáo kiểm toán Vũ Hữu Đức 14
15. a) Chứng kiến kiểm kê hàng tồn kho b) Gửi thư xác nhận nợ phải thu, phải trả c) Đọc báo cáo tài chính để dự đoán những khoản mục có khả năng sai sót cao d) Tổng hợp sai sót phát hiện được xem có trọng yếu không? e) Tìm hiểu về khách hàng trước khi ký hợp đồng f) Kiểm tra chứng từ về tài sản cố định mua trong kỳ g) Tìm hiểu về cơ cấu tổ chức khách hàng h) Lập báo cáo kiểm toán i) Ký hợp đồng kiểm toán j) Kiểm tra sổ sách kế toán có tốt như khách hàng trình bày không?
16. CÁC LOẠI Ý KIẾN TRÊN BÁO CÁO KIỂM TOÁN Chấp nhận toàn phần Trung thực và hợp lý Chấp nhận từng phần • Tùy thuộc vào Trung thực và hợp lý tùy thuộc vào . • Ngoại trừ Trung thực và hợp lý ngoại trừ . Không chấp nhận Không trung thực và hợp lý Từ chối nhận xét Chúng tôi không thể đưa ra ý kiến Vũ Hữu Đức 16
17. Kiểm toán viên sẽ nói gì trên báo cáo kiểm toán nếu: 1. Báo cáo tài chính có nhiều sai sót nhưng đơn vị đã sửa chữa theo yêu cầu của kiểm toán viên? 2. Chỉ có một ít sai sót không trọng yếu nhưng đơn vị không đồng ý sửa theo yêu cầu của kiểm toán viên. 3. Có nhiều sai sót nhưng đơn vị không chịu sửa khiến báo cáo tài chính không còn trung thực và hợp lý nữa? 4. Có một số lớn khoản mục (50% tài sản) mà kiểm toán viên không kiểm tra được vì thiếu chứng cứ thuyết phục. 5. Báo cáo tài chính thì trung thực và hợp lý riêng hàng tồn kho (7% tài sản) thì không bảo đảm vì kiểm toán viên không chứng kiến kiểm kê được? 6. Có một tài sản đang tranh chấp còn tuỳ thuộc vào phán xử của Tòa án xem có thuộc quyền sở hữu đơn vị không? 7. Báo cáo tài chính vẫn trung thực hợp lý riêng hàng tồn kho thì sai sót trọng yếu?
18. KHÁI QUÁT VỀ MÔI TRƯỜNG KIỂM TOÁN Những đặc điểm của nghề kiểm toán •Trách nhiệm đối với xã hội profession •Tính chuyên môn cao •Tiêu chuẩn để hành nghề •Niềm tin của công chúng Vũ Hữu Đức 18
19. KHÁI QUÁT VỀ MÔI TRƯỜNG KIỂM TOÁN Các nhân tố và các định chế •Yêu cầu của xã hội CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN •Yêu cầu của Nhà nước ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP •Yêu cầu của tổ chức nghề TRÁCH NHIỆM KTV nghiệp Vũ Hữu Đức 19
20. CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN Là thước đo chất lượng kiểm toán Tổ chức lập quy . Tổ chức nghề nghiệp . Nhà nước Sự cần thiết . Đối với người sử dụng kết quả . Đối với kiểm toán viên . Đối với xã hội Vũ Hữu Đức 20
21. GIỚI THIỆU CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN VIỆT NAM . Bắt đầu soạn thảo từ năm 1997, đến nay đã ban hành được 38 VSA. . Soạn thảo dựa trên các chuẩn mực quốc tế có điều chỉnh cho phù hợp với Việt Nam. . Ban hành theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính . Có kết cấu 2 phần (Quy định chung và Nội dung chuẩn mực), các đoạn in đậm có tính chất nguyên tắc. . Hiện nay Bộ Tài chính đã ban hành các chuẩn mực kiểm toán mới, dự kiến có hiệu lực từ 1/1/2013. Vũ Hữu Đức 21
22. ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP Các quy tắc đạo đức mà một thành viên nghề nghiệp phải tuân thủ để ứng xử có trách nhiệm đối với xã hội. Do Hội nghề nghiệp ban hành để bảo vệ uy tín nghề nghiệp trước xã hội. Độc lập. Chính trực. Khách quan. Năng lực chuyên môn & tính thận trọng. Tính bí mật. Tư cách nghề nghiệp. Tuân thủ chuẩn mực chuyên môn Vũ Hữu Đức 22
23. Chuẩn mực về đạo đức nghề nghiệp . Ban hành theo Quyết định 87/2005/QĐ-BTC ngày 1.12.2005 của Bộ Tài chính, áÙp dụng cho tất cả những người hành nghề kế toán, kiểm toán . Bao gồm ba phần chính: . Phần A: Áp dụng cho tất cả người làm kế toán và người làm kiểm toán; . Phần B: Áp dụng cho kiểm toán viên hành nghề, nhóm kiểm toán và công ty kiểm toán; . Phần C: Áp dụng cho người có Chứng chỉ kiểm toán viên hoặc Chứng chỉ hành nghề kế toán đang làm việc trong các doanh nghiệp, tổ chức Vũ Hữu Đức 23
24. TRÁCH NHIỆM KIỂM TOÁN VIÊN TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ Việc lập và trình bày báo cáo tài chính là trách nhiệm của người quản lý. Người quản lý cũng có trách nhiệm tổ chức và duy trì một hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu nhằm bảo đảm một cách hợp lý về việc ngăn chặn và phát hiện sai sót và gian lận cũng như sự tuân thủ luật pháp và các quy định. TRÁCH NHIỆM CỦA KIỂM TOÁN VIÊN Trách nhiêäm của kiểm toán viên là thiết kế và thực hiện một cuộc kiểm toán để bảo đảm một cách hợp lý là báo cáo tài chính không có các sai lệch trọng yếu Vũ Hữu Đức 24
25. Hạn chế tiềm tàng của kiểm toán Sử dụng phương pháp kiểm tra chọn mẫu và áp dụng các thử nghiệm; Những hạn chế tiềm tàng của hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ Phần lớn các bằng chứng kiểm toán thường có tính xét đoán và thuyết phục nhiều hơn sự đảm bảo chắc chắn và khẳng định. Sự xét đoán nghề nghiệp của kiểm toán viên Vũ Hữu Đức 25
26. TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ CỦA KTV. Các trường hợp dẫn đến trách nhiệm pháp lý: . Cẩu thả . Gian lận Các loại trách nhiệm: . Trách nhiệm dân sự . Trách nhiệm hình sự Vũ Hữu Đức 26
27. NHỮNG ĐỐI TƯỢNG KIỂM TOÁN VIÊN CÓ THỂ PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ Người thứ 3 thụ hưởng Kiểm toán Khách hàng viên Những người sở hữu chứng khoán