Bài giảng Nghệ thuật lãnh đạo - Chương 2: Tiếp cận người lãnh đạo thông qua đặc điểm, hành vi và các mối liên hệ

Nội dung text: Bài giảng Nghệ thuật lãnh đạo - Chương 2: Tiếp cận người lãnh đạo thông qua đặc điểm, hành vi và các mối liên hệ

1. Chương 2 TIẾP CẬN NGƯỜI LÃNH ĐẠO THÔNG QUA ĐẶC ĐIỂM, HÀNH VI VÀ CÁC MỐI LIÊN HỆ 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 1
2. Mục tiêu Nhận diện các đặc trưng cá nhân và các đặc điểm liên quan đến lãnh đạo cóhi ệu quả. Nhận thức được sựđ ối lập giữa hành vi lãnh đạo độc đoán và dân chủ cũng như tác động của mỗi cách thức. Biết được sự khác biệt giữa phong cách lãnh đạo định hướng con người vàđ ịnh hướng công việc. Hiểu được thuyết lãnh đạo cá nhân và cách tăng cường mối quan hệgi ữa lãnh đạo và người phục tùng. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 2
3. Nội dung Làm rõ chân dung, đặc điểm của người lãnh đạo thông qua nhiều cách tiếp cận khác nhau: Đặc điểm cá nhân Hành vi Các quan hệ Thuyết Thuyết hành vi Thuyết vĩ nhân (các Trường Cá nhân ĐH Mỹ) 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 3
4. Tượng đài Vị Anh hùng nào đây? 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 4
5. Tượng đài Vị Anh hùng nào đây? 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 5
6. TIẾP CẬN LÃNH ĐẠO DỰA VÀO ĐẶC ĐIỂM (Thuyết Vĩ nhân) Đặc trưng của thuyết “Vĩ nhân” . Một số người sinh ra vốn đã có sẵn những đặc điểm của nhà lãnh đạo – Lãnh đạo là do bẩm sinh! . Người Lãnh đạo có những điểm khác biệt so với người bình thường. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 6
7. TIẾP CẬN LÃNH ĐẠO DỰA VÀO ĐẶC ĐIỂM (Thuyết Vĩ nhân) Câu hỏi: Theo bạn, những đặc điểm nổi bật và khác biệt của người lãnh đạo so với người bình thường? . Tướng mạo? . Trí tuệ? . Các đặc điểm khác? Ưu điểm và hạn chếcủa thuyêt vĩ nhân . Bước đầu làm rõ một số đặc điểm cánhân của một người lãnh đạo hiệu quả. . Không giải thích được sự thành công của người lãnh đạo trong nhiều bối cảnh khác nhau. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 7
8. Sự phát triển của cách tiếp cận đặc điểm Kết quả NC của Thuyết Stogdhill vĩ nhân + Thuyết KH tâm lý vĩ nhân Tiếp tục phát triển theo hướng của Tiếp tục phát triển theo thuyết vĩ nhân, kết Tư tưởng chủ yếu: hướng của thuyết vĩ nhân, hợp với nghiên cứu cá kết hợp với nghiên cứu KH • “Một số người sinh ra nhân đã có sẵn những đặc • Bổ sung các đặc điểm; • Bổ sung các đặc điểm của người lãnh đạo” • Phân loại các đặc điểm điểm; • Nghiên cứu một số đặc • Cá nhân; • Sự tác động của điểm của cá nhân tạo nên các đặc điểm cá sự thành công của người • Sinh lý; nhân tùy thuộc lãnh đạo. • Khả năng; hoàn cảnh của tổ chức mới mang lại • Xã hội thành công. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 8
9. Kết quả chính của tiếp cận đặc điểm Nghiên cứu và Đặc điểm xã tổng hợp một hội số đặc điểm cá Đặc điểm cá nhân để làm nhân cho người lãnh đạo đạt hiệu quả cao, tuy nhiên cần kết hợp với những yếu tố khác. Đặc điểm liên quan đến công việc 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 9
10. Những đặc điểm cá nhân và đức tính của người lãnhđạo theo thuyết đặc điểm cần lưu ý Tự tin • Tự tin là gì? • Tại sao tự tin lại cần thiết ở người lãnh đạo? • Làm thế nào để rèn luyện đức tính tự tin? Trung thực và chính trực • Tính trung thực và chính trực tạo nên niềm tin giữa nhà lãnh đạo vàng ười phục tùng. • Rèn luyện tính chính trực như thế nào? Nghịlực • Nghị lực là gì? • Tại sao nghị lực lại quan trọng đối với người lãnh đạo? • Làm thế nào để trở thành người có nghị lực cao? 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 10
11. Làm thế nào để trở thành nguười chính trực? Đưa ra và thực hiện các cam kết đối với bản thân . Không có cách nào giúp bạn nâng cao tính chính trực của mình nhanh bằng cách đưa ra và thực hiện cam kết với bản thân Có chuẩn mực đạo đức . Nếu bạn muốn trở thành mẫu nguời chính trực hay nguời có tính cách đồng nhất,bạn phải có giá trị cốt lõi. Vì vậy bạn cần có một tâm điểm xuất phát. Tâm hồn rộng mở 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 11
12. TIẾP CẬN HÀNH VI Tiếp cận đặc điểm Tiếp cận hành vi Đặc điểm hay Hành vi phù hợp đức tính (phong cách LĐ) Cá nhân Khó bắt chước, Có thể học tập và khó rèn luyện rèn luyện 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 12
13. Phong cách lãnh đạo Các khái niệm . Phong cách lãnh đạo là cách thức làm việc của nhà lãnh đạo. . Phong cách lãnh đạo của một cá nhân làdạng hành vi của người đó thể hiện các nỗ lựcảnh hưởngtới hoạt động của những người khác theo nhận thức của đối tượng. . Phong cách lãnh đạo là hệ thống các dấu hiệu đặc trưng của hoạt và động quản lý của nhà lãnh, đạo được quy định bởi các đặc điểm cánhân của họvà môi trường làm việc. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 13
14. Phong cách lãnh đạo độc đoán vàphong cách lãnh đạo dân chủ(University Iowa) ĐỘC ĐOÁN TỰ DO DÂN CHỦ  Bản chất vàđ ặc trưng của mỗi phong cách?  Ưu điểm và hạn chế của mỗi phong cách ?  Mỗi phong cách sử dụng có hiệu quả và kém hiệu quả trong điều kiện nào?  Bạn có phải là người thiên về phong cách nào? 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 14
15. Phong cách lãnh Thích người lãnh Không khí trong Năng suất đạo đạo nhóm Gây hấn, phụ Cao: khi có mặt Độc đoán Ít thuộc vàđ ịnh người lãnh đạo và hướng cánhân ngược lại Thân thiện, định Cao và tí bị nhả Dân chủ Nhiều hướng nhóm và hưởng bởi sự có định hướng nhiệm mặt người LĐ vụ Thấp (Người lãnh Thân thiện, định Tự do Ít đạo vắng mặt hướng nhóm thường xuyên) 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 15
16. Làm thế nào để rèn luyện phong cách dân chủ? Giao tiếp hai chiều. Thiết lập mục tiêu. Ra quyết định. Kiểm soát. Khen thưởng. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 16
17. Phong cách quan tâm vàphong cách cấu trúc khởi xướng (University Ohio) QUAN TÂM CẤU TRÚC KHỞI XƯỚNG Chỉ mức độ nhàLĐ Chỉ mức độ nhàLĐ quan tâm đến cấp định hướng vào dưới, tôn trọng ý công việc và giám kiến và tình cảm sát hoạt động của của họ vàthi ết lập nhân viên nhằm sự tin cậy lẫn đạt được mục tiêu. nhau. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 17
18. Sựk ết hợp các phong cách quan tâm và khởi xướng Quan tâm tới Công việc: ít Công việc: nhiều con Con người: nhiều Con người: nhiều người S3 S2 Công việc: ít Công việc: nhiều Con người: ít Con người: ít S4 S1 Quan tâm tới công việc Người lãnh đạo hai kiểu hành vi ở nhiều mức độ khác nhau. Sự kết hợp khéo léo sẽmang lại hiệu quả lãnh đạo cao! 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 18
19. Phong cách định hướng vào nhân viên và định hướng vào công việc (University Michigan) Định hướng Định hướng vào nhân viên công việc • Hoạch định trước; • Quan tâm, lắng nghe; • Quyết định cách thức công việc • Cho phép tham gia vào việc được thực hiện; ra quyết định; • Giao nhiệm vụ cho các thành viên; • Thân thiện vàd ễg ần gũi; • Đưa ra các mong đợi rõ ràng; • Giúp đỡ vàh ỗ trợ; • Chú trọng vào thời hạn vàk ết • Mức độ ngủ hộ vàh ợp tác quả; của nhân viên • Thúc đẩy việc đạt đến thành tựu. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 19
20. Lưới quản trị(University Texas) 9 (1 - 9) Quản trị câu lạc bộ (9 - 9) Quản trị nhóm Quan tâm đến nhu cầu con người (Công việc được hoàn tất do sự cam kết để thỏa mãn các mối quan hệ của mọi người với sự phụ thuộc lẫn nhau 8 thông qua ràng buộc chung về mục tiêu của nhằm tạo không khí thân thiện, tổ chức dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng thoải mái. lẫn nhau) 7 Mức 6 (5 - 5) Quản trị trung dung độ (Mức độ thành tích tổ chức thỏa đáng có định 5 được nhờ sự cân bằng công việc với tinh hướng thần nhân viên) con 4 người 3 (9 - 1) Quản trị chú trọng nhiệm 2 (1,- 1) Quản trị nghèo nàn vụ Sử dụng tối thiểu nỗ lực để thực Tính hữu hiệu đạt được từ việc sắp 1 hiện công việc là thích hợp để duy xếp các điều kiện làm việc theo tiêu trì các thành viên tổ chức thức ít cản trở đến con người 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Mức độđ ịnh hướng kết quả 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 20
21. Thuyết lãnh đạo CAO - CAO Đặc trưng . Một người lãnh đạo cóth ể kết hợp phong cách lãnh đạo “định hướng công việc” và“đ ịnh hướng con người” tùy từng tình huống một cách hài hòa, phù hợp với bối cảnh để đạt hiệu quả lãnh đạo cao. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 21
22. Lãnh đạo cánhân Bộ đôi . Giảđ ịnh tồn tại mối quan hệ giữa đạo với mỗi cánhân; . Có thể phát triển một mối quan hệ giữa nhà lãnh đạo với từng cá nhân phục tùng; . Lãnh đạo làm ột chuỗi những đôi quan hệ. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 22
23. Sựti ến triển của thuyết “Lãnh đạo cá nhân” 4. Hệ thống mạng lưới 3. Hình thành sự cộng tác 2. Tương tác giữa Lãnh đạo – Thành viên 1. Bộ đôi liên kết dọc 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 23
24. Hình thành các môi liên kết dọc Bản chất . Mô hình liên kết dọc nhấn mạnh rằng: Mỗi bộ đôi trong quan hệ Nhà lãnh đạo – Người phục tùng Mối quan hệ chất lượng Mối quan hệ chất lượng cót ầm quan cao: thấp: -Sựtin tưởng, tôn trọng cao. -Sựtin tưởng, tôn trọng! trọng khác nhau. Nhận thức về nghĩa vụ, bổn Nhận thức về nghĩa vụ, bổn phận tốt và rõ ràng. phận! - Cóquan hệthân mật, trợ - Ít thân mật, không ủng hộ lý cho lãnh đạo. ở nhiều mức độ khác nhau. - Sự chủ động trong công - Thụ động trong công việc. việc cao. - Ít có ảnh hưởng - Có nhả hưởng và nỗ lực công tác cao TRONG NHÓM NGOÀI NHÓM 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 24
25. Hành vi lãnh đạo hướng tới sựđ ối đầu giữa thành viên trong nhóm và ngoài nhóm TRONG NHÓM NGOÀI NHÓM Thảo luận về mục tiêu, đểcho nhân viên Đưa cho nhân viên sự hướng dẫn cụ thể cós ự tựdo trong việc giải quyết công việc cách làm đểđ ạt mục tiêu. đểđ ạt mục tiêu. Lắng nghe những ý kiến và đề nghị Chỉ ra những lợi ích trong những lời của nhân viên dẫn giải và đề nghị của nhân viên. Coi sự mắc lỗi như là cơ hội để học Chỉ trích, phạt nhân viên khi mắc lỗi. tập. Giao cho nhân viên những công việc Phân công những công việc thường thú vị, có thể cho phép nhân viên tự lệ và những giám sát nhân viên kỹ chọn công việc. lưỡng. Thỉnh thoảng chiều theo ý nhân Thường buộc chấp nhận quan điểm viên. của lãnh đạo. Ca ngợi sự hoàn thành công việc. Tập trung vào những thành tích yếu kém. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 25
26. Phát triển sựtrao đổi LÃNH ĐẠO – THÀNH VIÊN Nhà lãnh đạo phát triển sự trao đổi trong quan hệ Lãnh đạo – Thành viên. Khuynh hướng chung: . Hình thành những mối quan hệ tương tác trong nhóm với các cánhân có: tính cách tương tự với lãnh đạo; tương đồng về hoàn cảnh, sở thích, nguyên tắc; với những người thể hiện trình độ năng lực cao, say mê công việc . Quan hệ chất lượng cao sẽ dẫn đến thành tích vàs ự thỏa mãn của nhân viên tốt hơn 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 26
27. Câu hỏi Sự khác biệt giữa thuyết đặc điểm cá nhân và thuyết hành vi về lãnh đạo? Sử dụng phong cách độc đoán và phong cách dân chủnhư thế nào để đạt hiệu quả cao? Bạn thích làm việc với người lãnh đạo theo kiểu “quan tâm” hay “cấu trúc”? Tại sao? Bạn cóđ ồng ý với việc người lãnh đạo nên phát triển những mối quan hệriêng rẽv ới từng cá nhân người phục tùng? Hãy giải thích những ưu điểm và hạn chế của phương pháp này. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 27
28. TIẾP CẬN LÃNH ĐẠO DỰA VÀO ĐẶC ĐIỂM (Thuyết Vĩ nhân) Câu hỏi nghiên cứu: . Năng lực lãnh đạo có được là do bẩm sinh hay nỗ lực? . Những đặc điểm cá nhân hoặc tố chất cần thiết phải có đối với người lãnh đạo? . Có thể rèn luyện để có các tố chất đó được không? Cách tiếp cận . Phần lớn các thuyết vĩ nhân đều xuất phát từvi ệc nghiên cứu và tìm hiểu những nhà lãnh đạo đãđ ạt đến thành công, từ đó rút ra những đặc trưng cá nhân của họ và khái quát thành chân dung của nhà lãnh đạo. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 28
29. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 29
30. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 30
31. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 31
32. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 32
33. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 33
34. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 34
35. 4/24/2013 4:03 PM Chương 2 – Đặc điểm, Hành vi, Mối liên hệ 35