Bài giảng Phát triển hệ thống thông tin - Chương 2: Các yếu tố trong phát triển hệ thống thông tin quản lý

Nội dung text: Bài giảng Phát triển hệ thống thông tin - Chương 2: Các yếu tố trong phát triển hệ thống thông tin quản lý

1. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển hệ thống thông tin (IS Development) Chương 2 CÁC YẾU TỐ TRONG PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ
2. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin NỘI DUNG CHÍNH 1. CÁC YẾU TỐ VỀ TỔ CHỨC (ORGANISATIONAL THEMES) 2. CÁC YẾU TỐ VỀ CON NGƯỜI (PEOPLE THEMES) 3. CÁC YẾU TỐ VỀ MÔ HÌNH HÓA (MODELLING THEMES) 4. PHÁT TRIỂN NHANH VÀ TIẾN HÓA (RAPID AND EVOLUTIONARY DEVELOPMENT) 5. CÁC YẾU TỐ VỀ CÔNG NGHỆ (ENGINEERING THEMES) 6. CÁC YẾU TỐ VỀ MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI (EXTERNAL DEVELOPMENT) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 2
3. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tài liệu học tập • Tài liệu và giáo trình chính: – Slide bài giảng. • Tài liệu tham khảo: – Avison, D.E. & Fitzgerald, G. “Information Systems Development: Methodologies, Techniques and Tools”, 4th Edition, McGraw-Hill, London, 2006. • Chapter 4, 5, 6, 7, 8, 9 Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 3
4. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin CÁC YẾU TỐ VỀ TỔ CHỨC ❑ Lý thuyết hệ thống ❑ Chiến lược hệ thống thông tin ❑ Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) ❑ Hoạch định hệ thống thông tin ❑ Giai đoạn tăng trưởng (Stage of Growth - SoG) ❑ Tính linh hoạt ❑ Quản lý dự án Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 4
5. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Lý thuyết hệ thống • Lý thuyết hệ thống đã có ảnh hưởng rộng rãi trong các hệ thống làm việc. Nó cho thấy một cách tiếp cận toàn diện để xem xét các tổ chức hơn là một cách tiếp cận khoa học. • Các khái niệm cơ bản trong lý thuyết hệ thống: – Ranh giới (Boundary) – Môi trường (Environment) – Hệ thống mở (Open systems) – Mục đích (Purpose) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 5
6. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Chiến lược hệ thống thông tin • Tin học hóa ban đầu tập trung vào việc xử lý giao dịch cơ bản: – định lượng, tiết kiệm chi phí, thực hiện xử lý hiệu quả hơn • Giới hạn của việc tăng hiệu quả hơn nữa: – các cơ hội hạn chế khi nhiều dự án hoàn thành – một số cơ hội không chứng minh các loại tiết kiệm này • Sự nổi lên của một vai trò bổ sung cho hệ thống thông tin và CNTT: – một công cụ trực tiếp để đạt được lợi thế cạnh tranh Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 6
7. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Chiến lược hệ thống thông tin Sử dụng hệ thống thông tin để cải thiện công việc kinh doanh trên thị trường: • Lợi thế cạnh tranh: – xác định lại ranh giới của ngành công nghiệp cụ thể – phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới – thay đổi các mối quan hệ giữa khách hàng và nhà cung cấp – thiết lập các rào cản để ngăn chặn các đối thủ mới tham gia vào thị trường • Sự minh chứng chi phí khó khăn hơn: – lợi ích không giảm được chi phí – cần để cho thấy rằng lợi ích (ví dụ như cải thiện dịch vụ) sẽ được công nhận – các tác động đối với các phương pháp luận Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 7
8. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Chiến lược hệ thống thông tin • Chiến lược hệ thống thông tin là về cách thức mà tổ chức nhìn thấy vai trò của hệ thống thông tin trong tổ chức và nỗ lực chung để xác định cách tốt hơn để làm việc, dẫn đến doanh thu tăng, chức năng tốt hơn, các sản phẩm và dịch vụ tốt hơn, cải thiện cách thể hiện hoặc hình ảnh, cải thiện vị trí cạnh tranh của tổ chức, v.v để đạt được lợi thế cạnh tranh. Mục tiêu tổng thể là nhấn mạnh sự hữu hiệu hơn là chỉ hiệu quả đơn thuần. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 8
9. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) • Cơ hội để tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ được kích hoạt bởi công nghệ: “Tư duy lại cơ bản và thiết kế lại triệt để các quy trình nghiệp vụ để đạt được những cải thiện đáng kể trong các biện pháp đo lường quan trọng, hiện đại của hiệu suất, chẳng hạn như chi phí, chất lượng, dịch vụ, và tốc độ” Hammer và Champy (1993) • Một tổ chức nên làm gì, nó nên làm điều đó như thế nào, những mối quan tâm cần thiết của nó, không phải những gì nó đang có. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 9
10. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) • Các động lực cho tái cấu trúc – không có sự lựa chọn mang tính thương mại – các áp lực cạnh tranh đòi hỏi tái gắn kết các quy trình kinh doanh với vị trí chiến lược – nhà quản lý tổ chức nhận thấy tái cấu trúc như là một cơ hội để sắp xếp lại và để vượt qua các đối thủ cạnh tranh của họ – hiệu ứng “band wagon”: sao chép các đối thủ cạnh tranh Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 10
11. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) • Mô hình của Hammer và Champy – kết hợp một số công việc đó được thực hiện bởi một "nhân viên phụ trách trường hợp" (case worker) chịu trách nhiệm cho toàn bộ quá trình – Các thành viên "đội nhóm theo trường hợp" (case team) được trao quyền để tìm cách để cải thiện dịch vụ và chất lượng, giảm chi phí và chu kỳ thời gian – Tích hợp quá trình (process integration)có nghĩa là kiểm tra và điều khiển ít hơn – Ít khuyết điểm khi toàn bộ quá trình được hoàn thành bởi những người chịu trách nhiệm về sản phẩm cuối cùng – các bước quá trình xác định bởi những người hoàn thành nhiệm vụ – có khả năng xử lý song song toàn bộ các hoạt động Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 11
12. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ (BPR) • BPR: các kinh nghiệm thất bại của dự án (và tỷ lệ thất bại) – các nhà quản lý cấp cao thiếu động lực cho sự thay đổi tổ chức: BPR phải được điều khiển từ trên – mức độ của sự thay đổi cần thiết không nhận thức đầy đủ – các cách tiếp cận từng phần có nghĩa là tăng quá trình riêng lẻ không được chuyển sang để cải thiện cấp độ tổ chức – thất bại của lãnh đạo cấp cao khi xác định các hoạt động trong tương lai không thích hợp – giải quyết các hoạt động nghiệp vụ không quan trọng – động lực là công khai / “band wagon” hoặc danh tiếng của quản lý – kết quả tài chính ngắn hạn làm áp lực thiếu các nguồn tài nguyên – BPR là thay đổi triệt để, không TQM. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 12
13. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hoạch định hệ thống thông tin • Nhấn mạnh hoạch định là cần thiết để phát triển các hệ thống thông tin của một tổ chức • Quản lý cấp cao tham gia vào việc phân tích các mục tiêu của tổ chức • Lập kế hoạch cho việc sử dụng IS / IT để đạt được các mục tiêu kinh doanh • Tránh một cách tiếp cận từng phần trong phát triển IS • Gắn kết IS / IT với nghiệp vụ • Lập kế hoạch ở ba cấp độ: dài hạn, trung hạn, ngắn hạn • Quan điểm rộng khắp tổ chức (organization-wide) thúc đẩy tích hợp Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 13
14. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Giai đoạn tăng trưởng (Stage of Growth - SoG) • Khái niệm giai đoạn tăng trưởng (SOG) đã có trong kinh tế, tiếp thị, nghiên cứu tổ chức, và nhiều lĩnh vực trong một thời gian dài. Khái niệm trong phác thảo là một quốc gia, một tổ chức, một bộ phận, một sản phẩm, một cá nhân, hoặc bất cứ điều gì, được nhận thức phải đi qua một số giai đoạn rõ rệt và khác biệt, làm thêm giờ, trước khi nó có thể đạt tới một điểm cụ thể của sự phát triển, hoặc trưởng thành. – Nolan's SoG Model – Capability Maturity Model (CMM) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 14
15. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Giai đoạn tăng trưởng (Stage of Growth - SoG) • Bốn yếu tố phải được theo dõi để xác định nơi mà một tổ chức là trong điều khoản của mô hình này: – Phạm vi của danh mục đầu tư ứng dụng (Scope of the applications portfolio) – Trọng tâm của tổ chức CNTT (Focus of the IT organization) – Trọng tâm của kế hoạch và kiểm soát (Focus of IT planning and control) – Mức độ nhận thức của người dùng (Level of the user awareness) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 15
16. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tính linh hoạt • Tính linh hoạt trong hệ thống thông tin được xem như là một thuộc tính tích cực quan trọng. • Sự linh hoạt của một hệ thống thường được mô tả trong các thuật ngữ về các chiều kích (dimensions), chẳng hạn như tốc độ đáp ứng và phạm vi các hoạt động của hệ thống có thể được thực hiện. • Sự cần thiết phải linh hoạt phát sinh một phần từ bản chất của quá trình đề ra chiến lược có chứa cả yếu tố khách quan và chủ quan. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 16
17. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Quản lý dự án • Quản lý dự án là một vấn đề quan trọng trong hầu hết các phương pháp luận. • Một trong những mục tiêu của một phương pháp luận phát triển hệ thống thông tin là để quản lý các dự án phát triển hệ thống thông tin hữu hiệu và hiệu quả. • Mục đích của quản lý dự án là để chuyển giao các dự án đúng tiến độ, trong ngân sách, đầy đủ và chất lượng cao nhất. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 17
18. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin CÁC YẾU TỐ VỀ CON NGƯỜI ❑ Sự tham gia (Participation) ❑ Triển khai cho người dùng cuối (End-user computing) ❑ Hệ chuyên gia (Expert systems) ❑ Quản lý tri thức (Knowledge management) ❑ Định hướng khách hàng (Customer orientation) ❑ Các yêu cầu (Requirements) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 18
19. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) • Các cách tiếp cận phát triển hệ thống thuở ban đầu: – chỉ tập trung vào các khía cạnh kỹ thuật của hệ thống máy tính – đề ra quyết định ít thực tế cho người dùng • Vấn đề: – người dùng đã bực bội với các nhà phát triển là "những người ngoài" (outsiders) với ít hiểu biết về môi trường nghiệp vụ – hệ thống "áp đặt" cho người dùng và không "thân thiện với người sử dụng" – hệ thống đã không đủ khả năng hỗ trợ nhu cầu nghiệp vụ Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 19
20. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) • Barki và Hartwick (1989) phân biệt giữa: – Sự tham gia của người dùng (user participation): một tập hợp các hoạt động và hành vi được thực hiện bởi người sử dụng – Sự dính líu của người dùng (user involvement): một trạng thái tâm lý chủ quan khi người dùng xem xét một hệ thống quan trọng và có liên quan đến cá nhân • Làm thế nào để những điều này ảnh hưởng đến cách sử dụng hệ thống và sự hài lòng của người dùng? • Làm thế nào chúng ta có thể xác định và đo lường sự hài lòng của người dùng? Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 20
21. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) • Sự tham gia như là sự dính líu của người dùng trong thiết kế hệ thống: “Một quá trình trong đó hai hoặc nhiều bên ảnh hưởng lẫn nhau trong việc đưa ra các kế hoạch, chính sách, quyết định. Được giới hạn đến các quyết định có tác dụng trên tất cả những bên ra quyết định hoặc những bên được đại diện bởi họ trong tương lai " (1983 Mumford, trang 22) • Sự tham gia có thể có ý nghĩa khác nhau cho các nhóm khác nhau. Ví dụ như về mặt lẽ phải, nhân viên cam kết, công cụ quản lý, trao quyền cho nhân viên Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 21
22. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) • Ba cấp độ của sự tham gia của người sử dụng được xác định bởi Mumford (1983): – tư vấn (consultative): tất cả người dùng được tư vấn về / đóng góp ý kiến ​​vào quá trình thiết kế nhưng nhiệm vụ thiết kế được thực hiện bởi các nhà phân tích hệ thống – đại diện (representative): nhóm thiết kế hình thành từ bầu chọn hoặc đại diện được lựa chọn đưa ra quyết định thiết kế – sự đồng thuận (consensus): các thành viên trong nhóm thiết kế liên tục thảo luận về các ý tưởng và giải pháp với tất cả người sử dụng Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 22
23. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) Các lợi ích dự kiến của sự tham gia của người dùng: • Cải thiện chất lượng hệ thống: – các yêu cầu hoàn thiện hơn, chính xác hơn – cung cấp sự tinh thông về tổ chức – tránh sự phát triển của các tính năng không thể chấp nhận được hay không quan trọng – cải thiện sự hiểu biết của người sử dụng của hệ thống • Gia tăng sự chấp nhận người dùng: – các kỳ vọng thực tế – “đấu trường” (arena) để giải quyết xung đột – người sử dụng cam kết nhiều hơn với hệ thống – làm giảm sự chống đối của người dùng Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 23
24. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Sự tham gia (Participation) Sự tham gia của người dùng và các phương pháp luận ISD • Structured analysis: user walkthroughs, người dùng lựa chọn tùy chọn thực hiện • SSADM: user walkthroughs, đại diện người sử dụng trong nhóm phát triển, người dùng lựa chọn tùy chọn kỹ thuật, • Information Engineering: người sử dụng chủ động trong các hoạt động thiết kế, quản lý liên quan đến ISP và BAA, người dùng đánh giá • SSM: người sử dụng là một phần của đội phát triển; làm chủ vấn đề và giải quyết • ETHICS: người sử dụng làm công việc thiết kế Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 24
25. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Triển khai cho người dùng cuối (End-user computing) • Được cho phép bởi các máy tính cá nhân và các gói ứng dụng cho những người không chuyên CNTT – ví dụ như bảng tính, cơ sở dữ liệu, VisualBasic, v.v. . • Người sử dụng trong các tổ chức có thể xây dựng các ứng dụng nghiệp vụ của riêng mình, hoặc là độc lập hoặc tích hợp với hệ thống của tổ chức • Định nghĩa của end-user computing: “End-user computing là một cách tiếp cận có sự tham gia của người sử dụng, không phải là các chuyên gia, để phát triển các hệ thống thông tin của riêng mình”. – ví dụ như "thực tiễn của người dùng cuối phát triển, duy trì, và sử dụng hệ thống thông tin của riêng mình" (Mirani và King 1994) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 25
26. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Triển khai cho người dùng cuối (End-user computing) • Đầu những năm 1980: triển khai định hướng người dùng (user-driven computing): – end-user computing được kích hoạt bằng cách giới thiệu các máy tính cá nhân – phân cấp tài nguyên tính toán • Dẫn đến sự hài lòng của người dùng: – đáp ứng nhu cầu không được thỏa mãn bởi bộ phận IT – giảm một số áp lực cho bộ phận IT – người sử dụng cuối cùng "gần gũi các vấn đề nghiệp vụ – Nguồn lực / chi phí hệ thống trong ngân sách bộ phận người dùng Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 26
27. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Triển khai cho người dùng cuối (End-user computing) • Các vấn đề cần kiểm soát: – tính hiệu lực và tính toàn vẹn của dữ liệu – thiếu tài liệu – các vấn đề an ninh – khả năng bảo trì – các “ốc đảo” ứng dụng (application “islands”) – sự trùng lặp và mâu thuẫn – hỗ trợ theo yêu cầu của người sử dụng Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 27
28. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Triển khai cho người dùng cuối (End-user computing) • Giải pháp: Trung tâm Thông tin (Information Centres) – Đội ngũ nhân viên và điều hành bởi bộ phận IT – Cung cấp tư vấn, phần mềm và các công cụ, liên lạc với các nhà cung cấp v.v để hỗ trợ người sử dụng trong việc phát triển hệ thống thông tin cho phòng ban của họ – Đáng kể trong những năm 1980 và đầu những năm 1990 • Người sử dụng ngày càng tinh vi của ngày hôm nay không có nhu cầu cho Trung tâm Thông tin • Người dùng hiện nay cần hỗ trợ từ chuyên gia IT của công ty khi phát triển hệ thống định hướng khách hàng cụ thể – tức là thay đổi từ vai trò chiến thuật, giải quyết vấn đề của quá khứ sang vai trò một chuyên gia tư vấn chiến lược Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 28
29. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hệ chuyên gia (Expert systems) • Một hệ chuyên gia là một hệ thống thông tin mô phỏng vai trò của một chuyên gia. Tính hữu dụng của nó bắt nguồn từ kiến ​​thức và khả năng lập luận. • Một hệ chuyên gia về cơ bản là một cố vấn thông minh liên quan đến một hoặc nhiều lĩnh vực kiến ​​thức. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 29
30. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hệ chuyên gia (Expert systems) • Các thành phần chung của một hệ chuyên gia: – các cơ sở tri thức (knowledge base) – công cụ suy luận (inference engine) – ngôn ngữ (language / shell) – bộ sinh hoặc phương tiện giải thích (explanation generator / facility) – bảng đen (blackboard) – giao diện người dùng (user interface) – môi trường (environment) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 30
31. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Quản lý tri thức (Knowledge management) • Quản lý tri thức là một phát triển và tinh tế hơn nữa của hệ chuyên gia quan tâm đến việc nhận được thông tin cho những người thích hợp, khi cần thiết, giúp họ chia sẻ thông tin và kinh nghiệm, cho phép họ sử dụng nó để cải thiện hiệu suất hoạt động và đưa tất cả những hành động cho một mục đích cụ thể. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 31
32. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Quản lý tri thức (Knowledge management) • Các trình điều khiển then chốt để quản lý tri thức: – các trình điều khiển tri thức trọng tâm (knowledge- centric drivers) – các trình điều khiển công nghệ (technology drivers) – các trình điều khiển dựa trên cơ cấu tổ chức (organization structure-based drivers) – các trình điều khiển nhân sự (personnel drivers) – Các trình điều khiển tập trung vào quá trình (process- focused drivers) – Các trình điều khiển kinh tế (economic drivers) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 32
33. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Định hướng khách hàng (Customer orientation) • Quản trị quan hệ khách hàng (CRM) có liên quan đến việc sử dụng công nghệ thông tin để thu hút khách hàng tới tổ chức và giữ họ trung thành với tổ chức. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 33
34. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Các yêu cầu (Requirements) • Các yêu cầu quá trình truyền thống (The traditional requirements process) • Các vấn đề thực tế (Real-world problems) • Các yêu cầu thay đổi và mở rộng (Changing and evolving requirements) • Các yêu cầu không thể biết (Unknowable requirements) • Các yêu cầu phi chức năng (Non-functional requirements) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 34
35. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin CÁC YẾU TỐ VỀ MÔ HÌNH HÓA ❑ Mô hình hóa (Modelling) ❑ Mô hình hóa quy trình (Process modelling) ❑ Mô hình hóa dữ liệu (Data modelling) ❑ Mô hình hóa đối tượng (Object modelling) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 35
36. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Mô hình hóa (Modelling) • Một mô hình là một trừu tượng, một đại diện của một phần của thế giới thực. • Trong góc nhìn ba cấp (three-level view): – Cấp ý niệm (conceptual level) là tổng quan cấp cao mô tả của vũ trụ luận (universe of discourse - UoD), tức là lĩnh vực quan tâm. – Cấp luận lý (logical level) là mô tả của các hệ thống thông tin mà không có bất kỳ tham chiếu đến công nghệ có thể được sử dụng để thực hiện nó. – Cấp vật lý (physical level) là một mô tả về hệ thống thông tin bao gồm cả công nghệ của một thực hiện cụ thể. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 36
37. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Mô hình hóa quy trình (Process modelling) • Mô hình hóa quy trình mô tả các phân tích luận lý (thế giới thực: real-world) của các quá trình và không chỉ các thiết kế cấp vật lý của chúng (thực hiện - implementation). – Kỹ thuật cơ bản của mô hình hóa quá trình là phân rã chức năng (functional decomposition), nghĩa là phá vỡ một vấn đề phức tạp thành chi tiết nhiều hơn và nhiều hơn nữa, trong một cách có kỷ luật. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 37
38. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Mô hình hóa dữ liệu (Data modelling) • Phân tích dữ liệu tập trung vào sự hiểu biết và lập tài liệu các yếu tố dữ liệu và các mối quan hệ của chúng. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 38
39. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Mô hình hóa đối tượng (Object modelling) • Cách tiếp cận hướng đối tượng (object- oriented - OO) nhằm mô hình hóa các đối tượng, đại diện cho một cái gì đó trong thế giới thực bao gồm cả con người, dữ liệu và các quy trình, và sự tương tác của các đối tượng. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 39
40. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin PHÁT TRIỂN NHANH VÀ TIẾN HÓA ❑ Phát triển tiến hóa (Evolutionary development) ❑ Tạo mẫu (Prototyping) ❑ Phát triển ứng dụng nhanh (Rapid Application Development - RAD) ❑ Phát triển linh hoạt (Agile development) ❑ Phát triển dựa trên nền web (Web-based development) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 40
41. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển tiến hóa (Evolutionary development) • Phát triển tiến hóa là một cách tiếp cận có tổ chức hoặc gia tăng định kỳ để chuyển giao một hệ thống ngày càng hoàn thiện khi nó phát triển theo thời gian. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 41
42. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Tạo mẫu (Prototyping) • Một nguyên mẫu (prototype) là một xấp xỉ của hệ thống thông tin được xây dựng. – Các nhà phát triển có thể thiết kế và xây dựng một mô hình chức năng thu nhỏ của hệ thống mong muốn và sau đó chứng minh điều này cho người sử dụng để đạt được thông tin phản hồi. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 42
43. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển ứng dụng nhanh (Rapid Application Development - RAD) • Phát triển ứng dụng nhanh (RAD) theo các nguyên tắc và sử dụng các kỹ thuật bao gồm cả phát triển gia tăng (incremental development), timeboxing, các quy tắc MoSCoW, JAD workshops, prototyping và bộ công cụ để đạt được phát triển nhanh hơn. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 43
44. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển linh hoạt (Agile development) • Các cách tiếp cận phát triển linh hoạt nhằm mục đích phát triển phần mềm linh hoạt và nhanh chóng, ngay cả khi yêu cầu là rất khó để xác định. – Nó nhấn mạnh sự tương tác giữa con người, phát triển phần mềm với sự nhấn mạnh trên các tài liệu, hợp tác với khách hàng và đáp ứng các thay đổi trong quá trình phát triển. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 44
45. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển dựa trên nền web (Web-based development) • Phát triển hệ thống thông tin dựa trên nển web chỉ là một, mặc dù loại ứng dụng mới hơn, nhưng nó có một số trọng tâm cụ thể bao gồm cả áp lực thời gian, thiết kế giao diện người dùng và các yêu cầu, mối quan tâm bảo mật và định hướng khách hàng. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 45
46. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin CÁC YẾU TỐ VỀ CÔNG NGHỆ ❑ Hệ thống lỗi thời (Legacy systems) ❑ Công nghệ phần mềm (Software engineering) ❑ Các công cụ tự động (Automated tools) ❑ Method Engineering (ME) ❑ Phát triển thành phần (Component development) ❑ Các vấn đề bảo mật (Security issues) ❑ Quản trị cơ sở dữ liệu (Database management) ❑ Kho dữ liệu và khai thác dữ liệu (Data warehouse and data mining) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 46
47. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hệ thống lỗi thời (Legacy systems) • Hệ thống lỗi thời là những hệ thống đã đi vào hoạt động một thời gian. – Chúng cũng có thể thực hiện các quá trình quan trọng, nhưng chúng thường được xem như là một vấn đề vì chúng có thể có chi phí bảo dưỡng cao, sử dụng phần cứng và phần mềm đã lỗi thời, lập tài liệu kém, và thiếu sự hỗ trợ cho con người với những kiến ​​thức cần thiết để duy trì chúng. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 47
48. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Công nghệ phần mềm (Software engineering) • Công nghệ phần mềm liên quan đến việc sử dụng các nguyên tắc công ngệ tốt, thực hành quản lý tốt, áp dụng các công cụ và phương pháp cho phát triển phần mềm. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 48
49. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Các công cụ tự động (Automated tools) • Có một số công cụ hỗ trợ các nhiệm vụ trong quá trình phân tích và thiết kế. Ngoài ra còn có bộ công cụ tích hợp hỗ trợ nhiều nhiệm vụ. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 49
50. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Method Engineering (ME) • Method engineering (ME) là quá trình thiết kế, xây dựng và hợp nhất các phương pháp và kỹ thuật để hỗ trợ phát triển hệ thống thông tin. – Nó có thể là một sự pha trộn các phương pháp và kỹ thuật vào một khuôn khổ, phương pháp luận hoặc siêu - phương pháp luận (mega-methodology). – Hình thức của nó gần đây nhất là hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP), đó là sự kết hợp của các loại ứng dụng hơn là các phương pháp và kỹ thuật. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 50
51. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phát triển thành phần (Component development) • Hệ thống thông tin có thể được phát triển từ các thành phần. • Chúng bao gồm: – các trình điều khiển, – các tiện ích Internet, – các phần mềm phát triển phần mềm, – các phần mềm bảo mật và – các thành phần cơ sở dữ liệu. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 51
52. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Các vấn đề bảo mật (Security issues) • Các vấn đề bảo mật quan trọng trong tất cả các giai đoạn của phát triển IS và hệ thống tác nghiệp. – Hành vi vi phạm bảo mật có thể cả độc hại và không độc hại, nhưng trong cả hai trường hợp chúng cần phải được ngăn chặn nếu có thể và mặt khác phải được phát hiện một cách nhanh chóng. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 52
53. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Quản trị cơ sở dữ liệu (Database management) • Một cơ sở dữ liệu là một tập hợp dữ liệu có tổ chức và tích hợp. • Một hệ thống quản trị cơ sở dữ liệu là một phần mềm kiểm tra, lưu trữ, bảo mật, hiển thị và in dữ liệu theo những cách mà người sử dụng yêu cầu. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 53
54. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Kho dữ liệu và khai thác dữ liệu (Data warehouse and data mining) • Kho dữ liệu là những tập hợp lớn các dữ liệu liên quan và không liên quan và cố gắng khai thác dữ liệu để xác định xu hướng kinh doanh hoặc cải thiện quản trị quan hệ khách hàng bằng cách sử dụng các công cụ phần mềm. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 54
55. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin CÁC YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI ❑ Gói phần mềm ứng dụng (Application packages) ❑ Phần mềm nguồn mở (Open Source Software - OSS) ❑ Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (Enterprise Resource Planning - ERP) ❑ Gia công phần mềm và ra nước ngoài (Outsourcing and Offshoring) Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 55
56. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Gói phần mềm ứng dụng (Application packages) • Một gói phần mềm ứng dụng là một hệ thống thông tin sẵn sàng thực hiện. Được phát triển bởi bên ngoài, các gói phần mềm có thể cần phải được thiết kế riêng cho công ty. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 56
57. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Phần mềm nguồn mở (Open Source Software - OSS) • Các thành phần mã nguồn với mã nguồn mở để thay đổi được có sẵn tạo khả năng thích ứng cho các ứng dụng được tạo điều kiện thuận lợi. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 57
58. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (Enterprise Resource Planning - ERP) • Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) là gói ứng dụng, nhưng chúng là những hệ thống tích hợp, chuyển giao thông tin trong suốt chuỗi cung ứng. – Hệ thống ERP hình thành một loạt phức tạp của các mô-đun phần mềm được sử dụng để tích hợp nhiều quy trình nghiệp vụ. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 58
59. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Thuê ngoài và gia công tại nước ngoài (Outsourcing and Offshoring) • Thuê ngoài (Outsourcing) là sự vận hành của một bên thứ ba (hoặc một số nhiều bên thứ ba) để quản lý các tài sản IT của khách hàng là một tổ chức, con người và / hoặc các hoạt động thành một đặc tả được xác định hoặc ở cấp độ dịch vụ. • Gia công tại nước ngoài (Offshoring: Offshore outsourcing) xảy ra trường hợp công việc được thực hiện ở nước ngoài, có thể là nơi có chi phí được giảm. Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 59
60. Hệ thống thông tin quản lý IS Development Phát triển hệ thống thông tin Hỏi đáp Chương 2: Các yếu tố 6/17/2021 60