Bài giảng Tin học đại cương - Chương 1: Tổng quan về máy tính điện tử

pdf 64 trang ngocly 2670
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Tin học đại cương - Chương 1: Tổng quan về máy tính điện tử", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_tin_hoc_dai_cuong_chuong_1_tong_quan_ve_may_tinh_d.pdf

Nội dung text: Bài giảng Tin học đại cương - Chương 1: Tổng quan về máy tính điện tử

  1. TIN HỌC ĐẠI CƢƠNG CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ 1
  2. Đ TH C Nội dung 1 Lịch sử máy tính 2 Các thế hệ máy tính điện tử 2 Hệ đếm và biểu diễn số 3 Phân loại 4 Các thành phần cơ bản 2
  3. Đ TH C Lịch sử máy tính Thiết bị tính toán cổ xưa nhất là bàn tính (có thể bắt nguồn từ Babylon vào khoảng 2400 năm trước công nguyên). Một phiên bản quen thuộc nhất hiện nay là bàn tính của người Trung Quốc. 3
  4. Đ TH C Lịch sử máy tính Blaise Pascal (1623 – 1662) 1641 Máy cộng cơ học đầu tiên trên thế giới 4
  5. Đ TH C Lịch sử máy tính Gottfried Leibritz (1646 – 1716) 1671 Cải tiến máy của Pascal để +, -, *, / 5
  6. Đ TH C Lịch sử máy tính Charle Babbage (1792 - 1871) cho rằng không nên phát triển máy cơ học và đề 1833 xuất máy tính với chương trình bên ngoài (thẻ đục lỗ) Các khái niệm cơ bản về máy tính 6
  7. Đ TH C Lịch sử máy tính John von Neumann đưa ra nguyên lý có tính chất quyết định, 1945 đó là chương trình được lưu trữ trong máy và sự gián đoạn quá trình tuần tự 7
  8. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử Thế hệ thứ nhất (1943 – 1959) 1 – Sử dụng bóng chân không (vacuum tube) – Máy ENIAC (Hoa Kỳ) dài 30.5m, nặng 30 tấn, 18000 bóng chân không, sử dụng thẻ đục lỗ, thực hiện 1900 phép cộng/giây, phục vụ cho mục đích quốc phòng (tính đạn đạo, chế tạo bom nguyên tử, ) 8
  9. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử – Máy UNIVAC nhanh hơn máy ENIAC 10 lần, sử dụng hơn 5000 bóng chân không 9
  10. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử Thế hệ thứ hai (1960 – 1964) – Sử dụng đèn bán dẫn (nhỏ và rẻ hơn, tiêu thụ ít điện năng và tỏa nhiệt ít hơn bóng chân không) – IBM 7090 đạt 2 triệu phép tính/giây, tham gia vào dự án Mercury (Hoa Kỳ) (đưa con người lên quỹ đạo trái đất) – Máy M-3, Minsk-1, Minsk-2 (Liên Xô) – NNLT cấp cao: COBOL, FORTRAN 10
  11. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử Thế hệ thứ ba (1964 – 1970) – Sử dụng bản mạch tích hợp IC (máy tính nhỏ hơn, tốc độ thực thi nhanh hơn, nhiệt lượng tỏa ra giảm, giá thành rẻ hơn, ) – IBM360 (Mỹ) thực hiện 500.000 phép cộng/giây (gấp 250 lần máy ENIAC) Các khái niệm cơ bản về máy tính 11
  12. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử Thế hệ thứ tư (1970 - nay) – Sử dụng mạch tích hợp quy mô lớn (LSI) và mạch tích hợp quy mô rất lớn (VLSI) • Intel 4004 năm 1971 (bộ vi xử lý 4 bit) • Intel 8008 năm 1972 (bộ vi xử lý 8 bit) • Intel 8086 năm 1978 (bộ vi xử lý 16 bit) • Intel Core i7 (1.170.000.000 bóng bán dẫn, 6 nhân, xử lý cùng lúc 12 luồng công việc) – Cơ chế xử lý song song Các khái niệm cơ bản về máy tính 12
  13. Đ TH C 5 thế hệ máy tính điện tử Thế hệ thứ năm (tương lai gần?) – Hoạt động trên trí thông minh nhân tạo – Giao tiếp trực tiếp với con người bằng ngôn ngữ tự nhiên, có thể tự học các tri thức của thế giới xung quanh, có thể biểu đạt cảm xúc 13
  14. Đ TH C Phân loại Siêu máy tính (Super Computer) Mạnh nhất hiện nay, tích hợp từ hàng trăm đến hàng nghìn bộ vi xử lý. • Được thiết kế để xử lý các ứng dụng thời gian thực như dự báo thời tiết, mô phỏng vụ nổ hạt nhân, 14
  15. Đ TH C Phân loại Máy tính lớn (Mainframe) Được thiết kế để xử lý đa nhiệm. Hệ thống nhập xuất mạnh, tập trung vào các bài toán có lượng dữ liệu vô cùng lớn, ví dụ như số liệu giao dịch tài chính, kinh doanh bảo hiểm, 15
  16. Đ TH C Máy tính cỡ trung (Minicomputer) 16
  17. Đ TH C Máy vi tính (Microcomputer) 17
  18. Đ TH C Các thành phần cơ bản Phần mềm (Software) • Phần mềm hệ thống Máy tính • Phần mềm ứng dụng điện tử Phần cứng (Hardware) • Bộ nhớ (Memory) • Đơn vị xử lý trung ương CPU (Central Processing Unit) • Thiết bị nhập xuất (Input/Ouput Device). 18
  19. Đ TH C Phần cứng - Cấu trúc Thiết bị nhập Thiết bị xuất (Input) (Output) Bộ xử lý trung ương CPU (Central Processing Unit) Khối điều khiển CU Khối làm tính ALU (Control Unit) (Arithmetic Logic Unit) Các thanh ghi (Registers) Bộ nhớ trong (ROM, RAM) Bộ nhớ ngoài (FDD, HDD, CD/DVD) 19
  20. Đ TH C Phần cứng - Cấu trúc 20
  21. Đ TH C Bộ nhớ Bộ nhớ Bộ nhớ ngoàitrong Bộ nhớ (Memory) Thiết bị lưu trữ thông tin trong quá trình máy tính xử lý. 21
  22. Đ TH C Bộ nhớ trong ROM (Read Only Memory) Bộ nhớ • Chỉ đọc thông tin • Lưu chương trình hệ thống trong • Không mất khi mất điện. RAM (Random Access Memory) • Bộ nhớ truy xuất ngẫu nhiên. • Bị mất khi mất điện. 22
  23. Đ TH C Bộ nhớ ngoài (External Storage)  Ưu điểm và khuyết điểm so với bộ nhớ trong: – Ưu điểm: khả năng lưu trữ lớn hơn rất nhiều, độ tin cậy cao và giá thành thấp. – Khuyết điểm: tốc độ truy xuất chậm hơn đáng kể nên chủ yếu dùng để chứa dữ liệu.  Phân loại dựa trên đặc tính kỹ thuật: – Hệ thống từ tính. – Hệ thống quang học. – Bộ nhớ flash. – Đĩa cứng thể rắn. 23
  24. Đ TH C Bộ nhớ ngoài – Phân loại 24
  25. Đ TH C Bộ nhớ ngoài – Phân loại 25
  26. Đ TH C Bộ nhớ ngoài – Phân loại 26
  27. Đ TH C Bộ nhớ ngoài – Phân loại 27
  28. Đ TH C Phần cứng - CPU Khối điều khiển (CU – Control Unit) Các thanh ghi (Registers) Khối tính toán số học và logic (ALU – Arithmetic Logic Unit) 28
  29. Đ TH C Phần cứng - CPU  Chỉ huy các hoạt động của máy tính.  Bao gồm: Đơn vị điều khiển (Control Unit – CU) Đơn vị số học và luận lý (Arithmetic Logic Unit – ALU) Các thanh ghi (Registers) Đường truyền (Bus) Đồng hồ (Clock) 29
  30. Đ TH C Thiết bị nhập 30
  31. Đ TH C Thiết bị nhập 31
  32. Đ TH C Thiết bị nhập 32
  33. Đ TH C Thiết bị nhập 33
  34. Đ TH C Thiết bị xuất 34
  35. Đ TH C Thiết bị xuất 35
  36. Đ TH C Bo mạch chủ 36
  37. Đ TH C Bên trong thùng máy PC 37
  38. Đ TH C Phần mềm Phần mềm Phần mềm hệ thống Phần mềm ứng dụng • Hệ điều hành (OS) • Soạn thảo văn bản • PM đi kèm thiết bị • Tính toán, phân tích phần cứng (Driver) • Đồ họa • Ví dụ: MSDOS, • Bảo mật Linux, Windows • Trò chơi 38
  39. Đ TH C Khái niệm - Thông tin - Dữ liệu Thông tin (information) . Khái niệm sử dụng thường ngày. . Thông qua báo chí, phim ảnh, giao tiếp Dữ liệu (data) . Biểu diễn thông tin bằng các tín hiệu vật lý. . Không có ý nghĩa nếu chúng không được tổ chức và xử lý. Hệ thống thông tin (information system) . Hệ thống ghi nhận dữ liệu, xử lý nó để tạo thông tin có ý nghĩa hoặc dữ liệu mới. 39
  40. Đ TH C Quá trình xử lý thông tin Xuất dữ liệu/ Nhập dữ liệu Xử lý thông tin (Input) (Processing) (Output) Lưu trữ (Storage) 40
  41. Đ TH C Đơn vị đo thông tin Số học nhị phân sử dụng hai ký số 0 và 1. Bit (Binary Digit), ký hiệu b Đơn vị chứa thông tin nhỏ nhất. Các đơn vị đo thông tin lớn hơn: Tên gọi Ký hiệu Giá trị Byte B 8 bit KiloByte KB 210 B = 1024 Byte MegaByte MB 210 KB = 220 Byte GigaByte GB 210 MB = 230 Byte TeraByte TB 210 GB = 240 Byte 10 50 PetaByte PB 2 TB = 2 Byte 41
  42. Đ TH C Hệ đếm 42
  43. Đ TH C Hệ đếm 43
  44. Đ TH C Hệ đếm 44
  45. Đ TH C Hệ đếm 45
  46. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 46
  47. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 Các khái niệm cơ bản về máy tính 47
  48. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 48
  49. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 49
  50. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 50
  51. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 Các khái niệm cơ bản về máy tính 51
  52. Đ TH C Hệ đếm cơ số 2 52
  53. Đ TH C Hệ đếm cơ số 16 53
  54. Đ TH C Hệ đếm cơ số 8 54
  55. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm 55
  56. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm Chuyển đổi từ cơ số b sang cơ số 10 56
  57. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm 57
  58. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm Chuyển đổi từ cơ số 10 sang cơ số b 58
  59. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm 59
  60. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm Chuyển đổi từ cơ số 2 sang cơ số b 60
  61. Đ TH C Chuyển đổi giá trị giữa các hệ đếm 61
  62. Đ TH C Bài tập 1. Nêu vài nét lịch sử phát triển máy tính và phân loại máy tính điện tử. 2. Mô tả cấu tạo và chức năng CPU? 3. Phân biệt bộ nhớ trong và bộ nhớ ngoài. Kể tên và mô tả một số bộ nhớ ngoài mà bạn biết. 4. Kể tên và mô tả một số thiết bị nhập và thiết bị xuất mà bạn biết. 62
  63. Đ TH C Bài tập 5. Thông tin là gì? Hãy vẽ mô hình và mô tả khái quát quá trình xử lý thông tin trong máy tính? 6. Đơn vị đo thông tin trong máy tính điện tử là gì? Kể tên một số đơn vị đo thông tin mà bạn biết. 7. Trình bày hệ đếm nhị phân, bát phân, thập phân, thập lục phân. 63
  64. Đ TH C Bài tập 8. Đổi sang hệ thập phân a. 320316 b. 80.07A16 9. Đổi sang hệ thập lục phân a. 1940510 b. 1945510 64